Egzamin do gimnazjum Tekst 1

Transkrypt

Egzamin do gimnazjum Tekst 1
Egzamin do gimnazjum
Tekst 1
W drodze
- Chciałbyś być sławnym człowiekiem, o którym piszą w gazetach i którego
Tekst l
pokazuj ą w telewizji.
- Może tak. . . Ale to dla mnie nie najważniejsze. Chciałbym być szczęśliwy,
bo dotąd życie nie układało mi się najlepiej.
- Ho, chłopie, to wysoko mierzysz. Wszyscy chcieliby być szczęśliwi,
a szczęście — skinął w stronę jeziora - to jak ta wieczorna mgła nad jeziorem:
pojawi się i wnet ją wiatr rozwieje.
-Ale są przecież ludzie szczęśliwi.
- Ze szczęściem to trochę tak jak z górami [...], wspinasz się na szczyt i zdaje ci się,
że jak go osiągniesz, to będziesz szczęśliwy. Tymczasem drapiesz się, wspinasz
mozolnie, stajesz na nim i nagle widzisz, że za tym szczytem jest jeszcze jeden,
może jeszcze większy, wspanialszy i znowu idziesz po swoje szczęście. Myślałem o
tym nieraz i zdaje mi się, że największe szczęście to dążenie do niego. [. . .] Są
szczęścia najrozmaitszego kalibru. Jest to ogromne, od którego człowieka roznosi i
zapiera, a są też małe, które dają ci radość i uciechę. Powiedzmy, że robisz coś i
wykonasz dobrze swoją robotę. To przecież też szczęście. Albo masz jakąś trudność
i ją pokonasz. Czy wtedy nie czujesz, że zrobiłeś coś dużego? Albo jest pogodny
wieczór nad jeziorem, siedzisz w spokoju ducha i patrzysz na gwiazdy, a w sitowiu
śpiewaj ą ptaki. I jest ci dobrze. Czy to nie małe szczęście? [...]
Milczeliśmy chwilę. Dookoła było cicho i tajemniczo [...]. Jojo grzebał patykiem w
ognisku, dorzucił kilka gałązek. Wnet zajęły się i żywe języki ognia zatańczyły na
tle namiotu. [. . .]
1 , Odpowiedz, dlaczego bohater tekstu nie pragnie sławy medialnej?
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
..............................................................................................................................
2. Odszukaj w tekście, do czego porównywane jest szczęście podaj
uzasadnienie takich porównań
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
.........................................
3. Czym według bohatera jest „małe szczęście”?
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
...........................................
4, Co znaczy, że od szczęścia człowieka „roznosi i zapiera"?
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
............
Tekst II
Leopold Staff
„Odys”
Niech cię nie niepokoją
Cierpienia twe i błędy.
Wszędy są drogi proste,
Lecz i manowce są wszędy.
O to chodzi jedynie,
'By naprzód wciąż iść śmiało,
Bo zawsze się dochodzi,
Gdzie indziej, niż się chciało.
Zostanie kamień z napisem:
Tu leży taki i taki.
Każdy z nas jest Odysem,
Co wraca do swej Itaki.
Kim jest nadawca, a kim adresat tekstu?
2. „Manowce" w dosłownym znaczeniu to bezdroża, wertepy, błędne drogi.
Wyjaśnij na podstawie wiersza, jak rozumiesz przenośny sens tego słowa.
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………….
3. Które z ludzkich(cech ceni najbardziej osoba mówia.ca w wierszu?
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………….
4. Na czym zgodnie z treścią, utworu polega istota ludzkiego życia?
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………......................
Wokół tekstów
Do tekstu 1
1 , Wyjaśnij znaczenie poniższych związków frazeologicznych:
szczęśliwy traf
....................................................................................................................–
mieć dużo szczęścia .......................................................................................................... .
szczęcie w nieszczęściu –
.....................................................................................................
szczęśliwi czasu nie liczą......................................................................................................
W czym upatrują szczęście:
Egoista ................................................................................................................................
...
Idealista –
................................................................................................................................
..
Optymista ................................................................................................................................
...........
Altruista -
...................................................................
3. Na przykładzie wyrazu droga wyjaśnij pojecie homonirnu
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
.............................................................................
4.Dopisz, pięć wyrazów bliskoznacznych do rzeczownika podróż
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
..............................................................................................
5. W trzech punktach przedstaw swoją receptę/ia szczęście
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
...................................................................................................................
Do tekstu lI
Do Jakiego rodzaju literackiego zaliczysz tekst „Odys". Dlaczego tak uważasz?
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
...
2. Wypisz z wiersza po dwa przykłady:
Zaimków .........................................................................................................................
Spójników ...............................................................................................................................
Przyimków-.....................................................................................................
3. Podaj trzy argumenty „przeciw lub „za") do podkreślonej w tekście sekwencji.
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................
Wypracowanie
Pamiętnik z afrykańskiej podróży
Opowiedz o jednym dniu bohatera – podróżnika. Zastosuj narrację w pierwszej
lub trzeciej osobie.
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
.............................................................................................................................
...............................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
........................................................................................................