Lekcja 15., 16. Temat: Korzystanie z praw konsumenta Konsument

Lekcja 15., 16. Temat: Korzystanie z praw konsumenta Konsument

Krzysztof Gergelewicz
Lekcja 15., 16.
Temat: Korzystanie z praw konsumenta
Temat w podręczniku: Konsument, czyli „król rynku”
Konsument jest to osoba fizyczna, która nabywa towar lub usługę w celach niezwiązanych
bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
Instytucje zajmujące się ochroną konsumentów:
1. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – dba o zbiorowe prawa konsumentów przez
m.in. sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem produktów, a także zapobieganie
praktykom monopolistycznym.
2. Inspekcja Handlowa – kontroluje jakość towarów, rzetelność miar i wag oraz poziom
poziomu obsługi konsumentów.
3. Federacja Konsumentów oraz Stowarzyszenie Konsumentów Polskich – instytucje
pozarządowe zajmujące się m.in. upowszechnianie wiedzy dotyczącej praw konsumentów.
4. Miejscy lub powiatowi rzecznicy konsumentów – zajmują się sprawami indywidualnymi,
udzielają bezpłatnych porad prawnych dotyczących problemów konsumenckich, pełną
funkcje mediatorów w sporach konsumenckich, wnoszą powództwa sądowe przeciwko
nieuczciwym przedsiębiorcom.
5. Państwowa Inspekcja Sanitarno-Epidemiologiczna (SANEPID).
6. Weterynaryjna Inspekcja Sanitarna.
7. Instytut Matki i Dziecka.
8. Państwowy Zakład Higieny.
9. Państwowa Inspekcja Handlowa (wchodzi w skład struktur UOKiK ).
Zmowa cenowa (kartel) jest to niezgodne z prawem porozumienie między przedsiębiorstwami
mające na celu wspólne ustalenie poziomu cen sprzedaży towarów lub usług.
Prawa konsumenta:
1. Niezgodność towaru z umową
Towar, niezależnie od tego gdzie został kupiony (na targowisko, w sklepie stacjonarnym czy
internetowym), powinien:
 nadawać się do użytku,
 mieć jakość zgodną z normami,
 odpowiadać opisowi podanemu przez sprzedawcę lub mieć cechy próbki okazanej
konsumentowi,
 nadawać się do celu określonego przy zakupie.
W przeciwnym razie sprzedawca ponosi odpowiedzialność z tytułu sprzedaży towaru
niezgodnego z umową. W takiej sytuacji kupujący ma prawo reklamować towar, żądając
 nieodpłatnej naprawy,
 wymiany,
 obniżenia ceny,
 zwrotu pieniędzy.
W przypadku stwierdzenia niezgodności towaru przed upływem sześciu miesięcy od
wydania towaru domniemywa się, że istniała ona w chwili wydania towaru. W przypadku
ujawnienia się niezgodności we wskazanym terminie, to nie konsument będzie musiał
udowodnić występowanie niezgodności, ale sprzedawca pod rygorem przegrania sprawy będzie
musiał wykazać, iż towar był zgodny z umową. Po upływie sześciu miesięcy ciężar
udowodnienia faktu niezgodności towaru z umową będzie spoczywał na konsumencie.
Sprzedawca nie odpowiada za niezgodność towaru z umową jedynie wtedy, gdy kupujący o tej
niezgodności wiedział lub, oceniając rozsądnie, powinien był wiedzieć.
1
Krzysztof Gergelewicz
Sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru z umową w przypadku stwierdzenia jej przez
konsumenta przed upływem dwóch lat od wydania towaru.
Reklamacja jest to zawiadomienie producenta lub sprzedawcy towaru (dobra lub usługi)
o niezgodności dostarczonego towaru z umową.
2. Gwarancja
Dotyczy zazwyczaj towarów o dużej wartości lub skomplikowanych technicznie.
Gwarancja jest to dobrowolna odpowiedzialność sprzedawcy lub producenta za wady fizyczne
towaru, polegająca na naprawie lub wymianie danej rzeczy, jeśli jej wady ujawnią się
w określonym terminie.
Towar objęty gwarancją podlega również prawu odpowiedzialności za niezgodność towaru
z umową.
3. Zakupy na odległość
Osoba dokonująca zakupów na odległość ma większe prawa niż kupujący w tradycyjnych
sklepach, np.:
 może zrezygnować z zakupu towaru bez podania przyczyny w ciągu 10 dni od wydania
towaru;
 sprzedawca musi oddać pieniądze w ciągu 14 dni od daty otrzymania oświadczenia,
 w ciągu 14 dni należy również odesłać towar.
Zakupy na odległość jest to forma zakupów dokonywana bez wychodzenia z domu, np. przez
Internet, telefon, za pośrednictwem katalogów lub akwizytora.
4. Rękojmia
Przepisy dotyczące umów kupna-sprzedaży zawieranych na odległość nie dotyczą towarów
nabytych od osób prywatnych, np. na internetowych portalach aukcyjnych. W takich
przypadkach sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi.
Umożliwia ona konsumentom odstąpienie od umowy lub żądanie obniżenia ceny towary, który
w chwili zakupu był wadliwy, w terminie jednego roku od daty jego wydania (pod warunkiem
powiadomienia sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca od jej wykrycia). Kupujący nie może
jednak odstąpić od umowy, jeśli sprzedawca niezwłocznie wymieni produkt na
pełnowartościowy albo usunie istniejące wady.
Rękojmia jest to odpowiedzialność sprzedawcy za sprzedany towar lub usługę obowiązuje
w relacjach między przedsiębiorcami oraz w wypadku zakupu towaru przez konsumenta od
osoby fizycznej, np. przez Internet.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Ćwiczenia
Zdefiniuj pojęcia: konsument, reklamacja, gwarancja, zakupy na odległość, rękojmia.
Wyjaśnij, dlaczego zmowa cenowa jest niezgodna z prawem.
Wymień instytucje zajmujące się ochrona praw konsumenta.
Omów prawa konsumenta z tytułu niezgodności towaru z umową.
Omów prawa konsumenta z tytułu gwarancji.
Omów prawa konsumenta dokonującego zakupów na odległość.
Omów prawa konsumenta z tytułu rękojmi.
2
Krzysztof Gergelewicz
Zadania testowe
1. Gwarancja jest
A. ustawową odpowiedzialnością sprzedawcy.
B. ustawową odpowiedzialnością sprzedawcy lub producenta.
C. dobrowolną odpowiedzialnością sprzedawcy lub producenta.
D. dobrowolną odpowiedzialnością sprzedawcy.
2. Po rezygnacji z zakupu przez klienta dokonującego zakupu na odległość, sprzedawca musi
oddać pieniądze w ciągu
A. 7 dni.
B. 14 dni.
C. 21 dni.
D. 28 dni.
3. Zakupami na odległość nie są zakupy
A. przez Internet.
B. przez telefon.
C. przez ladę sklepową.
D. za pośrednictwem akwizytora.
4. Towar powinien przede wszystkim
A. mieć atrakcyjną ceną.
B. odpowiadać aktualnej modzie.
C. nadawać się do użytku.
D. mieć estetyczne opakowanie.
3