tutaj - Program Wsparcia Zadłużonych

INFORMACJA
Dyrektor
Narodowego Banku Polskiego
Oddziału Okręgowego w Poznaniu
Waldemar Szostak
Prezes
Stowarzyszenia Program
Wsparcia Zadłużonych
Roman Pomianowski
organizują konferencję podsumowującą realizację Projektu:
„Rozwój systemu interdyscyplinarnej pomocy osobom zadłużonym
w wychodzeniu z niewypłacalności – doskonalenie i rozszerzanie zakresu
działania Programu Wsparcia Zadłużonych w Wielkopolsce”
w dniu 1.07.2014 roku, w godzinach od 10.00 – 12.30, do siedziby Oddziału Okręgowego
Narodowego Banku Polskiego w Poznaniu Al. Marcinkowskiego 12.
W programie:
Prezentacja aktualnej oferty Programu Wsparcia Zadłużonych.
Przedstawienie wyników ewaluacji zrealizowanych szkoleń – propozycji i wniosków
uczestników.
Debatę na temat możliwości dalszego rozwoju systemu interdyscyplinarnej pomocy
osobom zadłużonym w wychodzeniu z niewypłacalności:
problemy, bariery i ograniczenia widziane z perspektywy instytucji, którą
reprezentujecie,
propozycje dotyczące kwestii merytorycznych i organizacyjnych dalszej
współpracy,
Prezentację zmodernizowanych zabezpieczeń polskich banknotów,
Udział mediów w promowaniu idei wsparcia zadłużonych – spotkanie z dziennikarzami.
Informacja wprowadzająca
dla uczestników Konferencji „Rozwój systemu interdyscyplinarnej pomocy osobom
zadłużonym w wychodzeniu z niewypłacalności – doskonalenie i rozszerzanie zakresu
działania Programu Wsparcia Zadłużonych w Wielkopolsce”.
Działania w obszarze wsparcia osób zadłużonych rozpoczęły się w kwietniu 2011 roku
w Stowarzyszeniu Dom Trzeźwości w Poznaniu. Na początku planowany był, jako seria
spotkań głównie edukacyjnych dla osób korzystających z innych grup samopomocowych
spotykających się w Domu Trzeźwości (grup AA, Al-Anon, Anonimowych Hazardzistów,
itd.). W trakcie pracy w ramach poszczególnych grup wsparcia wypracowano program
indywidualnego doradztwa psychologicznego i prawno-finansowego. Powstała również
grupa samopomocowa Dłużników Anonimowych.
Działania edukacyjne oraz badania realizowano też poza Domem Trzeźwości, np.
w Ośrodku dla Bezdomnych nr 1 w Poznaniu – Szczepankowo, Ośrodku MONAR –
MARKOT w Rożnowicach, Zakładzie Leczenia Uzależnień w Charcicach oraz Zakładzie
Karnym we Wronkach. Założenia Programu Wsparcia Zadłużonych były prezentowane
podczas XIX- 2011, XX-2012 i XXI-2013 Ogólnopolskich spotkań środowisk
trzeźwościowych w Licheniu, w których przeciętnie bierze udział około 15.000 osób,
towarzyszyły im także zajęcia warsztatowe dla zadłużonych i ich bliskich.
W poprzednich latach przy wsparciu Narodowego Banku Polskiego zrealizowało trzy duże
edycje /2 i 3 dniowych/ szkoleń dla osób pracujących na co dzień z dłużnikami, głównie
dla pracowników pomocy społecznej, kuratorów i przedstawicieli innych instytucji i służb
w 2011, 2012- przeszkolono łącznie -
ogółem 146 osób /48 osób w cyklu szkoleń
trzydniowych w 2011 roku i 98 osób w cyklu szkoleń dwudniowych zrealizowanych w
2012 roku/.
W kolejnych latach 2012, 2013 oraz bieżącym roku Program otrzymał wsparcie finansowe
Wojewody Wielkopolskiego w ramach projektów Wydziału Polityki Społecznej. We
współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Poznaniu zrealizowano duży
cykl prezentacji założeń Programu oraz badanie skali oraz uwarunkowań problemu
zadłużenia w Wielkopolsce. Było ono realizowane we współpracy z Międzyśrodowiskową
Grupą Badawczą „Margines Społeczny Poznania”
prof. Z. Galora. Wyniki badań
opublikowano w: „Nieobecność społeczna” /red/ Z.Galor i B.Bittner WSNHiD Poznań
2012 oraz wydawnictwach i stronie internetowej ROPS.
Zgromadzone doświadczenia w realizacji zajęć z osobami zadłużonymi i ich bliskimi,
szkolenia dla osób pracującymi z dłużnikami skrystalizowanie się zespołu osób
pracujących w tych projektach stworzyło możliwości wyodrębnienia tej działalności i
usamodzielnienia się zespołu poprzez powołanie w dniu 3.04.2013 roku niezależnego
Stowarzyszenia Program Wsparcia Zadłużonych. Stowarzyszenie podtrzymując dobrą
współprace z dotychczasowymi partnerami zapewnia większą czytelność swojej
tożsamości i realizowanych celów.
W oparciu o doświadczenia oraz kadrę SPWZ zrealizowano liczne zajęcia warsztatowe dla
zadłużonych zorganizowano przez Ośrodki Pomocy Społecznej, np. w Swarzędzu,
Chodzieży, Śremie, Nowym Tomyślu, Obornikach Wlkp., Poznaniu, Szamocinie.
Koncepcja pracy z osobami zadłużonymi podlega stałemu doskonaleniu i rozwojowi:
1.Zaczynaliśmy od założeń:
•
Problem zadłużenia ze względu na swą ogromną skalę1 i bardzo złożona naturę
/aspekt finansowy, psychologiczny, prawny, itd./ wymaga zainteresowania –
interdyscyplinarnego podejścia, przełamujące powszechne stereotypy typu, np.
„długi to prywatny problem dłużnika, który nieodpowiedzialnie zarządza swoimi
finansami, nic się z tym nie da zrobić bo jedynym rozwiązaniem problemu jest brak
środków na spłatę zaległych zobowiązań lub co gorsza brak dobrej woli i chęci
dłużnika do odpowiedzialnego regulowania swoich długów, itd.”.
•
Osoby zadłużone oraz ich bliscy tracąc kontrolę na swoimi finansami nie tylko
popadają w coraz większe problemy finansowe i życiowe – podejmując najczęściej
nieefektywne strategie zaradcze /unikanie kontaktu z wierzycielami, ukrywanie
się, itd. / popadają w tzw. wyuczoną bezradność, której skutki stają się
dodatkowym, samoistnym problemem zwiększającym skalę szkód i zagrożeń.
•
Dłużnicy oraz ich bliscy rzadko samodzielnie - bez fachowego wsparcia
z
zewnątrz są w stanie poradzić sobie w swej kryzysowej sytuacji – potrzebują
pomocy i to b. zróżnicowanej, zależnie od indywidualnej sytuacji i potrzeb.
•
Od początku zakładaliśmy, że będziemy wspierali dłużników w znalezieniu
konstruktywnych sposobów na podjęcie obsługi zadłużenia /wypracowaniu ugody
z wierzycielami, pomocy w przeprowadzeniu zmian w zarządzaniu budżetem
domowym, itd./ a w swym ”młodzieńczym idealizmie” planowaliśmy, że
będziemy towarzyszyli dłużnikowi do chwili kiedy uporają się ze swymi
problemami. Czas szybko nauczył nas pokory – podtrzymujemy pierwszą cześć
założenia /nie jesteśmy organizacją „anty-windykacyjną” czy udzielającą
naiwnego wsparcia/ – wiemy jednak, że jest bardzo wielu dłużników, którzy nigdy
nie spłacą swych zobowiązań – będą musieli nauczyć się żyć z długami – oby
możliwie normalnie i godnie.
•
Pomoc dłużnikom i ich bliskim musi być możliwie dostępna /blisko dłużnika/ i
całkowicie bezpłatna, nawet jeśli swoje działania /przy braku środków
finansowych/ będziemy jako kadra Programu realizowali w ramach wolontariatu –
co ma dość często miejsce, szczególnie w pierwszych miesiącach roku. Dłużnikom
należy zagwarantować poufność, anonimowość udziału w zajęciach, co nie
wyklucza możliwości formalnego mobilizowania ich do udziału, np. przez
pracowników pomocy społecznej, czy kuratorów sądowych – zdarzył się już
pierwszy przypadek sądowego zobowiązania dłużniczki do udziału w Programie
Wsparcia – z pozytywnymi rezultatami.
1
Infodług.pl dane na koniec kwietnia 2014
•
•
•
2,33 mln to liczba klientów podwyższonego ryzyka w Polsce;
40,46 mld zł łączna kwota zaległych płatności Polaków;
17 300 zł tyle wynosi średnie zaległe zadłużenie statystycznego dłużnika;
2.Bogatsi o ponad trzyletnie doświadczenie widzimy potrzebę:
•
Ciągłego doskonalenia oferty merytorycznej Programu – wypracowywanie nowych
narzędzi pracy, wzbogacanie tematyki zajęć wynikające ze specyficznych potrzeb
poszczególnych grup klientów, np. seniorów, hazardzistów, itd./
•
Ciągłego
doskonalenia
form
organizacyjnych
Programu
–
podtrzymując
podstawową, sprawdzoną formułę łączenia edukacji i indywidualnego doradztwa w
kontakcie bezpośrednim z klientami, widzimy potrzebę wzbogacania oferty zajęć,
np. poprzez zajęcia warsztatowe, pomoc „na odległość” za pośrednictwem
współczesnych narzędzi komunikowania się /telefonicznie, poprzez pocztę
elektroniczną czy Skype/.
•
Doskonalenia współpracy z wszelkimi potencjalnymi partnerami akceptującymi
podobne do naszych założenia wspierania osób zadłużonych /czemu służy aktualnie
organizowana Konferencja/, czego efektem jest już praktycznie stałe partnerstwo w
pomocą społeczną, kuratelą sądową ale i stosunkowo nowa współpraca ze
środowiskami windykacji /np. współpraca z KRUK SA, PRESCO SA, ZKZL w
Poznaniu/ oraz dopiero zarysowująca się współpraca z Radą Izby Komorniczej.
•
Poszerzania współpracy ze środowiskami samopomocowymi działającymi w kraju
/np.
Wspólnotą
Anonimowych
Alkoholików,
Al-Anon,
Anonimowych
Hazardzistów, itd./ oraz tworzenia warunków powstawania specyficznych dla
dłużników grup Anonimowych Dłużników – na dziś z różnym powodzeniem w
Polsce funkcjonują trzy grupy, jedna w Poznaniu i dwie w Warszawie.
Realizując Program cały czas staramy się uczyć i poszukiwać optymalnych form działania.
Jednym z ważnych przedsięwzięć była konferencja: „Zadłużenie osobiste Polaków – czyj
problem?”, zorganizowana w Poznaniu, w dniu 22.04.2013 r we współpracy naszego
Stowarzyszenia oraz Oddziału Okręgowego NBP w Poznaniu. Stała się wyjątkowym
wydarzeniem przez udział w niej /w roli prelegentów/ przedstawicieli Stowarzyszenia
PWZ oraz reprezentantów BIG InfoMonitor oraz KRUK SA. Zaowocowała nie tylko
merytoryczną dyskusją ale przede wszystkim dalszą współpracą naszego Stowarzyszenia,
w szczególności z BIG oraz KRUK SA
Niniejszy Projekt, który zamierzamy podsumować na spotkaniu 1.07.2014 jest praktycznie
kontynuacją wcześniejszych działań, realizowanych już w szerokim partnerstwie, którego
zakres staramy się stale poszerzać.
Działania w obszarze wspierania osób zadłużonych i ich bliskich spotyka się ze sporym
zainteresowaniem mediów: Coaching 3/2012, Polityka 37/2013, Newsweek 37/2013,
kilkakrotnie Głos Wielkopolski. O Programie Wsparcia mówiono w kilku audycjach
telewizyjnych TVN CNBC, TVN 24, Polsat oraz kilku rozgłośniach radiowych Polskim
Radio programach I i III, IV Radio dla Ciebie, TOK FM, oraz Radio Merkury i EMAUS.
Widzimy ogromna potrzebę popularyzowania tematyki ekonomicznej oraz dotyczącej
konstruktywnych strategii przeciwdziałania negatywnym skutkom zadłużenia – rola
mediów jest w tym nieoceniona. Prowadzona właściwie może kształtować właściwą
/zadaniową/ atmosferę wokół problemu, tak wśród samych zainteresowanych dłużników i
ich bliskich /dowiadują się, że można coś sensownego robić/, jak i osób które mogą i
powinni wspierać profesjonalnie dłużników. Zupełnie odrębną sferą oddziaływania
mediów jest kształtowanie świadomości skali i specyfiki
problemu oraz potrzeb
poszukiwania systemowych rozwiązań wśród osób decyzyjnych odpowiedzialnych za
kształtowanie i realizację polityki społecznej w Polsce. Możliwości działania w tym
zakresie samego Stowarzyszenia /w pojedynkę/ są b. ograniczone.
Konferencja, na którą zapraszamy Państwa w dniu 1.07.2014
będzie okazją
podsumowania kolejnego etapu działań w zakresie rozwoju koncepcji pomocy zadłużonym
i ich bliskim. Przedstawimy szczegółowo zrealizowany przy wsparciu środków NBP cykl
szkoleń, w których uczestniczyło łącznie kolejnych 86 osób. Z wyników ewaluacji /które
przedstawimy szczegółowo/ wynika, że udało się osiągnąć założone rezultaty:
- zwiększyła się wiedza osób, które mogą wspierać swoich zadłużonych
podopiecznych w swoich miejscach pracy – ośrodkach pomocy społecznej, kurateli
sądowej, itd.;
- zmieniły się przekonania uczestników na temat natury osób zadłużonych – na b.
konstruktywne, sprzyjające świadczeniu pomocy;
- wzrosło poczucie kompetencji zawodowych osób szkolących się /np. znajomości
narzędzi oraz konkretnych umiejętności pracy z dłużnikiem/;
Aż 93,2% osób kończących szkolenie deklaruje gotowość zachęcania swoich
zadłużonych podopiecznych do udziału w Programie Wsparcia;
Aż 85,1% osób uczestniczących w szkoleniach deklaruje chęć dalszej współpracy z nami
w ramach Programu Wsparcia.
Relacja z Konferencji już niebawem.