Kiedy mamy ją w zasiegu ręki, nie zastanawiamy się

Woda
Kiedy mamy ją w zasiegu ręki, nie zastanawiamy się nad jej oszczędzaniem,
dopiero kiedy zaczyna jej brakować, wówczas nasze zainteresowanie wodą
pobudza nas do myślenia o jej zasobach, o jej oszczedzaniu.
Właściwie
dlaczego mamy ją oszczędzać, skoro na Ziemi jest jej tak dużo?
Niestety, większość wody na Ziemi to woda słona, a tylko 3% to woda słodka,
której używamy w codziennym życiu, z której korzystają zwierzęta i którą
wykorzystują rolnicy do nawadniania pól czy jest wykorzystywana w przemyśle
w procesach technologicznych.
„Woda słodka na powierzchni lądów występuje raczej w niedostatecznej ilości.
Zaledwie 3 % całkowitej objętości wody na Ziemi to woda słodka. Wody słodkie
w 68% zmagazynowane są w lodach i lodowcach. Pozostałe 30% wód słodkich
znajduje się pod ziemią.
Powierzchniowe zasoby słodkiej wody, w rzekach czy jeziorach, wynoszą około
93 000 km3, co stanowi zaledwie 0,007% całkowitych zasobów wodnych Ziemi.
A mimo to rzeki i jeziora są podstawowym źródłem wody w codziennym życiu
człowieka”
Jedynie 1% zasobów wodnych świata to woda pitna.
Średnio w Polsce każdy z nas zużywa w codziennym życiu około 150
litrów wody na dobę. Jest to znacznie mniej niż w wielu innych krajach
europejskich czy Stanach Zjednoczonych. Jesteśmy jednak w znacznie
gorszej sytuacji, gdyż Polska ma zasoby wodne porównywalne z Egiptem.
Mamy najmniej wody spośród wszystkich krajów europejskich
i amerykańskich, a także w porównaniu z Afryką Środkową czy
południową i środkową Azją. Mieszkańcy niektórych regionów Polski już
borykają się w praktyce z niedoborami wody, większość jednak z nas ma
przez cały czas wodę w kranie, a jedynym ważnym argumentem
przemawiającym za jej oszczędzaniem są rachunki.
Niewielu z nas zwraca też uwagę na problem zanieczyszczeń
komunalnych. Bombardowani reklamami detergentów i kosmetyków
zużywamy ich coraz więcej, zanieczyszczając wodę, której oczyszczanie
staje się coraz trudniejsze. Mając na co dzień wodę w kranie, nie
zastanawiamy się nad konsekwencjami niedoboru wody czy złej jej
jakości.
Z punktu widzenia jakości życia nas wszystkich żyjących na ziemi, jakości
produkowanej żywności, działalności gospodarczej, zrównoważonych
i zdrowych ekosystemów oraz różnorodności biologicznej znaczenie ma
nie tylko ilość wody, ale również jej jakość.
Maleją też zasoby słodkiej wody ze względu na postępujące zmiany
klimatu (mniejsze i mniej regularne, a zarazem gwałtowne opady, wzrost
temperatur, topnienie lodowców i zmiany przepływu rzek, ingerencja
człowieka). Przykładem tego jest Jezioro Aralskie w Kazachstanie
i Uzbekistanie. Pomimo, iż jest ono jeziorem o wodach słonych, jest ono
dobitnym przykładem jak człowiek nieprzemyślanymi decyzjami wpływa
na środowisko. W latach 60. XX w. było to czwarte pod względem
powierzchni jezioro na Ziemi. Od tego czasu stale kurczy się, a to
z powodu odprowadzania słodkiej wody z zasilających jezioro rzek Amudaria i Syr-daria w celach irygacyjnych.
Dziś blisko 800 milionów osób nie ma dostępu do czystej wody.
Obecnie wciąż jeszcze 11 % ludności świata (783 milionów osób) żyje bez
stałego dostępu do wody pitnej i jest zależne od niechronionych źródeł, czyli
jezior, rzek i strumieni. Ci ludzie zmuszeni są do korzystania z zanieczyszczonej
wody zarówno do prania, sprzątania i mycia, jak i picia oraz gotowania.
Problem ten dotyczy szczególnie mieszkańców Oceanii i Afryki Subsaharyjskiej,
gdzie odsetek ten wynosi odpowiednio 45% i 39%.
(„Millennium Development Goals Report 2012”).
Problem dostępu do wody przekłada się bezpośrednio na:
− stan zdrowia ludności, a szczególnie dzieci – choroby biegunkowe zabijają
więcej dzieci niż AIDS czy malaria, a dałoby się je łatwo ograniczyć poprzez
poprawę dostępności czystej, bezpiecznej wody do picia oraz podnosząc
poziom higieny poprzez dokładne mycie rąk;
− gorsze wykształcenie dzieci i mniejsze możliwości rozwojowe kobiet, które
zazwyczaj są odpowiedzialne za dostarczanie wody;
− biedę, brak żywności – w wielu krajach Globalnego Południa wydatki na wodę
stanowią sporą część budżetu domowego, przez co brakuje pieniędzy m.in. na
edukację dzieci, opiekę zdrowotną, lepszą żywność czy inwestycje w rozwój;
− zagrożenie głodem, ponieważ rolnictwo jest największym konsumentem
wody słodkiej na świecie i pochłania aż 70% jej zużycia – gdy więc brakuje
wody, brakuje również żywności;
− wolniejszy rozwój społeczno - gospodarczy państw – kobiety z najuboższych
krajów poświęcają dużo czasu na zdobywanie wody oraz opiekę nad chorymi
(to choroby wywołane m.in. brudną wodą), przez co nie mogą podjąć pracy
poza domem, ze względu na choroby dzieci opuszczają lekcje, a dorośli nie
pracują.
− Z problemem tym wiążą się również inne, np. konflikty o wody
transgraniczne, prywatyzacja ujęć wody, postępująca urbanizacja połączona
z niedoinwestowaniem w infrastrukturę wodno-sanitarną i odpadową, migracje
w poszukiwaniu lepszych miejsc do życia, wielkie tamy na rzekach (Tama Trzech
Przełomów, Tama Asuańska czy budowana obecnie kongijska tama Grand Inga).
Dostępne,
roczne odnawialne zasoby wody na świecie
przypadające na 1 mieszkańca
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Islandia
518.293 m3
Australia 21.467 m3
Węgry
10.452 m3
Sudan Południowy- 4.567 m3
Hiszpania 2.384 m3
Polska
1.608 m3
Etiopia
1.410 m3
Kuwejt
7 m3
Wg danych FAO
Dostęp do wody i kanalizacji w Polsce.
Czy wiesz jaki % mieszkańców korzysta w Polsce z wodociągu:
W miastach jest to 95,4 % , a na wsi 76,2 %
A jaki % mieszkańców korzysta w Polsce z kanalizacji:
W miastach korzysta 87% mieszkańców, a na wsi tylko 29,4 %
Dane GUS 2012r.
W Kościerzynie dostęp do wody ma 99,5 % mieszkańców.
Woda pitna udostępniana jest mieszkańcom z ujęcia wody zlokalizowanego
przy ul. Jeziornej, skąd rozprowadzana jest poprzez prawie wszystkie ulice
miasta do poszczególnych zabudowanych posesji. Tylko pojedyncze siedliska
zlokalizowane w dużej odległości od sieci miejskiej korzystają z własnych ujęć
wody. Łączna długość sieci wodociągowej wynosi 69,7 km.
Natomiast z kanalizacji sanitarnej korzysta 98,9 % mieszkańców.
Wszystkie ścieki sanitarne z terenów skanalizowanych miasta Kościerzyna
odprowadzane są systemem kanalizacji grawitacyjno-pompowej do miejskiej
oczyszczalni ścieków zlokalizowanej przy ul. Markubowo.
Gospodarka ściekowa w Kościerzynie obejmuje następujące elementy:
a) kanalizacja sanitarna
–
77,2 km
b) przykanaliki sanitarne
–
19,8 km
c) sieciowe przepompownie ścieków - 18 szt
d) oczyszczalnia ścieków z kompostownią- 1 obiekt
Czy na co dzień zastanawiamy się, na co zużywamy wodę?
Dla przykładu w Polsce, roczne zużycie wody przedstawia się następująco:
W Polsce rocznie zużywamy 10,3 km3 wody, z tego:
Przemysł
Rolnictwo i leśnictwo
Gospodarstwa domowe
Inne
-
7,7 km3
1,1 km3
1,2 km3
0,3 km3
Źródło danych: GUS 2012
Czy są to duże wartości?
Objętość 1 km3 to 1.000.000.000 m3 wody
Dla zobrazowania wielkości rocznego zużycia wody w Polsce, porównajmy to
zużycie do objętości np. znanego nam wszystkim, Jeziora Gałęźnego kościerskiego kąpieliska miejskiego.
Powierzchnia zajęta przez wodę tego jeziora wynosi 8,560 ha , a jego objętość
to ok. 513.600 m3 , czyli 0,0005 km3.
Rocznie więc w Polsce zużywamy wodę z 20.600 jezior
o objętości takich jak nasze Jezioro Gałęźne.
SPOSOBY NA OSZCZĘDZANIE WODY
w naszych domach, na podwórku i w ogrodzie
1. Nie wylewamy wody, kiedy można jej użyć np.: do podlewania kwiatów,
ogrodu, czy sprzątania.
2. Sprawdzamy czy instalacje wodociągowe w domu nie mają przecieków.
Dlatego raz na jakiś czas odczytujemy swój wodomierz przed i po
dwugodzinnym niekorzystaniu z wody. Jeżeli nie wykazuje dokładnie
tego samego, świadczy to o występowaniu przecieku.
3. Naprawiamy kapiące krany wymieniając uszczelki. Obliczono, że gdy kran
kapie z częstotliwością 1 kropli na sekundę tracimy ok. 11 935 litrów
wody rocznie. Za tę wodę płacimy w rachunkach za wodę i ścieki.
4. Podobnie sprawdzamy wycieki z innych urządzeń domowych. Np. wyciek
ze spłuczki toalety możemy sprawdzić w bardzo prosty sposób dodając
do zbiornika barwnik spożywczy. Jeżeli występuje przeciek barwnik
pojawi się w ciągu 15 minut w misce ustępowej. Należy wówczas
sprawdzić i wymienić zużyte części. Większość z nich jest niedroga,
dostępna i łatwa w montażu.
5. Unikajmy zbędnego spłukiwania toalety. Często chusteczki, owady i inne
tego typu śmieci niepotrzebnie wyrzucamy do miski ustępowej.
6. Używajmy małej ilości wody do kąpieli napełniając wannę w 1/3, zimną
wodą do której dolewamy później gorącej.
7. Biorąc prysznic oszczędzamy znaczne ilości wody w porównaniu z kąpielą
w wannie.
8. Myjąc zęby, ręce twarz a także przy goleniu, pamiętajmy, aby woda nie
leciała z kranu przez cały czas, lecz tylko w momencie, kiedy faktycznie jej
potrzebujemy.
9. Stosujmy we wszystkich naszych kranach napowietrzacze (perlatory,
aeratory) z ogranicznikiem strumienia. Pozwoli to na duże oszczędności
wody w skali roku.
10. Pamiętajmy, że zmywarki i pralki przy nastawionym programie
oszczędnościowym, zużywają wodę w ilości adekwatnej do wielkości
załadunku.
11. Przechowujmy wodę do picia w lodówce, a nie odkręcajmy jej z kranu za
każdym razem, kiedy chcemy się napić zimnej wody.
12. Nie używajmy bieżącej wody do rozmrażania mięsa lub mrożonek.
Odmrażajmy jedzenie przez noc w lodówce lub mikrofalówce.
13.Dużo wody zużywamy przy jej spuszczaniu z instalacji w momencie
otwarcia kurka z ciepłą wodą. Dobrym pomysłem będzie zainstalowanie
podgrzewacza przepływowego lub dodatkowej rury cyrkulacyjnej.
14. Izolujmy rury ciepłej wody osłonami ze styropianu lub wełny mineralnej.
Szybciej będziemy mieli w kranie ciepłą wodę i unikniemy jej
marnowania podczas spuszczania oziębionej wody z nie ocieplonych rur.
15.Trawnik podlewajmy oszczędnie, latem co 5 - 7 dni. Obfity deszcz
eliminuje konieczność podlewania nawet do 2 tygodni.
16. Podlewajmy trawniki wczesnym rankiem, kiedy temperatura i prędkość
wiatru są najniższe. To redukuje straty wynikłe na skutek parowania.
17. Ustawiajmy zraszacze tak, aby podlewać tylko trawnik i kwiaty, a nie
miejsca wybetonowane. Używajmy najbardziej ekonomicznego
zraszacza.
18. Pamiętajmy, że nóż kosiarki usytuowany wyżej powoduje, że trawa jest
lepiej ukorzeniona i lepiej utrzymuje wilgotność, niż trawnik krótko
przystrzyżony.
19. Unikajmy zbyt dużej ilości nawozów, ponieważ one zwiększają
zapotrzebowanie trawy na wodę. Stosujmy te, które zawierają wolno
uwalniające się nierozpuszczalne w wodzie formy azotu.
20. Okrywajmy ziemię korą dla zachowania wilgotności. To pomaga
kontrolować chwasty, które konkurują z roślinami o wodę.
21. Niektóre trawy, skalniaki, krzewy i drzewa nie potrzebują zbyt częstego
podlewania i zazwyczaj mogą przetrwać okresy suszy bez podlewania.
Grupujmy zatem razem rośliny o podobnym zapotrzebowaniu na wodę.
22. Nie myjmy wężem utwardzonego wjazdu czy chodnika - używajmy raczej
szczotki, zaoszczędzimy setki litrów wody.
23. Sprawdzajmy regularnie połączenia i zawory w wężu.
24. Samochód myjmy w myjni samochodowej, która stosuje recykling wody.
Jest więc dużo do zmienienia w naszych przyzwyczajeniach.
Stosując powyższe sposoby oszczędzania wody
oszczędzamy środowisko i budżet domowy.
Celem działań informacyjno – projektu:
„ Modernizacja i Rozbudowa sieci wodno-ściekowej w Kościerzynie”
jest zwrócenie uwagi na znaczenie wody słodkiej i propagowanie
zrównoważonej gospodarki zasobami wody. Oszczędzając wodę na co dzień,
chronimy nie tylko (bardzo skromne) zasoby wody w Polsce, ale przede
wszystkim wpływamy na jakość środowiska nie tylko w najbliższym otoczeniu,
lecz na całym świecie. Ograniczając swoje zapędy konsumenckie, oszczędzając
energię, jedząc mniej mięsa, oszczędzając papier, chronimy środowisko
(w tym klimat), a co za tym idzie – zasoby wodne w Polsce i na całym świecie.
W opracowaniu wykorzystano materiały:
1. Z pakietu edukacyjnego „Woda nas uwodzi…..” opracowanego przez Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”
pod redakcją Małgorzaty Świderskiej i Ewy Kamińskiej – Bużałek.
Internetowa wersja publikacji i materiały dodatkowe : www.woda.edu.pl
2. Dane statystyczne GUS z 2012 r
3. Dane z Wniosku o dofinansowanie projektu „ Modernizacja i Rozbudowa sieci wodno-ściekowej w
Kościerzynie” oraz dane zasobów Urzędu Miasta Kościerzyna.