Atopowe zapalenie skóry
Transkrypt
Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry AZS BEZ TAJEMNIC WIEDZA W PIGUŁCE W powstaniu choroby współuczestniczą dwa mechanizmy immunologiczne – I i IV typ reakcji alergicznej. Bardzo ważne jest podłoże genetyczne. Gdy obydwoje rodziców ma atopię, ryzyko wystąpienia AZS wynosi około 70 %, jeżeli jeden rodzic wówczas ryzyko maleje do ok. 30 %. Ogromne znaczenie w powstawaniu zmian chorobowych w AZS mają szczególne cechy skóry: -suchość skóry, - obniżenie progu świądowego, - nadmierna wrażliwość skóry na nieswoiste bodźce - łatwość skurczu drobnych naczyń (objawia się białym dermografizmem). Do wystąpienia zmian skórnych potrzebne są również czynniki wywołujące takie jak: alergeny pwietrznopochodne (pyłki, roztocza, kurz), pokarmy, niektóre bakterie i drożdżaki. Czynniki drażniące, jak wełna, detergenty, mogą zaostrzyć stan chorych. Czynniki środowiskowe (klimat, zanieczyszczenie środowiska i inne) mają również istotne znaczenie. OBJAWY AZS charakteryzuje się zmianami wypryskowymi z bardzo nasilonym świądem i lichenizacją. Zazwyczaj rozpoczyna się w dzieciństwie i ma przewlekły oraz nawrotowy przebieg. Oprócz zmian na skórze, obserwuje się suchość i łamliwość włosów. Paznokcie wyglądają jak polakierowane w wyniku drapania. Wyróżnia się różne fazy choroby: niemowlęcą (do 2 roku życia), dziecięcą (do lat 12) i młodzieżową/osób dorosłych. U niemowląt i dzieci choroba zaczyna się objawami wyprysku (skazy). U niemowląt przeważają objawy wysiękowe i nawarstwione strupy. U starszych dzieci zmiany lokalizują się głównie w zgięciach łokciowych, podkolanowych, na karku i nadgarstkach. U dzieci częściej występuje reakcja na alergeny pokarmowe. W wieku dorosłym zwykle przebieg jest łagodniejszy, a nawet powyżej 30 roku życia u większości chorych następuje samoistna remisja. Licznych chorych z AZS cechuje skłonność do nawrotowych infekcji skórnych (wirusowych i bakteryjnych), a nieraz i dróg oddechowych. U chorych na AZS oraz u członków ich rodzin często występują różne objawy tzw. atopii. Atopią nazywamy rożne pod względem klinicznym choroby, często występujące rodzinnie (około 30%), o mechanizmie natychmiastowym – typu I. Poza AZS, do kręgu chorób atopowych należą: katar sienny, alergiczne zapalenie spojówek i astma. W AZS niekorzystne rokowanie sugeruje głównie: wczesny początek zmian chorobowych, suchość skóry, duże rodzinne obciążenie atopią, dodatni wywiad rodzinny u obojga rodziców, ciężki przebieg AZS w dzieciństwie oraz „odwrócony obraz” umiejscowienia zmian chorobowych na kończynach (zmiany występują po stronie prostowników, a nie zginaczy). LECZENIE Zalecane jest wykrycie alergenów, jednakże w znacznej części przypadków nie udaje się tego zrobić. Jeżeli został stwierdzony czynnik uczulający należy go wyeliminować z diety lub otoczenia pacjenta. Szczególne u dzieci może mieć korzystne znaczenie dieta eliminująca pokarmy, które pogarszają stan skóry. Szczególne ważne jest prawidłowe nawilżanie i natłuszczane skóry, celem odbudowy bariery skórnej i powstrzymania nadmiernej utraty wody przez warstwę rogową. Chorzy powinni kąpać się w letniej wodzie oraz używać specjalnych preparatów myjących o neutralnym pH. Na miejsca już chorobowo zmienione stosuje się zwykle preparaty kortykosterydowe. W przypadku podejrzenia wtórnej infekcji bakteryjnej wskazane jest włączenie miejscowego leczenia przeciwbakteryjnego. Leczenie ogólne zależy od wieku pacjenta, nasilenia objawów i przebiegu choroby. Z leków doustnych stosuje się środki przeciwhistaminowe. W okresie zaostrzeń i przy bardzo rozległych zmianach można na krótko zastosować ogólnie kortykosterydy. Po ich zastosowaniu uzyskuje się szybką poprawę, ale po odstawieniu lub zmniejszeniu dawki następuje nawrót zmian skórnych. W bardzo ciężkich przypadkach, stosuje się inne metody leczenia ogólnego. Dobre rezultaty lecznicze u niektórych chorych z rozległymi zmianami skórnymi uzyskuje się za pomocą fotochemioterapii (PUVA), lub naświetlań promieniami ultrafioletowymi B (UVB). Dr n. med. Kamila Padlewska Prof.nadzw. W WSZKIPZ – specjalista dermatolog drugiego stopnia. Ekspert dermatologii estetycznej i laserowej. www.oricea.com