DSpace, internetowe repozytorium Massachusetts Institute

DSpace, internetowe repozytorium Massachusetts Institute
of Technology
http://dspace.mit.edu/
O repozytorium MIT, zawartość
Repozytorium DSpace zostało stworzone z myślą o zachowaniu,
udostępnieniu i możliwości przeszukiwania zdigitalizowanych materiałów
z badań
naukowych
Massachusetts
Institute
of Technology.
Dzięki
projektowi naukowcy mogą przechowywać wyniki swojej pracy – artykuły,
obrazy, bazy danych – w stabilnym, bezpiecznym, zorganizowanym
archiwum. Biblioteki MIT mogą zarządzać badaniami pracowników
naukowych bezterminowo, nie potrzebują oni więc np. własnego serwera na
swoje dane. Ich praca jest dostępna w sieci bardzo szybko, dla ludzi z całego
świata.
Materiały
w
repozytorium
są
przeszukiwalne
z
poziomu
wyszukiwarek, np. Google, co dodatkowo zwiększa ich osiągalność,
popularność.
Założyciele
DSpace zostało założone z inicjatywy MIT: http://mit.edu/ przez MIT
Libraries: http://libraries.mit.edu/ we współpracy z Hewlet Packard’em:
http://www.hp.com/. Powstało stowarzyszenie HP-MIT:
http://www.hpl.hp.com/mit/.
Historia projektu
Pomysł, żeby stworzyć cyfrowe repozytorium przy Massachusetts
Institute of Technology narodził się po wielu dyskusjach dyrektora MIT, Ann
J. Wolpert z innymi członkami Instytutu w roku 1997. Zacytowała pewnego
pracownika naukowego, skarżącego się, że cała praca jego życia może być
zawarta
w
jednym
emailu…
Zaczęto
wtedy
dostrzegać
potrzeby
elektronicznego publikowania oraz szybkiego dostarczania dokumentów, na
żądanie.
Kolekcje
Massachusetts Institute of Technology ma aż 54 grupy kolekcji (zgodnie
z podziałem na poszczególne departamenty instytutu), w ramach każdej
z grup znajdują się właściwe kolekcje odpowiadające tematyce danego
wydziału, np. Wydział Badań nad Transportem Lotniczym posiada tylko
dwie kolekcje, Global Airline Industry oraz International Center for Air
Transportation. Natomiast Laboratorium Systemów Nieliniowych posiada
pięć kolekcji – books, journal articles, other publications of interest, patents,
videos… Wszystkie pozostałe trudno wymienić.
Interfejs
Interfejs systemu DSpace dostępny jest wyłącznie w języku
angielskim, istnieje możliwość zarówno prostego wyszukiwania (po słowie
kluczowym) jak i przeglądania publikacji – tytułami, autorami, tematycznie
oraz według daty. Zaawansowane wyszukiwanie w systemie DSpace
pozwala dodatkowo szukać w abstraktach, w określonym języku (po podaniu
kodu języka w ISO), w serii… Można stosować operatory Boola.
Metadane
System DSpace deklaruje stosowanie standardu Dublin Core dla
metadanych, poniżej zrzut ekranu przykładowego rekordu dla artykułu
z czasopisma – są tu m.in. takie informacje jak autor, tytuł, temat publikacji,
abstrakt, nr ISSN, daty wydania, dostępności, języka, rozmiaru i typu pliku
w bazie danych.
Format zasobów
Zgodnie z założeniami DSpace, każda publikacja w kolekcji może
zawierać kilka plików w różnych formatach, użytkownik może pobrać wersję,
która najbardziej mu odpowiada. W publikacjach MIT najczęściej mamy do
czynienia z jednym plikiem w formacie PDF.
Źródło: http://www.dspace.org/introduction/dspace-diagram.pdf
Źródła
What is DSpace? http://libraries.mit.edu/dspace-mit/about/definition.html [Dostęp: 29. 09.
2007]
DSpace at MIT http://dspace.mit.edu/ [Dostęp: 29. 09. 2007]
Communities and Collections http://dspace.mit.edu/community-list [Dostęp: 29. 09. 2007]
Metadata http://libraries.mit.edu/dspace-mit/technology/metadata.html [Dostęp: 29. 09. 2007]
Przemysław Śliwiński
Kraków, 29. 09. 2007
Zgadzam się na publikację mojego tekstu w sieci Internet.