Informacja o obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów

Informacja
o obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów
Zagadnienie ma nic wspólnego z wytwarzaniem i pozbywaniem się odpadów.
Obowiązek zapewnienia odzysku i recyklingu nakazuje od 2002 r. ustawa z dnia 11
maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi
odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz. U. z 2007 r., Nr 90, poz. 606, z późn. zm.); dalej:
uprod. Od 2014 r. część regulacji przejęła ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce
opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2013 r., poz. 888); dalej: uopak.
Istota obowiązku:
Każde opakowanie wprowadzone (wraz z produktem) – po raz pierwszy na terytorium kraju –
powoduje obowiązek zapewnienia odzysku, w tym recyklingu odpadów opakowaniowych,
według rodzaju materiału opakowania:
 z tworzyw sztucznych (np. wszelkie pojemniki z żywnością i kosmetykami, folia stretch,
etykiety, folia osłonowa, koszulki na dokumenty, taśmy bandujące towar na paletach, folia
bąbelkowa, kształtki styropianowe chroniące produkty w kartonach, siatki jednorazowe,
tzw. reklamówki, stojaki do prezentacji wyrobów, wieszaki z ubraniami);
 z aluminium (np. opakowania aerozoli, beczki Al, zakrętki butelek);
 ze stali, w tym z blachy stalowej (np. beczki stalowe, zszywki biurowe i w kartonach,
zaciski mocujące taśmy bandujące towar, gwoździe w paletach drewnianych, stojaki do
przewozu produktów, pojemniki na śruby i gwoździe, pojemniki z aerozolami, puszki na
farby, kapsle butelek);
 z papieru i tektury (np. kartony, papier przekładkowy, etykiety i przywieszki, papier użyty
do zapakowania towaru w sklepie, tuby z papierem toaletowym)
 ze szkła (np. butelki z napojami, słoje z żywnością);
 z drewna (np. palety drewniane, ozdobne pudełka);
 pozostałe (np. opakowania ze skóry, z tkanin).
Opakowaniem jest np. torebka z cukierkami, ale także folia osłaniająca duży jacht.
Każdy rodzaj materiału opakowania ma określony poziom odzysku i recyklingu, w
stosunku do masy wprowadzonych do obrotu opakowań. Poziomy ustalone są od 16 do 61%.
Identyczna zasada dotyczy wprowadzających do obrotu produkty:
 opony nowe i używane: samochodowe, motocyklowe, rowerowe, do maszyn, ciągników,
przyczep (jako produkt oraz wraz pojazdami);
 oleje smarowe mineralne oraz preparaty smarowe (jako produkt i znajdujące się w
urządzeniach, maszynach, pojazdach, sprzęcie AGD).
Przedsiębiorca, który rozpoczyna wytwarzanie, import lub wewnątrzwspólnotowe
nabywanie produktów w opakowaniach lub produktów, obowiązany jest zawiadomić o tym
fakcie marszałka województwa, w terminie 30 dni od rozpoczęcia działalności (art. 78 uopak).
Ustawa przewiduje zakaz dystrybucji produktów wprowadzanych do obrotu przez podmiot,
który nie jest wpisany do rejestru (art. 41 uopak).
Przepisom podlegają opakowania sprowadzone z zagranicy oraz opakowania krajowe,
zbiorcze i jednostkowe, po raz pierwszy użyte do pakowania, przewozu lub prezentacji
produktu. Rozliczenie z wykonania obowiązku następuje na koniec roku kalendarzowego.
Opakowania należy ewidencjonować, z podaniem ich masy, według rodzaju materiału.
Ewidencje przechowuje się przez 5 lat (art. 22 uopak).
Obowiązek zapewnienia odzysku i recyklingu) według wymienionych na wstępie ustaw
mogą przejąć firmy, które w swojej nazwie posiadają określenie „Organizacja Odzysku”.
Pozbywanie się odpadów przez firmę wprowadzającą opakowania (wraz z produktami)
lub wymienione produkty, nawet z przeznaczeniem do recyklingu, nie jest przez prawo
zaliczane jako wykonanie opisanego obowiązku.
Rozliczenie za brak realizacji obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów
podlega przepisom ustawy – Ordynacja podatkowa: do pięciu lat wstecz i z odsetkami jak od
zaległości podatkowych, z zastosowaniem przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji.
Koszty takiej egzekucji są niewspółmierne do stawek oferowanych przez Organizacje
Odzysku. Przykładowo. Stawka Organizacji za odzysk, w tym recykling odpadów z tworzyw
sztucznych to ok. 0,04 zł/kg. Za brak wykonania obowiązku trzeba wnieść opłatę produktową
w wysokości 2,73 zł/kg. Stawka dla papieru to ok. 0,02 zł/kg, opłata produktowa za brak
wykonania obowiązku to 0,65 zł/kg.
Dodatkowym zadaniem związanym z wprowadzaniem opakowań jest obowiązek
prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych (PKE), na które trzeba przeznaczać kwotę
nie mniejszą niż 2% wartości netto opakowań wprowadzonych do obrotu. Przekazanie tego
obowiązku organizacji odzysku oznacza możliwość poniesienia mniejszych wydatków.
Opłata produktowa to nie jedyna sankcja. Za brak realizacji każdego z wymienionych
obowiązków (prowadzenie ewidencji, sprzedaż bez zgłoszenia do rejestru, prowadzenie
publicznych kampanii edukacyjnych) ustawa przewiduje kary pieniężne od 5000 zł do
500 000 zł.
W podobny sposób regulowane są powinności na rzecz ochrony środowiska przy
wprowadzania do obrotu:
 baterii i akumulatorów (przenośnych, trakcyjnych, rozruchowych, w pilotach kluczyków
samochodowych, itp.);
 sprzętu elektrycznego i elektronicznego np. komputery, nawigacje, żarówki, sprzęt AGD,
zasilacze, prostowniki, telefony, zabawki na baterie, klimatyzatory).
Tadeusz Jawniak
608 286 604
[email protected]
CORSAIR Odzysk