Raport z ewaluacji zewnętrznej
Transkrypt
Raport z ewaluacji zewnętrznej
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Efekty Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku Prudnik Opolski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Opolu Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 2 / 21 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach 05-08-2013 - 07-08-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Janusz Olechnowicz, Jacek Szostak. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w przedszkolu nauczycieli, innych pracowników, dzieci, ich rodziców, partnerów przedszkola i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor przedszkola Nauczyciele Metoda/technika Sposób doboru próby Indywidualny wywiad pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) Ankieta elektroniczna (CAWI) "Przedszkole, w którym pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) nd Pracownicy niepedagogiczni Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Dzieci Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Rodzice Ankieta audytoryjna (PAPI) Partnerzy przedszkola, przedstawiciele samorządu lokalnego Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Obserwacja zajęć Obserwacja przedszkola Analiza danych zastanych Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku Wielkość próby/liczba obserwowanych jednostek nd nd Badanie na próbie pełnej nd 8 Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu i pracy w zespołach zadaniowych oraz psycholog Pracownicy inni niż nauczyciele: woźne oddziałowe, pracownicy techniczni Przedstawiciele najstarszej grupy Przedstawiciele rady rodziców i rad grupowych, reprezentujący różne roczniki oraz wszyscy chętni Rodzice obecni w trakcie badania na terenie przedszkola Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Wszystkie grupy Wewnątrz i na zewnątrz 8 10 13 5 68 13 6 nd 3 / 21 Informacja o placówce Nazwa placówki Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku Patron Jan Brzechwa Typ placówki Przedszkole Miejscowość Prudnik Ulica Mickiewicza Numer 5 Kod pocztowy 48-200 Urząd pocztowy Prudnik Telefon 0774068255 Fax Www Regon 53107181300000 Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 125 Oddziały 5 Nauczyciele pełnozatrudnieni 7 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 2 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0 Średnia liczba uczących się w oddziale 25 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 17.86 Województwo OPOLSKIE Powiat prudnicki Gmina Prudnik Typ gminy gmina miejsko-wiejska Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 4 / 21 Wprowadzenie: obraz placówki Publiczne Przedszkole Nr 1 w Prudniku jest przedszkolem miejskim usytułowanym niedaleko centrum miasta z dala od głównych arterii komunikacyjnych. Z jednej strony przylega do dużego Parku Miejskiego, na obrzeżach którego znajdują się odnowione obiekty rekreacyjno – sportowe „Orlika”, a z drugiej, przez ogrodzony ogród przedszkolny do dzielnicy mieszkalnej. Położenie przedszkola ułatwia dzieciom korzystanie z dóbr kultury, a nauczycielom współpracę ze środowiskiem lokalnym, jak również przebywanie w zdrowym otoczeniu przyrody. Słowa jakie przyjęło sobie przedszkole za motto w codziennej pracy brzmią: „Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć o tym, jak żyć, co robić i jak postępować, nauczyłem się w przedszkolu..." Robert Fulghum Przedszkole posiada zespół pracowników, którzy w codziennej pracy ciągle dążą do podwyższania jakości swojej pracy. Wykwalifikowana kadra pedagogiczna w pracy z dziećmi stosuje nowoczesne, aktywizujące metody pracy, korzysta z środków multimedialnych z nastawieniem na eksponowanie twórczości i rozwoju dziecka. Placówka ma wypracowane imprezy i uroczystości, które stały się jej tradycją. Należą do nich: „Święto pieczonego ziemniaka”, „Pasowanie na przedszkolaka”, „Wigilia w przedszkolu”, bal karnawałowy, obchody „Święta Rodziny” i „Dnia Dziecka”, „Święto Czekolady”, „Święto Pluszowego Misia” oraz „Optymistyczny Sejm” i „Święto Optymizmu” (zdecydowana ich większość odbywa się z udziałem członków rodzin). Wypracowane zostały i ciągle są doskonalone partnerskie relacje z rodzicami i środowiskiem lokalnym. Rodzice chętnie służą pomocą w podejmowanych działaniach, uczestniczą w realizacji programów do których przystąpiła placówka (dot. Ogólnopolskich Programów „Partnerskie Przedszkole” i „Optymistyczne Przedszkole”), uzyskując certyfikaty. Uczestniczą w uroczystościach, imprezach przedszkolnych i szkoleniach, a także sami przy współpracy z nauczycielkami tworzą dla dzieci przedstawienia teatralne. Placówka podejmuje także działania skierowane bezpośrednio do samych rodziców. Taką formą było opracowanie programu „Kochaj siebie mamo” (objętego patronatem tutejszej Posłanki). W 2005 roku przy przedszkolu powołano Stowarzyszenie Przyjaciół Publicznego Przedszkola nr 1 w Prudniku jako organizację pożytku publicznego, którego celem było i jest niesienie wsparcia materialnego. Od 2006 roku z odpisów 1% regularnie wzbogacana jest baza przedszkola i sponsorowanych jest wiele imprez dla wszystkich dzieci. Nieobca jest placówce wielokulturowość. Przedszkole było realizatorem projektu: „Pozwólmy zakwitnąć wszystkim kwiatom” (pod patronatem Marszałka Województwa) skierowanego do dzieci romskich (w tym czasie uczęszczających do placówki); inicjatorem organizacji „Spartakiady sportowej dla przedszkolaków”, która z dużym powodzeniem już po raz siódmy odbyła się w tym roku szkolnym. Prawidłowemu rozwojowi dzieci i wielu podejmowanym wyżej przedstawionym działaniom sprzyja rodzinna atmosfera. Pracownicy tworzą zgrany zespół z wypracowanymi relacjami partnerskimi; występuje prawidłowy przepływ informacji. Wszyscy razem uczestniczą w szkoleniach, wycieczkach i imprezach integracyjnych, co jeszcze bardziej zespala pracowników ze sobą, cyt. „Rodzice są zadowoleni z naszej pracy, a dzieci nas – pracowników rozpoznawają, przyznają się do nas, chętnie tu przychodzą, a pod koniec dnia nie chcą wracać do domu”. Zdaniem rodziców przedszkole spełnia wszystkie ich oczekiwania: jest przyjazne dziecku i rodzinom, efekty pracy są widoczne, ma opinię najlepszego przedszkola w mieście, najlepiej przygotowującego dzieci do dalszej nauki. Partnerzy również stwierdzają duże zaangażowanie i aktywność społeczności przedszkola przez włączanie się w życie kulturalne Miasta i Gminy Prudnik oraz różnorodne działania pracowników i rodziców; stąd przedszkole ma bardzo dobrą opinię w środowisku, cyt. „…, bo przyciąga dzieci do siebie". Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 5 / 21 Wyniki ewaluacji: Obszar: Efekty Wymaganie: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności Komentarz: Dzieci wdrażane są do samodzielności w podejmowaniu różnorodnych aktywności twórczych i ruchowych; w działaniach sprawnościowych, stwarzanych sytuacjach problemowych i czynnościach samoobsługowych. Wszyscy rodzice chwalą wypracowane metody działań, sposoby motywowania i stosowane oddziaływania nauczycielek stwierdzając ich skuteczność. Znane są różne ciekawe inicjatywy realizowane w przedszkolu i środowisku lokalnym, które ukazują twórczą i kreatywną pracę dzieci ściśle związaną z uczeniem się samodzielności i rozwojem. W przedszkolu realizowane są programy autorskie, które w sposób twórczy i kreatywny zachęcają dzieci do samodzielnych działań. Dzieci chętnie i aktywnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w przedszkolu, a wyraziły to oceną jaką dokonały pod koniec zajęć - wszystkie wskazały i zabrały obrazek z „uśmiechniętą buzią”. Przedszkole spełnia wymaganie na bardzo wysokim poziomie. Dzieci potrafią działać samodzielnie. Ankietowani rodzice (68) wymieniają czynności, które ich dziecko potrafi wykonać samodzielnie. Z badania wynika, że wszystkie dzieci potrafią: poprawnie trzymać łyżkę i widelec, myć ręce i twarz oraz rozbierać się (po 68 wskazań), dobrze radzą sobie również z załatwianiem potrzeb fizjologicznych i ubieraniem się (66 wskazań). Ich zdaniem dzieci mają drobne kłopoty z zapinaniem guzików (7 wskazań). Pytane dzieci poinformowały, że z chwilą przyjścia do przedszkola nauczyły się wielu rzeczy. Jako przykłady podały: cyt. „…. nauczyliśmy się jak jeść łyżką i widelcem”, „dyscypliny”, „nowych piosenek i wierszyków”, „przedstawiać sztuki teatralne”, „tworzyć rytmy z matematyki”, „poznaliśmy nowe zabawy”. Poinformowały, że ostatnio na zajęciach uczyły się wypełniać określone zadania, odkrywały podwodny świat obserwując przez lupę życie pod wodą, cyt. „poznawaliśmy, co może żyć w wodzie”, „sprawdzaliśmy, co pływa, a co tonie”, „rysowaliśmy podwodny świat”, „mówiliśmy o wyspie Pana Kleksa”, „uczyliśmy się układać układanki i rozpoznawać bajki”. W wywiadzie pracownicy niepedagogiczni wypowiadają się na temat samodzielności dzieci poszczególnych grup wiekowych w realizowanych zadaniach samoobsługowych. Ich zdaniem umiejętności samoobsługowe zależne są od wieku w jakim dziecko trafia do przedszkola. W normalnym trybie: w grupie wiekowej 3-latków z chwilą przyjścia do przedszkola zawsze trafia się grupa mająca problemy z załatwianiem potrzeb fizjologicznych, z myciem rąk i twarzy, z prawidłowym trzymaniem sztućców, ubieraniem i rozbieraniem się, czy zapinaniem guzików, ale już po półroczu w/w umiejętności są przyswojone. Jeżeli 4-, 5- i 6-latki wcześniej chodziły do przedszkola, to w zdecydowanej większości mają przyswojone umiejętności samoobsługowe. Z obserwowanych zajęć wynika, że dzieci są zachęcane do samodzielności w działaniach. Same podejmowały czynności samoobsługowe. Obserwacja zachowania dzieci starszych grup wiekowych w czynnościach samoobsługowych potwierdza wypowiedzi pracowników niepedagogicznych. Dzieci starsze sprawnie wykonują czynności samoobsługowe. Wymagane jest tylko, od czasu do czasu, przypominanie im zasad celem doskonalenia umiejętności samoobsługowych (z uwagi na porę roku oraz pogodę nie obserwowano umiejętności „rozbierania się” dzieci). Dzieci potrafią działać w grupie. Dyrektor informuje, że w przedszkolu dużą wagę poświęca się rozwojowi umiejętności społecznych. Jego zdaniem przedszkole uczy dzieci współpracy pomiędzy sobą poprzez organizację: - zajęć realizujących podstawę programową wychowania przedszkolnego (do których dobierana jest odpowiednia tematyka, środki dydaktyczne, różnorodne formy pracy dziecka podczas zajęć), - zajęć integracyjnych celowych (na wyznaczony temat z wykorzystaniem odpowiednich metod pracy), - zajęć integracyjnych planowanych przewidzianych w planie dziennym przedszkola na rozpoczęcie i zakończenie dnia, - wspólnych spacerów grupy młodszej z grupą starszą, gdzie dziecko z grupy starszej przyjmuje rolę opiekuna młodszego kolegi, koleżanki. Z obserwacji zajęć (6) wynika, że nauczyciele czynią starania, stwarzają okazje, odpowiednio dobierają zadania i zabawy, by uczyć dzieci pracy w grupie. W dwóch przypadkach przez całe zajęcia stosowana była forma pracy zespołowej; w kolejnych dwóch - scenariusze zajęć przewidywały formy pracy zespołowej przez większość zajęć, Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 6 / 21 a w pozostałych realizowane treści edukacyjne lub przyjęte metody i formy pracy nie przewidywały działania w grupie, choć w rzeczywistości, samoistnie one wystąpiły. We wszystkich obserwowanych zajęciach dzieci bawiły lub uczyły się w grupie z rówieśnikami. Liczebność grup była różna, od małych grup - kilkoro dzieci, przez grupy z większą ilością dzieci, po całe grupy przedszkolne (każdego rodzaju po 2 przypadki). Przykłady: Dzieci współpracują ze sobą przy wykonywaniu zadań i podczas zabawy, wzajemnie się uzupełniając. Wpajane są im zasady jakimi kieruje się grupa, uczą się przestrzegać norm. Podczas zabaw w ogrodzie dzieci bawiły się w grupach lub parach wg. własnej inwencji (zabawy w piasku, rzucanie piłką), nieliczne bawiły się indywidualnie (zabawkami, korzystały z urządzeń placu zabaw). Generalnie należy stwierdzić, że: - nie obca jest dzieciom zespołowa, grupowa forma pracy, - nauczyciele czynią starania, stwarzają okazje, odpowiednio dobierają zadania i zabawy, by uczyć dzieci pracy w grupie, - dzieci współpracują ze sobą przy wykonywaniu zadań, wzajemnie się uzupełniając, - jeżeli znane im są wcześniej ustalone zasady pracy, temat, cel, to potrafią działać w grupie. Obserwując dzieci podczas przebywania na terenie otwartym - plac zabaw (najczęściej dotyczy to czasu na zabawę swobodną) zauważa się, że dzieci tworzą grupki, które wspólnie bawią się. Są też dzieci, które bawią się same lub w parach. Dotyczy to wszystkich grup wiekowych. W przedszkolu tworzy się warunki sprzyjające aktywności ruchowej dziecka. Zbieżne jest zdanie dyrektora i nauczycieli (8) w kwestii wspierania aktywności ruchowej dzieci w przedszkolu, gdzie w ankietach jednomyślnie stwierdzają, że przedszkole wspiera rozwój aktywności ruchowej dzieci wskazując na: - zajęcia aktywizujące prowadzone przez specjalistów (np. rytmika, taniec) w pakiecie zajęć dodatkowych płatnych dodatkowo, - aktywizację ruchową włączoną w pakiet zajęć prowadzonych przez nauczyciela opiekującego się grupą, - maksymalnie długi czas spędzany na placu zabaw, - oraz wiele innych działań, które każda z ankietowanych osób wymienia, w ten sposób uzupełniając się wzajemnie, są to: a). codzienne spacery do pobliskiego parku z ćwiczeniami oddechowymi, obserwacjami przyrodniczymi, b). zabawy ruchowe i tropiące na terenie parku, c). wycieczki, d). zabawy sportowo-integracyjne z rodzicami podczas corocznej imprezy „Święta Pieczonego Ziemniaka”, e). zainicjowanie i zorganizowanie na terenie Gminy „I Spartakiady Przedszkolaków”, gdzie dzieci trzy razy z rzędu wygrywały i zdobyły Puchar Burmistrza Miasta (7 lat temu impreza zapoczątkowana, a do dziś jest kontynuowana kolejno przez wszystkie miejskie przedszkola), - zachęcanie do aktywności ruchowej, uatrakcyjnianie zajęć poprzez stosowanie nowoczesnych metod twórczych: „opowieści ruchowej”, „ruchu rozwijającego, „ruchu utanecznionego”, „gimnastyki twórczej”, - własnoręczne tworzenia „nowych” środków dydaktycznych (przyborów do zajęć z puszki, wstążki, kokosów, dzwonków). Zdania dzieci na temat wychodzenia na spacery są podzielone. Jedni twierdzą, że lubią, bo cyt. „… możemy oglądać i poznawać przyrodę”, „Pani wskazuje nam co jest dobre, a co złe”, „Możemy zaczerpnąć świeżego powietrza”, natomiast inni nie lubią chodzić, bo cyt. „… bolą nas potem nogi”, „… bo po drodze podczas spaceru nie można się bawić - czas biegnie szybko i jest już zupa, a my nie możemy się pobawić”. Z obserwacji prowadzonych zajęć (6) wynika, że w przedszkolu tworzone są warunki sprzyjające aktywności ruchowej dziecka. Wymaga tego wiek dzieci i potrzeby rozwojowe, wymuszają czynności samoobsługowe. Przykładem jest wiele różnorodnych zabaw aktywnych ruchowo przeplatanych działaniami np. edukacyjnymi, jak: - zabawa na przywitanie, - zabawa w marynarzy i syreny, - pląsy wg. własnej inwencji do muzyki, wymyślanie własnego indiańskiego pozdrowienia za pomocą gestów i słów. Podejmowanym działaniom sprzyja sąsiedztwo parku miejskiego i obiektów sportowo-rekreacyjnych „Orlika” oraz infrastruktura przedszkola: duża sala spełnia funkcję sali gimnastycznej (do ćwiczeń i zabaw ruchowych), wyposażona w bezpieczne środki dydaktyczne (m.in. ławeczki gimnastyczne); podobne funkcje mogą spełniać pozostałe przestronne i jasne sale. Ponadto przedszkole posiada trawiasty plac zabaw, na którym można rozwijać aktywność ruchową. W przeprowadzonym wywiadzie partnerzy przedszkola stwierdzają, że w przedszkolu istnieją warunki sprzyjające aktywności ruchowej dzieci” wskazując to, co istotne w lokalizacji (sąsiedztwo parku i kompleksu sportowo-rekreacyjnego), wyposażeniu (duże, jasne sale oddziałów grupowych, sala gimnastyczna) i działalności placówki (zajęcia z podstawy programowej i dodatkowe, odpowiedni dobór tematyki, metod i form pracy oraz środków dydaktycznych) argumentując swoją wypowiedź szeregiem przykładów: spacerami, wycieczkami pieszymi, zawodami, spartakiadami, przeglądami tanecznymi i teatralnymi. Przedszkole wspiera działania twórcze dzieci. Zdaniem ankietowanego dyrektora i nauczycieli (8) przedszkole wspiera działania twórcze dzieci (np. rysunek) przez włączenie ich w pakiet zajęć prowadzonych przez nauczyciela Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 7 / 21 opiekującego się grupą, organizację zajęć dodatkowych płatnych przez rodziców (język angielski, rytmika) i w jeszcze inny sposób przez wspieranie działań twórczych swoich wychowanków. Dyrektor informuje, że dzieci wspierane są podczas zajęć prowadzonych indywidualnie, w małych zespołach, w grupie, jak również tak, by wszystkie brały udział w zabawie i osiągały sukces. Stwarza się im możliwość uczestniczenia w zajęciach płatnych i w zajęciach bezpłatnych w ramach oferty programowej. We wszystkich obserwowanych zajęciach (6) nauczyciele stwarzali dzieciom możliwość wspierania działania twórczego przez całe zajęcia lub przez większą część zajęć. Zauważono, że szczególna uwaga skierowana jest na działania plastyczno-teatralno-muzyczne stanowiące główne założenia realizowanych programów własnych: „Zabawy w teatr”, „Zabawy z muzyką”, czy „Wspieranie aktywności twórczej dzieci 5 i 6-letnich inspirowane pedagogiką Celestyna Freineta”. Na terenie placówki widać efekty tej aktywności w dekoracjach, strojach i prezentowanych pracach dzieci (na gazetkach ściennych w salach, na korytarzach). Wystawy są aktualizowane w zależności od pór roku, ważnych wydarzeń czy świąt (kiermasze wytworów i prac dziecięcych). Różnorodność stosowanych metod i form pracy, odpowiednie wykorzystanie pomocy dydaktycznych (w tym multimedialnych), dobór tematyki prac, bogactwo stosowanych materiałów i poznawanych technik plastycznych w klimacie muzyki wskazują na bogatą działalność twórcza dzieci, a także na możliwość swobodnej ekspresji. Umiejętności i możliwości dzieci, pozwalają na organizację i aktywny udział w: - wystawach prac i twórczości dzieci, - prezentacjach dla rodziców, - przeglądach artystycznych organizowanych na terenie miasta, - uroczystościach wręczania nagród, dyplomów do tzw. „Paszportu do kariery” (jaki posiada każde dziecko za zdobycie danej umiejętności), pochwał przed grupą i rodzicami, - spotkaniach ze sztuką i ciekawymi ludźmi (np. warsztatach teatralnych). Obserwacji poddane były różne zajęcia (związane z samoobsługą, edukacyjno-tematyczne, zabawowe z rekreacją ruchową i obejmujące zabawę swobodną, w salach grupowych, parku miejskim i ogrodzie z placem zabaw) w mieszanych grupach wiekowych (3-, 4-, 5-latków). Stosowane były różne metody pracy, często przeplatane z dominacją metod aktywnych. Różne też były formy pracy od indywidualnej, zespołowej, po grupową. Dzieci w różny sposób były aktywizowane. Nauczyciele tworzyli sytuacje, w których dzieci mogły rozwiązywać problemy (sprzyjające uczeniu się samodzielności). Problemy o różnym stopniu trudności dobierane były do możliwości przedszkolaka. Dzieci na tego typu zadania reagują z zaciekawieniem i chętnie przystępują do ich rozwiązywania. Z obserwacji zajęć wynika, że przedszkole wspiera działania twórcze dzieci poprzez: - odpowiednie wcześniejsze rozpoznanie ich możliwości i potrzeb (oraz oczekiwań rodziców), - dobór odpowiednich metod i form pracy oraz środków dydaktycznych (możliwość własnej kompozycji, zespołowe wykonanie plakatu „złożonego” - gdzie każdy członek zespołu był odpowiedzialny za jego część, indywidualne wybieranie techniki wykonania pracy, rysowanie, malowanie, wydzieranie i formowanie fauny i flory głębin morskich lub odtwarzanie, dobieranie, układanie, pokonywanie trudności w drodze do Bajlandii. - odpowiednią organizację zajęć (wybór miejsca, dobór odpowiednich czynności, działań, zadań, tematyki zajęć i czasu na wykonanie zadania), - motywowanie. Dzięki podejmowaniu w/w działań dzieci stają się pomysłodawcami zabaw, inspirują się wzajemnie w działaniach twórczych, rozwijają pomysłowość, fantazję, stosują niekonwencjonalne rozwiązania. A wszystkiemu służą zajęcia podstawowe i dodatkowe, programy własne i scenariusze autorskie. Efekty aktywności twórczej dzieci widoczne są na terenie placówki. Każda z grup przedszkolnych ma swoją tablicę, na której prezentowane są prace dzieci. Prace są zróżnicowane, co wynika z różnego wieku dzieci, które je wykonywały. Różna jest też tematyka prac np. „Moje ulubione zwierzątko”, „Kim chciałbym zostać w przyszłości” (5-latki). Malowanki o lecie (3- i 4-latki). Również stopień trudności wykonanych prac jest uzależniony od możliwości dzieci. Ostatnie prace dzieci 6-letnich, to prace zespołowe o tematyce „Moje miasto”. Wykonano plakat oraz makiety domów. Dzieci adaptują się do grup rówieśniczych. Zdecydowana większość ankietowanych rodziców (68) stwierdza, że ich dziecko chętnie podejmuje zabawę z rówieśnikami oraz, że dzieci „raczej” potrafią rozwiązywać konflikty miedzy sobą („raczej tak” – 53, „zdecydowanie tak” – 7, „raczej nie” – 8). Zdaniem rodziców dzieci nie mają problemów z przestrzeganiem wcześniej ustalonych zasad, czego dowodem jest zgodne stwierdzenie wszystkich rodziców (68), że dzieci potrafią respektować zasady przyjęte w trakcie zabaw z rówieśnikami. Stwierdzenia rodziców są zbieżne z wnioskami z obserwowanych zajęć (6). Wszystkie dzieci przestrzegają zasad właściwego zachowania. Cała grupa podczas wykonywania czynności samoobsługowych i posiłków zachowywała się zgodnie z regułami przyjętymi w przedszkolu; bawiąc się - są miłe dla kolegów, koleżanek, dorosłych. Słuchają poleceń nauczyciela, w sposób przyjęty organizują się, wykonują zadania, gdy ktoś mówi nie przerywają, współpracują miedzy sobą. Nad przestrzeganiem reguł czuwał nauczyciel i woźna oddziałowa lub pomoc wychowawcy reagując w każdej niepokojącej sytuacji. Dzieci dobrze czują się w grupie i mimo różnorodności (3-4-latki i 4-5-latki) chętnie podejmują zabawę szybko adaptując się do grup rówieśniczych. Chętnie biorą udział w grupowych zajęciach i zabawach, mają dobre relacje z nauczycielką. Nie było dzieci, które trzymają się na uboczu lub niechętnie biorą udział w zabawach czy zadaniach. Nauczyciel i pomoc nauczyciela czynili wszystko, by żadne dziecko nie czuło Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 8 / 21 się obco, nie było samotne. A warunki były szczególne, gdyż badanie odbywało się w okresie letniego dyżurowania przedszkola, gdzie przyjęto kilkoro dzieci z innej placówki i w wyznaczonych wcześniej dniach adaptacyjnych. Wszystkiemu sprzyja klimat przedszkola, stworzona atmosfera i czuwająca nad wszystkim kadra pedagogiczna reagująca natychmiast w każdej sytuacji. W przedszkolu analizuje się osiągnięcia dzieci. Dyrektor w ankiecie stwierdza, że w placówce prowadzone są analizy osiągnięć dzieci. Wynika to z opracowanego planu nadzoru pedagogicznego oraz obowiązującej dokumentacji każdego nauczyciela, który prezentuje osiągnięcia dzieci w oparciu o prowadzone przez siebie diagnozy dwa razy w roku. Jego zdaniem polegają one na ciągłym porównywaniu danych ze zbieranych informacji o dziecku z wielu źródeł (obserwacji, rozmów, ankiet, wytworów przedszkolaków), omawianiu, ustalaniu, wnioskowaniu; wszystkie podejmowane działania odbywają się na zebraniach Rady Pedagogicznej. Z wypowiedzi ankietowych nauczycieli (8) wynika, że wszyscy prowadzą analizy osiągnięć dzieci, z tym że jeden nauczyciel (logopeda) dokonuje ją z prowadzonych zajęć logopedycznych w opisie Karty Indywidualnej Wymowy Dziecka. Zdaniem nauczycieli dokonujących analizy informacje o możliwościach rozwojowych dzieci zbierane są już podczas realizacji własnego programu adaptacyjnego pn. „Łagodny start przedszkolaka”. Po zapoznaniu się z ankietami informacyjnymi od rodziców dzieci nowo przybyłych do przedszkola (zawierających informacje dotyczące spostrzeżeń, własnych obserwacji sytuacyjnych, umiejętności i zainteresowań dziecka) przystępuje się do kolejnego etapu jakim jest obserwacja wstępna. Poprzez codzienne obserwacje dziecka (podczas: zajęć dydaktycznych, dodatkowych, występów, wycieczek, spacerów, zabaw w salach, jak i na podwórku, podczas wykonywania czynności samoobsługowych – tj. spożywanie posiłków, czynności higieniczno-sanitarnych, samodzielnego rozbierania, przebierania i ubierania się), jego zachowania (karty obserwacji, zeszyt obserwacji, indywidualne arkusze obserwacji dziecka), zdobywanie umiejętności i sprawności w różnych sytuacjach (karty pracy, teczka prac dziecka, „paszport do kariery”), poprzez częste rozmowy z dzieckiem i rodzicami dziecka dokonywana jest wstępna analiza, a na jej podstawie stawiana wstępna diagnoza osiągnięć dziecka. Aktualny poziom rozwoju dziecka w różnych sferach jest przedstawiany rodzicom w kontaktach indywidualnych trzy razy w roku (na początku roku, po półroczu i na koniec roku szkolnego). Jeśli istnieją niepokojące zachowania dziecka działanie wykonywane jest częściej lub czynione są starania o skierowanie dziecka do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Przez cały czas gromadzone są prace plastyczne oraz karty pracy, zbierane są dyplomy osiąganych sprawności dziecka, które pomagają dokonywać stałej analizy poziomu rozwoju. Ponadto, co roku podejmowane są badania osiągnięć dzieci w danej grupie wiekowej, wynika to z przyjętych priorytetów w rocznym planie pracy przedszkola. Do tej pory badane były obszary z zakresu mowy, myślenia matematycznego i umiejętności przyrodniczych, o czym informują wykresy i dokonane analizy tych badań. Źródłami informacji poddawanych analizie do stawiania diagnozy są: - obserwacje (bieżące, wstępne, wycinkowe, półroczne i końcowe), - wytwory dzieci, karty pracy dzieci, paszporty do kariery, - rozmowy z rodzicami, - indywidualne arkusze obserwacji dziecka, - arkusze Skali Gotowości Edukacyjnej Pięciolatków (GE-5), - arkusze Skali Gotowości Szkolnej (SGS). W wywiadzie wszyscy nauczyciele wskazują konieczność dokonywania analizy zgromadzonej informacji. Informują, że źródłem informacji poddawanej analizie są wytwory dzieci, rozmowy z rodzicami, wyniki badań Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, obserwacje ciągłe i sporadyczne z codziennych sytuacji i badania losów absolwentów przedszkola. Ich zdaniem analiza osiągnięć dzieci polega na: - wyszukaniu informacji o dziecku, po to, aby jego potrzeby zostały spełnione, - porównywaniu zgromadzonych informacji i wyciąganiu wniosków. - określeniu stopnia spełnienia poziomu w określonym obszarze np. umiejętności matematycznych, przyrodniczych, rozwijania mowy i myślenia. Pewnym ograniczeniem (trudnością) w analizowaniu osiągnięć dzieci są grupy mieszane - zróżnicowane wiekowo (3-4-latki i 5-6-latki), innym - niekompletna informacja o dziecku ze strony rodziców lub nie przyjmowanie do wiadomości przekazywanych informacji o dziecku. Zdaniem nauczycieli receptą na wskazane bolączki może być systematyczna pedagogizacja rodziców. Analiza osiągnięć uwzględnia możliwości rozwojowe dzieci. Dyrektor informuje, że dokonując analizy osiągnięć dzieci w przedszkolu uwzględnia się ich możliwości rozwojowe poprzez dostosowanie metod pracy, kart pracy indywidualnej, środków dydaktycznych. Takie informacje pozyskuje ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego – monitoringu. Prowadzone są również obserwacje przeprowadzonych w przedszkolu uroczystości, imprez, wytworów prac dzieci. Informacje w tym zakresie dyrektor pozyskuje również od rodziców w ramach przeprowadzonych ankiet, a także od nauczycieli klas pierwszych w ankietach opracowanych przez Radę Pedagogiczną Przedszkola i obowiązujących przy „Badaniu Losów Absolwentów”. Zdaniem dyrektora informacje na temat możliwości rozwojowych dzieci pozyskiwane są z wywiadów przeprowadzanych z rodzicami dzieci na wejściu (podstawą - arkusz wywiadu), z posiadanych opinii poradni psychologiczno-pedagogicznych (dotyczących wad wymowy dzieci), z obserwacji wstępnej (potem półrocznej i końcowej – arkusz obserwacji), Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 9 / 21 z obserwacji bieżących i problemowych (informacje umieszczane w zeszycie obserwacji), z przeprowadzonych analiz wstępnych służących sporządzeniu wstępnych diagnoz możliwości rozwojowych dzieci celem rozpoznania wspólnie z rodzicami potrzeb dzieci i oczekiwań rodziców. Na tej podstawie ustalane są listy dzieci wymagających pomocy, wzmocnienia, terapii oraz wsparcia nauczyciela, dzieci wykazujących uzdolnienia, wyróżniających się na tle grupy. W wywiadzie wszyscy nauczyciele informują, że analizując osiągnięcia dzieci uwzględniają ich możliwości rozwojowe. A objawia to się: - planowaniem przyszłej pracy z uwzględnieniem wszystkich spostrzeżeń, uwag, opinii i wniosków, - wyborem odpowiednich metod i form pracy oraz środków dydaktycznych (przydzielaniem odpowiednich ról, dostosowywaniem kart pracy i technik wykonywania prac plastycznych), - wprowadzeniem tzw. „Paszportów do kariery” potwierdzających zdobycie przez dziecko kolejnych umiejętności (stanowią dużą motywację dla dzieci). W przedszkolu wdraża się wnioski z analizy osiągnięć dzieci. W wyniku przeprowadzanych analiz na zebraniach Rady Pedagogicznej wysuwa się wnioski do dalszej pracy, które wykorzystywane są przez nauczyciel do: - dostosowywania treści planów pracy do poziomu umiejętności dzieci, - tworzenia własnych programów, jako efekt wcześniej sformułowanych spostrzeżeń, uwag, wniosków, - dobierania odpowiednich metod, form pracy, środków dydaktycznych, miejsca prowadzenia zajęć, - wprowadzania programów do pracy z dziećmi przejawiającymi różne uzdolnienia, a które potem reprezentują przedszkole w konkursach i prezentacjach na zewnątrz, - opracowywania odpowiednich kart pracy z uwzględnieniem stopnia trudności, - tworzenia w salach kącików tematycznych, których celem jest rozbudzanie, rozwijanie zainteresowań i tzw. inteligencji wielorakich. O wynikach analiz umiejętności dzieci informowani są dwa razy w roku rodzice dzieci. Wszystkie zdobyte umiejętności honoruje się dyplomami przechowywanymi w teczkach zwanych „Paszportami do kariery”. Nauczyciele (8) informują, że wnioski z analiz są sukcesywnie wdrażane i podjętych zostało szereg działań w tym zakresie. W ankiecie wskazują przykłady wykorzystywania wyników z analizy osiągnięć dzieci. Wykorzystują je do: - opracowywania i modyfikowania indywidualnych i grupowych planów pracy (rocznych i miesięcznych), - tworzenia własnych kart pracy z uwzględnieniem stopnia trudności, różnicując i dostosowując wymagania do możliwości i poziomu dzieci, - komunikowania wyników analiz z rodzicami przedszkolaków, - planowania pracy z dzieckiem zdolnym przygotowywanym do udziału w różnych konkursach, turniejach, pokazach (przejawiającym zdolności: recytatorskie, plastyczne, teatralne, muzyczne, wokalne, sportowe) i mającym różne problemy przez dostosowywanie ról w przedstawieniach, długości wiersza, pobudzenia zainteresowań, - dostosowywania metod i form pracy z grupą z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb uczestników zajęć, - angażowania i motywowania do wspólnej pracy dzieci i rodziców wskazując ćwiczenia (w zeszytach korespondencyjnych) do wykonywania w domu, - realizowania pionierskich przedsięwzięć na terenie Gminy np. „I Konkursu Logopedycznego”, w którym brały udział dzieci uczestniczące w terapii. Owocem podejmowanych działań są liczne sukcesy przedszkolaków, np., w festiwalu piosenki „Szklana kula”, w przeglądzie taneczno-wokalnym „Złoty Harmoniusz”, w konkursie o bezpieczeństwie, w przeglądach teatralnych. Wprowadzane zmiany przyczyniają się do rozwijania umiejętności dzieci. Zdecydowana większość ankietowanych rodziców (65 z 68) jest zdania, że przedszkole wspiera rozwój uzdolnień dzieci. Nauczyciele w wywiadzie stwierdzają, że wprowadzone w tym lub poprzednim roku szkolnym zmiany, przyczyniły się do rozwoju umiejętności dzieci. I wymieniają je: 1. Edukacja matematyczna - wdrażany we wszystkich grupach program realizacji treści matematycznych (Gruszczyk-Kolczyńskiej), 2. Edukacja ekologiczna i profilaktyka zdrowia - realizowane (za zgodą rodziców) programy „Czyste powietrze wokół nas”, „Idę do szkoły” (o zdrowym żywieniu i ruchu, skierowany do dzieci 6-letnich), „Zdrowy przedszkolak” (o zdrowym żywieniu), „Mamo tato wolę wodę” (o zdrowym żywieniu), 3. Edukacja literacka - akcja „Cała Polska czyta dzieciom” prowadzona w przedszkolu od lat, służąca integracji różnych środowisk (różne osoby czytające np. z Uniwersytetu III Wieku), 4. Edukacja europejska - Opolski Puchatek – zdobywanie wiadomości o Unii Europejskiej, zwieńczone uroczystością podsumowującą cały rok pracy; zaangażowana była cała społeczność przedszkola (dzieci, rodzice), 5. Zmiany organizacyjne i związane z pozyskiwaniem funduszy na realizację planowanych przedsięwzięć –dot. planowania miesięcznej pracy nauczycieli oraz utworzenia Stowarzyszenia (którego członkami są wszyscy pracownicy przedszkola i rodzice dzieci), 6. Opracowanie i wprowadzenie programów własnych i innowacji w zakresie edukacji artystycznej: - program własny „Zabawy w teatr” - większe zaangażowanie dzieci i rodziców w organizację, przygotowanie Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 10 / 21 i przedstawienie w autorskim wykonaniu bajek (działania długofalowe), - program własny „Zabawy z muzyką” - rozwijanie umiejętności muzycznych dzieci, - program własny „Czy małe dzieci można nauczyć empatii” - kształtowanie takich cech jak dobroć, życzliwość, określonych postaw, - innowacja pn. „Zabawy twórcze inspirowane technikami C. Freineta” – twórcze rozwijanie dzieci. Owocem podejmowanych działań są uzyskane certyfikaty „Partnerskie Przedszkole” oraz „Optymistyczne Przedszkole”. Obserwując placówkę uwagę zwracają osiągnięcia przedszkola i dzieci w postaci certyfikatów, dyplomów, szeregu wyróżnień i podziękowań z lat 2001 – 2003. Aktualne wyróżnienia, puchary, dyplomy znajdują się w gabinecie Dyrektora. Ponadto na tablicach przed salami grupowymi znajdują się wystawy prac plastycznych dzieci - każda grupa ma swoją własną tablicę. Systematyczne podejmowanie różnorodnych, często pionierskich przedsięwzięć na terenie Gminy t.j. „I Konkursu Logopedycznego”, „I Spartakiady Przedszkolaków”, „Paszportu do kariery”, opracowywanie i realizacja wielu programów własnych, scenariuszy autorskich, innowacji dydaktycznych służących pełnemu rozwojowi dziecka, uzyskane certyfikaty „Partnerskie Przedszkole” oraz „Optymistyczne Przedszkole” świadczą o spełnieniu wymagania na bardzo wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Dzieci są aktywne Komentarz: W przedszkolu podejmuje się działania, które mają na celu aktywizację dzieci. W tym celu zostały opracowane i wdrożone własne programy np. „Zabawy z muzyką”, „Zabawy w teatr”, innowacje pedagogiczne, wypracowano odpowiednie metody działań, sposoby motywowania i oddziaływania na wychowanków. Dzieci zachęcane są do udziału w licznych i różnorodnych konkursach i przedsięwzięciach np. „Harmoniusz”. Uczestnictwo w zajęciach prowadzonych w przedszkolu aktywizuje dzieci do działań na rzecz lokalnego środowiska np. „Święto Pieczonego Ziemniaka”, obchody „Święta Rodziny”. Przedszkole spełnia wymaganie na bardzo wysokim poziomie. Dzieci chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w przedszkolu. Na zajęciach przedszkolaki chętnie śpiewają, tańczą, rysują, podejmują aktywność w tematycznych kącikach zabaw, zadają pytania i udzielają odpowiedzi na stawiane im pytania, współpracują z rówieśnikami. Było to wyraźnie widoczne w ocenie jaką dokonały pod koniec zajęć - wszystkie wskazały i zabrały obrazek z uśmiechniętą buzią. Nauczyciele wspierają aktywność własną dzieci oraz stopniowo wdrażają je do samodzielności poprzez oddziaływanie na wszystkie sfery ich rozwoju. Opinię, że dzieci chętnie i aktywnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w przedszkolu wyrażają rodzice, nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni, partnerzy przedszkola i przedstawiciel lokalnego samorządu oraz same przedszkolaki. Ankietowani rodzice (68) wskazali, że ich dzieci chętnie uczestniczą w zajęciach z oferty podstawowej - bez dodatkowych opłat (66 z 68) oraz w zajęciach z oferty dodatkowej – rytmika i język angielski za dodatkową opłatą (56 z 68). Pracownicy niepedagogiczni uzupełnili tę informację i dodali, że przedszkole wychodzi z różnorodną i zróżnicowaną ofertą zajęć, a atrakcyjność ich wiąże się z możliwością aktywnych zabaw (podczas zajęć jest dużo ruchu), z poczuciem swobody i bezpieczeństwa, urozmaiceniem form i metod pracy. Ich zdaniem dzieci są ciekawe świata i tu stwarza im się możliwości, by go poznać (cyt. „Może dlatego tak chętnie chodzą na zajęcia, bo w domu siedzą przy telewizji i komputerach, a tu mają ruch i zabawę”). Partnerzy zewnętrzni również dodali - dzieci chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w przedszkolu – pomagają, wykonują ćwiczenia i pokazy. Czują się bezpiecznie, są aktywne i zainteresowane; jest to widoczne podczas występów dla rodziców i szerszej publiczności. Informują, że w licznych imprezach angażowane są wszystkie przedszkolaki i podają na to przykłady: - „Święto pieczonego ziemniaka”, - „Pasowanie na przedszkolaka”, - „Wigilia w przedszkolu”, - bal karnawałowy, - obchody „Święta Rodziny” i „Dnia Dziecka”, - „Święto Czekolady”, „Święto Pluszowego Misia” Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 11 / 21 - „Optymistyczny Sejm” i „Święto Optymizmu”, - spotkania z motocyklistami. Całość informacji dotyczącej zainteresowania i zaangażowania przedszkolaków w zajęcia przedszkolne dopełniają wypowiedzi nauczycieli. Nauczyciele zarówno w ankiecie (8) oraz wywiadzie grupowym poinformowali, że podczas prowadzonych zajęć dzieci najbardziej angażują się w działania związane z zabawą ruchową w połączeniu z muzyką. Ta forma zajęć najczęściej występuje podczas realizacji programu „Zabawa w teatr”. Całkowicie pochłania ich przygotowywanie występów dla rodziców i dziadków, gdzie wspólnie omawiany jest program, przygotowywane są stroje i elementy dekoracji (dzieci zgłaszają swoje pomysły, podejmują działania twórcze i samodzielnie inicjują zabawy). Zaangażowanie dzieci widoczne jest na prezentacjach multimedialnych w formie zdjęć i filmików przedstawianych rodzicom na spotkaniach grupowych. Nauczyciele twierdzą, że zachęcają dzieci do aktywnego udziału w prowadzonych zajęciach przez: - realizowane programy ogólnopolskie, rejonowe i własne (np. „Czyste Powietrze wokół nas”, „Zabawy z muzyką”, „Zabawy w teatr”), - korzystanie z ciekawych pomocy (kukiełek, pacynek, skrzyń skarbów itp.), z prezentacji multimedialnych, podejmowanie działań eksperymentalnych, prowadzenie hodowli, - wspieranie dzieci słabszych, stosowanie pozytywnych wzmocnień (pochwał) oraz zasady „każda odpowiedź jest dobra”, - stwarzanie miłej, radosnej atmosfery, budzącej zaufanie, w której przestrzega się zasad dobrego współżycia w grupie. - wprowadzenie systemu motywacji pozytywnej postawy „Słońce – Chmurka” (co pobudza dzieci do większego zaangażowania w to co robi się w ciągu dnia, - stosowanie nowoczesnych – aktywnych – integracyjnych metod pracy tj.: ruchu rozwijającego, gimnastyki twórczej, pedagogiki zabawy, zabaw pantomimicznych, burzy mózgów, gier dydaktycznych, edukacji matematycznej, niedokończonych zdań, bajkoterapii, masażu relaksacyjnego, edukacji przez ruch, - rozbudzanie w dzieciach różnorodnych zainteresowań przez stałe wzbogacanie kącików zainteresowań, - zapraszanie na zajęcia ciekawych ludzi z prezentacją swoich zawodów lub w ramach stałego działania pn. „Cała Polska Czyta Dzieciom”, - uczestnictwo w wycieczkach, akcjach „Sprzątanie Świata”, „Marszu Optymistów”, świętach i uroczystościach przedszkolnych. Dzieci natomiast wypowiedziały się w temacie co najbardziej lubią, cyt. „Z wszystkich podejmowanych działań najbardziej lubimy wszystko oprócz spacerów, bo wtedy nie ma czasu na zabawę i się męczymy”; mówią, że lubią zadania z papieru, malować, układać, kleić, grać w piłkę nożną i koszykówkę. We wszystkich obserwowanych zajęciach (6) wszystkie dzieci były zaangażowane, choć w różnym stopniu. Nauczyciel reaguje w każdej sytuacji (sytuacje takie zdarzały się sporadycznie) w przypadku każdego niezaangażowanego dziecka. Aktywność i zaangażowanie dzieci wynikało bezpośrednio z podejmowanych działań nauczycieli, takich jak: 1. organizacji zajęć, narzuconego tempa pracy, zmienności i różnorodności realizowanych działań (miały na celu zaangażować jak największą grupę dzieci), 2. wyboru miejsca realizacji zajęć: przedszkolna sala gimnastyczna, park miejski, ogród przedszkolny, 3. rodzaju zajęć (zajęcia tematyczne, terenowe,) i tematyki („Podwodny świat oceanu” - tematyka morska o charakterze ruchowym z elementami muzycznymi i tanecznymi, „Podróż na wyspę bajek”, podchody, 4. doboru elementów różnych metod aktywnych, gdzie wystąpiła: - aktywizacja ruchowa (zadaniowa) - przysiady, przejście po linii, kilka okrążeń szybkim marszem lub „dziwnym krokiem”, „skokiem pajaca”, naśladowanie statku płynącego po morzu i szumu wiatru, oraz prac związanych z życiem codziennym marynarza, przejście po „kamieniach”, - aktywizacja twórcza artystyczna: plastyczna („Słońce z promykami”, „Dno morza”), twórcza muzyczna (wspólne wykonywanie piosenek związanych z realizowanym tematem „Festiwal piosenki w altance”) i taneczna(pląsy, taniec meduz), - aktywizacja wiedzy przyrodniczej i matematycznej (uwaga skierowana na badanie, proste doświadczenie, wspólne liczenie, porównywane zbiorów, np. rybek) oraz ogólnej (ze znajomości bajek) z kształtowaniem umiejętności wysuwania propozycji rozwiązania problemu, wyciągania wniosków, spostrzegania, kultury zachowania i zasady bezpieczeństwa. 5. przyjętych form (mieszana - od indywidualnej, przez zespołową, do grupowej). W przedszkolu dzieci są zachęcane do samodzielności w działaniach prorozwojowych. Rodzice widzą postępy w samodzielności swoich dzieci; zauważają, że cyt. „W przedszkolu nasze dzieci są bardziej samodzielne niż w domu”, przedszkole działa na nich mobilizująco cyt. „W przedszkolu starają się być samodzielne np. przed kolegami natomiast w domu idą na tzw. łatwiznę”. Chwalą wypracowane metody działań, sposoby motywowania i stosowane oddziaływania nauczycielek stwierdzając ich skuteczność tj.: - wielokrotne powtarzanie czynności (metodą prób i błędów), z którymi dziecko sobie nie radzi, Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 12 / 21 - wprowadzenie pomocy koleżeńskiej, dzięki której dzieci starsze pomagają młodszym np. w ubieraniu się lub opiece podczas spacerów, - opracowanie skutecznego systemu motywowania na zasadzie zdobywania kolejnych sprawności („Jestem samodzielny” za wykonanie konkretnych czynności np.: „Myję zęby”, „Myję ręce”, „Potrafię obsłużyć się w toalecie”. Dyrektor i nauczyciele wskazali następujące działania, poprzez które zachęcają dzieci do samodzielnego rozwijania się: - tworzenie kącików zainteresowań z dostosowaniem do grup wiekowych, - czuwanie nad klimatem i dobrą atmosferą, - opracowanie i wdrożenie programów własnych (np. „Zabawy z muzyką”, „Zabawy w teatr”, „Empatia w wieku przedszkolnym”), innowacji pedagogicznych (np. „Wspieranie aktywności twórczej dzieci 5-6 letnich inspirowane Pedagogiką Celestyna Freineta” lub wdrożenie Ogólnopolskiego Programu Optymistyczne Przedszkole (zgłoszonego jako innowacja pedagogiczna), - opracowanie kryteriów dla poszczególnych grup, w celu zdobycia dyplomów do „Paszportów do kariery”. Ich zdaniem podejmowane działania służą pobudzaniu ciekawości, rozwijaniu zainteresowań, wzmacnianiu i doskonaleniu posiadanych umiejętności. Wypowiadający się nauczyciele zwracają uwagę, że często prowadząc zajęcia badawcze korzystają z technik Freineta, w których dziecko poszukuje wiedzy samodzielnie. Najpierw rozbudza się ciekawość dziecka (wykorzystując do tego celu organizowane w salach „skrzynie skarbów”), przedstawia temat, a dzieci następnie same planują działania, poszukują wiadomości, dobierają informacje, tworzą indywidualnie lub zespołowo (np. autoprezentację dotyczącą swoich zainteresowań, kolekcji) i prezentują swoje wytwory. W rozmowach bezpośrednich z dziećmi padają wypowiedzi, cyt. „Zabawy wybiera Pani i my też możemy wybierać”. Partnerzy przedszkola i przedstawiciele samorządu stwierdzają, że znane im są różne ciekawe inicjatywy realizowane w przedszkolu i środowisku lokalnym, które ukazują twórczą i kreatywną pracę dzieci ściśle związaną z uczeniem się samodzielności i rozwojem. Jako przykład podali: - kampanie społeczne pn. „Cała Polska czyta dzieciom” w ramach programu „Czytające Przedszkole”, „Marsz Optymisty” realizowany w ramach programu „Optymistyczne przedszkole”, „Sprzątanie Świata”, - uroczystości i dni okolicznościowe tj. „Święto Czekolady”, - aktywne działania z zakresu promocji zdrowia, działań profilaktycznych i humanitarnych (np. dokarmiania ptaków) - udział w dodatkowych lekcjach muzealnych, specjalnie organizowanych konkursach, przeglądach, przedstawieniach, festiwalach piosenki np. „Harmoniusz”. Wiedzą również, że w przedszkolu realizowane są programy autorskie, które w sposób twórczy i kreatywny zachęcają dzieci do samodzielnych działań. Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele zachęcają dzieci do samodzielnego wykonywania zadań i w pojawiających się problemach wspomagają je oraz stosują pochwały za podejmowane próby. W działaniach nauczyciele często odwołują się do doświadczeń dziecka. Z rozmów wynika, że zdarzają się sytuacje, w których dzieci mogą same wybierać zabawy; ma to miejsce wtedy, gdy są grzeczne, gdy przewiduje to scenariusz prowadzonych zajęć lub po zakończeniu zajęć tematycznych. Stwierdzić należy, że dzieci wdrażane są do samodzielności: - w podejmowaniu różnorodnych aktywności twórczych i ruchowych (np. w pląsach wg. własnej inwencji, interpretacji słuchanego fragmentu nagrania -szum fal, śpiew ptaków, łagodna muzyka), - w działaniach sprawnościowych (koordynacji ruchowej). Szczególnie jest to widoczne w części, w której dzieci "rywalizują" na torze przeszkód, doskonalą koordynację ruchową, sprawność manualną. - w działaniach przez stwarzane sytuacje problemowe, gdzie czynność ta przybiera często charakter ciągły, przemyślany, dający dzieciom wybór spełnienia lub wykazania się, - w podejmowaniu czynności samoobsługowych. Przedszkolaki wykazują bardzo dużą aktywność i zaangażowanie w zajęcia organizowane wewnątrz placówki jak i poza nią odnosząc znaczące sukcesy, czego dowodem są liczne, uzyskane przez nich dyplomy, podziękowania i wyróżnienia. Poprzez bogate wyposażenie placówki, realizowane programy i ciekawe działania przedszkola nakierowane na aktywność twórczą i badawczą, dzieci mają możliwość rozwoju czynności samoobsługowych. Powyższe argumenty świadczą o bardzo wysokim poziomie spełnienia tego wymagania. Poziom spełniania wymagania: A Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 13 / 21 Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Komentarz: W wyniku podejmowanych w przedszkolu różnorodnych działań zapewniających bezpieczeństwo fizyczne jak i psychiczne dzieci czują się w nim dobrze i bezpiecznie. Szczególnie ważnym elementem klimatu wychowawczego przedszkola jest wprowadzenie i przestrzeganie Kodeksu Przedszkolaka czyli zbioru norm postępowania obowiązujących w każdej grupie wiekowej. Współautorami Kodeksu Przedszkolaka są wychowankowie. Efektem działań wychowawczych przedszkola, wzmacniania pozytywnych zachowań dzieci, minimalizowania zagrożeń jest wysoka ocena pracy wychowawczej przedszkola przez rodziców i partnerów. Przedszkole spełnia wymaganie na bardzo wysokim poziomie. Dzieci w przedszkolu mają poczucie bezpieczeństwa. W zdecydowanej większości ankietowani rodzice (58 z 68) stwierdzają, że ich dziecko czuje się bezpiecznie w przedszkolu - nigdy nie mówiło, że się boi. Kilkoro rodziców (8 z 68) informuje, że raz lub kilka razy dzieci wspominały o lęku, ale wynikał on raczej z problemów adaptacyjnych niż poczucia zagrożenia (cyt. „…. gdy przychodząc wcześnie rano do przedszkola musiało iść do innej grupy - dziecko przez chwilę płakało i prosiło, by szybko przyjść po nie”), a dwoje wskazało, że u ich dzieci, raz lub kilka razy pojawiły się wyraźne sygnały o poczuciu zagrożenia. Rodzice podczas wywiadu oznajmiają, że przedszkole jest miejscem bezpiecznym, a świadczą o tym: - wypracowane, znane i akceptowane procedury odbierania dzieci z przedszkola, - uczenie zasad bezpiecznego spacerowania (spacer z wężem, podnoszenie rąk przy przejście dla pieszych, dzieci z pierwszej i ostatniej pary są ubrane w kamizelki odblaskowe), - znikome informacje odnośnie drobnych zdarzeń, - stała opieka nad dziećmi nauczycielek i pomocy nauczyciela, - stałe przypominane dzieciom zasad bezpieczeństwa (np. podczas użytkowania toalet, mycia rąk - dzieci stoją spokojnie, - ogrodzony i zamknięty teren, bezpieczne place zabaw z atestowanymi urządzeniami do zabawy. Wypowiadający się rodzice nie znają przypadków sygnalizowania przez dzieci braku poczucia bezpieczeństwa i zdecydowanie stwierdzają, że dzieci z chęcią przychodzą do przedszkola. Dzieci w wywiadzie potwierdzają zdanie rodziców stwierdzeniem, cyt. „Niczego się nie boimy”, „….. chyba tylko wtedy, gdy Pani krzyczy”. Wypowiadający się pracownicy niepedagogiczni również informują, że dzieci w przedszkolu czują się bezpiecznie. I uzasadniają swoją wypowiedź następująco: - nigdy dziecko nie jest zostawione same sobie, zawsze jest opieka ze strony nauczyciela i jego pomocy, - nie ma w przedszkolu anonimowości - dzieci znają pracowników i odwrotnie, - rodzice chętnie przyprowadzają do przedszkola kolejne swoje pociechy, - teren jest ogrodzony, przyrządy są sprawne, a wszystko jest kontrolowane, - wszelkie awarie są zgłaszane i usuwane na bieżąco. Ich zdaniem w przedszkolu nie ma miejsc, w których częściej niż gdzie indziej zdarzają się zachowania niewłaściwe. W przedszkolu dba się o bezpieczeństwo dzieci w następujący sposób: - wykonywane są przeglądy powakacyjne sprzętu, ogrodu, pomocy dydaktycznych (pomoce, zabawki uszkodzone oddawane są do naprawy lub usuwane), wymieniany jest piasek, sprawdzany jest stan ogrodzenia placu zabaw, zamykany jest ogród i budynek przedszkola, - dzieci chronione są przed zagrożeniami przez stosowanie procedur wewnętrznych (przyjmowania i odbierania dzieci, rozdawania gorących posiłków), - przypominane są zasady zachowanie przed wyjściem z budynku, podczas wycieczek, - na podwórku dzieci są stale pod opieką (zawsze na podwórku jest kilka osób pilnujących), nie mogą wchodzić na sprzęty w kilka osób, - dzieci mają spisane regulaminy grup i kodeks zachowań, ustalone są zasady motywowania (słoneczko i chmurka czyli symbole za zachowanie, na których umieszcza się tam imiona dzieci), - na zakończenie dnia dzieci siadają w kółku i następuje podsumowanie dnia (jeśli zdarzyły się zachowania niewłaściwe - są one omawiane). Ze zdarzeń, w których poszkodowane było dziecko w ankiecie dyrektor informuje, że w poprzednim roku szkolnym zdarzył się wypadek - dziecko złamało rękę podczas zabaw w ogrodzie przedszkolnym (na ten wypadek nie miało wpływu zaniedbanie ze strony nauczyciela czy innego pracownika przedszkola), a w roku 2013 miało miejsce zdarzenie, które trudno nazwać wypadkiem - dziecko uszczypnęło dziecko; w wyniku tego przeprowadzone zostały Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 14 / 21 rozmowy w grupie, szkolenie (z pracownikiem Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej) oraz wyciągnięte zostały wnioski do obowiązujących w przedszkolu „Procedur zachowań i bezpieczeństwa dzieci”, iż należy zwrócić szczególną uwagę na dzieci podczas zabaw samorzutnych we wszystkich grupach wiekowych przez wszystkich pracowników przedszkola. Partnerzy również przyłączają się do wcześniej wypowiedzianych słów bezpieczeństwo jest zapewnione, dzieci czują się bezpiecznie; stwierdzają, że nie docierały do nich żadne niepokojące sygnały i nie zauważyli problemów z bezpieczeństwem. Informują o prowadzonych wielu działaniach związanych z bezpieczeństwem, np.: - przedszkole bierze udział w programie „Bezpieczny Przedszkolak”, ze stałej współpracy z policją wynika znajomość zasad bezpieczeństwa przez absolwentów placówki (podczas wizyty w komendzie dzieci wykazały się dużą wiedzą o bezpieczeństwie), - można zauważyć pewną systematyczność w działaniach przedszkola związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa (odbywają się praktyczne ćwiczenia w tym zakresie), - pracownicy przedszkola przez cały czas zwracają uwagę na bezpieczeństwo dzieci, dzieci są pod stałą obserwacją, opiekunowie są czujni, opieka jest stała, - plac zabaw jest przystosowany dla dzieci, jest zabezpieczony, ogrodzony i nie stwarza zagrożeń, - sale są dostosowane do wymogów, schody zabezpieczone, - kadra zapewnia właściwą opiekę dzieciom w budynku i podczas wyjść poza przedszkole (wyjścia są dobrze zorganizowane), - dzieci mogą odbierać tylko upoważnione osoby (przestrzegane są procedury przyprowadzania i odbierania dzieci), do przedszkola nie mogą wejść osoby postronne (występuje kontrola wejść i wyjść), - występuje systematyczna kontrola sprzętu, który w razie potrzeby jest modernizowany i naprawiany, - zgodnie z wymogami zamontowane zostały metalowe drzwi w kuchni (wymogi ppoż.). Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele dbają o fizyczne i emocjonalne bezpieczeństwo dzieci. Wszelkie działania nauczyciela podporządkowane są zapewnieniu bezpieczeństwa dzieciom (zabawy ruchowe są bezpieczne, zajęcia praktyczne wykonywane są bez udziału niebezpiecznych przedmiotów). Dzieci cały czas znajdują się pod opieką nauczyciela i jego pomocy. Na spacerach do grupy przyłączana jest dodatkowa opieka. Dzieci mają poczucie bezpieczeństwa, są ufne, uśmiechnięte, odważne, śmiałe, pełne pomysłów, zachowują się swobodnie, bawią się bez oznak strachu. Chętnie pracują, pełnią przydzielone role i równie chętnie wypełniają polecenia. Nauczyciel przez cały czas prowadzonych zajęć czuwał, gdy zachodziła potrzeba dyscyplinował grupę wzywając do przyjętych, bezpiecznych zasad zachowania. Pomieszczenia, w których przebywają dzieci (sale, korytarz, łazienka) są urządzone tak, by były bezpieczne dla dzieci (sale – bezpieczne, wyposażone w odpowiedniej wielkości ławeczki oraz krzesełka; mebelki przeznaczone do przedszkola, dostosowane do dzieci, bezpieczne; kąciki zabaw są wyraźnie oddzielone od części głównej – zabawowej; korytarze – bezpieczne, szafki na odzież zmienną oraz buty, bez zbędnych sprzętów; łazienki – bezpieczne, wyposażone w ręczniki oraz mydło w płynie, każda zawiera oddzielne boksy zapewniające intymność dzieci podczas czynności fizjologicznych oraz punkty do mycia rąk). Plac zabaw jest miejscem bezpiecznym (ogrodzony, trawiasty, z piaskownicą oraz drewnianymi urządzeniami zabawowymi), stan techniczny urządzeń nie budzi zastrzeżeń (widoczne normalne ślady użytkowania). W przedszkolu prowadzona jest diagnoza zachowań dzieci. Zdaniem ankietowanych rodziców (68) pracownicy przedszkola zwracają należytą uwagę na zachowania dzieci („zdecydowanie tak” – 47, „raczej tak” – 17, pozostałe osoby (4) są odmiennego zdania). Dyrektor w ankiecie stwierdza, że przedszkole diagnozuje zachowania dzieci i wskazuje sposoby jej prowadzenia. Diagnozę stawia się w oparciu o wyniki prowadzonego w przedszkolu monitoringu tzn.: zbieraniu danych z różnych źródeł – z obserwacji bieżących (zeszyty obserwacji), arkuszy obserwacji (3x w roku), wywiadu z rodzicami (arkusze wywiadu z rodzicami), z rozmów indywidualnych z rodzicami (zeszyty kontaktów) oraz ankiet skierowanych do rodziców i analizowaniu przez porównywanie, konfrontowanie posiadanych danych. W przedszkolu stosowany jest motywacyjny system oceniania zachowań dziecka. Każda grupa ma wprowadzony ,,Kodeks zachowań dzieci" zawierający normy i zasady zachowania podczas zajęć, zabaw, wyjść. Ankietowani nauczyciele (8) przedstawiają sposoby prowadzonych diagnoz zachowań dzieci. Z początkiem roku szkolnego w grupach najmłodszych (3-latki) ustalane są normy i zasady prawidłowego zachowania ujęte w obrazkowy kodeks zachowań grupy oraz wdrożony system motywacyjny „Słońce – Chmurka”. Na podstawie dokonywanych obserwacji w ciągu dnia dokonywana jest ocena i stawiana diagnoza zachowania dziecka przez umieszczenie jego zdjęcia na słoneczku (dobre zachowanie) lub chmurce (niewłaściwe zachowanie), rodzice mają wgląd do tego systemu motywacyjnego. Diagnoza zachowania starszych dzieci dokonywana jest 3 razy w roku, w oparciu o: -systematyczne obserwacje zachowań w różnych sytuacjach np. podczas zajęć, zabaw swobodnych i kierowanych, w sali i na powietrzu, podczas uroczystości, imprez, wycieczek i spacerów (zeszyty i arkusze obserwacji), -kontakty indywidualne z rodzicami (zeszyty kontaktów), -współpracę z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, -spotkania z policjantem (w zakresie bezpiecznego zachowania się dzieci) po wcześniejszych analizach zachowań; w trakcie analiz dochodzi do wymiany informacji między nauczycielkami pracującymi w tej samej grupie. Zdobyte dyplomy Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 15 / 21 „Dobrego gospodarza Sali” świadczą o dobrym zachowaniu dziecka (np. prawidłowym spełnieniu roli dyżurnego). Spotkania z Policjantem sprzyjają utrwaleniu u dzieci wiedzy na temat bezpiecznych zachowań. W ciągu bieżącego roku wykonane zostały badania niepokojących zachowań dzieci w każdej grupie wiekowej. Wyniki analizy tych badań opisane zostały w raporcie z ewaluacji wewnętrznej. Wyniki analiz wykorzystywane są do sporządzania opinii dzieci kierowanych na badania do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej oraz opinii na prośbę Sądu Rodzinnego. Wypowiadający się nauczyciele informują, że w przedszkolu prowadzone są diagnozy doraźne wynikające z sytuacji i diagnozy prowadzone systematycznie tj.: diagnozy wstępne, diagnozy okresowe, diagnozy roczne, diagnozy Dojrzałości Szkolnej, a wypracowane uwagi, spostrzeżenia i wnioski przekazywane są rodzicom. W przedszkolu podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań. Dyrektor informuje, że opracowane w poszczególnych grupach „Kodeksy zachowań” pozwalają radzić sobie z niepożądanymi zachowaniami dzieci. Służą temu jeszcze wdrożone systemy motywacyjne dobrych zachowań, opracowywane i wrażane bajki terapeutyczne, zajęcia i zabawy relaksacyjne. W starszych grupach dokonywane jest wspólne planowanie dnia, a następnie po koniec wszystkich zajęć w danym dniu robione jest wspólnie z dziećmi podsumowania dnia tzw. swoisty „rachunek sumienia”. Pożądane zachowania dzieci wzmacniane są stosowanym systemem nagród i pochwał tj. nagrodami rzeczowymi (naklejka, dyplom), nagrodami werbalnymi (pochwała przed grupą, rodzicem) lub nagrodami w postaci pełnienia dyżurów, wyznaczenia pierwszej pary podczas spacerów lub wycieczek, kiedy to pierwsza para jest ubrana w kamizelki odblaskowe (zdobyte w konkursie o bezpieczeństwie). Pożądane zachowania dzieci wzmacniane są również przez nauczycielki w postaci spełniania życzeń dzieci dotyczących wyboru zabawy, rodzaju zajęć, czy pomocy dydaktycznych. W przypadku zaistnienia zachowań wychowanków zagrażających bezpieczeństwu innych dzieci nauczyciele reagują w sposób zdecydowany. Stwierdzają, że dzieci są informowane jakie zasady obowiązują w przedszkolu, wspólnie ustalane są „Grupowe Kodeksy zachowań dziecka”, w placówce obradował Sejmik Przedszkolaków który uchwala „Kodeks Zachowań Dziecka”. Zgłaszany jest dyrekcji wadliwy sprzęt. Dodatkowo nauczyciele informują, że w przypadku innych zachowań niepożądanych wychowawczo podejmowane są działania terapeutyczne tj.: „Krzesełko Przemyśleń”, „Kapelusz Przemyśleń”, „Kącik ciszy”, „Bajki terapeutyczne”, „Muzyka i masaż relaksacyjny”, a pożądane zachowania dzieci wzmacnia się za pomocą pochwały (słownej) indywidualnej i do rodziców, nagród (rzeczowych), wyróżnień (w gazetce itp.), własnym przykładem i doświadczeniem, przykładami pozytywnych zachowań z literatury. Rodzice w wywiadzie stwierdzają, że przedszkole dba o to, żeby dzieci zachowywały się w oczekiwany (zgodny z normami) sposób przez: - wypracowany system motywowania (nagrody, pochwały kierowane do rodziców) i oceniania zachowania dzieci („Słoneczko – chmurka”), - możliwość uczestnictwa w różnych imprezach (co poszerza horyzonty dzieci), - przydzielanie ról np. dyżurnego podczas posiłków, - sporządzanie i przedstawianie rodzicom prezentacji multimedialnych grupowych w formie podsumowania całorocznej pracy (co wpływa mobilizująco na dzieci), - otrzymywanie informacji na temat swojego dziecka (np. jak się zachowuje wobec innych dzieci). W wywiadzie pracownicy niepedagogiczni wskazują działania przedszkola eliminujące niewłaściwe zachowania tj.: - podporządkowanie spisanym regulaminom grup i kodeksom zachowań (np. stosowane są symbole za zachowanie (słoneczko i chmurka, na których umieszcza się imiona dzieci), - wykorzystywane jest tzw. „miejsce wyciszenia”, - na koniec dnia dzieci siadają w kółku i jeśli zdarzyły się zachowania niewłaściwe to następuje ich omawianie, - fakt niewłaściwego zachowania zgłaszany jest rodzicom oraz wzmacniające właściwe przez: - nagradzanie naklejkami, dyplomami, medalami, - spełnianie życzeń dzieci (ich oczekiwań, np. mogą wymyślić swoją zabawę). Stwierdzają, że są włączani w te działania i podają sposoby – jako pomoce nauczyciela reagują i wspomagają nauczycieli. Z obserwacji zajęć (5) wynika, że nauczyciel i pomoc nauczyciela stosują wzmocnienia pozytywnych i pożądanych zachowań dzieci. Z działań wzmacniających występuje pochwała słowna, wskazanie jako przykład godny naśladowania oraz nagrodzenie możliwością wykonania zadania. Niezwykle pomocne w tym są realizowane różnorodne zadania przeplatane zabawami relaksującymi przy muzyce (śpiew, pląsy). Dochodzi do nich najczęściej w zabawach, gdzie kształtowane są zasady właściwego zachowania się (dot. zwrotów grzecznościowych), przy mobilizacji do zwiększonego wysiłku, wskazywaniu skutków niepożądanych zachowań i podawaniu pozytywnych przykładów pożądanych zachowań .Nauczyciele w każdej sytuacji odpowiednio i skutecznie reagują na niepożądane zachowania dzieci (tłumacząc, zwracając uwagę, upominając). Z niepożądanych zachowań wystąpił brak reakcji na polecenia nauczyciela. W takim przypadku nauczyciel w pierwszej kolejności odwołał się do obowiązujących w przedszkolu zasad postępowania i podjął rozmowę wyjaśniającą z dzieckiem. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że przedszkole silny akcent kładzie na działania profilaktyczne. W tym oddziaływaniu nauczyciela pomocne są regulaminy zachowania (słowne i obrazkowe) stworzone samodzielnie dla każdej grupy oddziałowej, służy temu tablica oceny zachowania (chmurka, słoneczko). Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 16 / 21 Podczas obserwacji placu zabaw w sytuacjach największego zagęszczenia i pod koniec pracy placówki (kiedy zostaje tylko cześć opiekunów) nie zaobserwowano wśród dzieci zachowań agresywnych (agresji fizycznej, agresji werbalnej), wszystkie bawiły się wspólnie i zgodnie. Obserwując reakcje nauczycieli i pracowników (pomocy, woźnych i administracyjnych) na zachowania niepożądane nie zauważono, by używano wobec dzieci agresji (fizycznej, np. potrząsanie, słownej, np. deprecjonowanie dzieci, wyśmiewanie, krzyk). Nauczyciele i pracownicy administracyjni rozmawiają z dziećmi, przekazują im swoje uwagi z akcentem na bezpieczeństwo podczas zabaw. Próbują oddziaływań empatycznych. Nie zauważono stosowania jakichkolwiek form agresji w stosunku do dzieci. Nie podnoszą głosu, uwagi i polecenia przekazują spokojnym tonem. Poziom zabezpieczeń przed czynnikami zewnętrznymi jest odpowiedni, adekwatny do potrzeb. Dzieci wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Zdaniem wszystkich ankietowanych rodziców (68) dzieci w przedszkolu są jasno informowane, jakich zasad postępowania należy przestrzegać („zdecydowanie tak” – 48, „raczej tak” – 20), a także, w opinii wszystkich nauczycieli (ankieta), znają zasady, których się od nich oczekuje. Wypowiadające się przedszkolaki wykazały wiedzę w kwestii zachowania w różnych sytuacjach: podczas posiłków (cicho, grzecznie); w czasie zajęć z panią (cicho, grzecznie); na spacerze (nie wychodzić na ulice, nie oddalać się od grupy). Wiedzą, co to znaczy być grzecznym (to nie robić nic złego, nie pyskować, nie popychać innych, nie szarpać, nie gryźć, nie huśtać się na krześle, nie pokazywać języka, nie bić się) i dlaczego należy być grzecznym (bo: dostajemy nagrody, pani nie krzyczy, nie siedzi się przy „stoliku przemyśleń”, można dostać dyplom) oraz czego robić w przedszkolu nie wolno (biegać, wychodzić samemu z sali, niszczyć zabawek, bez pytania wychodzić do toalety, szarpać dzieci, bawić się nożyczkami). Kończąc swoją wypowiedź stwierdzają, że cyt. „Przedszkole nam się podoba, bo są fajne panie, zabawki, fajne zajęcia, uczymy się piosenek i wierszyków, są występy i jest dobre jedzenie”. Z obserwacji zajęć wynika, że w przedszkolu nie ma dzieci przejawiających zachowania rażąco odbiegające od norm; są tylko dzieci, które wymagają większej uwagi. W zdecydowanej większości dzieci wiedzą jakich zachowań się od nich oczekuje i stosują się do przyjętych zasad. Realizowane zadania tę wiedzę utrwalają. Wymienić należy podejmowane działania profilaktyczne, w ramach których przypomina się zasady prawidłowego zachowania; gdy jest potrzeba - motywuje do działania, nagradza pożądane zachowania, konsekwentnie reaguje na zachowania niepożądane. Po uwadze ze strony nauczyciela dzieci potrafią skorygować swoje zachowanie. Na placu zabaw nie zauważono zachowań niezgodnych z ogólnymi normami społecznymi. Pracownicy starają się zapobiegać konfliktom (np. o zabawkę) i od razu reagują na zaistniałe sytuacje wygaszając pojawiające się symptomy konfliktu w zarodku. Zaobserwowane sposoby wzmacniania pożądanych zachowań to przede wszystkim zwrócenie uwagi na dobre przykłady oraz słowne pochwały przez wyrażenie uznania (np. uśmiechem, poklepaniem po ramieniu, przytuleniem, miłym słowem). W przedszkolu analizuje się i ocenia podejmowane działania wychowawcze. Działania wychowawcze podejmowane przez przedszkole były poddawane analizie i ocenie na postawie zebranych wcześniej informacji z dostępnych źródeł. Dyrektor w wywiadzie informuje, że w/w działania dokonywane są 2 razy w roku podczas zebrań rady pedagogicznej przedszkola przy stawianiu diagnozy. Nauczycielki zwracają uwagę na skuteczność podejmowanych działań, kontynuując te skuteczne, już sprawdzone lub modyfikując je przysposabiając do zaistniałych sytuacji. Zwracana jest wtedy uwaga na stosowane Procedury Zachowań i Bezpieczeństwa Dzieci wdrożone do pracy przedszkola. Dyrektor kontynuując wypowiedź dodaje, że przy dokonywaniu analizy i oceny zachowań dzieci zawsze występuje odniesienie do regulaminów, kontraktów zachowań opracowanych wspólnie z dziećmi w poszczególnych grupach. Ankietowani nauczyciele (8) deklarują, że oceniają efekty swoich działań wychowawczych i opisują sposoby jakimi to czynią. Ocena dokonywana jest przez wszystkich minimum dwa razy w ciągu roku na piśmie w postaci samooceny zamieszczonej w arkuszach sprawozdawczych (na I półrocze i na koniec roku szkolnego). Ma to również miejsce po przeprowadzonych hospitacjach i obserwacjach zajęć wraz z omówieniem ich przez dyrektora z uwzględnieniem komunikatów zwrotnych płynących od uczestników zajęć i ich rodziców. Informują, że pod koniec zajęć dzieci często są pytane o odczucia po przeprowadzonych zajęciach i zabawach (ewaluacja zajęć). Również dwa razy w roku szkolnym ma miejsce analiza działań podejmowanych dla eliminowania zagrożeń, wzmacniania właściwych zachowań i szukania przyczyn takich zachowań oraz skuteczności podejmowanych działań. Porównywane są wtedy dane statystyczne i podejmowana jest decyzja stwierdzająca, cyt. „Czy to, z czym się spotykamy stanowi problem, czy też nie”. Z analizy dostępnej dokumentacji podejmowanych działań w zakresie ewaluacji wewnętrznej wynika, że zostały sformułowane wnioski i rekomendacje do planów pracy, podejmowanych działań, proponowanych zadań w zakresie szeroko pojętej samoobsługi i kształtowania pozytywnych emocji i wygaszania negatywnych, np. należy: - sukcesywnie i systematycznie powtarzać z dziećmi określone czynności (rozbierania, ubierania, wiązania, odpowiedniego trzymania), - konsultować z rodzicami konieczność wypracowywania samodzielności dzieci w domu, - wspólnie z dziećmi przeprowadzić pokaz zachowań w czynnościach samoobsługowych, - motywować i zachęcać do wykonywania czynności samoobsługowych i nawyków higienicznych, - poszukiwać i stwarzać sprzyjające warunki do rozwoju emocjonalnego dzieci. Przełożyły się one na działania praktyczne, tj.: stosowanie różnorodnych form pracy służących kształtowaniu Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 17 / 21 pozytywnych emocji oraz wygaszaniu negatywnych, korzystanie z bajek terapeutycznych, słuchanie muzyki relaksacyjnej służące stonowaniu emocji, odnoszenie się do kodeksu zachowań, niesienie pomocy w umiejętnym rozładowywaniu złych emocji, radzenia sobie z nimi (targanie kartek, wyrysowanie złych emocji, wyciszenie przez słuchanie muzyki). W grupie 6-latków stosowany jest program "Empatia dzieci w wieku przedszkolnym", który jest skuteczny i przynosi pozytywne wyniki. Działania mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań są w razie potrzeby modyfikowane. Dyrektor informuje, że w bieżącym roku szkolnym była konieczność modyfikacji w/w działań ze względu na stwierdzone zdarzenie (incydent z udziałem dwójki dzieci) z uwagi na poszukiwanie przyczyny była potrzeba dokonania analizy sygnałów zgłoszonych przez dziecko jego matce, która powiadomiła dyrekcję i nauczycielki grupy. Całe to zdarzenie spowodowało zintensyfikowanie obserwacji w dalszych działaniach. Przeprowadzono rozmowy z grupą, szkolenia z udziałem pracownika Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, a także przeprowadzenie przez niego rozmowy z matkami obu dziewczynek, oraz za ich zgodą na obserwacje dzieci podczas zabaw i zajęć w grypie. Nauczyciele również sygnalizują potrzebę modyfikacji działań, po analizie zaistniałego przypadku, wskazując określone działanie – tzn., zwiększenie kontroli dzieci podczas zabaw swobodnych, wzmożenie uwagi przez pomoc nauczyciela na zachowania dzieci. Zdaniem partnerów przedszkole poprawiało zarówno sposoby przeciwdziałania niepożądanym zachowaniom, które okazują się nieskuteczne jak i te, które służyły wzmacnianiu pożądanych zachowań. Często ma to miejsce po obserwacji dzieci, postawieniu diagnozy i konsultacji działań z innymi placówkami przedszkolnymi. Placówka weszła w realizację programu pn. „Optymistyczne Przedszkole”, który narzuca m.in. opracowanie umowy dotyczącej zachowania dzieci. Wprowadzone zostały „Grupowe Kodeksy Zachowania”, podczas wszystkich zajęć prowadzone były i nadal są działania profilaktyczne mające na celu przeciwdziałanie niepożądanym zachowaniom, przypomina się zasady bezpiecznego zachowania, przeprowadza spotkania ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo (cyt. „Przedszkole wychodzi z inicjatywą organizowania spotkań dot. bezpieczeństwa i wspiera w tworzeniu pozytywnego wizerunku policjanta”). Wychowawcy wzmacniają pozytywne zachowania dzieci, postawy szacunku wobec innych osób, odmienności kulturowej itp. Dodatkowo realizowanych jest wiele innych działań tj. program „Bezpieczny Przedszkolak” (utrwala zasady bezpieczeństwa), aktywny udział w konkursie „Znam znaki drogowe, jestem widoczny”. Owocem podejmowanych działań są uzyskane certyfikaty „Przyjazne Przedszkole, „Optymistyczne Przedszkole”, wiedza z zakresu zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym jaką mogą się pochwalić absolwenci przedszkola (brak niewłaściwych, niepożądanych zachowań sygnalizowany przez przedstawiciela szkoły, do której uczęszcza większość absolwentów). Podsumowując, należy stwierdzić, że prezentowane przez dzieci deklarowana przez nie świadomość stawianych wymagań oraz wynikiem wielości i systematyczności działań prowadzonych przez środowiskiem lokalnym, realizacji programów profilaktycznych i zostało spełnione w stopniu bardzo wysokim. oczekiwane postawy i zachowania, pełne poczucie bezpieczeństwa są nauczycieli, szerokiej współpracy ze zajęć terapeutycznych. Wymaganie Poziom spełniania wymagania: A Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 18 / 21 Wnioski z ewaluacji: 1. Planowe, uporządkowane i konsekwentnie realizowane zadania wskazują priorytety przedszkola skierowane na działania plastyczno – teatralno – muzyczne. 2. Realizowane zajęcia według programów własnych, scenariuszy autorskich ze stosowanym odpowiednim narzędziem motywowania, jakim jest „Paszport do kariery” sprawiają, że dzieci stają się twórcze, inspirują się wzajemnie, są pełne pomysłów i fantazji. 3. W przedszkolu analizuje się osiągnięcia dzieci na podstawie informacji z różnych źródeł, a wnioski wykorzystuje z powodzeniem do realizacji m.in. pionierskich przedsięwzięć na terenie Gminy. 4. Wprowadzane zmiany przyczyniają się do rozwijania talentów dzieci, a owocem podejmowanych działań są uzyskane certyfikaty „Partnerskie Przedszkole” oraz „Optymistyczne Przedszkole”. 5. Tworzenie w przedszkolu odpowiednich warunków do podejmowania przez dzieci różnych form aktywności, rozwijania zainteresowań oraz nabywania wiadomości i umiejętności przewidzianych podstawą programową wpływa pozytywnie na dalsze ich funkcjonowanie w środowisku szkolnym. 6. Prowadzona w przedszkolu systematyczna analiza osiągnięć wychowanków, która uwzględnia ich możliwości rozwojowe oraz wyciąganie wniosków z tej analizy skutkuje wdrażaniem działań, które przyczyniają się do rozwijania zainteresowań i uzdolnień dzieci, jak i wspomagania ich rozwoju. 7. Zapewnienie bezpiecznych warunków pracy i zabawy oraz jasno określony system oddziaływań wychowawczych wobec dzieci, wpływa na respektowanie przez nich ustalonych norm i zasad oraz wzmacnia poczucie bezpieczeństwa dzieci. Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku 19 / 21 Wymaganie Obszar: Efekty Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności Dzieci są aktywne Respektowane są normy społeczne Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku Poziom spełniania wymagania A A A 20 / 21 Raport sporządzili: Janusz Olechnowicz Jacek Szostak Kurator Oświaty: ................................................ Raport z ewaluacji: Publiczne Przedszkole nr 1 w Prudniku Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 21 / 21