Piaskowiec z Płakowic

Kamieniarstwo
Minimonografie Polskich kamieni budowlanych
Piaskowiec z Płakowic
W
fot. ptatanacero
/ gnu 1.2
prawdzie kamieniołom w Płakowicach koło Lwówka Śląskietentyczny zachwyt budzą stare nagrobki i epitafia na miejscowym
go nie jest już czynny od około70 lat, to jednak wspomnienie
cmentarzu. W roku 1773 jezuita ojciec Zeplichal napisał wzmiankę
go jest stosowne przede wszystkim ze względów historyczo piaskowcach ciosowych okolic Lwówka Śl.
nych. Jest to jedno z najstarszych
W roku 1892 kamieniołom
miejsc eksploatacji piaskowców
w Płakowicach wydzierżawiła
zagłębia kamieniarskiego okolic
firma kamieniarska z Bolesławca
Bolesławca i Lwówka Śląskiego.
Zeidler & Wimmel i wkrótce go
Same Płakowice są dawną osadą
zakupiła. W Lwówku powstał też
górniczą, udokumentowaną w bazakład przeróbczy tej firmy. Złodaniach archeologicznych. Położotym okresem skalnictwa i kamiene w bezpośrednim sąsiedztwie na
niarstwa były lata 1897-1920,
południowy-wschód od Lwówka
o czym świadczy poniższy spis
Śląskiego zostały stosunkowo nieobiektów, w których zastosowadawno włączone w obszar adminino piaskowce z Płakowic.
stracyjny miasta (rok 2000).
Berlin: stajnie w zamku cesarŚredniowieczni mieszkańcy Płaskim (1897-1900), Ministerstwo
kowic trudnili się eksploatacją
Rolnictwa (1914-16), Państwozłota oraz skalnictwem i kamiewa Szkoła Sztuk Pięknych (1914niarstwem. Jest niemal pewne, że
20), kościół w Charlottenburgu
z najbliższych łomów piaskow(1919-11), kościół Bożej Nadziei
ca pochodzą ciosy kamienne,
w dzielnicy Pankow (1912-13),
z których zbudowano Lwówek
zbór ewangelicki w Schöneber– z okazałymi murami obronnymi,
gu (1908-10), Szkoła Rzemiosł
basztami, świątyniami, mostami
(1899-1902), budynek Levin
kamiennymi i ratuszem.
przy Krautenstrasse (1907), dom
Wychodnie dolnokredowych piahandlowy przy Oberwali- i Jagerskowców i ślady dawnej eksploatastrasse (1907); Essen: willa Hucji widoczne są na części obszaru
gen (1914-15); Nedlitz k. Poczutworzonego w 1989 roku Parku
damu: dom Siemensa (1910);
Krajobrazowego Dolina Bobru zwaKunjerad (Węgry): zamek mynej „Szwajcarią Lwówecką”. Jest
śliwski Ballestrema (1913-15);
to teren sąsiadujący z Płakowicami
Widok dawnego łomu piaskowca w Płakowicach
Amsterdam: hotel Lloyd (1919i obejmujący przełomowy odcinek
20); Wrocław: most Pomorski
Bobru. Są to piaskowce grubo- i śred(1904-05), gmach Politechniki
Cechy fizyczne*
nioziarniste, kwarcowe, o lepiszczu
(1905-11); Gdańsk: Dyrekcja
Ciężar właściwy [g/cm3] 1,92
ilasto-krzemionkowym. Własności
Kolei (1912-14); Racibórz: zbór
3
Ciężar objętościowy [g/cm ] 2,63
techniczne są dobre, przeważają
ewangelicki (1909-10); LwóNasiąkliwość [%] 6,00
kolory jasnoszare i jasnożółte. W wyWytrzymałość na ściskanie [kg/cm2]
360 wek Śląski: przebudowa ratusza
niku spękania w niektórych strefach
Wytrzymałość po nasyceniu wodą [kg/cm2]
620 (1905); Świeradów Zdrój: Dom
potworzyły się bloki. Piaskowce
zwięzłość wg Page’a
4 Zdrojowy (1898-1900); Olsztyn:
nadają się także na kamień łamany
*wg: Surowce mineralne Dolnego Śląska, Ossolineum, Wrocław 1979
ratusz (1913-14).
i niewielkie elementy budowlane.
Poszczególne elementy z piaW dawnych wiekach Lwówek handlował kamieniem z odległymi
skowca przygotowywano nie tylko w firmowych zakładach przeróbmiastami, między innymi z Poznaniem. W kronikach odnotowano, że
czych w Bolesławcu i Lwówku Śl., lecz także w wielu warsztatach
ościeżnice okienne renesansowego ratusza poznańskiego wykonano
kamieniarskich, działających w Płakowicach, Lwówku i okolicznych
z piaskowców lwóweckich (połowa XVI wieku).
miejscowościach. Obecnie nie ma możliwości prawnych wznowienia eksploatacji. Zabytki sakralne Lwówka są pokazem zarówno miejscowego materia
łu kamiennego, jak i kunsztu rzemieślniczego jego mieszkańców. AuHenryk Walendowski
110
NK 50 (7/2010)
www.RynekKamienia.pl