Konferencja klimatyczna ONZ 2011

Konferencja klimatyczna ONZ w Durbanie
Rys historyczny
Narastająca obawa o postępujące zmiany klimatu ziemskiego, za których
przyczynę uważa się antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych, swoje pierwsze formalne
odzwierciedlenie na arenie międzynarodowej znalazła w dniu 9 maja 1992 r. Wówczas, w
Nowym Jorku powstała Ramowa Konwencja
Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian
Klimatu (ang. United Nations Framework
Convention
on
Climate
Change
–
UNFCCC).
Konwencję sygnowała większość państw uczestniczących w Konferencji Narodów
Zjednoczonych na temat Środowiska i Rozwoju zwanej Szczytem Ziemi w Rio de Janeiro
w czerwcu 1992 r.
Przez Unię Europejską konwencja została przyjęta decyzją Rady 94/69/WE z dnia 15 grudnia
1993 r., dotyczącą zawarcia Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian
Klimatu. Polska ratyfikowała ten dokument w dniu 16 czerwca 1994 r. (Dz. U. 1996 Nr 53,
poz. 238).
Zapisy konwencji zwracają uwagę na konieczność podjęcia działań w celu zatrzymania
procesu globalnego ocieplania się klimatu. Dla uzyskania pożądanego efektu w działania te
powinna być zaangażowana jak największą część społeczności międzynarodowej. Ze względu
na spore zróżnicowanie zasobów społecznych, ekonomicznych i technologicznych pomiędzy
sygnatariuszami konwencji, skalę zaangażowania poszczególnych państw w walce
z ocieplającym się klimatem należy dostosować do potencjalnych możliwości podejmowania
stosownych inicjatyw.
Konwencja powołała do życia tzw. Konferencję Stron (ang. Conference of the Parties - COP)
będącą jej najwyższym organem, mającym za zadanie nadzorowanie właściwej realizacji
postanowień Konwencji we wszystkich jej aspektach. W art. 7 konwencji postanowione, iż
zwyczajne sesje Konferencji Stron będą odbywać się raz w roku. Oprócz Konferencji Stron,
drugim organem powołanym przez Konwencję jest Sekretariat – jednostka pełniąca role
operacyjne związane z przygotowaniami, przebiegiem i sprawozdawczością sesji COP.
Najważniejszym dokumentem będącym uzupełnieniem i doprecyzowaniem wytycznych
konwencji jest Protokół z Kioto do Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie
zmian klimatu. Protokół został sporządzony w dniu 11 grudnia 1997 r. w celu dążenia zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju - do realizacji najważniejszych zadań
konwencji. Protokół zobowiązuje Strony konwencji do działań mających na celu ograniczenie
emisji gazów cieplarnianych. Protokół z Kioto określa limity redukcji emisji dwutlenku węgla
przez poszczególne państwa. Część krajów nie przystąpiła do protokołu, wśród nich są potęgi
gospodarcze o największym udziale w światowej emisji CO2, takie jak Chiny i USA.
Celem działań ograniczających emisję gazów cieplarnianych jest zahamowanie wzrostu
średniej temperatury na powierzchni Ziemi. Chodzi o niepodwyższenie temperatury ponad
2°C powyżej średniej z okresu przed rozwojem przemysłu.
Cel konferencji klimatycznej w Durbanie
Jako cel konferencji klimatycznej ONZ
w Durbanie
Afryki)
(Republika
określono
Południowej
podjęcie
decyzji
o przyszłości ochrony klimatu na świecie.
Od jej wyników uzależniano dalsze losy
Protokołu
z
Kioto,
którego
okres
zobowiązań kończy się w roku 2012, a tym
samym
wygasają
zobowiązania
krajów
rozwiniętych
do
redukcji
emisji
gazów
cieplarnianych.
Unia Europejska jest światowym liderem w polityce ochrony klimatu – głównie dzięki
realizacji pakietu energetyczno – klimatycznego i dlatego niezwykle ważne jest, aby inne
kraje świata podjęły równie ambitne
zobowiązania
w
tej
dziedzinie.
Ochrona klimatu ma bowiem sens
tylko wtedy, kiedy jest prowadzona
globalnie.
Za główne zadania służące realizacji celu konferencji w Durbanie uznano:
1.
Ustalenie planu dojścia do nowego globalnego porozumienia w sprawie ochrony
klimatu.
2.
Osiągnięcie porozumienia w sprawie przyjęcia drugiego okresu zobowiązań
Protokołu z Kioto.
3.
Osiągnięcie postępu we wdrażaniu decyzji podjętych podczas Konferencji
Klimatycznej w Cancun (Meksyk), dotyczących mierzenia, raportowania
i weryfikacji emisji oraz w sprawach instytucjonalnych.
Wyniki konferencji w Durbanie
W siedemnastej Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej w Durbanie, uczestniczyło ponad
190 państw. Obrady konferencji zostały zaplanowane na dwa tygodnie: od 28 listopada do 9
grudnia 2011 r. W zaplanowanym terminie stronom konferencji nie udało się osiągnąć
porozumienia – w związku z czym spotkanie
przedłużono do niedzieli - 11 grudnia 2011 r.
Dotychczas nie zdarzyło się, aby negocjacje trwały
tak długo po planowanym zamknięciu konferencji
klimatycznej.
Wynikiem konferencji klimatycznej w Durbanie
jest przyjęcie pakietu rozwiązań prowadzących do
nowego porozumienia klimatycznego. Pakiet ma status dokumentu prawnie obowiązującego
wszystkie państwa.
Pakiet zawiera mapę drogową dojścia w 2015 r. do nowego porozumienia, które ma
obowiązywać po 2020 r., a także deklarację prowadzącą do przedłużenia obowiązywania
protokołu z Kioto na drugi okres rozliczeniowy. Umowa klimatyczna z Kioto obowiązuje do
końca 2012 r.
Unia Europejska uzależniła swoje poparcie dla przedłużenia obowiązywania protokołu
z Kioto na kolejny okres od przyjęcia przez szczyt „mapy drogowej” - ścieżki dojścia do
nowego globalnego porozumienia klimatycznego po 2020 r.
W pakiecie przyjętym w Durbanie znalazł się też szereg zapisów o ochronie klimatu Ziemi
i sposobów wsparcia inwestycji chroniących środowisko w krajach najbiedniejszych
i najbardziej narażonych na zmiany klimatu.
Jak podano w komunikacie resortu środowiska, wynikiem konferencji w Durbanie jest
ponadto ustanowienie ram instytucjonalnych i struktury tzw. zielonego funduszu
klimatycznego (ang. Green Climate Fund). Fundusz ma być zasilony w przyszłości kwotą
100 mld dolarów. Ze środków Funduszu będą finansowane projekty dotyczące redukcji emisji
CO2 i adaptacji do zmian klimatu. Niemcy i Dania zgodziły się przekazać w sumie ponad 50
mln euro na uruchomienie funduszu.
Z komunikatu wynika również, że strony konwencji przyjęły decyzje dotyczące zarządzania
emisjami w leśnictwie i użytkowaniu gruntów. To rozwiązanie jest bardzo korzystne dla
Polski, ponieważ stwarza dodatkowe możliwości włączenia polskiego leśnictwa w handel
emisjami, co pozytywnie zwiększyć może krajowy bilans CO2 (powierzchnia Polski pokryta
jest w około 30% lasami, które pochłaniają CO2).
Minister środowiska Marcin Korolec stwierdził, że porozumienie jakie osiągnięto na szczycie
klimatycznym w Durbanie stanowi historyczny przełom w walce ze zmianami klimatu. (JB)
Opracowano na podstawie:
Boba J., Jurka T., Badania nad wpływem EU ETS (wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do
emisji gazów cieplarnianych) na stopień zanieczyszczenia atmosfery pyłami, gazami i substancjami
chemicznymi, praca statutowa Głównego Instytutu Górnictwa, Katowice, 2011, (nieopublikowana)
http://www.mos.gov.pl/kategoria/4527_konferencja_klimatyczna/
http://www.mos.gov.pl/g2/big/2011_11/82c8e625d94d07993ac0f92f7372dc84.jpg
http://www.gdos.gov.pl/News/view/3501/Porozumienie_w_Durbanie
http://unfccc.int/resource/docs/convkp/conveng.pdf
http://unfccc.int/files/press/press_releases_advisories/application/pdf/pr20111112cop17final.pdf
http://foreignpolicyblogs.com/2011/11/29/cop-17