eliminacje okręgowe – kazus nr 1

X III O L I M P I A D A W I E D Z Y
O
P R AW A C H C Z Ł O W I E K A - 2 00 5 /2 0 06
K OMITET G ŁÓWNY – K ATEDRA P RAW C ZŁOWIEKA U NIWERSYTETU M IKOŁAJA K OPERNIKA
W
T ORUNIU
ELIMINACJE OKRĘGOWE – KAZUS NR 1
Errol Henderson przeciwko Jamajce
Autor skargi jest obywatelem Jamajki, który w dniu składania skargi oczekiwał na
wykonanie kary śmierci w zakładzie karnym dystryktu St. Catherine na Jamajce.
W dniu 31 października 1992 r. odnaleziono ciało R. Campbella, właściciela sklepu,
któremu zadano szereg ran kłutych w szyję, w wyniku czego zmarł. Jeden ze świadków zeznał, że
widział zamordowanego właściciela sklepu w swoim ogrodzie w towarzystwie dwóch mężczyzn, w
tym skarżącego. W toku postępowania ujawniono dowody świadczące o winie podejrzanych.
Ponadto w czasie procesu przedstawiono oświadczenie skarżącego, który wyjaśniał, że w dniu
zabójstwa R. Campbella przebywał wraz ze współoskarżonym obok sklepu, ale czekał na
zewnątrz, natomiast jego kolega wchodził do sklepu, aby zrobić zakupy.
Przed sądem skarżący odwołał wcześniejsze wyjaśnienia, twierdząc że został zmuszony
przez policję do podpisania spreparowanych dokumentów. Skarżący oświadczył także przed
sądem, że kiedy omawiał podpisania wyjaśnień i żądał kontaktu z adwokatem, oficer śledczy
znęcał się nad nim fizycznie, bijąc pałką policyjną w nogi, plecy i brzuch, a także głowę. Powyższe
fakty potwierdził współoskarżony w procesie, który widział obrażenia u Hendersona, gdy ten
przechodził obok jego celi.
Skarżący nigdy nie przyznał się do winy, ani do obecności w miejscu przestępstwa. W
wyroku z 15 grudnia 1993 r. sąd uznał skarżącego winnym zabójstwa i skazał go na karę śmierci.
Od tego czasu skarżący przebywa w celi śmierci, składając kolejne odwołania od wyroku, a także
domagając się powtórzenia procesu.
W skardze do Komitetu Praw Człowieka złożonej w 2005 r. skarżący podnosi, że
przebywanie w celi śmierci od 1993 r. stanowi formę nieludzkiego i poniżającego traktowania.
Zarówno warunki sanitarno-bytowe panujące w zakładzie karnym, jak i cierpienia psychiczne
towarzyszące oczekiwaniu na wynik odwołań od wyroku kary śmierci, wywołują u skarżącego
poczucie degradacji i depresji.
Ponadto skarżący twierdzi, że wymuszenie na nim podpisania spreparowanych wyjaśnień
w toku postępowania przygotowawczego było także naruszeniem zakazu tortur i nieludzkiego
traktowania.
W zwięzłej opinii prawnej na temat kazusu proszę uwzględnić następujące kwestie:
-
Czy skarżący objęty był gwarancją zawartą w artykule 7 Międzynarodowego Paktu Praw
Obywatelskich i Politycznych? Czy skarżący może podnosić naruszenie także innych
gwarancji zawartych w Pakcie?
-
Jaki jest charakter prawny standardu zawartego w art. 7 MPPOiP?
-
Czy skarga jest dopuszczalna?
-
Na kim spoczywa ciężar dowodu w niniejszej sprawie?
-
Jakie argumenty może podnosić państwo pozwane broniąc się przed zarzutami?
X III O L I M P I A D A W I E D Z Y
O
P R AW A C H C Z Ł O W I E K A - 2 00 5 /2 0 06
K OMITET G ŁÓWNY – K ATEDRA P RAW C ZŁOWIEKA U NIWERSYTETU M IKOŁAJA K OPERNIKA
W
T ORUNIU
ELIMINACJE OKRĘGOWE – KAZUS NR 2
Malena Quinteros przeciwko Urugwajowi
Skarga w niniejszej sprawie została wniesiona w 1991 r. przez matkę Maleny Quinteros,
Marię del Carmen Quinteros, obywatelkę Urugwaju mieszkającą w Szwecji. Skarżąca podnosi, że
jej córka została aresztowana przez policję urugwajską 24 czerwca 1986 r. Malenie Quinteros nie
pozwolono kontaktować się z rodziną, a kilka dni później miał miejsce incydent polegający na
ucieczce Maleny z aresztu na sąsiadującą posesję ambasady Wenezueli. Według relacji
świadków, Malenie Quinteros udało się sforsować ogrodzenie i krzykiem zwracać na siebie uwagę
przechodniów, biegnąc w stronę wejścia do ambasady. Policja urugwajska jednak wdarła się na
teren ambasady i zdołała schwytać Malenę, zanim uzyskała ona pomoc personelu
dyplomatycznego. Powyższy incydent wywołał reperkusje międzynarodowe.
Od czasu aresztowania Maleny Quinteros matka skarżącej nie uzyskała nigdy jakichkolwiek
oficjalnych informacji o losach swojej córki. Jedyne wiadomości pochodziły od osób, które
twierdziły, że spotkały Malenę w aresztach i innych miejscach pozbawienia wolności. Matce
Maleny udało się uzyskać dwie relacje takich osób, a każda relacja potwierdzała bardzo zły stan
fizyczny i psychiczny Maleny. Według nieoficjalnych informacji, córka skarżącej była bita w czasie
przesłuchań, pozbawiana jedzenia i picia, a także przetrzymywana w brudnej i ciemnej celi.
W 1989 r. Maria Quinteros próbowała zainteresować sprawą Międzyamerykańską Komisję
Praw Człowieka, ale w rok później wycofała swoją skargę do tego organu.
W skardze do Komitetu Praw Człowieka skarżąca podnosi naruszenie przez Urugwaj
szeregu gwarancji zawartych w Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich, w tym art. 7, 9 i
10. Ponadto skarżąca twierdziła, że sama jest również ofiarą naruszenia art. 7 Paktu z uwagi na
psychiczne cierpienia spowodowane niewiedzą o losach jej córki.
Rząd Urugwaju – do którego Komitet Praw Człowieka skierował żądanie wyjaśnień w tej
sprawie – poinformował, że Malena Quinteros jest poszukiwana na terenie całego Urugwaju od
dnia jej zaginięcia w 1986 r. Według rządu, zarzuty Marii Quinteros są niezasadne i powinny być
oddalone, ponieważ rząd nie brał udziału w rzekomym uprowadzeniu Maleny Quinteros. Rząd
zauważył, że skarżąca przebywa na terytorium Szwecji, więc nie podlega jurysdykcji Urugwaju.
W zwięzłej opinii prawnej na temat kazusu proszę uwzględnić następujące kwestie:
-
Czy matka Maleny Quinteros była osobą uprawnioną do złożenia powyższej skargi?
-
Czy skarga jest dopuszczalna?
-
Na kim spoczywa ciężar dowodu w niniejszej sprawie?
-
Jaki jest charakter prawny standardu zawartego w art. 7 MPPOiP?
-
Czy w sprawie istnieją przesłanki do stwierdzenia naruszenia art. 7 lub innego postanowienia
Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych?