Program profilaktyczny dla ZSS nr 105
Transkrypt
Program profilaktyczny dla ZSS nr 105
S Z K O L N Y P R O G R AM P R O F I L AK T Y K I DLA ZESPOŁU SZKÓŁ NR 105 W P O Z N AN I U I. ZAŁOśENIA OGÓLNE Działania profilaktyczne szkoły zmierzają do wspierania rozwoju psychofizycznego uczniów i wychowawczej roli rodziny oraz pozwalają towarzyszyć im w zdobywaniu doświadczeń Ŝyciowych. Działania profilaktyczne szkoły pozwalają zdobyć wiedzę o zagroŜeniach i niepoŜądanych zachowaniach oraz nabyć umiejętności zapobiegania zagroŜeniom i eliminowaniu wzorów nieprawidłowych zachowań. II. CEL GŁÓWNY: 1. Promowanie zdrowego stylu Ŝycia. 2. Wspieranie dzieci i młodzieŜy w rozwoju osobowości i właściwej adaptacji do środowiska. 3. Zapobieganie agresji i przemocy wśród uczniów. III. CELE SZCZEGÓŁOWE: 1. Umiejętność rozpoznawania, nazywania własnych i cudzych emocji. 2. Umiejętność adekwatnego wyraŜania własnych emocji w formie mimicznej, pantomimicznej i werbalnej w sposób akceptowany społecznie. 3. Umiejętność właściwej komunikacji emocjonalnej z grupą (kształtowanie i wzmacnianie asertywnych cech zachowań dziecka – umiejętność mówienia „nie”). 4. 5. 6. 7. 8. Nabycie przez dzieci i młodzieŜ właściwej hierarchii wartości. WraŜliwość na potrzeby i „inność” drugiego człowieka. Świadomość negatywnych skutków uzaleŜnień. Posiadanie właściwych nawyków higienicznych i Ŝywieniowych. Umiejętność prawidłowej organizacji czasu wolnego. 9. Poszanowanie praw, norm i wartości obowiązujących w szkole i poza nią. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 1 1 10. Świadomość istniejących zagroŜeń i umiejętność skutecznych sposobów radzenia sobie z nimi. IV. OBSZARY ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Promocja zdrowia i profilaktyka uzaleŜnień. 2. Zapobieganie niedostosowaniu społecznemu, przemocy i agresji. 3. Bezpieczeństwo uczniów w szkole i poza nią. V. ZASOBY 1. Baza szkoły: szkoła dysponuje dobrą bazą lokalową, posiada zaplecze umoŜliwiające uprawianie sportów oraz pracownię komputerową. 2. Grupa osób przygotowana do prowadzenia działań profilaktyczno – wychowawczych. 3. Rozwijanie kompetencji zawodowych nauczycieli związanych z obszarami szkolnego programu profilaktyki ( szkoleniowe posiedzenia Rady Pedagogicznej i Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli ) VI. BRAKI W ZASOBACH W środowisku szkolnym przewaŜają uczniowie z rodzin o niskim statusie społeczno – ekonomicznym, zagroŜonych niedostosowaniem społecznym i uzaleŜnieniami (alkoholizm, narkomania, bezrobocie). VII. PSYCHOSPOŁECZNA DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO Ocena zagroŜeń i sytuacji ryzykownych oraz występujących problemów jest określana na podstawie: - badań ankietowych przeprowadzanych wśród uczniów - ankiet dla nauczycieli - obserwacji zachowań uczniów - analizy frekwencji VIII. ODBIORCY PROGRAMU Uczniowie Zespołu Szkół nr 105 w Poznaniu, rodzice Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 2 2 IX. REALIZATORZY PROGRAMU Wychowawcy klas, nauczyciele przedmiotowi, psycholodzy, terapeuci, pielegniarka szkolna, dyrekcja szkoły, pracownicy administracyjni szkoły. Program profilaktyki wspieraja organizacje i instytucje działające na rzecz dzieci i młodzieŜy ( Sądy Rodzinne i Nieletnich, Policja, StraŜ Miejska, Miejskie Ośrodki P{omocy Rodzinie, Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne, Komitet Ochrony Praw Dziecka, Stowarzyszenia i Fundacje, Poradnie Specjalistyczne, Wielkopolska Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna Wielkopolska Szkoła Ratownictwa Medycznego ). X. PODSTAWY PRAWNE 1. Ustawa o systemie oświaty (zapis postulujący wprowadzenie programów profilaktycznych). 2. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24.04.1997r. (Dz. U. nr 75, poz.468), nowelizacja z 27 listopada 2000r. (Dz. U. nr 103, poz. 1097). 3. Rozporządzenie MENiS z dnia 31.01.2002r. dotyczący ramowych statutów publicznych przedszkoli oraz szkół (Dz. U. nr 10, poz.96). 4. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19.08.1994r. (Dz. U. nr 62, poz.265). 5. Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami uŜywania tytoniu z dnia 09.11.1995r. 6. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26.10.1982r. (Dz. U. nr 35, poz.230 z późniejszymi zmianami). 7. Akty prawne szkolne (program wychowawczy szkoły, statut, regulaminy). Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 3 3 SZKOŁA PODSTAWOWA OBSZAR – PROMOCJA ZDROWIA I PROFILAKTYKA UZALEśNIEŃ ZADANIA TROSKA O WŁASNE ZDROWIE, I HIGIENĘ OSOBISTĄ. TREŚCI 1. Kształtowanie właściwych nawyków higienicznych i Ŝywieniowych. 2. WdraŜanie do zdrowego trybu Ŝycia • odŜywianie • ubieranie • ruch • czas wolny 3. Prawidłowe rozpoznawanie zdrowych i niezdrowych produktów Ŝywnościowych. 4. właściwe korzystanie z substancji chemicznych dostępnych w domu. 5. sposoby zapobiegania chorobom i dbania o własne bezpieczeństwo w róŜnych sytuacjach Ŝyciowych. 6. Problemy młodzieŜy w okresie dorastania. 7. Pojęcie wartości zdrowia. FORMY REALIZACJI • • • • • • • • • • • • • • Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 4 spotkania z pracownikami słuŜby zdrowia (lekarz, pielęgniarka), straŜy poŜarnej i policji regulaminy czystości konkursy czystości wystawy tematyczne gazetki klasowe i szkolne lekcje przedmiotowe i wych. z wykorzystaniem artykułów dostępnych w bibliotece szkolnej plakaty i filmy edukacyjne programy komputerowe o charakterze edukacyjno – profilaktycznym wycieczki do poradni lekarskich i aptek pogadanki koła zainteresowań apele szkolne wędrówki ścieŜkami ekologicznymi akcja „Sprzątanie Świata” OSOBY ODPOWIEDZIALNE wychowawcy wychowawcy pomagający opiekun koła PCK osoby realizujące programy edukacyjno – wychowawczoprofilaktyczny psycholodzy terapeuci 4 • • • • • • UCZENIE PODEJMOWANIA PROZDROWOTNYCH DECYZJI W SPRAWIE NARKOTYKÓW, ALKOHOLU, PAPIEROSÓW I LEKÓW 1. Uświadomienie roli środków zmieniających postrzeganie i nastrój (motywy indywidualne w funkcjonowaniu). 2. Poszerzanie wiedzy dotyczącej długofalowych skutków działania środków psychoaktywnych na organizm (konsekwencje społeczne, psychiczne i fizyczne). 3. Przekazywanie rzetelnych informacji o rozwoju uzaleŜnień od w/w substancji i metodach poszukiwania pomocy. 4. Zwiększenie umiejętności psychospołecznych uczniów i ich rodzin. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 5 Międzynarodowy Dzień Turystyki systematyczna obserwacja i analiza zachowań uczniów oraz ich środowiska szkolnego i pozaszkolnego gry i zabawy dydaktyczne pedagogizacja rodziców i samodoskonalenie nauczycieli PROJEKT PROFILAKTYKI ZDROWOTNEJ: „śYJĘ ZDROWO…..” ( WARSZTATY, HAPPENING, PROJEKCJE MULTIMEDIALNE) PROJEKT: „RATUJEMY I UCZYMY RATOWAĆ” j.w. j.w. PROJEKT EDUKACYJNY: „ZAGROśENIE NAŁOGAMI” – POGADANKA FUNKCJONARIUSZA POLICJI 5 KSZTAŁTOWANIE UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH I UCZENIE SATYSFAKCJONUJĄCEGO UCZESTNICTWA W GRUPIE 1. Rozpoznawanie własnych uczuć i stanów emocjonalnych. 2. Rozpoznawanie uczuć przeŜywanych przez innych. 3. Uczenie tolerancji i akceptującej postawy wobec innych. 4. Konstruktywne i akceptowane społecznie radzenie sobie z uczuciami nieprzyjemnymi. 5. Uczenie sposobów rozładowywania napięć emocjonalnych. 6. Kształtowanie pozytywnej i adekwatnej samooceny. 7. Wypracowywanie właściwych reguł związanych z przynaleŜnością do róŜnych grup: rodziny, klasy, grupy rówieśniczej. 8. Budowanie satysfakcjonujących relacji z innymi. 9. Uczenie jasnego i otwartego wyraŜania swoich potrzeb. 10. Poszukiwanie sposobów radzenia sobie z naciskiem grupy (róŜnice zdań, upodobań, zainteresowań, poglądów). 11. Uczenie radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 6 • • • • • • • • • j.w. lekcje przedmiotowe i terapeuci uzaleŜnień wychowawcze – burza mózgów filmy edukacyjne pogadanki zajęcia warsztatowe i treningi (wizualizacja, bajki terapeutyczne, relaksacja, gry i zabawy, mini wykład, rysunek i inne formy plastyczne, krąg) praca w małych grupach rozmowy indywidualne systematyczna obserwacja i analiza zachowań uczniów oraz ich środowiska szkolnego i pozaszkolnego pedagogizacja rodziców i samodoskonalenie nauczycieli 6 OBSZAR – ZAPOBIEGANIE NIEDOSTOSOWANIU SPOŁECZNEMU (AGRESJA,PRZEMOC). ZADANIA TREŚCI FORMY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE INTEGRACJA GRUPY 1. Uporządkowanie struktury grupy klasowej KLASOWEJ. 2. Poznanie członków grupy. 3. Prezentacja własnej osoby. 4. Odnalezienie własnego miejsca w grupie. 5. Uczenie się współpracy. 6. Budowanie poczucia zaufania. 7. Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa. • • • • • Zajęcia socjoterapeutyczne Dyskusja w kręgu. Techniki socjometryczne. Gry i zabawy integracyjne. Ćwiczenia wyobraŜeniowokonstrukcyjne, techniki projekcyjne, gry i zabawy integracyjne. Wychowawcy klas, Terapeuci. KOMUNIKACJA 1. Poznanie sposobów komunikowana się. INTERPERSONALNA. 2. Poznanie róŜnic w kontaktowaniu się z osobami z róŜnych grup społecznych. 3. Rozpoznanie własnego stylu komunikowania się. 4. Rozwijanie umiejętności formułowania wypowiedzi. • • • • Zajęcia socjoterapeutyczne Drama. Burza mózgów. Techniki parateatralne, praca w małych grupachuzupełnianie zdań, krótkie opowiadania. Filmy, dyskusja w grupie, techniki muzykoterapeutyczne. Wychowawcy klas, nauczyciele prowadzący terapeuci, psycholodzy. 5. Poznanie zasad aktywnego słuchania i roli jaką ono odgrywa w relacjach z ludźmi. • . Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 7 7 EMOCJE I UCZUCIA. 1. Rozpoznawanie i nazywanie uczuć. 2. Nabycie umiejętności odnoszenia przeŜywanych uczuć do określonej sytuacji lub osoby. 3. Poznanie sposobów samokontroli własnego zachowania(złe i dobre sposoby, akceptowane i nieakceptowane). 4. Sposoby rozładowywania napięcia emocjonalnego(agresja werbalna i niewerbalna). • • • • • • • • • ASERTYWNOŚĆ. 1. Jestem sobą, mam własne zdanie. 2. Skutki ślepego naśladownictwa. 3. Sposoby mówienia „nie”. • • • • • • • Zajęcia socjoterapeutyczne Drama, psychorysunek. gry i zabawy integracyjne. Trening autogenny, bajkoterapia, wizualizacja, techniki relaksacyjne. Ćwiczenia wyobraŜeniowokonstrukcyjne, burza mózgów. Terapeuci, psycholodzy. Zajęcia socjoterapeutyczne Gry i zabawy, techniki choreoterapeutyczne Mini wykład, film, teatr, praca w małych grupach. Drama - odgrywanie ról, bajkoterapia. Wychowawcy klas, nauczyciele, psycholodzy. „SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI AGRESJI DLA UCZNIÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE W STOPNIU LEKKIM , W SZKOLE PODSTAWOWEJ”. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 8 8 OBSZAR – BEZPIECZEŃSTWO UCZNIÓW W SZKOLE I POZA NIĄ ZADANIA BEZPIECZNY POBYT UCZNIÓW W SZKOLE TREŚCI FORMY REALIZACJI 1. Znajomość regulaminów i przepisów obowiązujących w szkole ( Regulamin Uczniowski, Statut Szkoły, regulaminy dotyczące korzystania z pomieszczeń szkolnych, Kodeks Szkoły bez Przemocy ) • • • • • • • Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 9 Lekcje wychowawcze, apele szkolne, pogadanki, kontrakty opracowane wspólnie z wychowawca klasy. PROJEKT EDUKACYJNY „ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA NIELETNICH” – POGADANKA FUNKCJONARIUSZA POLICJI „JESTEŚMY BEZPIECZNI NA PRZERWACH” – POGADANKA I MONITORING ZACHOWANIA UCZNIÓW W TRAKCIE PRZERW PROWADZONE PRZEZ FUNKCJONARIUSZA STRAśY MIEJSKIEJ SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA W PRZEJŚCIU NA II ETAP EDUKACYJNY OSOBY ODPOWIEDZIALNE Wychowawcy klas, opiekunowie samorządu uczniowskiego, psycholog szkolny, nauczyciele I i II etapu edukacyjnego, funkcjonariusze Policji i StraŜy Miejskiej. 9 RODZAJE ZAGROśEŃ I SPOSOBY ICH UNIKANIA 1. Bezpieczna droga do szkoły • 2. Bezpieczne spędzanie wolnego czasu ( dom, bezpieczna zabawa, ferie, wakacje) • • • • • Pogadanki połączone z prezentacją filmów poglądowych. PROJEKTY EDUKACYJNE: „BĄDŹ BEZPIECZNY NIE TYLKO NA DRODZE”, „Z PYRKIEM BEZPIECZNIEJ”. Pogadanki, prezentacje multimedialne, PROJEKTY DEUKACYJNE: „PŁYTKA WYOBRAŹNIA TO KALECTWO” – POGADANKA POŁĄCZONA Z PREZENTACJĄ MULTIMEDIALNĄ „OBCY NIEBEZPIECZNY” – POGADANKA FUNKCJONARIUSZA POLICJI. Wychowawcy klas, psycholodzy szkolni, nauczyciele techniki . Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 10 10 KLASY GIMNAZJALNE OBSZAR – PROMOCJA ZDROWIA – PROFILAKTYKA UZALEśNIEŃ ZADANIA ZDROWY STYL śYCIA TREŚCI FORMY REALIZACJI 1. Przyczyny i skutki dobrego i złego odŜywiania. 2. Sposoby spędzania wolnego czasu: • ruch na świeŜym powietrzu, • pływanie, • jazda na nartach, • hipoterapia, • rozwijanie zainteresowań. • • • • Mini wykład, pogadanka, film, dyskusja w grupach, burza mózgów. Wycieczka, zajęcia sportowe, zajęcia pozalekcyjne, udział w zawodach, konkursach, festiwalach. Pogadanka, film, rozmowa indywidualna. nauczyciele biologii, wychowawcy klas, nauczyciele przysposobienia do pracy. Nauczyciele wf, opiekunowie kół zainteresowań. Nauczyciele biologii, opiekun PCK, lekarz, pielęgniarka. Drama, filmy, dyskusja w grupie. Gry i zabawy, techniki choreoterapeutyczne. Dyskusja, pogadanka, Wychowawcy klas, psycholodzy, terapeuci. 3. ZagroŜenia: • choroby weneryczne, • wirus HIV. ZACHOWANIA 1. Umiejętność właściwej komunikacji. • RYZYKOWNE. 2. Jestem sobą i mam własne zdanie. • • Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 11 OSOBY ODPOWIEDZIALNE 11 3. Relacje w grupach rówieśniczych(w szkole i poza nią). bajkoterapia, praca indywidualna. 4. Sposoby mówienia „nie”. . UZALEśNIENIA. 1. Wpływ środowiska rówieśniczego i rodzinnego na negatywne zachowania • • 2. UzaleŜnienia: • nikotyna, • alkohol, • środki odurzające. • Film, pogadanka, odgrywanie ról. Filmy, pogadanki, mini wykład, burza mózgów Heppening, techniki arteterapeutyczne. Wychowawcy klas, psycholodzy, terapeuci, zaproszeni specjaliści (MONAR, Poradnia AA). 3. Skutki uzaleŜnienia. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 12 12 OBSZAR – ZAPOBIEGANIE NIEDOSTOSOWANIU SPOŁECZNEMU (AGRESJA,PRZEMOC). ZADANIA TREŚCI FORMY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE INTEGRACJA GRUPY 1. Uporządkowanie struktury grupy klasowej KLASOWEJ. 2. Poznanie członków grupy. 3. Prezentacja własnej osoby. 4. Odnalezienie własnego miejsca w grupie. 5. Uczenie się współpracy. 6. Budowanie poczucia zaufania. 7. Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa. • • • • Dyskusja w kręgu. Techniki socjometryczne. Gry i zabawy integracyjne. Ćwiczenia wyobraŜeniowokonstrukcyjne, techniki projekcyjne, gry i zabawy integracyjne. Wychowawcy klas, terapeuta KOMUNIKACJA 1. Poznanie sposobów komunikowana się. INTERPERSONALNA. 2. Poznanie róŜnic w kontaktowaniu się z osobami z róŜnych grup społecznych. 3. Rozpoznanie własnego stylu komunikowania się. 4. Rozwijanie umiejętności formułowania wypowiedzi. 5. Poznanie zasad aktywnego słuchania i roli jaką ono odgrywa w relacjach z ludźmi. • • • • Drama. Burza mózgów. Techniki parateatralne, praca w małych grupachuzupełnianie zdań, krótkie opowiadania. Filmy, dyskusja w grupie, techniki muzykoterapeutyczne. Wychowawcy klas, terapeuci, psycholodzy. Drama, psychorysunek. Terapeuci. EMOCJE I UCZUCIA. 1. Rozpoznawanie i nazywanie uczuć. 2. Nabycie umiejętności odnoszenia przeŜywanych uczuć do określonej sytuacji lub osoby. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 13 • • • • • • 13 uczuć do określonej sytuacji lub osoby. 3. Poznanie sposobów samokontroli własnego zachowania(złe i dobre sposoby, akceptowane i nieakceptowane). 4. Sposoby rozładowywania napięcia emocjonalnego(agresja werbalna i niewerbalna). • • • • • • gry i zabawy integracyjne. Trening autogenny, bajkoterapia, wizualizacja, techniki relaksacyjne. Ćwiczenia wyobraŜeniowokonstrukcyjne, , burza mózgów. KONFLIKTY I ICH ROZWIĄZYWANIE. 1. Obserwacja zachowań interpersonalnych. 2. Przyczyny konfliktu. 3. Skutki i konsekwencje działań. 4. Rozwijanie umiejętności negocjowania. • • • • • • • • • • Dyskusja w grupie, pogadanka. Mini wykład, burza mózgów. Pogadanka, bajkoterapia, odgrywanie ról. Burza mózgów, praca w małych grupach , praca indywidualna. Wychowawcy klas, psycholodzy. ASERTYWNOŚĆ. 1. Jestem sobą, mam własne zdanie. • • • • • • Gry i zabawy, techniki choreoterapeutyczne Mini wykład, film, teatr, praca w małych grupach. Drama - odgrywanie ról, bajkoterapia. Wychowawcy klas, Terapeuci, nauczyciele j. polskiego, historii, biologii, muzyki, 2. Skutki ślepego naśladownictwa. 3. Sposoby mówienia „nie”. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 14 14 OBSZAR – BEZPIECZEŃSTWO UCZNIÓW W SZKOLE I POZA NIĄ ZADANIA BEZPIECZNY POBYT UCZNIÓW W SZKOLE TREŚCI FORMY REALIZACJI 1. Znajomość regulaminów i przepisów obowiązujących w szkole ( Regulamin Uczniowski, Statut Szkoły, regulaminy dotyczące korzystania z pomieszczeń szkolnych, Kodeks Szkoły bez Przemocy ) • • • • • • RODZAJE ZAGROśEŃ I SPOSOBY ICH • 1. Bezpieczna droga do szkoły Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 15 OSOBY ODPOWIEDZIALNE Lekcje wychowawcze, apele szkolne, pogadanki, kontrakty opracowane wspólnie z wychowawca klasy. PROJEKT EDUKACYJNY „ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA NIELETNICH” – POGADANKA FUNKCJONARIUSZA POLICJI „JESTEŚMY BEZPIECZNI NA PRZERWACH” – POGADANKA I MONITORING ZACHOWANIA UCZNIÓW W TRAKCIE PRZERW PROWADZONE PRZEZ FUNKCJONARIUSZA STRAśY MIEJSKIEJ Wychowawcy klas, opiekunowie samorządu uczniowskiego, psycholog szkolny, nauczyciele I i II etapu edukacyjnego, funkcjonariusze Policji i StraŜy Miejskiej. Pogadanki połączone z prezentacją filmów Wychowawcy klas, psycholodzy szkolni, nauczyciele techniki 15 SPOSOBY ICH UNIKANIA 2. Bezpieczne spędzanie wolnego czasu ( dom, bezpieczna zabawa, ferie, wakacje) • • • • • poglądowych. PROJEKTY EDUKACYJNE: „BĄDŹ BEZPIECZNY NIE TYLKO NA DRODZE”, „Z PYRKIEM BEZPIECZNIEJ”. Pogadanki, prezentacje multimedialne, PROJEKTY EDUKACYJNE: „PŁYTKA WYOBRAŹNIA TO KALECTWO” – POGADANKA POŁĄCZONA Z PREZENTACJĄ MULTIMEDIALNĄ „OBCY NIEBEZPIECZNY” – POGADANKA FUNKCJONARIUSZA POLICJI. nauczyciele techniki . Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 16 16 LITERATURA: 1. Klaus Vopel – „Grupa uczy się i bawi”. 2. Jolanta Bąk ElŜbieta Wiewiórka - Pyka – „Bajkowe spotkania” - Program zajęć wychowawczo profilaktycznych dla uczniów szkoły podstawowej. 3. Ewa Kosińska Barbara Zachara – „Profilaktyka pierwszorzędowa” - Scenariusze zajęć z uczniami gimnazjum i szkól ponadgimnazjalnych. 4. Renata Knez Wojciech Słonina – „Saper – czyli jak rozminować agresję”. 5. Renata Knez, Wojciech Słonina – „Poznaję - wybieram”. 6. Krzysztof Zajączkowski – „Nikotyna, alkohol, narkotyki - Profilaktyka uzaleŜnień”. 7. Krzysztof Zajączkowski - „Dziękuję...nie piję, nie palę, nie biorę.” 8. Jennifer Day – „Twórcza wizualizacja dla dzieci”. 9. Shan Rees,Roderick S.Graham – “BądŜ sobą.Trening asertywności.” 10. Jolanta Rojewska – “Grupa bawi się i pracuje”. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych część II. 11. Małgorzata Jachimska – „Grupa bawi się i pracuje”. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych. 12. Małgorzata Jachimska – „Scenariusze lekcji wychowawczych”. 13. Alfons Aivhinger, Walter Holl – „Psychodrama“. Terapia grupowa z dziećmi. 14. Stanisław Siek – „Treningi relaksacyjne”. 15. Francois J.Paul Cavallier – „Wizualizacja”. 16. Balcerek-Kałek A. – „Budowanie szkolnych programów profilaktyki”. 17.M.Pomianowska (red. prowadzący) – Poradnik wychowawcy. 18. J.Szamańska – „Programy profilaktyczne: podstawy profesjonalnej profilaktyki”. 19. S. Mieszalski – „O przymusie i dyscyplinie w klasie szkolnej”. 20. M. Leary – „Wywieranie wraŜenia na innych”. 21. B. Śliwerski – „Program wychowawczy szkoły”. 22. K. WeŜre, G. Gray – „Promocja zdrowia psychicznego w Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie”. 23. W.G. Stephan, C.W. Stephan – „Wywieranie wpływu przez grupy”. 24. A. Bogdanko (red.) – „Wspomaganie procesu wychowawczego programami profilaktyczno – edukacyjnymi”. 25. Z.B. Gaś – „Rola wychowawcy w profilaktyce uzaleŜnień”. 26. KOWEZ – „Szkoła promująca zdrowie – doświadczenia po dziesięciu latach”. 27. J. Szymańska – „Zapobieganie zachowaniom ryzykownym dzieci i młodzieŜy – elementarz zasad profilaktyki”, - „Szkoła dla rodziców i wychowawców”. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 17 17 Program do realizacji w Szkole Podstawowej opracowały: Agnieszka Gapińska Danuta Kuras Danuta Misiuda Hanna Sarnowska Anita Zakrzewska Pola Markowicz Program do realizacji w Gimnazjum opracowały: Magdalena Dziobak Barbara Koenig Dorota Synoradzka Ewaluację Szkolnego Programu Profilaktyki w czerwcu 2005r. oraz w czerwcu 2007r.przeprowadziły: Marzanna Frączek Lilianna Lembicz Hanna Sarnowska Program został poszerzony, w Szkole Podstawowej i Gimnazjum, o obszar: „ Bezpieczeństwo uczniów w szkole i poza nią” . Treści Programu zostały skorelowane ze szkolnym projektem: „Bezpieczna szkoła”. Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki została dokonana w czerwcu 2007 przy współudziale przedstawicieli Rady Rodziców. Program zaakceptowano na Radzie Pedagogicznej dn.25.06.2007. Program profilaktyczny dla ZSS nr 105 strona z 18 18