instrukcja

INSTRUKCJA
BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO
Dla
Obiektu Szkoły Podstawowej Nr 21
w Elblągu ul. Godlewskiego 1
OPRACOWAŁ:
ZATWIERDZIŁ:
Elbląg, marzec 2011 r.
SPIS TREŚCI
WSTĘP - ZASADNOŚĆ OPRACOWANIA, ZAKRES TEMATYCZNY ... 3
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA OBIEKTU I PRZYLEGŁEGO
TERENU ..........................................................................................
5
2.1. Lokalizacja obiektu ................................................................
5
2.2. Charakterystyka obiektu ........................................................
5
III.
ZADANIA I OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW SZKOŁY W ZAKRESIE
OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ ........................................
8
3.1. Uwagi ogólne ...........................................................................
8
3.2. Obowiązki Dyrektora Szkoły ................................................
8
3.3. Obowiązki Z-cy Dyrektora .....................................................
10
3.4. Obowiązki Pracowników .......................................................
10
3.5. Szkolenie przeciwpożarowe pracowników ............................
11
3.6 Podstawowe obligatoryjne zasady bezpieczeństwa
pożarowego obowiązujące w szkole ............................
13
IV.
POTENCJALNE ŹRÓDLA POWSTANIA POŻARU, DROGI JEGO
ROZPRZESTRZENIANIA SIĘ ...................................................
15
4.1. Potencjalne przyczyny powstania pożaru ............................
15
4.2. Drogi rozprzestrzeniania się ognia .......................................
16
V.
WYPOSAŻENIE OBIEKTU W PODRĘCZNY SPRZĘT GAŚNICZY
I URZĄDZENIA PRZECIWPOŻAROWE .................................
17
VI.
ZASADY POSTĘPOWANIA W RAZIE ZAISTNIENIA POŻARU .
23
6.1. Zasady alarmowania w przypadku powstania pożaru
.............
23
6.2. Zasady postępowania pracowników w przypadku powstania
pożaru do czasu przybycia Jednostek Ratowniczo Gaśniczych ....
24
6.3. Zabezpieczenie pogorzeliska .................................................
25
VII. ORGANIZACJA EWAKUACJI LUDZI I MIENIA Z BUDYNKU
SZKOLY.....................................................................................
25
7.1. Techniczne warunki ewakuacji ………...............................
25
7.2.Zasady prowadzenia ewakuacji ludności i mienia .............
26
7.3. Postępowanie w pomieszczeniach zadymionych ...............
29
7.4. Postępowanie osoby na której zapaliła się odzież .............
30
VIII. ZABEZPIECZENIE PRZECIWPOŻAROWE PRAC POŻAROWO,
WYBUCHOWO NIEBEZPIECZNYCH PROWADZONYCH
W SZKOLE .................................................................................
35
8.1. Procedura wstępna .................................................................
35
8.2. Zalecenia prewencyjne ..........................................................
36
IX.
UŻYTKOWANIE INSTALACJI I URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH
STANOWIĄCYCH WYPOSAŻENIE OBIEKTU SZKOLY
KONTROLE I BADANIA OKRESOWE ...................................
39
9.1. Instalacja elektroenergetyczna .............................................
39
9.2. Instalacja odgromowa .............................................................
39
9.3. Instalacja gazowa ....................................................................
40
9.4. Przewody kominowe (dymowe, spalinowe, wentylacyjne) ..
40
X.
Wskazania w zakresie bezpieczeństwa pożarowego dla organizatora imprez z
udziałem grup ludzi ponad 50 osób
......................................
42
XI. Załącznik Nr 1,2,3…. ....................................................................
46
I.
II.
2
I.
WSTĘP - ZASADNOŚĆ OPRACOWANIA, ZAKRES
TEMATYCZNY
Zasadność opracowania, zakres tematyczny
W myśl ustawy z dn. 24 sierpnia 1991r o ochronie przeciwpożarowej
(Dz. U. Nr 178 poz.1380 z roku 2009 tekst jednolity, zm. Dz. U. Nr 57 poz. 353
z 2010 r.) ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć
mających na celu ochronę życia, zdrowia i mienia przed pożarem, klęską
żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem.
Obejmuje ona min:
- zapobieganie powstaniu i rozprzestrzenianiu się w/w zdarzeń,
- zapewnienie odpowiednich sił i środków do ich zwalczania,
- prowadzenie działań ratowniczych.
Pod pojęciem innego miejscowego zagrożenia rozumie się inne niż
pożar i klęska żywiołowa zdarzenie, wynikające z rozwoju cywilizacyjnego
i naturalnych praw przyrody, a stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia
i mienia (np. wypadki, katastrofy techniczne, w tym budowlane, katastrofy
ekologiczne, chemiczne). Dla potrzeb organizacji ochrony p-poż w obiekcie
Szkoły Podstawowej Nr 21 w Elblągu przy ulicy Godlewskiego opracowano
niniejszą "Instrukcje Bezpieczeństwa Pożarowego". Określono w niej
zarówno ogólnopojęte działania profilaktyczne, jak i czynności związane z
likwidacją w fazie początkowej pożaru lub innego miejscowego zagrożenia.
Przedmiotowość przedstawionych zagadnień wynika bezpośrednio z
§ 6 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych
obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719 z dnia 22 czerwca
2010 r).
3
Merytoryczny zakres Instrukcji uwzględnia funkcję i specyfikę
obiektu, w tym:
- warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z przeznaczenia, sposobu
użytkowania i warunków technicznym obiektu, w tym zagrożenia
wybuchem,
- określenie wyposażenia w urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice oraz
sposoby poddawania ich przeglądom technicznych i czynnościom
konserwacyjnym,
- sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru i innego zagrożenia,
- sposoby zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo, jeżeli takie
prace są przewidziane,
- uwarunkowania prawidłowego przeprowadzenia ewakuacji osób i mienia
z uwzględnieniem lokalizacji ciągów komunikacji ogólnej stanowiących
drogi ewakuacyjne,
- sposoby zapoznania użytkowników obiektu, w tym zatrudnionych
pracowników z przepisami przeciwpożarowymi, oraz treściami instrukcji,
- zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej dla osób
będących ich stałymi użytkownikami,
- plan obiekt obejmujący jego usytuowanie terenu przyległego z
uwzględnieniem; podziału obiektu na strefy pożarowe, warunków
ewakuacji z wskazaniem kierunków i wyjść ewakuacyjnych, miejsc
usytuowania urządzeń przeciwpożarowych, i gaśnic, kurków głównych
instalacji gazowej, hydrantów zewnętrznych, dróg pożarowych i innych
dróg dojazdowych.
Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego należy poddawać okresowej
aktualizacji, co najmniej raz na dwa lata, lub po takich zmianach sposobu
użytkowania obiektu, które wpływają na zmianę warunków ochrony
przeciwpożarowej.
4
CHARAKTERYSTYKA POŻAROWA OBIEKTU I
PRZYLEGŁEGO TERENU
II.
2.1. Lokalizacja obiektu
Budynek Szkoły Podstawowej Nr 5 w Elblągu usytuowany jest na posesji
przy ulicy Godlewskiego.
Dojazd do obiektu dogodny od strony ulicy Giermków i 1- go Maja
zapewniający dogodny dostęp o każdej porze roku. Klucze do bram
wjazdowych na teren szkoły znajdują się w pomieszczeniu ochrony obiektu z
dozorem całodobowym.
Najbliższe jednostki straży pożarnej zlokalizowane są:
a) Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza Nr 1 w Elblągu
ul. Bema 17
- odległość ok. 3 km
b) Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza Nr 2 w Elblągu
ul. Browarna 33
- odległość ok. 3 km
Zasilanie wodne do celów gaśniczych realizowana jest poprzez miejską
sieć hydrantową. Najbliższe hydranty usytuowane są przy ulicy 1-go Maja i
Giermków (około 30 m od budynku szkoły).
2.2. Charakterystyka obiektu
Budynek Szkoły Podstawowej Nr 21 w Elblągu jest budynkiem
wolnostojącym, nieosłoniętym, położonym na posesji pomiędzy ulicami
Giermków i 1 go Maja wzdłuż ulicy Godlewskiego o łącznej kubaturze m3 i
powierzchni m2. Obiekt posiada cztery kondygnacje nadziemne, w części
obiektu istnieją pomieszczenia poniżej terenu. W obiekcie zlokalizowano
następujące pomieszczenia:







sale wykładowe,
świetlica,
sala gimnastyczna
pracownie techniczne,
gabinety,
biura administracyjne,
portiernia,
5
 pomieszczenia socjalne (szatnie, sanitariaty) i zaplecza.
Rozkład pomieszczeń na poszczególnych kondygnacjach przedstawia się
następująco:
- przyziemie – pomieszczenia szatni warsztatów konserwatora,
magazynów podręcznych ,
- pierwsza kondygnacja nadziemna - parter w której znajdują się
pomieszczenia stołówki z zapleczem kuchennym, sala gimnastyczna
z pomieszczeniami szatni, dyżurka woźnych, pomieszczenia
administracyjne i socjalne świetlica, sekretariat z gabinetem dyrektora,
- druga kondygnacja nadziemna - I piętro posiada pokoje lekcyjne,
pokój nauczycielski,
- trzecia kondygnacja nadziemna - drugie piętro posiada, sale lekcyjne,
pomieszczenie biblioteki,
- czwarta kondygnacja nadziemna - sale lekcyjne,
Budynek zaopatrzony jest w wodę z sieci miejskiej. Główny zawór znajduje
się w węźle cieplnym. Wyłącznik przeciwpożarowy prądu elektrycznego na
poziomie parteru budynku. Główny zawór gazu instalacji zasilanej z sieci
miejskiej znajduje się na zewnątrz budynku od strony szczytowej obiektu ul.
1-go Maja, wewnętrzną sieć hydrantową W 25.
2.2.1. Kwalifikacja obiektu ze względu na pełnioną funkcję
Obiekt szkoły kwalifikuje się do kategorii ZL III zagrożenia ludzi, obiekt
nie posiada pomieszczeń , w którym mogą przebywać ludzie w liczbie powyżej
50 osób zaliczonych do kategorii ZL I zagrożenia ludzi zgodnie z § 209
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
( Dz. U. Nr 75. poz. 690 z późniejszymi zmianami).
W nawiązaniu do powyższej kwalifikacji budynku poniżej przedstawiam
wymagania ochrony przeciwpożarowej w świetle obowiązującego przepisu tj.
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
( Dz. U. Nr 75. poz. 690)
6
2.2.2. Ustalenie klasy odporności pożarowej obiektu oraz minimalnej
odporności ogniowej jego elementów konstrukcyjnych.
Klasę odporności pożarowej obiektów użyteczności publicznej zgodnie
z § 212 Rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa
z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( Dz. U. Nr 75 poz. 690) określa się w
zależności od wysokości obiektu. Obiekt szkoły zaliczony jest do budynków
średniowysokich, dlatego powinien spełniać wymagania klasy „B” odporności
pożarowej. Zgodnie z § 216 rozporządzenia Ministra Infrastruktury (jw.)
poszczególne elementy konstrukcyjne spełniać winny następujące wymagania
klasy odporności ogniowej:
 główne elementy konstrukcyjne (ściany, słupy, ramy, podciągi) wykonane
w klasie min. R 120 odporności ogniowej,
 stropy wykonane w klasie min REI 60 odporności ogniowej,
 ściany zewnętrzne w klasie min EI 60 odporności ogniowej,
 ściany wewnętrzne w klasie min EI 30 odporności ogniowej,
 dachy konstrukcja dachu w klasie minimum R 30 odporności ogniowej,
 przekrycie dachu w klasie minimum E 30 odporności ogniowej,
oznaczenia :
R - nośność ogniowa w minutach,
E - szczelność ogniowa ( w minutach),
I – izolacyjność ogniowa (w minutach)
W przedmiotowym obiekcie wymagania powyższe zostały spełnione.
2.2.3. Określenie wielkości stref pożarowych w obiekcie
Zgodnie z § 227 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury (jw.)
dopuszczalna wielkość strefy pożarowej w obiektach zakwalifikowanych do
kategorii zagrożenia ludzi ZL III średniowysokich wynosi m2 . Całkowita
rzeczywista powierzchnia „Szkoły” wynosi m2. W związku z powyższym nie
przekroczono wymaganej wielkości strefy pożarowej budynku.
2.2.4. Instalacje techniczne:
a) instalacja elektroenergetyczna 1kV obiekt zasilany z jednego źródła,
wyłącznik przeciwpożarowy prądu elektrycznego znajduje się w holu
wejściowym do obiektu ( Główne drzwi wejściowe).
b) grzewcza - centralne ogrzewanie wodne sieć miejska,
7
c) gazowa zasilana z sieci miejskiej ( gaz ziemny, główny zawór gazu znajduje
się na zewnątrz budynku w metalowej wentylowanej szafce od strony
ul. 1- go Maja)
d) piorunochronna.
II.
ZADANIA I OBOWIĄZKI W PRACOWNIKÓW SZKOLY W
ZAKRESIE OCHRONY P-POŻ.
3.1. Uwagi ogólne
Zgodnie z art. 3 i art. 9 ustawy o ochronie p-poż. z dn. 24 sierpnia 1991 (Dz. U.
Nr 178 poz. 1380 z 15 października 2009r. tekst jednolity, zm. Dz. U. Nr 57
poz. 353 z 2010 r.):
a) każda osoba fizyczna korzystająca ze środowiska przyrodniczego, budynku,
obiektu lub terenu obowiązana jest zabezpieczyć użytkowane środowisko,
budynek, obiekt lub teren przed zagrożeniem pożarowym lub innym
miejscowym zagrożeniem,
b) kto zauważy pożar lub inne miejscowe zagrożenie obowiązany jest
niezwłocznie zawiadomić osoby znajdujące się w strefie zagrożenia oraz
jednostkę ochrony p-poż. lub policję (o zasadach postępowania w w/w
sytuacji mówi instrukcja postępowania na wypadek powstania pożaru patrz pkt. VII).
c) za naruszenie przepisów p-poż.. ponosi ona odpowiedzialność w trybie i na
zasadach określonych w odrębnych przepisach (min. Kodeks Wykroczeń,
Kodeks Karny).
3.2. Obowiązki DYREKTORA SZKOŁY
DYREKTOR SZKOŁY ponosi bezpośrednią odpowiedzialność za stan
zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektu tj. użytkowanego terenu,
budynków, innych obiektów budowlanych i pomieszczeń.
8
DYREKTOR SZKOŁY zobowiązany jest do zorganizowania, utrzymania
i nadzorowania ochrony przeciwpożarowej obiektu oraz do wykonywania i
przestrzegania ustaleń wynikających z aktualnych przepisów prawnych w
zakresie bezpieczeństwa pożarowego.
Do obowiązków DYREKTORA Szkoły należy w szczególności:
1. zapewnienie środków materiałowych i inwestycyjnych niezbędnych do
utrzymania obiektu w stanie zgodnym z wymaganiami ochrony ppoż.
2. zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania i prawidłowego działania urządzeń
i instalacji technicznych, w które wyposażono obiekt m.in. poprzez
dopilnowanie terminowości stosownych badań i bieżące usuwanie
stwierdzonych nieprawidłowości.
3. wyposażenie obiektu w podręczny sprzęt gaśniczy, urządzenia
przeciwpożarowe i ratownicze zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz
utrzymanie go w pełnej sprawności technicznej.
4. zapewnienie wszystkim osobom przebywającym w obiekcie bezpieczeństwa
i możliwości ewakuacji wobec powstania zagrożenia a w razie zaistnienia
konieczności, kierowanie akcją ratowniczo-gaśniczą aż do przybycia służb
interwencyjnych.
5. przygotowanie obiektu do prowadzenia działań ratowniczych na wypadek
pożaru lub innego miejscowego zagrożenia oraz ustalenie sposobów
postępowania w takich sytuacjach.
6. wydawanie niezbędnych zarządzeń wewnętrznych i decyzji zmierzających
do zapewnienia właściwego zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektu, w
tym wnioskowanie o ukaranie lub nakładanie regulaminowych kar na
podległych
pracowników
za
nieprzestrzeganie
przepisów
przeciwpożarowych.
7. dokonywanie okresowych analiz stanu bezpieczeństwa pożarowego w
obiekcie i prowadzenie dokumentacji dot. działalności z zakresu ochrony
ppoż. obiektu.
8. zaznajomienie
pracowników
z
obowiązującymi
przepisami
przeciwpożarowymi, w tym z postanowieniami niniejszej instrukcji, przez
organizowanie okresowych szkoleń podstawowych.
Dyrektor Szkoły może powierzyć prowadzenie spraw związanych z
ochroną ppoż., obiektu innemu pracownikowi szkoły, jednakże fakt ten musi
mieć swoje odzwierciedlenie w zakresie obowiązków tej osoby.
9
3.3. Obowiązki Zastępcy Dyrektora .
Do obowiązków Zastępcy Dyrektora należy:
a) zapewnienie przestrzegania p-poż. wymagań wynikających z przepisów oraz
zapobieganie możliwości powstania lub rozprzestrzeniania się pożarów,
b) zapoznawanie pracowników z obowiązującymi przepisami w w/w zakresie,
c) wydawanie poleceń zmierzających do zapewnienia odpowiednich warunków
ochrony p-poż. w zajmowanych pomieszczeniach oraz podczas użytkowania
maszyn i urządzeń powierzonego mienia,
d) wykonywanie ustaleń wewnętrznych w zakresie ochrony p-poż.
e) wnioskowanie stosowania sankcji służbowych w stosunku do pracowników,
za nie przestrzeganie przepisów p-poż.. i ustaleń wewnętrznych związanych z
zapobieganiem powstania pożaru,
f) nadzór nad przestrzeganiem przez podległych pracowników przepisów p-poż.,
W razie nieobecności Dyrektora Zastępca przejmuje jego zakres
obowiązków (wymieniony w pkt. 3.2).
3.4. Obowiązki Pracowników
Wszyscy pracownicy, bez względu na zajmowane stanowisko, zobowiązani
są do przestrzegania nakazów i zakazów dotyczących bezpieczeństwa
pożarowego, wynikających z przepisów obligatoryjnych oraz wewnętrznych
ustaleń w tym zakresie.
Każdy ponosi bezpośrednią odpowiedzialność za bezpieczeństwo pożarowe
na swoim stanowisku pracy a za swoje zaniedbania może zostać ukarany
dyscyplinarnie lub w inny sposób wynikający z ustaleń prawa.
W szczególności każdy z pracowników pionu dydaktycznego, jak i
administracyjno-technicznego zobowiązany jest:
1. znać postanowienia niniejszej instrukcji przede wszystkim w zakresie
prowadzenia działań ratowniczo - gaśniczych w fazie początkowej, sposobu
alarmowania oraz trybu prowadzenia ewakuacji osób i mienia.
10
2. znać rozmieszczenie i zasady posługiwania się podręcznym sprzętem
gaśniczym i urządzeniami ppoż. znajdującymi się na wyposażeniu obiektu.
3. wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami a przy korzystaniu z
wszelkich urządzeń, w tym urządzeń elektrycznych, bezwzględnie
przestrzegać zasad określonych przez producenta w szczegółowych
instrukcjach obsługi.
4. dbać o ład i porządek na swoim stanowisku pracy.
5. bezzwłocznie zgłaszać przełożonym stwierdzone nieprawidłowości w
przeciwpożarowym zabezpieczeniu zakładu.
6. brać udział w instruktażach z zakresu ochrony ppoż. oraz poddawać się
określonym sprawdzianom wiedzy w tym przedmiocie
UWAGA !
Osoby sprawujące bezpośrednią opiekę nad uczniami powinny pouczyć
młodzież przebywającą w szkole przede wszystkim o konieczności zachowania
podstawowych zasad bezpieczeństwa pożarowego w obiekcie, nakazie
bezzwłocznego przekazywania informacji o zauważonym zagrożeniu
personelowi szkoły, oraz nakazie opuszczenia pomieszczenia lub budynku po
usłyszeniu alarmu o niebezpieczeństwie.
Biorąc powyższe pod uwagę, ustala się, że co najmniej raz w roku
szkolnym będą przeprowadzane ćwiczenia ewakuacji szkoły. W
ćwiczeniach tych zobowiązani są brać udział wszyscy pracownicy szkoły.
3.5. Szkolenie przeciwpożarowe pracowników
Udział w szkoleniu przeciwpożarowym jest obowiązkiem wszystkich
pracowników zatrudnionych w szkole. Szkolenie przeciwpożarowe prowadzi się
jako:
1. wstępne przeszkolenie pracowników nowo przyjętych do pracy (zapoznanie
z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego),
2. szkolenie podstawowe (okresowe).
11
Wstępne przeszkolenie pracowników nowo przyjmowanych polega na
zapoznaniu ich z występującym w miejscu pracy zagrożeniem pożarowym oraz
zasadami postępowania na wypadek pożaru.
Szkolenie podstawowe, w wymiarze min. 4 godz. lekcyjnych, obejmuje
następującą tematykę:
 zagrożenie pożarowe występujące w obiekcie oraz przyczyny, jakie mogą
złożyć się na powstanie i rozprzestrzenianie się pożaru.
 zadania i obowiązki pracowników w zakresie zapobiegania pożarom.
 zadania i obowiązki pracowników w wypadku powstania pożaru.
 rodzaje pożarów, środki gaśnicze, podręczny sprzęt gaśniczy i urządzenia
przeciwpożarowe oraz sposób ich użycia w wypadku pożaru.
Szkolenie podstawowe należy ponawiać w okresach 5-letnich w celu
przypomnienia zasad zabezpieczania przeciwpożarowego, zawartych w
obowiązujących przepisach.
Szkolenie wstępne prowadzi odpowiednio Dyrektor Szkoły, zaś szkolenie
podstawowe osoba posiadająca wymagane kwalifikacje w przedmiocie
szkolenia.
Pracownicy uczestniczący w szkoleniu przeciwpożarowym obowiązani są
podpisać oświadczenia o zapoznaniu się z zasadami zapobiegania i zwalczania
pożarów wg wzoru stanowiącego Załącznik Nr 1 do niniejszej instrukcji.
Oświadczenie przechowuje się w aktach osobowych pracownika.
12
3.6. Podstawowe obligatoryjne zasady bezpieczeństwa pożarowego
obowiązujące w szkole
W obiekcie szkoły oraz na terenie przyległym do niego jest zabronione
wykonywanie czynności, które mogą spowodować pożar, jego
rozprzestrzenianie się, utrudnianie prowadzenia działań ratowniczych lub
ewakuacji, a w szczególności:
1. używanie otwartego ognia, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników
mogących zainicjować zapłon występujących materiałów we wszystkich
pomieszczeniach.
2. składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących
ewakuacji.
3. ustawianie na klatkach
utrudniających ewakuację.
schodowych
4. zamykanie wyjść ewakuacyjnych
natychmiastowe użycie.
w
jakichkolwiek
sposób
przedmiotów
uniemożliwiający
ich
5. uniemożliwianie lub ograniczenie dostępu do:
a) hydrantów wewnętrznych znajdujących się w obiekcie,
b) podręcznego sprzętu gaśniczego (szerokość dostępu musi wynosić
min. 1 m),
c) wyjść ewakuacyjnych,
d) wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz głównych
zaworów gazu.
6. przechowywanie materiałów niebezpiecznych pożarowo w obrębie klatek
schodowych i korytarzy, oraz innych pomieszczeń ogólnodostępnych, jak
również na trasie.
Uwaga !
Dopuszcza się przechowywanie do 10 dm3 cieczy o temperaturze zapłonu
poniżej 21 0C oraz 50 dm3 cieczy o temperaturze 21 ÷ 55 0C wyłącznie w
magazynowanych
pomieszczeniach
zamkniętych,
odpowiednio
wentylowanych.
13
7. magazynowanie w garażach cieczy o temperaturze zapłonu poniżej 100 0C, z
wyjątkiem cieczy niezbędnych do eksploatacji pojazdu, przechowywanych w
jednostkowych opakowaniach stosowanych w handlu detalicznym.
8. przelewanie w garażach paliwa oraz napełnianie nim zbiorników.
9. przechowywanie materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0.5 m od:
a) urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać
się do temperatury przekraczającej 100 0C,
b) przewodów uziemiających,
c) przewodów doprowadzających instalacji odgromowej,
10.używanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio
na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z
warunkami określonymi przez producenta.
11.wysypywania gorącego popiołu i żużla lub spalanie śmieci i odpadków w
miejscu umożliwiającym zapalenie się sąsiednich obiektów lub materiałów
palnych.
12.eksploatacja instalacji i urządzeń, których stan techniczny może przyczynić
się do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzenianie ognia.
13.naprawianie bezpieczników i innych zabezpieczeń urządzeń i instalacji w
sposób prowizoryczny, zmieniający ich pierwotne właściwości (dot. np.
wkładek topikowych, zaworów bezpieczeństwa itd.).
14.prowadzenia prac niebezpiecznych pożarowo na terenie szkoły z
pominięciem procedury wskazanej w rozdziale VIII.
14
IV.
POTENCJALNE ŹRÓDŁA POWSTANIA POŻARU, DROGI JEGO
ROZPRZESTRZENIANIA SIĘ
4.1. Potencjalne przyczyny powstania pożaru.
Niebezpieczeństwo zaistnienia pożaru w budynku wynika przede
wszystkim z n/w przyczyn:
1. użytkowania urządzeń i instalacji elektrycznych o złym stanie technicznym,
bądź w sposób niezgodny z wymaganiami bezpieczeństwa np.:
- przeciążanie obwodów elektrycznych przez podłączanie zbyt dużej ilości
odbiorników lub stosowanie nieodpowiednich zabezpieczeń,
- pozostawienie niewyłączonych odbiorników energii elektrycznej, głównie
urządzeń ogrzewczych, bez odpowiedniego nadzoru,
- niezachowanie bezpiecznej odległości w/w urządzeń od materiałów
palnych,
2. nieostrożność podczas prowadzenia prac niebezpiecznych pożarowo, takich
jak:
- prace spawalnicze lub inne czynności związane z użytkowaniem ognia
otwartego,
- używanie cieczy łatwo zapalnych,
- prowadzenie niektórych doświadczeń w pracowni chemicznej, fizycznej
czy też w pracowni zajęć technicznych.
3. nieostrożność osób nieletnich, a w szczególności dzieci pozostawionych bez
opieki,
4. zamierzone podpalenia,
5. niesprawność techniczna innych instalacji i urządzeń z nimi związanych,
która wynikać może np. z niewłaściwej ich konserwacji lub
niedotrzymania czasokresów przeglądów technicznych; dotyczy to głównie
instalacji i urządzeń gazowych oraz urządzeń odgromowych.
15
4.2. Drogi rozprzestrzeniania się ognia
O szybkości rozprzestrzeniania się pożaru w obiekcie decydują n/w
czynniki:
1. czas swobodnego rozwoju pożaru w fazie wstępnej tj. od momentu jego
zainicjowania aż do przystąpienia do jego gaszenia przy użyciu podręcznego
sprzętu gaśniczego bądź przez zaalarmowanie jednostki straży pożarnej,
2. wielkości obciążenia ogniowego tj. ilości materiału palnego zgromadzonego
w pomieszczeniach budynku przypadająca na jednostkę powierzchni,
3. palność elementów konstrukcyjnych budynku.
Bardzo istotnym elementem, który w sposób radykalny może
ograniczyć rozprzestrzenianie się pożaru i tym samym zniwelować do minimum
wielkość strat, jest szybkie wykrycie źródła ognia i jego zlikwidowanie za
pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego. Skuteczność tych działań wynika ze
sprawności prowadzonego dozoru oraz umiejętności posługiwania się
podręcznym sprzętem gaśniczym będącym na wyposażeniu obiektu.
Biorąc powyższe pod uwagę zobowiązuje się pracowników dozoru do
wyczulenia uwagi i częstego patrolowania obiektu, w szczególności:
- w porze popołudniowej (po zakończeniu zajęć w szkole),
- podczas przerw w pracy szkoły (np. soboty, niedziele, przerwy świąteczne itd.)
- w nocy.
Wielkość obciążenia ogniowego dla poszczególnych pomieszczeń
budynków szkoły zawiera się w przedziale 25÷50 kg/m2, co w przybliżeniu
odpowiada wartości cieplnej 500 ÷ 1000 MJ/m2. Wskazuje ona pośrednio na
względny czas trwania pożaru, który, zgodnie z PN-B-02852, szacuje się na 60
min. W tym czasie temperatura towarzysząca procesowi spalania może
spowodować zapalenie się palnych elementów wystroju wnętrz oraz
wyposażenia pomieszczeń w budynku szkoły.
Mechanizm rozprzestrzeniania się ognia wynika z przekazywania
energii cieplnej na drodze oddziaływania termicznego. Podczas pożaru mamy do
czynienia z przewodzeniem ciepła przez materiały i jego unoszeniem przez gazy
pożarowe. Należy pamiętać, że najbardziej zagrożone pożarem są
pomieszczenia znajdujące się nad i obok pomieszczenia objętego już ogniem.
16
V. WYPOSAŻENIE
OBIEKTU
W
PODRĘCZNY
I URZĄDZENIA PRZECIWPOŻAROWE.
SPRZĘT
Rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego reguluje Rozporządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 07. czerwca 2010 r. w
sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i
terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719 z dnia 22 czerwca 2010 r).
* Obiekty powinny być wyposażone w podręczny sprzęt gaśniczy w zależności
od zagrożenia wybuchem, kategorii zagrożenia ludzi, wielkości obciążenia
ogniowego oraz powierzchni użytkowej.
* Jedna jednostka sprzętu o masie środka gaśniczego 2 kg (lub 2 dm3) powinna
przypadać:
- w strefach pożarowych o obciążeniu ogniowym 500 MJ/m2 i wyższym oraz
zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi ZLI i ZLIII - na każde 100 m2.
Niektóre pomieszczenia o szczególnym znaczeniu można doposażyć w
dodatkowe jednostki sprzętowe (np. biblioteka, archiwum, sala audio-video
itp.)
* Przy ustaleniu rodzaju sprzętu gaśniczego należy stosować następujące
zasady:
a) do gaszenia pożarów grupy A (w których występuje zjawisko spalania
żarowego np. drewno, papier, tkaniny) stosuje się gaśnice płynowe lub
pianowe.
b) do gaszenia pożarów grupy B (cieczy palnych i substancji stałych topiących
się np. alkoholi, olejów, tłuszczów, lakierów) stosuje się gaśnice pianowe,
śniegowe, proszkowe.
c) do gaszenia pożarów grupy C (gazów palnych np. propanu, acetylenu) stosuje
się gaśnice śniegowe, proszkowe.
d) do gaszenia pożarów grupy D (metali lekkich np. magnez sodu, potasu)
stosuje się gaśnice proszkowe.
e) do gaszenia pożarów grupy F tłuszczów i olejów kuchennych stosuje się
gaśnice wodno - pianowe.
* Podczas rozmieszczania sprzętu w obiektach należy stosować
zasady:
następujące
a) sprzęt powinien być umieszczony w miejscach łatwo dostępnych i
widocznych, przy wejściach i klatkach schodowych przy przejściach i
korytarzach, przy wejściach na zewnątrz pomieszczeń,
17
b) w obiektach wielokondygnacyjnych sprzęt należy umieszczać w tych samych
miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli warunki techniczne na to pozwalają,
c) oznakowanie miejsc usytuowania sprzętu powinno być zgodne z Polskimi
Normami,
d) do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości conajmniej 1 m,
e) sprzęt należy umieszczać w miejscach nie narażonych na uszkodzenie
mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła,
f) odległość dojścia do sprzętu nie powinna być większa niż 30 m.
*Czasokresy przeglądów i konserwacji :
Zgodnie z zapisem § 3 ust.2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 07.06.2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej
budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719 z
dnia 11 lipca 2003 r).
a) Urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice powinny być poddawane
przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie
z zasadami określonymi w Polskich Normach dotyczących urządzeń
przeciwpożarowych
i gaśnic, odnośnej dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcjach
obsługi.
b) Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne, o których mowa
wyżej powinny być przeprowadzane w okresach i w sposób zgodny z
instrukcją ustaloną przez producenta nie rzadziej jednak niż raz w roku.
KONSERWACJA I ATESTACJA GAŚNIC
Konserwacja i atestacja gaśnic proszkowych typu "Z":
- oględziny zewnętrzne,
- spulchnienie proszku,
- wykręcenie, kontrola węża,
- demontaż głowicy,
- ważenie naboju,
- montaż głowicy,
- oczyszczenie głowicy,
- atestowanie gaśnicy.
18
Konserwacja i atestacja gaśnic śniegowych:
- oczyszczenie gaśnicy,
- oględziny zewnętrzne,
- kontrola cech na butli,
- odkręcenie węża,
- zważenie gaśnicy,
- wkręcenie węża,
- atestowanie gaśnicy.
Konserwacja i atestacja gaśnic proszkowych typu "X":
- oczyszczenie gaśnicy,
- oględziny zewnętrzne,
- odkręcenie, kontrola węża,
- zważenie gaśnicy,
- wkręcenie węża,
- atestowanie gaśnicy.
Zgodnie z ustaleniami producenta:
Gaśnice proszkowe 1 i 2 kg typu "Z" i "X":
- przegląd techniczny raz na rok,
- remont co trzy lata.
Gaśnice proszkowe pozostałe:
- przegląd techniczny raz na rok,
- remont co trzy lata,
- legalizacja UDT co 5 lat.
Gaśnice śniegowe:
- techniczny co pół roku,
- remont co trzy lata,
Agregaty śniegowe:
- przegląd techniczny co pół roku,
- remont co trzy lata.
19
WYPOSAŻENIE OBIEKTU W PODRĘCZNY SPRZĘT
GAŚNICZY
L.p. Nazwa obiektów, pomieszczeń
-1-
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
-2-
Ilość
Rodzaj
Sprzętu
Uwagi
-3-
-4-
-5-
PRZYZIEMIE
Korytarz przy pomieszczeniach 1x6kg
konserwatora,
Korytarz przy pomieszczeniach 1x6kg
szatni
Korytarz przy pomieszczeniach 1x4kg
magazynowych
PARTER
Korytarz
przy
klatkach 1x4kg
schodowej ( przy pomieszczeniu
sekretariatu)
Sala
sportowa,
korytarz 1x4kg
wejściowy do sali sportowej
Stołówka
z
zapleczem 1x4 kg
kuchennym
1x2 kg
I PIĘTRO
Korytarz przy klatkach sali 106
1x4kg
8. Sala 107
1x4 kg
9. Korytarz przy drugiej klatce 1x4 kg
schodowej, sala 110
II PIĘTRO
10. Korytarz przy klatce schodowej, 1x4kg
sala 209
11. Pomieszczenie biblioteki
1x4 kg
III PIĘTRO
12. Korytarz przy klatce schodowej, 1x4kg
sala309
13. Sala
308,
pomieszczenie 1x4 kg
komputerów
GP- 6x
ABC
GP- 6x
ABC
GP-4x
ABC
GP-4x
ABC
GP- 4x
ABC
GP4xABC
GWG- 2x
AF
GP-4x
ABC
GP- 4x
ABC
GP- 4
ABC
GP-4x
ABC
GP- 4
ABC
GP-4x
ABC
GSE2xAF
20
LEGENDA:
GP6x ABC – gaśnica proszkowa
GWG-2AF – gaśnica pianowa
GSE – 2 BC – gaśnica śniegowa
Wewnątrz zainstalowano wewnętrzną sieć hydrantową W 25 z wężem
plaskoskladanym, po dwie szafki hydrantowe na każdej kondygnacji
zlokalizowane przy klatkach schodowych.
Szafki hydrantowe należy wyposażyć w armaturę wodną zgodnie z PN71/B-026865 i oznakować zgodnie z PN-92N-01256/01.
Węże stanowiące wyposażenie hydrantów wewnętrznych powinny być raz
na pięć lat poddawane próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie
robocze, zgodnie z PN dotyczącą konserwacji hydrantów.
21
ZASADY GASZENIA OGNIA ZA POMOCĄ PODRĘCZNEGO SPRZĘTU
GAŚNICZEGO
GAŚ OGIEŃ W KIERUNKU WIATRU
(Z WIATREM).
PALĄCE SIĘ POWIERZCHNIE GAŚ
ROZPOCZYNAJĄC OD BRZEGU.
POŻARY SUBSTANCJI KAPIĄCYCH I
PŁYNNYCH
GAŚ
STRUMIENIEM
SKIEROWANYM OD GÓRY DO
DOŁU.
POŻARY ŚCIAN GAŚ STRUMIENIEM
SKIEROWANYM OD DOŁU DO
GÓRY.
STOSUJ WYSTARCZAJĄCĄ LICZBĘ
GAŚNIC - NIGDY JEDNĄ PO
DRUGIEJ.
ZWRACAJ UWAGĘ NA MOŻLIWOŚĆ
PONOWNEGO ROZPALENIA SIĘ
OGNIA.
NIGDY NIE WIESZAJ GAŚNIC PO
ICH UŻYCIU NA STAŁE MIEJSCE.
NAJPIERW NALEŻY ZLECIĆ ICH PONOWNE NAPEŁNIENIE.
22
VI.
ZASADY POSTĘPOWANIA W RAZIE ZAISTNIENIA POŻARU
6.1. Zasady alarmowania w przypadku powstania pożaru
Każdy kto zauważy nawet najmniejszy pożar lub inne miejscowe zagrożenie,
obowiązany jest:
6.1.1. Natychmiast zaalarmować:
- straż pożarną nr telefonu
998
- osoby znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie pożaru
- Dyrektora Szkoły .
6.1.2. Zachować spokój i nie dopuścić do paniki.
6.1.3. Po uzyskaniu telefonicznego połączenia wyraźnie podać:
a) gdzie się pali (dokładny adres, nazwa obiektu, zakładu)
b) co się pali (np. pali się pomieszczenie biurowe lub pomieszczenie
gospodarcze itp.)
c) czy istnieje zagrożenie życia ludzkiego,
d) Nr telefonu z którego się mówi i swoje nazwisko.
Uwaga!
Odłożyć słuchawkę dopiero po otrzymaniu odpowiedzi, że straż
pożarna przyjęła zgłoszenie. Odczekać chwilę przy telefonie na ewentualne
sprawdzenie.
6.1.4. W wypadku awarii telefonu najbliższy telefon znajduje się
w ..............................................................................................
6.1.5. W razie potrzeby (nieszczęśliwy wypadek lub awaria) alarmować:
Pogotowie Ratunkowe Nr telefonu .....................999.....................
Pogotowie sieci energetycznej Nr telefonu ............911........................
Równocześnie z zaalarmowaniem straży pożarnej należy przystąpić do akcji
ratowniczo-gaśniczej przy użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego pożarowego
znajdującego się w pobliżu.
23
6.2. Zasady postępowania pracowników w przypadku powstania pożaru do
czasu przybycia jednostek ratowniczo-gaśniczych:
6.2.1. Do momentu przybycia straży pożarnej, kierownictwo akcją obejmuje
kierownik lub osoba najbardziej energiczna i opanowana lub wyznaczona.
6.2.2. Pozostali pracownicy i osoby znajdujące się na terenie szkoły
zobowiązani są do podporządkowania się bez zastrzeżeń rozkazom osoby, która
objęła kierownictwo i wykonywać ściśle wydane polecenia.
6.2.3. Po zawiadomieniu straży pożarnej, należy wyznaczyć przodownika pilota, który będzie oczekiwał przy wjeździe do zakładu na przybycie Jednostek
Ratowniczo-Gaśniczych i doprowadzi je na miejsce pożaru.
6.2.4. Po przybyciu J.R.G. osoba kierująca pracami ratowniczymi ma
obowiązek krótko poinformować dowódcę przybyłej jednostki o prowadzonych
działaniach ratowniczych i wydanych zarządzeniach, przekazać dowódcy
kierownictwo akcji i podporządkować się jego rozkazom.
6.2.5. Przybycie J.R.G. nie zwalnia pracowników z dalszej pracy w zakresie
zwalczania pożaru oraz ewakuacji ludzi i mienia.
6.2.6. Jeżeli d-ca J.R.G. uzna udział załogi w akcji ratowniczo-gaśniczej za
zbędną, należy usunąć się w takie miejsce aby nie przeszkadzać.
6.2.7. Każda osoba przystępująca do akcji ratowniczo-gaśniczej powinna
pamiętać, że:
a) w pierwszej kolejności należy przeprowadzić ratowanie osób, których życie
jest zagrożone,
b) wyłączyć dopływ prądu elektrycznego do pomieszczeń objętych pożarem,
c) usunąć z zasięgu ognia wszelkie materiały palne, a w szczególności butle z
gazami technicznymi, naczynia z płynami łatwopalnymi,
d) nie należy otwierać bez konieczności drzwi, okien do pomieszczeń w których
powstał pożar,
e) szybkie i prawidłowe uruchomienie środków gaśniczych umożliwia ugaszenie
pożaru w zarodku.
24
6.3. Zabezpieczenie pogorzeliska
Dyrektor Szkoły odpowiedzialny jest za:
a) zabezpieczenie miejsca pożaru, wystawienie posterunku pogorzeliskowego
celem uniknięcia pożaru wtórnego, lub nieszczęśliwego wypadku,
b) przystąpienie do uporządkowania pogorzeliska po zakończeniu działalności
komisji powołanej do stwierdzenia przyczyny powstania pożaru.
VII. ORGANIZACJA EWAKUACJI LUDZI I MIENIA Z BUDYNKU
SZKOŁY
7.1. Techniczne warunki ewakuacji
7.1.1. Ilość osób przebywających w obiekcie
- Ogółem około osób 700, w tym około 78 osób personelu,
- Okresowo; uczniowie i personel dydaktyczno-administracyjny w godzinach
800-16 może przebywać na poszczególnych kondygnacjach średnio po 130
osób.
7.1.2. Usytuowanie ciągów komunikacji ogólnej służących celom ewakuacji:
a) pionowe drogi komunikacji ogólnej stanowią dwie odrębne klatki schodowe
stanowiące niezależne drogi ewakuacyjne dla ewakuacji uczniów z
poszczególnych kondygnacji
b) usytuowanie i sposób wydzielenia poziomych dróg ewakuacyjnych:
w obiekcie na każdej kondygnacji usytuowany jest korytarz biegnący wzdłuż
ściany osłonowej, który stanowi drogę ewakuacyjną dla osób przebywających
w pomieszczeniach, prowadzący do nieobudowanych klatek schodowych,
c) z budynku szkoły na zewnątrz obiektu prowadzi pięć wyjść mogących
służyć celom ewakuacji. Ilość , szerokość oraz kierunek otwierania drzwi
zgodny z wymogami rozporządzenia Ministra Infrastruktury ( j.w. ).
- Nr 1 - wyjście główne z hollu głównego na plac spacerowy przy pomniku
Solidarności,
- Nr 2 i 3 - dwa wyjścia bezpośrednio z klatek schodowych na teren boiska
ul. Godlewskiego (teren ewakuacji),
- Nr 4 – wyjście z pomieszczenia sali sportowej, na teren boiska
- Nr 5 – wyjścia z pomieszczeń stołówki ściana szczytowa od strony ul. 1 – go
Maja.
25
Poziome drogi oraz wyjścia ewakuacyjne należy oznakować zgodnie z
Polską Normą PN-92/N-01256/02.
W zależności od zaistniałej sytuacji pożarowej przewiduje się boisko
szkolne jako rejon koncentracji dla ewakuowanych osób i mienia.
e) obiekt nie posiada instalacji oświetlenia awaryjnego .
7.2. Zasady prowadzenia ewakuacji ludzi i mienia
7.2.1. Decyzja o przeprowadzeniu ewakuacji powinna być poprzedzona szybka
analiza zaistniałego bądź potencjalnego zagrożenia dla ludzi i mienia celem
ograniczenia jej do osób znajdujących się w pomieszczeniach najbardziej
zagrożonych. Jeżeli istnieje taka potrzeba, należy podjąć decyzję o ewakuacji
całego stanu osobowego oraz w drugiej kolejności mienia o największej
wartości dokumentacyjnej lub materialnej.
Decyzję o przeprowadzeniu ewakuacji podjąć może Dyrektor Szkoły, jego
Z-ca lub osoba najbardziej energiczna i opanowana.
O ZAISTNIAŁYM ZAGROŻENIU NALEŻY POWIADOMIĆ SŁUŻBY
RATOWNICZE.
Od momentu przybycia jednostek ratowniczo-gaśniczych osobą decydującą
co do trybu prowadzenia ewakuacji jest kierujący akcją ratowniczo-gaśniczą.
Podjęcie decyzji nie powinno być pochopne aby nie spowodować chaosu i
paniki. Nie może być to jednak działanie opóźnione, aby nie zaistniały trudności
w wyprowadzaniu osób zagrożonych.
7.2.2. Ogłoszenie ewakuacji
Przygotowanie osób do opuszczenia zagrożonych pomieszczeń polega
na zwięzłym poinformowaniu ich o kierunku i sposobie opuszczania
niebezpiecznej strefy. Ogłoszenie ewakuacji powinno być podane w formie, z
której jednoznacznie i dla wszystkich wynika konieczność pełnej mobilizacji sił
i potrzeba natychmiastowego opuszczenia pomieszczeń.
Biorąc pod uwagę uwarunkowania techniczne szkoły sposób ogłaszania
ewakuacji ustala się, jak niżej:
1. głośne polecenie słowne np.
26
......... UWAGA PALI SIĘ ... (tu podać miejsce pożaru).
...PROSZĘ BEZZWŁOCZNIE OPUŚCIĆ POMIESZCZENIA ... (podać
jakie).
NALEŻY KIEROWAĆ SIĘ .. (opisać zwięźle drogę ewakuacji i określić
miejsce koncentracji ewakuowanych).
2. sygnał dźwiękowy (dzwonek elektryczny lub ręczny)
- sygnał ciągły trwający nie krócej, jak 2 min.
U w a g a ! Przycisk dzwonka elektrycznego znajduje się odpowiednio w
dyżurce szkoły.
W/w sposoby są równoważne. W celu przyspieszenia ewakuacji można
stosować je łącznie.
7.2.3. Organizacja ewakuacji
Za organizację ewakuacji odpowiada osoba podejmująca decyzję o jej
przeprowadzeniu.
Do czynności z tym związanych ma ona prawo i obowiązek użyć wszelkie
dostępne siły i środki.
W sposób energiczny i sugestywny należy wydać polecenia przede
wszystkim pracownikom, którzy znając rozkład pomieszczeń, posiadając do
nich klucze oraz orientując się w ilości osób w nich przebywających, w
znacznej mierze mogą przyczynić się do sprawności prowadzenia akcji.
EWAKUACJA POWINNA BYĆ PROWADZONA RÓWNOCZEŚNIE Z
AKCJĄ GAŚNICZĄ.
Dlatego kierujący akcją powinien obok, osób odpowiedzialnych za
przeprowadzenie ewakuacji ze wskazanych pomieszczeń całego budynku,
wyznaczyć osoby do gaszenia pożaru w zarodku i zapobiegania jego nasilaniu
się.
27
7.2.4. Zasady prowadzenia ewakuacji
a) jako pierwszych ewakuuję się ludzi przebywających w strefie największego
zagrożenia, a przede wszystkim z pomieszczeń:
- mających jednostronny dostęp do wyjść ewakuacyjnych,
- znajdujących się na kierunku rozprzestrzeniania się frontu pożaru,
- położonych nad kondygnacją, w której powstał pożar,
b) należy udzielić niezbędnej pomocy osobom niepełnosprawnym, dzieciom,
które to nie są z reguły w stanie samoistnie opuścić strefy zagrożenia.
c) podczas prowadzenia ewakuacji w celu uniknięcia powstania paniki i chaosu
organizacyjnego należy zachować spokój, starać się nie okazywać
podniecenia i zdenerwowania,
d) w ramach dostępnych środków należy zapewnić łączność wzajemną osób
uczestniczących w akcji ewakuacyjnej, a po przybyciu jednostek ratowniczogaśniczych z kierującym akcją dowódcą,
e) osobom prowadzącym ewakuację należy zapewnić dostępne ochrony osobiste
oraz możliwość odwrotu z miejsc zagrożonych,
f) ewakuowane osoby należy skupić w miejscach koncentracji i tam udzielić im
odpowiedniej pomocy np. medycznej,
g) po zakończeniu ewakuacji ludzi należy zarządzić dokładną penetrację
pomieszczeń, o ile pozwalają na to zaistniałe warunki pożarowe,
h) ewakuacji mienia dokonuje się wówczas, gdy:
- ruchomości są zagrożone bezpośrednio i nie można ich obronić,
- ruchomości utrudniają dostęp do ogniska pożaru lub ułatwiają rozszerzanie się
pożaru.
i) w pierwszej kolejności (po ewakuacji ludzi) ewakuować należy ważniejszą
dokumentację oraz cenne maszyny i urządzenia,
j) rezygnować należy z ewakuacji przedmiotów bardzo ciężkich lub o dużych
gabarytach, które mogłyby blokować dostęp do budynków, lub uniemożliwiać
przejścia przez drogi ewakuacyjne,
28
k) ewakuowane mienie powinno być należycie strzeżone przez pracowników
przed kradzieżą i zniszczeniem,
l) ewakuacja winna odbywać się najkrótszą możliwą do przebycia drogą do
wyjścia na zewnątrz,
m) ćwiczebną ewakuację należy przeprowadzić przynajmniej raz na dwa lata.
7.3. Postępowanie w pomieszczeniach zadymionych
Przebywając lub wchodząc do pomieszczeń zadymionych podczas
ewakuacji ludzi i mienia należy pamiętać o niebezpieczeństwie, jakie niosą,
gazy pożarowe i dym i postępować wg niżej podanych zasad:
a) drzwi do pomieszczeń należy uchylić stopniowo będąc przy tym w pozycji
pochylonej, a nawet pełzającej; głowę (włosy) należy zabezpieczyć przez
nałożenie hełmu lub owinięcie najlepiej wilgotnym ręcznikiem,
b) należy mieć przy sobie koc gaśniczy dla ochrony osobistej lub ewentualnej
ochrony osoby ewakuowanej,
c) wskazane jest dokonywanie penetracji zadymionych pomieszczeń w dwie
osoby z których jedna zabezpiecza drugą,
d) przy dużym zadymieniu po drogach komunikacji ogólnej należy poruszać się
w pozycji jak najbardziej przyziemnej, gdyż w dolnej strefie pomieszczeń
panuje najmniejsze zadymienie i stężenie gazów pożarowych oraz
stosunkowo niska temperatura,
e) w celu zachowania orientacji należy poruszać się przy ścianach, barierkach
itp. elementach budowlanych,
f) chcąc ograniczyć przedostawanie się drażniącego dymu do ustroju stosujemy
prowizoryczne zabezpieczenie w postaci np. zmoczonej chusteczki
przyłożonej do ust i nosa,
g) czas przebywania w strefie zadymienia należy ograniczyć do minimum.
29
7.4. Postępowanie wobec osoby, na której zapaliła się odzież:
a) wezwaniem ustnym lub siłą, zmuszamy poszkodowanego do upadku, a
następnie powodujemy by tarzał się po ziemi lub nakrywamy go kocem
gaśniczym, ewentualnie jakąkolwiek tkaniną (koc, narzuta itp.) i tłumimy
płomienie,
b) po zatrzymaniu poszkodowanego możemy oblać go strumieniem wody i w
ten sposób stłumić ogień, jak i ochłodzić powierzchnię ciała (co ogranicza
zakres oparzeń),
c) udzielić pierwszej pomocy przewidzianej dla oparzonych, a następnie
zapewnić szybkie udzielenie pomocy lekarskiej . Sposoby udzielania
pierwszej pomocy przedstawiono na kolejnych planszach.
30
ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY
SPRAWDZENIE PRZYTOMNOŚCI
BADANIE ODDECHU.
ODCHYL GŁOWĘ NIEPRZYTOMNEGO DO TYŁU,
PODTRZYMAJ ŻUCHWĘ, SPRAWDŹ, CZY SŁYSZYSZ,
CZUJESZ WYDECH OSOBY POSZKODOWANEJ.
ZAOBSERWUJ, CZY SĄ WIDOCZNE RUCHY
ODDECHOWE KLATKI PIERSIOWEJ I BRZUCHA. NIE
KORZYSTAJ Z POMOCY PIÓRKA, LUSTERKA LUB
SZKŁA, BO MOGĄ DAĆ FAŁSZYWY WYNIK.
BADANIE TĘTNA (PULS).
SPRAWDŹ OBECNOŚĆ TĘTNA NA TĘTNICACH
SZYJNYCH. CZTEREMA ZŁOŻONYMI PALCAMI, NA
PRZEDNIEJ
POWIERZCHNI
SZYI,
PO
OBU
STRONACH
KRTANI
SYMETRYCZNIE.
TĘTNO
NALEŻY BADAĆ PO KAŻDEJ STRONIE OSOBNO.
JEŻELI MASZ KŁOPOTY Z LOKALIZACJĄ MIEJSCA,
PORÓWNAJ U SIEBIE.
BRAK TĘTNA (PULSU) ZATRZYMANE KRĄŻENIE
KRWI.
MASZ 4 MINUTY NA URATOWANIE MÓZGU PRZED
NIEDOTLENIENIEM. W TYM CZASIE ŻADNA SŁUŻBA
RATOWNICZA NIE PRZYBĘDZIE NA MIEJSCE
ZDARZENIA.
W TYM MOMENCIE TWOJA POMOC JEST JEDYNĄ SZANSĄ DLA POSZKODOWANEGO
NIEZWŁOCZNIE ROZPOCZNIJ PODSTAWOWE CZYNNOŚCI RATUNKOWE.
  SZTUCZNE ODDYCHANIE TECHNIKĄ „USTA-USTA" (10-20 ODDECHÓW NA
MINUTĘ),
  MASAŻ POŚREDNI SERCA (80-100 UCIŚNIĘĆ NA MINUTĘ) W RYTMIE 15
UCISKÓW SERCA NA 2 ODDECHY „USTA-USTA".
31
MASAŻ POŚREDNI SERCA.
UŁÓŻ
POSZKODOWANEGO
NA
TWARDYM
PODŁOŻU.
UNIEŚ MU WYSOKO NOGI,
OPIERAJĄC
JE
NP.
O
KRZESŁO. ODSŁOŃ KLATKĘ
PIERSIOWĄ, OPRZYJ DŁONIE
NA DOLNEJ POŁOWIE MOSTKA, 2 - 3 CM OD KĄTA
PODŻEBROWEGO.
NIE
ODRYWAJĄC
DŁONI
UCISKAJ
RYTMICZNIE
NA
GŁĘBOKOŚĆ 3 - 5 CM Z
CZĘSTOŚCIĄ
80-100
UCIŚNIĘĆ NA MINUTĘ. UCISK
DO ROZLUŹNIENIA WYKONUJ
JAK 1:1. CO 15 UCIŚNIĘĆ
SERCA
WYKONUJ
POSZKODOWANEMU
2
SZTUCZNE
ODDECHY.
DZIAŁANIA
RATOWNICZE
KONTYNUUJ
DO
CZASU
PRZYBYCIA LEKARZA.
JEŻELI TĘTNO JEST WYCZUWALNE ZASTOSUJ SZTUCZNE
ODDYCHANIE „USTA -USTA". OCZYŚĆ JAMĘ USTNĄ Z
EWENTUALNYCH CIAŁ OBCYCH (RÓWNIEŻ PROTEZ ZĘBOWYCH). W TYM CELU ODCHYL GŁOWĘ NA BOK, OTWÓRZ USTA I
DWOMA PALCAMI WYGARNIJ ZAWARTOŚĆ NA ZEWNĄTRZ.
WSKAZANE JEST UPRZEDNIE WŁOŻENIE RĘKAWICZEK
OCHRONNYCH. NIE WOLNO STOSOWAĆ ŻADNYCH NARZĘDZI.
UDROŻNIJ GÓRNE DROGI ODDECHOWE, PODCIĄGAJĄC
ŻUCHWĘ DO PRZODU I ODCHYLAJĄC GŁOWĘ NIEPRZYTOMNEGO DO TYŁU AŻ BRODA ZNAJDZIE SIĘ WYŻEJ NIŻ NOS.
MOŻNA PODŁOŻYĆ NIEWIELKI WAŁEK Z UBRANIA POD KARK. O
ILE TO MOŻLIWE KORZYSTAJ Z „MASECZEK JEDNORAZOWYCH"
DO SZTUCZNEGO ODDYCHANIA.
ZACIŚNIJ NOS POSZKODOWANEGO, WEŹ GŁĘBOKI WDECH,
PRZYŁÓŻ USTA DO UST POSZKODOWANEGO I WDMUCHNIJ
POWIETRZE TAK, ABY UNIOSŁA SIĘ JEGO KLATKA PIERSIOWA.
RÓB PRZERWĘ NA WYDECH. POWTARZAJ CZYNNOŚĆ Z
CZĘSTOŚCIĄ 10-20 ODDECHÓW NA MINUTĘ.
32
UKŁADANIE W POZYCJI BOCZNEJ BEZPIECZNEJ.
U LEŻĄCEGO NA PLECACH ZEGNIJ NOGĘ W KOLANIE. POSŁUGUJĄC SIĘ NOGĄ JAK DŹWIGNIĄ
ODCHYL BIODRO. POD POŚLADEK I PLECY WSUŃ
RAMIĘ I DŁOŃ. CHWYĆ ZA DRUGIE RAMIĘ I BIODRO
I OBRÓĆ POSZKODOWANEGO NA BOK. U
LEŻĄCEGO NA BOKU, „DOLNE" RAMIĘ WYSUŃ ZA
PLECY. W TEN SPOSÓB USTABILIZUJESZ POZYCJĘ
CIAŁA. ODCHYL GŁOWĘ, I PODŁÓŻ POD TWARZ
DŁOŃ
„GÓRNEJ"
RĘKI.
NIE
POZOSTAWIAJ
POSZKODOWANEGO BEZ OPIEKI. CHROŃ GO
PRZED WYCHŁODZENIEM. KONTROLUJ TĘTNO I
ODDYCHANIE. CO 1 - 2 GODZINY OBRACAJ
DELIKATNIE NA DRUGI BOK.
URAZY GŁOWY I KLATKI PIERSIOWEJ.
OSOBĘ PRZYTOMNĄ Z RANĄ GŁOWY
UŁÓŻ W POZYCJI PÓŁSIEDZĄCEJ PODPARTEJ. RANĘ OSŁOŃ JAŁOWĄ GAZĄ. NIE
WOLNO UCISKAĆ RANY, PONIEWAŻ
GROZI TO USZKODZENIEM MÓZGU.
OSOBĘ Z RANĄ KLATKI PIERSIOWEJ UŁÓŻ
W POZYCJI PÓŁSIEDZĄCEJ PODPARTEJ.
RANĘ PRZYKRYJ JAŁOWĄ GAZĄ I UCIŚNIJ.
OPATRUNEK DODATKOWO PRZYKRYJ
FOLIĄ, KTÓREJ BRZEGI DOKŁADNIE
USZCZELNIJ PLASTREM. ZAPOBIEGA TO
EWENTUALNEJ ODMIE OPŁUCNOWEJ.
URAZY BRZUCHA.
POSZKODOWANEGO Z RANĄ BRZUCHA
UŁÓŻ NA PLECACH, Z NIEZNACZNIE UGIĘTYMI
NOGAMI,
ABY
ZMNIEJSZYĆ
NAPIĘCIE MIĘŚNI ŚCIANY BRZUCHA,
RANĘ PRZYKRYJ DUŻYM JAŁOWYM
OPATRUNKIEM Z GAZY LUB CHUSTY
TRÓJKĄTNEJ. NIE NALEŻY UCISKAĆ
RANY, NAWET GDYBY DOSZŁO DO
WYTRZEWIENIA.
33
OPARZENIA TERMICZNE.
  PŁONĄCĄ ODZIEŻ NALEŻY UGASIĆ
WODĄ LUB KOCEM GAŚNICZYM.
  OPARZENIA NATYCHMIAST SCHŁODZIĆ
ZIMNĄ WODĄ.
 
NIE
DOTYKAĆ
PALCAMI
RAN
POWSTAŁYCH W WYNIKU POPARZENIA.
  NIE STOSOWAĆ ŻADNYCH
ŻELÓW, OLEJÓW, ZASYPEK.
MAŚCI,
 
NIE PRZEKŁUWAĆ PĘCHERZY ZE
WZGLĘDU
NA
NIEBEZPIECZEŃSTWO
INFEKCJI.
  NADPALONE UBRANIE MOŻNA DELIKATNIE USUNĄĆ TYLKO Z MIEJSC, GDZIE
NIE PRZYLEGA ONO DO SKÓRY.
  NIE OPATRYWAĆ OPARZEŃ TWARZY I
OCZU (PO ŹLE ZROBIONYM OPATRUNKU
MOGĄ POZOSTAĆ BLIZNY).
 
W RAZIE MNIEJSZYCH OPARZEŃ
USZKODZONE CZĘŚCI CIAŁA ZANURZYĆ
NA OKOŁO 15 MINUT DO ZIMNEJ WODY AŻ
BÓL OSŁABNIE.
  W PRZYPADKU WIĘKSZYCH OPARZEŃ
NAŁOŻYĆ NA RANĘ POOPARZENIOWY
STERYLNY OPATRUNEK.
  JEŚLI POSZKODOWANY JEST PRZYTOMNY DAJ MU DUŻO PŁYNÓW DO PICIA:
OSŁODZONĄ HERBATĘ, SOK OWOCOWY,
WODĘ Z 2 ŁYŻECZKAMI SOLI NA LITR.
  OSOBY NIEPRZYTOMNE UŁOŻYĆ W
POZYCJI BOCZNEJ BEZPIECZNEJ. NICZEGO NIE PODAWAĆ DO PICIA.
34
VIII. ZABEZPIECZENIE PRZECIWPOŻAROWE PRAC POŻAROWO I
WYBUCHOWO NIEBEZPIECZNYCH PROWADZONYCH W
SZKOLE
8.1. Procedura wstępna
W razie zamierzenia prowadzenia w budynkach i pomieszczeniach prac
pożarowo i wybuchowo niebezpiecznych, w szczególności takich, jak:
- prace związane z używaniem aparatów i urządzeń do cięcia i spawania metali,
- prace malarsko-lakiernicze i impregnacyjne, wykonywane przy użyciu
wyrobów lakierowych i impregnacyjnych łatwo zapalnych,
- prac wymagających użycia
ognia otwartego, a w szczególności do
rozgrzewania substancji bitumicznych itp.
koniecznym jest poprzedzenie ich n/w procedurą szczegółową
1. Zamiar podjęcia prac pożarowo niebezpiecznych powinien być bezwzględnie
zgłoszony i skonsultowany z Dyrektorem Szkoły przez osoby planujące
wykonywanie takich prac,
2. W/w osoby wraz z przedstawicielem kierownictwa przed przystąpieniem do
realizacji prac niebezpiecznych pożarowo, w przewidywanym miejscu ich
prowadzenia, dokonują oceny poziomu zagrożenia pożarowego
(wybuchowego), jakie mogą spowodować te prace,
3. po dokonaniu rozpoznania, o którym mowa wyżej ustalić należy wspólnie
niezbędny zakres przedsięwzięć organizacyjno-technicznych, mających na
celu niedopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania się pożaru mogącego
wyniknąć w toku prac,
4. ustalenie niezbędnych warunków prowadzenia prac pożarowo i wybuchowo
niebezpiecznych dokonuje się w zezwoleniu (patrz Załącznik Nr 2),
5. wydanie zezwolenia na prowadzenie prac niebezpiecznych pożarowo przez
Dyrektor lub inną osobę z kierownictwa, po stwierdzeniu wykonania
wskazanych prac zabezpieczających,
35
6. przy prowadzeniu w pomieszczeniach prac spawalniczych obowiązuje stały
dozór miejsc prowadzenia tych prac i jego najbliższego otoczenia, w czasie i
na warunkach określonych każdorazowo w w/w zezwoleniu,
7. po zakończeniu prac spawalniczych należy przeprowadzić dokładną kontrolę
pomieszczeń, w których wykonywano te prace, oraz pomieszczeń sąsiednich;
należy stwierdzić, czy nie występują jakiekolwiek objawy pożaru oraz czy
sprzęt spawalniczy został zdemontowany, odłączony od źródeł zasilania i
należycie zabezpieczony przed dostępem osób postronnych.
W
pomieszczeniach, gdzie występuje szczególne nagromadzenie materiałów
palnych związane np. z wystrojem wnętrz, kontrolę taką należy ponowić po
upływie 4, a następnie 8 godzin, licząc od czasu zakończenia prac
spawalniczych.
8.2. Zalecenia prewencyjne
Przy wykonywaniu prac niebezpiecznych pożarowo należy przestrzegać
następujących zasad:
1. wszelkie materiały palne występujące w miejscu wykonywania prac z
użyciem ognia otwartego, w rejonach przyległych, w tym również elementy
konstrukcji budynku i znajdujących się w nim instalacji technicznych, należy
zabezpieczyć przed zapaleniem,
2. zabronione jest ze względu na zagrożenie wybuchowe wykonywanie prac z
użyciem ognia otwartego (np. spawanie) w pomieszczeniach, w których
wykonano tego samego dnia prace malarskie lub impregnacyjne przy użyciu
wyrobów lakierowych i impregnacyjnych łatwo zapalnych lub inne prace
przy użyciu materiałów łatwo zapalnych.
Czas, po jakim można wykonywać prace spawalnicze, uzależniony jest od
szybkości całkowitego odparowania rozpuszczalników, którą producent
wyrobów lakierowanych i impregnacyjnych określa zawsze jako czas
schnięcia. W stosunku do tego czasu należy przyjąć min. 12-godzinną
rezerwę bezpieczeństwa. Stężenie par i cieczy w mieszaninie z powietrzem w
miejscu wykonywania prac nie może przekraczać 10% ich dolnej granicy
wybuchowości,
3. w miejscu wykonywania prac powinien znajdować się sprzęt umożliwiający
likwidację wszelkich źródeł pożaru,
36
4. prace niebezpieczne pożarowo mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby
do tego upoważnione posiadające odpowiednie kwalifikacje,
5. sprzęt używany do wykonywania prac powinien być sprawny technicznie i
zabezpieczony przed możliwością wywołania pożaru,
6. zabronione jest rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły i innych
materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od obiektu, przyległego do niego
składowiska lub plac składowego z materiałami palnymi, przy czym jest
dopuszczalne wykonywanie tych czynności na dachach o konstrukcji i
pokryciu niepalnym, jeżeli zostaną zastosowane odpowiednie, przeznaczone
do tego celu podgrzewacze,
7. w przypadku wykonywania prac malarskich itp. w pomieszczeniach
zamkniętych stosowanie rozpuszczalników i innych cieczy łatwo zapalnych
dozwolone jest pod warunkiem zapewnienia odpowiednio intensywnej
wymiany powietrza.
INSTRUKCJA
dla pracowników prowadzących prace
niebezpieczne pożarowo
Przed przystąpieniem do prac spawalniczych prowadzonych
w obiektach lub pomieszczeniach w których można spowodować pożar należy:
1) Dokonać komisyjnej oceny zagrożenia pożarowego oraz określić niezbędne
wymagania p.pożarowe mające na celu niedopuszczenie do powstania i
rozprzestrzeniania się pożaru.
2) Usunąć wszelkie substancje łatwopalne lub zabezpieczyć je kocem
gaśniczym ewentualnie innymi materiałami niepalnymi.
3) Dokonać pomiaru stężenia par cieczy zapalnych gazów
lub pyłów jakie mogą występować w danym budynku lub pomieszczeniu lub
też w urządzeniach i instalacjach produkcyjnych przy użyciu stosowanych
eksperymentów.
4) Palne przedmioty należy odsunąć na bezpieczną odległość od miejsca
spawania celem umożliwienia przedostania się odprysków spawalniczych.
37
5) Przed przystąpieniem do spawania należy sprawdzić czy w sąsiedztwie nie
znajdują się materiały lub przedmioty mogące ulec zapaleniu w skutek
przewodnictwa cieplnego bądź też odprysków spawalniczych.
6) Jeżeli w pobliżu miejsca spawania znajdują się otwory przelewowe
instalacyjne, itp. należy je uszczelnić materiałami niepalnymi celem
niedopuszczenia do przenikania rozprysków spawalniczych do sąsiednich
pomieszczeń lub na niższe kondygnacje.
7) W miejscach do wykonywania prac spawalniczych należy przygotować min.:
a) pojemnik z materiału niepalnego z wodą na odpadki drutu
spawalniczego i końcówki elektrod,
b) podręczny sprzęt gaśniczy.
8) Po zakończeniu prac spawalniczych należy dokładnie stwierdzić w promieniu
do 20 m czy nie istnieje możliwość powstania pożaru. Przy dokonaniu prac
spawalniczych w otoczeniu materiałów niebezpiecznych pożarowo,
przeprowadzić kontrole w odstępach po zakończeniu pracy co 2; 4; 8 godzin.
9) Prace niebezpieczne pożarowo mogą być wykonywane wyłącznie
przez osoby do tego upoważnione, posiadające odpowiednie kwalifikacje.
10) Sprzęt używany do wykonywania prac powinien być sprawny
technicznie i zabezpieczony przed możliwością wywołania pożaru.
11) Wytwornice acetylenowe powinny być oddalone od wszystkich
źródeł otwartego ognia co najmniej o 4 m.
12) Przewoźne agregaty spawalnicze powinny być ustawione poza
pomieszczeniami w których wykonuje się prace spawalnicze.
13) Butle z gazami technicznymi powinny być oddalone o 1 m od grzejników
centralnego ogrzewania, a od innych źródeł ciepła z otwartym ogniem co
najmniej o 10 m.
38
IX.
UŻYTKOWANIE INSTALACJI I URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH
STANOWIĄCYCH WYPOSAŻENIE OBIEKTÓW SZKOŁY KONTROLE I BADANIA OKRESOWE (stan prawny na dzień
2011.03.30)
9.1. Instalacje elektroenergetyczne
Okresowe sprawdzenie stanu technicznego instalacji elektroenergetycznej
obejmuje:
1. pomiar napięć i obciążeń - nie rzadziej niż co 5 lat, w miarę możliwości w
okresie największego obciążenia
2. sprawdzenie skuteczności działania środków ochrony przeciwpożarowej
(np. skuteczność zerowania)
- nie rzadziej niż co 5 lat
3. pomiar rezystancji izolacji przewodów roboczych instalacji
a) instalacje na otwartym powietrzu - nie rzadziej niż co 5 lat
b) pozostałe
- nie rzadziej niż co 5 lat.
Podstawa prawna:
- Art. 62 ust. 1 pkt. 2 Ustawy z dn. 7 lipca 1994 "Prawo budowlane" (Dz. U.
Nr 156, poz. 1118 z 2006r. z późniejszymi zmianami)
- § 4 ust. 1 pkt.2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 07. czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków,
innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719 z dnia 22
czerwca 2010 r).
9.2. Instalacja odgromowa
Badania okresowe instalacji odgromowej należy wykonać nie rzadziej niż co 5
lat. Zakres badań powinien obejmować:
1. oględziny części nadziemnej,
2. sprawdzenie ciągłości połączeń części nadziemnej,
3. pomiar rezystancji uziemienia,
4. sprawdzenie stanu uziomów po ich odkopaniu.
39
Podstawa prawna:
- Art. 62 ust. 1 pkt. 2 Ustawy z dn. 7 lipca 1994 "Prawo budowlane" (Dz. U.
Nr 156, poz. 1118 z 2006r. z późniejszymi zmianami)
- pkt. 5.2. PN-86/E-05003/01 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych.
Wymagania ogólne,
- pkt. 4.1.4. PN-86/E-05003/02 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych.
Ochrona podstawowa.
9.3. Instalacje gazowe
Oględziny stanu technicznego instalacji gazowych w obiektach
szkoły należy przeprowadzić nie rzadziej niż raz w roku.
Podczas przeprowadzania oględzin należy sprawdzić:
1. stan techniczny przewodów gazowych,
2. stan techniczny połączenia urządzeń gazowych,
3. szczelność przewodów i armatury,
4. stan techniczny i zabezpieczenia kurka głównego.
Podstawa prawna:
- Art. 62 ust. 1 pkt. 2 Ustawy z dn. 7 lipca 1994 "Prawo budowlane" (Dz. U.
Nr 156, poz. 1118 z 2006r. z późniejszymi zmianami)
- §15 zarządzenia Ministra Przemysłu z 20 sierpnia 1988 r. w sprawie
szczególnych zasad eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych
służących do przesyłania paliw gazowych (M. P. Nr 25 z 1988 r.).
9.4. Przewody kominowe (dymowe, spalinowe, wentylacyjne)
Sprawdzenie stanu technicznej sprawności przewodów kominowych powinno
odbywać się co najmniej dwa razy w roku tj. 31 maja i 30 listopada.
Usuwanie zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych:
- od palenisk opalanych paliwem stałym - co najmniej 4 razy w roku,
- od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym - co najmniej 2 razy w
roku.
Podstawa prawna:
- Art. 62 ust. 1 pkt. 3 Ustawy z dn. 7 lipca 1994 "Prawo budowlane" (Dz. U.
Nr 156, poz. 1118 z 2006r. z późniejszymi zmianami),
- § 34 ust. 1 rozporządzenia MSWiA z dn. 6 czerwca 2010 w sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów
(Dz. U. Nr 109, poz. 719 z 22 czerwca 2010r.)
40
Uwaga !
Kontrolę stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronych oraz
gazowych powinny przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane
przy wykonaniu dozoru lub usług w zakresie naprawy lub konserwacji
odpowiednich urządzeń elektrycznych lub gazowych, określone w przepisach
szczególnych.
Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych powinny przeprowadzać
osoby posiadające kwalifikacje zawodowe stwierdzone przez izbę
rzemieślniczą.
Dokumenty szczegółowe potwierdzające fakt przeprowadzenia badań
okresowych w/w instalacji należy przechowywać w książce obiektu.
Art. 62 ust. 5 i ust. 6, Art. 64 cyt. ustawy z dn. 7 lipca 1994 "Prawo budowlane".
41
X. Wskazania w zakresie bezpieczeństwa pożarowego dla organizatora
imprez z udziałem dużych grup ludzi (bali, zabaw, koncertów, dyskotek
w których uczestniczy ponad 50 osób).
Przestrzeganie przedstawionych poniżej zasad pozwoli na zapewnienie
podstawowych warunków bezpieczeństwa pożarowego, osobom przebywającym
w obiektach. Zgodnie z ustawą z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie
przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 178, poz. 1380 z 2009 r. zm. Dz. U. Nr 57 poz.
353 z 2010 r.):
Art. 3: Każda osoba fizyczna, prawna, organizacja lub instytucja korzystająca z
budynku, obiektu lub terenu zobowiązana jest zabezpieczyć użytkowany
budynek, obiekt lub teren przed zagrożeniem pożarowym lub innym
miejscowym zagrożeniem.
Art. 4: Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku obiektu lub terenu jest
zobowiązany do zapewnienia jego ochrony przeciwpożarowej,
a w szczególności zobowiązany jest do:
 przestrzegania przeciwpożarowych wymagań budowlanych i instalacyjnych,
wyposażenia budynku, obiektu lub terenu w sprzęt pożarniczy i ratowniczy
oraz środki gaśnicze,
 zapewnienia osobom przebywającym w budynku, obiekcie lub na terenie
bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
 przygotowania budynku, obiektu lub terenu do prowadzenia akcji
ratowniczej,
 ustalenia sposobów postępowania na wypadek powstania pożaru
42
W związku z powyższym organizator powinien:
a) Przed rozpoczęciem imprezy sprawdzić, czy:
1. Planowane wykorzystanie obiektu jest zgodne z jego pierwotnym
przeznaczeniem, a przewidywana ilość uczestników imprezy nie przekracza
maksymalnej liczby osób mogących jednocześnie przebywać w obiekcie,
przy czym długość dróg ewakuacyjnych nie powinna przekraczać:
- dla drogi w pomieszczeniu mierzonej od najdalszego miejsca, w którym może
przebywać człowiek do wyjścia ewakuacyjnego z tego pomieszczenia 40 m,
- dla drogi do wyjścia ewakuacyjnego z pomieszczenia do wyjścia na zewnątrz
budynku, do drzwi lub spocznika schodów klatki schodowej
10 m przy
jednym kierunku dojścia i 30 m przy dwu lub więcej dojściach.
- dla pomieszczeń, w których przebywać będzie więcej niż 50 osób, lub których
powierzchnia przekracza 300 m2, należy zapewnić co najmniej dwa wyjścia
ewakuacyjne,
- szerokość drzwi powinna być dostosowana do liczby osób mogących
przebywać jednocześnie w pomieszczeniu i wynosić co najmniej 0,6 m na 100
osób, lecz nie mniej niż 0,8 m; drzwi te powinny otwierać się na zewnątrz
pomieszczeń,
- drzwi wyjściowe nie mogą być rozsuwane, podnoszone i obrotowe,
- elementy wyposażenia oraz wystroje wnętrz w tym dekoracje powinny być
wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych; stosowanie palnych
wykładzin sufitowych jest zabronione,
- dopuszcza się okładziny z materiałów trudno zapalnych i boazerii z drewna
twardego liściastego mocowane do łat drewnianych do wysokości 2,5 m od
poziomu podłogi, a powyżej mocowane bezpośrednio do niepalnego podłoża,
2. sprawne są zainstalowane w obiekcie urządzenia przeciwpożarowe, jeżeli
takie występują, np.:
 podręczny sprzęt gaśniczy - na każde 100 m2 powierzchni powinna
przypadać co najmniej jedna gaśnica o masie środka gaśniczego 2 kg,
 hydranty i zawory hydrantowe,
43
 oświetlenie bezpieczeństwa i ewakuacyjne - wymagane dla liczby osób
większej niż 300,
 urządzenia do usuwania dymów i gazów pożarowych,
 instalacje sygnalizacyjno - alarmowe,
 stałe i półstałe instalacje gaśnicze,
3. zapewniono sprawność ustalonego sposobu łączności alarmowej z najbliższą
jednostką PSP,
4. zapewniono dostęp do:
 miejsc uruchamiania urządzeń przeciwpożarowych i gaśniczych,
 przeciwpożarowych wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego
oraz głównych zaworów gazu,
 wyjść ewakuacyjnych,
 podręcznego sprzętu gaśniczego.
5. nie pogorszono warunków ewakuacji poprzez:
 składowanie materiałów palnych i ustawienie jakichkolwiek przedmiotów na
drogach ewakuacyjnych,
 zamknięcie drzwi ewakuacyjnych w sposób umożliwiający ich
natychmiastowe otwarcie,
 stosowanie palnych boazerii na ścianach i sufitach oraz łatwo zapalnych
wykładzin podłogowych,
6. oznakowano zgodnie z Polskimi Normami:
 drogi, wyjścia i kierunki ewakuacji,
 miejsca usytuowania urządzeń przeciwpożarowych
 lokalizację przeciwpożarowych lub głównych wyłączników prądu i gazu,
44
 miejsca usytuowania podręcznego sprzętu gaśniczego.
7. Umieszczono w miejscach widocznych wykazy telefonów alarmowych oraz
instrukcje postępowania na wypadek pożaru,
8. Pracownicy obsługi obiektów, organizatorzy imprez i służby ochroniarskie
znają zasady postępowania na wypadek powstania pożaru, a w szczególności:
 zasady organizacji i prowadzenia ewakuacji,
 sposób alarmowania Państwowej Straży Pożarnej oraz służb ratowniczych
działających w obiekcie,
 zasady użycia podręcznego sprzętu gaśniczego oraz uruchomienia urządzeń
przeciwpożarowych znajdujących się w obiekcie,
9. Zapewniono drogi pożarowe i dostęp do obiektu dla jednostek ratowniczogaśniczych,
10. Zapewniono właściwy dobór i wykonanie ogrzewania i instalacji
elektroenergetycznych (potwierdzonych wynikami badań rezystancji izolacji
przewodów nie rzadziej niż raz na 5 lat),
11. Opracowano dla obiektu "Instrukcję bezpieczeństwa", w której znajduje się
m.in. wyżej wymienione informacje.
b) W trakcie trwania imprezy należy zwracać uwagę na:
1. Bezpieczeństwo podczas stosowania efektów specjalnych,
2. Zakaz używania
pirotechnicznych,
w
przestrzeniach
zamkniętych
(salach)
wyrobów
3. Stan połączeń urządzeń nagłaśniających, oświetleniowych itp.,
4. Drożność dróg ewakuacyjnych i możliwość natychmiastowego otwarcia
drzwi ewakuacyjnych,
5. Przejezdność dojazdów pożarowych i zachowanie dostępu do obiektu dla
jednostek ratowniczo - gaśniczych,
45
6. Przestrzeganie zakazu używania ognia otwartego i palenia tytoniu w
miejscach do tego celu nieprzeznaczonych,
7. Zapewnienie ciągłości nadzoru nad przebiegiem imprezy przez służby
(osoby) organizatora,
Zachowanie się publiczności i eliminowanie wszelkich zachowań mogących być
przyczyną zagrożenia.
46
Załącznik Nr 1
.......................................
miejsce pracy
.......................................
imię i nazwisko pracownika
.......................................
komórka organizacyjna
OŚWIADCZENIE
Ja, niżej podpisany(a), niniejszym oświadczam, że zostałem(am)
zapoznany(a) z obowiązkami i zadaniami w zakresie zapobiegania powstawaniu
i rozprzestrzenianiu się pożarów oraz ze sposobem postępowania na wypadek
powstania pożaru w obiekcie Szkoly Podstawowej Nr 21 w Elblągu przy ulicy
Godlewskiego.
............................................
podpis pracownika
........................... dnia ...........................
47
Załącznik Nr2
ZEZWOLENIE
na przeprowadzenie prac pożarowo i wybuchowo niebezpiecznych
1.
Miejsce pracy ........................................................................................
2.
Rodzaj pracy .........................................................................................
3.
Czas wykonywania prac: dnia ..............................................................
od godz. ..................................... do godz. .........................................
4.
Zagrożenie pożarowe (wybuchowe) w miejscu wykonywania prac
.............................................................................................................
5.
Sposób zabezpieczenia miejsca prac przed możliwością zainicjowania
pożaru (wybuchu) ................................................................................
............................................................................................................
6.
7.
Środki zabezpieczenia:
1.
przeciwpożarowe: .......................................................................
2.
BHP: ........................................................................................
3.
inne: .........................................................................................
Sposób wykonywania prac: .....................................................................
...............................................................................................................
8.
Odpowiedzialny za:
1) przygotowanie
miejsca
prac,
środków
zabezpieczających
i
zabezpieczenie toku prac:
........................................... Wykonano ............................................
(imię i nazwisko)
(podpis)
2) wyłączenie spod napięcia:
........................................... Wykonano ........................................
(imię i nazwisko)
(podpis)
48
3) dokonanie analizy stężenia par cieczy i gazów oraz pyłów:
........................................... Wykonano; w miejscu prac nie występują
(imię i nazwisko)
stężenia niebezpieczne
...............................................................
(podpis)
4) stosowanie środków zabezpieczających, organizację pracy i instruktaż:
........................................................................................................
(imię i nazwisko)
Przyjąłem do wykonania .................................................................
(podpis)
9.
Zezwalam na rozpoczęcie robót
.........................................
(podpis kierownika
jednostki organizacyjnej)
49
Załącznik Nr3
PROTOKÓŁ Nr ................................
ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWEGO PRAC
NIEBEZPIECZNYCH POŻAROWO
1. Nazwa i określenie pomieszczenia - stanowiska, w którym przewiduje się
wykonanie prac.
..................................................................................................................................
2. Charakterystyka (technologiczna) przewidzianych do realizacji prac
..................................................................................................................................
3. Charakterystyka zagrożenia pożarowego, zagrożenia wybuchem oraz
właściwości pożarowe materiałów palnych występujących w pomieszczeniu
lub rejonie przewidzianych prac
..................................................................................................................................
4. Rodzaje elementów budowlanych (zapalność) występujących w danym
pomieszczeniu lub rejonie przewidzianych prac
..................................................................................................................................
.............................................................................................................................
5. Sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego pomieszczenia, stanowiska,
urządzenia na okres wykonywania prac
..................................................................................................................................
6. Ilość i rodzaje podręcznego sprzętu gaśniczego do zabezpieczenia toku prac
..................................................................................................................................
7. Środki i sposób alarmowania straży pożarowej oraz współpracowników w razie
zaistnienia pożaru
..................................................................................................................................
8. Osoba(y) odpowiedzialne za całokształt przygotowania zabezpieczenia
przeciwpożarowego toku prac
..................................................................................................................................
9. Osoba(y) odpowiedzialna(e) za nadzór nad stanem bezpieczeństwa
pożarowego w toku wykonywanych prac
..................................................................................................................................
50
10. Osoby zobowiązane do przygotowania kontroli rejonu prac po ich zakończeniu
(określenie ilości i częstotliwości kontroli)
..................................................................................................................................
Podpisy Członków Komisji:
................................................
(imię i nazwisko, zajmowane stanowisko)
................................................
(imię i nazwisko, zajmowane stanowisko)
................................................
(imię i nazwisko, zajmowane stanowisko)
51