Poufnie o przyszłości

44
Poufnie o przyszłości
w raportach okresowych
Interpretacja Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego
rzuca nowe światło na problem raportowania zdarzeń
przyszłych. Sprawa jest poważna, bowiem za błędy
grozi nawet odpowiedzialność karna.
Łukasz Lechowicz
o wszystkich prezesów zarządów spółek notowanych na rynku regulowanym Giełdy Papierów
Wartościowych w Warszawie SA trafiło pismo
zawierające stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) dotyczące m.in. budzącego w praktyce
szereg kontrowersji sposobu raportowania o zdarzeniach przyszłych w kontekście opracowywania raportów
okresowych. Przekłada się to także na kwestię ewentualnej konieczności tworzenia list dostępu dla osób
pracujących nad ich sporządzaniem. UKNF wskazuje
na niejednolitą praktykę emitentów w zakresie przekazywania do publicznej wiadomości informacji poufnych.
D
Zdarzenia i obowiązki
Informacją poufną, wg ustawy o obrocie instrumentami finansowymi z 29 lipca 2005, jest nieprzekazana
do publicznej wiadomości informacja dotycząca bezpośrednio lub pośrednio emitenta lub instrumentów
finansowych, cenotwórcza i precyzyjna, tj. wskazująca
na okoliczności, które wystąpiły lub których wystąpienia
można zasadnie oczekiwać, a jej charakter w wystarczającym stopniu umożliwia dokonanie oceny potencjalnego wpływu tych okoliczności lub zdarzeń na cenę lub
wartość instrumentów finansowych.
UKNF jednoznacznie wskazuje, że biorąc pod uwagę
treść definicji ustawowej informacji poufnej może nią
być również informacja odnosząca się do zdarzeń przyszłych, o ile spełnione są pozostałe wyżej wymienione
warunki. Jednocześnie UKNF zwraca uwagę na przykładowe zdarzenia mogące zaistnieć w otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym emitentów, które powinny być
przedmiotem wnikliwej analizy pod kątem spełniania
przez nie kryteriów informacji poufnych, a w związku
z tym pod kątem obowiązków informacyjnych z nimi
związanych. Należą do nich w szczególności:
- utrata wartości aktywów;
- aktualizacja umów długoterminowych;
- niedopełnienie warunków finansowania emitenta;
- reorganizacja emitenta;
- tworzenie rezerw;
- zaistnienie podstaw do ogłoszenia upadłości emitenta;
- nabycie znacznego pakietu akcji lub udziałów w innym
podmiocie.
Ze względów praktycznych szczególnie istotne jest
rozważenie kwestii utraty wartości aktywów oraz tworzenia rezerw, a dokładnie chwili zaistnienia obowiązku
przekazania tej informacji – już w raporcie bieżącym,
czy też dopiero w okresowym. Zgodnie ze stanowiskiem
UKNF w toku prowadzonej działalności emitenci monitorują występowanie przesłanek świadczących o utracie
wartości aktywów lub odpowiednio obiektywnych dowodów utraty wartości w celu ustalenia kwoty odpisu
lub straty z tytułu utraty ich wartości. W przypadku
konieczności dokonania odpisu lub ujęcia straty z tytułu
utraty wartości aktywów (niezależnie od momentu jej
zaistnienia, w tym w trakcie przygotowywania raportu
okresowego), emitent musi jednocześnie przeprowadzić
45
niu emitentów, jednocześnie zapobiegając nadużyciom
związanym z posiadaniem informacji poufnych.
Należy wskazać, że moment, w którym z jednostkowych danych rachunkowych przekazywanych ze
wszystkich departamentów emitenta formułowana jest
precyzyjna wiadomość o jego sytuacji finansowej, może
powodować powstanie informacji poufnej oraz obowiązku informacyjnego po stronie emitenta. Implikuje to
jednocześnie konieczność stworzenia listy dostępu dla
osób, które mają lub miały do niej dostęp.
Istotnym pytaniem praktycznym jest, czy obowiązek
sporządzenia i prowadzenia listy dostępu przy tworzeniu
raportów okresowych powinien dotyczyć osób w spółce,
które mają dostęp do szerszej liczby zebranych wiadomości w porównaniu choćby z danymi dotyczącymi pojedynczych umów? Czy podlegają więc wpisowi na ww.
listę osoby, które posiadają dostęp do poszczególnych
danych lub wiedzy na temat faktów, które dopiero po
połączeniu z innymi lub opracowaniu na potrzeby przygotowywanego raportu okresowego stanowiłyby dotąd
nieznaną uczestnikom rynku kapitałowego wartość
poznawczą np. pracownicy księgowości opracowujący
selektywne dane finansowe?
Zgodnie ze stanowiskiem UKNF z dnia 26 lutego
2013 roku na listach insiderów powinny być umieszczone nie tylko osoby z kadry menadżerskiej, ale wszystkie,
które mają dostęp do informacji poufnej. Listy mogą zatem obejmować także pracowników księgowości, audytu
wewnętrznego, relacji inwestorskich, jak również osoby
wykonujące jedynie czynności techniczne, które mają
możliwość zapoznania się z dokumentami zawierającymi
taką informację, np. pracownicy sekretariatów, w tym
biura zarządu, osoby sporządzające kopie lub przygotowujące dokumenty na posiedzenia zarządu lub rady
nadzorczej, protokolanci, informatycy mający dostęp
do baz danych, w szczególności danych finansowych.
Zdaniem UKNF nie jest dopuszczalne tworzenie zbiorczej listy osób uprawnionych do dostępu do wszystkich
informacji poufnych w spółce.
W związku z powyższym Zarząd spółki publicznej,
której akcje zostały dopuszczone do obrotu na rynku
regulowanym powinien opracować kompleksową procedurę w regulaminie obiegu informacji poufnej, celem
której jest wskazanie wprost kto oraz od kiedy wszedł
w posiadanie konkretnych informacji dotyczących
emitenta. Jest to tym bardziej istotne, iż wypełnianie
obowiązków informacyjnych w sposób niezgodny z obowiązującymi regulacjami prawnymi zagrożone jest poważną odpowiedzialnością prawną zarówno na gruncie
prawa administracyjnego, jak i karnego.
Osoby z dostępem do informacji poufnych
UKNF wskazuje także na obowiązek sporządzania
i prowadzenia list osób posiadających dostęp do określonych informacji poufnych (wynikającego z art. 158
Ustawy o obrocie). Listy insiderów stanowią narzędzie
nadzoru nad organizacją przepływu informacji w otocze-
ŁUKASZ LECHOWICZ, LL. M.
radca prawny w Kancelarii KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy
– Radcowie Prawni spółka partnerska
z siedzibą w Warszawie
prawo kapitałowe
analizę takiego zdarzenia pod kątem jego kwalifikacji
jako informacji poufnej.
Nawet jeżeli informacja o zaistniałej różnicy w wartości aktywów znajdzie swoje odzwierciedlenie w sprawozdaniu finansowym emitenta, uczestnicy rynku powinni
zostać niezwłocznie poinformowani o konieczności
dokonania odpisu, jeśli spełnione są kryteria informacji
poufnej (tj. jeszcze przed terminem przekazania raportu
okresowego do publicznej wiadomości, zawierającego
to sprawozdanie finansowe), w trybie właściwym dla
przekazania informacji poufnej.
Chwilą, w której w toku przygotowywania raportu
okresowego może powstać potencjalna informacja poufna, jest sformułowanie precyzyjnych wyników finansowych emitenta lub nawet danych fragmentarycznych
(dotyczących na przykład konieczności utworzenia
odpisów na rezerwy w danym okresie rachunkowym).
Należy podkreślić, że jeżeli przekazanie ww. wiadomości
nie zostałoby opóźnione zgodnie z art. 57 ust.1 ustawy
z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych z dnia 29 lipca 2005 roku (Ustawa o ofercie),
niezbędnym jest upublicznienie jej w formie stosownego
raportu bieżącego.
Pismem z 26 lutego 2013 roku UKNF potwierdza
swoją dotychczasową praktykę, która nie dopuszcza
możliwości nie przekazania przez spółkę informacji poufnych stanowiących treść (choćby częściową) raportu
okresowego, aż do publikacji tego drugiego i stanowić
może naruszenie obowiązku informacyjnego określonego w art. 56 ust. 1 pkt 1 Ustawy o ofercie. Zawarcie
przedmiotowych danych jedynie w raporcie kwartalnym, półrocznym czy rocznym stanowiło w przeszłości
dla UKNF dowód na niewywiązanie się przez emitenta
z obowiązków informacyjnych, co prowadzić mogło do
wszczęcia postępowania administracyjnego.
Dane zawarte w sprawozdaniu finansowym są zbiorem historycznych informacji, które w kompleksowy
sposób przedstawiają ekonomiczną sytuację spółki oraz
stanowią dla racjonalnego inwestora podsumowanie
działań przedsięwziętych przez spółkę w konkretnym
okresie rachunkowym z uwzględnienie zdarzeń zaistniałych po dniu bilansowym. Podstawą jednak dla dokonywania bieżących decyzji inwestycyjnych są informacje
przekazywane do publicznej wiadomości niezwłocznie
po zaistnieniu konkretnego zdarzenia i zgodnie z teorią
efektywności informacyjnej rynku, to one kształtują
w głównej mierze kurs akcji.