Brona talerzowa na każdą glebę

Nr 07/2009 (59)
www.wrp.pl
Jacek Białek
Strona 23
Przygotowanie roli do siewu może być wykonane w technologii tradycyjnej lub uproszczonej, czyli bezorkowej. W technologii tradycyjnej istnieje konieczność wykonania uprawek pożniwnych. Uprawki pożniwne
ograniczają parowanie wody w glebie, pozwalają na przykrycie i wymieszanie resztek pożniwnych z glebą,
przyspieszają kiełkowanie nasion chwastów i osypanych nasion zbóż.
Brona talerzowa na każdą glebę
D
o uprawy ściernisk
na coraz większą
skalę stosuje się
brony talerzowe, o znacznej
masie i regulowanym kącie ustawienia talerzy. Aby
zwiększyć skuteczność pracy
brony wyposażane są w wały
(rurowe, Cambridge, Crosskill). Dzięki zastosowaniu
wałów powierzchnia pola
jest wyrównana, ogranicza
się parowanie wody oraz
uzyskuje się skuteczniejsze
czesne konstrukcje tych maszyn są wyposażone w sekcje talerzy gładkich lub zębatych osadzonych na wale
i ustawionych ukośnie do
kierunku jazdy, w kształcie
litery X lub V, oraz dysponują możliwością regulowania kąta ich ustawienia.
Zakres regulacji ustawienia
kąta natarcia sekcji talerzy
wynosi od 5° do 25° w zależności od producenta i modelu brony. Poprzez zmianę
Efektywna praca bron talerzowych wymaga pracy przy
prędkości roboczej od 10 do 15 km/h, w zależności od rodzaju gleby oraz ilości resztek pożniwnych.
zwalczanie chwastów, które
szybciej kiełkują. Brona talerzowa przeznaczona jest
głównie do uprawy pożniwnej i doskonale spełnia
wyżej wymienione zadania
ale może być też wykorzystana do uprawy bezorkowej w miejsce orki siewnej.
Brona może być wykorzystana również do mieszania
poplonów, nawozów czy
gnojowicy z glebą i kruszenia mocno zbrylonej gleby
po orce, kultywatorowaniu
czy głęboszowaniu.
W przypadku upraw pól
po zbiorach zbóż lub kukurydzy, gdzie plon słomy jest
duży, dobre efekty pracy zapewniają brony talerzowe,
które są mało wrażliwe na
zapychanie oraz zakamienienie a ponadto umożliwiają pracę na głębokości do 15 cm. Bardzo dobre
efekty pracy broną talerzową
można uzyskać również na
glebach ciężkich z dużą ilością słomy, pod warunkiem
zastosowania cięższego lub
dociążonego narzędzia czy
też wyposażonego w talerze o średnicy od 600 mm
do 900 mm. Należy pamiętać, iż efektywna praca bron
talerzowych wymaga pracy
przy prędkości roboczej od
10 do 15 km/h, w zależności
od rodzaju gleby oraz ilości
resztek pożniwnych. Nowo-
kąta natarcia ustawienia
rzędów talerzy do kierunku
jazdy można wpływać na intensywność mieszania resztek z glebą. Przy małym kacie ustawienia sekcji talerzy
do kierunku jazdy następuje
bardziej intensywne przecinanie gleby i kruszenie brył,
natomiast zwiększenie kąta
natarcia zapewnia lepsze wymieszanie większych ilości
masy organicznej z glebą. W
trudnych warunkach polowych poprawienie efektów
pracy brony uzyskamy poprzesz dodatkowe dociążenie narzędzia oraz wyposażenie sekcji roboczych brony
w talerze zębate. Wpływa to
na podwyższenie ceny narzędzia, gdyż talerze zębate
są nieco droższe niż gładkie. Ponieważ warunki glebowe są zmienne i nie zawsze w gospodarstwie występują tylko ciężkie i wilgotne gleba, zaleca się stosować w bronach talerzowych
naprzemiennie sekcje z talerzami zębatymi i sekcje z talerzami gładkimi.
Warunki pracy
Przy doborze ciągnika do
narzędzia należy zwrócić
uwagę na zapotrzebowanie
mocy, które dla brony talerzowej wynosi od 25 do 30
kW/metr szerokości roboczej przy prędkości ok. 8 km/
h. Jednak należy pamiętać, iż
narzędzia o małym nacisku
na talerze, mogą mieć trudności z dobrym wymieszaniem dużych ilości resztek
pożniwnych ze zwięzłą glebą.
Przy zakupie brony należy
zwrócić uwagę na jej masę i
liczbę talerzy, gdyż dzieląc te
dwa parametry otrzymamy
nacisk na jeden talerz. Prawidłowa praca brony talerzowej odbywa się przy jednostkowym nacisku na talerz powyżej 800 N. Nie wszystkie
brony spełniają ten warunek,
ale można ten wskaźnik poprawić poprzez dodanie obciążników, które zakładamy
na ramę brony zwłaszcza na
glebach cięższych i w trudniejszych warunkach polowych.
Należy zwrócić uwagę,
że brony talerzowe nie powinny być stosowane na polach z perzem. Brona talerzowa spowoduje pocięcie
perzu na krótkie kawałki i
szybki jego rozwój. W takim przypadku lepsze efekty
uzyskamy przy zastosowaniu
kultywatora. Jednak, jeśli będzie stosowana chemiczna
walka z perzem, nic nie stoi
na przeszkodzie aby stosować brony talerzowe.
Brony kompaktowe
Na polskim rynku jest
obecnie dostępnych wiele
Zastosowanie wałów dogniatających pozwala wyrównać
powierzchnię pola, ograniczyć parowanie wody oraz kiełkowanie chwastów.
bron talerzowych krajowych
i zagranicznych producentów. Przykładem mogą być
brony kompaktowe, gdzie
zębate lub gładkie talerze
o średnicy 510 mm lub 610
mm zawieszone na indywidualnych sprężynach, są
ustawione w dwóch sekcjach
prostopadłych do kierunku
ruchu, odkładających glebę
w przeciwne strony. Należy
zwrócić uwagę na innowacyjne rozwiązanie zastosowane w bronach talerzowych kompaktowych dotyczące mocowania talerzy indywidualnie na sprężynach,
które pełnią rolę zabezpieczenia przed uszkodzeniem
w razie natrafienia na przeszkodę. Kąt pochylenia talerzy może być regulowany w
zakresie +/- 12,5°. Brony wyposażane są w talerze o stałym kącie natarcia 18° lub w
talerze o regulowanym indywidualnie kącie natarcia dla
każdej sekcji w zakresie 0 25°. Istnieje możliwość ustawienia talerzy w pozycji pionowej, pochylenia talerzy do
przodu i odchylenia talerzy
do tyłu, powodując skuteczniejsze mieszanie gleby.
Spulchniacze obrotowe
Nowością na rynku maszyn rolniczych są spulchniacze obrotowe, które dobrze sprawdzają się na glebach lekkich. Zbudowane
są z obrotowych wałków, do
których są przymocowane
tarcze wyposażone w odgięte
noże. Noże zagłębiają się w
glebę, odrywają i odrzucają
kęsy gleby, krusząc ją oraz
mieszając. Wałki spulchniacza są mocowane na ramie
ukośnie do kierunku jazdy,
w kształcie litery X lub V
podobnie jak w bronie talerzowej, co zapewnia dodatkowe przemieszczanie obrabianej gleby i bardzo dobre
jej wymieszanie ze ścierniskiem oraz krótko pociętą
słomą. Na glebach średnich i
ciężkich zadowalające efekty
pracy uzyskuje się w dwóch
przejazdach oraz przy dociążeniu. Narzędzie to spełni
doskonale swoją funkcję w
przypadku zagospodarowania resztek po zbiorze kukurydzy oraz przy mieszaniu z glebą dobrze rozdrobnionej słomy. Zalecana prędkość robocza dla uzyskania
dobrych efektów pracy nie
powinna być mniejsza niż
10 km/h.
Brony talerzowe, spulchniacze obrotowe wyposażane są w wały strunowe
lub rurowe. Ich podstawowym zadaniem jest dociśnięcie resztek pożniwnych do
powierzchni pola oraz zagęszczenie spulchnionej warstwy roli. Należy pamiętać,
iż wały rurowe charakteryzują się znacznie mniejszą
skłonnością do zapychania
się słomą oraz lepiej stabilizują głębokość pracy. n
wr-046/09
Jakość dla
profesjonalistów
w w w. a p v. a t
Technika rozsiewu
Technika siewu
Technika uprawy
Pytaj o nowe, lepsze ceny!
ZS 200 M2
Streuprofi
PS 150 M1
PS 250 M2
APV Polska, ul. Akacjowa 3, 76-200 Słupsk
wr-107/09
Tel./fax: (059) 841 41 93
[email protected]
kom. 0 668 224 676
www.apv-polska.pl