OCENA MORFOLOGICZNA MARCHWI ( Daucus carota) O

OCENA MORFOLOGICZNA MARCHWI
( Daucus carota) O RÓŻNEJ BARWIE KORZENI
Anna Maksylewicz-Kaul
opiekun naukowy: dr hab. Adela Adamus, prof UR
Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa, Wydział Ogrodniczy, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie
Al. 29 Listopada 54, 31-425 Kraków e-mail: [email protected]
Wprowadzenie
Marchew jadalna Daucus carota sp. sativus jest ważnym gospodarczo
warzywem na świecie. Prawdopodobnie pochodzi ona z terenów
środkowej Azji, gdzie w X wieku uprawiano marchew o żółtych i
fioletowych korzeniach. Około XIII w. pojawiła się marchew czerwona.
W tym samym okresie zasięg tego warzywa rozprzestrzenia się na
Europę, a potem na Amerykę Pn. Współcześnie znana w Europie
marchew pomarańczowa po raz pierwszy pojawiła się w Holandii w
wyniku mutacji odmiany żółtej. Jednak w dalszym ciągu w różnych
rejonach świata uprawiane są marchwie o odmiennej barwie korzeni.
HOLANDIA
AFGANISTAN
INDIE
Cel
Scharakteryzowanie cech morfologicznych marchwi jadalnej
o zróżnicowanym pochodzeniu i barwie korzeni.
Materiał i metody
Nasiona 25 odmian i populacji lokalnych uzyskano z kolekcji banków genów i firm hodowlanych,
które wysiano w doświadczeniu polowym w czterech powtórzeniach. W trakcie okresu wegetacyjnego
scharakteryzowano cechy morfologiczne naci, a po zbiorze, cechy korzeni według deskryptorów
IPGRI i UPOV. Oceniono plon i jego strukturę oraz podatność na choroby.
Wyniki
Badane obiekty marchwi różniły się pod względem:
 barwy korzeni: pomarańczowa, fioletowa, żółta, biała, fioletowo-żołta, żółto-czerwona, fioletowo-pomarańczowa
 kształtu korzenia: od silnie stożkowatego, przez lekko stożkowaty do walcowatego
 długością korzenia wynoszącą od 10 do 27,5 cm
 jednolitością zabarwienia miąższu: od jednolitego do silnie zróżnicowanego np. fioletowa kora - pomarańczowy walec osiowy
 kształtem walca osiowego: od okrągłego poprzez czworokątny do silnie gwiaździstego
U czterech obiektów zaobserwowano zjawisko pośpiechowatości, czyli zakwitania roślin w pierwszym roku wegetacji, co jest charakterystyczne
dla odmian pochodzących z rejonów o długim dniu.
Marchwie o korzeniach czerwonych i fioletowych wykazywały większą podatność na choroby oraz miały duży udział korzeni rozwidlonych i
popękanych w plonie ogólnym.
Szczególnie atrakcyjne pod względem wyglądu i smaku były odmiany o korzeniach wielobarwnych oraz niektóre odmiany fioletowe i żółte.
Blanche ½ longue des
vosges
Santa Cruz
White Satin
Nantes Fancy
Schweizer Rübli
Nantejska Polana
15 cm
Deep Purple F1
Purple Haze F1
Nutrired
Persia No.242
Anthonina
LT3-05/01-25
Hakata Kintoki
Gelbe Rheinische
Syrian Purple
Afghan Purple
Panipat Special
Yellowstone
Badania były realizowane w ramach międzynarodowego projektu badawczego w ramach programu DFG na lata 2008-10 (MNiSW 97/N-DFG/2008/0)
pt: „Badania zasobów genowych Daucus jako źródła związków o działaniu zdrowotnym”.