Zarządzanie i marketing w służbie zdrowia

Transkrypt

Zarządzanie i marketing w służbie zdrowia
PROGRAM ZAJĘĆ
Ło
dz
i
WYKŁADY I ĆWICZENIA
eg
o
w
II ROK
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
WYDZIAŁ FIZJOTERAPII
STUDIA DRUGIEGO STOPNIA
W TRYBIE ZAOCZNYM
Łódź 2006 r.
REDAKCJA:
prof. dr hab. n. med. Jurek Olszewski
dr hab. n. med. Jolanta Kujawa
dz
i
mgr inż. Barbara Zbrzezna
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
mgr Anna Stobiecka
Opracowanie programów:
dr hab. n. med. prof. nadzw. Włodzisław Kuliński
prof. dr hab. n. med. Krystian Żołyński
dr hab. n. med. Jolanta Kujawa
dr n. med. Elżbieta Łuczak
prof. dr hab. n. med. Andrzej Buczyński
dr hab. n. med. prof. nadzw. Jan Czernicki
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Buczyłko
dr hab. n. med. prof. nadzw. Alina Morawiec-Bajda
prof. dr hab. n. med. Tomasz Kostka
prof. dr hab. n. med. Lucjan Pawlicki
prof. dr hab. n. med. Jacek Suzin
dr hab. n. med. prof. nadzw. Anna Jegier
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman
1
Przedmioty
str
Medycyna fizykalna i balneoklimatologia ….......................................................... 3
Metody specjalne fizjoterapii ................................................................................. 7
Protetyka i ortotyka .............………....................................................................... 12
i
Podstawy zarządzania i marketingu ........................................................................ 15
dz
Diagnostyka funkcjonalna programowanie rehabilitacji ........................................ 17
Ło
w neurologii i neurochirurgii …………... 17
w
w reumatologii …………………………. 21
eg
o
w geriatrii ………………………………. 23
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
w chorobach układu oddechowego …….. 26
w onkologii i medycynie paliatywnej ….. 28
w ortopedii i traumatologii …………….. 29
w ginekologii i położnictwie …………… 31
w kardiologii …………………………… 32
w pediatrii ……………………………...
34
Sport osób niepełnosprawnych .............................................................................. 35
Seminarium magisterskie ………………………………...................................... 40
2
MEDYCYNA FIZYKALNA I BALNEOKLIMATOLOGIA
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III
łącznie
60
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
20
40
seminaria
-
Forma
zaliczenia
Egzamin
dz
i
Cele dydaktyczne:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
Celem nauczania przedmiotu „Medycyna Fizykalna i balneoklimatologia” jest zapoznanie
studentów z istotą, rolą, struktura organizacyjną i zadaniami lecznictwa uzdrowiskowego
oraz z innymi formami postępowania fizykalno-usprawniającego stosowanymi w ramach
rehabilitacji medycznej. Studentom zostają przedstawione sposoby łączenia wykorzystania
naturalnych tworzyw leczniczych oraz naturalnych czynników przyrodniczych z
nowoczesnymi metodami fizykoterapii i kinezyterapii oraz edukacji zdrowotnej w
schorzeniach narządu ruchu, układu nerwowego oraz chorobach wewnętrznych.
Powyższy przedmiot ma na celu uświadomienie studentom potrzeby stosowania i
pokazanie praktycznych sposobów wykorzystania medycyny fizykalnej i balneologii w
kompleksowym postępowaniu rehabilitacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem
lecznictwa uzdrowiskowego.
Treści programowe:
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
1. Zadania medycyny fizykalnej we współczesnym lecznictwie
Bodziec fizykalny a odczynowość ustroju. Adaptacja do bodźca. Odczyny ustroju na różne
postaci energii. Zadania medycyny fizykalnej w profilaktyce, lecznictwie, diagnostyce.
2. Światłolecznictwo, Metody terapii promieniowaniem nadfioletowym
Podstawy fizyczne i biologiczne. Widmo promieniowania elektromagnetycznego
w zakresie promieni nadfioletowych i podczerwonych.
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania.
Naświetlania ogólne i miejscowe, PUVA, SUP – metodyka naświetlań ogólnych
i miejscowych . Wskazania.
3. Biostymulacja laserowa
Działanie biologiczne. Lasery fizykoterapeutyczne. Wskazania. Zasady BHP.
3
4. Termoterapia i Krioterapia
Znaczenie czynnika termicznego w oddziaływaniu na organizm. Miejscowe działanie
bodźca termicznego zimna i ciepła. Homeostaza termiczna człowieka. Zabiegi cieplne przy
zastosowaniu parafiny. Zimne zabiegi miejscowe.
Oddziaływanie biologiczne krioterapii na organizm. Wskazania, przeciwwskazania do
zastosowania w medycynie.
dz
i
5. Elektrolecznictwo
Podstawy fizyczne elektroterapii. Zabiegi elektrolecznicze przy zastosowaniu prądu
stałego, Galwanizacja, jonoforeza.
Elektrodiagnostyka. Ocena jakościowa i ilościowa układu nerwowo-mięśniowego.
Fizjologiczne podstawy stymulacji układu nerwowo-mięśniowego, mięśni odnerwionych,
mięśni gładkich. Elektrostymulacja czynnościowa. Tonoliza.
w
Ło
6. Prądy małej i średniej częstotliwości
Podstawy fizyczne i fizjologiczne. Elektrostymulacja jedno i dwubiegunowa. Podstawy
elektrofizjologiczne działania impulsów trójkątnych i prostokątnych. Wybrane aspekty w
metodyce zabiegów. Prądy diadynamiczne oraz średniej częstotliwości.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
7. Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości. Pola magnetyczne małej
częstotliwości
Oddziaływanie drgań elektromagnetycznych na organizm. Diatermia krótkofalowa.
Wskazania kliniczne do stosowania. Przeciwwskazania, BHP.
Impulsowe pola magnetyczne małej częstotliwości, oddziaływanie na organizm. Wybrane
wskazania do magnetoterapii.
8. Ultradźwięki, Wziewania
Działanie biologiczne ultradźwięków, zmiany miejscowe, ogólne. Wskazania do
zastosowania ultradźwięków. Lecznicze stosowanie aerozoli, leki stosowane do wziewań.
Metodyka zabiegów w warunkach uzdrowiskowych.
9. Lecznictwo uzdrowiskowe, Uzdrowiska polskie, Wody lecznicze, Peloidy
Istota, rola i zadania lecznictwa uzdrowiskowego. Wskazania i przeciwwskazania do
lecznictwa uzdrowiskowego. Bioklimat polskich uzdrowisk.
Profile lecznicze uzdrowisk polskich.
Podział wód leczniczych, wykorzystanie w leczeniu uzdrowiskowym. Peloidy, podział,
właściwości fizyczne, chemiczne, zastosowanie w leczeniu.
10. Hydro-balneoterapia, Leczenie uzdrowiskowe w reumatologii, Leczenie
uzdrowiskowe w schorzeniach neurologicznych, Leczenie uzdrowiskowe w chorobach
wewnętrznych, układu moczowo - płciowego, ginekologicznych i innych
Mechanizmy oddziaływania na organizm. Wykorzystanie w leczeniu uzdrowiskowym.
Leczenie fizykalno - usprawniające w szpitalu uzdrowiskowym w schorzeniach
reumatologicznych i po zabiegach operacyjnych w obrębie narządu ruchu.
Leczenie fizykalno –usprawniające w szpitalu uzdrowiskowym w schorzeniach
ośrodkowego układu nerwowego, w schorzeniach ginekologicznych i układu moczowopłciowego i innych.
4
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
1. Światłolecznictwo
Generatory podczerwieni, nadfioletu. Metodyka zabiegów w wybranych schorzeniach:
dermatologicznych, reumatologicznych i innych.
Naświetlania ogólne i miejscowe, PUVA, SUP.
dz
3. Termoterapia, Krioterapia
Zabiegi cieplne przy zastosowaniu parafiny. Zimne zabiegi miejscowe.
Metodyka zabiegu krioterapii ogólnej. Zasady BHP.
i
2. Biostymulacja laserowa
Lasery fizykoterapeutyczne, metodyka zabiegów. Zasad BHP.
o
w
Ło
4. Elektrolecznictwo, Prądy małej i średniej częstotliwości
Zabiegi elektrolecznicze przy zastosowaniu prądu stałego. Galwanizacja. Jonoforeza.
Elektrodiagnostyka, wyznaczanie krzywej i/t. Elektrostymulacja czynnościowa, tonoliza.
Metodyka zabiegów z wykorzystaniem prądów diadynamicznych oraz interferencyjnych.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
5. Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości, Pola magnetyczne małej
częstotliwości
Diatermia krótkofalowa, metodyka zabiegów, wskazania kliniczne do zastosowania.
Zasady BHP.
Impulsowe pola magnetyczne małej częstotliwości. Aparatura. Metodyka zabiegów.
6. Ultradźwięki, Wziewania
Aparatura. Metody nadźwiękawiania, dawkowanie.
Aparatura do inhalacji, metodyka zabiegów. Leki wykorzystywane do wziewania.
7. Masaż
Metodyka zabiegów. Masaże specjalne (segmentarny, mechaniczny, podwodny, wirowy).
8. Hydroterapia. Kąpiele lecznicze. Peloidoterapia
Metody hydroterapeutyczne stosowane w lecznictwie uzdrowiskowym. Metodyka
zabiegów, wskazania do ich zastosowania.
Rodzaje kąpieli leczniczych, mechanizm oddziaływania na organizm. Metodyka zabiegów.
Wskazania do zastosowania.
Rodzaje zabiegów peloidoterapii, metodyka zabiegów, wskazania.
9. Wody lecznicze, Kąpiele lecznicze naturalne i sztuczne
Rodzaje, składniki mineralne, dawkowanie. Wskazania do zastosowania.
Rodzaje kąpieli naturalnych, metodyka zabiegów, wskazania, zasady BHP.
Rodzaje zabiegów, metodyka, zasady BHP.
10. Leczenie uzdrowiskowe
Metodyka postępowania w warunkach szpitala uzdrowiskowego w schorzeniach
reumatologicznych, narządu ruchu, chorobach wewnętrznych i ginekologicznych.
5
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1. Balneologia Polska – Kwartalnik Polskiego Towarzystwa Balneologii i Medycyny
Fizykalnej
2. Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., Milanówka D.: Bioklimat
uzdrowisk polskich i możliwości jego wykorzystania w lecznictwie, Polska Akademia
Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 2002
3. Kukliński W.: Balneoterapia, Rehabilitacja Medyczna. Tom 1. Red. Andrzej Kwolek.
Wrocław : Urban&Partner, 2003.
4. Kukliński W.: Rehabilitacja Medyczna. T. 1. Wrocław : Wyd. Urban&Partner, 2003.
5. Łazowski J.: Podstawy fizykoterapii, Wrocław : Wyd. AWF, 2000.
6. Mika T., Kasprzak W.: Fizykoterapia:. Warszawa : PZWL, 2003.
7. Paczyński B., Płochniewski Z.: Wody mineralne i lecznicze Polski, Państwowy Instytut
Geologiczny 1996.
8. Ponikowska I., Walczak-Sielicka J., Latour T., Łaukajtys T.: Medycyna uzdrowiskowa
w zarysie, Watext’s 1995.
9. Ponikowska I., Marszałek A.: Kompendium Balneologii, 2002.
10. Staraburzyńska- Lupa A., Straburzyński. G.Warszawa : PZWL, 2003.
6
METODY SPECJALNE FIZJOTERAPII
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
Semestr
II
III
IV
łącznie
60
60
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
20
40
20
40
seminaria
-
Forma
zaliczenia
Egzamin
Cele dydaktyczne:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
eg
Treści programowe:
o
w
Ło
dz
i
Poznanie metod specjalnych fizjoterapii z uwzględnieniem metod reedukacji
neurorehabilitacji i terapii manualnej, stosowanych w rehabilitacji, pozwoli absolwentowi
wybrać koncepcję usprawniania jako leczenie podstawowe, lub elementy poniższych
metod jako uzupełnienie procesu leczenia. Różnorodność metod wzbogaci warsztat
terapeutyczny absolwenta fizjoterapii.
1. Metody kinezyterapeutyczne Cz. I
- Rys historyczny rozwoju metod leczenia ruchem
- Systematyka metod kinezyterapeutycznych
- Definicje metody leczenia ruchem
- Podziały metod leczenia ruchem
- Klasyfikacja metod
2. Metody kinezyterapeutyczne Cz. II - Metody mechaniczne.
3-4. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody Kaltenborna –Evjenth’a.
5-6. Założenia, cel i procedury terapeutyczne metody biomechanicznego
diagnozowania i leczenia zespołów bólowych kręgosłupa wg Mc Kenzie.
7-8. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody Travell- Simons.
9. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody Upledgera.
10-11. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody neuromobilizacji wg Butlera.
12. Metody kinezyterapeutyczne Cz. III - Metody neurofizjologiczne.
13-14. Założenia, cel i techniki terapeutyczne PNF (Proprioceptive Neuromuscular
Facilitation) wg Kabat – Kaisera.
15. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody Bruggera.
7
16. Metody kinezyterapeutyczne Cz. IV - Metody edukacyjne.
17. Omówienie niektórych metod edukacyjnych
Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody S-E-T ( Sling Exercise Therapy
18. Metody stosowane w fizjoterapii wybranych schorzeń i dysfunkcji narządu ruchu.
19. Metody reedukacji posturalnej. Szkoły pleców.
i
20. Metody specjalne terapii w środowisku wodnym.
Ło
dz
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
1-2. Metoda Kaltenborna – Evjenth’a.
Część I teoretyczna
Geneza , założenia i cel metody
Reguła wklęsło – wypukłych powierzchni stawowych
Stopnie trakcji i mobilizacji wg Kaltenborna
Założenia dotyczące badania , leczenia i samoleczenia pacjenta
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Wykorzystanie ruchów prostolinijnych i translatorycznych w badaniu i leczeniu
• Pozycje spoczynkowe i zaryglowane stawów wg Kaltenborna
• Charakterystyka ruchów sprzężonych poszczególnych odcinków kręgosłupa wg
Evjenth’a
• Przykłady technik mobilizacji stawów obwodowych i międzykręgowych
• Przykłady technik mięśniowych i autostretching
3-4. Metoda Mc Kenzie
Część I teoretyczna
• Geneza , założenia i cel metody
• Teoria przemieszczania się krążka międzykręgowego jako podstawy powstawania
dysfunkcji
• Klasyfikacja zespołów dysfunkcji wg Mc Kenzie
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Różnicowanie zespołów dysfunkcji w zależności od występujących objawów
• Specyfika badania różnicowego w oparciu o powtarzalność testów ruchowych
• Terapia w oparciu o klasyfikację zespołów dysfunkcji
5-6. Metoda Travell – Simons
Część I teoretyczna
• Geneza, założenia i cel metody
• Przyczyny powstawania mięśniowo- powięziowych dolegliwości bólowych
8
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Lokalizacja punktów spustowych w oparciu o ,,mapy rozmieszczenia”
• Badanie kliniczne punktów spustowych – metodyka zabiegu
• Terapia punktów spustowych – metoda spray & stretch
w
Ło
dz
i
7-8. Diagnostyka czynnościowa i leczenie zaburzeń regionu biodrowo-lędźwiowokrzyżowego
Część I teoretyczna
• Znaczenie stawów dla funkcji zespołu lędźwiowo-krzyżowo biodrowego
• Podział zaburzeń stawów krzyżowo-biodrowych
Część II praktyczna
• Testy kliniczne oceniające zaburzenia funkcjonalne stawów krzyżowo –
biodrowych
• Badanie i leczenie manualne stawów.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
9. Metoda Upledgera
Część I teoretyczna
• Geneza , założenia i cel metody
• Teoria występowaniu rytmu kraniosakralnego
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Specyfika badania rytmu kraniosakralnego – ocena parametrów rytmu
• Techniki terapeutyczne stosowane w metodzie
10-11. Metoda Butlera (neuromobilizacje )
Część I teoretyczna
• Geneza, założenia i cel metody
• Przyczyny zaburzeń neuromechaniki
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Sposoby badania dla potrzeb neuromobilizacji
• Pozycje napięciowe nerwów kończyny górnej i kończyny dolnej wg Butlera
• Wybrane testy napięciowe nerwów kończyn górnych i dolnych
• Test napięciowy dla tułowia
• Metodyka zabiegów neuromobilizacji
12-13. Metoda PNF ( Kabat – Kaisera )
Część I teoretyczna
• Geneza, założenia i cel metody
• Zasady główne metody
• Fazy kontroli motorycznej
• Karta badań pacjenta
• Wskazania i Przeciwwskazania do stosowania metody
9
Część II praktyczna
• Wzorce ruchowe łopatki i miednicy
• Wzorce ruchowe kończyny górnej i dolnej
• Wzorce ruchowe głowy i szyi
• Wzorce ruchowe dla tułowia Choping i Lifting
• Techniki stosowane w koncepcji PNF
• Wzorce ruchowe bilateralne kończyn
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
14. Metoda Bruggera .
Część I teoretyczna
• Geneza , założenia i cel metody
• Teoria istnienia zjawiska Nociceptywnego somatomotorycznego efektu
zablokowania
• Klasyfikacja pozycji prawidłowych i nadmiernie przeciążających wg Bruggera
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Terapia w oparciu o ćwiczenia wybranych grup mięśniowych kształtujących
prawidłowe wzorce ruchowe
• Przykłady ćwiczeń w oparciu o Metodę Bruggera
15-16. Metoda S-E-T ( Sling Exercise Terapy )
Część I teoretyczna
• Geneza , założenia i cel metody
• Koncepcja wyszukiwania słabych ogniw w strukturach pasywnych narządu ruchu
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Terapia w oparciu o ćwiczenia w otwartych i zamkniętych łańcuchach
kinematycznych
• Przykłady ćwiczeń metody S-E-T
17-18. Metody stosowane w fizjoterapii wybranych schorzeń i dysfunkcji dzieci i
młodzieży
Część I teoretyczna
• Metody ukierunkowane na łagodzenie pojedynczych objawów
• Metody neurorehabilitacji dzieci i młodzieży
Część II praktyczna
• zaplanowanie programu rehabilitacji w określonych przypadkach klinicznych
• wyznaczenie celów i środków realizacji programu fizjoterapii na określonym etapie
leczenia dzieci w wybranych przypadkach klinicznych (wady wrodzone, MPD,
urazy czaszkowo-mózgowe, choroby naczyniowe mózgu)
19-20. Metody reedukacji posturalnej. Szkoły pleców.
Część I teoretyczna
• Metody reedukacji posturalnej
• Profilaktyka pierwotna i wtórna zespołów bólowych kręgosłupa
10
Część II praktyczna
• Programy gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej w wybranych wadach postawy i
skoliozach
• Programy wybranych szkół pleców
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1.
Buckup K.: Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. PZWL, Warszawa 2003
2.
Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 1998
3.
Kaltenborn F. M.: Kręgosłup – Badanie manualne i mobilizacje Wyd. Rolewski 1998
4.
Kaltenborn F. M.: Manualne mobilizacje stawów kończyn Wyd. Comer 1996
5.
Kempf H. D. : Szkoła pleców. SIC 1994
6.
Kinalski R.: Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii. Wyd. Med. Urban & Partner,
Wrocław 2002
7.
Kiwerski J., Kowalewski M., Krasuski M.: Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL,
Warszawa 2002
8.
Kwolek A. red. Rehabilitacja medyczna. Wyd. Med. Urban & Partner, Wrocław 2003
9.
Marciniak W., Szulc A. red.: Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa
2003
10.
Mc Kenzie R. A. : Treat Your Own Back . Spinal Publications Ltd. N. Z. 1993
11.
Mc Kenzie R. A.: The Lumbar Spine – Mechanical Diagnosis and Treatment. Spinal
Publications Ltd N.Z. 1981
12.
Mc. Kenzie R. A.: The Cervical and Thoracic Spine – Mechanical Diagnosis and
Treatment. Spinal Publications Ltd. 1990
13.
Milanowska K.: Kinezyterapia. PZWL, Warszawa 1999
14.
Nowotny J.: Podstawy Fizjoterapii. Wyd. AWF w Katowicach, Katowice 1998
15.
Stodolny J.: Choroba przeciążeniowa kręgosłupa. Wyd. ZL. Natura, Kielce 2000
16.
Straburzyński G., Straburzyńska- Lupa A.: Medycyna Fizykalna. PZWL, Warszawa
2001
17.
Weiss M., Zembaty A. red.:Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1983
18.
Zembaty A.: Kinezyterapia Tom I i II Wyd. Kasper Sp. z o. o. 2003
11
PROTETYKA I ORTOTYKA
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
Semestr
łącznie
II
IV
20
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
8
seminaria
12
-
Forma
zaliczenia
Zaliczenie
z oceną
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Wykłady (2 godz.)
Tematy:
eg
Treści programowe:
o
w
Ło
dz
i
Cele dydaktyczne:
W wyniku procesu kształcenia student ocenia potrzeby pacjenta w zakresie możliwości
zaopatrzenia go w odpowiednie przedmioty ortopedyczne. Dobierze i dopasuje
zaopatrzenie w zależności od dysfunkcji. Oceni przydatność tego zaopatrzenia w procesie
usprawniania. Przygotuje pacjenta amputowanego do zaprotezowania. Poda przepisy
regulujące zlecenie i dystrybucję zaopatrzenia ortopedycznego.
1. Rola przedmiotów ortopedycznych w rehabilitacji różnych zespołów
chorobowych.
Zasady dobierania zaopatrzenia ortopedycznego w chorobach centralnego układu
nerwowego, chorobach zwyrodnieniowych i zniekształcających kręgosłupa i stawów
kończyn górnych i dolnych, w zmianach reumatoidalnych, wadach wrodzonych.
Wskazania i przeciwwskazania.
2. Zasady dopasowywanie i posługiwanie się protezami kończyn górnych.
Przygotowanie pacjenta amputowanego do zaprotezowania, postępowanie po
zaprotezowaniu, ćwiczenia samoobsługi wykorzystanie końcówek specjalnych w życiu
amputowanego, konserwacja protezy, negatywne i pozytywne skutki zaprotezowania.
3. Zasady dopasowywanie i użytkowanie protez kończyn dolnych.
Przygotowanie pacjenta amputowanego do zaprotezowania tymczasowego, dopasowanie
i pionowanie protez, nauka chodzenia, ćwiczenia równoważne w procesie usprawniania
amputowanego, wpływ niepełnosprawności na życie amputowanego, negatywne
i pozytywne skutki zaprotezowania, protezowanie wielokończynowe.
4. Zaburzenia i utrudnienia wynikające ze stosowania przedmiotów
ortopedycznych.
Zasady przepisywania i dystrybucji zaopatrzenia ortopedycznego, odpłatność. Stosunek
środowiska do osób niepełnosprawnych , negatywne i pozytywne skutki
(noszenia) zaopatrzenia
12
Ćwiczenia (po 3 godz.)
Tematy:
Rola przedmiotów ortopedycznych w rehabilitacji różnych zespołów
chorobowych.
Część teoretyczna:
• patomechanika wad postawy i bocznego skrzywienia kręgosłupa, zmiany
zwyrodnieniowo-zniekształcających kręgosłupa i stawów kończyn, złamań
trzonów kręgów stabilnych i niestabilnych , zmian reumatoidalnych wad
wrodzonych, porażeń i niedowładów.
Część praktyczna:
• zastosowanie praktyczne przedmiotów ortopedycznych, pomocniczych
w omawianych przykładach , zasady dopasowania , ocena poprawności
wykonania sprzętu miarowego .
Ło
dz
i
1.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
2. Zasady dopasowywania i posługiwania się protezami kończyn górnych.
Część teoretyczna:
• wpływ leja protezowego na tkanki miękkie kikuta, wpływ wad kikuta na
zaprotezowanie, możliwości sterowania protezami, ćwiczenia samoobsługi,
pielęgnacja kikuta, systemy sterowania protezami: jednolinkowy, dwuliniowy
i trójlinkowy ,sterowanie mioelektryczne.
Część praktyczna:
• badanie pacjenta amputowanego, praktyczna ocena poprawności wykonania
protez,
• ćwiczenia samoobsługi przy użyciu protez instruktorskich, ćwiczenia związane ze
sterowaniem protez kończyny górnej.
3. Zasady dopasowania i użytkowania protez kończyn dolnych.
Część teoretyczna:
• znaczenie przyczyn i poziomu amputacji na zaprotezowanie pacjenta, różnice w
protezowaniu dzieci i osób w podeszłym wieku, kikuty patologiczne, bóle
fantomowe, obciążenie boczne i pionowe w protezach: goleni, uda i całej
kończyny (proteza z koszem biodrowym), wpływ leja protezowego na tkanki
miękkie kikuta.
Część praktyczna:
• praktyczna ocena dopasowania i pionowania kończyn dolnych, ocena chodu
protezowego pacjentów amputowanych na różnych poziomach.
4.
Zaburzenia i utrudnienia wynikające ze stosowania przedmiotów
ortopedycznych.
Część teoretyczna:
• rola ortez w procesie rehabilitacji, ortezy stabilizujące, odciążające, korekcyjne,
czynnościowe, przystosowanie mieszkań dla osoby niepełnosprawnej- zniesienie
barier, zastosowanie sprzętu do samoobsługi.
Część praktyczna:
• zajęcia praktyczne z pacjentami, ocena przydatności sprzętu na wybranych
przykładach, nauka jazdy na wózku, zasady opisu zleceń na wykonanie
indywidualne.
13
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1. Marciniak W., Szulc A. : Wiktora Degi Ortopedia i rehabilitacja,
Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa , 2003 .
2. Myśliborski T. : Zaopatrzenie ortopedyczne, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa ,1985.
3. Przeździak B.: Zaopatrzenie rehabilitacyjne, Wyd. Via Medica, Gdańsk, 2003.
4. Kompendium protez OTTO – BOCK – protezy kończyny dolnej,
Wyd. Schiele & Schön, Niemcy ,1993.
5. Kompendium protez OTTO – BOCK – protezy kończyny górnej,
Wyd. Schiele & Schön, Niemcy ,1993.
6. Prosnak
M.: Podstawy protetyki ortopedycznej Wyd. Centrum Metodyczne
Doskonalenia Nauczycieli Średniego Szkolnictwa Medycznego, Warszawa,1988.
14
PODSTAWY ZARZĄDZANIA I MARKETINGU
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
Semestr
łącznie
II
IV
30
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
10
seminaria
20
-
Forma
zaliczenia
Zaliczenie
z oceną
Cele dydaktyczne:
Ło
dz
i
Celem nauczanego przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawami zarządzania
opieką zdrowotną. Przedstawienie administracji i organizacji opieki zdrowotnej w Polsce.
Ponadto przedstawienie studentom zagadnień z zakresu public relation, marketingu usług
zdrowotnych oraz prawa medycznego.
o
eg
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
w
Treści programowe:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
1. System ubezpieczeń zdrowotnych. Administracja i organizacja opieki
zdrowotnej w Polsce. System ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce, wybranych
państwach europejskich i USA. Systemy organizacji i finansowania ochrony
zdrowia. Ubezpieczenie zdrowotne jako źródło finansowania. Propozycje
rozwiązań systemowych w ochronie zdrowia. Zadania i funkcje instytucji
ubezpieczenia zdrowotnego oraz organów administracji publicznej. Zakres
świadczeń zdrowotnych przysługujących z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego oraz
zasady udzielania świadczeń zdrowotnych.
2. Podstawy zarządzania. Funkcje zarządzania. Zarządzanie przez cele. Zarządzanie
przez jakość.
3. Zarządzanie jednostkami opieki zdrowotnej. Szpital jako organizacja.
Zarządzanie strategiczne, zarządzanie zasobami ludzkimi. Outsourcing w
zakładach opieki zdrowotnej. Źródła finansowania zakładów opieki zdrowotnej.
Akredytacja zakładów opieki zdrowotnej. Wsparcie informatyczne procesu
zarządzania w placówkach ochrony zdrowia.
4. Marketing usług zdrowotnych. Istota i koncepcja marketingu. Charakterystyka
rynku usług medycznych. Elementy marketingu-mix. Planowanie i strategia
marketingowa.
5. Public relations w ochronie zdrowia. Zasady kontraktowania usług
medycznych. Rola komunikacji. Budowa strategii komunikacyjnej. Typy
kontraktów. Procedura przetargowa. Formy i zasady prowadzenia działalności
gospodarczej. Zamówienia publiczne.
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
1. Finansowanie podstawowej opieki zdrowotnej. Rachunek kosztów
w podstawowej opiece zdrowotnej. Struktura i zasady funkcjonowania POZ.
15
2. Finansowanie lecznictwa zamkniętego. Rachunek kosztów zakładu opieki
zdrowotnej. Koszty jednostkowe leczenia pacjenta i procedur medycznych.
3. Analiza SWOT. Analiza SWOT jako podstawowe narzędzie oceny czynników
mających wpływ na powodzenie działania jednostki ochrony zdrowia. Określenie
silnych i słabych stron oraz możliwości i zagrożeń w konfrontacji z otoczeniem
rynkowym.
4. Public relations w ochronie zdrowia. Komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna.
Planowanie działań PR. Opracowanie projektu kampanii PR.
5. Elementy negocjacji. Pojęcie konfliktu. Przygotowanie warunków do negocjacji.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1. Kulis L, Kulis M, Stylo W., Rachunek kosztów w zakładach opieki zdrowotnej,
Kraków, 1999;
2. Lasota M., Rychlicka A., Ryś A., Stępieil W., Public relations w ochronie zdrowia;
Kraków, 2000;
3. Nogalski R, Rybiceki J., Nowoczesne zarządzanie zakładem Opieki Zdrowotnej.
Toruń, 2002;
4. Shortell S., Kaluzny A., Podstawy zarządzania opieką zdrowotną; Kraków, 2001;
5. Trocki M., Instrumenty zarządzania zakładami opieki zdrowotnej, Warszawa, 2002;
6. Trocki M., Warunki systemowe zarządzania opieką zdrowotną, Warszawa; 2002;
16
DIAGNOSTYKA FUNKCJONALNA I PROGRAMOWANIE REHABILITACJI
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
Semestr
II
III
IV
łącznie
60
90
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
20
40
30
60
seminaria
-
Egzamin
dz
i
Cele dydaktyczne:
Forma
zaliczenia
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
Zapoznanie ze specyfiką badania fizjoterapeutycznego w poszczególnych jednostkach
i zespołach chorobowych na potrzeby prowadzenia fizjoterapii. Zapoznanie z zasadami
fizjoterapii i rehabilitacji w podstawowych jednostkach chorobowych. Nauka
prawidłowego zaplanowania i prowadzenia fizjoterapii. Opanowanie umiejętności
kompleksowego stosowania fizjoterapii zgodnie z zasadami Polskiej Szkoły Rehabilitacji
i najnowszymi osiągnięciami medycyny.
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w neurologii i neurochirurgii
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
36
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
10
24
seminaria
-
Treści programowe:
Wykłady (po 2 godz.)
WYKŁAD 1
Rehabilitacja osób z zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego.
Omówienie podstawowych pojęć: porażenie, niedowład.
Ocena stopnia niedowładu: pomiar niesprawności funkcjonalnej (FIM), wskaźnik
funkcjonalny „Repty”, skala Barthel.
Ocena spastyczności – skala Ashworth.
Etiopatogeneza naczyniowych zaburzeń OUN.
Czynności pielęgnacyjne i profilaktyka powikłań w udarach mózgowych.
Metody usprawniania chorych: czynności samoobsługi, sadzanie i pionizacja, bierne i
czynne formy kinezyterapii, czynności lokomocyjne.
Usprawnianie funkcji mowy, psycho- i socjoterapia.
17
WYKŁAD 2
Usprawnianie w chorobach i po urazach obwodowego układu nerwowego u dorosłych.
Budowa nerwów obwodowych.
Charakterystyka niedowładów i porażeń wiotkich.
Ocena siły mięśniowej, ocena zaburzeń czucia (powierzchniowe i głębokie).
Metody elektrodiagnostyki: krzywa i/t, współczynnik i iloraz akomodacji.
Metody fizjoterapeutyczne stosowane w porażeniach wiotkich i niedowładach –
elektrostymulacja.
Pourazowe uszkodzenia splotów i nerwów obwodowych.
Postępowanie po przebytych operacjach w zakresie nerwów – tzw. przeszczepy kablowe.
w
Ło
dz
i
WYKŁAD 3
Postępowanie fizjoterapeutyczne u osób z przebytymi urazami czaszkowo-mózgowymi.
Mechanizm i fizjopatologia urazów czaszkowo-mózgowych.
Uogólnione i ogniskowe uszkodzenia OUN – wstrząśnienie mózgu, stłuczenie i krwiak
mózgu, uszkodzenia móżdżku, urazy pnia mózgu.
Krwotoki śródczaszkowe i ich następstwa. Urazy nerwów czaszkowych.
Metody postępowania usprawniającego.
Omówienie zjawisko kompensacji i adaptacji.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
WYKŁAD 4
Rehabilitacja osób po urazach kręgosłupa i rdzenia kręgowego.
Urazowe złamania kręgosłupa- objawy i lokalizacja.
Ocena urazów kręgosłupa, cechy uszkodzenia rdzenia kręgowego.
Omówienie pojęcia złamania stabilnego i niestabilnego kręgosłupa.
Zasady postępowania fizjoterapeutycznego.
Omówienie cech niestabilności kręgosłupa (odcinek szyjny, piersiowy, lędźwiowokrzyżowy).
Kręgozmyk: wrodzony i nabyty, ocena stopnia kręgozmyku.
Metody leczenia zachowawczego i operacyjnego niestabilności i kręgozmyku.
Postępowanie usprawniające w zależności od stanu funkcjonalnego i klinicznego.
WYKŁAD 5
Postępowanie rehabilitacyjne u osób ze schorzeniami układu pozapiramidowego.
Podział i diagnostyka zespołów pozapiramidowych.
Rozgraniczenie
postaci
hipertoniczno-hipokinetycznych
(zespół
Parkinsona),
hipotoniczno-hyperkinetycznych
(choreo-atetoza),
dystoniczno-hyperkinetycznych
(dystonia).
Metody usprawniania; ćwiczenia koordynacyjne i równoważne, ćwiczenia kontaktowooporowe, profilaktyka upadków w zależności od stanu przedmiotowego. Rola i omówienie
zasad muzyko-,choreo- i fototerapii.
Postępowanie usprawniające w przypadkach wszczepiania implantów w obrębie jąder
podkorowych lub wzgórza wzrokowego.
Ćwiczenia (po 4 godz.)
ĆWICZENIE 1
Rehabilitacja chorych z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego.
Podział udarów mózgowych; niedokrwienne i krwotoczne.
Zespoły kliniczne i ich ocena w aspekcie postępowania usprawniającego.
18
Metody postępowania u osób po przebytych udarach mózgowych: pielęgnacja,
zapobieganie powikłaniom, sadzanie i pionizacja, ćwiczenia bierne i czynne, nauka
poprawnego chodu, ćwiczenia równowagi.
Zasady usprawniania chorych po przebytych urazach czaszkowo-mózgowych.
Postępowanie po operacyjnym leczeniu guzów mózgu.
Usprawnianie chorych po urazach i uszkodzeniach nerwów czaszkowych.
Obowiązujące zasady w usprawnianiu chorych nieprzytomnych.
w
Ło
dz
i
ĆWICZENIE 2
Usprawnianie chorych po uszkodzeniu rdzenia kręgowego.
Postępowanie usprawniające zależnie od lokalizacji i rodzaju uszkodzeń ( tetra-, trii parapareza).
Ocena spastyczności i fizjoterapeutyczne metody zwalczania spastyczności.
Tonoliza – zasada terapii i praktyczne wykorzystanie.
Ocena i postępowanie w zaburzeniach czynności zwieraczy.
Zaburzenia wegetatywne – pojęcie i przeciwdziałanie hipotonii ortostatycznej.
Metody fizjoterapii oraz sposoby stosowania pomocniczego sprzętu ortopedycznego.
Zastosowanie stołu pionizacyjnego oraz parapodium w rehabilitacji chorych z tetra –
i paraparezą.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
ĆWICZENIE 3
Usprawnianie chorych z uszkodzeniami obwodowego układu nerwowego.
Ocena stopnia niedowładu lub porażenia wiotkiego.
Badanie siły mięśniowej.
Diagnozowanie rodzaju i lokalizacji uszkodzeń: zespoły korzeniowe, uszkodzenia splotów
i nerwów obwodowych.
Postępowanie fizjoterapeutyczne: metody kinezy- i leczenia fizykalnego.
Praktyczna umiejętność wykonania elektrodiagnostyki; wyznaczanie krzywej i/t
i wyznaczanie współczynnika akomodacji.
Funkcjonalna elektrostymulacja.
Praktyczna ocena zaburzeń czucia.
Postępowanie w przypadkach przeszczepów nerwów obwodowych tzw. kablowych.
ĆWICZENIE 4
Postępowanie rehabilitacyjne u osób ze schorzeniami układu pozapiramidowego.
Umiejętność rozgraniczenia postaci zaburzeń pozapiramidowych (choroba Parkinsona,
choreo-atetoza, zespoły dystoniczne). Ocena zaburzeń chodu i nieprawidłowej koordynacji
ruchowej. Ćwiczenia praktyczne w zakresie ćwiczeń: koordynacyjno-sprawnościowych,
kontaktowo-oporowych, równoważnych.
Profilaktyka i edukacja chorych przed upadkiem.
Postępowanie z pacjentem po przeszczepach implantów lub zabiegów stareotaktycznych.
ĆWICZENIE 5
Postępowanie rehabilitacyjne u chorych ze schorzeniami zapalno-immunologicznymi
OUN.
Patogeneza i objawy zapalenia wielokorzeniowo-wielonerwowego (zespół GuillainaBarre) - postępowanie usprawniające.
Omówienie objawów stwardnienia rozsianego- przebieg i postacie schorzenia.
Postępowanie usprawniające w poszczególnych postaciach SM.
Ocena stopnia zaawansowania choroby i postępów fizjoterapii – rozszerzona skala
niewydolności ruchowej – Kurtzke.
Metody psycho- i socjoterapii.
19
ĆWICZENIE 6
Metody fizjoterapii w przypadkach korzeniowych i rzekomokorzeniowych zespołach
bólowych w oparciu o model biopsychospołeczny.
Etiopatogeneza bólowych zespołów korzeniowych, choroba krążka międzykręgowego.
Lokalizacja i przebieg typowych zespołów korzeniowych.
Wybrane metody kinezyterapeutyczne; ćwiczenia relaksacyjne, analgetyczne pozycje
ułożeniowe, metoda Mc Kenzie. Fizykalne metody leczenia: stosowanie prądów
interferencyjnych, TENS, akupunktura.
Zasady kinezyprofilaktyki w bólach krzyża oraz edukacji prozdrowotnej i terapeutycznej.
dz
i
Literatura:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
1. Kwolek A. (red).: Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo „Urban & Partner”,
Wrocław 2003.
2. Mika T.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1996.
3. Stodolny J.: Choroba przeciążeniowa kręgosłupa. Wydawnictwo ZL „Natura”, Kielce.
4. Stodolny J.: Jak chronić swój kręgosłup. Wydawnictwo ZL „Natura”, Kielce.
5. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 2004..
6. Zembaty A. (red).: Kinezyterapia. Wydawnictwo „Kasper” Sp. z o.o., 2003.
20
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji (reumatologia)
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
12
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
4
8
seminaria
-
Treści programowe:
Wykłady: - (po 2 godz.)
o
w
Ło
dz
i
WYKŁAD 1
Podstawy i specyfika rehabilitacji w chorobach reumatycznych.
Podstawy diagnostyki fizjoterapeutycznej w chorobach reumatycznych.
Postępowanie fizjoterapeutyczne w reumatoidalnym zapaleniu stawów, zesztywniającym
zapaleniu kręgosłupa, kolagenozach.
Skale oceny aktywności i skuteczności leczenia chorych z reumatoidalnym zapaleniem
stawów stosowane w praktyce fizjoterapeutycznej.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
WYKŁAD 2
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa. Choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych i
kolanowych. Zwyrodnienie wielostawowe. Postępowanie rehabilitacyjne w chorobie
zwyrodnieniowej stawów.
Ćwiczenia: - (po 4 godz.)
ĆWICZENIE 1
Reumatoidalne zapalenie stawów. Omówienie programu fizjoterapii u chorych
z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Omówienie programu fizjoterapii u chorych
z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa. Fizjoterapia w toczniu układowym,
sklerodermii, mieszanej chorobie tkanki łącznej i zespołach nakładania.
Prezentacja chorych. Diagnostyka, planowanie i prowadzenie programu fizjoterapii.
ĆWICZENIE 2
Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa, stawów kolanowych i
biodrowych. Zwyrodnienie wielostawowe.
Prezentacja chorych. Diagnostyka, planowanie i prowadzenie programu fizjoterapii.
Literatura:
1.
Banister R.: Neurologia kliniczna &-medicalpress, Oxford, UK, 1992.
2.
Gooding G.S. i wsp.: Metody terapii wpływające na przebieg stwardnienia
rozsianego, Neurology 1, 2003, 39-51.
3.
Kinalski R.: Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii. Urban & Partner, Wrocław
2002, wydanie I.
4.
Kiwerski J.: Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL, Warszawa 2001, wydanie II.
5.
Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna, Urban s Partner, Wrocław, 2003.
6.
Marciniak W., Szulc A.: Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Tom I + II. PZWL,
Warszawa 2003, wydanie I.
7.
Mika T.: Fizykoterapia, PZWL Warszawa, 1998.
8.
Mika T., Kasprzak W.: Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2003, wydanie IV.
9.
Milanowska K., Dega W.: Rehabilitacja medyczna, PZWL Warszawa,1998.
21
10.
11.
12.
13.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
14.
15.
16.
Nowotny J.: Podstawy fizjoterapii. Podstawy teoretyczne i wybrane aspekty
praktyczne. Kasper, Kraków 2004, wydanie IV.
Przeździak B.: Zaopatrzenie rehabilitacyjne. Via Medica, Gdańsk 2003, wydanie I.
Spodarczyk K.: Patologia narządu ruchu. PZWL, Warszawa 2002, wydanie I.
Straburzyńska-Lupa A. , Straburzyński G.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa
2003, wydanie III
Weiss M., Zembaty A.: Fizjoterapia, PZWL 1983.
Zembaty A: Kinezyterapia tom I, Wydawnictwo „Kasper", Kraków 2002, wyd. I
Zimmermann-Górska I.: Choroby reumatyczne. PZWL Warszawa 1993.
22
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji (geriatria)
Rozliczenie godzinowe:
Semestr
III - IV
łącznie
10
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
2
8
seminaria
-
i
Rok
studiów
II
dz
Treści programowe:
Ło
Wykład: (2 godz.)
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Temat: Rehabilitacja w geriatrii.
Starzenie się ludności – problemy i wyzwania. Biologia starzenia się. Dane demograficzne
i epidemiologiczne dotyczące zachorowalności, chorobowości i umieralności osób
starszych zamieszkałych w środowisku domowym i w instytucji. Wielochorobowość jako
bariera w rehabilitacji osób starszych. Metody działań zapobiegawczych w geriatrii:
promocja zdrowia, profilaktyka pierwotna, wtórna, czynniki ryzyka, strategia populacyjna
i zwiększonego ryzyka. Kluczowa rola rehabilitacji w opiece geriatrycznej. Spójność
rehabilitacji i prewencji w opiece nad osobami starszymi. Patofizjologiczne podstawy
ograniczenia zdolności do wysiłku wraz z wiekiem. Aktywność ruchowa osób starszych.
Zalecenia dotyczące promowania, programowania i monitorowania aktywności ruchowej u
osób starszych. Sprawność i samodzielność osób starszych. Zapobieganie chorobom i
niepełnosprawności w starszym wieku. Rehabilitacja w geriatrii.- medycyna oparta na
dowodach.
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Ćwiczenie 1
Temat: Całościowa Ocena Geriatryczna. Rehabilitacja kardiologiczna u osób
starszych.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe w geriatrii – odrębności wieku podeszłego.
Całościowa Ocena Geriatryczna. Ocena sprawności funkcjonalnej: ADL i IADL. Ocena
równowagi i zaburzeń chodu. Upadki jako problem geriatryczny. Osteoporoza. Ocena
funkcji umysłowych. Funkcje poznawcze (MMSE) i ocena depresji (GDS). Otępienia –
rodzaje i różnicowanie. Odleżyny – przyczyny, zapobieganie i leczenie. Nietrzymanie
moczu i stolca. Cukrzyca, hipoglikemia, choroby tarczycy. Ocena jakości życia osób
starszych. Żywienie osób starszych. Aktualne zalecenia żywieniowe wg WHO. Żywienie
i ocena stanu odżywienia u osób starszych. Pomiar % zawartości tkanki tłuszczowej, BMI,
WHR, obwodów ramienia i łydki. Ocena MNA. Nadwaga i otyłość u osób starszych jako
bariera w rehabilitacji. Niedożywienie u osób starszych – diagnostyka kliniczna
i biochemiczna, zapobieganie, leczenie. Niedożywienie u osób starszych jako bariera
w rehabilitacji.
23
Ocena wydolności fizycznej i tolerancji wysiłkowej. Ocena aktywności ruchowej.
Programowanie, monitorowanie i bezpieczeństwo treningu u pacjentów z chorobami
układu krążenia.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Ćwiczenie 2
Temat: Rehabilitacja układu ruchu u osób starszych. Rehabilitacja
u zniedołężniałych osób starszych.
Patofizjologiczne zmiany zachodzące w układzie ruchu wraz z wiekiem. Proces starzenia
się związany jest z szeregiem zmian strukturalnych i czynnościowych: zmniejszaniem się
beztłuszczowej masy ciała (lean body mass – LBM), wzrostem procentowej zawartości
tkanki tłuszczowej, zmniejszaniem się masy (sarkopenia) i siły mięśni szkieletowych,
spadkiem elastyczności mięśni, ścięgien i więzadeł. Spadek masy, siły i mocy mięśni
szkieletowych jest częstą przyczyną niepełnosprawności i braku stabilności posturalnej.
Badania z ostatnich lat wykazują, że możliwy jest wzrost masy i siły mięśniowej pod
wpływem treningu o charakterze siłowym (oporowym) u osób starszych, nawet w bardzo
zaawansowanym wieku. Osoby starsze poddane treningowi siłowemu mają procentowy
przyrost masy i siły mięśniowej podobny do osób młodych. Poprawie ulega również
gibkość, równowaga i koordynacja ruchów.
Praktyczna ocena sprawności układu ruchu – siła i moc mięśniowa. Ocena aktywności
ruchowej. Ocena równowagi i zaburzeń chodu. Upadki jako problem geriatryczny.
Zniedołężniała osoba starsza w środowisku domowym i w instytucji. Hospitalizowany
pacjent w podeszłym wieku. Pacjent z otępieniem i innymi zespołami psychogeriatrycznymi. Pacjent leżący – problematyka odleżyn. Nietrzymanie moczu i stolca.
Wykorzystanie środków terapeutycznych fizjoterapii (kinezyterapia, fizykoterapia i
masaż), terapii zajęciowej, psychoterapii i poradnictwa psychologicznego w rehabilitacji
osób starszych. Kinezyterapia - ćwiczenia lecznicze i metody kinezyterapeutyczne.
Ćwiczenia lecznicze wykorzystujące różne rodzaje skurczu mięśnia (izometryczny,
izotoniczny i izokinetyczny) i pracy mięśniowej (statycznej i dynamicznej) do utrzymania
lub poprawy ruchomości w stawach, a także siły, mocy i wytrzymałości mięśniowej.
Ćwiczenia koordynacji ruchów, pionizacji, nauki chodzenia, ćwiczenia ogólnokondycyjne.
Profilaktyka upadków.
Fizykoterapia - światłolecznictwo, elektroterapia, laseroterapia, termoterapia,
balneoterapia, masaż, akupunktura, leczenie polem magnetycznym i ultradźwiękami.
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania tych metod u osób starszych. Znaczenie
masażu leczniczego.
Zaopatrzenie ortopedyczne: protezy, ortezy i sprzęt pomocniczy (kule, laski, podpórki,
wózki, specjalne obuwie). Urządzenia ułatwiające samoobsługę i zapewniające
bezpieczeństwo (np. odpowiednie wyposażenie kuchni i łazienki, sprzęt ułatwiający mycie
i ubieranie się).
Literatura:
1. Beers MH, Berhow R: The Merck mannual of geriatrics. Merck & Co., Inc.
Whitehouse Station, N.J. 3-th Edition, 2000
2. Borowiak E, Kostka T: Ocena sprawności funkcjonalnej osób starszych na podstawie
badań przeprowadzonych wśród mieszkańców Łodzi. Materiały VI Seminarium
CINDI-Łódź 2002, Spała 18-19.10.2002, 13.
3. Borowiak E, Kostka T: Ocena sprawności funkcjonalnej osób starszych na podstawie
badań przeprowadzonych wśród mieszkańców Łodzi. Postępy w profilaktyce i leczeniu
przewlekłych chorób niezakaźnych, WHO CINDI Łódź 2003, 264-272.
24
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
4. Borowiak E, Kostka T: Ocena stanu odżywienia (Mini Nutritional Assessment - MNA)
w populacji starszych mieszkańców Łodzi. Pielęgniarstwo XXI Wieku 2003; 4: 25-30.
5. Dega W, Milanowska K (red). Rehabilitacja Medyczna. PZWL, Warszawa 1993.
6. Kostka T.: Fizjo-patologiczne aspekty starzenia się - możliwość oddziaływania przez
trening fizyczny na sprawność fizyczną. Przeg Lek 2000; 57: 474-476.
7. Kostka T.: Programowanie aktywności ruchowej u osób starszych. Medicina Sportiva
2003; 57 (Suppl. 1): S37-S44.
8. Kostka T.: Trening siłowy (oporowy) w promocji zdrowia i rehabilitacji. Pol. Merk.
Lek. 2002; XIII, 78, 520-523.
9. Kostka T.:Sarkopenia - definicja i implikacje kliniczne. Pol. Merk. Lek. 1999; 6,32,
89-91.
10. Kozłowski S, Nazar K (red.). Wprowadzenie do fizjologii klinicznej. PZWL,
Warszawa 1995.
11. Kwolek A (red). Rehabilitacja Medyczna. Urban & Partner, Wrocław 2003.
12. Podbielkowski J, Chydziński W, Garwacka-Jodis I, Górski W, Nejman B, Nowak A:
Rehabilitacja wieku podeszłego. Klinika. Rehabilitacja 1994; VIII: 30-34.
13. PS Timiras. Physiological basis of aging and geriatrics. CRC Press 2003.
14. Szukalski P: Proces starzenia się społeczeństw Europy: spojrzenie perspektywiczne.
Gerontologia Polska 1998; 6: 51-55.
15. Zembaty A (red). Kinezyterapia. Wydawnictwo „Kasper” Sp. z o.o., Kraków 2002.Żak
M: Rehabilitacja w procesie leczenia osób starszych. Gerontologia Polska 2000; 8: 1218.
25
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w chorobach układu
oddechowego
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
12
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
4
8
seminaria
-
dz
i
Treści programowe:
Ło
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
1. Wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii układu oddechowego.
Zarys budowy układu oddechowego: Jama nosa, zatoki przynosowe, gardło, krtań,
tchawica, oskrzela i płuca. Mechanizmy obronne układu oddechowego: rola śluzu
oskrzelowego, czynność aparatu rzęskowego. Odrębności układu oddechowego u dzieci:
krótkość dróg oddechowych, wąskość dróg oddechowych, cienkość ścian, właściwości
błony śluzowej dróg oddechowych, budowa klatki piersiowej i szczególne właściwości
płuc.
Zaburzenia regulacji oddychania; Zaburzenia wentylacji płuc, postacie zaburzeń
wentylacji: ograniczająca, zaporowa i mieszana; Zaburzenia przepływu krwi przez
naczynia włosowate płuc; Zaburzenia stosunku wentylacji pęcherzykowej do przepływu
krwi przez naczynia włosowate płuc ; zaburzenia dyfuzji gazów.
Ćwiczenia oddechowe – cele i zadania , wskazania i przeciwwskazania. Rodzaje zabiegów
fizjoterapeutycznych w zaburzeniach czynności układu oddechowego: inhalacje,
światłolecznictwo, elektroterapia, ultradźwięki , masaż leczniczy. Wpływ wysiłku
fizycznego na czynność układu oddechowego: zmiany czynności układu oddechowego
podczas wysiłku fizycznego, Cele stosowania wysiłku fizycznego u chorych na przewlekłe
choroby układu oddechowego.
2. Rehabilitacja oddechowa w chorobach układu oddechowego. – Astma oskrzelowa,
POCHP, mukowiscydoza.
Definicja astmy wg GINA. Etiologia i patogeneza. Zmiany patomorfologiczne. Objawy
i przebieg choroby. Leczenie astmy oskrzelowej . Ćwiczenia oddechowe- cele i zadania.
Postępowanie w zagrażającym napadzie lub podczas niewielkiego napadu duszności.
Psychoterapia. Ćwiczenia ogólnie usprawniające. Zajęcia sportowo-rekreacyjne.
Najnowsza definicja POCHP. Etiologia i patogeneza. Problemy nikotynizmu- zasady
prewencji i edukacja chorych. Podział na przewlekłe zapalenie oskrzeli i rozedmę płuc.
Objawy i przebieg choroby. Leczenie farmakologiczne. Pozycje drenażowe
w przewlekłym zapaleniu oskrzeli. Skuteczny kaszel. Oklepywanie i masaż mięśni klatki
piersiowej. Ćwiczenia oddechowe w rozedmie płuc.
Mukowiscydoza- fizjopatologia. Objawy i przebieg choroby. Leczenie farmakologiczne.
Różne techniki fizjoterapii : kaszel , odksztuszanie, drenaż ułożeniowy,autogenny, maska
PEP . Flutter, wysokoczęstotliwościowy ucisk na klatkę piersiową. Ćwiczenia ogólnie
usprawniające.
26
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
dz
i
1. Diagnostyka przed rozpoczęciem rehabilitacji oddechowej.
Zasady badań czynnościowych w chorobach dróg oddechowych.
Kontrola środowiska , indywidualizacja wskazań do eliminacji i edukacji.
Diagnostyka chorób alergicznych. Próby czynnościowe układu oddechowego.
Definicja spirometrii. Czynniki wpływające na zmienność wyników spirometrii.
Wskaźniki spirometryczne. Wskazania i przeciwwskazania do spirometrii. Badania
spirometryczne w różnych postaciach zaburzeń wentylacji. Technika spirometrii .Rodzaje
spirometrów.
eg
o
w
Ło
2. Aerozoloterapia i Tlenoterapia.
Rodzaje aerozoli. Podstawowa charakterystyka aerozoli. Właściwości mechaniczne
aerozoli.
Metody rozpraszania aerozoli (za pomocą sprężonego powietrza, energii ultradźwiękowej,
za pomocą działania siły odśrodkowej). Wibroaerozole. Termoaerozole. Inhalatorki
indywidualne. Przedłużacze „spacery” .Wskazania i przeciwwskazania do aerozoloterapii.
Tlenoterapia – wprowadzenie. Wskazania i przeciwwskazania do tlenoterapii. Leczenie
tlenem.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Literatura:
1. Alkiewicz J., Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego u dzieci
i dorosłych. Wyd. Volumed Wrocław 1995 , 424-425
2. Doboszyńska A., Wrotek Katarzyna, Badania czynnościowe układu oddechowego.
Wyd. Lek. PZWL W-wa 1999, 19
3. Rosławski A.. Woźniewski M.: Wybrane zagadnienia z fizjologii i patofizjologii
układu oddechowego. Fizjoterapia oddechowa, wyd. AWF Wrocław 1995,7 – 13.
27
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w chirurgii onkologicznej i
medycynie paliatywnej
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
12
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
4
8
seminaria
-
dz
i
Treści programowe:
Wykłady (po 4 godz.)
Ło
Tematy:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
1. Specyfika operacyjnego leczenie chorób onkologicznych z zakresu głowy i szyi oraz
sutka – uwarunkowania potrzeb rehabilitacji pooperacyjnej: porażenia nerwów
czaszkowych, obrzęk limfatyczny kończyny górnej, poprawa sprawności ogólnej,
rehabilitacja głosu
2. Rehabilitacja w onkologii. Opieka paliatywna - hospicja - problem usprawniania.
Ćwiczenia (po 4 godz.)
1. Omówienie ćwiczeń w odciążeniu dla kobiet po leczeniu raka piersi oraz ćwiczeń
zespołowych w grupach instruktażowych dla pacjentek po leczeniu operacyjnym, chemioi radioterapii.
2. Omówienie ćwiczeń zespołowych dla pacjentów z obrzękiem limfatycznym kończyny
górnej strony operowanej oraz ćwiczenia nauki automasażu z elementami drenażu
limfatycznego kończyny górnej strony operowanej.
Literatura:
1. Kordek R., Onkologia – podręcznik dla studentów i lekarzy, Medical Press S.C.
Gdańsk 2003.
2. Krzaklewski Maciej, Onkologia kliniczna, wydaw. Med. Borgis, Warszawa 2001.
3. Kwolek A., Rehabilitacja kliniczna, wyd. Med. Urban & Partner, Wrocław 2003,
rozdział 1.17. Rehabilitacja w onkologii – Marek Woźniewski.
4. Pawlicki M., Elementy diagnostyki nowotworów złośliwych, alfa-medica press,
Bielsko-Biała 2001.
28
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w ortopedii i traumatologii
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
30
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
10
20
seminaria
-
dz
i
Treści programowe:
Ło
Wykłady (po 2 godz.)
1. Badanie ortopedyczne: stan ortopedyczny ogólny odcinkowy i miejscowy.
w
2. Programowanie leczenia wspomagającego w złamaniach kości kończyny górnej.
eg
o
3. Programowania leczenia wspomagającego w złamaniach kości kończyny dolnej
i miednicy. Programowanie leczenia usprawniającego w złamaniach kręgosłupa.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
4. Etiopatogeneza, podział i objawy kliniczne, diagnostyka i leczenie pourazowych zapaleń
kości (p.z.k). Rola leczenia usprawniającego w p.z.k.
5. Podział, diagnostyka i współczesne metody leczenia nowotworów kości. Rola leczenia
usprawniającego pacjentów po leczeniu operacyjnym nowotworów.
Ćwiczenia (po 4 godz.)
1. Badanie ortopedyczne:
• demonstracja filmu
• badanie chorych przy łóżku
2. Złamanie śródstawowe: Definicja, mechanizm złamań, objawy kliniczne, diagnostyka
obrazowa, pierwsza pomoc, leczenie zachowawcze, czynnościowe i operacyjne,
powikłania.
3. Osteoporoza: definicja, metabolizm kości, objawy kliniczne i diagnostyka obrazowa,
współczesne metody leczenia. Rola kinezy i fizykoterapii w profilaktyce osteoporozy.
4. Powikłania ogólne i miejscowe po obrażeniach układu ruchu: podział powikłań,
możliwości zapobiegania powikłaniom, diagnostyka kliniczna i obrazowa. Rola fizyko i
kinezyterapii w leczeniu powikłań układu narządu ruchu.
5. Amputacja: przyczyny, poziomy i technika amputacji w obrębie kończyn górnych i
dolnych. Rola leczenia usprawniającego chorych po amputacjach kończyn.
29
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1. Kwolek A. (red).: Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo „Urban & Partner”,
Wrocław 2003.
2. Mika T.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1996.
3. Nowotny I.: Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narządu ruchu. Podręcznik dla
studentów AWF, Wyd. AWF, Katowice 2000.
4. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 2004.
5. Tylman D., Dziak A. (red).: Traumatologia narządu ruchu. PZWL, Warszawa 1987.
30
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w ginekologii i położnictwie.
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
8
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
4
4
seminaria
-
Treści programowe:
dz
i
Wykłady (po 2 godz.)
w
Ło
1. Praktyczne podstawy anatomii i fizjologii układu moczowo-płciowego u kobiety.
Rodzaje nietrzymania moczu (NM). Współczesne poglądy na patofizjologię NM u kobiet.
Sposoby leczenia NM u kobiet.
eg
o
2. Zaburzenia statyki narządu płciowego u kobiet. Znaczenie fizjoterapii w leczeniu i
profilaktyce NM oraz zaburzeń statyki narządu płciowego u kobiet.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Praktyczne aspekty zajęć w szkole rodzenia. Postępowanie przed i po zabiegach
operacyjnych, w ciąży i połogu. Fizykoterapia przepony moczowo-płciowej.
Literatura:
1. Fijałkowski Wł., Michalczyk H., Markowska R., Sadowska L. : Rehabilitacja w
położnictwie i ginekologii, Wydawnictwo AWF Wrocław 1998
2. Kozłowska J. : Teoria i praktyka rehabilitacji w ginekologii i położnictwie, Wyd.
Skrypt. AWF Kraków nr 112, Kraków 1991
31
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w kardiologii.
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
18
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
6
12
seminaria
-
i
Treści programowe:
Ło
dz
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
1. Test wysiłkowy – rola i znaczenie w rehabilitacji kardiologicznej.
• test wysiłkowy – omówienie wskazań i przeciwwskazań
• zasady wykonywania
• wskazania do przerwania testu
• interpretacja wyniku
• co dalej z chorym ?
2. Aktywność fizyczna w zapobieganiu i leczeniu chorób układu sercowonaczyniowego.
• rola kontrolowanego wysiłku w zapobieganiu schorzeniom układu sercowo• naczyniowego
• rola kontrolowanego wysiłku w leczeniu schorzeń układu sercowo• naczyniowego
3. Związki psychologii z kardiologia – zarys teorii.
praca psychologa z pacjentem , diagnoza psychologiczna.
psychologiczne, społeczne i środowiskowe czynniki
na patogenezę i przebieg choroby niedokrwiennej serca.
miejsce psychologii klinicznej w rehabilitacji kardiologicznej
mające
wypływ
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
1. Podstawy anatomii i elektrofizjologii serca.
Zapoznanie z technika badania EKG: zapis 12-odprowadzeń (morfologia
krzywej EKG, pochodzenie załamków), podstawy interpretacji EKG: cechy
niedokrwienia mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu jako przeciwwskazanie do
rozpoczęcia rehabilitacji lub jej kontynuacji.
2. Rola i znaczenie rehabilitacji kardiologicznej w przywracaniu chorych z
chorobami układu sercowo-naczyniowego (po zawale, po PTCA, po
CABG) do pełnej sprawności psychofizycznej.
32
Zapoznanie się z dokumentacją chorych kwalifikowanych do usprawnienia, wywiad
dotyczący obecnej choroby, wywiad rodzinny. Czynny udział w jednym z etapów
usprawniających chorych po zawale w Pracowni Rehabilitacji Kardiologicznej
(pomiar ciśnienia i tętna , przygotowywanie ergometrów rowerowych do pracy z
chorym ) . Omówienie wyników ćwiczeń z asystentem prowadzącym .
dz
i
3. Etapy rehabilitacji kardiologicznej.
Przygotowanie pacjenta do rehabilitacji, weryfikacja badań klinicznych,
programowanie cyklu ćwiczeń pod kontrola asystenta. Standardy rehabilitacji w
chorobie niedokrwiennej serca, zwale serca, po zabiegach na naczyniach
wieńcowych.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
Literatura:
1. Interna Harrisona - praca zbiorowa . Wydawnictwo - Czelej 2000
2. Standardy Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej PTK – www.pt.kardio.pl
33
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w pediatrii.
Rozliczenie godzinowe:
Rok studiów
II
Semestr
III-IV
łącznie
14
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
6
8
seminaria
-
i
Treści programowe:
Ło
dz
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
1. Planowanie i kontrola procesu rehabilitacji u dzieci z zaburzeniami rozwoju
psychoruchowego
2. Planowanie i kontrola procesu rehabilitacji u dzieci z chorobami układu
oddechowego
3. Planowanie i kontrola procesu rehabilitacji u dzieci z chorobami narządu ruchu
Ćwiczenia (po 4 godz.)
1. Odrębności anatomiczno – fizjologiczne wieku dziecięcego w zakresie układu
krążenia, oddechowego , nerwowego i narządu ruchu . Znaczenie znajomości norm
pediatrycznych dla planowania rehabilitacji u dzieci.
2. Badania diagnostyczne jako podstawa tworzenia , weryfikacji i modyfikacji
programu rehabilitacji. Współczesna diagnostyka układu krążenia , oddechowego ,
nerwowego i narządu ruchu.
3. Kolokwium zaliczeniowe.
Literatura:
1. Czochańska J., Badanie i ocena neurorozwojowa niemowląt i noworodków ,
Wydawnictwo Folium, Lublin 1995
2. Górnicki B., B. Dębiec, J. Baszczyński Pediatria t. I i II - B ( red. dz. zbior.) PZWL,
Warszawa, 1995
3. Krawczyński M., Propedeutyka pediatrii, PZWL, Warszawa, 2002
4. Krawczyński M., Norma kliniczna w pediatrii , ( red.), PZWL, 2005
5. Kubika K., Kawalec W., Pediatria - ( red.), PZWL, Warszawa, 1999
6. Tecklin J. S., Fizjoterapia pediatryczna , 2002
34
SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
zimowy
łącznie
46
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
14
32
seminaria
-
Forma
zaliczenia
Egzamin
Cele dydaktyczne:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
eg
Treści programowe:
o
w
Ło
dz
i
Wprowadzenie pojęcia sportu niepełnosprawnych, wraz z krótkim rysem historycznym i
regulacjami prawnymi dotyczącymi sportu niepełnosprawnych w Polsce i na świecie.
Zapoznanie z organizacjami zajmującymi się sportem niepełnosprawnych w Polsce,
możliwością uprawiania sportu na poziomie rekreacyjnym i wyczynowym przez osoby z
różnymi niepełnosprawnościami oraz metodami kwalifikacji do różnych kategorii
niepełnosprawności. Zapoznanie ze specyfiką problemów klinicznych u osób
niepełnosprawnych uprawiających sport.
1. Niepełnosprawność- wprowadzenie pojęć podstawowych
Podstawowe modele niepełnosprawności: medyczny i społeczny
Podstawowe pojęcia, które według WHO zawiera ten termin:
• Uszkodzenia
• Niepełnosprawność pierwotna i wtórna
Niepełnosprawność- definicja, przyczyny, etiologia:
Wzrok, słuch, choroby neurologiczne, choroby narządu ruchu, zespoły medyczne,
choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego, depresja, upośledzenie
umysłowe
Cel i zadania sportu osób niepełnosprawnych.
Prawne regulacje sportu osób niepełnosprawnych:
podstawowe akty prawne regulujące uprawianie sportu przez osoby niepełnosprawne
• rodzaje niepełnosprawności dla potrzeb sportu
• możliwości uprawiania sportu przez osoby o różnych rodzajach
niepełnosprawności.
Organizacje i instytucje działające na rzecz sportu niepełnosprawnych.
• Rys historyczny sportu osób niepełnosprawnych
• Struktura sportu osób niepełnosprawnych
• Sport Paraolimpijski
• międzynarodowe i krajowe organizacje sportowe dla osób niepełnosprawnych
• organizacje rządowe i pozarządowe zajmujące się sportem dla niepełnosprawnych
• finansowanie sportu osób niepełnosprawnych.
35
Ło
eg
o
w
3. Testy oceniające stopień niepełnosprawności
• Testy oceniające rozwój motoryczny
• Testy oceniające wydolność fizyczną
• Testy oceniające sprawność fizyczną
• Testy wydolności specyficznej ( specjalnej)
• Testy neurologiczne
dz
i
2. Trening sportowy i organizacja zawodów osób niepełnosprawnych.
Rola i zadania medycyny w sporcie osób niepełnosprawnych.
Edukacja grup społecznych i nauczycieli, opiekunów w postępowaniu z osobami
niepełnosprawnymi ( integracja w Unii Europejskiej).
Metody przygotowania osoby niepełnosprawnej do udziału w treningu.
Klasyfikacja medyczna (ogólna) i funkcjonalna w sporcie osób niepełnosprawnych:
• kwalifikacja medyczna w zależności od rodzaju niepełnosprawności
• ocena adaptacji organizmu osoby niepełnosprawnej do systematycznego treningu
fizycznego
• ocena wydolności fizycznej
Ogólne zasady badań sportowo- lekarskich osób niepełnosprawnych:
• Rekreacja
• Sport wyczynowy
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
4. Wyniki treningu fizycznego osoby niepełnosprawnej
• cechy fizjologicznej adaptacji organizmu
• wielkość wydolności fizycznej
• rehabilitacja narządu ruchu poprzez sport
• efekty psychologiczne i społeczne
Wybrane problemy medyczne sportu osób niepełnosprawnych:
• zagrożenie dla sportu osób niepełnosprawnych (bariery
architektoniczne, komunikacyjne, społeczne)
• nieodpowiednie „oprzyrządowanie” (protezy)
• sprzęt sportowo-rehabilitacyjny
• zanikowy wolontariat
5. Przeciążenie treningowe w sporcie osób niepełnosprawnych
• zespół przeciążenia w medycynie sportowej
• przeciążenia ostre i przewlekłe narządu ruchu
• przeciążenia psychiczne
Metody odnowy biologicznej stosowane u osób niepełnosprawnych uprawiających
sport
• omówienie wskazać
• metodyka postępowania
6. Podstawy racjonalnego żywienia osób niepełnosprawnych uprawiających
sport
• główne składniki energetyczne i ich proporcje
• zapotrzebowanie na mikro- i makroelementy oraz witaminy
• odmienności odżywiania w czasie zawodów i w czasie treningów
Dozwolone wspomaganie u osób niepełnosprawnych
• stosowanie witamin
• odżywki węglowodanowe, białkowe
36
• napoje
Wybrane elementy dopingu w sporcie
• klasyfikacje środków dopingujących
• patologiczne efekty stosowania dopingu
od
eg
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Ćwiczenia (po 2 godz.)
Tematy:
o
w
Ło
dz
i
7. Sport dla osób z różnymi dysfunkcjami.
Modyfikacja i przystosowanie do uprawiania sportu w zależności
niepełnosprawności
• sport dla osób niewidomych
• sport dla osób głuchych
• sport dla upośledzonych umysłowo
• sport dla osób z dysfunkcją narządu ruchu
• jazda aktywna i sport na wózku inwalidzkim
Gry sportowe dla osób niepełnosprawnych.
Specyfika dyscyplin indywidualnych uprawianych przez osoby niepełnosprawne:
• pływanie
• lekka atletyka
• inne dyscypliny
• sporty zimowe uprawiane przez osoby niepełnosprawne
1. Obowiązujące przepisy formalno-prawne w sporcie osób niepełnosprawnych
• analiza stanowisk, rozporządzeń i uchwał obowiązujących w tym
zakresie w Polsce,
• odniesienie uregulowań formalno-prawnych do obowiązujących w UE i
wybranych krajach na świecie.
2. Zasady klasyfikacji medycznej (ogólnej) i funkcjonalnej w sporcie osób
niepełnosprawnych.
Ćwiczenia praktyczne w Centrum Medycyny Sportowej UM w Łodzi
3. Ilościowa ocena wydolności fizycznej tlenowej osoby niepełnosprawnej
• testy laboratoryjne oceniające wydolność tlenową
• sposób interpretacji wyników i ich praktyczna aplikacja
Ilościowa ocena wydolności beztlenowej osoby niepełnosprawnej
Metody pomiaru i ich interpretacja
Metody oceny ilościowej wydolności fizycznej u osób niepełnosprawnych w
warunkach terenowych w zależności od rodzaju niepełnosprawności
• testy Coopera
• 6-minutowy test korytarzowy.
Praktyczne metody oceny tolerancji wysiłku fizycznego osób niepełnosprawnych
• w laboratorium w czasie testu wysiłkowego
• w warunkach naturalnych w terenie.
4. Przeciążenie treningowe w sporcie osób niepełnosprawnych. Metody oceny
przeciążeń układu krążenia i narządu ruchu w praktyce.
37
5. Zasady odżywiania osób niepełnosprawnych uprawiających sport
podstawy teoretyczne
praktyczne układanie prawidłowych jadłospisów w czasie treningów i
zawodów oraz różnych rodzajów cyklów treningowych
wykorzystanie programów komputerowych
6.
Praktyczne zastosowanie dozwolonych metod wspomagających trening u
osób
niepełnosprawnych
• mikro- makroelementy
• witaminy
• napoje sportowe
Ło
dz
i
7. Metody wykrywania niedozwolonych środków wspomagających w sporcie
osób niepełnosprawnych
zasady przeprowadzania badań antydopingowych.
eg
Zaliczenie ćwiczeń.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
9.
o
w
8. Sport osób niepełnosprawnych
• piłka koszykowa na wózkach jako przykład sportu dla osób
niepełnosprawnych (zajęcia na sali gimnastycznej)
Literatura:
1. Bachrynowska-Fic J.: Właściwości i metodyka ćwiczeń fizycznych oraz sport
inwalidzki. PZWL, Warszawa 1999.
2. Borkowska M., red.: Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Cz. 2, wyd. I, WSiP,
Warszawa 1997.
3. Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja medyczna, PZWL 1994.
4. Janiszewski M.: Rekreacja ruchowa dla osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo UŁ
1989.
5. JPC Handbook, Sport classification. Part, I, II, III January 2000.
6. Lewicki R., Wybraniec-Lewicka B.: Sport osób niepełnosprawnych, Medycyna
Sportowa. PTMS, W-wa 2005.
7. Moughan R.J., Burke L.M.: Żywienie a zdolność do wysiłku, Medicina Sportiva,
Kraków 2000.
8. Obuchowska J. red.: Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Wyd. III, WSiPSA,
Warszawa 1999.
9. Osoby niepełnosprawne w Unii Europejskiej. Wyd. UKIE Warszawa 2003.
10. Plinta R.: Klasyfikacja w sporcie niepełnosprawnych. Kinezyterapia. Wyd. Kasper
2003, t. II.
11. Polski Komitet Paraolimpijski: Medycyna a sport osób niepełnosprawnych, Warszawa
2001.
12. Rawicz-Mańkowski G.: Związki rehabilitacji ze sportem osób niepełnosprawnych.
Medycyna Sportowa 1999; 15-92.
13. Ronikier A.: Diagnostyka czynnościowa osób niepełnosprawnych. Wyd. AWF,
Warszawa 1997.
14. Ronikier A.: Zasady diagnostyki fizjologicznej w rehabilitacji. Medycyna Sportowa;
15-92 : 17-20.
38
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
15. Sobiecka J.: Społeczne bariery rehabilitacyjne poprzez sport. W: Sport dla osób
niepełnosprawnych. Osoby niepełnosprawne dla sportu, pod red. S. Kowalik, V.
Karaskowa. AWF Poznań1999.
16. Szyguła Z., Szczygieł a., Blecharz J., Herzig M.: Medyczne aspekty sportu masowego i
wyczynowego dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. W: Sport szansą życia
niepełnosprawnych. Pod red. j. Śliżyńskiego. Wyd. PSON, Kraków 1997; s. 94-98.
17. Williams M.H.: Granice wspomagania, Medicina Sportiva, Kraków 1999.
39
SEMINARIUM MAGISTERSKIE
Rozliczenie godzinowe:
Semestr
II
III-IV
Liczba godzin
łącznie
wykłady
ćwiczenia
seminaria
60
30
30
-
Forma
zaliczenia
Zaliczenie
z oceną
dz
i
Rok
studiów
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
Wybrani opiekunowie prac magisterskich
40