MAN TGS 33.400 6x4 33.400 6x4 33.400 6x4 33.400 6x4 - KH

MAN TGS 33.400 6x4 33.400 6x4 33.400 6x4 33.400 6x4 - KH

T-TM PREZENTU
JE
PREZENTUJE
TEST
MAN TGS 33.400 6x4
Mówi¹c o komforcie samochodu ciê¿arowego, myœlimy z regu³y o pojazdach operuj¹cych w dalekich
trasach. Na dalszy plan s¹ spychane potrzeby kierowców wykonuj¹cych krótkie przejazdy, np.
w transporcie materia³ów budowlanych.
Tymczasem znacznie częściej muszą
oni wchodzić i wychodzić z kabiny czy
manewrować samochodem w ograniczonej przestrzeni i przy dużym natężeniu ruchu, co zdarza się zwłaszcza
przy budowie dróg. MAN zmienił to
podejście, wprowadzając do oferty
serię TGS. Już po przejechaniu kilku
kilometrów kierowca doceni rzadko
8
spotykaną wygodę kabiny, precyzyjny
układ kierowniczy, łatwość zmiany biegów i komfortowe zawieszenie.
Zalety TGS może docenić wiele firm,
bo jest on dostępny w różnych konfiguracjach: do jazdy po drogach utwardzonych, w warunkach mieszanych
oraz typowo terenowych. Różnią się
one np. osiami, do pojazdów na budo-
wy MAN ma przednią oś prostą i tylne
mosty ze zwolnicami, zapewniające
większy prześwit.
Gamę podwozi budowlanych rozpoczynają samochody 2-osiowe o DMC
18 t z układem napędowym 4x2 lub
4x4. Pojazdy 3-osiowe występują
w odmianie o DMC 26, 28 i 33 t, w tym
przypadku można wybrać układ 6x4,
TR
ANSPORT - T
echnik
a Motoryzacyjna
TRANSPORT
Technik
echnika
T-TM PREZENTU
JE
PREZENTUJE
TEST
luksus dla budowlañca
6x6 albo 6x4-4, czyli z tylną osią podporową, skrętną. Do najtrudniejszych
zadań przewidziano podwozia 4-osiowe o DMC 32, 35, 37 i 41 t, z układem
napędowym 8x4, 8x6 lub 8x8.
Samochód testowy o DMC 26 t i rozstawie osi 3600 + 1400 mm miał stale
napędzane obie tylne osie. Przy jeździe
w trudniejszym terenie, jaki można
spotkać np. w żwirowni czy na placu budowy, kierowca może wspomóc się blokadami mechanizmu różnicowego międzyosiowego oraz mechanizmów osiowych. W przeciwieństwie do pojazdów
z napędem na 3 lub 4 osie, w tym przypadku blokady załącza się nie za pomocą pokrętła, ale przyciskami umieszczonymi z prawej strony głównego zestawu wskaźników. Wynika to z faktu, że
kolejność załączania blokad nie jest tu
tak istotna, choć rozmieszczenie przycisków i zdrowy rozsądek podpowiada,
by wyjazd z opresji rozpocząć urucho-
mieniem blokady wzdłużnej. Włączenie
obu blokad (za poprzeczne odpowiada
jeden przycisk) może nastąpić przy minimalnej prędkości, ale nie wolno tego
robić, gdy koła napędzane obracają się
w miejscu.
Testowego TGS wyposażono w kabinę typu M o wysokości wnętrza 1645
mm i szerokości 2056 mm. Jest ona
przeznaczona do wywrotek trójstronnych i tylnozsypowych, hakowców
i bramowców eksploatowanych na placach budowy, ale może być także stosowana w betonomieszarkach, pojazdach z żurawiem lub komunalnych.
W porównaniu do TGA nowa kabina
ma mniejszy o 4% współczynnik oporu powietrza, a jednocześnie większy
o 15% strumień powietrza kierowany
na chłodnicę. Nowe lusterka wsteczne,
fabryczne spojlery, zmodyfikowany
zderzak i słupki obniżają szumy opływu nawet o 30%.
Dostęp do wnętrza umożliwiają 3 aluminiowe stopnie wejściowe, odpowiednio szerokie i zapobiegające poślizgowi. Pierwszy stopień został zamocowany elastycznie, dzięki czemu nie jest
narażony na uszkodzenia podczas pokonywania wysokich przeszkód. Boczne poręcze poprowadzone niemal od
podłogi są łatwo dostępne nawet dla
osób o mniejszych wzroście. W kabinie zamontowano 2 fotele, między którymi znajduje się tunel silnika. Ma on
wysokość (260 mm), co pozwala na
swobodne poruszanie się we wnętrzu,
a jednocześnie zapobiega roznoszeniu
zabrudzeń od butów. Wewnętrzna długość kabiny 1770 mm zapewnia dużą
przestrzeń za fotelami, którą można
wykorzystać na przechowywanie ubrań
roboczych (nie zapomniano o haczykach), butów gumowych czy kasków
oraz zestawu podstawowych narzędzi,
takich jak klucze, podnośnik, trójkąt
Dane Techniczne:
MAN TGS 33.400 6x4 BB
Silnik: MAN D2066 LF41 Euro 5 (SCR),
6-cylindrowy, rzędowy, 4 zawory/cylinder,
turbosprężarka z chłodzeniem powietrza
doładowującego, wtrysk bezpośredni
common rail, pojemność skokowa 10,5
dm3, moc maksymalna 294 kW (400
KM) w zakresie 1500-1900 obr./min,
maksymalny moment obrotowy 1900
Nm przy 1000-1400 obr./min.
Układ przeniesienia napędu: 6x4,
skrzynia ręczna ZF 16 S 222 OD z nadbiegiem, 16 przełożeń do jazdy w przód
i 4 biegi wsteczne
Zawieszenie: na resorach parabolicznych ze stabilizatorami przy wszystkich
osiach
Koła: przednie i tylne pierwsze 13R22,5,
tylne drugie 315/80 R22,5, ogumienie
Goodyear
Układ hamulcowy: z przodu hamulce
tarczowe, z tyłu bębnowe, ABS, hamulec
silnikowy EVB
Masy: masa własna podwozia z zabudową 13 110 kg, maksymalne obciążenie przednich osi 8 t, tylnych 2x13 t, DMC
(techniczna) 33 t, DMCZ (techniczna)
44 t
K abina: typu M, 2240x1880 mm
W yposażenie dodatkowe: m.in. wywietrznik dachowy, klimatyzacja
TR
ANSPORT - T
echnik
a Motoryzacyjna
TRANSPORT
Technik
echnika
9
T-TM PREZENTU
JE
PREZENTUJE
TEST
ostrzegawczy. Między fotelami zamontowano 2-komorowy pojemnik, na jego
pokrywach są wgłębienia na napoje
oraz klips do przypięcia dokumentów.
Oba fotele są bardzo wygodne i regulowane w wielu płaszczyznach. W zajęciu wygodnej pozycji pomaga kolumna
kierownicy ze zmienną wysokością i po-
chyleniem. Wnętrze kabiny jest jasne
i przestronne, dobrą widoczność zapewnia wysoka szyba czołowa oraz obniżone przednie narożniki szyb w drzwiach
Tablica rozdzielcza TGS reprezentuje najwyższe standardy, zarówno pod względem funkcjonalności, jak i wykończenia. Jest przejrzysta, znakomicie rozplanowana, z minimalną liczbą pokręteł i przycisków, do których wygodnie sięgać. W TGA rozdział powietrza był sterowany za pomocą cięgieł, w TGX i TGS ta funkcja jest realizowana elektronicznie. Do nowoczesnego wnętrza nie pasuje podstawowa kierownica, odmiana wielofunkcyjna wygląda znacznie lepiej, poza tym jest grubsza i ma mniejszą średnicę. Niestety trzeba za nią dopłacić ok. 350 euro, bo odpowiada za
sterowanie komputerem podróżnym, radiem oraz systemem Bluetooth. W TGS łatwo utrzymać porządek, kierowca
i pasażer mają do dyspozycji mnóstwo głębokich półek i starannie zamykanych schowków.
Pomocnym wyposażeniem wywrotki jest dodatkowy stopień na błotniku oraz
długa poręcz na dachu kabiny, co ułatwia zajrzenie do wnętrza skrzyni (np.
czy jest dokładnie opróżniona) lub obserwację procesu załadunku i pomoc
operatorowi w prawidłowym rozłożeniu urobku. Fotel kierowcy jest bardzo
wygodny, ale przy dłuższych tras czuć brak podłokietników. Nad szybą wygospodarowano 4 gniazda DIN oraz dwie półki z przednimi panelami do przechowywania większych przedmiotów. Pojemny, 2-komorowy schowek między
fotelami może być przeznaczony na napoje i drugie śniadanie, po zamknięciu tworzy wygodny stolik. Za oboma fotelami, nawet przy maksymalnym
odsunięciu jest wystarczająca przestrzeń do przechowywania podstawowych
narzędzi, kasków czy butów gumowych.
10
TR
ANSPORT - T
echnik
a Motoryzacyjna
TRANSPORT
Technik
echnika
T-TM PREZENTU
JE
PREZENTUJE
TEST
bocznych. Bardzo pomocne okazują się
również niewielkie szyby na bocznych
ścianach kabiny tuż za drzwiami, ułatwiające włączenie się do ruchu z wlotów
dróg. Lusterka główne i szerokokątne
znalazły się w jednej obudowie, co zdaniem niemieckich konstruktorów zapobiega drganiom wywoływanym przez
podmuchy wiatru, zmniejsza opór powietrza i hałas. Wszystkie są odpowiednio duże i do minimum ograniczają
„martwe pole” widzenia.
Nad przednią szybą wygospodarowano dwie szerokie półki z panelami czołowymi, które chronią pozostawione na
nich przedmioty przed wypadnięciem.
Po lewej stronie zamontowano tachograf cyfrowy, ale są tam jeszcze 3 dodatkowe gniazda DIN z zaślepkami.
Główny zestaw wskaźników przywodzi na myśl wcześniejsze modele MAN,
wprowadzono jedynie nowe kontrolki
świateł przeciwmgielnych pod wyświetlaczem na tarczy obrotomierza i kontrolki informujące o niskim poziomie
paliwa w zbiorniku i stanie naładowania akumulatora na tarczy prędkościomierza. Centralne miejsce zajmuje czytelny wyświetlacz podzielony na trzy
sekcje. W pierwszej znajdują się informacje dotyczące załączonego biegu
i tempomatu. Środkowe miejsce wykorzystano na dane pojazdu i dane kontrolne, zaś poniżej umieszczono pasek
statusu, na którym pojawiają się wskazania menu. Są one trochę zamglone
przez osłonę głównego zestawu
wskaźników.
Źródłem napędu testowanej wywrotki był 6-cylindrowy, rzędowy silnik
D2066 o pojemności 10,5 dm3. Nowo-
czesna jednostka z układem common
rail osiąga moc 294 kW (400 KM) przy
1500 obr./min, maksymalny moment
1900 Nm jest dostępny w szerokim zakresie 1000-1400 obr./min. Sztywny,
lekki silnik dobrze „trzyma” olej, odciążając kierowcę od częstych uzupełnień
i ułatwiając osiągnięcie przebiegu między wymianami 60 tys. km (lub co 1
rok) w warunkach budowlanych. Trwałość silników D20 jest szacowana na
1,5 mln km przebiegu. Różnice względem poprzednio testowanych budowlanych MANów wynikają z wymogów
normy Euro 5: firma ostatecznie wybrała SCR i musi rozlokować w podwoziu
zbiornik AdBlue (w tym przypadku 35
dm 3 obok 300 l paliwa) oraz tłumik
z katalizatorem.
Silnik skojarzono z 16-biegową ręcznie sterowaną skrzynią ZF, wyposażoną w system Servo-Shift ułatwiający
załączanie przełożeń. Tak skonfigurowany układ napędowy wystarcza do
sprawnej jazdy w warunkach budowlanych. Nawet przy pełnym obciążeniu
(ładowność 12 900 kg) samochód
łatwo nabiera prędkości, nie sprawiając problemów przy włączaniu się do
ruchu czy wyprzedzaniu.
Warte podkreślenia jest również niskie zużycie paliwa. Jazdy odbyliśmy
w Warszawie i jej okolicach, co wiąże
się z częstymi zatrzymaniami i staniem
w „korkach”, na przyjętej trasie nie zabrakło również jazdy w kopnym piachu
na terenie żwirowni oraz licznych podjazdów. Średnie spalanie bez ładunku
wynosiło ok. 33 dm3/100 km, po obciążeniu wzrosło do 38 dm3/100 km. Zastosowana przekładnia z nadbiegiem
sprawia, że na najwyższym przełożeniu podczas jazdy z prędkością 70
km/h analogowy wskaźnik pokazuje
1200 obr./min, a więc niemal 1/4 „zielonego” zakresu obrotów. Po rozpędzaniu samochodu do 80 km/h, obroty silnika wzrastają do ok. 1350 obr./
min, co stanowi nieco ponad 1/3 zakresu ekonomicznego.
W obniżeniu zużycia paliwa może też
być pomocny tempomat, który na szosowych odcinkach pozwala zwiększyć
ekonomikę jazdy, a w terenie oszczędzać układ napędowy, bo noga kierowcy nie podskakuje na pedale przyspieszenia.
Dźwignia zmiany biegów znajduje
się w wygodnym miejscu, nie trzeba
przykładać do niej dużej siły, skok jest
stosunkowo krótki, każde przełożenie
„wchodzi” bardzo precyzyjnie.
W prawidłowej obsłudze skrzyni pomagają komunikaty na głównym zestawie
wskaźników. Jest tam wyświetlany
symbol niskiego i wysokiego zakresu
skrzyni, włączony bieg i symbol „połówek”. Dla początkujących kierowców
pomocny może być komunikat informujący o możliwości uszkodzenia
sprzęgła, gdy do ruszania zostanie
włączony zbyt wysoki bieg.
Wiele pochlebnych opinii należy się
zawieszeniu opartemu na resorach parabolicznych oraz układowi kierowniczemu. Samochód bez względu na
obciążenie prowadzi się jak „po sznurku”: jest całkowicie neutralny wobec
głębokich kolein czy na połamanej
skrajni. Najłatwiej to zauważyć podczas jazdy wąską drogą, gdzie odległość od lusterek przy mijających się cię-
Podwozie 6x4 jest raczej szosowo-terenowe, ale wyposażono je w dodatkowe osłony, np. z przodu do zabezpieczenia
silnika oraz jego osprzętu. Aby ograniczyć przechyły nadwozia, przy wszystkich osiach zamontowano stabilizatory. Prześwit pod przednią osią jest równy 364 mm, pod tylnymi 305 mm.
TR
ANSPORT - T
echnik
a Motoryzacyjna
TRANSPORT
Technik
echnika
11
T-TM PREZENTU
JE
PREZENTUJE
TEST
Wywrotka trójstronna
KHKIPPER typu W3H
KH-KIPPER
Zabudowy KH-kipper są wytrzymałe,
odporne na wytężoną, wieloletnią
eksploatację, a jednocześnie wykonane bardzo estetycznie z dużym naciskiem na szczegóły. Dobrym przykładem mogą tu być pręty na obu
ścianach skrzyni ułatwiające wejście
do skrzyni albo prawidłowe rozciągnięcie opończy, czy łopata starannie
zamocowana pod podłogą.
W testowanym pojeździe po raz kolejny mieliśmy okazję przyjrzeć się zabudowie KH-kipper typu W3H. Tym razem miała ona wymiary (dł.xszer.xwys.)
5300x2500x1000 mm, co zapewnia objętość ok. 12,1 m3. Podłogę wykonano
z blachy Hardox o grubości 6 mm, na burty użyto blachy Domex o grubości
4 mm. Przednia burta jest zakończona niewielkim daszkiem osłaniającym kabinę, ma też drabinkę ułatwiającą wejście do skrzyni. Lewa burta (typu Hydroboard) jest otwierana hydraulicznie o kąt 170o za pomocą dwóch siłowników pod
podłogą. Takie rozwiązanie umożliwia wyładunek urobku z dala od kół, bądź
zasypywanie podłużnych wykopów. Prawa burta oraz tylna są otwierane na górnych zawiasach podczas wywrotu skrzyni. Ładunek zabezpiecza opończa zwijana na prawą stronę, można ją wygodnie obsługiwać wchodząc na zdejmowaną tylną szuflę Sneep. Wyposażenie zabudowy obejmuje boczne barierki
przeciwwjazdowe wykonane z aluminium, osłony tylnych świateł z daszkiem
i uchylną kratką, błotniki na tylne koła z fartuchami przeciwbłotnymi. Zabudowa
jest śrutowana, gruntowana i malowana w uzgodnionym kolorze z palety RAL.
Cała konstrukcja, razem z hydrauliką, ma masę ok. 3900 kg.
żarówkach wynosi najczęściej kilka
cm... Przednia oś ma nośność 8 t, tylne
po 13 t. W celu najskuteczniejszego
ograniczenia przechyłów, stabilizatory
zastosowano przy wszystkich osiach.
Samochód jest zatrzymywany za pomocą hamulców tarczowych z przodu
oraz bębnowych tylnych osi, wspomaganych przez hamulec silnikowy EVB.
Ten ostatni jest włączany przyciskiem
na końcu dźwigienki po prawej stronie
kolumny kierownicy, aktywuje się
w momencie naciśnięcia hamulca zasadniczego. Można z niego korzystać
nawet przy niższych prędkościach (np.
dojeżdżając do skrzyżowania); działają
wydaje basowy dźwięk, który skutecznie ostrzega pieszych czy rowerzystów
o zbliżającym się pojeździe. Układ hamulcowy nawet przy wyłączonym EVB
12
jest bardzo skuteczny: już przy delikatnym naciśnięciu pedału samochód
zwalnia bez żadnej zwłoki.
Podsumowanie
MAN TGS 6x4 z kompletem blokad
mechanizmów różnicowych pozwala
na swobodne operowanie w żwirowni
czy powstającym placu budowy, bez
„wyjeżdżonych” dróg dojazdowych.
Taka wywrotka nadaje się nie tylko do
transportu kruszyw, ale także spaletyzowanych materiałów budowlanych,
takich jak kostka brukowa, cegły, pustaki itp. Jest poręczna i zwrotna,
umożliwiając poruszanie się w ograniczonej przestrzeni. Pewnym ograniczeniem może być ładowność 12 900 kg,
Sterowanie burtą otwieraną hydraulicznie odbywa się za pomocą dodatkowej dźwigni, umieszczonej nad
dźwignią wywrotu.
stosunkowo duża, ale przy operowaniu
na dłuższych trasach niewystarczająca. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie dołączenie przyczepy o DMC do 14 t (technicznej 18 t),
z którą zastosowany silnik poradzi sobie bez trudu. Taka wywrotka może pociągnąć także przyczepę niskopodwoziową z maszyną roboczą, a po dołączeniu żurawia na konsoli wykona kolejne zadania na budowie.
Choć TGS jest typowym pojazdem
przeznaczonym do pracy w terenie, zapewnia bardzo komfortowe warunki
pracy. Może wnętrze kabiny jest zbyt
estetyczne, eleganckie i niepotrzebnie
tak starannie wykończone, ale takie elementy mają duży wpływ na podejście
kierowcy do wykonywanej pracy.
K arol W
ójtowicz
Wójtowicz
TR
ANSPORT - T
echnik
a Motoryzacyjna
TRANSPORT
Technik
echnika