Czym jest Kamishibai - eko

Czym jest
Kamishibai
Czym jest teatrzyk obrazkowy Kamishibai?
Teatr obrazkowy
Kamishibai (jap. kami – papier, shibai - sztuka) oznacza teatr obrazkowy lub inaczej teatr ilustracji.
Jest to technika opowiadania, czytania wywodząca się z Japonii, wykorzystująca kartonowe
plansze z obrazkami i tekstem (37x27 cm) oraz drewnianą lub kartonową skrzynkę, – na wzór
parawanu z teatrzyków marionetkowych - w której przedstawiane są kolejne fragmenty historii,
bajki, opowiadania.
Kamishibai może być używany z powodzeniem w domu jak i w bibliotekach, księgarniach,
szkołach, przedszkolach czy dziecięcych oddziałach szpitalnych, zarówno w pomieszczeniach
jak i w plenerze. Jest lekki i łatwy do transportu.
Seans Kamishibai, Japonia, lata 20-te XX wieku.
Magiczna skrzynka
Kartonowe plansze opowiadają historię, każda ilustracja odpowiada kolejnemu fragmentowi
opowiadania. Na przedniej stronie karty odwróconej w stronę publiczności widnieje ilustracja, tył
karty zawiera tekst, który czyta opowiadający oraz czarno-biały podgląd ilustracji, którą widzi
publiczność. Tył parawanu jest bowiem pusty, tak aby osoba opowiadająca mogła czytać tekst.
Parawan może stać na jakimkolwiek podwyższeniu czy stole na wysokości oczu widowni.
Karty z ilustracjami wślizguje się w okienko parawanu (jap. butai - scena) zamykanego i
otwieranego z przodu przy pomocy dwóch lub trzech przysłon, które po otwarciu stanowią jego
podpórki i zapewniają stabilność.
Parawan Kamishibai stanowi oprawę dla ilustracji i skupia na niej uwagę publiczności. W ten
sposób opowieść zdecydowanie wyodrębnia się z otaczającej rzeczywistości. W przeciwieństwie
do przewracanej kartki w książce, ilustracje Kamishibai pojawiają się przed odbiorcą, tworząc
integralną całość. W zależności od opowiadanej fabuły zmiana ilustracji może być szybsza lub
wolniejsza, ilustracja może być pokazywana dłużej, aby wzmocnić suspens lub można do niej
powrócić kilkakrotnie. Różne tempo zmian ilustracji to charakterystyczna cecha Kamishibai,
dająca wrażenie ruchu jak w animowanym filmie. Przećwiczenie przedstawienia przed lustrem
pomaga w odpowiedniej adaptacji teksu do ilustracji.
Walory dydaktyczne
Kamishibai jest doskonałym narzędziem ułatwiającym naukę czytania i opowiadania,
najmłodszym może pomóc w nauce alfabetu czy składania sylab w wyrazy. Gotowe plansze ze
specjalnie przygotowanymi bajkami i ilustracjami można dobierać w zależności od wieku grupy
dla której wystawiane jest przedstawienie.
Zabawa w teatr
Wykorzystując zasadę teatru obrazkowego dzieci mogą również same wymyślać i ilustrować
własne opowiadania lub ilustrować znane bajki. Wszystko zależy od inwencji prowadzącego
zajęcia, rodzica, opiekuna. Dzieci wykorzystując "magiczną skrzynkę” mogą same bawić się w
teatr: wymyślają opowiadanie, piszą scenariusz, czytają/opowiadają a swoim przedstawieniom
nadają
indywidualny
charakter
dodając
efekty
dźwiękowe,
muzyczne
czy
świetlne.
Przedstawienia Kamishibai stanowią doskonałą pomoc dydaktyczną w przedszkolu czy szkole
oraz są świetną formą zabawy w domu, świetlicy, bibliotece, zabierając uczestników w podróż
do magicznej krainy teatru i literatury równocześnie.
Kamishibai na Zachodzie
Dla Zachodu Kamishibai odkryła w latach siedemdziesiątych Édith Montelle, bibliotekarka,
propagatorka sztuki opowiadania, szefowa kolekcji „Le Miel des Contes” szwajcarskiego
wydawnictwa Slatkine. Montelle jest również autorką podręcznika na temat sztuki Kamishibai „La
boîte magique”(Magiczne pudełko). Montelle od lat szkoli bibliotekarzy i nauczycieli w sztuce
opowiadania przy pomocy obrazkowego teatru kamishibai.
Magiczna Skrzynka
Magiczną skrzynkę czas otworzyć!
Parawan stoi zwrócony do publiczności, gdy zostaje otwarty opiera się na dwóch przednich
okiennicach co zapewnia mu stabilność... Czytający/opowiadający stoi z boku lub z tyłu i czyta
opowieść, zmieniając płynnie plansze. Tył parawanu jest pusty tak, aby można było czytać tekst
umieszczony na tylnej części każdej z plansz. Parawan można umieścić np. na stoliku, na
wysokości oczu publiczności. Kartonowe plansze książki z obrazkami opowiadają historię, a każda
plansza przedstawia kolejny fragment opowieści. Przód kart zarezerwowany jest dla ilustracji, tył
karty na tekst oraz miniaturkę obrazka. Taki sposób czytania najmłodszym sprawia, że czytając
mamy ciągły kontakt wzrokowy ze słuchaczami. Dzieci przysłuchując się opowieści patrzą na
dużą, wyraźną ilustrację ale równocześnie patrzą na czytającego. Wzajemnie wymieniamy
uśmiechy, gesty, grymasy; wspólnie przeżywamy historię. Dzięki podglądowi ilustracji na odwrocie
karty możemy równiez na bieżąco komentowac to co dzieje się na ilustracji, zadawac dzieciom
pytania, śledzić rozwój wypadków nie tylko w warstwie tekstowej ale również ilustracyjnej.
Pamiętajmy - Kamishibai to również doskonała mozliwośc zabawy w teatr i w tworzenie książek.
Drewniany parawan Kamishibai może być również z powodzeniem wykorzystywany do tworzenia
z dziećmi własnych adaptacji znanych bajek, tworzenia własnych ilustracji i autorskich
opowieści.
Drewniany parawan
Teatrzyk Kamishibai dwudrzwiowy
Teatrzyk Kamishibai trzydrzwiowy