Ekspertyza Wielka Zbrojownia, v. 25.03.2013

EKSPERTYZA STANU
OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ
dla
Przebudowy i Adaptacji Przyziemia i Piwnic
Wielkiej Zbrojowni w Gdańsku
przy ul. Targ Węglowy 6, 80-836 Gdańsk
Autorzy:
mgr inż. Tadeusz Cisek
Rzeczoznawca ds. zabezpieczeń
przeciwpożarowych, upr. nr 6/93
mgr inż. Andrzej Pol
Rzeczoznawca Budowlany dec. nr 866/U/95,
Centr. Rej. Rzecz. Bud. nr 85/96
Warszawa,
marzec
1
2013 r
SPIS TREŚCI
OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ ........................................ 1
Przebudowy i Adaptacji Przyziemia i Piwnic Wielkiej Zbrojowni w Gdańsku
.......................................................................................................... 1
przy ul. Targ Węglowy 6, 80-836 Gdańsk.......................................... 1
1. Przedmiot, zakres i cel opracowania .............................................................. 4
2. Charakterystyka konstrukcyjna obiektu. ........................................................ 6
3. Zakres przebudowy i adaptacji. ...................................................................... 7
........................................................................................................................... 9
4. Charakterystyka pożarowa budynku. ........................................................... 10
5. Zakres niezgodności z przepisami ............................................................... 18
6. Wskazanie niezgodności w zakresie przepisów techniczno-budowlanych
i przeciwpożarowych, które zostały lub będą doprowadzone w budynku do stanu
zgodnego z przepisami .................................................................................... 19
7. Wskazanie niezgodności w zakresie przepisów techniczno-budowlanych
i przeciwpożarowych, które nie będą doprowadzone w budynku do stanu zgodnego
z przepisami .................................................................................................... 19
8. Przyjęte rozwiązania (ponadstandardowe) zastępcze inne niż określają to przepisy
techniczno-budowlane zapewniające zabezpieczenie przeciwpożarowe obiektu
(rekompensujące niezgodności niemożliwe do usunięcia w zabezpieczeniu
przeciwpożarowym w stosunku do wymagań przepisów) - wyszczególnienie
proponowanych rozwiązań zastępczych .......................................................... 20
9. Analiza i ocena wpływu rozwiązań zastępczych na poziom bezpieczeństwa
pożarowego,
służąca
wykazaniu
niepogorszeniu
warunków
ochrony
przeciwpożarowej ............................................................................................. 21
10. Wnioski w kontekście niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej21
Załączniki graficzne:
−
−
−
−
00 – plan sytuacyjny
01 – rzut piwnic
02 – rzut przyziemia
03 – przekrój
Załączniki inne:
−
Analiza dostępnego czasu bezpiecznej
czasu bezpiecznej ewakuacji (obliczenia)
3
ewakuacji ludzi oraz wymaganego
1. Przedmiot, zakres i cel opracowania
Przedmiotem opracowania jest projektowana przebudowa i adaptacja przyziemia i
piwnic budynku Wielkiej Zbrojowni przy ul. Targ Węglowy 6 w Gdańsku.
Ekspertyza nie dotyczy kondygnacji obiektu położonych powyżej przyziemia, które
oddzielone są pożarowo od kondygnacji będących przedmiotem ekspertyzy.
W ekspertyzie przedstawiono proponowane rozwiązania w zakresie ochrony
przeciwpożarowej obiektu oraz wskazano niezgodności uznane za niemożliwe do
usunięcia ze względów techniczno-ekonomicznych. W końcowej części opracowania
zaproponowano wraz z uzasadnieniem rozwiązania zastępcze, których zastosowanie
ma zapewnić co najmniej akceptowalny poziom bezpieczeństwa ludzi i mienia.
Podstawę wykonania ekspertyzy technicznej dotyczącej stanu ochrony
przeciwpożarowej stanowi brak możliwości spełnienia niektórych wymagań
warunków technicznych w zakresie ochrony przeciwpożarowej przy przebudowie
i rozbudowie obiektu.
Niniejszą ekspertyzę opracowano na podstawie:
- zlecenia Akademii Sztuk Pięknych, Ul. Targ Węglowy 6, 80-836 Gdańsk,
- koncepcji adaptacji i przebudowy obiektu opracowanej przez Fiszer Atelier 4, 00015 Warszawa, ul. Sienkiewicza 4/10b.
- Ekspertyzy technicznej dotyczącej konstrukcji budynku Wielkiej Zbrojowni
przy ul. TARG WĘGLOWY 6 w Gdańsku opracowanej przez Fiszer Atelier 4, 00-015
Warszawa, ul. Sienkiewicza 4/10b.
Opracowanie niniejsze określa propozycje niezbędnych rozwiązań technicznych,
których realizacja zapewni właściwy poziom bezpieczeństwa pożarowego obiektu.
Kryterium podstawowym oceny poziomu bezpieczeństwa
było zapewnienie
dostępnego czasu ewakuacji ludzi z obiektu dłuższego niż wymagany czas
bezpiecznej ewakuacji.
W ekspertyzie odniesiono się do wymagań zawartych w następujących przepisach i
normach:
−
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie.(Dz. U. nr 75, poz. 690 z późn. zmianami.).
−
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 07
czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych
obiektów budowlanych i terenów. (Dz.U. Nr 109, poz. 719 ).
−
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
24.07.2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg
pożarowych. (Dz.U. Nr 124/2009 poz. 1030).
−
PN-92/N-01256/02. Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja.
−
PN-92/N-01256/01. Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa.
−
PN-N-01256/04:1992
Znaki
bezpieczeństwa.
Techniczne
środki
przeciwpożarowe.
−
PN-N-01256/05:1998 Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków
bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych.
4
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
PN-EN 623005, arkusze od 1 do 4. (Ochrona odgromowa obiektów
budowlanych)
PN-B-02852:2001 Ochrona przeciwpożarowa w budownictwie. Obliczanie
gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania
pożaru.
PN-IEC 60364-5-56:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Część 5: Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Arkusz 56: Instalacje
bezpieczeństwa.
PN-EN 671-1:1999 Stałe urządzenia gaśnicze. Hydranty wewnętrzne. Hydranty
wewnętrzne z wężem półsztywnym.
PN-EN 671-2:1999 Stałe urządzenia gaśnicze. Hydranty wewnętrzne. Hydranty
wewnętrzne z wężem płasko składanym.
PN-EN 60849:2001 Dźwiękowe systemy ostrzegawcze.
Instrukcja nr 409/2005 Instytutu Techniki Budowlanej. Projektowanie elementów
żelbetowych i murowych z uwagi na odporność ogniową.
PN-EN 12101-6. Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła. Część 6:
wymagania techniczne dotyczące systemów różnicowania ciśnień. Zestawy
urządzeń.
PN-EN 1838:2002. Oświetlenie awaryjne.
PN-EN 54-1: 1998 Systemy sygnalizacji pożarowej. Wprowadzenie
PKN-CEN/TS 54-14: 2004
Systemy sygnalizacji pożarowej. Część 14:
Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, odbioru, eksploatacji
i konserwacji.
NFPA 92 B. Guide for Smoke Management Systems in Malls, Atria and Large
Areas.
5
2. Charakterystyka konstrukcyjna obiektu.
Budynek Wielkiej Zbrojowni przy ul. Targ Węglowy 6 w Gdańsku
powstał w latach 1601 – 1609 w linii średniowiecznych murów obronnych
na wprost zachodniego wylotu ul. Piwnej .
Budynek został założony na planie wydłużonego prostokąta , dwukondygnacyjny
z dwoma czterokondygnacyjnymi wieżowymi klatkami schodowymi ,
podpiwniczony , z poddaszem częściowo nieużytkowym .
Materiałem budowlanym , z którego wykonano budynek Wielkiej Zbrojowni jest
cegła holenderka , piaskowiec oraz inne naturalne kamienie .
Sklepienia krzyżowe piwnicy oparte są na piętnastu murowanych filarach
i ścianach zewnętrznych .
Całość tworzy cztery podłużne nawy , podzielone układem licznych , murowanych
ścian , nie związanych z główną konstrukcją piwnicy – filarami .
Na podstawie specjalistycznych opracowań stwierdzono , że piwnice powstały
jako układ jednoprzestrzenny , natomiast wewnętrzne ściany działowe
wykonywano później , zmieniając funkcje piwnic .
Parter ma podobną konstrukcję jak piwnice . Sklepienia krzyżowe , oparte są na
piętnastu granitowych filarach .
Warstwy podłogowe – płyty z granitu strzegomskiego ułożone na wypełnieniu
z piasku i rumoszu .
Opis stanu technicznego ważniejszych elementów konstrukcji piwnic
oraz parteru budynku :
Ściany nośne zewnętrzne piwnic budynku oraz filary murowane
Ściany zewnętrzne nośne piwnic oraz filary wykonane z cegły na zaprawie
wapiennej są w stanie technicznym dobrym .
Stwierdzono jedynie miejscowe zawilgocenia , zapleśnienia oraz wykwity ,
mogące świadczyć o nieprawidłowej izolacji przeciwwilgociowej lub jej braku .
Zarysowań , pęknięć itp. mogących świadczyć o nierównomiernym osiadaniu lub
nadmiernym wytężeniu budynku nie stwierdzono .
Sklepienia krzyżowe piwnic
Stan konstrukcji sklepień jest dobry , mimo że przy powojennych adaptacjach
wykonano szereg przebić przez sklepienia , wykonując instalację
wentylacyjno – grzewczą .
Ponadto w kilku pomieszczeniach wzmocniono sklepienia poprzez podparcie
dodatkowymi belkami stalowymi opartymi na ściankach wsporczych
wymurowanych z cegły w linii gurtów sklepiennych .
Wykonane odkucia na styku ścianek wsporczych i gurtów sklepiennych nie
wykazywały występowania na sklepieniu żadnych rys i spękań .
Analizując pracę statyczną sklepień należy stwierdzić , że sklepienia są
konstrukcją , w której wszystkie elementy sklepienne wykonane w tym przypadku
z cegły , pracują na ściskanie. Brak spękań na sklepieniach wskazuje , że
sklepienia nie zostały przeciążone podczas dotychczasowej eksploatacji.
Dodatkowe podparcia belkami stalowymi może nie mieć wpływu na pracę
sklepienia przy założeniu , iż linia ciśnień wewnątrz sklepienia przebiega w
rdzeniu , ponieważ poszczególne elementy sklepienia podlegają tylko siłom
6
ściskającym Także ścianki podpierające sklepienia w miejscach usytuowania
gurtów sklepiennych nie mają uzasadnienia statycznego.
Reasumując : nie występują żadne czynniki zewnętrzne uzasadniające istnienie
belek stalowych podpierających podniebienie sklepienne, a także ścianek
usytuowanych w linii gurtów.
Pozostawienie ścianek pod gurtami oraz oddzielających poszczególne pola
sklepienne , poza względami konserwatorsko – historycznymi
i
architektonicznymi nie ma wpływu na nośność sklepień.
W miejscu istniejących schodów z piwnicy na parter tj. przy osi 1/B-C projektuje
się nową żelbetową klatkę schodową oraz windę o napędzie elektrycznym.
Również przy osi 7/B-C projektuje się nową klatkę schodową oraz windę o
napędzie elektrycznym.
Parter
Projektuje się wykorzystać istniejące przestrzenie między kluczami sklepień
na przeprowadzenie instalacji oraz osadzenie w skrzyniach żelbetowych pod
posadzką z płyt granitowych . Skrzynie żelbetowe projektuje się o grubości ścian
10 cm i dna 10 cm z rozbieranym nakryciem w postaci płyt żelbetowych ,
grubości 8 cm .
3. Zakres przebudowy i adaptacji.
Wielka Zbrojownia znajduje się w historycznym centrum miasta Gdańska. Dwie
bramy historyczne dają do niej dostęp od zachodu od Targu Węglowego, dwie
bramy historyczne dają do niej dostęp od wschodu od ulicy Tkackiej i Piwnej.
Po przebudowie i adaptacji na poziomie parteru przewiduje się następujący program:
−
−
−
−
−
−
−
7 różnorodnych warsztatów,
Czytelnia z czytelnią
kawiarnia,
dział inkubator,
piętnasto kolumnowa, wielofunkcyjna, otwarta przestrzeń do dowolnej aranżacji
galeria jednego projektu, jednego dzieła, jednego wybitnego artysty, "epitafium"
rozszerzony, otwarty dostęp do podziemia umożliwia niezależny dostęp do
podziemia od zewnątrz,
− przejście umożliwiające bezpośredni dostęp do klatki północnej budynku ASP.
Na poziomie piwnic ( kondygnacja -1) przewiduje się następujący program:
− wielofunkcyjna sala konferencyjna dla 50 osób,
− trakt do działań performatywnych,
− trakt dla wystaw,
− magazyny i pomieszczenia techniczne,
− foyer umożliwiające komunikację z klatką północną budynku ASP,
− foyer umożliwiające dostęp do Wielkiej Zbrojowni.
7
PRACE KONSERWATORSKIE I ZMIANY BUDOWALNE
PARTER:
− Remont tynków w sklepieniach i remont wątków ścian ceglanych zgodnie z
zaleceniami Komisji Konserwatorskiej oraz z technologią opisaną w programie
prac konserwatorskich.
− Konserwacja czterech historycznych bram wejściowych i ich nadproży do
budynku.
− Posadzka kamienna z granitu zbliżonego do kamienia istniejących słupów,
spoiny przepuszczające parę wodną. Podział posadzki definiowany przez
moduł piętnastu filarów.
− Ogrzewania podłogowe. Podłoży podłogi wykorzystany dla prowadzenia
instalacji wentylacji nawiewno – wywiewnej. W kanałach umieszczono punkty
elektryczne, gniazda wielofunkcyjnych słupków wystawowych oraz pokrywy
rewizyjne.
PIWNICE
− Proponuje się wyburzenie ścian działowych z okresu przełomu XIX i XX wieku i
z okresu powojennego po 1945 roku
− Zabezpieczenie wątku ceglanego – zgodnie z zaleceniami Komisji
Konserwatorskiej oraz z technologią opisaną w programach prac
konserwatorskich.
− Przystąpienie do odsalania i osuszania zgodnie z zaleceniami Komisji
Konserwatorskiej oraz z technologią opisaną w programach prac
konserwatorskich.
− Posadzka wykonana z bruku ceglanego, otwarta dyfuzyjnie. Instalacja
wentylacji prowadzona w kanałach pod posadzką.
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
Obiekt wyposażony będzie w następujące instalacje:
instalacja wody pitnej,
instalację hydrantów wewnętrznych HP 25
instalacja oświetlenia ewakuacyjnego, instalacje systemu sygnalizacji pożaru,
instalacja dźwiękowego systemu ostrzegawczego
kanalizacja rozdzielcza sanitarna,
centralne ogrzewanie podłogowe na poziomie parteru.
wentylacja mechaniczna nawiewno- wywiewną z elementami klimatyzacji
lokalnie dla specyficznych potrzeb.
instalacja elektryczna zasilania i oświetlenia,
instalacje telefoniczne,
instalacje nagłaśniające,
instalacja telewizji użytkowej,
instalacje alarmowa antywłamaniowa,
UPS, sieć komputerowa,
Powierzchnie poszczególnych pomieszczeń
8
PRZYZIEMIE
NR
FUNKCJA
0.01
POM
0.02
WARSZTAT DO 12 OS.
0.03
HALL
0.04
WARSZTAT DO 12 OS.
0.05
WARSZTAT DO 12 OS.
0.06
KOMUNIKACJA
0.07
WC DAMSKI
0.08
WC MĘSKI
0.09
BIURO DO 4 OS.
0.09
RECEPCJA
0.11
WIATROŁAP
0.12
HALL
0.13
WIATROŁAP
0.14
KAWIARNIA
0.15
WC
0.16
WARSZTAT DO 12 OS.
0.17
WARSZTAT DO 12 OS.
0.18
WARSZTAT DO 12 OS.
0.19
WARSZTAT DO 12 OS.
0.20
WIATROŁAP
0.21
HALL
0.22
WIATROŁAP
1741,50 m²
POWIERZCHNIA
921,0m²
72,4m²
72,3m²
71,8m²
70,8m²
14,1m²
3,5m²
6,2m²
20,4m²
27,6m²
14,8m²
24,0m²
14,8m²
66,7m²
4,6m²
67,0m²
71,8m²
72,0m²
72,1m²
14,8m²
24,0m²
14,8m²
PIWNICE
NR
1.01
1.02
1.03
1.04
1.05
1.06
1.07
1.08
1.09
1.10
1.11
1.12
1.13
1.14
1.15
1.16
1.17
1.18
1.19
FUNKCJA
POWIERZCHNIA
HALL WEJŚCIOWY
SALA
KONFERENCYJNA
ZAPLECZE
KAWIARNI
PRZEDS.
EWAKUACYJNY
HALL
WEJŚCIOWY
PRZESTRZEŃ
WYSTAWIENNICZA
HALL
WEJŚCIOWY
PRZESTRZEŃ
WYSTAWIENNICZA
PRZEDS.
EWAKUACYJNY
POM.DLA
ELEKTRYKA
TELETECHNIKA
POMIESZCZENIE\PP
OMOCNICZE
PRZESTRZEŃ
WYSTAWIENNICZA
KOMUNIKACJA
WĘZEŁ C.O.
POM.PORZĄDK.
PRZEPOMP.\PŚCIEK
ÓW
TOALETA
NP.
TOALETA MĘSKA
123,30
162,70
13,20
20,80
57,40
287,20
47,40
383,90
20,10
4,40
4,80
13,00
63,20
25,70
17,40
11,30
3,50
5,00
32,50
9
1.20
TOALETA DAMSKA
POMIESZCZENIE\PP
1.21
OMOCNICZE
POMIESZCZENIE\PP
1.22
OMOCNICZE
1441,00 m²
33,30
21,30
17,50
RAZEM = 3182,50 m²
Ilość osób w poszczególnych pomieszczeniach:
PRZYZIEMIE
NAZWA
PRZESTREŃ WYSTAWIENNICZA
WARSZTATY
CZYTELNIA /KSIĘGARNIA
KAWIARNIA
BIURO PROGRAM ZBROJOWNI
SZATNIA
SUMA
m2 ILOŚĆ OSÓB
895
200
433
12*6=72
67
50
44,5
21
2
8,5
1
325
PIWNICE
NAZWA
m2 ILOSC
OSÓB
TRAKT DO DZIAŁAŃ PERFOMATYWNYCH 1
360,5
TRAKT DO DZIAŁAŃ PERFOMATYWNYCH 2
423
ALKOWY -WYSTAWA LUB MAGAZYNY
93
SALA
KONFERENCYJNA142
100
100
50
WIELOFUNKCYJNA
SUMA
250
RAZEM
575
4. Charakterystyka pożarowa budynku.
1.1.
Klasyfikacja budynku pod względem zagrożenia pożarowego
i wybuchowego.
Ze względu na wysokość, przebudowywany i adaptowany budynek klasyfikuje się
jako budynek średniowysoki ( wysokość do kalenicy wynosi 21,5 m, wysokość do
stropu nad najwyższą kondygnacją użytkową – 17,5 m). Budynek
czterokondygnacyjny, podpiwniczony.
Kategoria zagrożenia ludzi ZL I/ZL III.
Pomieszczenia techniczne – strefy PM o gęstości obciążenia ogniowego do 500
MJ/m2
10
W budynku nie występuje zagrożenie wybuchem.
1.2.
Klasa odporności pożarowej budynku i odporności ogniowej
elementów budowlanych
Dla budynku wymagana jest klasa odporności pożarowej „B”.
Dla klasy B odporności pożarowej budynku jego elementy powinny spełniać
następujące warunki co do minimalnej klasy odporności ogniowej:
−
główna konstrukcje nośna - R 10 (słupy, podciągi) lub REI 120 (ściany),
−
stropy - co najmniej REI 60,
−
ściany wewnętrzne – EI 30 (ściany wydzielające pomieszczenia, dla których
łącznie określa się długość przejścia ewakuacyjnego – bez wymagań w
zakresie odporności ogniowej),
−
ściany zewnętrzne – EI 60 (dotyczy pasa międzykondygnacyjnego o wysokości
co najmniej 0.8 m)
−
konstrukcja dachu – R 30,
−
przekrycie dachu RE 30 (wymaganie to nie dotyczy naświetli, świetlików, okien
połaciowych jeżeli otwory te nie zajmują więcej niż 20% powierzchni połaci
dachowej)
Klasa odporności ogniowej elementów klatek schodowych (biegi, spoczniki) – R 60.
Klasa odporności ogniowej ścian klatek schodowych – REI 60
Istniejący budynek jaki i projektowane jego nowe elementy spełniają powyższe
wymagania. Ponadto wszystkie elementy budynku są elementami nie
rozprzestrzeniającymi ognia.
1.3.
Strefy pożarowe i oddzielenia przeciwpożarowe.
Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej dla budynku w części nadziemnej
wynosi 5 000 m2, natomiast w części podziemnej 2500 m2. Przyziemie i piwnice
stanowią jedną strefę pożarową o powierzchni wynoszącej 3181 m2.
Projektuje się następujący podział przedmiotowych kondygnacji budynku na strefy
pożarowe:
−
Piwnice i przyziemie połączone dwoma wewnętrznymi, otwartymi klatkami
schodowymi oraz dwoma szybami dźwigowymi,
−
Pomieszczenia magazynowe,
−
Pomieszczenie śmietnika,
−
Pomieszczenie przyłącza elektrycznego,
−
Pomieszczenie wentylatorni
−
Oddzielenia przeciwpożarowe zgodnie z klasą odporności pożarowej „B”:
−
ściany REI 120( dla wentylatorni – EI 60)
−
stropy REI 60
−
drzwi, zamknięcia otworów - EI 60 ( dla wentylatorni EI 30)
Drzwi
przeciwpożarowe zainstalowane między strefami pożarowymi będą
wyposażone w samozamykacze lub inne urządzenia zamykające.
11
Kanały wentylacyjne przechodzące przez przegrody przeciwpożarowe wyposażone
w klapy odcinające w klasie odporności ogniowej tych przegród.
Szczegółowy podział na strefy pożarowe pokazano na załączonych rysunkach.
1.4.
Warunki ewakuacji.
Długość przejścia do wyjścia ewakuacyjnego z budynku lub do innej strefy pożarowej
nie przekroczy 40 m.
Z każdej przestrzeni o powierzchni powyżej 300 m2 przewiduje się co najmniej dwa
wyjścia ewakuacyjne oddalone od siebie o co najmniej 5 m.
Szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych min. 1,40 m ( 1,20 m do ewakuacji nie
więcej niż 20 osób), wysokość min. 2,20 m .
Szerokość biegu klatek schodowych wynosi min. 1,2 m , a szerokość spocznika min.
1,5 m.
Drzwi prowadzące na pionowe drogi ewakuacyjne, o szerokości w świetle
0,9 m.
min.
Dopuszczalne długości dojść ewakuacyjnych na kondygnacji przyziemia i piwnic nie
przekraczają
−
przy jednym dojściu - 10 m,
−
przy co najmniej 2 dojściach - 40 m.
Drzwi wyjściowe z budynku otwierane zgodnie z kierunkiem ewakuacji z wyjątkiem
zabytkowych 4 szt. drzwi, które otwierają się do wewnątrz.
Drzwi wyjściowe z budynku ze względu na kierunek ich otwierania nie będą
wyposażone w urządzenia przeciwpaniczne.
Ewakuacja z budynku będzie zdefiniowana przede wszystkim na zasadzie przejścia
ewakuacyjnego przez nie więcej niż 3 pomieszczenia.
Maksymalna liczba osób do ewakuacji z budynku nie przekroczy następujących
wartości:
- przyziemie: 340
- piwnice: 250
Ewakuacja użytkowników z przyziemia obiektu jest możliwa bezpośrednio na
zewnątrz budynku, przez cztery istniejące historyczne bramy oraz przez klatkę
schodową Akademii Sztuk Pięknych
Ewakuacja użytkowników z poziomu piwnicy będzie się odbywała przez:
- 2 otwarte klatki schodowe na poziom parteru, a następnie na zewnątrz obiektu, - istniejące schody ( 2 szt.) od strony ul. Kołodziejskiej bezpośrednio na zewnątrz
obiektu dwuskrzydłowe drzwi wyjściowe z tych klatek schodowych mają
szerokość każdego skrzydła wynoszącą ok. 0,8 m, schody te na poziomie parteru
nie posiadają spocznika,
- obudowaną i oddymianą klatkę schodową budynku Akademii Sztuk Pięknych
12
1.5.
Instalacja oddymiania.
Przyziemie obiektu o charakterze pasażu handlowo-usługowego wymaga
oddymiania. Podobnie piwnice budynku, ze względu na fakt, że występują tam
pomieszczenia, gdzie może przebywać powyżej 100 osób, a klatki ewakuacyjne nie
zapewniają ewakuacji wszystkich osób bezpośrednio na zewnątrz budynku, powinny
być wyposażone w wentylację oddymiającą.
Ze względu na zabytkowy charakter obiektu, kształt stropów ( stropy łukowe) nie jest
technicznie możliwe wykonanie na przedmiotowych kondygnacjach wentylacji
oddymiającej.
1.6.
Zabezpieczenie przeciwpożarowe instalacji wentylacyjnej.
Urządzenia oraz przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne będą wykonane z
zachowaniem następujących warunków :
−
Przewody wentylacyjne powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a
palne izolacje cieplne i akustyczne oraz inne palne okładziny przewodów
wentylacyjnych mogą być stosowane tylko na zewnętrznej ich powierzchni w
sposób zapewniający nie rozprzestrzenianie ognia.
−
Odległość nie izolowanych przewodów wentylacyjnych od wykładzin i
powierzchni palnych powinna wynosić co najmniej 0,5 m.
−
Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych
powinny być wykonane z materiałów niepalnych.
−
Elastyczne elementy łączące, służące do połączenia sztywnych przewodów
wentylacyjnych z elementami instalacji lub urządzeniami, z wyjątkiem
wentylatorów, powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno
zapalnych, posiadać długość nie większą niż 4 m, przy czym nie powinny być
prowadzone przez elementy oddzielenia przeciwpożarowego.
−
Elastyczne elementy łączące wentylatory z przewodami wentylacyjnymi będą
wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, przy czym ich długość
nie powinna przekraczać 250 mm.
−
Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w budynku powinny spełniać
następujące wymagania :
−
przewody wentylacyjne powinny być wykonane i prowadzone w taki sposób,
aby w przypadku pożaru nie oddziaływały siłą większą niż 1 kN na elementy
budowlane, a także aby przechodziły przez przegrody w sposób umożliwiający
kompensacje wydłużeń przewodu,
−
zamocowania przewodów do elementów budowlanych powinny być wykonane
z materiałów niepalnych, zapewniających przejęcie siły powstającej w
przypadku pożaru w czasie nie krótszym niż wymagany dla klasy odporności
ogniowej przewodu lub klapy odcinającej,
o
w przewodach wentylacyjnych nie należy prowadzić innych instalacji,
o
filtry i tłumiki powinny być zabezpieczone przed przeniesieniem się do
ich wnętrza palących się cząstek.
* Dopuszcza się instalowanie w przewodzie wentylacyjnym nagrzewnic
elektrycznych, na paliwo ciekłe lub gazowe, których temperatura powierzchni
grzewczych przekracza 160°C, pod warunkiem zastosow ania ogranicznika
temperatury, automatycznie wyłączającego ogrzewanie po osiągnięciu 110°C
oraz zabezpieczenia uniemożliwiającego pracę nagrzewnicy bez przepływu
powietrza.
* Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejścia przez elementy
oddzielenia przeciwpożarowego będą wyposażone w przeciwpożarowe klapy
13
*
*
odcinające o klasie odporności ogniowej (ze względu na EIS), równej klasie
odporności ogniowej elementu oddzielenia przeciwpożarowego - odpowiednio EI
120 w ścianach i EI 60 w stropach.
Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne prowadzone przez strefę pożarową,
której nie obsługują będą obudowane elementami o klasie odporności ogniowej
(ze względu na EIS), wymaganej dla elementów oddzielenia przeciwpożarowego
tych stref pożarowych, bądź wyposażone w przeciwpożarowe klapy odcinające.
Klapy odcinające będą uruchamiane przez instalację sygnalizacyjno-alarmową,
niezależnie od zastosowanego wyzwalacza termicznego.
1.7.
Drogi pożarowe.
Przedmiotowy budynek znajduje się w zabudowie pierzejowej – drogę pożarową do
budynku stanowi ul. Kołodziejska i Tkacka.
Szczegółowy układ dróg pożarowych wskazano na załączonym planie sytuacyjnym.
1.8.
Zapotrzebowanie wody do zewnętrznego gaszenia pożaru.
Zapotrzebowanie wody do zewnętrznego gaszenia pożaru dla obiektu wynosi 20
dm3/s. Ilość taka jest zapewniona przez istniejące hydranty zewnętrzne 80 mm,
nadziemne i podziemne. Usytuowanie hydrantów wskazano na załączonym planie
sytuacyjnym.
1.9.
Instalacja wodociągowa wewnętrzna przeciwpożarowe
Do ochrony budynku przewidziano instalację hydrantową nawodnioną.
Przewidziano hydranty wewnętrzne 25 z wężem półsztywnym o zasięgu 33 m
Wydajność instalacji hydrantowej – 2 dm3/s.
Dodatkowo przewidziano nasadę 2 x 75 mm do zasilania instalacji hydrantowej przez
straż pożarną oraz 4 zawory hydrantowe na kondygnacji podziemnej ( po jednym
zaworze przy każdym wyjściu).
Wydajność instalacji co najmniej 5 dm3/s.
1.10.
4.11.1.
Instalacje elektryczne i teletechniczne.
Zasilanie
Urządzenia do zwalczania pożaru i bezpiecznej ewakuacji budynku zasilane będą
sprzed przeciwpożarowego wyłącznika prądu.
4.11.2.
Przeciwpożarowe wyłączniki prądu
Dla przedmiotowych kondygnacji przewidziano odrębny przeciwpożarowy wyłącznik
prądu.
Sterowanie przeciwpożarowymi wyłącznikami prądu (przyciski) umieszczone będzie
w pomieszczeniu ochrony budynku. Urządzenia przeciwpożarowe zasilane będą z
odrębnej rozdzielni zasilanej sprzed przeciwpożarowego wyłącznika prądu.
4.11.3.
Oświetlenie ewakuacyjne
14
Przewiduje się zainstalowanie modułów awaryjnych w wybranych oprawach na
ciągach komunikacyjnych; czas świecenia – 1 godz., natężenie oświetlenia minimum
5 lx w osi dróg ewakuacyjnych. Sprawność techniczna modułów zasilania
awaryjnego monitorowana będzie monitorowana przez cyfrowy system centralny.
Rozwiązaniem alternatywnym jest zastosowanie baterii centralnej z monitorowaniem
poszczególnych opraw awaryjnych.
Podświetlane znaki ewakuacyjne
Przewiduje się zastosowanie znaków podświetlanych. Znaki rozmieszczone będą
tak, aby wskazywać najkrótszą drogę do wyjścia z budynku; czas świecenia – 1
godziny; sprawność techniczna opraw monitorowana będzie przez cyfrowy system
centralny. Znaki ewakuacyjne pracować będą w trybie pracy na jasno (praca
normalna i awaryjna). Rozwiązaniem alternatywnym jest zastosowanie baterii
centralnej z monitorowaniem poszczególnych opraw awaryjnych.
1.11.
Instalacja odgromowa
Budynek zgodnie z wymaganiami w tym zakresie jest wyposazony w instalację
odgromową .
1.12.
Instalacja systemu sygnalizacji pożaru.
Przewiduje się wyposażenie przedmiotowych kondygnacji w instalację systemu
sygnalizacji pożaru. Projekt przebudowy będzie wykonany w oparciu o normę PN-E
08350-14 z uwzględnieniem szczegółowych wytycznych CNBOP w Józefowie koło
Warszawy i wytycznych SITP.
System oparty został o detektory dymu optyczne przy czym klasa detektorów dymu
optycznych stosowana jako odpowiednik detektora jonizacyjnego będzie nie
mniejsza jak C w teście TF1. Centrala systemu SSP nadzorować będzie budynek w
czasie min. 72h pracy oraz 0,5h pracy w stanie alarmowania oraz będzie podłączona
do jednostki PSP za pośrednictwem firmy monitorującej,
Do wizualizacji stanu wszystkich elementów zwalczania pożaru użyty zostanie
system wizualizacji ( monitor )
Wizualizacji podlegać będą następujące elementy:
−
klapy odcinające p.poż.,
−
czujki pożaru
−
ręczne ostrzegacze pożaru,
Założono organizację alarmowania dwustopniową .
Ręczne ostrzegacze pożarowe aktywują drugi stopień alarmowania.
System zostanie włączony dwutorowo (przewodowo i bezprzewodowo) do Jednostki
Powiadamiania PSP.
1.13.
Dźwiękowy system ostrzegawczy.
Na przedmiotowych kondygnacjach, jako rozwiązanie ponadstandardowe wykonany
zostanie zgodnie z normą PN/EN 60849 dźwiękowy system ostrzegawczy (DSO)
zapewniający:
−
ogłaszanie komunikatów na wypadek zagrożenia pożarem, ogłaszanie innych
ważnych komunikatów o zagrożeniach ręcznie za pomocą pulpitu
mikrofonowego,
15
−
nadawanie muzyki do wybranych stref za pomocą źródła sygnału muzycznego
pobieranego z odtwarzacza CD oraz ogłaszanie,
Wszystkie użyte elementy systemu winny posiadać aktualne certyfikaty Centrum
Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej ( CNBOP) w Józefowie k. W-wy.
Okablowanie prowadzone będzie za pomocą przewodu o odporności pożarowej typu
HDGs z wykorzystaniem systemu mocowań do konstrukcji spełniającego wymóg
odporności E90. Do pierwszego głośnika prowadzony będzie przewód 2x2,5mm2, a
następnie 1,5mm2. Dotyczy to zarówno uchwytów mocujących, jak i kołków do ich
mocowań (patrz opis prowadzenia okablowania dla instalacji o odporności ogniowej
w SSP).
Głośniki wyposażone być muszą w zabezpieczenia termiczne, a same linie
głośnikowe nadzorowane w systemie poprzez moduły monitorujące umieszczone na
końcach linii monitorujących.
1.14.
Podręczny sprzęt gaśniczy
Budynek wyposażony będzie w podręczny sprzęt gaśniczy. Zasady doboru oraz
rozmieszczenia sprzętu są następujące:
−
Podręczny sprzęt gaśniczy przeznaczony jest do gaszenia pożarów w zarodku,
w pierwotnej fazie ich powstania.
−
Do podręcznego sprzętu gaśniczego zalicza się wszelkiego rodzaju gaśnice
(płynowe, proszkowe, śniegowe ), małe agregaty gaśnicze (do 25 kg środka
gaśniczego) oraz koce gaśnicze.
−
Przy rozmieszczeniu podręcznego sprzętu gaśniczego należy przestrzegać
następujących zasad:
o
Sprzęt powinien być umieszczony w miejscach łatwo dostępnych i
widocznych, przy wejściach i klatkach schodowych, przy przejściach, na
korytarzach, w pomieszczeniach przy wyjściach na zewnątrz.
o
Na kondygnacjach powtarzalnych sprzęt należy umieszczać w tych
samych miejscach
o
Miejsca wyznaczone na sprzęt należy oznakować zgodnie z Polską
Normą PN-92/N-01256/01
o
Do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co
najmniej 1 m.
o
Odległość dojścia do sprzętu nie powinna być większa nie 30 m.
W budynku jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg (lub 3 dm3)
zawartego w gaśnicach, powinna przypadać na każde 100 m2 powierzchni strefy
pożarowej.
Pomieszczenia, w których zainstalowane są silniki elektryczne lub
spalinowe należy wyposażyć dodatkowo w gaśnicę śniegową.
W budynku przewiduje się gaśnice proszkowe 6 kg oraz gaśnice śniegowe 5 kg.
Dobór i rozmieszczenie podręcznego sprzętu pożarniczego wg Instrukcji
Bezpieczeństwa Pożarowego, niezbędnej do opracowania przed oddaniem budynku
do eksploatacji.
1.15.
Oznakowanie znakami bezpieczeństwa
Budynek oznakowany zostanie znakami bezpieczeństwa i pożarniczymi zgodnie z
wymaganiami normowymi wg Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego obiektu.
16
Właściciel budynku jest zobowiązany do:
- umieszczenia w miejscach widocznych wykazu telefonów alarmowych oraz
instrukcji bezpieczeństwa pożarowego,
- oznakowania zgodnie z Polskimi Normami:
a) dróg ewakuacyjnych,
b) miejsc usytuowania urządzeń przeciwpożarowych,
c) elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
d) lokalizacji głównych wyłączników prądu,
e) określenia miejsc z zakazem używania ognia otwartego,
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego powinna m.in. zawierać:
- charakterystyczne dla obiektu potencjalne źródła powstania pożaru i drogi
jego rozprzestrzeniania się,
- zasady zapobiegania możliwości powstania pożaru,
- rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego i hydrantów,
- organizację i warunki ewakuacji z uwzględnieniem opisu:
* środków i sposobów ogłaszania alarmu o niebezpieczeństwie,
* dróg ewakuacji,
* sposobów prowadzenia ewakuacji,
- zasady postępowania na wypadek pożaru, w tym:
* zasady postępowania pracowników do czasu przybycia jednostek
ratowniczo - gaśniczych oraz współdziałania z kierującym akcją
ratowniczą,
* zasady postępowania w przypadku powstania pożaru dla osób
przebywających w obiekcie.
Pozostałe elementy wyposażenia obiektu związanego z bezpieczeństwem
pożarowym (podręczny sprzęt gaśniczy, hydranty, telefony mogące służyć
alarmowaniu, wyłączniki energii elektrycznej, urządzenia sygnalizacji pożarowej itp.)
należy oznakować tablicami zgodnymi z normą PN-92/B-01256/01.
1.16.
Elementy wykończenia wnętrz
Zostaną spełnione następujące wymagania co do wykończenia wnętrz:
−
korytarze i klatki schodowe – wykładziny podłogowe i ścienne – co najmniej
trudno zapalne,
−
przestrzenie biurowe - wykładziny podłogowe i ścienne – co najmniej trudno
zapalne,
−
sufity podwieszane wykonane z materiałów niepalnych lub niezapalnych, nie
kapiących, i nie odpadających pod wpływem ognia,
−
stałe elementy wyposażenia oraz wystroju wykonane z materiałów co najmniej
trudno zapalnych.
−
w strefach pożarowych ZL materiały i wyroby wykończenia wnętrz luźno
zwisające np. żaluzje kurtyny itp. powinny spełniać wymagania co najmniej
trudno zapalności.
Podłogi podniesione o więcej niż 0,2 m ponad poziom stropu będą spełniać
następujące wymagania:
−
będą posiadać niepalną konstrukcję nośną oraz co najmniej niezapalne płyty
podłogi od strony przestrzeni podpodłogowej, mające klasę odporności
ogniowej co najmniej R E I 30,
17
−
−
−
przestrzeń podpodłogową podzieloną na sektory o powierzchni nie większej niż
1.000 m2 przegrodami o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 30,
przewody elektroenergetyczne i inne instalacje wykonane z materiałów palnych,
prowadzone w przestrzeni podpodłogowej podłogi podniesionej i w przestrzeni
ponad sufitami podwieszonymi wykorzystywanej do wentylacji lub ogrzewania
pomieszczenia, będą mieć osłonę lub obudowę o klasie odporności ogniowej co
najmniej E I 30 lub zastosowane będą kable odporne na działanie ognia typu
HDGs, NKGs – wymaganie to nie musi być spełnione, jeżeli wentylacja jest
automatycznie wyłączana przez system sygnalizacji pożaru w przypadku
wykrycia pożaru.
na drogach ewakuacyjnych wykonywanie w podłodze podniesionej nie będzie
otworów do wentylacji lub ogrzewania.
5. Zakres niezgodności z przepisami
Występujące w budynku niezgodności z przepisami techniczno-budowlanymi i
przeciwpożarowymi:
a) W budynku, na przedmiotowych kondygnacjach przyziemia i piwnicy została
przekroczona dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej
obejmującej
kondygnację podziemną. Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej wynosi 2500
m2, powierzchnia rzeczywista wynosi 3181 m2. (niespełnienie wymagań § 227 ust. 2
rozporządznia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 20002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, Dz.
U. Nr 75, poz. 690 z późn. zmianami ),
b) brak urządzeń przeciwpanicznych w drzwiach wyjściowych z budynku
( niespełnienie wymagań § 240 ust. 7 )
c) brak rozwiązań techniczno-budowlanych zabezpieczających przed zadymieniem
dróg ewakuacyjnych dla przyziemia obiektu o charakterze pasażu handlowousługowego ( niespełnienie wymagań § 247 ust. 2)
d) brak rozwiązań techniczno-budowlanych zapewniających usuwanie dymu z
pomieszczeń na kondygnacji podziemnej przeznaczonych dla więcej niż 100 osób
oraz dróg ewakuacyjnych prowadzących z tych pomieszczeń (niespełnienie
wymagań § 247 ust. 3 )
e) szerokość drzwi wyjściowych z budynku z kondygnacji podziemnej na klatkach
schodowych od ul. Kołodziejskiej wynosi 2 x 0.8 m (niespełnienie wymagań § 62
ust. 1)
f) brak spoczników na parterze klatek schodowych od strony ul. Kołodziejskiej
(niespełnienie wymagań § 68 ust. 1)
18
6. Wskazanie niezgodności w zakresie przepisów techniczno-budowlanych
i przeciwpożarowych, które zostały lub będą doprowadzone w budynku do
stanu zgodnego z przepisami
Budynek spełnia lub spełni (po przebudowie i adaptacji) wymagania w zakresie
przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, z wyjątkiem tych, które
wymieniono w p. 5 niniejszej ekspertyzy.
7. Wskazanie niezgodności w zakresie przepisów techniczno-budowlanych
i przeciwpożarowych, które nie będą doprowadzone w budynku do stanu
zgodnego z przepisami
a) W budynku, na przedmiotowych kondygnacjach przyziemia i piwnicy będzie
przekroczona dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej
obejmującej
kondygnację podziemną. Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej wynosi 2500
m2, powierzchnia rzeczywista wynosi 3181 m2 (niespełnienie wymagań § 227 ust. 2),
Przekroczenie dopuszczalnej powierzchni strefy pożarowej jest nieznaczne i wynosi
681 m2. Przy potraktowaniu obiektu jako budynku o jednej kondygnacji nadziemnej,
dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej wynosiłaby 5000 m2. Ze względów
funkcjonalnych i historycznych nie jest możliwe pożarowe oddzielenie od siebie
przyziemia i piwnic budynku
b) nie przewiduje się urządzeń przeciwpanicznych w drzwiach wyjściowych z
budynku ( niespełnienie wymagań § 240 ust. 7 )
Drzwi wyjściowe z budynku są drzwiami zabytkowymi, otwierają się w kierunku
niezgodnym z kierunkiem ewakuacji i nie ma możliwości zamontowania na nich
żadnych dodatkowych elementów, takich jak np. siłowniki otwierające drzwi w
przypadku pożaru.
c) nie przewiduje się rozwiązań techniczno-budowlanych zabezpieczających przed
zadymieniem dróg ewakuacyjnych dla przyziemia obiektu o charakterze pasażu
handlowo-usługowego ( niespełnienie wymagań § 247 ust. 2)
Zabytkowy charakter obiektu oraz kształt stropu nie pozwala na wykonanie kanałów
wentylacyjnych. Wysokość kondygnacji wynosząca ok. 5 m oraz ukształowanie
stropów pozwala na utworzenie zbiorników dymu o znacznej pojemności,
wystarczającej na przeprowadzenie bezpiecznej ewakuacji. Szerokość drzwi
wyjściowych z parteru, przy zastosowaniu współczynnika 0,6 m szerokości wyjścia
na 100 osób, pozwala na wyewakuowanie kilkakrotnie większej liczby osób od liczby
osób, która może znaleźć się na parterze obiektu. Czas wymagany do
przeprowadzenia ewakuacji ludzi jest krótszy od czasu dostępnego ( wg. obliczeń
stanowiacych załącznik nr 1 do ninijeszej ekspertyzy).
d) nie przewiduje się rozwiązań techniczno-budowlanych zapewniających usuwanie
dymu z pomieszczeń na kondygnacji podziemnej przeznaczonych dla więcej niż 100
osób oraz dróg ewakuacyjnych prowadzących z tych pomieszczeń (niespełnienie
wymagań § 247 ust. 3 )
Zabytkowy charakter obiektu oraz kształt stropu nie pozwala na wykonanie kanałów
wentylacyjnych. Wysokość kondygnacji wynosząca ok. 5 m oraz ukształowanie
stropów pozwala na utworzenie zbiorników dymu o znacznej pojemności,
19
wystarczającej na przeprowadzenie bezpiecznej ewakuacji.
Szerokość wyjść
z części podziemnej obiektu, przy zastosowaniu współczynnika 0,6 m szerokości
wyjścia na 100 osób, pozwala na wyewakuowanie kilkakrotnie większej liczby osób
od liczby osób, która może znaleźć się w części podziemnej obiektu. Czas
wymagany do przeprowadzenia ewakuacji ludzi jest krótszy od czasu dostępnego (
wg. obliczeń stanowiacych załącznik nr 1 do ninijeszej ekspertyzy).
Dwa wyjścia z części podziemnej prowadzą bezpośrednio na zewnątrz obiektu,
jedno wyjście do obudowanej i oddymianej klatki schodowej Akademii Sztuk
Pieknych ( odrębnej strefy pożarowej). Możliwa jest również ewakuacja otwartymi
schodami ( 2 szt.) na poziom parteru, a następnie na zewnątrz obiektu. Przy
otwartych klatkach schodowych prowadzących na parter budynku przewiduje się
kurtyny dymowe usytuowane w poziomie piwnic,
zapobiegające szybkiemu
rozprzestrzenianiu się zadymienia na klatki schodowe ( umożliwiające ewakuację
otwartymi klatkami schodowymi), a nastepnie na parter budynku, w przypadku
pożaru w części podziemnej.
e) szerokość drzwi wyjściowych z budynku z kondygnacji podziemnej na klatkach
schodowych od ul. Kołodziejskiej wynosi 2 x 0.8 m (niespełnienie wymagań § 62
ust. 1)
Przedmiotowe drzwi są drzwiami podlegającymi ochrony konserwatorskiej i nie
mogą być wymienione na drzwi posiadające co najmniej jedno skrzydło o szerokości
co najmniej 0,9 m.
f) brak spoczników na parterze klatek schodowych od strony ul. Kołodziejskiej
(niespełnienie wymagań § 68 ust. 1)
Ze względów technicznych i konstrukcyjnych nie jest możliwe wykonanie
spoczników dla w/w klatek schodowych na poziomie parteru ( przed wyjściem na
zewnątrz budynku).
8. Przyjęte rozwiązania (ponadstandardowe) zastępcze inne niż określają to
przepisy
techniczno-budowlane
zapewniające
zabezpieczenie
przeciwpożarowe obiektu (rekompensujące niezgodności niemożliwe do
usunięcia w zabezpieczeniu przeciwpożarowym w stosunku do wymagań
przepisów) - wyszczególnienie proponowanych rozwiązań zastępczych
W budynku proponuje się następujące rozwiązania zastępcze, rekompensujące
niezgodności z przepisami techniczno-budowlanymi, niemożliwe do usunięcia:
−
−
−
−
−
−
dźwiękowy system ostrzegawczy ( DSO)
podświetlane znaki ewakuacyjne, w tym znaki ewakuacyjne zamontowane w
posadzce i/lub nie wyżej niż 1 m nad posadzką,
oświetlenie ewakuacyjne wzdłuż osi dróg ewakuacyjnych o natężeniu minimum
5 lx, przy wymaganym natężeniu 1 lx,
zawory hydrantowe w części podziemnej obiektu,
nasadę do zasilania instalacji hydrantowej przez straż pożarną,
Umieszczenie na drzwiach wyjściowych z części podziemnej z klatek
schodowych od ul. Kołodziejskiej wyraźnego ostrzeżenia: „Uwaga. Brak
Spocznika „. Ostrzeżenie to będzie umieszczone po stronie zewnętrznej drzwi.
Nad przdmiotowymi drzwiami na zewnątrz budynku przewiduje się również
20
−
umieszczenie awaryjnej oprawy oświetleniowej zasilanej z sieci, a w przypadku
awarii sieci zasilanej z własnego źródła,
Kurtyny dymowe do wysokości 2 m nad posadzką dookoła otworów pod otwarte
schody w poziomie piwnic.
Zastosowane
techniczne
zabezpieczenia
przeciwpożarowe,
umożliwią
przeprowadzenie skutecznej akcji ewakuacyjnej oraz szybkie wykrycie i ugaszenie
pożaru.
Zastosowanie w budynku praktycznie wszystkich możliwych zabezpieczeń
przeciwpożarowych
pozwala na stwierdzenie, że niespełnienie wymagań w
zakresie dopuszczalnej powierzchni strefy pożarowej nie spowoduje zagrożenia
życia ludzi i bezpieczeństwa mienia w przypadku pożaru.
9. Analiza i ocena wpływu rozwiązań zastępczych na poziom bezpieczeństwa
pożarowego, służąca wykazaniu niepogorszeniu warunków ochrony
przeciwpożarowej
W ocenie autorów opracowania zaproponowane powyżej rozwiązania zapewnieniają
osobom przebywającym w budynku bezpieczeństwo na poziomie nie
niższym niż wynikający ze spełnienia wymagań zawartych w obowiązujących
przepisach techniczno – budowlanych. Zastosowane w budynku techniczne
zabezpieczenia przeciwpożarowe, niskie obciążenia ogniowe (poniżej 500 MJ/m2)
pozwalają stwierdzić, że moc ewentualnego pożaru w budynku będzie niewielka,
dym zostanie szybko wykryty, osoby przebywające w obiekcie zostaną szybko
poinformowane o konieczności ewakuacji, straż pożarna będzie mieć łatwy dostęp
do ewentualnego źródła pożaru oraz ułatwioną możliwość użycia wody do jego
gaszenia.
Przeprowadzone obliczenia wykazały, że czas dostępny bezpiecznej ewakuacji jest
dłuższy od czasu wymaganego. Dodatkowo obliczenia te będą zweryfikowane za
pomocą komputerowych symulacji pożaru i ewakuacji na etapie opracowywania dla
obiektu dokumentacji wykonawczej.
10. Wnioski
w
kontekście
przeciwpożarowej
niepogorszenia
warunków
ochrony
Zastosowane
techniczne
zabezpieczenia
przeciwpożarowe,
umożliwią
przeprowadzenie skutecznej akcji ewakuacyjnej oraz szybkie wykrycie i ugaszenie
pożaru.
Zastosowanie w budynku praktycznie wszystkich możliwych zabezpieczeń
przeciwpożarowych
pozwala na stwierdzenie, że proponowane odstępstwa od
wymagań przepisów nie spowoduje zagrożenia życia ludzi i bezpieczeństwa mienia
w przypadku pożaru.
Ocena zawarta w niniejszym opracowaniu i zaproponowane rozwiązania są
wynikiem stanu naszej wiedzy i doświadczeń, w szczególności wiedzy na temat
budynku i doświadczeń w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa na
wymaganym poziomie w sposób inny niż określono w przepisach technicznobudowlanych.
21
Załącznik nr 1
Obliczenie czasu ewakuacji wg PD 7974-6:2004. The application of fire safety engineering
principles to fire safety design of buildings. Part 6: Human factors: Life safety strategies,
Occupant evacuation, behaviour and condition (Sub –system 6).
Czas potrzebny do ewakuacji ludzi ( zgodnie z PD -6 nazywany jest czasem bezpiecznej ucieczki)
(ASET – available safe escape time).
Dostępny bezpieczny czas ewakuacji ASET, to wyliczony czas dostępny pomiędzy zainicjowaniem
pożaru, a czasem, w którym tolerowane, graniczne kryteria bytowe nie są przekroczone w określonej
przestrzeni w budynku.
Wymagany bezpieczny czas ewakuacji (z ang. RSET – Required Safe Escape Time), to wyliczony czas
dostępny pomiędzy zainicjowaniem pożaru a czasem, w którym użytkownicy, w określonych
przestrzeniach w budynku, są w stanie osiągnąć bezpieczne miejsce.
Na czas ASET składają się następujące przedziały czasowe:
Czas od powstania pożaru do jego wykrycia,
Czas od wykrycia pożaru do zaalarmowania ludzi
Czas do podjęcia decyzji o rozpoczęciu ewakuacji (pre-movement time) -odstęp czasu
pomiędzy podaniem ostrzeżenia o pożarze a czasem w którym pierwsza osoba zacznie się
przemieszczać w kierunku wyjścia.
Czas przemieszczania,
Margines bezpieczeństwa
Zgodnie z VDI 6019-1 – tabela 3 [pkt. I.8] czas alarmowania w przypadku wyposażania obiektu w
system sygnalizacji pożaru równy czasowi aktywacji przez czujki dymu, należy przyjąć 120 s. Do
określenia czasu zadziałania czujek dymowych wykorzystano wartości przyrostu temperatury podane w
NFPA 72 tabeli B.4. 7.5.3. [pkt 1.12]
Przy założeniu, że budynek będzie wyposażony w optyczne rozproszeniowe czujki dymu ( ang.
scattering smoke detektor) oraz, że pożarem objęte będą materiały w lokalu handlowym (wyroby z
materiałów naturalnych i z tworzyw sztucznych), wzbudzenie czujek nastąpi przy wzroście temperatury
27,8oC. Wzbudzenie 2 czujek nastąpi po ok. 73 sekundach od rozpoczęcia pożaru. Do obliczenia czasu
detekcji przyjęto 75 sekund.
Fazy ewakuacji określono wykorzystując dokument PD 7974-6:2004. Do obliczeń przyjęto następujące
założenia wyjściowe:
22
Kategoria systemu alarmu
Gotowość użytkowników
Znajomość użytkowników
Gęstość użytkowników
Wydzielenia / złożoność
A
Czuwający
Niezaznajomieni
Niska
Jedno lub wiele
Kategoria obiektu – B1 (obiekt o nie skomplikowanej architekturze, z przegrodami wewnętrznymi na
kondygnacji usytuowanymi regularnie, prosto rozplanowany z dobrą widzialnością, z krótkimi drogami
przejścia, z odpowiednią liczbą drzwi prowadzących bezpośrednio na zewnątrz budynku do
wydzielonych klatek schodowych lub do drugiej strefy pożarowej, proste drogi ewakuacyjne).
System alarmowania - poziom A2 Automatyczny system wykrywania pożaru w całym budynku
przekazuje alarm do ochrony, rozgłoszenie alarmu dla wszystkich użytkowników w zagrożonych
przestrzeniach następuje ręcznie po upływie ustalonego czasu opóźnienia, jeśli wstępny alarm nie
zostanie skasowany); osoby przebywające w budynku są z nim zaznajomione w stopniu dostatecznym
pozwalającym rozpoznawać kierunki ewakuacji.
Poziom zarządzania budynkiem – M2 niski poziomem wyszkolenia personelu np. ochrony i
pracowników lokali handlowych oraz usługowych z możliwą nieobecnością pracowników dozoru na
kondygnacji budynku. Może nie być niezależnego audytu obiektu. Cechy budynku mogą być na
poziomie kategorii B2 lub B3 a poziom systemu alarmowego A2,
Poziom piwnic
NAZWA
m2 ILOSC
OSÓB
TRAKT DO DZIAŁAŃ PERFOMATYWNYCH 1
360,5
TRAKT DO DZIAŁAŃ PERFOMATYWNYCH 2
423
ALKOWY -WYSTAWA LUB MAGAZYNY
93
SALA
KONFERENCYJNA142
WIELOFUNKCYJNA
SUMA
100
100
50
250
Przyjęto 4 wyjścia ewakuacyjne prowadzące po schodach na poziom przyziemia bezpośrednio na
zewnątrz budynku każde o szerokości 1,5m ( przyjęto, że jedno wyjście prowadzące na obudowaną
klatkę schodową jest zablokowane).
W związku tym efektywna szerokość wyjść ewakuacyjnych wyniesie:
(1,7m -0,3 m+1,7m -0,3 m +1,5-0,3m+1,5-0,3) = 5,2 m.
Szybkość poruszania się ludzi po poziomych przejściach ewakuacyjnych – 1,2 m/s, (pkt. D.1)
Szybkość przechodzenia ludzi przez drzwi – 1,3 osoby/m/s. (tabela D.2). Przy ewakuacji 250 osób
(liczba osób wg projektu) przez drzwi o efektywnej szerokości 5,2m, czas przejścia przez drzwi (∆ttrav
(flow)) wynosi 37s (przyjęto 40 sekund).
Czas detekcji – ∆tdet (od powstania pożaru do jego wykrycia) – 120 s,
Czas alarmowania – ∆ta - 60s,
Czas przejścia –∆ttrav- 34s, (40m :1,2 m/s),
Czas przejścia po klatce schodowej ∆ttrav= 17 s(15m:0,9m/s)
Czas do rozpoczęcia ewakuacji pierwszych ewakuujących się osób -∆tpre.1% = 60s (tabela C.1)
23
Czas do rozpoczęcia ewakuacji ostatnich ewakuujących się osób ∆tpre.99% = 180s (tabela C.1)
Obliczenie czasu ewakuacji
Wymagany czas ewakuacji tRSET obliczono dla 2 przypadków, przy założeniu, że nie przewiduje się
tworzenia kolejki przy wyjściach ewakuacyjnych:
Kiedy obciążenie ludźmi jest niewielkie ( poniżej 1/3 wartości maksymalnej) czas od momentu
powstania pożaru do zakończenia ewakuacji z budynku oblicza się wg wzoru:
tRSET = ∆tdet + ∆ta + ∆tpre.99% + ∆ttrav = 120s + 60 s + 180s + 34s + 17 s= 411s,
Kiedy obciążenie ludźmi jest maksymalne czas od momentu powstania pożaru do zakończenia
ewakuacji oblicza się wg wzoru:
tRSET = ∆tdet + ∆ta + ∆tpre.1% + ∆ttrav + ∆ttrav (flow)= 120s + 60s + 60s + 40s + 17 s= 297s.
Wymagany czas ewakuacji RSET (do drzwi przedsionka pożarowego wydzielonej klatki schodowej)
wynosi 411s, założono brak wpływu zadymienia na ewakuację ludzi.
Poziom przyziemia
NAZWA
PRZESTREŃ WYSTAWIENNICZA
m2
895
WARSZTATY
CZYTELNIA /KSIĘGARNIA
KAWIARNIA
BIURO PROGRAM ZBROJOWNI
SZATNIA
SUMA
433
67
44,5
21
8,5
LICZBA OSÓB
200
12*6=72
50
2
1
325
Przyjęto - 4 wyjścia ewakuacyjne o szerokości 2,9 m każde ( przyjęto, że jedno wyjście ewakuacyjne
jest zablokowane); zatem, zgodnie z PD efektywna szerokość wyjść ewakuacyjnych wyniesie:
(2,9m -0,3 m+2,9-0,3m +2,9-0,3 +2,9-0,3) = 10,4 m
Szybkość poruszania się ludzi po przejściach ewakuacyjnych – 1,2 m/s, (pkt. D.1)
Szybkość przechodzenia ludzi przez drzwi – 1,3 osoby/m/s. (tabela D.2). Przy ewakuacji 325 osób
(liczba osób wg projektu) przez drzwi o efektywnej szerokości 7,8m czas przejścia przez drzwi (∆ttrav
(flow)) wynosi 24s, przyjęto 25s.
Czas detekcji – ∆tdet ( od powstania pożaru do jego wykrycia) – 120 s,
Czas alarmowania – ∆ta - 60s,
Czas przejścia –∆ttrav- 34s, (40m :1,2 m/s),
Czas do rozpoczęcia ewakuacji pierwszych ewakuujących się osób -∆tpre.1% = 60s (tabela C.1)
Czas do rozpoczęcia ewakuacji ostatnich ewakuujących się osób ∆tpre.99% = 180s (tabela C.1)
Obliczenie czasu ewakuacji
Wymagany czas ewakuacji tRSET obliczono dla 2 przypadków, przy założeniu, że nie przewiduje się
tworzenia kolejki przy wyjściach ewakuacyjnych:
24
Kiedy obciążenie ludźmi jest niewielkie (poniżej 1/3 wartości maksymalnej) czas od momentu powstania
pożaru do zakończenia ewakuacji z budynku oblicza się wg wzoru:
tRSET = ∆tdet + ∆ta + ∆tpre.99% + ∆ttrav = 120s + 60 s + 180s + 34s = 394 s,
Kiedy obciążenie ludźmi jest maksymalne czas od momentu powstania pożaru do zakończenia
ewakuacji oblicza się wg wzoru:
tRSET = ∆tdet + ∆ta + ∆tpre.1% + ∆ttrav + ∆ttrav (flow)= 120s + 60 + 60s + 25s = 265s.
Wymagany czas ewakuacji RSET wynosi 394s, założono brak wpływu zadymienia na ewakuację ludzi.
Obliczenie DCBE
Dla piwnicy przyziemia przyjęto powierzchnię otwartego pomieszczenia 900m2 oraz średnią wysokość
4m.
Przyjęto pożar średni o szybkość generacji ciepła zgodnej ze wzorem Q=αt2 dla α=0,012.
Warstwa dymu obniżyła się do poziomu 2m nad posadzką po około 450 sekundach.
Rys. Wykres zmiany wysokości warstwy wolnej od dymu w czasie dla pożaru na poziomie piwnicy.
Czas DCBE obliczono za pomocą programu komputerowego wykorzystującego model strefowy.
Dla poziomu przyziemia przyjęto powierzchnię pomieszczenia 1000m2 oraz średnią wysokość 4,5m.
Przyjęto pożar średni o szybkość generacji ciepła zgodnej ze wzorem Q=αt2 dla α=0,012.
Warstwa dymu obniżyła się do poziomu 2m nad posadzką po około 510 sekundach.
25
Rys. Wykres zmiany wysokości warstwy wolnej od dymu w czasie dla pożaru na poziomie przyziemia
Tabela wyników
Kondygnacja
DCBE
WCBE
Piwnica
Przyziemie
450 s
510 s
411 s
394
Spełnienie kryterium
DCBE>WCBE
TAK
TAK
Zalecenie:
Na granicy otworów między kondygnacyjami należy zapewnić barierę dla dymu w postaci nadproża
albo stałej lub rolowanej kurtyny do wysokości 2m nad posadzką.
Załączniki graficzne:
−
−
−
−
00 – plan sytuacyjny
01 – rzut piwnic
02 – rzut przyziemia
03 – przekrój
26