Szkolny Program Profilaktyki

Szkolny
Program Profilaktyki
Szkoły Podstawowej
im. Marii Konopnickiej w Kazimierzu
Liczba i różnorodność zagrożeń jakie niesie ze sobą współczesna rzeczywistość wymaga, aby
młode pokolenie zostało objęte działaniami chroniącymi je przed tymi zagrożeniami.
Działania szkoły w tym zakresie, ich podstawa teoretyczna i oczekiwane rezultaty zawiera
Szkolny Program Profilaktyki.
1
Jeśli się czegoś bardzo pragnie, to cały wszechświat działa
Potajemnie na
naszą korzyść.
Cele programu:
 Kształtowanie zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu, zapobieganie
otyłości, popularyzowanie zdrowego sposobu odżywania oraz propagowania
aktywności fizycznej.
 Zapoznanie ze sposobami bezpiecznego poruszania się w ruchu drogowym.
 Kształtowanie postaw tolerancyjnych wobec rówieśników i osób dorosłych.
 Profilaktyka dotycząca patologii społecznej w tym używek (papierosy, alkohol,
narkotyki, środki zastępcze i inne substancji psychoaktywne).
 Przeciwdziałanie zjawiskom przemocy i agresji w środowisku szkolnym, tak w życiu
realnym jak i w Internecie, na portalach społecznościowych.
 Pomoc rodzinie w prawidłowym pełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych.
 Kształtowanie przyjaznego stosunku do środowiska przyrodniczego.
 Przekazywanie zasad poprawnej komunikacji interpersonalnej.
2
Dla potrzeb Szkolnego Programu Profilaktyki przyjęto następujące znaczenie pojęcia
profilaktyka
P r o f i l a k t y k a jako:
Wzmacnianie czynników chroniących
Eliminacja czynników ryzyka
Najważniejsze czynniki chroniące





silna więź emocjonalna z rodzicami
wiedza na temat zdrowego stylu życia i
zdrowia
poszanowanie prawa, norm, wartości
i autorytetów społecznych
przynależność do pozytywnej grupy
zainteresowanie nauką szkolną
Najpoważniejsze zachowania ryzykowne




nieracjonalne odżywianie się
palenie papierosów, spożywanie
alkoholu
używanie innych środków
psychoaktywnych (środków
zastępczych, narkotyki, środki
wziewne, leki)
zachowania agresywne i przestępcze w
świecie realnym oraz w Internecie
Program opiera się na realnych potrzebach uczniów, rodziców i nauczycieli.
Obejmuje następujące obszary działań:
I . Wzmacnianie czynników chroniących
II . Eliminacja czynników ryzyka
 Nadwaga, otyłość
 Agresja i przemoc
 Używki (papierosy, alkohol, środki zastępcze, narkotyki i inne środki
psychoaktywne)
Szkolny program realizowany jest przez wszystkich członków rady Pedagogicznej.
Koordynatorem działań profilaktycznych jest : pedagog szkolny i wychowawcy klas.
Obszary zawarte w SPP znajdują swoje odzwierciedlenie w planach wychowawczych klas.
Narzędzia i techniki
 ankiety skierowane do uczniów,
rodziców i nauczycieli
 obserwacja
 wywiady
 wizyty w domach rodzinnych
 rozmowy kreatywne
 analizy wyników
 kwestionariusze
 karty obserwacyjne zachowania i
postępów w nauce
Ewaluacja
 samoocena pracy
 diagnoza zjawiska
 prezentowanie i omawianie wyników
ankiet
 projektowanie rozwiązań zaistniałych
problemów wychowawczych
 wdrażanie działań, monitoring i
badanie rezultatów
3
Obszar - Wzmacnianie czynników chroniących



Zadania programowe
Efekty wychowawcze
Sposób realizacji
1
2
3
współpraca nauczycieli i rodziców,
wspólne budowanie silnej więzi
emocjonalnej z dziećmi
ujednolicenie pozytywnych
wpływów wychowawczych
promowanie zdrowego stylu życia
w tym zdrowego sposobu
odżywiania się
- uczeń posiada silne więzi rodzinne
chroniące dziecko przed szukaniem
oparcia w grupie rówieśniczej bądź
innej preferującej sposób życia
zagrażający zdrowiu i dobrym relacjom
z ludźmi








uświadamianie wagi prowadzenia
zdrowego stylu życia w tym
zdrowego sposobu odżywiania się
budzenie zainteresowań uczniów
różnymi dziedzinami wiedzy,
wspólne odkrywanie tajemnic
świata i nauki
rozwijanie zainteresowań uczniów
- uczeń ma wiadomości wiadomości na
temat tego jak dbać o zdrowie fizyczne i
psychiczne,
- uczeń potrafi dokonać właściwych
wyborów żywieniowych i posiada
umiejętności realizowania ich w życiu
- uczeń potrafi znaleźć swoje miejsce w
otaczającej rzeczywistości,
- uczeń ma poczucie własnej wartości,
- uczeń odnajduje bądź pogłębia swoje
zainteresowania







spotkania z rodzicami pokonywanie nieufności i
niechęci, ujednolicanie
wpływów wychowawczych
zaangażowanie rodziców w
pracę szkoły i klasy,
podejmowanie wspólnych
celów i zadań
udział rodziców w realizacji
programu
zajęcia integracyjne
prowadzenie zabaw i
uroczystości o charakterze
prorodzinnym
termin
4
w/g
terminarza
spotkań
osoby
odpowiedzialne
5
Komentarz [klasa11]:
wychowawcy
klas
rodzice
w zależności
od potrzeb
w miarę
pogadanki
projekty promujące zdrowy styl potrzeb
życia
lekcje pedagogizujące uczniów i
rodziców dotyczące profilaktyki
nadwagi i otyłości
wspólne uroczystości
cały rok
tworzenie kół zainteresowań
motywowanie uczniów do
wytężonej pracy poprzez system
wzmocnień pozytywnych
organizowanie konkursów,
wystaw prac plastycznych
umożliwiających prezentację
osiągnięć dziecka na forum
klasy, szkoły, gminy
nauczyciele
rodzice
wychowawcy
n-le
przedmiotów
dyrektor
4





1
wspieranie uczniów w sytuacjach
trudnych
2
- zapewnienie dziecku pomocy
w sytuacjach trudnych, losowych
- wspieranie psychiczne, życzliwe
traktowanie ucznia
- wytworzenie poczucia, że uczeń nie
jest z problemem sam i może liczyć na
pomoc drugiej osoby
- budowanie więzi emocjonalnej
z nauczycielami w kierunku
wzajemnego zaufania
wyposażanie uczniów
w umiejętności radzenia sobie
w trudnych sytuacjach
wypracowywanie efektywnego
sposobu radzenia sobie ze stresem
zaznajamianie uczniów z Prawami
Dziecka
- uczeń potrafi zachować się w
trudnych sytuacjach stosując
zaproponowane sposoby postępowania,
radzi sobie
w sytuacjach
stresowych
- uczeń zna swoje prawa , uczy się
respektowania ich.

umiejętność komunikowania się
z rówieśnikami i dorosłymi
- uczeń potrafi wyrażać swoje zdanie
w sposób kulturalny
- zna normy dobrego zachowania
i według nich postępuje




3
konkretna pomoc w sytuacjach
losowych
budowanie więzi zaufania
między uczniem a
nauczycielem
4
w/g potrzeb
5
wychowawcy
zajęcia warsztatowe - " Prawa
Dziecka "
ćwiczenia antystresowe
w/g potrzeb
wychowawcy
dyrektor
poznawanie zasad dobrego
wychowania na lekcjach
wychowawczych
w/g potrzeb
wychowawcy
5
Obszar - Eliminacja czynników ryzyka
Nadwaga i otyłość
Cele :
- Usuwanie bądź minimalizowanie przyczyn nadwagi i otyłości
- Popularyzowanie wiedzy na temat zdrowego sposobu odżywiania się
- Promowanie zdrowego trybu życia
1
Zadania programowe






1
Zadania informacyjne
 poznawanie przyczyn nadwagi i
otyłości
zaznajamianie ze skutkami nadwagi
i otyłości
poznawanie konsekwencji nadwagi
i otyłości w postaci chorób i
dysfunkcji organizmu
Zadania edukacyjne
znajomość swoich mocnych
i słabych stron, praca nad swoimi
słabymi stronami
rozwijanie postawy szacunku
i zaufania w stosunku do
nauczycieli i innych pracowników
szkoły jako osób mogących udzielić
wsparcia w sytuacjach
problemowych mających miejsce na
terenie szkoły
uczenie rozpoznawania i nazywania
własnych emocji oraz odczytywania
nastrojów i emocji innych osób
rozwijanie umiejętności
psychologicznych i społecznych
2
3
Sposób realizacji
Efekty wychowawcze
2
- uczeń zna przyczyny nadwagi i
otyłości
- zna wpływ nieracjonalnego żywienia
na zdrowie
- rozumie skutki płynące z
niewłaściwego sposobu odżywiania się
- wie, że zachowanie agresywne pociąga
za sobą skutki prawne
- wykształcenie u dzieci umiejętności
dokonywania samooceny, dostrzegania
własnych zalet i wad, podnoszenia
własnej wartości
- umiejętność nawiązywania kontaktów
z ludźmi, radzenia sobie w sytuacjach
trudnych (radzenie sobie ze stresem,
konflikty, opieranie się naciskom
otoczenia)





3
spotkania uczniów z pedagogiem,
psychologiem (zapoznanie uczniów
z przyczynami, istotą i formą agresji)
spotkanie z policjantem - " Prawne
i moralne skutki agresji "
zajęcia opisujące zjawisko
cyberprzemocy
4
5
termin
4
w/g
terminarza
zajęcia warsztatowe służące poznaniu cały rok
i realizacji samego siebie
zajęcia służące umiejętności
dowartościowywania się
osoby
odpowiedzialne
5
wychowawcy
wychowawcy
6
nauka asertywnego wyrażania
emocji, ze szczególnym
wyrażaniem gniewu
wykształcenie umiejętności
społecznie aprobowanego sposobu
postępowania w sytuacjach
konfliktowych (w rodzinie, szkole,
grupie rówieśniczej)
Zadania o charakterze alternatywnym
możliwość rozładowywania
napięcia emocjonalnego bez agresji
lub poprzez agresję kontrolowaną
- nauczenie dzieci wyrażania własnych 
emocji

- wykształcenie umiejętności społecznie
aprobowanego sposobu postępowania
w sytuacjach konfliktowych

treningi asertywności
treningi umiejętności radzenia sobie
z konfliktami społecznymi ( drama,
ocena bohaterów lektur, filmów
młodzieżowych )
wskazywanie prawidłowych
zachowań
- dostarczenie możliwości pozytywnego 
rozładowania emocji w sposób
bezagresywny
- preferowanie zdrowego trybu życia
( sport i rekreacja )
organizowanie zajęć na temat
spędzania czasu z osobami
sprzyjające rozwojowi stanowiących
alternatywę dla form rozbudzających
agresję ( zajęcia sportowe,
rekreacyjne, kulturalno -oświatowe,
koła zainteresowań )
ankieta
przygotowanie wniosków do dalszej
pracy
sondaż wśród dzieci, rodziców
i nauczycieli
waluacja realizacji
Agresja i przemoc


cały rok
wychowawcy
n-le przedmiotów
dyrektor
Rada Rodziców
wrzesień
czerwiec
wychowawcy
pedagog szkolny
Cele : - Usuwanie bądź minimalizowanie przyczyn agresji i przemocy
- Kształtowanie umiejętności korzystania z technik radzenia sobie z agresją swoją i innych
Zadania programowe
Efekty wychowawcze
Sposób realizacji
termin
1
2
3
4
osoby
odpowiedzialne
5
7






Zadania informacyjne
poznanie przyczyn i rodzajów
zachowań agresywnych,
zaznajamianie ze skutkami
moralnymi i prawnymi
zachowań agresywnych
przejawianych w życiu realnym
oraz w Internecie
- uczeń zna przyczyny, które mogą

wywołać agresję
- zna rodzaje zachowań agresywnych
- rozumie płynące skutki z zachowań

agresywnych dla kontaktów
interpersonalnych

- wie, że zachowanie agresywne pociąga
za sobą skutki prawne
Zadania edukacyjne
znajomość swoich mocnych
i słabych stron, praca nad
swoimi słabymi stronami
rozwijanie postawy szacunku
i zaufania w stosunku do
nauczycieli i innych
pracowników szkoły jako osób
mogących udzielić wsparcia w
sytuacjach problemowych
mających miejsce na terenie
szkoły,
uczenie rozpoznawania i
nazywania własnych emocji
oraz odczytywania nastrojów i
emocji innych osób
rozwijanie umiejętności
psychologicznych i społecznych
- wykształcenie u dzieci umiejętności
dokonywania samooceny, dostrzegania
własnych zalet i wad, podnoszenia
własnej wartości
- umiejętność nawiązywania kontaktów
z ludźmi, radzenia sobie w sytuacjach
trudnych (radzenie sobie ze stresem,
konflikty, opieranie się naciskom
otoczenia)
1
2


spotkania uczniów z pedagogiem,
psychologiem (zapoznanie uczniów
z przyczynami, istotą i formą agresji)
spotkanie z policjantem - " Prawne
i moralne skutki agresji "
zajęcia opisujące zjawisko
cyberprzemocy
w/g
terminarza
zajęcia warsztatowe służące poznaniu cały rok
i realizacji samego siebie
zajęcia służące umiejętności
dowartościowywania się
3
4
wychowawcy
wychowawcy
5
8

nauka asertywnego wyrażania
emocji, ze szczególnym
wyrażaniem gniewu

wykształcenie umiejętności
społecznie aprobowanego
sposobu postępowania w
sytuacjach konfliktowych (w
rodzinie, szkole, grupie
rówieśniczej)
Zadania o charakterze alternatywnym

możliwość rozładowywania
napięcia emocjonalnego bez
agresji lub poprzez agresję
kontrolowaną
waluacja realizacji
- nauczenie dzieci wyrażania własnych 
emocji

- wykształcenie umiejętności społecznie
aprobowanego sposobu postępowania
w sytuacjach konfliktowych

treningi asertywności
treningi umiejętności radzenia sobie
z konfliktami społecznymi ( drama,
ocena bohaterów lektur, filmów
młodzieżowych )
wskazywanie prawidłowych
zachowań
- dostarczenie możliwości pozytywnego 
rozładowania emocji w sposób
bezagresywny
- preferowanie zdrowego trybu życia
( sport i rekreacja )
organizowanie zajęć na temat
spędzania czasu z osobami
sprzyjające rozwojowi stanowiących
alternatywę dla form rozbudzających
agresję ( zajęcia sportowe,
rekreacyjne, kulturalno -oświatowe,
koła zainteresowań )
ankieta
przygotowanie wniosków do dalszej
pracy
sondaż wśród dzieci, rodziców
i nauczycieli


cały rok
wychowawcy
n-le przedmiotów
dyrektor
Rada Rodziców
wrzesień
czerwiec
wychowawcy
pedagog szkolny
Używki ( papierosy, alkohol, narkotyki i inne substancje psychoaktywne w tym środki zastępcze )
9
Cele: - poznanie mechanizmu uzależnień ( papierosy, alkohol, narkotyki, dopalacze i inne środki psychoaktywne )
- poznanie zagrożeń jakie niosą uzależnienia
- uświadamianie uczniom możliwości uzależnienia, ich wpływu na rodzinę i ich przyszłość
- wyrabianie umiejętności odmawiania wobec presji społecznej stosowania używek
- poznanie niebezpiecznych dla zdrowia substancji
Zadania programowe
1
Zadania informacyjne
przybliżenie uczniom podstawowych
informacji na temat środków
uzależniających i zagrożeń z nimi
związanych
istota, przyczyny, przebieg
i konsekwencje choroby alkoholowej
narkotykowej i nikotynowej
psychologiczne przyczyny uzależnień
promocja zdrowia, prawidłowego
żywienia i zdrowych nawyków
informowanie dorosłych o tym co
zagraża zdrowiu i bezpieczeństwu
dzieci
udzielanie informacji dotyczących
zagrożeń internetowych- cyber
przemoc , pedofilia, pornografia
Zadania edukacyjne
uświadamianie dzieciom że życie jest
wartością nadrzędną
uczenie dzieci radzenia sobie w
sytuacjach stresowych
nauka dostrzegania różnicy pomiędzy
pożywieniem, lekami. truciznami
i środkami odurzającymi
kształtowanie postawy dystansu w
relacjach z osobami nieznajomymi
promowanie postawy trzeźwości
wśród młodych ludzi
uświadamianie natychmiastowych
i odroczonych konsekwencji
Sposób realizacji
Efekty wychowawcze
2
- uczeń wie jak dochodzi do uzależnień
od używek, jak zachowuje się człowiek
pod ich wpływem, dlaczego ludzie
sięgają po używki
- wie jakie zagrożenia dla organizmu
i psychiki wywołuje przyjmowanie
używek




-wykształcenie u dzieci poczucia

własnej wartości, zachowań
asertywnych (umiejętności odmawiania)
3
spotkania uczniów i rodziców
z lekarzem, psychologiem,
przedstawicielem policji
( zagrożenia zdrowia
i bezpieczeństwa )
dostarczanie informacji o telefonach
zaufania, adresach poradni
specjalistycznych, instytucjach,
które pomagają w rozwiązywaniu
problemów wynikających
z uzależnień )
uaktualniona tablica informacyjna
samorządu szkolnego
prezentacja filmów edukacyjnych
zajęcia treningowe oparte na
pedagogice zabawy, służące
poznawaniu samego siebie
i rówieśników
- burze mózgów
- treningi asertywności
- spektakle teatralne, prelekcje,
warsztaty
termin
osoby
odpowiedzialne
4
5
zgodnie
wychowawcy klas
z planem
IV-VI
wychowawcy nauczyciel zajęć
komputerowych
cały rok
wychowawcy
10
używania środków psychoaktywnych
wpajanie młodzieży, że ocenie
moralnej podlega droga do
uzależnienia a nie osoba uzależniona
1
Zadania alternatywne
organizacja atrakcyjnych zajęć jako
sposób spędzania czasu wolnego
promocja zdrowego trybu życia
pomoc w zaspokajaniu potrzeb
samorozwoju takich jak sukces
przynależności do grupy
osiągniecie satysfakcji z
zaangażowania się w działalność
społeczną, sportową, artystyczną
Zadania interwencyjne
stworzenie możliwości kontaktu
z psychologiem, pedagogiem.
logopedą oraz wyspecjalizowanymi
instytucjami
dokładna analiza w przypadku
podejrzenia o kontakt ucznia
z używkami
Ewaluacja podjętych działań
2
- wskazywanie atrakcyjnych form
spędzania wolnego czasu
- pomoc w zaspakajaniu potrzeb
emocjonalnych, osiąganiu satysfakcji
życiowej przez stwarzanie możliwości
zaangażowania się w działalność
pozytywną ( artystyczną, społeczną,
sportową )
- wspieranie w sytuacjach kryzysowych
przygotowanie zadań do dalszej
realizacji programu
3
zajęcia sportowe
imprezy klasowe, szklone
i środowiskowe
konkursy tematyczne
wycieczki
4
w/g
terminarza
5
wychowawcy
n-le wych.fiz
cały rok

ścisła współpraca między
pedagogiem, wychowawcami
i rodzicami
współpraca z Poradnią
Psychologiczno – Pedagogiczną, z
Policją oraz innymi
specjalistycznymi instytucjami
wychowawcy
pedagog szkolny
logopeda
dyrektor

ankieta , opinie, sondaż
czerwiec
wyznaczony
nauczyciel





Aktualizowano 21 września 2015r.
A. Depczyńska- pedagog szkolny
11