Co warto wiedzieć o segregacji i recyklingu odpadów komunalnych ?

Co warto wiedzieć o segregacji i recyklingu odpadów komunalnych ?
Segregacja odpadów, a następnie ich recycling ma znaczący wpływ na odzyskiwanie surowców,
oszczędzanie energii, a także środowisko. Powtórnie wykorzystane lub przetworzone odpady są
wykorzystywane w produkcji przedmiotów codziennego użytku. Recykling pozwala z jednej strony
ograniczyć zużycie surowców i energii, z drugiej – zapobiega nagromadzeniu odpadów na wysypiskach
śmieci. Poniżej znajduje się kilka przykładów, które obrazują skalę tego procesu.
Opakowania wielomateriałowe
Opakowania wielomateriałowe wykonane są z więcej niż jednego rodzaju materiału w taki
sposób, iż trudno rozdzielić jego elementy przy użyciu prostych metod mechanicznych.
Popularnym opakowaniem są kartony do przechowywania płynnej żywności. Opakowania te
składają się z mieszanki różnych materiałów :
Budowa opakowania wielomateriałowego
Papier - produkowany z surowca odnawialnego
jakim jest drewno stanowi główny składnik
opakowań kartonowych (75-80%). Celuloza
w opakowaniach kartonowych pochodzi ze
skandynawskich lasów. Charakteryzuje się
długim włóknem, dzięki czemu karton z niej
wyprodukowany jest bardzo mocny.
Polietylen - wykorzystywany jest polietylen
o niskiej gęstości, czyli LDPE. Cienka warstwa
polietylenu w opakowaniach stanowi doskonałą
barierę chroniącą produkt przed wilgocią
Aluminium folia aluminiowa stosowana
w opakowaniach do żywności płynnej jest
cieńsza od ludzkiego włosa (grubość 0,0065 mm)
- jest to najcieńsza warstwa, jaka skutecznie
chroni produkt przed szkodliwym działaniem światła i tlenu, pozwalając jednocześnie na
przechowywanie produktów bez konieczności magazynowania w warunkach chłodniczych.
Przykładem opakowania wielomateriałowego jest opakowanie na sok. Składa się ono połączonych
ze sobą: kartonowej warstwy zewnętrznej i aluminiowej wyściółki. Współwystępowanie kilku
różnych materiałów i ich silna integracja sprawiają wiele kłopotów przy próbach ich odzysku.
Konstrukcja
taka pozwala
zabezpieczyć produkt przed czynnikami
zewnętrznymi,
a w konsekwencji chroni wyrób i zapewnia szczelność kartonu, tak aby zawarty w nim produkt nie
przeciekał i nie rozmiękczał kartonu.
1
Zalety opakowań do płynnej żywności
Opakowania kartonowe mają szereg cech bardzo użytecznych zarówno dla konsumenta,
producenta, jak i handlu, m.in.:
• hermetyczność (ochrona przed drobnoustrojami)
• wysoka higiena (jednorazowość)
• lekkość (ekonomiczne wykorzystanie surowców - w 28-gramowe opakowanie można
zapakować 1 litr produktu, stąd maksymalna oszczędność energii podczas transportu, gdzie
opakowanie stanowi jedynie 5% wagi całego ładunku)
• funkcjonalność (różne pojemności i kształty oraz plastikowe zamknięcia umożliwiające
wielokrotne otwieranie i zamykanie)
• zwarta forma i łatwość magazynowania (minimalne zużycie przestrzeni magazynowej
i wygodne do paletyzowania - moduł europejskiego standardu międzynarodowej palety
ładunkowej)
• bezpieczeństwo (nietłukące się, bezpieczne przy otwieraniu)
• możliwość ponownego przetworzenia (np. recykling, spalanie z odzyskiem energii)
Dla przykładu:
• Butelka szklana nie jest jednak opakowaniem wielomateriałowym, gdyż poszczególne
materiały można od siebie za pomocą prostych środków fizycznych (usuniecie etykiety
i zakrętki).
• Opakowaniem wielomateriałowym jest torebka z laminatu papier/PE, PET/Al/PE, Ppmet/PP.
Papier
Najłatwiejszy do przetworzenia surowiec wtórny. Można poddawać go recyklingowi
średnio siedem razy, zanim jego włókna będą zbyt krótkie, by można je było ze sobą połączyć.
Produkt ten, po odpadach zielonych, stanowi zwykle największą część odpadów komunalnych.
Jakie produkty powstają
z odzyskanego papieru?
Można z niego wytworzyć ponad
5000 rodzajów produktów. Oprócz
papieru do pisania czy serwetek
mogą to być:
• taśmy
maskujące/ochraniające;
• banknoty;
• klosze oświetleniowe;
• bandaże;
• maseczki ochronne;
• fartuchy szpitalne;
• filtry do kawy;
• abażury;
• izolacja samochodowa;
• doniczki i podstawki;
• opakowania do jajek.
2
Plastik
Plastik jest zastępczym określeniem tworzyw sztucznych.
Tworzywa sztuczne to materiały, zbudowane z polimerów syntetycznych. Tworzywa sztuczne
spełniają wiele bardzo istotnych funkcji. Są na szeroką skalę wykorzystywane. Mogą zastępować
takie materiały jak: drewno, metal, ceramika, kauczuk naturalny oraz gutaperka. Mogą także
stanowić zupełnie nowe materiały, niemających żadnych naturalnych odpowiedników.
Recykling wyrobów plastikowych jest istotny ze względu na długi czas ich biodegradacji. Mogą
one zalegać na składowiskach nawet przez kilkaset lat.
Wykorzystanie do produkcji nowych tworzyw przerobionego materiału PET (politereftalanu etylu)
pozwala zaoszczędzić 60% energii.
Z plastiku (PET lub HDPE) poddanego
recyklingowi można uzyskać:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
opakowania;
butelki;
powłokę na tekturę falistą;
ubrania np. kurtki polarowe;
meble ogrodowe;
folie;
słupki drogowe;
ogrodzenia;
zabawki;
długopisy;
ekrany przeciwhałasowe;
ramy okienne z PVC;
oleje opałowe;
płyty termoizolacyjne.
Szkło
Szkło to nieorganiczny materiał, otrzymywany w wyniku stopienia a następnie
schłodzenia, tak by nie doszło do pełnej krystalizacji, krzemionki tlenku krzemu wraz z dodatkami
w odpowiednich proporcjach.
Zagospodarowanie odpadów szklanych
to przede wszystkim ich recykling. Szkło
ze względu na skład i budowę nie
stanowi dla otoczenia zagrożenia,
jedynie obciążenie, gdyż nie ulega
rozkładowi i może zalegać na
składowiskach.
Postęp w technologii szkła pozwala
obecnie na ekonomiczne i ekologiczne
zagospodarowanie odpadów szklanych
nawet w 100%. Zużyte szkło jest
idealnym
surowcem
wtórnym,
posiadającym zdolność wielokrotnego
recyklingu.
Z odzyskanego szkła powstają:
• pojemniki szklane;
3
• kafelki kuchenne;
• blaty kuchenne;
• izolacje ścian itd.
Metal
Większość odpadów metalowych można w całości poddać recyklingowi, jednak
w recyklingu najbardziej przydatne są te, które są zbudowane z jednego rodzaju metalu np. stali lub
aluminium. Najczęściej spotykanymi komunalnymi odpadami metalowymi nadającymi się do
recyklingu są aluminiowe puszki, puszki z blachy stalowej, naczynia do gotowania, rury, druty,
drobny złom, metalowe narzędzia, folia aluminiowa, pokrywki ze słoików, kapsle.
Wobec powyższego należy segregować odpady aby łatwiej i skuteczniej poddać je procesowi
recyklingu, czyli do nadania im „drugiego życia” – wytworzenia nowych produktów.
Proces ten pozwala:
– obniżyć koszty wytwarzania nowych produktów,
– zmniejszyć ilość opadów zalegających na składowiskach,
– chronić zasoby naturalne poprzez wykorzystanie surowców wtórnych,
– obniżyć ilość energii potrzebnej do wyprodukowania nowych dóbr.
4