Egzamin do gimnazjum Tekst 1
Transkrypt
Egzamin do gimnazjum Tekst 1
Egzamin do gimnazjum Tekst 1 W drodze - Chciałbyś być sławnym człowiekiem, o którym piszą w gazetach i którego Tekst l pokazuj ą w telewizji. - Może tak. . . Ale to dla mnie nie najważniejsze. Chciałbym być szczęśliwy, bo dotąd życie nie układało mi się najlepiej. - Ho, chłopie, to wysoko mierzysz. Wszyscy chcieliby być szczęśliwi, a szczęście — skinął w stronę jeziora - to jak ta wieczorna mgła nad jeziorem: pojawi się i wnet ją wiatr rozwieje. -Ale są przecież ludzie szczęśliwi. - Ze szczęściem to trochę tak jak z górami [...], wspinasz się na szczyt i zdaje ci się, że jak go osiągniesz, to będziesz szczęśliwy. Tymczasem drapiesz się, wspinasz mozolnie, stajesz na nim i nagle widzisz, że za tym szczytem jest jeszcze jeden, może jeszcze większy, wspanialszy i znowu idziesz po swoje szczęście. Myślałem o tym nieraz i zdaje mi się, że największe szczęście to dążenie do niego. [. . .] Są szczęścia najrozmaitszego kalibru. Jest to ogromne, od którego człowieka roznosi i zapiera, a są też małe, które dają ci radość i uciechę. Powiedzmy, że robisz coś i wykonasz dobrze swoją robotę. To przecież też szczęście. Albo masz jakąś trudność i ją pokonasz. Czy wtedy nie czujesz, że zrobiłeś coś dużego? Albo jest pogodny wieczór nad jeziorem, siedzisz w spokoju ducha i patrzysz na gwiazdy, a w sitowiu śpiewaj ą ptaki. I jest ci dobrze. Czy to nie małe szczęście? [...] Milczeliśmy chwilę. Dookoła było cicho i tajemniczo [...]. Jojo grzebał patykiem w ognisku, dorzucił kilka gałązek. Wnet zajęły się i żywe języki ognia zatańczyły na tle namiotu. [. . .] 1 , Odpowiedz, dlaczego bohater tekstu nie pragnie sławy medialnej? ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ .............................................................................................................................. 2. Odszukaj w tekście, do czego porównywane jest szczęście podaj uzasadnienie takich porównań ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ......................................... 3. Czym według bohatera jest „małe szczęście”? ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................ ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ........................................... 4, Co znaczy, że od szczęścia człowieka „roznosi i zapiera"? ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ............ Tekst II Leopold Staff „Odys” Niech cię nie niepokoją Cierpienia twe i błędy. Wszędy są drogi proste, Lecz i manowce są wszędy. O to chodzi jedynie, 'By naprzód wciąż iść śmiało, Bo zawsze się dochodzi, Gdzie indziej, niż się chciało. Zostanie kamień z napisem: Tu leży taki i taki. Każdy z nas jest Odysem, Co wraca do swej Itaki. Kim jest nadawca, a kim adresat tekstu? 2. „Manowce" w dosłownym znaczeniu to bezdroża, wertepy, błędne drogi. Wyjaśnij na podstawie wiersza, jak rozumiesz przenośny sens tego słowa. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………. 3. Które z ludzkich(cech ceni najbardziej osoba mówia.ca w wierszu? ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………. 4. Na czym zgodnie z treścią, utworu polega istota ludzkiego życia? ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………...................... Wokół tekstów Do tekstu 1 1 , Wyjaśnij znaczenie poniższych związków frazeologicznych: szczęśliwy traf ....................................................................................................................– mieć dużo szczęścia .......................................................................................................... . szczęcie w nieszczęściu – ..................................................................................................... szczęśliwi czasu nie liczą...................................................................................................... W czym upatrują szczęście: Egoista ................................................................................................................................ ... Idealista – ................................................................................................................................ .. Optymista ................................................................................................................................ ........... Altruista - ................................................................... 3. Na przykładzie wyrazu droga wyjaśnij pojecie homonirnu ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ............................................................................. 4.Dopisz, pięć wyrazów bliskoznacznych do rzeczownika podróż ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ .............................................................................................. 5. W trzech punktach przedstaw swoją receptę/ia szczęście ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................... Do tekstu lI Do Jakiego rodzaju literackiego zaliczysz tekst „Odys". Dlaczego tak uważasz? ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ... 2. Wypisz z wiersza po dwa przykłady: Zaimków ......................................................................................................................... Spójników ............................................................................................................................... Przyimków-..................................................................................................... 3. Podaj trzy argumenty „przeciw lub „za") do podkreślonej w tekście sekwencji. ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................. Wypracowanie Pamiętnik z afrykańskiej podróży Opowiedz o jednym dniu bohatera – podróżnika. Zastosuj narrację w pierwszej lub trzeciej osobie. ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ............................................................................................................................... ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ ........................................................................................................