Sytuacja gospodarcza Rumunii w 2015 roku
Transkrypt
Sytuacja gospodarcza Rumunii w 2015 roku
Sytuacja gospodarcza Rumunii w 2015 roku 2016-03-22 13:50:07 2 Rumunia jest dużym krajem o dynamicznie rozwijającej się gospodarce, leżącym w Środkowo-Południowej Europie, na przedpolu Bałkanów. Jest członkiem Unii Europejskiej (od stycznia 2007r.), członkiem WTO, NATO, a w chwili obecnej negocjuje członkostwo w OECD i przystąpienie do strefy Schengen. Rumunia jest dużym krajem o dynamicznie rozwijającej się gospodarce, leżącym w Środkowo-Południowej Europie, na przedpolu Bałkanów. Jest członkiem Unii Europejskiej (od stycznia 2007r.), członkiem WTO, NATO, a w chwili obecnej negocjuje członkostwo w OECD i przystąpienie do strefy Schengen. 1. PKB PKB Rumunii wzrosło w 2015 roku o 3,7% w porównaniu do wartości osiągniętych w 2014 roku. Powyższy wzrost osiągnięto przez dynamiczne ożywienie sektora budownictwa, którego wolumen wzrósł o 8,8% w 2015 roku w porównaniu do roku poprzedniego oraz poprzez wzrost popytu krajowego ( o 8%), wzrost eksportu (o 6,4%) i wzrost produkcji przemysłowej (o 2,7%). Tempo wzrostu PKB Rumunii w 2015r. było jednym z największych w UE. Kwartalne dane wzrostu PKB Rumunii[1]. (w latach 2012-2015) Rok I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał Ogółem 2012 100,2 102,1 99,5 100,8 100,6 2013 102,2 101,6 104,2 105,3 103,5 2014 104,3 101,7 103,2 102,8 103,0 2015 104,3 103,4 103,6 103,7 103,7 W ujęciu wartościowym szacunkowa wartość PKB brutto w Rumunii w 2015 roku wyniosła na rachunku bieżącym 710266,6 mln Lei (RON), czyli nastąpił realny wzrost PKB o 3,7% w porównaniu do wartości z 2014 roku. Kwartalne dane dotyczące PKB w gospodarce Rumunii w 2015 roku I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał 3 Wartości w mln Lei 176470,8 173062,5 179617,9 180047,3 Wartości w % w porównaniu do poprzedniego kwartału 101,3 99,8 101,5 101,1 Wartości w % w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego 104,0 103,7 103,6 103,8 2. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA Produkcja przemysłowa Rumunii, jeden z najważniejszych wskaźników gospodarki, wzrosła w zeszłym roku o 2,7% w porównaniu do wartości z 2014 roku (+6,1%). Po dwóch latach, gdzie rumuńska produkcja przemysłowa osiągnęła bardzo dobre wyniki, rok 2015 był słaby. CNP [2] przewiduje wzrost o 3,6% w 2016 roku. 3. OBROTY HANDLOWE - eksport i import. Eksport Rumunii w 2015 roku osiągnął rekordową wartość. Wg. wstępnych danych Narodowego Instytutu Statystyki obroty handlu zagranicznego Rumunii w 2015 roku wyniosły 117,57 mld EUR, z czego eksport 54,60 mld EUR (wzrost o 4,1% w porównaniu z rokiem 2014), a import 62,97 mld EUR (wzrost o 7,6% w porównaniu z rokiem 2014). W 2015 roku Rumunia zanotowała ujemne saldo wymiany handlowej w kwocie 8,37 mld EUR. Wartość eksportu do krajów UE wyniosła 40,24 mld EUR, co stanowiło 73,7% całości eksportu, a wartość importu z krajów UE odpowiednio 48,58 mld EUR, co stanowiło 77,2% całości importu. Najważniejszymi partnerami handlowymi w rumuńskim eksporcie były: Niemcy (19,9%), Włochy (12,4%), Francja (6,7%), Węgry (5,4%), Wielka Brytania (4,3%), Turcja (4,1%), Bułgaria (3,4%),Hiszpania (2,8%) oraz Polska ( 2,7%) i Austria (2,5%). Z kolei najważniejszymi partnerami handlowymi w rumuńskim imporcie były: Niemcy (19,7%), Włochy (10,9%), Węgry (8,0%), Francja (5,7%), Polska (4,8%), Chiny (4,5%), Holandia (3,9%), Austria (3,8%), Turcja (3,6%) i Federacja Rosyjska (3,5%). W obrotach rumuńskiego handlu zagranicznego w 2015 roku dominowały następujące grupy towarowe: 4 samochody i środki transportu (46,8% w eksporcie i 38,8% w imporcie), inne wyroby przemysłowe (33,9% w eksporcie i 30,5% w imporcie), wyroby spożywcze, napoje i tytoń (8,3% w eksporcie i 8,4% w imporcie) . Struktura obrotów rumuńskiego handlu zagranicznego z podziałem na grupy. 4. HANDEL DETALICZNY Obroty w handlu detalicznym, najważniejszym wskaźniku spożycia, wzrosły o 8 % w roku 2015 w porównaniu do wartości z roku 2014 i była to wartość rekordowa w okresie ostatnich sześciu lat. 5. DEFICYT BUDŻETOWY Deficyt budżetowy, który wg. wspólnych ustaleniach pomiędzy rządem Rumunii oraz przedstawicielami z IMF, Banku Światowego i Komisji Europejskiej zakładał wartość 2,0% PKB w rzeczywistości wyniósł 1,85% PKB. Powyższy wskaźnik został osiągnięty poprzez zmniejszenie wydatków publicznych na różnego rodzaju towary i usługi oraz poprzez zmniejszenie inwestycji dokonanych z pieniędzy publicznych. Ewolucja deficytu budżetowego Rumunii od 2008 do 2015 roku. ROK Deficyt budżetowy w mld Lei Deficyt budżetowy w % z PKB 2008 24,8 4,8 2009 36,4 7,3 2010 33,6 6,4 2011 23,9 4,3 2012 14,8 2,5 2013 15,8 2,5 5 2014 12,5 1,85 2015 10,3 1,85 Deficyt na rachunku bieżącym - który do 2008 roku był jednym z punktów newralgicznych gospodarki Rumunii i miał negatywny wpływał na oceny jej wiarygodności przez zagraniczne agencje ratingowych, spadł w zeszłym roku do 0,5% PKB. Była to rekordowo niska wartość deficytu od momentu przystąpienia Rumunii do UE. Całkowite zadłużenie zagraniczne Rumunii spadło do kwoty 90,5 mld EUR w 2015r[3]. i było o 3,8 mld EUR mniejsze niż w 2014 roku 94,3 mld EUR.. 6. INFLACJA Po prawie ćwierć wieku gospodarki wolnorynkowej, oznaczonej trzema okresami recesji i trzema okresami wzrostu, rok 2015 przyniósł inflację na poziomie poniżej 1,0%. Wcześniejsze prognozy przewidywały 1,1%. Na rok 2016 BNR[4] przewiduje inflacje na poziomi 1,4%, zaś na 2017 rok 3,4%. Najlepsze dotychczas wyniki zostały osiągnięte w roku 2014. Wówczas, poziom inflacji w Rumunii był na poziomie 0,83% i był to pierwszy rok od początku lat 90, kiedy roczna stopa inflacji spadła poniżej 1%. 7. INWESTYCJE ZAGRANICZNE Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ), które były podstawowym motorem wzrostu rumuńskiej gospodarki w okresie tzw. boomu gospodarczego z okresu 2006-2008 wynosiły wówczas prawie 10 mld EUR rocznie. Wartość BIZ z 2013 wyniosła 2,7 mld EUR, czyli 3,5 razy mniej. Tym niemniej, wartość 2,7 mld EUR była większa o 27% od wartości BIZ z roku 2012. W roku 2014 odnotowano spadek BIZ o około 11% do poziomu 2,4 mld EUR w porównaniu do wartości osiągniętych w roku 2013. W roku 2015 wartość BIZ wyniosła 2,784 mln EUR, co oznacza wzrost o prawie 75% w porównaniu do roku poprzedniego. 8. ZADŁUŻENIE ZAGRANICZNE Zadłużenie publiczne Rumunii, w którego skład wchodzi zadłużenie państwowe i publiczne wzrosło w 2015 roku o 28,85 mld Euro do 123,15 mld Euro w porównaniu do wartości 94,3 mld Euro z roku 2014. 6 Ewolucja zadłużenia publicznego Rumunii od 2008 do 2015 roku[5]. ROK Zadłużenie publiczne w mld Lei Zadłużenie publiczne w % PKB 2008 109,38 13,4 2009 147,3 23,6 2010 194,4 30,5 2011 223,3 34,7 2012 240,8 37,9 2013 267,1 41,9 2014 295,6 44,1% 2015 275 40% 9. BUDOWNICTWO W stosunku do produkcji przemysłowej (+2,0% w 2015 r.) sektor budownictwa w Rumunii wypadł w 2015r. bardzo dobrze. Dynamiczne ożywienie sektora budownictwa, którego wolumen wzrósł o 8,8% w 2015 roku w porównaniu do roku poprzedniego. Budownictwo w roku 2015 było czołowym sektorem, który wpłynął na wzrost PKB Rumunii. Volumen prac budowlanych związanych z projektami z zakresu infrastruktury (głownie drogowej i kolejowej) nadal odnotował słabe wyniki tj. spadek o 2,3%. 7 10. WYNAGRODZENIA Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło w 2015 roku o 3,37 % w porównaniu do wynagrodzenia z 2014 roku. Minimalne wynagrodzenie wzrosło w 2015 roku z 975 Lei brutto/miesiąc do 1.050 Lei brutto/miesiąc (podwyżka minimalnego wynagrodzenia została dokonana w dwóch etapach - styczeń i lipiec). Ewolucja średniego wynagrodzenia z okresu 2009-2015 (wartości w Lei/ miesiąc) Lp. ROK Średnie wynagrodzenie brutto w Lei/miesiąc 1 2009 1693 2 2010 1836 3 2011 2022 4 2012 2117 5 2013 2223 6 2014 2298 7 2015 2563 11. SYSTEM WALUTOWY, KURS WYMIANY WALUTOWEJ 8 Walutą rumuńską jest Lei (RON). Rumunia ma płynny kurs walutowy. W dniu 31 grudnia 2015 roku 1 RON = 4,5245 EUR oraz 4,1477 USD. Kurs złotego wyniósł 1,0605 RON. Kurs wymiany 2010 2011 2012 2013 2014 2015 3.17 3.34 3.46 3.25 3,68 4,15 4.20 4.32 4.45 4.48 4,48 4,52 RON/USD RON/EURO 12. DANE MAKROEKONOMICZNE RUMUNII 2010 2011 PKB (mld EUR) 122,0 131,36 PKB (dynamika w %) -1,3 % Relacja deficytu finansów publicznych do PKB Dług publiczny (% PKB) 6,5% 37,9 % 2,2 -5,7% 34,7 % 2012 2013 2014 2015 140 103 103,7 0,3% 3,5 % 2,9% 3,7% - 2,8% - 2,5 % -1,8% -2,0% 37,9 % 38,1 % 37,9% 40 % 131,33 9 Stopa inflacji, na koniec roku 7,96% Stopa bezrobocia na koniec roku 7,3% Obroty handlu zagranicznego (mld EUR) 84,09 Eksportu (mld EUR) 37,29 Import (mld EUR) 46,80 Relacja deficytu na rachunku obrotów bieżącego bilansu płatniczego do PKB 4,1% Wartość rocznego napływu BIZ (mln EUR) Skumulowana wartość BIZ w Rumunii (w mld EUR) Skumulowana wartość BIZ Rumunii za granicą mld EUR 2220 52,58 1,21 3,10 % 4,95% 1,55 % 0,83% 1% 7% 7,3% 6,5-7% 6,9% 99, 65 104,8 111,0 117,57 45,27 45, 04 49,6 52,5 54,6 54, 94 54, 60 55,2 58,5 62,97 3,8% ….. ….. …… 1557 2713 2400 2784 …. ….. 41,6 42,8 …… …… …… …… 7,4% 100, 22 4,5% 1917 53,94 ….. 10 Średnie place (brutto; EUR) 462 467 469 486 512 56 13. LUDNOŚĆ RUMUNII W roku 2015 liczba ludności Rumunii zmniejszyła się o 85.900 osób do 19.861.000 osób. Obywatele Rumunii nadal emigrowali poza granice kraju, gównie w celach zarobkowych. Kraje, do których Rumunii wyjeżdżali najczęściej to Francja, Wielka Brytania, Włochy i Niemcy. Przyrost naturalny odnotował ujemne wyniki, a mianowicie -69.522 osób urodziło się w 2015 roku w porównaniu do 2014. Ludność Rumunii ( dane na 1 stycznia z okresu 2002-2015) WPHI Bukareszt Marzec 2016r. [1] Dane z INS z dnia 08.03.2016 roku- Narodowy Instytut Statystyki- wartości w % w porównaniu do analogicznego okresu z roku N-1. [2] Comisia Nationala de Prognoza- Krajowa Komisja ds. Prognozy [3] Na dzień 30.11.2015 [4] Banca Nationala a Romaniei- Narodowy Bank Rumunii [5] Dane z Ministerstwa Finansów Rumunii. 11