Untitled - Internet w Naszym Zasięgu

„Internet
w
Naszym
Zasięgu
–
Przeciwdziałanie Wykluczeniu Cyfrowemu
w Gminie Narol” to tytuł projektu realizowanego w ramach działania 8.3. Programu
Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
Celem ogólnym projektu jest zapewnienie dostępu do szerokopasmowego Internetu zidentyfikowanej grupie gospodarstw
domowych z terenu gminy, zagrożonych
wykluczeniem cyfrowym z powodu trudnej
sytuacji ekonomicznej i/lub niepełnosprawności. Uczestniczące w projekcie 30 gospodarstw
domowych i 7 jednostek organizacyjnych
z terenu Gminy Narol uzyska dostęp do szerokopasmowego Internetu, w okresie realizacji
projektu oraz 5 lat po jego zakończeniu.
Cele szczegółowe projektu to:
W roku 2011, 17 sierpnia, minęło 20 lat od
działaniu: 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu
pierwszego połączenia z siecią Internet
cyfrowemu – eInclusion. Celem tego działa-
w Polsce, dokonał tego Rafał Pietrak pracow-
nia jest zmiana tej sytuacji w kierunku zwięk-
nik Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszaw-
szania możliwości dostępu do Internetu,
skiego, kilka lat później nastąpił gwałtowny
w szczególności dla społeczności lokalnych.
rozwój Internetu w naszym kraju jak i na
Gmina Narol, która w ramach Programu
całym świecie. Obecnie w wielu domach są
Operacyjnego
urządzenia podłączone do sieci internetowej
2007-2013 otrzymała dofinansowanie na
i są to nie tylko komputery, ale również smart-
ten cel, pomoże 30 rodzinom, które mają
fony, telewizory oraz wiele innych urządzeń,
utrudniony dostęp do Internetu – są to
z którymi spotykamy się na co dzień.
osoby o niskich dochodach, mieszkające
Dzięki temu, bez wychodzenia z domu
w rodzinie wielodzietnej lub osoby niepełno-
możemy zrobić zakupy, założyć konto
sprawne. Takie osoby otrzymają dofinanso-
w banku, korespondować ze znajomymi oraz
wanie na korzystanie z Internetu przez okres
wyszukać potrzebne nam informacje. Korzy-
8 miesięcy. Projekt obejmuje również szko-
stanie z dobrodziejstw sieci internetowej, dla
lenia z zakresu obsługi komputera, zakup
części społeczeństwa, jest niestety ograniczo-
sprzętu i oprogramowania, a w jego ramach
ne ze względów społecznych czy też finanso-
zostaną również wsparte jednostki podległe
wych. Osoby te mogą uzyskać wsparcie dzięki
gminie (np. szkoły).
Innowacyjna
Gospodarka
1. Wyposażenie w sprzęt komputerowy
i dostarczenie Internetu do:
a) 30 gospodarstw domowych z Gminy Narol
– 30 komputerów stacjonarnych wraz z drukarkami.
b) 7 jednostek organizacyjnych z terenu Gminy
Narol (Szkoła Podstawowa w Łówczy – 17 szt.,
Zespół Szkół w Rudzie Różanieckiej – 10 szt.,
Szkoła Podstawowa w Narolu – 28 szt., Gimnazjum w Narolu – 19 szt., Zespół Szkół w Łukawicy – 9 szt., Środowiskowy Dom Samopomocy
w Lipsku – 5 szt., Biblioteka Publiczna w Narolu – 10 szt., Filia Biblioteki Publicznej w Płazowie – 4 szt., Filia Biblioteki Publicznej w Rudzie
Różanieckiej – 4 szt., Filia Biblioteki Publicznej
w Łukawicy – 4 szt.).
2. Dostarczenie, instalacja, serwisowanie
sprzętu teleinformatycznego oraz oprogramowania do 30 gospodarstw domowych
objętych projektem.
3. Dostarczenie, instalacja, serwisowanie
sprzętu teleinformatycznego oraz oprogramowania do 7 jednostek podległych Gminie Narol
objętych projektem.
4. Podniesienie stanu wiedzy i umiejętności
grup docelowych projektu, w zakresie podstawowej obsługi komputera oraz korzystania
z Internetu.
Przesłanki do podjęcia działań w celu
realizacji projektu
Przed przystąpieniem do realizacji projektu
„Internet w Naszym Zasięgu – Przeciwdziałanie Wykluczeniu Cyfrowemu w Gminie Narol”
dokonano analizy, która wykazała, że mieszkańcy gminy są zagrożeni wykluczeniem
cyfrowym. Placówki oświatowe, kulturalne
i opiekuńcze także wykazują brak sprzętu komputerowego i dostępu do Internetu. Główne
problemy i potrzeby wynikające z analizy to
w szczególności:
Obszar wykluczenia cyfrowego wśród mieszkańców Gminy Narol jest znaczący, w szczególności z uwagi na pogłębiające się bezrobocie,
będące wynikiem zarówno kryzysu gospodarczego, jak również stanowiące niechlubne
„dziedzictwo” najnowszej historii kraju. Jeżeli
nie zostaną podjęte zdecydowane kroki mające przeciwdziałać temu zjawisku, problem
będzie się pogłębiał.
Ze stypendiów socjalnych korzysta 26,78%
ogólnej liczby dzieci objętych obowiązkiem
szkolnym. Oznacza to, że co 4 dziecko ma
ograniczony dostęp do wiedzy, ponieważ przy
dochodzie na jednego członka rodziny nie
przekraczającym 351 zł/m-c, zakup komputera
z dostępem do Internetu nie jest najważniejszą potrzebą rodziny.
Działania edukacyjne z zakresu rozwoju społeczeństwa informacyjnego powinny być prowadzone dwukierunkowo, równolegle dla dzieci
i młodzieży, jak również dla osób dorosłych.
Potrzebne jest utworzenie, w ramach działań koordynacyjnych, nieodpłatnych punktów
dostępu do szerokopasmowego Internetu dla
mieszkańców gminy, które stworzy warunki
równego dostępu do wiedzy, w tym do efektywnej edukacji zawodowej, przeciwdziałając
tym samym marginalizacji i wykluczeniu cyfrowemu grupie poddanej badaniom. Dla wielu
młodych ludzi jest to być może jedyna szansa
na zmianę swojego losu.
Lp.
Nazwa jednostki
Liczba
Wiek
posiadanych
komputerów
komputerów
w latach
stacjonarnych
1
10
6
50
5
2
10
3
151
15
11
12
10
11
10
10
7
8
4
6
3
6
351
15
199
9
165
8
3
4
5
Gimnazjum w Narolu
Powyżej prezentujemy zestawienie tabelaryczne przeglądu stanu szkół z terenu Gminy Narol.
Dostęp do technologii IT w jednostkach
podległych Gminie Narol
Kwalifikując szkoły do objęcia działaniami
w ramach projektu, dokonano przeglądu stanu wyposażenia w sprzęt teleinformatyczny
w podległych placówkach, a następnie wskazano szkoły, które mają największe potrzeby
w przedmiotowym zakresie – celem objęcia
projektem.
Poza szkołami z terenu gminy projektem
zostały objęte: Miejsko-Gminna Biblioteka
Publiczna w Narolu oraz Środowiskowy Dom
Samopomocy w Lipsku. Biblioteka posiada
znaczne zasoby wiedzy zgromadzone w księgozbiorze. W dobie społeczeństwa informacyjnego biblioteka musi posiadać odpowiedni
sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu. Mieszkańcy gminy korzystają z biblioteki
oraz filii bibliotecznych. Biblioteka Publiczna
w Narolu posiada kilka stanowisk komputerowych, lecz jest to sprzęt już przestarzały nie
spełniający oczekiwań społecznych w zakresie
wykorzystania go do wyszukiwania książek
w bazie elektronicznej, nie mówiąc już o możliwości korzystania z e-book’ów. Jeszcze gorzej
jest w oddziałach filialnych, gdzie niestety nie
ma nawet jednego komputera.
Środowiskowy Dom Samopomocy w Lipsku
jest miejscem, w którym przebywają codzienne osoby niepełnosprawne z terenu całej
gminy. Liczba podopiecznych ŚDS sięga dwudziestu osób i waha się w kolejnych latach.
Wyposażenie tej placówki w sprzęt komputerowy z podłączeniem do Internetu przyczyni
się do podniesienia wiedzy i umiejętności
korzystania z nowych technik informatycznych przez osoby niepełnosprawne.
Wnioski z wykonanych analiz
Biorąc pod uwagę wyniki analizy wyciągnięto
następujące wnioski:
a) Jeżeli w szkole na 1 komputer z dostępem do
Internetu przypada ponad 15 uczniów, to jest to
ilość zdecydowanie zbyt duża, biorąc pod uwagę
ilość godzin z przedmiotu Informatyka określonych w programach nauczania. Nie ma możliwości, aby zaspokoić potrzeby edukacyjne uczniów
związane z nauką nowych technologii.
b) Stan techniczny sprzętu komputerowego
w szkołach jest niezadowalający. Sprzęt jest
użytkowany od 6 lat i dłużej. Nauka przy użyciu
takiego wyposażenia nie przygotowuje uczniów
w należyty sposób do podejmowania dalszego
kształcenia po ukończeniu gimnazjum, w szcze-
gólności w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności z przedmiotów informatycznych.
c) Niewystarczająca ilość nowoczesnego sprzętu komputerowego, jakim dysponują obecnie
placówki edukacyjne na terenie objętym projektem, jest istotną barierą w dostępie do wiedzy
oraz ogranicza w sposób znaczący możliwości
rozwoju osobowego wśród dzieci i młodzieży
z terenu Gminy Narol.
d) Brak możliwości korzystania z nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych oraz
nowoczesnych narzędzi dydaktycznych w procesie nauczania spowoduje, że dzieci i młodzież nie
będą przygotowane w stopniu wystarczającym
do życia w globalnym społeczeństwie informacyjnym. Włączenie jednostek podległych gminie
do projektu, poprzez zapewnienie nieodpłatnego dostępu do Internetu wszystkim uczniom,
a w szczególności tym pochodzącym z gospodarstw domowych nie objętych projektem,
wyrównuje im dostęp do wiedzy, do której mają
pełne prawo.
Projekt realizowany jest w ramach działania
8.3 Przeciwdziałanie Wykluczeniu Cyfrowemu
– eInclusion Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013. Jest on realizowany przez Gminę Narol i na pewno problemu
zagrożenia wykluczeniem informatycznym całej
lokalnej społeczności do końca nie rozwiąże, ale
bez wątpienia przyczyni się do jego złagodzenia
w szczególności w odniesieniu do dzieci i młodzieży w wieku szkolnym.
Działania w ramach projektu
1. Wybór podmiotu do wykonania usług
doradczych
2. Zakup i dostarczenie sprzętu teleinformatycznego, oprogramowania i dostarczania
Internetu dla 30 gospodarstw domowych
i 7 jednostek podległych Wnioskodawcy
objętych projektem
3. Dostarczanie Internetu
4. Przeprowadzenie naboru Beneficjentów
Ostatecznych
5. Przeprowadzenie szkoleń
6. Przeprowadzenie akcji informacyjno-promocyjnej projektu
7. Zarządzanie projektem
Korzyści dla Beneficjentów Ostatecznych
Dzieci i młodzież uczęszczające do szkół, dzięki
włączeniu w proces nauczania nowych technologii informatycznych, będą mogły pogłębiać
swoją wiedzę, rozwijać swoje zainteresowania
oraz wykorzystywać w sposób nieograniczony
wiedzę i informacje zgromadzone w zasobach
Internetu. Dzięki temu będą osiągały lepsze
wyniki w nauce i zdobędą nowe umiejętności
komunikowania się ze światem zewnętrznym.
Wszystko to sprawi, że wzrośnie ich poziom
samooceny, który zawsze jest najlepszą motywacją do dalszej nauki i pracy nad rozwojem
osobistym. Wszystko to sprawi, że dziś narażeni na wykluczenie informatyczne, jutro staną
się aktywnymi członkami globalnej społeczności internetowej.
Zaprezentowane działania i rozwiązania gwarantujące wykonalność projektu, dostosowane są do warunków organizacyjnych i technicznych obszaru, na którym realizowane jest
przedsięwzięcie.
Rezultaty projektu
Wszystkie działania w projekcie podporządkowane zostały osiągnięciu założonych celów
i rezultatów projektu, tj:
wyposażenie w sprzęt komputerowy
i dostarczenie szerokopasmowego Internetu
do 30 gospodarstw domowych z terenu gminy,
w okresie realizacji projektu i okresie utrzymania wymaganej trwałości rezultatów projektu,
wyposażenie w sprzęt komputerowy
i dostarczenie szerokopasmowego Internetu do
7 jednostek podległych, położonych na obszarze gminy,
dostarczenie, instalacja, serwisowanie sprzętu teleinformatycznego oraz niezbędnego
oprogramowania do 30 gospodarstw domowych objętych projektem,
dostarczenie, instalacja, serwisowanie sprzętu teleinformatycznego oraz niezbędnego
oprogramowania do 7 jednostek podległych
objętych projektem, położonych na terenie
gminy,
podniesienie stanu wiedzy i umiejętności
grup docelowych projektu, w zakresie obsługi
komputera oraz korzystania z Internetu,
podniesienie jakości kształcenia w placówkach edukacyjnych oraz utworzenie na terenie gminy miejsc dostępu do nieodpłatnego,
szerokopasmowego Internetu dla całej społeczności lokalnej,
Osoby niepełnosprawne będą miały ułatwiony kontakt ze światem zewnętrznym. Logując
się do systemu, za pomocą stron internetowych lub komunikatorów, będą miały większą
samodzielność. Stały kontakt z innymi użytkownikami Internetu zmniejszać będzie ich
poczucie osamotnienia, inspirować do podejmowaniadziałańzmierzającychdowychodzenia
z obszaru wykluczenia oraz stworzy możliwości do podejmowania pracy zdalnej.
Dostarczony do placówek edukacyjnych
sprzęt z oprogramowaniem i dostępem
do szerokopasmowego Internetu, umożliwi:
podniesienie jakości kształcenia w szkołach
objętych projektem,
podniesienie stanu świadomości społeczeństwa gminy w zakresie wykorzystywania funduszy unijnych i działania 8.3 POIG,
dostęp do zasobów wiedzy i informacji
zawartych w Internecie dla uczniów i nauczycieli,
promocja projektu wśród mieszkańców gminy, m.in. poprzez akcję informacyjno-promocyjną projektu, dostarczenie mieszkańcom
gminy szczegółowych informacji dotyczących
realizacji projektu na stronie www projektu,
opublikowanie w lokalnej prasie artykułów
poświęconych realizacji projektu oraz idei
działania 8.3 POIG.
przeprowadzenie szkoleń z zakresu obsługi
komputera i Internetu dla osób z gospodarstw
domowych objętych projektem oraz utworzenie ogólnodostępnych sal multimedialnych
umożliwiających podnoszenie wiedzy i zdobywanie nowych kwalifikacji, będących podstawą rozwoju zawodowego i osobowego, całej
lokalnej społeczności Gminy,
Beneficjenci Ostateczni projektu – poprzez
umożliwienie im korzystania z nowych technologii oraz rozwój kompetencji w tym
zakresie – będą mogli aktywnie uczestniczyć
w funkcjonowaniu społeczeństwa informacyjnego. Efekty realizacji projektu będą miały
wymiar długofalowy, a objawią się m.in.
poprzez zdobywanie nowej wiedzy i umiejętności przez Beneficjentów Ostatecznych, zapobieganie „dziedziczeniu biedy” przez następne
pokolenia, wychodzenie z marazmu życiowego, zmianę postaw życiowych, rozwój indywidualny, społeczny i gospodarczy mieszkańców
gminy. Realizacja projektu łagodzi problem
wykluczenia cyfrowego nie tylko w grupie
30 gospodarstw domowych objętych projektem, ale również w odniesieniu do całej społeczności lokalnej, której, poprzez organizację
na terenie gminy punktów nieodpłatnego
korzystania z Internetu, zostanie stworzony
równy dostęp do wiedzy.
Wartość dodana wynikająca z realizacji
projektu
rozwój dostępu do usług cyfrowych na terenie gminy,
podniesienie jakości edukacji w szkołach,
rozwój alternatywnych form kształcenia,
pobudzenie aktywności beneficjentów ostatecznych projektu do podnoszenia wiedzy
i kwalifikacji zawodowych,
promocja Internetu jako narzędzia pracy,
zdobywania informacji i wiedzy, komunikatora, rozrywki i organizacji własnego czasu,
podniesienie wiedzy i umiejętności beneficjentów ostatecznych projektu, przekładających się na ich rozwój zawodowy i osobisty
poprzez wykorzystanie nowych technologii
informatycznych.
Jak korzystać z komputera
i Internetu? – mini przewodnik
Poniżej przedstawiamy odrobinę wiedzy, która
pomoże zrozumieć budowę oraz sposób działania
komputerów oraz ułatwi korzystanie z sieci.
Budowa komputera
Każdy komputer do działania potrzebuje dwóch
elementów: sprzętu i oprogramowania.
Sprzęt komputerowy (ang. hardware) – materialna część komputera. Ogólnie hardware’em nazywa
się sprzęt komputerowy jako taki i odróżnia się go
od software’u – czyli oprogramowania.
Podział ten jest nieostry, gdyż współcześnie wiele
elementów sprzętu komputerowego posiada „wszyte” na stałe oprogramowanie, stanowiące jego integralną część, bez którego elementy te nie mogłyby
funkcjonować. Np. większość drukarek komputerowych posiada w swojej pamięci zestaw komend,
przy pomocy których realizuje proces drukowania
i których odpowiednik znajduje się w pamięci komputera, stanowiąc programowy sterownik tego urządzenia. Wiele urządzeń – typu karty graficzne, płyty
główne – posiada własne oprogramowanie nazywane BIOS-em. W stosunku do oprogramowania niektórych urządzeń używa się słowa firmware.
Podstawowymi elementami hardware’owymi są:
procesor, płyta główna, pamięć operacyjna, dyski
twarde, nagrywarki DVD, itd. Procesor jest głównym
elementem zestawu komputerowego i to on odpowiada za wszystkie obliczenia i sterowanie pozostałymi elementami zestawu komputerowego.
Procesor jest umieszczony w specjalnym slocie na
płycie głównej (ang. main board), która stanowi
szkielet każdego komputera, na niej znajdują się
najważniejsze układy elektroniczne, chipset, BIOS,
gniazda rozszerzeń, itd.
Kolejnym ważnym elementem zestawów komputerowych jest pamięć operacyjna, w której jest
umieszczony aktualnie wykonywany program lub
jego część, i na której bezpośrednio działa jednostka
centralna (mikroprocesor). Pamięć operacyjna jest
budowana jako pamięć RAM - pamięć o dostępie
swobodnym. Zawartość tej pamięci zostaje utracona
w razie odłączenia, przypadkowego lub świadomego, napięcia zasilającego komputer. Pojemność
pamięci operacyjnej jest jednym z ważniejszych parametrów komputera.
Do przechowywania danych i oprogramowania
w komputerze wykorzystuje się wiele różnych
nośników, z których dyski twarde pełnią najważ-
niejszą rolę – stanowią jeden ze stałych elementów
zestawu komputerowego. Dzięki dużym pojemnościom możemy instalować na nich oprogramowanie
systemowe, biurowe, itp. Na dyskach przechowujemy również dokumenty, zdjęcia i inne dane.
Drugim istotnym elementem jest oprogramowanie (ang. software). Celem oprogramowania jest
przetwarzanie danych w określonym przez twórcę
zakresie. Oprogramowanie jest synonimem terminów
program komputerowy oraz aplikacja, przy czym stosuje się go zazwyczaj do określania większych programów oraz ich zbiorów (źródło: Wikipedia).
Najczęściej wykorzystujemy oprogramowanie systemowe, czyli zarządzające systemem komputerowym
i stanowiące środowisko, w którym uruchamiamy
oprogramowanie narzędziowe wykonujące konkretne zadania użytkownika, np. edytory tekstu, przeglądarki internetowe, programy graficzne.
Systemy operacyjne zajmują się między innymi
planowaniem oraz przydziałem czasu procesora
poszczególnym zadaniom, kontrolą i przydziałem
pamięci operacyjnej dla uruchomionych zadań, dostarczaniem mechanizmów do synchronizacji zadań
i komunikacji pomiędzy zadaniami, obsługą sprzętu,
zapewnianiem równolegle wykonywanym zadaniom jednolitego, wolnego od interferencji dostępu do sprzętu oraz ustalaniem połączenia sieciowe
i zarządzanie plikami (źródło: Wikipedia).
Większość systemów operacyjnych stosowanych
obecnie w komputerach domowych komunikuje
się z użytkownikiem za pomocą środowiska graficznego oraz zawiera zestaw aplikacji przydatnych
w codziennym korzystaniu z komputera i Internetu.
Do takich aplikacji należą edytory tekstu, arkusze
kalkulacyjne, programy do tworzenia prezentacji,
filmów, edycji zdjęć oraz odtwarzacze multimediów.
Oprogramowanie możemy kupić, ale są też dostępne bezpłatne odpowiedniki popularnych pakietów
oprogramowania. Jednymi z najbardziej popularnych aplikacji tego typu są:
Mozilla Firefox – zdobywająca coraz większą popularność przeglądarka internetowa
Mozilla Thunderbird – klient poczty e-mail,
Gimp – program do edycji grafiki,
LibreOffice – pakiet oprogramowania biurowego
Programy te dostępne są dla wielu różnych systemów operacyjnych i nie mają zbyt dużych wymagań
sprzętowych, przez co może z nich korzystać praktycznie każdy.
Bezpieczny Internet
W obecnych czasach, trudno jest sobie wyobrazić życie bez dostępu do sieci Internet. Dzięki niej
zdobywamy wiedzę, informacje, mamy dostęp do
ogromnej ilości usług i towarów, możemy wykonywać różne czynności, które jeszcze nie tak dawno
wymagały poświęcenia dużej ilości czasu, dlatego
tak ważne jest, aby każdy miał do niej dostęp.
Korzystanie z Internetu możliwe jest dzięki przeglądarkom internetowym i klientom poczty e-mail,
ale tak naprawdę największe przysługi oddają nam
wyszukiwarki, bez których poruszanie się w gąszczu
informacji byłoby bardzo utrudnione, o ile w ogóle możliwe. Niestety w Internecie zajdziemy, poza
stronami użytecznymi, także wiele informacyjnych
„śmieci”, jak również celowo wprowadzających nas
w błąd i mających na celu zdobycie naszych danych.
Dlatego ważne jest stosowanie oprogramowania
zabezpieczającego nasze komputery oraz odwiedzanie stron, które są polecane przez naszych znajomych i które są nam znane.
Słowniczek
Adres internetowy – zaczyna się od www lub http://,
najczęściej wskazuje miejsce, w którym dana informacja (strona) znajduje się w Internecie, np. adres strony
internetowej Gminy Narol to www.narol.pl
Backspace – nazwa klawisza, który przesuwa kursor
o jedną pozycję wstecz, kasując znajdujący się po drodze znak.
Bajt – to jednostka informacji używana w pracy z komputerem, oznaczana jest symbolem B. Jednostką mniej-
szą jest bit. 1Bajt = 8 bitów. Jednostki większe to m.in.:
1 KB (kilobajt) = 1024 Bajty, 1 MB (megabajt) = 1024 KB
1 GB (gigabajt) = 1024 MB.
Blog – to inaczej dziennik, pamiętnik internetowy
(rodzaj strony internetowej), do którego mają dostęp
wszyscy internauci. Pisząc w blogu, dajemy upust swojej wyobraźni lub przekazujemy innym to, co dla nas jest
ważne.
Caps Lock – nazwa klawisza, który umożliwia wprowadzanie wielkich liter bez konieczności trzymania
wciśniętego klawisza Shift. Caps Lock pracuje w dwóch
trybach – włączony (ON) i wyłączony (OFF). O tym, który z trybów jest akurat aktywny, informuje nas lampka
znajdująca się ponad klawiaturą numeryczną – kiedy
jest zapalona, piszemy wielkimi literami.
CD-ROM – odmiana płyty kompaktowej – CD. Na CD-ROM można nagrywać dane komputerowe, muzykę.
Pojemność płyty CD-ROM wynosi ok. 700 MB.
Czat (inaczej chat) – forma wirtualnej internetowej
pogawędki „na żywo” (w przeciwieństwie np. do poczty elektronicznej, gdzie odpowiedź na list otrzymuje
się po kilku minutach, a czasem nawet kilku dniach).
Czat zazwyczaj przeprowadzany jest w oknie, w którym
dwóch lub więcej użytkowników wpisuje tekst widoczny dla wszystkich.
Delete (Del) – nazwa klawisza, który ma dwie funkcje.
W systemie operacyjnym Windows powoduje on usunięcie ikony czy innego obiektu. W aplikacjach, takich
jak np. edytory tekstu, powoduje skasowanie znaku
znajdującego się bezpośrednio po prawej stronie
kursora.
DVD – płyta przypominająca z wyglądu CD, ale charakteryzująca się o wiele większą pojemnością. Na płycie
DVD można zmieścić film fabularny (ok. 180 minut),
dane komputerowe lub muzykę o wysokiej jakości.
Dysk twardy – element komputera służący do trwałego przechowywania danych – zostają one na nim
zachowane także po wyłączeniu komputera.
E-mail – nazwa pochodzi od „electronic mail”, czyli
„poczta elektroniczna”. Jest to list elektroniczny, który
służy do przesyłania wiadomości przez Internet. Oprócz
standardowej wiadomości tekstowej można również
przesyłać załączniki – pliki w postaci obrazów, zdjęć,
a także video oraz dźwięków.
Enter – nazwa klawisza, który w edytorze tekstu zwykle
przenosi nas o jedną linijkę w dół. W systemie operacyjnym Windows służy m.in. do zatwierdzania komend
(np. zmieniamy nazwę pliku, decyzję zatwierdzamy
naciśnięciem klawisza Enter).
FAQ – zbiór odpowiedzi na pytania najczęściej zadawane przez użytkowników określonego programu
lub usługi. FAQ-i znaleźć można w Internecie, np. na
stronach www producentów. Przed powzięciem decyzji o zadaniu jakiegoś pytania dobrze jest przeczytać
najpierw FAQ – być może znajduje się tam gotowa
odpowiedz. Z ang. Frequently Asked Questions
– „często zadawane pytania”.
Hacker – najczęściej zdolny programista i ekspert od
komputerów, dysponujący rozległą wiedzą i potrafiący
znakomicie korzystać z niej w praktyce, ale nie zawsze
do pozytywnych i legalnych celów. Hakerzy często włamują się do komputerów czy systemów komputerowych, uzyskując w ten sposób cenne informacje.
Ikona – mały obrazek. Ikony to skróty do programów,
miejsc w komputerze, mogą oznaczać miejsce przechowywania informacji (np. ikona „Mój komputer”) lub tez
ułatwiać wykonywanie pewnych czynności, np. drukowania.
Internet – sieć komputerowa o zasięgu światowym,
zwana tez siecią wszystkich sieci. Internet to w rzeczywistości kilkanaście tysięcy różnych sieci komputerowych połączonych ze sobą. Aktualne statystyki mówią,
że z Internetu na całym świecie korzysta ok. 600 milionów ludzi (w Polsce - 11 milionów).
Internet szerokopasmowy – połączenie internetowe wykorzystujące istniejące łącza kablowe – np. sieć
telekomunikacyjną, elektryczną, telewizje kablowe.
Internet szerokopasmowy charakteryzuje się większą
prędkością przesyłania danych, stałą opłatą za usługę,
możliwością bycia ciągle w trybie on-line, dużym zasięgiem oraz relatywnie tanim dostępem do sieci.
Kosz – miejsce, w którym program Windows umieszcza skasowane przez użytkownika pliki i foldery. Dzięki
temu można je przed ostatecznym usunięciem odzyskać. Ikona “Kosz” widoczna jest na pulpicie.
Kursor – ruchomy wskaźnik w kształcie strzałki, który
użytkownik kontroluje najczęściej za pomocą myszy
lub klawiatury. W programie Word kursor ma kształt
pionowej kreski.
Link (odsyłacz) – charakterystyczny element tekstu
spotykany najczęściej na stronach www, często wyróżniony graficznie (np. pogrubiony, podkreślony napis).
Po kliknięciu na ten łącznik otworzona zostaje inna
strona (lub inny fragment tej samej strony), która bezpośrednio wiąże się z danym tekstem. Zatrzymany na
odsyłaczu kursor myszy zmienia kształt na rysunek dłoni z wyciągniętym palcem wskazującym.
Login – nazwa użytkownika, która razem z hasłem służy do logowania się w sieci komputerowej, Internecie.
Małpa @ – znak rozdzielający elementy adresu e-mailowego: login i domenę.
Menu – posegregowana lista możliwości, z której użytkownik może wybierać polecenia w celu wykonania
konkretnej operacji.
Myszka – niewielkie urządzenie podłączane do komputera, które użytkownik przesuwa po płaskiej powierzchni w celu uzyskania ruchu kursora na ekranie monitora.
Mysz swoją nazwę zawdzięcza kształtowi oraz „ogonowi” – kablowi, którym połączona jest z komputerem
(choć istnieją już również myszy bezprzewodowe, które
mogą komunikować się z komputerem drogą radiową
lub za pomocą podczerwieni).
Nagrywarka CD/DVD – urządzenie pozwalające dokonywać zapisu danych z naszego komputera (np. zdjęć)
na płytę CD/DVD lub też dające możliwość wykonywania kopii już posiadanych płyt. Pozwala także na odczyt
danych z płyt. Porównaj z hasłem „CD-ROM”.
Off-line – tryb pracy komputera, w którym nie jest on
połączony z Internetem.
Okno – ograniczony prostokątną ramką fragment ekranu. W oknach pokazywane są komunikaty, wyświetlana jest zawartość dysku twardego lub uruchamiane
są programy. Okna możemy umieszczać w dowolnym
miejscu ekranu. Okna są standardowym elementem
Windows. Okno to po angielsku to „window” – stąd
nazwa programu.
On-line – potocznie określenie on-line oznacza, że
użytkownik ma aktualnie dostęp do Internetu (mówi
się, że jest on on-line).
Pulpit – podstawowy element wyglądu ekranu w systemie operacyjnym.
Serwer – potocznie serwerem nazywa się szybki komputer z sieciowym systemem operacyjnym, świadczący
usługi w sieci komputerowej.
Shift – nazwa klawisza, który ma dwie funkcje: 1. tworzy wielką literę, 2. wstawia znak z górnego rejestru
klawiszy.
Spacja – nazwa klawisza, który podczas edycji tekstu
wprowadza znak odstępu pomiędzy znakami (nazywany także znakiem spacji).
Spam – wiadomość e-mail zawierająca niepożądaną
treść (np. materiały reklamowe czy agitujące), przesłana
do wielu adresatów jednocześnie. W spamach często
mogą rozsyłane być wirusy.
Stałe łącze – szybkie łącze internetowe o dużej przepustowości. Opłaty za łącze stałe są zwykle miesięczne,
w formie abonamentu, bez względu na to, ile godzin
dziennie korzysta się z Internetu i ile danych zostanie
przesłanych.
Strona www (world wide web) – obraz i tekst widoczny w oknie przeglądarki internetowej, po wpisaniu
w niej adresu internetowego. Strony www to charakterystyczny element Internetu.
Keylogger – jest to typ programów komputerowych
służący do wykradania haseł. Program przejmuje kontrolę nad programami służącymi do obsługi klawiatury,
przez co każde wciśnięcie klawisza jest odnotowywane
w specjalnym pliku.
Pamięć USB (inaczej pendrive) – to mały przenośny
dysk, który można podłączyć do prawie każdego komputera (do złącza USB) i korzystać z zamieszczonych na
nim dokumentów. Pozwala on na przenoszenie danych
pomiędzy komputerami.
Plik – podstawowa jednostka przechowywania informacji na nośnikach danych. Plikiem może być dowolny
program, stworzony przez użytkownika dokument czy
baza danych, z której korzysta.
Portal – serwis internetowy, który ze względu na bo-
gatą ofertę jest skierowany do szerokiego grona internautów. Najbardziej znane polskie portale to Wirtualna
Polska oraz Onet. Portale oferują m.in.: bardzo rozbudowane działy nowości, wyszukiwarki, prognozy pogody,
darmowe konta pocztowe, grupy dyskusyjne, zakupy
przez Internet, informacje z giełd i wiele innych.
Program antywirusowy – jest to program, który chroni komputer przed szkodliwymi programami (patrz
wirus), które mogą trafić do nas przez Internet (strony
www lub pocztę elektroniczną). Program wyszukuje
wirusy, które mogą znajdować się w naszym komputerze. Ponieważ na świecie powstaje dziennie kilkanaście
nowych wirusów, ważne jest częste uaktualnianie programów antywirusowych, najlepiej przez Internet.
Połączenie z Internetem – połączenie pomiędzy
komputerami wchodzącymi w skład Internetu.
Programy szpiegujące – są to programy komputerowe mające szpiegować działania użytkownika komputera. Gromadzą informacje o użytkowniku i wysyłają
je bez jego zgody i wiedzy autorowi programu.
Tapeta – obraz lub zdjęcie na pulpicie, na tle którego
umieszczone są ikony.
USB złącze – nowy rodzaj wtyczki, który prawie całkowicie wyparł z rynku stosowane dawniej połączenia
z komputerem. Złącze USB charakteryzuje się znacznie
większą szybkością przysyłania danych.
Wirus komputerowy (trojan, robak to rodzaj wirusa
komputerowego) – to program, który bez wiedzy użytkownika przedostaje się do komputera i utrudnia pracę
lub niszczy jego zasoby. Wirusy są w stanie powielać się
i zarażać kolejne pliki.