Wewnętrzna budowa materii
Transkrypt
Wewnętrzna budowa materii
I. Dyfuzja To samorzutne wnikanie cząsteczek jednej substancji między cząsteczki drugiej substancji, gdy są one w bezpośrednim kontakcie np. zapach ciasta w powietrzu, kryształki soli w wodzie, woda z sokiem lub woda z manganianem (VII) potasu Dyfuzja zachodzi najszybciej w gazach, wolniej w cieczach, a najwolniej w ciałach stałych • cząstki bardzo szybko się poruszają • odległości między cząstkami bardzo duże • cząstki drgają • odległości między cząstkami bardzo małe GAZ CIAŁO STAŁE • cząstki szybko się poruszają • odległości między cząstkami mniejsze CIECZ II. Ziarnista budowa materii Materia, czyli wszystko, co nas otacza (gaz, ciecz, ciało stałe) zbudowana jest z maleńkich cząstek elementarnych, które są w ciągłym ruchu – dlatego mówimy o ziarnistej (nieciągłej) budowie materii. III. Masa atomowa i cząsteczkowa 1 u = 0,0,166 * 10-23 g Atom jest bardzo mały, trudno wyobrazić sobie jego rozmiar. 1 g = 6,02 * 1023 u Masy atomów podaje się w jednostce masy atomowej u (unit) Masy atomowe odczytuje się z układu okresowego pierwiastków chemicznych, masy atomowe podaje się w przybliżeniu mLi = 6,941 u = 7 u Masę cząsteczkową oblicza się, sumując masy atomowe atomów wchodzących w skład cząsteczki. m H 2 O = 2 o m H + 1 o mO = 2 o 1u + 1 o 16u = 2u + 16 u = 18u IV. Budowa atomu Atom pierwiastka chemicznego składa się z dwóch obszarów: jądra (w jądrze znajdują się dodatnio naładowane protony p+ i obojętne neutrony no) powłok elektronowych, po których krążą elektrony e- uproszczony model atomu węgla jądro elektron proton powłoka walencyjna neutron ostatnia powłoka elektronowa w atomie to powłoka walencyjna, a elektrony na niej krążące to elektrony walencyjne V. Właściwości podstawowych cząstek materii. Nazwa cząstki proton jądro atomowe neutron powłoki elektron elektronowa nukleony Symbol Przybliżona masa Ładunek p+ 1u 1u +1 no e- 1 u 1840 0 -1 VI. Liczba atomowa i cząsteczkowa liczba masowa = protony + neutrony liczba atomowa = protony = elektrony Ustal ilość elektronów protonów 11 11 neutrony liczbę atomową liczbę masową 12, bo 23-11 11 23 VII. Ilość elektronów na powłokach maksymalna liczba elektronów, która może znajdować się na danej powłoce 2e- 8e- 18e- 32e- jądro atomu K L M N O P Q N nazwy powłok elektronowych VIII. Izotopy Izotopy są to odmiany tego samego pierwiastka chemicznego o takiej samej liczbie atomowej Z, ale różnej liczbie masowej A np. w przyrodzie występują trzy izotopy wodoru (trzy odmiany). Zastosowanie izotopów: geologia – określenie wieku organizmów, skał źródło energii medycyna – wykrywanie i leczenie chorób IX. Budowa układu okresowego pierwiastków chemicznych grupy główne grupy główne 1 1 18 grupy 1 - 18 2 2 3 okresy 1 - 7 13 14 15 16 17 grupy poboczne 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 4 5 6 7 Nazwy grup wywodzą się od pierwszego pierwiastka w grupie grupa 1 wyjątek - litowce grupa 2 - berylowce grupa 3 - skandowce grupa 4 - tytanowce grupa 5 - wanadowce grupa 6 - chromowce grupa 7 - manganowce grupa 8 - żelazowce grupa 9 - kobaltowce grupa 10 - niklowce grupa 11 - miedziowce grupa 12 - cynkowce grupa 13 - borowce grupa 14 - węglowce grupa 15 - azotowce grupa 16 - tlenowce grupa 17 - fluorowce grupa 18 – helowce Prawo okresowości Właściwości pierwiastków chemicznych, uporządkowanych zgodnie ze zwiększająca się liczbą atomową Z powtarzają się okresowo. Dmitrij Mendelejew – 1869 twórca układu okresowego X. Co wynika z numeru grupy głównej i okresu? numer okresu glin – okresu 3 ilość powłok 3 powłoki K, L, M numer grupy głównej 1 i 2 magnez – grupa 2 ilość elektronów walencyjnych 2 e- walencyjne numer grupy głównej 13 – 18 (pomniejszony o 10) siarka – grupa 16 ilość elektronów walencyjnych 6 e- walencyjnych XI. Charakter chemiczny pierwiastków grup głównych