docPobierz plik - Centrum Doradztwa Strategicznego
download 
Reklamacja Transkrypt
Pobierz plik - Centrum Doradztwa Strategicznego
„Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ „Instytucje rynku pracy w powiecie sanockim – diagnoza dostępnych instrumentów i programów” Kraków – Sanok, styczeń 2007 r. 1 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Spis treści: 1. Wstęp.................................................................................................................................. 3 2. Diagnoza instytucji rynku pracy ........................................................................................ 4 3. Działalność projektowa instytucji .................................................................................... 21 4. Opis projektów – podsumowanie ..................................................................................... 23 5. Projekty realizowane przez lokalny samorząd (urzędy gminy, starostwa powiatowe).... 25 6. Opinie przedstawicieli instytucji działających w powiecie na temat lokalnego rynku pracy .................................................................................................................................................. 26 Załącznik nr 1 - Spis instytucji z danymi teleadresowymi.................................................. 28 Załącznik nr 2 - Ranking instytucji kluczowych w powiecie sanockim .............................. 32 Załącznik nr 3 - Zapis wywiadów z przedstawicielami rynku pracy w powiecie sanockim 34 2 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 1. Wstęp Raport „Instytucje rynku pracy w powiecie sanockim - diagnoza dostępnych instrumentów i programów” stanowi kolejny etap realizacji projektu „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” realizowanego przez Centrum Doradztwa Strategicznego s.c. Dagmara Bieńkowska, Cezary Ulasiński, Justyna Szymańska, w okresie od czerwca 2006 do lutego 2008 roku. Projekt realizowany jest w ramach Działania 1.1 Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich (SPO RZL) i finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Celem prezentowanego raportu jest wstępne rozpoznanie i zwrócenie uwagi na inne niŜ Powiatowy Urząd Pracy instytucje działające na terenie powiatu, związane z rynkiem pracy oraz przeanalizowanie ich aktywności.1 Raport zawiera krótką charakterystykę potencjału kaŜdej z instytucji, opis działalności stałej i projektowej a takŜe zapis wywiadów przeprowadzonych z jej przedstawicielami. Ideą stworzenia raportu była potrzeba wstępnego skatalogowania propozycji, jakie dla bezrobotnych mają działające w powiecie instytucje, co w dalszym etapie realizacji projektu pozwoli efektywnie przygotować się do warsztatów powiatowych, których celem ma być opracowanie Mapy Instrumentów Instytucji Rynku Pracy (Mapa IIRP). Zgodnie z harmonogramem projektu, warsztaty odbędą się w kwietniu i maju 2007 r. Uczestnikami warsztatów (poza przedstawicielami Powiatowych Urzędów Pracy) będą przedstawiciele instytucji związanych z rynkiem pracy w powiecie. Mapa IIRP stanowić będzie drugi element Matrycy Kurcmana, w ramach którego moŜliwy będzie dobór odpowiedniej propozycji – form pomocy, szkoleń, doradztwa itp. dla osób zdiagnozowanych w poszczególnych częściach Matrycy Kurcmana. Informacje zawarte w niniejszym raporcie pochodzą z dwóch źródeł - danych źródłowych dostępnych na stronach internetowych instytucji rynku pracy oraz z zapisów wywiadów indywidualnych, przeprowadzonych z przedstawicielami tych instytucji. 1 Informacje dotyczące Powiatowego Urzędu Pracy w Sanoku zostały zawarte w raporcie „ Rynek pracy w powiecie sanockim z perspektywy działalności Powiatowego Urzędu Pracy”. ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] 3 „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 2. Diagnoza instytucji rynku pracy W powiecie sanockim funkcjonuje siedemnaście instytucji rynku pracy NajpręŜniej działają: Agencja Pośrednictwa Pracy „Poglesz”, Centrum Kształcenia Praktycznego oraz Centrum Doskonalenia Zawodowego. Agencja Pośrednictwa Pracy „Poglesz” zatrudnia bardzo wiele osób, głównie tymczasowo. Zdecydowana większość pracowników Agencji stanowią kobiety. Dzięki Agencji pracę znajdują osoby z niskimi kwalifikacjami oraz osoby z orzeczeniem niepełnosprawności. Agencja współpracuje z jednym z dwóch największych zakładów produkcyjnych w powiecie sanockim – Stomil S.A., który zatrudnia pracowników za pośrednictwem Agencji. Centrum Kształcenia Praktycznego i Zakład Doskonalenia Zawodowego to instytucje szkoleniowe, jedne z największych w powiecie. Z ich ofert korzysta wiele osób, kursy i szkolenia przez nie organizowane pomagają w znalezieniu pracy. Obydwie instytucje wychodzą naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom rynku pracy powiatu sanockiego. Mają dobrze wyposaŜone zaplecze oraz wykwalifikowana kadrę. W powiecie sanockim wiele osób potrzebuje pomocy materialnej. Instytucji zajmujących się pomocą najbiedniejszym jest w powiecie sześć. Do największej liczby potrzebujących osób dociera Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. PręŜnie działa takŜe Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie oraz Towarzystwo im. Św. Brata Alberta. Ta druga instytucja pomaga równieŜ osobom bezdomnym, prowadzi dla nich dwie noclegownie i jadłodajnię. W powiecie sanockim istnieją równieŜ instytucje, które zajmują się doradztwem dla osób chcących załoŜyć własną działalność gospodarczą. Do instytucji tego typu naleŜy zaliczyć Regionalną Izbę Gospodarczą oraz Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości. Instytucje te prowadza szkolenia z zakresu prawa podatkowego, ubezpieczeń, prowadzenia ksiąŜki przychodów i rozchodów i inne. Szkolenia te mają pomóc początkującym przedsiębiorcom odnaleźć się na rynku pracy. Szczegółowy opis instytucji rynku pracy powiatu sanockiego przedstawiono poniŜej. 4 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Agencja Pośrednictwa Pracy „Poglesz” Firma ta specjalizuje się w zatrudnieniu tymczasowym. Pracownik tymczasowy przez cały okres zatrudnienia u pracodawcy uŜytkownika pozostaje pracownikiem Agencji, bez względu na firmę, w której aktualnie pracuje. Oznacza to, Ŝe wszystkie zagadnienia i sprawy dotyczące pracownika, określone w przepisach Kodeksu Pracy i innych przepisach prawa (np. wynagrodzenie, podatki, ubezpieczenia, składki ZUS, badania, szkolenia itp.) przejmuje Agencja Pośrednictwa Pracy „Poglesz”. Agencja Pośrednictwa Pracy „Poglesz” zatrudnia osoby z wykształceniem podstawowym, bez kwalifikacji, a takŜe osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności, które wymagane jest przez niektórych partnerów Agencji (m.in. Stomil Sanok). Pracownicy zatrudniani za pośrednictwem Agencji zajmują się: − kompleksowym utrzymaniem czystości w zakładach pracy, budynkach administracyjnych oraz posesjach prywatnych; − pielęgnacją zieleni - koszeniem traw, przycinaniem drzew, krzewów i Ŝywopłotów; − w okresie zimowym odśnieŜają tereny przed posesjami naleŜącymi do partnerów Agencji oraz drogi komunikacyjne; − wykonywaniem usług transportowych-osobowych. Drugim rodzajem pracowników zatrudnianych przez Agencję są osoby posiadające uprawnienia do ochrony osób i mienia. Osoby te są pracownikami wynajmowanymi do świadczenia następujących usług: − kompleksowej, fizycznej ochrony obiektów i terenów; − zabezpieczania imprez masowych, kulturalnych i sportowych; − monitorowania i usługi elektronicznych systemów zabezpieczeń technicznych; − projektowania i montaŜu, konserwacji i napraw systemów technicznego zabezpieczenia; − instalacji telewizji przemysłowej CCTV oraz kontroli dostępu i rejestracji czasu pracy; − konwojowania wartości pienięŜnych; − działania grup interwencyjnych szybkiego reagowania. 5 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Caritas Caritas w Sanoku prowadzi działalność charytatywną. W jego ramach funkcjonuje świetlica dla dzieci i młodzieŜy, gdzie prowadzone są róŜnorodne zajęcia. Podopieczni Caritasu mają do dyspozycji stół bilardowy i do tenisa stołowego oraz inne gry zespołowe. W świetlicy dzieci mogą odrabiać lekcje, korzystając z pomocy starszych kolegów i koleŜanek oraz wychowawców. Caritas jest równieŜ organizatorem wycieczek oraz kolonii dla dzieci najbiedniejszych i z rodzin patologicznych. Co roku w okresie rozliczania się z fiskusem Caritas prowadzi bezpłatne doradztwo i rozliczanie PIT-ów dla osób pracujących i bezrobotnych, które same nie radzą sobie z takim rozliczeniem. Caritas Parafialna Caritas Parafialna powstała w parafii p.w. PodwyŜszenia KrzyŜa jako Sekcja Charytatywna Rady Parafialnej. W jej skład wchodzi kilkanaście osób, które zajmują się pomocą rodzinom wielodzietnym, samotnym, bezrobotnym, ludziom mającym problemy finansowe, pomocą dla bezdomnych, opuszczających zakłady karne. Caritas Parafialna ma swoją siedzibę przy klasztorze oo. Franciszkanów. Caritas Parafialna prowadzi działalność społeczną na szeroką skalę począwszy od zbiórek pieniędzy na zakup ksiąŜek dla dzieci z rodzin ubogich i wielodzietnych, zbiórek art. spoŜywczych i środków czystości czy pieniędzy na stypendia dla młodzieŜy poprzez uiszczanie opłat za osoby potrzebujące (czynsz, woda, gaz, energia elektryczna, lekarstwa), po pomoc finansową pogorzelcom, rehabilitację dziecka, czy paczki Ŝywnościowe na święta. Wiele sanockich rodzin potrzebuje pomocy. Caritas Parafialna jest organizacją pozarządową nie korzystającą z dotacji państwowych. Te parafialne działania charytatywne są moŜliwe dzięki ofiarom z puszki „Na chleb od św. Antoniego”, ze świeczek zapalanych przy figurze św. Antoniego, ze sprzedaŜy lampek oliwnych i świec wielkanocnych i wigilijnych. 6 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Cech Rzemiosł RóŜnych Cech Rzemiosł RóŜnych w Sanoku jest społeczno-zawodową i gospodarczą organizacją rzemieślników, wykonującą zadania polegające na utrzymaniu więzi środowiskowych, postaw zgodnych z zasadami etyki i godności zawodowej, a takŜe na prowadzeniu na rzecz członków cechu działalności społeczno-oświatowej, kulturalnej i gospodarczej. Cech w Sanoku prowadzi egzaminy za pośrednictwem Izb Rzemieślniczych (egzamin czeladniczy i mistrzowski) oraz szkolenia pedagogiczne i BHP. Cech Rzemiosł RóŜnych w Sanoku posiada dwie sale wykładowe, w których prowadzone są zajęcia. Sale te wypoŜyczane są innym instytucjom szkolącym oraz szkołom nauki jazdy, które prowadzą tam wykłady z zakresu przepisów ruchu drogowego. Centrum Kształcenia Praktycznego Centrum Kształcenia Praktycznego w Sanoku zajmuje się prowadzeniem kursów i szkoleń w zaleŜności od zapotrzebowania. Posiada kilka bardzo dobrze wyposaŜonych pracowni: − pracownia obrabiarek sterowanych numerycznie CNC; − pracownia komputerowa wspomagania i tworzenia dokumentacji technicznej CAD/CAM; − pracownia komputerowa; − pracownia sterowników; − pracownia spawalnictwa i spajania; − pracownia mechaniki samochodowej; − pracownia diagnostyki samochodowej; − pracownia elektromechaniki samochodowej; − pracownia elektrotechniczna; − 2 pracownie obróbki ręcznej; − 2 pracownie obróbki mechanicznej - tokarki, frezarki; − pracownia instalatorska; − pracownia obrabiarek róŜnych; − pracownia remontów maszyn; 7 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ − pracownia obróbki plastycznej; − pracownia cięcia i kształtowania blach; − pracownia kontroli technicznej; − pracownia pomiarów; − pracownia narzędzi; − pracownia krawiecka; − pracownia budowlana. Ponadto CKP posiada Ośrodek Szkolenia Kierowców, w którym organizuje kursy prawa jazdy kat. B. Centrum Kształcenia Praktycznego ma swoją kadrę szkolącą, stanowi ją siedemnastu nauczycieli i siedmiu pracowników warsztatów. JeŜeli CKP organizuje szkolenie lub kurs, którego nie moŜe ze względów merytorycznych poprowadzić zatrudniony w CKP nauczyciel, zapraszany jest szkoleniowiec z innego ośrodka szkoleniowego. CKP oferuje kursy z zakresu: − podstawy obsługi komputera; − budowa komputera; − tworzenie stron www; − tworzenie grafiki komputerowej za pomocą programów: Corel Draw, Corel PhotoPaint, PaintPhotoshop, Blender i inne; − obsługa pakietów biurowych: Microsoft Office (Microsoft Office Word, Microsoft Office Excel, Microsoft Office Access, Microsoft Office PowerPoint, Microsoft Office Publisher), Open Office (Base, Calc, Draw, Impress, Math, Writer); − programowanie obrabiarek sterowanych numerycznie (Sinumerik, Mitsubishi); − księgowość; − obsługa kas fiskalnych; − tworzenie dokumentacji technicznej za pomocą programu AutoCad; − obsługa programów księgowych; − obsługa programów magazynowych; − komputerowe prawo jazdy; − kursy spawalnicze. 8 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Oferta szkoleniowa CKP − organizowanie specjalistycznego doskonalenia nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych i praktycznej nauki zawodu, w zakresie nowoczesnych technik i technologii wytwarzania; − organizowanie seminariów, konferencji, sympozjów i warsztatów edukacyjnych dla nauczycieli zajęć praktycznych i przedmiotów zawodowych, zajęć technicznych w szkołach podstawowych, liceach technicznych i ogólnokształcących. Katolicka Poradnia Specjalistyczna „Nazaret” Katolicka Poradnia Specjalistyczna „Nazaret” istnieje od 2003 roku. W kaŜdym dniu tygodnia pełnione są dyŜury specjalistów, którzy udzielają bezpłatnych porad z zakresu prawa, psychologii i innych dziedzin. Z poradni moŜe skorzystać kaŜdy, niekoniecznie członek parafii. W Katolickiej Poradni Specjalistycznej „Nazaret” moŜna skorzystać z pomocy następujących specjalistów: − pedagog-psycholog; − pedagog; − ksiądz; − prawnik; − doradca rodzinny; Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS) MOPS prowadzi poradnictwo specjalistyczne: prawne, psychologiczne i rodzinne. W zakresie poradnictwa psychologicznego i rodzinnego MOPS prowadzi diagnostykę, profilaktykę oraz terapię. Z pomocy tej korzystają osoby w trudnej sytuacji materialnej, między innymi osoby bezrobotne. MOPS prowadzi równieŜ pomoc dla osób bezdomnych oraz usługi opiekuńcze dla osób, które z powodu wieku czy choroby potrzebują pomocy innych osób. Usługi takie mogą być przyznane zarówno osobom samotnym, jaki i osobom, które mają rodzinę, w przypadku, gdy rodzina nie jest w stanie opieki takiej zapewnić. 9 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ MOPS wypłaca zasiłki stałe, zaliczki alimentacyjne, świadczenia rodzinne i dodatki mieszkaniowe. Obszar Przemysłowy Sanok - Specjalna Strefa Ekonomiczna Obszar Przemysłowy Sanok jest elementem najdłuŜej działającej z polskich stref - SSE Mielec. Obszar powstał oficjalnie wiosną 2002 roku na terenach naleŜących do miasta, Stomilu Sanok SA oraz Autosanu SA. Obszar stanowią uzbrojone działki przeznaczone pod działalność gospodarczą o łącznej powierzchni 33 ha. W ramach obszaru inwestorom przysługują ulgi wynikające z rozpoczynania działalności na terenie SSE, a ponadto moŜliwość uzyskania ulg, bądź zwolnień z podatku od nieruchomości. Podkarpacka Szkoła Przedsiębiorczości (PSP) Podkarpacka Szkoła Przedsiębiorczości jest szkołą niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej. Podstawowy celem szkoły jest przekazywanie aktualnej wiedzy, a przede wszystkim praktycznych umiejętności. Kontakt z pracodawcami z regionu pozwala na aktualizowanie programów kształcenia i dostosowanie ich do bieŜącego rynku pracy. Szkoła prowadzi naukę dla dzieci, młodzieŜy i dorosłych oraz zapewnia doskonalenie znajomości języków: angielskiego, niemieckiego, francuskiego, włoskiego i rosyjskiego poprzez kursy: − języka obcego; − dla maturzystów – przygotowujące do matury i egzaminów wstępnych na studia; − specjalistyczne – English in Business: przygotowujące do egzaminów FCE (First Certificate in Englisch ) i CAE (Certificate in Advanced English); − intensywne – dla wyjeŜdŜających za granicę; − intensywne – dla lekarzy, pielęgniarek i innych grup zawodowych; − dla firm – w dogodnym czasie, z moŜliwością realizacji zajęć w siedzibie firmy. Realizowane programy nauczania są zgodne ze standardami międzynarodowymi. Zajęcia obejmują od 80 do 120 godzin dydaktycznych, w zaleŜności od poziomu zaawansowania i intensywności nauki (według harmonogramu ustalonego stosownie do potrzeb grupy). Istnieje 10 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ moŜliwość bezpłatnego korzystania z materiałów edukacyjnych. Szkoła posiada atrakcyjne ceny i dogodne warunki płatności za kursy. PSP prowadzi Szkołę Policealną, w której oferuje następujące kierunki kształcenia: − informatyka - absolwenci uzyskują tytuł technika informatyka o określonej specjalności: Grafika komputerowa i multimedia, Aplikacje internetowe, Administrowanie sieciowymi systemami operacyjnymi, Systemy zarządzania bazami danych; − rachunkowość - absolwenci uzyskują tytuł technika rachunkowości o określonej specjalności: Księgowość firm, Prowadzenia biura rachunkowego; − administracja - absolwenci uzyskują tytuł technika administracji; − handel i usługi - absolwenci uzyskują tytuł technika handlowca o specjalności: Przedstawiciel handlowy; − ochrona osób i mienia - absolwenci uzyskują tytuł technika ochrony fizycznej osób i mienia , II stopień licencji uprawniający do pracy w agencjach ochrony, firmach, bankach, na stanowiskach pracowników ochrony oraz kierowników grup, a takŜe zaświadczenie o przeszkoleniu w zakresie ochrony imprez masowych. PSP organizuje kursy i szkolenia zawodowe w zakresie: − obsługi sekretariatu (wraz z nauką pisania na komputerze metodą bezwzrokową, dziesięciopalcową oraz profesjonalnego składania tekstów); − obsługi komputera (róŜne poziomy zaawansowania); − prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów metodą ręczną i komputerową; − obsługi finansowej (małych i średnich firm); − reklamy i grafiki komputerowej w reklamie; − pracowników ochrony fizycznej na licencję I i II stopnia. Kursy i szkolenia organizowane są w zaleŜności od potrzeb. Szkoła posiada własne sale wykładowe, wyposaŜone w nowoczesny sprzęt komputerowy, a takŜe w sprzęt potrzebny do przeprowadzenia oferowanych przez siebie szkoleń i kursów. Kadrę stanowią wykwalifikowani nauczyciele, którzy posiadają uprawnienia do prowadzenia kursów i szkoleń. 11 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Sanoku realizuje zadania związane z pomocą społeczną, polityką prorodzinną oraz wspieraniem osób niepełnosprawnych. Centrum jest jednostką budŜetową finansowaną z budŜetu powiatu oraz środków PFRON-u. Nadzór nad działalnością Centrum sprawuje Starosta Sanocki. Centrum kieruje Dyrektor, którego powołuje i odwołuje Starosta. Organizację i zasady funkcjonowania Centrum określa regulamin uchwalony przez Zarząd Powiatu. PCPR organizuje i prowadzi usługi o określonym standardzie w domu pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym, organizuje mieszkania oraz kieruje osoby ubiegające się o przyjęcie do domu pomocy społecznej, opracowuje strategię rozwiązywania problemów społecznych, organizuje i prowadzi poradnictwo specjalistyczne (rodziny naturalne i zastępcze) oraz informację o prawach i uprawnieniach. PCPR prowadzi ośrodek interwencji kryzysowej, zapewnia opiekę i wychowanie dzieci całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców poprzez prowadzenie ośrodków adopcyjno – opiekuńczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych. PCPR prowadzi równieŜ szkolenia zawodowe kadr pomocy społecznej z terenu powiatu oraz doradztwo metodyczne. Centrum organizuje opiekę w rodzinach zastępczych oraz udziela pomocy pienięŜnej na częściowe pokrycie kosztu utrzymania umieszczonych w nich dzieci, przyznaje pomoc pienięŜną na usamodzielnienie oraz pokrywa wydatki związane z kontynuacją nauki osobom opuszczającym placówki opiekuńczo wychowawcze domy pomocy społecznej i rodziny zastępcze. Promar - International Promar – International oferuje zintegrowany program edukacyjny skierowany do młodzieŜy szkolnej, studentów, nauczycieli, specjalistów róŜnych branŜ i kadr zarządzających. W ofercie Promar – International są następujące kursy języków: angielskiego, niemieckiego, włoskiego, francuskiego i hiszpańskiego. Kursy te organizowane są na róŜnych poziomach zaawansowania, aby dotrzeć do jak największej liczby osób. Promar przeprowadza takŜe egzaminy: − język angielski: przygotowujące do FCE (First Certificate in English), CAE 12 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ (Certificate in Advanced English), CPE (Certificate of Proficiency in English), BEC (Business English Certificate); − język niemiecki: przygotowujące do ZD (Zertifikat Deutsch), ZMP (Zentrale Mittlestufenprüfung), ZOP (Zentrale Oberstufenprüfung). Regionalna Izba Gospodarcza (RIG) Izba reprezentuje sektor przedsiębiorczości. Prowadzi doradztwo - zarówno dla swoich członków, jak innych firm w sprawach związanych z handlem oraz działalnością gospodarczą w regionach, w których działają. RIG jest „wywiadownią” gospodarczą, posiada bazę adresów producentów, detalistów i hurtowników konkretnych towarów, udziela informacji na temat targów i wystaw, misji handlowych i imprez. Organizuje szkolenia i seminaria z regulacji prawnych z zakresu działalności gospodarczej, świadczy usługi biurowe. RIG w Sanoku posiada sale wykładowe, które udostępnia innym instytucjom szkolącym. Ma równieŜ dobrze wyposaŜone zaplecze techniczne w postaci komputerów, kas fiskalnych, urządzeń biurowych. Dysponuje równieŜ wyszkoloną kadrą szkoleniową i doradczą. Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości Głównym celem działalności Stowarzyszenia Inicjowania Przedsiębiorczości jest promowanie inicjatyw gospodarczych wspierających walkę z bezrobociem. Ponadto Stowarzyszenie przyczynia się do poprawy sytuacji na rynku pracy, między innymi, poprzez wspieranie i promocję przedsiębiorczości, pomoc osobom bezrobotnym w poznaniu rynku pracy, nabywaniu umiejętności poszukiwania pracy, przekwalifikowywaniu się lub podnoszeniu kwalifikacji czy rozwijaniu świadomości w zakresie przepisów regulujących stosunki pracy. Towarzystwo im. Św. Brata Alberta Sanockie Koło powstało 17 września 1991 r. i podlega Zarządowi Głównemu we Wrocławiu. Celem Towarzystwa jest niesienie pomocy biednym, bezdomnym, chorym. Towarzystwo zakłada i prowadzi: kuchnie dla ubogich, schroniska, domy opieki, apteki, punkty wydawania odzieŜy pochodzącej z darowizn oraz zakłada łaźnie. 13 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Urząd Gminy Sanok – Gminne Centrum Informacji (GCI) Urząd Gminy Sanok utworzył w Jurowcach Gminne Centrum Informacji. GCI otworzyło przed osobami bezrobotnymi i poszukującymi pracy szansę na skorzystanie z ogólnodostępnych stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu (siedmiu). Podnosi to szanse osób bezrobotnych na znalezienie pracy, mogą one bowiem sporządzić i wydrukować dokumenty potrzebne przy ubieganiu się o pracę oraz otrzymać fachową pomoc osób obsługujących GCI. GCI funkcjonuje przez sześć dni w tygodniu. KaŜdemu klientowi udostępniana jest pracownia informatyczna, mini-biblioteczka i sprzęt biurowy (faks, drukarka itp.). Poza tym kaŜdy klient, który nie potrafi obsługiwać komputera moŜe liczyć na pomoc pracownika GCI. Pracownicy GCI słuŜąpPomocą takŜe przy redagowaniu dokumentów aplikacyjnych oraz dostarczaniu ich potencjalnym pracodawcom drogą elektroniczną lub faksem. KaŜdy zostaje równieŜ zarejestrowany, przy kolejnych wizytach osoby te są odnotowywane w ewidencji. Oprócz ofert pracy, którymi dysponuje PUP w Sanoku w GCI dostępne są oferty pracy pochodzące od lokalnych firm i z prasy. W GCI prowadzony jest cyklicznie kurs z podstaw obsługi komputera oraz kurs skierowany głównie do bezrobotnych pt. „Aktywne formy poszukiwania pracy”. Urząd Miasta Sanok - Zespół Inicjatyw Lokalnych i Integracji Europejskiej Jednym z waŜnych zadań Zespołu Inicjatyw Lokalnych i Integracji Europejskiej jest opracowywanie i realizowanie projektów z zakresu pozyskiwania środków pozabudŜetowych. ZIL skupia się nie tylko na projektach o charakterze społecznym, ale równieŜ dąŜy do jak najbardziej efektywnego pozyskiwania środków o charakterze inwestycyjnym. Urząd Miasta w Sanoku przygotowuje się sukcesywnie do moŜliwości pozyskania środków finansowych z funduszy strukturalnych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR). Nadrzędnym celem opracowania planów (m.in. Lokalnego Planu Rewitalizacji) jest włączenie w proces planowania rozwoju społeczno – gospodarczego miasta jak najszerszej grupy odbiorców późniejszych działań. 14 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Zakład Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie o/Sanok (OKZ) Ośrodek Kształcenia Zawodowego w Sanoku posiada pracownie: informatyczną, gastronomiczną, masaŜu sportowego i leczniczego. Organizowane są kursy przygotowujące do wykonywania zawodu, między innymi w branŜy budowlanej, gastronomicznej, handlowej, ekonomiczno – finansowej oraz informatycznej. Ponadto OKZ w Sanoku kształci w Policealnym Studium w Sanoku w zawodach technik informatyk (system zaoczny) i technik masaŜysta (system wieczorowy). OKZ w Sanoku ma w swojej ofercie następujące kursy: Budowlane: − Betoniarz zbrojarz; − Brukarz; − Cieśla; − Dekarz; − Glazurnik; − Malarz; − Murarz; − Posadzkarz; − Tynkarz; − Kosztorysowanie robót budowlanych; − Monter instalacji wod. kan.; − Monter instalacji CO i ciepłej wody uŜytkowej. Energetyczne: − Palacz CO; − Szkolenie osób zatrudnionych przy napełnianiu zbiorników pojazdów samochodowych zasilanych gazem skroplonym (LPG); − Szkolenie przygotowujące do uzyskania świadectwa kwalifikacyjnego dla elektryków w zakresie prac kontrolno – pomiarowych. Gastronomiczne: − Barman; − Kelner; 15 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ − Kucharz; − Organizacja przyjęć okolicznościowych (catering). Kosmetyczno-fryzjerskie: − Artystyczne malowanie paznokci; − PrzedłuŜanie i modelowanie paznokci; − Kosmetyczka; − Fryzjer. Informatyczne: − Europejski certyfikat umiejętności komputerowych (ECDL); − Podstawy obsługi komputera; − Korzystanie z Internetu; − Grafika komputerowa z pakietem COREL; − Pakiet MS Office; − Tworzenie i publikowanie witryn internetowych. Handel i logistyka: − Obsługa kas fiskalnych; − Sprzedawca; − Przedstawiciel handlowy; − Kasjer walutowo – złotowy; − Techniki sprzedaŜy; − Magazynier – operator wózka widłowego; − Prowadzenie negocjacji. Transportowe: − Kierowca – operator wózka widłowego; − Bezpieczna wymiana butli gazowych w wózkach jezdniowych zasilanych gazem; − Przewóz towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym – przewóz towarów niebezpiecznych klasy 1; − Przewóz towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym – przewóz towarów niebezpiecznych klasy 7 (specjalistyczny); 16 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ − Przewóz towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym – przewóz towarów niebezpiecznych w cysternach (specjalistyczny); − Przewóz towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym – przewóz towarów niebezpiecznych wszystkich klas (podstawowy); − Przewoźnik wykonujący drogowy zarobkowy przewóz osób i rzeczy; − Kurs dla kandydatów na doradców do spraw bezpieczeństwa w zakresie transportu drogowego towarów niebezpiecznych; − Szkolenie w zakresie transportu drogowego taksówką. Ekonomiczno-finansowe: − Samodzielny księgowy – bilansista; − Księgowość w małej firmie; − Księgowość wspomagana komputerem; − Wierzytelności w firmie – zabezpieczenia, obrót i windykacja; − Pracownik ds. kadrowych i płacowych. Administracyjno-biurowe: − Archiwista zakładowy; − Pracownik administracyjno – biurowy; − Sekretarka – asystentka szefa. Pedagogiczne: − Kurs pedagogiczny dla instruktorów praktycznej nauki zawodu; − Wychowawca kolonii i obozów dla dzieci i młodzieŜy; − Nowoczesne metody kształcenia dorosłych; − Metodyka instruktaŜu BHP na stanowisku pracy. Z zakresu ochrony zdrowia i opieki: − Opiekunka osób starszych; − Opiekunka dziecięca; − MasaŜ; − Ratownictwo drogowe; − Pierwsza pomoc przedlekarska; − Dietetyk. 17 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Z zakresu ochrony środowiska: − Lokalne systemy oczyszczania ścieków na terenach wiejskich; − Obrót i konfekcjonowanie środków ochrony roślin; − Wykonywanie zabiegów środkami ochrony roślin. − Agroturystyka; − Bukieciarstwo; − Lakiernik samochodowy; − Operator pilarek; − Hakowy dźwignic; − Trakowy; − Eksploatacja spręŜarek oraz instalacji spręŜonego powietrza; − Operator obrabiarek sterowanych numerycznie. Inne: Obecnie w OKZ w Sanoku odbywają się następujące kursy i szkolenia: Kategoria: BHP: − BHP – szkolenie okresowe dla pracowników administracyjno-biurowych Okres trwania: trwa przyjmowanie zleceń z zakładów pracy i od osób indywidualnych; Liczba godzin teoretycznych i praktycznych – 8; Ilość miejsc i cena: bez ograniczeń, do uzgodnienia; Opis dodatkowy: Jednodniowe szkolenie, w godzinach pracy. Zajęcia odbywają się w ośrodku lub u zleceniodawcy. − BHP – szkolenie okresowe dla pracodawców i innych osób kierujących pracownikami; Okres trwania: trwają zapisy do 31.01.2007 r.; Liczba godzin teoretycznych i praktycznych – 16; Ilość miejsc i cena: 20 miejsc, cena do uzgodnienia; Opis dodatkowy: Szkolenie dwudniowe w godzinach pracy. − BHP – szkolenie okresowe dla pracowników na stanowiskach robotniczych 18 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Okres trwania: trwa przyjmowanie zleceń z zakładów pracy i od osób indywidualnych; Liczba godzin teoretycznych i praktycznych – 8; Ilość miejsc i cena: bez ograniczeń, do uzgodnienia; Opis dodatkowy: Jednodniowe szkolenie, w godzinach pracy. Zajęcia odbywają się w ośrodku lub u zleceniodawcy. Kategoria: ekonomiczno – finansowe: Temat: Księgowość w małej firmie; Okres trwania: trwają zapisy; Liczba godzin teoretycznych i praktycznych – 80 i 48; Ilość miejsc i cena: 20, do uzgodnienia; Opis dodatkowy: Zajęcia odbywają się trzy razy w tygodniu, w dni powszednie w godzinach popołudniowych lub w soboty od godziny 9-tej. Kategoria: informatyczne: Temat: Podstawy obsługi komputera; Okres trwania: trwają zapisy; Liczba godzin praktycznych – 48; Ilość miejsc i cena: 10, do uzgodnienia; Opis dodatkowy: Zajęcia odbywają się w dni powszednie, trzy razy w tygodniu od godziny 15.30 do 18.45. Kategoria: inne: Temat: Kierowca wózków jezdniowych z napędem silnikowym; Okres trwania: trwają zapisy do 31.01.2007 r.; Liczba godzin teoretycznych i praktycznych – 46 i 21; Ilość miejsc i cena: 15, do uzgodnienia; Opis dodatkowy: Kurs trwa trzy tygodnie, zajęcia odbywają się w godzinach popołudniowych. Szkolenie monitorowane jest przez TUV SUD. Po złoŜeniu egzaminu absolwent otrzymuje: - zaświadczenie ukończenia kursu - zezwolenie na kierowanie wózkami jezdniowymi - certyfikat w języku angielskim lub niemieckim wydany przez TUV SUD. 19 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Temat: Przewóz towarów niebezpiecznych w transporcie drogowym; Okres trwania: trwają zapisy; Liczba godzin teoretycznych i praktycznych – 46 i 21; Ilość miejsc i cena: 20, do uzgodnienia; Opis dodatkowy: Zajęcia odbywają się w dni powszednie w godzinach popołudniowych. Kategoria: z zakresu ochrony zdrowia i opieki: Temat: MasaŜysta leczniczy; Okres trwania: trwają zapisy do 31.01.2007 r.; Liczba godzin teoretycznych i praktycznych – 60 i 80; Ilość miejsc i cena: 16, cena do uzgodnienia; Opis dodatkowy: Zajęcia odbywają się w dni powszednie dwa-trzy razy w tygodniu od godz. 16-tej, lub w soboty od 9-tej. Czas trwania kursu około czterech miesięcy. Zajęcia edukacyjne prowadzą doświadczeni specjaliści. Policealne Studium kształci absolwentów szkół średnich w zawodach, które umoŜliwiają podjęcie pracy nie tylko w firmach, instytucjach i zakładach państwowych, ale takŜe dają szansę na samozatrudnienie. Oferta edukacyjna kierowana do kandydatów, oparta jest na rzetelnej analizie podkarpackiego rynku pracy i przy uwzględnieniu potrzeb rynku unijnego. Kadra Studium Policealnego to wysokiej klasy specjaliści. Szkoła kształci dorosłych w systemie zaocznym, ale moŜe tworzyć oddziały stacjonarne. Długość cyklu kształcenia, w poszczególnych zawodach, zaleŜy od rodzaju ukończonej przez uczniów szkoły ponadgimnazjalnej. 20 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 3. Działalność projektowa instytucji W powiecie sanockim, aktualnie przygotowywane i realizowane są trzy projekty. Centrum Kształcenia Praktycznego w Sanoku przystępuje obecnie do realizacji dwóch projektów finansowanych z funduszy strukturalnych EFS w ramach Działania 2.4 ZPORR „Reorientacja zawodowa osób zagroŜonych procesami restrukturyzacyjnymi”, „Wzmocnienie pozycji zawodowej osób zagroŜonych procesami restrukturyzacyjnymi poprzez kursy zawodowe w zawodzie spawacz” (okres trwania projektu: od 04.12.2006 r. do 31.07.2007 r.) oraz „Zawód operatora obrabiarek mocnym atutem w poszukiwaniu i utrzymaniu zatrudnienia w czasie restrukturyzacji przemysłu i rozwoju technik wytwarzania” (okres trwania projektu: od 01.12.2006 r. do 31.12.2007 r.). Obydwa projekty realizowane są w ramach Priorytetu 2. ZPORR, którego celem jest zwiększenie elastyczności i mobilności zawodowej, w tym zwiększenie lub zmiana kwalifikacji zawodowych mieszkańców Regionu. Główną formą wsparcia w ramach projektu dla osób zagroŜonych utratą pracy lub pozostających bez pracy są kursy przygotowujące uczestników do uzyskania nowych umiejętności i kwalifikacji zawodowych. PowyŜsze projekty umoŜliwiają przeprowadzenie bezpłatnych kursów w zawodzie spawacz, potwierdzonych certyfikatem Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach oraz w zawodzie operator obrabiarek sterowanych numerycznie, potwierdzonych certyfikatem Centrum Kształcenia Praktycznego w Sanoku. W ramach projektów przewiduje się przeszkolenie 12 osób w zawodzie spawacz i 18 osób w zawodzie operatora obrabiarek CNC. Koło Sanockie Towarzystwa im. Św. Brata Alberta zgłosiło swój akces do Partnerstwa „Wyprowadzić na prostą”. W Partnerstwie tym udział bierze PUP w Sanoku. Na szczeblu krajowym partnerami są równieŜ Caritas oraz Konfederacja Pracodawców Polskich. Celem Partnerstwa „Wyprowadzić na prostą” jest wspólne wypracowanie, dotychczas nie praktykowanych, działań na rzecz rozwiązania problemu skrajnie trudnego dostępu osób bezdomnych i zagroŜonych bezdomnością do rynku pracy. Efektem realizacji Partnerstwa ma być opracowanie nowej w Polsce strategii działania na rzecz aktywizacji zawodowej i 21 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ społecznej osób znajdujących się w bardzo cięŜkiej sytuacji wynikającej w duŜej części z niemoŜności podjęcia zatrudnienia. Grupę docelową Projektu stanowią osoby bezdomne i zagroŜone bezdomnością, zarówno kobiety (w tym matki z dziećmi), jak i męŜczyźni. Są to mieszkańcy schronisk i noclegowni dla bezdomnych oraz osoby korzystające z pomocy w punktach dla osób zagroŜonych problemem bezdomności. Osoby bezdomne i zagroŜone bezdomnością stanowią grupę zróŜnicowaną pod względem doświadczeń w poszukiwaniu pracy. Często są zniechęcone dotychczasowym brakiem pozytywnych efektów swoich działań. Ich poczuciu niepewności i rozgoryczenia towarzyszą często wątpliwości dotyczące słuszności dokonywanych wyborów. Codziennie korzystają z systemu wsparcia regulowanego przez przepisy prawne zawarte w ustawie o pomocy społecznej. Bezdomni i zagroŜeni bezdomnością w większości charakteryzują się niskim poziomem wykształcenia i kwalifikacji zawodowych, biernością zawodową i olbrzymimi deficytami w zakresie umiejętności psychospołecznych. Mogą się róŜnić pod względem wieku, staŜu pracy, poziomu wiedzy ogólnej, moŜliwości przyswajania nowych treści, czy sprawności w czytaniu i pisaniu. Natomiast cechą wspólną, która ich wszystkich łączy, jest niski poziom umiejętności radzenia sobie na rynku pracy. Przyzwyczajenie do długotrwałego bezrobocia i uzaleŜnienie od pomocy społecznej prowadzą do wyizolowania społecznego. Zdezaktualizowane uprawnienia zawodowe, uzaleŜnienia (w tym uzaleŜnienie od alkoholu), obniŜone poczucie własnej wartości, długotrwały stres, brak stabilizacji społecznej i zaburzenia psychiczne - to tylko niektóre z tak licznie nagromadzonych deficytów psychospołecznych w grupie docelowej Projektu. Stąd kluczowe jest zastosowanie kompleksowych usług połączonych z działaniami mającymi na celu aktywizację społeczną i zawodową osób bezdomnych i zagroŜonych bezdomnością. Nad beneficjentem czuwa Akompaniator, który spełnia zadania szeroko pojętego doradcy zawodowego. Profil działania Akompaniatora jest podobny do działań podejmowanych przez indywidualnego doradcę, określanego mianem job - coach, który pomaga osobie zagroŜonej bezrobociem w odnalezieniu swojego miejsca na rynku pracy. Jednak w przeciwieństwie do job - coach, akompaniator nie wyręcza beneficjenta w czynnościach związanych z poszukiwaniem pracy. 22 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 4. Opis projektów – podsumowanie W powiecie sanockim działa zaledwie kilka instytucji, które pozwalają osobom bezrobotnym i poszukującym pracy na podniesienie kwalifikacji. Do tego typu instytucji szkoleniowych, które nastawione są na podnoszenie kwalifikacji osób bez pracy, zaliczyć moŜna Centrum Kształcenia Praktycznego i Zakład Doskonalenia Zawodowego. Obydwie instytucje posiadają dość dobrze wyposaŜone zaplecze techniczne i wyszkoloną kadrę, co umoŜliwia im wychodzenie naprzeciw oczekiwaniom klienta i zapotrzebowaniom lokalnego rynku pracy. Oprócz wyŜej wymienionych ośrodków szkoleniowych istnieją w powiecie dwie szkoły, Podkarpacka Szkoła Przedsiębiorczości i Promar – International, które równieŜ w pewnym stopniu świadczą usługi pozwalające podnieść kwalifikacje osobom bezrobotnym i poszukującym pracy. Pozwalają takŜe młodzieŜy zdobyć lepszą pozycję na rynku pracy, który w powiecie sanockim jest dość ubogi. Uczą języków obcych na róŜnych poziomach (Promar – International) oraz uczą zawodów, na które jest największe zapotrzebowanie w regionie (PSP). Na podniesienie kwalifikacji zawodowych nastawiony jest takŜe Cech Rzemiosł RóŜnych. Ich oferta skierowana jest jednak do wąskiej grupy odbiorców, poniewaŜ aby skorzystać z ich usług – podejść do egzaminu czeladniczego i mistrzowskiego – naleŜy być absolwentem szkoły zawodowej o określonym profilu. Jeśli chodzi o działalność projektową, to jedynie Centrum Kształcenia Praktycznego pracuje obecnie nad dwoma projektami. Obydwa projekty skierowane są do osób, które chcą zmienić zawód lub podnieść swoje kwalifikacje. Projekty te pozwolą na przeprowadzenie bezpłatnych kursów w zawodzie spawacz oraz w zawodzie operator obrabiarek sterowanych numerycznie. Kursanci po zakończeniu szkoleń otrzymają certyfikaty uprawniające ich do wykonywania określonych zawodów. W powiecie sanockim są zaledwie trzy Instytucji, które świadczą usługi o charakterze doradczym: Regionalna Izba Gospodarcza (RIG), Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości (SIP) i Gminne Centrum Informacji (GCI) w Jurowcach. Oferta RIG i SIP skierowana jest raczej do osób, które chcą załoŜyć działalność gospodarczą. SłuŜą takim 23 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ osobom radą, opierając się na własnym doświadczeniu. Organizują równieŜ szkolenia na temat przedsiębiorczości, prawa podatkowego itp. Natomiast oferta GCI nakierowana jest głównie na osoby bezrobotne i poszukujące pracy, ale nie na własny rachunek. Gminne Centrum Informacji współpracuje z PUP w Sanoku, otrzymuje od Urzędu aktualne oferty pracy. Stara się równieŜ samodzielnie pozyskiwać oferty od pracodawców z regionu. GCI przedrukowuje takŜe oferty z lokalnej prasy. Instytucji, które zajmują się usługami o charakterze motywacyjnym, w powiecie sanockim nie ma. Osoby potrzebujące pomocy materialnej mogą liczyć na duŜe wsparcie ze strony instytucji zajmujących się tego typu działalnością. Dwie największe instytucje to Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Klientami tych instytucji są osoby w bardzo trudnej sytuacji materialnej, ludzie chorzy, starzy, bez środków do Ŝycia, osoby zagroŜone eksmisją, rodziny patologiczne. Wypłacane są im zasiłki, zwracane są koszty leczenia, czy koszty nauki. Porady prawne i psychologiczne, a takŜe szeroko rozumiane usługi doradcze świadczy Katolicka Poradnia Specjalistyczna „Nazaret”. KaŜdy potrzebujący moŜe się do nich zgłosić po pomoc. Czasami zwykła rozmowa z drugim Ŝyczliwym człowiekiem zmienia pozytywnie obraz sytuacji, która jeszcze do niedawna wydawała się beznadziejna. Na osoby zgłaszające się do Poradni czeka psycholog, prawnik i ksiądz. Nie muszą to być parafianie, mogą to być osoby z całego powiatu, które potrzebują porady. Natomiast Caritas Parafialna i Caritas nastawione są raczej na pomoc rzeczową. Organizują zbiórki pienięŜne dla najbardziej potrzebujących rodzin. Zbierają takŜe Ŝywność i ubrania dla osób w trudnej sytuacji materialnej, zazwyczaj osób bezrobotnych, rodzin patologicznych. Na pomoc mogą liczyć równieŜ osoby bezdomne. Dla nich swoje jadłodajnie i noclegownie ma otwarte Towarzystwo im. Św. Brata Alberta. Od 2004 roku Towarzystwo stara się zaktywizować osoby bezdomne i pomóc im w znalezieniu zatrudnienia. Temu słuŜyć ma Partnerstwo „Wyprowadzić na prostą”. Celem Partnerstwa jest wprowadzenie na rynek pracy osób z marginesu społecznego, aby przestały się czuć gorsze z powodu swojej bezdomności czy braku wykształcenia i umiejętności. 24 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 5. Projekty realizowane przez lokalny samorząd (urzędy gminy, starostwa powiatowe) Urząd Gminy Sanok Urząd Gminy Sanok realizuje obecnie dwa programy ramach Działania 2.4 ZPORR „Reorientacja zawodowa osób zagroŜonych procesami restrukturyzacyjnymi”: Tytuł projektu: „ Aktywizacja zawodowa osób zagroŜonych procesami restrukturyzacyjnymi” Zasięg projektu: obszar Gminy Sanok; Beneficjenci ostateczni: osoby, które utraciły pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, pozostające bez pracy i zarejestrowane jako bezrobotne przez okres nie dłuŜszy niŜ 3 miesiące, osoby w trakcie wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, osoby zatrudnione u pracodawcy, który przechodzi proces restrukturyzacji; przewiduje się 20 beneficjentów; Zakres: projekt zakłada realizację kursu – zawodowe prawo jazdy kat. C i C + E. Realizacja projektu umoŜliwi beneficjentom uzyskanie nowych kwalifikacji zawodowych – kierowca samochodów cięŜarowych; Okres realizacji: 01.12.2006 r. – 31.05.2007 r. Tytuł projektu: „Nowy zawód – lepsze jutro” Zasięg projektu: powiat sanocki ze szczególnym uwzględnieniem Gminy Sanok; Beneficjenci ostateczni: osoby, które utraciły pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, pozostające bez pracy i zarejestrowane jako bezrobotne przez okres nie dłuŜszy niŜ 3 miesiące, osoby w trakcie wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, osoby zatrudnione u pracodawcy, który przechodzi proces restrukturyzacji. Projekt przewiduje udział 30 beneficjentów; Zakres: projekt zakłada realizację następujących szkoleń – operator urządzeń dźwignicowych i kierowca wózków jezdniowych z napędem silnikowym. Kończąc te szkolenia beneficjenci otrzymają uprawnienia do wykonywania zawodu; Okres realizacji: 01.12.2006 r. – 31.05.2007 r. 25 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 6. Opinie przedstawicieli instytucji działających w powiecie na temat lokalnego rynku pracy Rynek pracy powiatu sanockiego determinowany jest rynkiem pracy w Polsce. Sytuacja polityczna, gospodarcza i społeczna w Polsce wpływa na kondycję rynku pracy w powiecie. Na rynek pracy wpływa takŜe charakter powiatu. W powiecie sanockim przewaŜa rolnictwo, ponad połowa mieszkańców mieszka na wsi, a z dziewięciu gmin aŜ siedem jest gminami wiejskimi. Jedynym ośrodkiem przemysłowym jest Sanok. „Istnieje tu wiele małych przedsiębiorstw, które są z reguły firmami rodzinnymi, zatrudniającymi po kilka osób”. W Sanoku funkcjonuje około 10 firm zatrudniających ponad 250 pracowników. Niewątpliwie znaczenie ma równieŜ połoŜenie geograficzne powiatu sanockiego. „Powiat leŜy blisko granic ze Słowacją i Ukrainą. Pojawiają się oferty pracy z tych państw, głównie ze Słowacji”. Część osób trudni się handlem towarami przywoŜonymi z Ukrainy. Często jest to jedyny sposób zarobkowania. Sytuację na rynku pracy w powiecie sanockim kształtują przede wszystkim pracodawcy. To oni wywierają wpływ na aktualne zapotrzebowanie na określone zawody. W powiecie brakuje spawaczy z uprawnieniami, ale jeszcze do niedawna stanowili oni dość duŜą grupę osób bez zatrudnienia. Działo się tak dlatego, iŜ „największy zakład produkcyjny, jakim jest Autosan, zwalniał pracowników, m.in. spawaczy. Nie było równieŜ innych zakładów, które by tych spawaczy przyjęły do siebie. Sytuacja zmieniła się, kiedy w okolicy Sanoka oraz w samym Sanoku zaczęły powstawać małe firmy produkcyjne”. Obecnie instytucje szkoleniowe na bieŜąco organizują szkolenia przygotowujące do zawodu spawacza, poniewaŜ nadal panuje duŜe zapotrzebowanie na ten zawód. Kolejnym determinantem rynku pracy powiatu sanockiego jest brak większych inwestycji, równieŜ zagranicznych. Nie tworzy się nowych miejsc pracy m.in. dla robotników przemysłowych, sprzedawców, dla całego sektora usług. Pracownicy przemysłowi i rzemieślnicy stanowili największy odsetek ogółu bezrobotnych, bo około 28 %. „Zakłady pracy starają się o certyfikat ISO, co skłania ich do podwyŜszania wymagań wobec pracowników”. Potrzebni są fachowcy, a nie ludzie bezpośrednio po szkole, bez Ŝadnego doświadczenia. Brakuje inwestycji związanych ze Specjalną Strefą Ekonomiczną. Firmy i 26 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ przedsiębiorcy przenoszą się więc tam, gdzie mają korzystniejsze warunki rozwoju. W powiecie sanockim jest unormowana sytuacja na rynku pracy. Nie ma masowych zwolnień. Zakłady typu Stomil czy Autosan nie zatrudniają wielu nowych pracowników, ale takŜe raczej ich zwalniają (Autosan). Według ekspertów lokalnych dzieje się tak, poniewaŜ zakłady te modernizują się. „Opinia, Ŝe nowe technologie czy inwestycje tworzą miejsca pracy, jest błędna, poniewaŜ nowe technologie wykluczają człowieka. Staje się on zbędny do minimum, maszynę moŜe obsługiwać jedna osoba, a nie kilka. To co kiedyś robiło pięć osób, z powodzeniem wykonuje jedna osoba”. Pracownicy zwalniani z restrukturyzowanych zakładów pracy wyjeŜdŜają w poszukiwaniu zatrudnienia do krajów Unii Europejskiej, głównie do Wielkiej Brytanii, Niemiec i Irlandii. „Stomil od paru lat bazuje na Agencji Pośrednictwa Pracy „Poglesz”, która zatrudnia ludzi i „wypoŜycza” ich do Stomilu. Są to pracownicy zatrudniani na krótkie terminy, przewaŜnie na rok”. Po roku są zwalniani, albo stają się bezpośrednio pracownikami Stomilu. W powiecie dość dobrze rozwija się turystyka. „Do Sanoka przyjeŜdŜa rocznie około 20 tys. turystów. Po zwiedzeniu Sanoka jadą dalej, w Bieszczady. Niewątpliwie baza noclegowa i gastronomiczna w Sanoku nie jest najlepsza. Wiele jeszcze trzeba zrobić”. Zwiększył się popyt na usługi krawieckie, szewskie itp. „Trudno o dobrych fachowców w tych branŜach, poniewaŜ kilkuletnia luka, która powstała nie zostanie wypełniona od razu. Kiedyś, szewc prosperował dobrze, ale później, zakłady szewskie zamykano jeden za drugim”. W chwili obecnej szewcy są poszukiwani. Poza tym cały czas powstają drobne sklepiki, szkoły nauki jazdy, apteki itp. 27 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Załącznik nr 1 - Spis instytucji z danymi teleadresowymi 1. Agencja Pośrednictwa Pracy „Poglesz” ul. Krasińskiego 21/34 ul. Przemyska 24 38-500 Sanok tel. 013 465 64 34, 013 465 41 16 www.poglesz.pl 2. Caritas Świetlica dla dzieci i młodzieŜy ul. Lipińskiego 54 38-500 Sanok 3. Caritas Parafialna ul. Rynek 38-500 Sanok tel./fax: 013 463 23 52 www.sanok.franciszkanie.pl e-mail: [email protected] 4. Cech Rzemiosł RóŜnych ul. Jana III Sobieskiego 16 38-500 Sanok tel. 013 463 20 85 Starszy Cechu - Bernard Jayko 5. Centrum Kształcenia Praktycznego ul. StróŜowska16 38-500 Sanok tel. 013 463 26 98 tel. / fax (warsztaty) 013 463 48 75 www.ckp-sanok.neostrada.pl 28 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 6. Katolicka Poradnia Specjalistyczna „Nazaret” ul. Franciszkańska 7 38-500 Sanok 7. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Zamkowa 30 38-500 Sanok tel./fax. 013 464 13 68 tel./centrala 013 463 28 10 e-mail: [email protected] 8. Obszar Przemysłowy Sanok - Specjalna Strefa Ekonomiczna tel. 013 465 28 26 e-mail: [email protected] www.europark.com.pl 9. Podkarpacka Szkoła Przedsiębiorczości ul. Mickiewicza 29 38-500 Sanok tel. / fax. 013 464 19 87, tel. 013 464 54 00 tel. kom. 0606987395 http://www.pspsanok.pl 10. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. Jagiellońska 20 38-500 Sanok tel. 013 464 35 93, 013 464 19 70 www.powiat-sanok.pu.pl 11. Promar – Internetional ul. Mickiewicza 11 (budynek II LO) 38-500 Sanok tel. 013 464 45 55 29 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 12. Regionalna Izba Gospodarcza ul. Rynek 15 38-500 Sanok tel. 013 463 04 44 e-mail: [email protected] http://www.sip.sanok.com.pl/rig/ 13. Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości ul. Rynek 15 38-500 Sanok tel. 013 464 34 15 e-mail: [email protected] http://sip.sanok.prox.pl 14. Towarzystwo im. Św. Brata Alberta - Koło Sanockie ul. Kościuszki 22 38-500 Sanok tel. 013 463 73 65 15. Urząd Gminy Sanok – Gminne Centrum Informacji w Jurowcach ul. Kościuszki 23 38-500 Sanok tel. 013 465 65 51 fax. 013 465 65 53 16. Urząd Miasta - Zespół Inicjatyw Lokalnych i Integracji Europejskiej ul. Rynek 1 38-500 Sanok tel. 013 465 28 77 fax. 013 463 08 90 www.zil.sanok.prox.pl e-mail: [email protected] 30 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ 17. Zakład Doskonalenia Zawodowego o/ Sanok Policealne Studium w Sanoku Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie ul. Matejki 7a, tel./ fax. 013 464 29 57 tel. kom. 0692 445 004 www.zdz.rzeszow.pl 31 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Załącznik nr 2 - Ranking instytucji kluczowych w powiecie sanockim LP NAZWA INSTYTUCJI RYNKU PRACY 1. Centrum Kształcenia Praktycznego 2. Zakład Doskonalenia Zawodowego 3. Agencja Pośrednictwa Pracy „Poglesz” 4. 5. 6. OPIS instytucja szkoleniowa, prowadzi kursy i szkolenia, wychodzi naprzeciw aktualnym potrzebom rynku pracy instytucja szkoleniowa, prowadzi kursy przygotowujące do wykonywania zawodu instytucja rynku pracy, stale współpracuje ze „Stomil” SA w Sanoku, jedyna tego typu instytucja w powiecie sanockim obok PUP Urząd Gminy Sanok – Gminne Centrum Instytucja nastawiona na pomoc osobom bezrobotnym w poszukiwaniu pracy, posiada oferty pracy od Informacji w Jurowcach pracodawców z regionu instytucja szkoląca, prowadzi kursy i szkolenia Podkarpacka Szkoła Przedsiębiorczości praktycznej nauki zawodu oraz kursy językowe instytucja zrzeszająca pracodawców, prowadzi egzaminy Cech Rzemiosł RóŜnych za pośrednictwem Izb Rzemieślniczych oraz szkolenia 7. Katolicka Poradnia Specjalistyczna „Nazaret” instytucja charytatywna, oferuje pomoc osobom biednym, bezrobotnym, prowadzi darmowe poradnictwo instytucja charytatywna, prowadzi działalność na rzecz poprawy sytuacji bezdomnych oraz zaktywizowania ich na rynku pracy 8. Towarzystwo im. Św. Brata Alberta 9. Caritas 10. Caritas Parafialna 11. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej 12. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 13. Promar - International instytucja charytatywna, oferuje pomoc najbiedniejszym, prowadzi poradnictwo instytucja charytatywna, oferuje pomoc najbiedniejszym, prowadzi poradnictwo, organizuje zbiórki pienięŜne instytucja związana z pomocą społeczną, świadczy usługi z zakresu poradnictwa specjalistycznego, pomocy dla bezdomnych i usługi opiekuńcze instytucja powiatowa, realizuje zadania związane z pomocą społeczną, polityką prorodzinną i wspieraniem osób niepełnosprawnych instytucja szkoleniowa, głównie skupia się na kursach językowych 14. Obszar Przemysłowy Sanok SSE instytucja proinwestycyjna, posiada działki na działalność gospodarczą, inwestorom oferuje ulgi i zwolnienia z podatku od nieruchomości 15. Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości porozumienie promujące inicjatywy gospodarcze wspierające walkę z bezrobociem 16. Regionalna Izba Gospodarcza instytucja reprezentująca sektor przedsiębiorczości, organizuje szkolenia i prowadzi doradztwo 32 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Urząd Miasta - Zespół Inicjatyw Lokalnych i Integracji Europejskiej 17. opracowuje i realizuje projekty z zakresu pozyskiwania środków pozabudŜetowych 33 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Załącznik nr 3 - Zapis wywiadów z przedstawicielami rynku pracy w powiecie sanockim Zapis wywiadu z p. Bogusławem Połdiakiem, dyrektorem Regionalnej Izby Gospodarczej w Sanoku Co wpływa na kształt rynku pracy powiatu sanockiego? Jakie są kluczowe czynniki determinujące rynek pracy? Rynek pracy powiatu sanockiego determinowany jest rynkiem pracy w Polsce. Zła sytuacja polityczna, gospodarcza i społeczna w Polsce wpływa na sytuację mniejszych jednostek terenowych, m.in. powiatów. Brakuje na naszym powiatowym rynku pracy inwestycji zagranicznych. Opinia, Ŝe nowe technologie czy inwestycje tworzą miejsca pracy, jest błędna, poniewaŜ nowe technologie wykluczają człowieka. Staje się on zbędny do minimum, maszynę moŜe obsługiwać jedna osoba, a nie kilka. To co kiedyś robiło pięć osób, z powodzeniem wykonuje jedna osoba. Brakuje inwestycji związanych ze Specjalnymi Strefami Ekonomicznymi. Firmy i przedsiębiorcy przenoszą się ta, gdzie mają korzystniejsze warunki, nikt nie bawi się w sentymenty, jeśli w grę wchodzą pieniądze. Generalnie na rynku pracy w Sanoku moŜna zaobserwować mały ruch, jeśli chodzi o nowe miejsca pracy. Zwiększył się, o dziwo, popyt na usługi typu krawiec, szewc czy zdun. Trudno o dobrych fachowców w tych branŜach, poniewaŜ kilkuletnia luka nie zostanie wypełniona od razu. Kiedyś, kilka lat temu, szewc prosperował dobrze. Później ludzie zaczęli kupować buty, a nie je reperować, wiec zakłady szewskie zamykano jeden za drugim. W chwili obecnej szewcy są poszukiwani. W większych zakładach („Stomil”, Autosan) pracowników raczej zwalniają, niŜ przyjmują. „Stomil” od ładnych paru lat bazuje na „Pogleszu”, rotacja pracowników jest ogromna. W tej chwili „Poglesz” jest jedyną agencją pośrednictwa pracy w Sanoku i ma dobre warunki, aby umocnić swoją pozycję. Czy zmienia się podejście instytucji rynku pracy do bezrobotnych? W jakim kierunku ewoluuje? 34 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Według mnie, nowo zatrudniani pracownicy powinni być zadowoleni z warunków zatrudnienia w chwili obecnej, poniewaŜ wydłuŜył się czas zatrudnienia, zwiększyło się wynagrodzenie, przestrzegane są urlopy i tego typu rzeczy. Przedtem firma zatrudniała pracownika na czas określony, zazwyczaj na rok. Teraz pierwsza umowa jest na minimum trzy lata, a następna juŜ na czas nieokreślony. Zwiększa to komfort zatrudnionego, jest on pewniejszy swojej pozycji. Wiadomo, Ŝe nie wszystkie firmy się zachowują według takiego standardu. Zdarzają się, i to w firmach czy zakładach państwowych, sytuacje takie, Ŝe pracownik otrzymuje kilka umów rocznych z prośbą o zniszczenie poprzedniej. Taka sytuacja nie wróŜy dobrze rynkowi pracy, bezrobotni mający za sobą takie doświadczenia będą raczej szukali lepszych warunków zatrudnienia, gdzieś w Polsce lub wyjeŜdŜając do krajów Unii Europejskiej. Nieprzestrzeganie praw pracowników ma miejsce zazwyczaj w handlu. Brakuje w powiecie, i nie tylko w powiecie, instytucji pozarządowych, które zajmowałyby się bezrobotnymi. Brakuje funduszy na takie działania. Organizacje nie mają pieniędzy na załoŜenie instytucji, która zajmowałaby się rynkiem pracy. ZałoŜenie i utrzymanie firmy jest bardzo kosztowne. Paradoksem jest, iŜ konkursy dotyczące zagospodarowania w tym temacie, wygrywają firmy spoza regionu, np. z Rzeszowa. Zazwyczaj udziałowcem, i to znacznym, w takich wygrywających firmach, jest Marszałek. Rzecz rozbija się o dość duŜe pieniądze, więc trudno się dziwić, Ŝe Marszałek nie ma ochoty wypuścić z ręki kury znoszącej złote jajka. Taka firma spoza regionu nie zna zupełnie realiów powiatu czy miasta, nie potrafi zupełnie wyczuć potrzeby chwili. Najlepszy jest jednak fakt, Ŝe takie firmy wygrywające i tak muszą korzystać z m.in. mojej pomocy. Udostępniamy im pomieszczenia, sprzęt i ludzi do prowadzenia szkoleń. Kształcenie w jakim zawodzie pomaga w znalezieniu pracy? W jakim utrudnia? W zasadzie kaŜdy zawód rokuje szanse na pracę. Wszystko zaleŜy od kompetencji tego bezrobotnego. Najbardziej szkodliwy według mnie, jest brak praktyk w danym zawodzie. Przyjęcie ucznia na praktyki jest dla firmy nieopłacalne, są to bardzo duŜe koszty. Według mnie szkoły takie jak zawodówki są bardzo potrzebne, poniewaŜ dają młodym ludziom konkretny fach do ręki. Kiedy potencjalny pracownik przychodzi na rozmowę do pracodawcy, pracodawca patrzy na to, jakie kursy zrobił bezrobotny, co umie praktycznie, a 35 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ nie w teorii. Obecnie w powiecie przeŜywamy swego rodzaju boom na operatorów obrabiarek sterowanych numerycznie. Nie wiem czym to jest spowodowane, bo na pewno nie zapotrzebowaniem faktycznym na nich. PrzecieŜ istnieje zaledwie kilka zakładów, które takie obrabiarki mają. Wydaje mi się, Ŝe dość szybko ci, którym nie uda się szybko znaleźć zatrudnienia, niebawem zasilą szeregi bezrobotnych. Zdaję sobie sprawę, Ŝe cięŜko jest trafić w zapotrzebowanie na jakiś zawód. I tu pole do popisu mają firmy zajmujące się badaniem rynku pracy. Na pewno kształcenie w liceach ogólnych, nie profilowanych, nie jest najlepszym rozwiązaniem dla młodego człowieka. Chyba, Ŝe planuje on pójście na studia. Nawet mając w perspektywie wyjazd za granicę lepiej mieć w ręku fach i wtedy moŜna zdobyć doświadczenie poza krajem, nie jest powiedziane, Ŝe wszyscy muszą mieszkać w Sanoku. Jak Pan ocenia perspektywy młodzieŜy uczącej się w ponadgimnazjalnych szkołach zawodowych na rynku pracy powiatu sanockiego? Z całą powagą stwierdzam, Ŝe szkoły nie przygotowują młodych ludzi do wyjścia na rynek pracy. Nie ma takiego podstawowego informowania o zawodach, jakie są plusy i minusy konkretnych zawodów, kto się nadaje do ich wykonywania, jak zawody te stoją w rankingu popularności i zapotrzebowania na nie. MłodzieŜ nie zna zasad funkcjonowania rynku pracy. Są osoby, które świetnie dają sobie radę, są przebojowi, wygadani, umieją dobrze się „sprzedać”, ale to nieliczna garstka. Większość czeka na pracę w domu, w myśl zasady: siedź w kącie, a znajdą cię. Tak niestety nie ma, zmieniły się czasy, kiedy istniał przymus pracy. Według mnie kształcenie młodzieŜy odnośnie rynku pracy, naleŜałoby zacząć juŜ w gimnazjum. Na pewno przydatne w szukaniu pracy są umiejętności takie jak: znajomość języków obcych, przynajmniej w stopniu komunikatywnym, poza tym konieczna jest znajomość obsługi komputera. Teraz wszystko jest skomputeryzowane, nie ma firmy, która nie miałaby komputera. Wydaje mi się, Ŝe cechą, którą powinien posiadać młody człowiek wychodzący po szkole na rynek pracy jest umiejętność dostosowania się do oczekiwań pracodawców. Ale Ŝeby umieć się dostosować, trzeba najpierw te oczekiwania znać. I tu znowu odnośnik to tego, co powiedziałem wcześniej – brakuje konkretnych badań nad rynkiem pracy w powiecie. Kolejną rzeczą jest dyspozycyjność i pewien rodzaj pokorności 36 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ wobec przełoŜonych. Umiejętność pisania listów motywacyjnych czy cv jest wg mnie całkowicie zbędna. Jak młodzi ludzie (do 25 lat) poszukują pracy – jakie jest ich podejście do rynku pracy i bezrobocia? Młodzi ludzie zakładają, Ŝe pracy generalnie nie ma, więc szkoda ich wysiłku i zachodu. Zaobserwowałem, Ŝe pracy szukają dla nich ich rodzice, czy nawet dalsza rodzina. Przychodzą do nas ojcowie i matki, i pytają, czy nie znalazłoby się jakieś zajęcie dla ich syna lub córki. PrzecieŜ tak być nie powinno, taki młody człowiek jest juŜ u mnie spalony! MłodzieŜ ma wygórowane ambicje, często ambicje te nie idą w parze z umiejętnościami. Pracodawcy zrzeszeni w RIG-u często narzekają na swoich pracowników, zwłaszcza takich od razu po szkole, Ŝe najlepiej nic by nie robili, a zarobki chcieliby mieć wysokie. Są nieodpowiedzialni, bezczelni, migają się od pracy, nie wspominam nawet o pracach dodatkowych, po godzinach, nie chcą się dokształcać, nawet jak za szkolenie płaci pracodawca. Generalnie młodzieŜ to najgorszy pracownik z moŜliwych. Czy prowadzone są wspólne działania instytucji rynku pracy oraz szkół w zakresie przygotowania młodzieŜy do wejścia na rynek pracy? Na rynku pracy w Sanoku i w powiecie w tej kwestii dzieje się dość duŜo. Pracodawcy zwracają się do instytucji szkoleniowych, takŜe do szkół, o przeprowadzanie szkoleń, kursów. Jestem dobrze zorientowany w sytuacji, poniewaŜ bardzo często udzielam pomocy tym projektom. Udostępniamy sale, sprzęt i, co najwaŜniejsze, kadrę szkolącą. Tyle, jeśli chodzi i szkolenia. Natomiast inną sprawą jest przygotowanie młodych ludzi do tego, co mogą zastać na rynku pracy, kiedy na niego wejdą po ukończeniu szkoły. Brakuje im obycia, nie potrafią prowadzić rozmów z pracodawcami, nie umieją się zareklamować. To niestety skutkuje tym, Ŝe młodzieŜ szkół ponadgimnazjalnych po ich ukończeniu jest zielona i nieprzystosowana do „walki” o pracę. Czy działania Regionalnej Izby Gospodarczej w zakresie rynku pracy są główną działalnością placówki? 37 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Regionalna Izba Gospodarcza jest organizacją samorządu gospodarczego, reprezentuje interesy gospodarcze zrzeszonych w niej podmiotów. Prowadzimy doradztwo podatkowe dla członków Izby, informujemy o przepisach prawnych, prowadzimy coś w rodzaju lobbingu w imieniu przedsiębiorców, polega to między innymi na prowadzeniu negocjacji z urzędami. Organizujemy teŜ szkolenia i kursy według zapotrzebowania zainteresowanych, ale jest to jakieś 40 % wszystkich działań Izby. Jakie projekty państwo realizujecie? W chwili obecnej nie pracujemy nad Ŝadnym projektem. Wszystkie zakończyliśmy w roku ubiegłym. W tamtym roku zaangaŜowaliśmy się w akcję zagospodarowania „czołgowiska” koło byłej jednostki wojskowej przy ulicy Przemyskiej. Nie jest to akcja związana z rynkiem pracy. Akcja ta trwa do dnia dzisiejszego, ściśle współpracujemy ze Stowarzyszeniem Inicjowania Przedsiębiorczości. Jaki jest efekt projektów realizowanych przez państwa instytucję? Jak te projekty wpłynęły na rynek pracy powiatu sanockiego? Jak juŜ mówiłem, obecnie nie pracujemy nad konkretnym projektem. Kilka lat temu, chyba w połowie lat 90, stworzyliśmy na osiedlu Błonie coś w rodzaju specjalnej strefy ekonomicznej połączonej z inkubatorem przedsiębiorczości. CięŜko tą działalność jakoś wpasować w konkretną nazwę. Polega to mniej więcej na tym, Ŝe na osiedlu tym wykupiliśmy powierzchnię handlową w pawilonie handlowym. Podzieliliśmy ją na równej wielkości boksy i na preferencyjnych warunkach wynajmowaliśmy chętnym do załoŜenia działalności gospodarczej. Powstało tzw. Centrum Błonie. Funkcjonuje do dziś, z róŜnym skutkiem. Jedni utrzymują się w nim do teraz, o innych juŜ zapomniano. KaŜdy miał takie same moŜliwości i warunki rozwoju, ale jednym się powiodło, a innym niestety nie. Na pewno utworzenie tego Centrum pozwoliło na powstanie kilku miejsc pracy, poniewaŜ przedsiębiorcy zatrudniali pracowników, nie zawsze sami zajmowali się handlem. Czy zainteresowanie projektami przewyŜsza liczbę dostępnych miejsc na szkolenia? My jako RIG mamy ograniczone moŜliwości. Nie moŜemy brać udziału w róŜnych konkursach i przetargach na usługi dla naszego powiatu czy miasta. Do tego zaliczyć 38 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ moŜna właśnie organizacje szkoleń, o których wspomniałem juŜ wcześniej. Bierzemy udział w tych szkoleniach nie jako strona za wszystko odpowiedzialna, tylko jako partner. Z takiej jedynie perspektywy mogę odpowiedzieć na to pytanie. Zainteresowanie nie jest duŜe. Być moŜe spowodowane to jest tym, Ŝe lokalni przedsiębiorcy nie mają zaufania do działań kogoś z zewnątrz. Z kim Państwa instytucja współpracuje? Proszę o wymienienie stałych partnerów, z którymi współpracujecie. Na czym polega ta współpraca? Stałych partnerów, z którymi współpracujemy od kilku lat, mamy dość sporo. Na pewno jest to Starostwo Powiatowe, Urząd Miasta i Powiatowy Urząd Pracy. Ponadto współpracujemy z członkami RIG-u. Oferujemy im dostęp do pewnej wiedzy. Posiadamy bazę ekspertów z róŜnych dziedzin. Jeśli jakaś firma ma kłopoty, my pomagamy jej je rozwiązać. Oferujemy wówczas porady ekspertów z dziedziny prawa, ekonomii, finansów, marketingu itp. Pomagamy teŜ firmom w wypracowaniu ich wizerunku. PrzewaŜnie przedsiębiorcy znają się tylko na własnej branŜy, tylko we własnym środowisku czują się pewnie. My, poprzez współpracę z nimi, staramy się pomóc im wyjść do klienta, wyczuć, czego klient od nich oczekuje. W zamian przedsiębiorcy są chodzącymi reklamami Regionalnej Izby Gospodarczej. Proszę o wymienienie pozostałych instytucji, zarówno publicznych, jak i pozarządowych, zajmujących się rynkiem pracy i bezrobociem na terenie powiatu sanockiego Instytucją, która ukierunkowana jest na bezrobotnych, jest Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości. Działa w Sanoku od niedawna. Jak juŜ wspomniałem, współpracujemy z nimi przy akcji zagospodarowania czołgowiska. Jeśli uda się zrealizować plany zagospodarowania tego duŜe obszaru ziemi, to Sanok bardzo na tym skorzysta. Powstanie park, place zabaw, szlaki rowerowe i inne atrakcje. Na terenie tym powstaną róŜne pawilony handlowe, punkty gastronomiczne, a co za tym idzie Sanok dostanie nowe miejsca pracy. Inna instytucją, która zajmuje się rynkiem pracy, jest PUP, przynajmniej z nazwy jest taką instytucją. Faktycznie nie robi zbyt wiele dla bezrobotnych. Brakuje w działalności PUP pośrednictwa pracy, takiego z prawdziwego zdarzenia. Są w PUP-ie pośrednicy pracy, ale 39 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ ich skuteczność jest mizerna. Praca pośrednika nie polega na siedzeniu za biurkiem, tylko na zdobywaniu ofert pracy i częstych kontaktach z pracodawcami z całego powiatu. Masa ofert w ogóle do PUP-u nie trafia, a tak nie powinno być. Jakąś namiastką konkurencji dla PUP jest „Poglesz”, ale oni maja wąskie pole działania, gdyŜ bazują na osobach niepełnosprawnych. Jaka jest ich rola w pozyskiwaniu pracy i podnoszeniu kwalifikacji? Czy Pana zdaniem działania podejmowane przez ww. instytucje przynoszą spodziewany efekt w postaci znalezienia pracy przez beneficjentów programów? Jakie jest zainteresowanie bezrobotnych działaniami tych instytucji? Przede wszystkim brakuje jednej podstawowej rzeczy w działalności tych instytucji, a mianowicie reklamy i informacji. Nie wiadomo co się dzieje w PUP-ie, jakie mają oferty pracy, szkoleń czy kursów. Na ich stronie internetowej są tylko wymienione zawody, w jakich pracodawcy poszukują pracowników. Informacji konkretniejszej o ofercie udziela urzędnik siedzący w jakimś pokoju. Niestety nie kaŜdy ma moŜliwość dotarcia do urzędu po tę informację. Wiele osób mieszka poza Sanokiem, są to osoby mało zamoŜne. Dla wielu dojazd do Sanoka to spory wydatek i dziura w domowym budŜecie. Wiem, Ŝe pracownicy PUP jeździli do gmin kiedy były terminy składania podpisów. Przyznam, Ŝe nie wiem czy nadal tak robią. Jeśli chodzi o instytucje szkoleniowe to rzecz ma się w zasadzie podobnie. Drukują jakieś plakaty i broszurki, ale to zbyt mało. Jakie inicjatywy lokalne budujące klimat przedsiębiorczości istnieją na terenie powiatu sanockiego? Istnieje w Sanoku Stowarzyszenie na rzecz Zatrudnienia. Jest to trochę dziwny twór, skupiający się niestety na przepychankach personalnych. Na początku swojej działalności jeszcze coś tam próbowało robić, ale jak prawie kaŜda organizacja, tak i Stowarzyszenie, po prostu się wypaliło. Ze szkodą dla rynku pracy, bo mogli zdziałać wiele dobrego. Czy istnieje na terenie powiatu specjalna strefa ekonomiczna, park przemysłowy lub technologiczny? Na terenie naleŜącym dawniej do Stomilu i Autosanu, istnieje Specjalna Strefa Ekonomiczna, która jest częścią Strefy z Mielca. Ma tam działki przeznaczone na działalność 40 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ gospodarczą. W zamian oferuje inwestorom ulgi w podatku od nieruchomości. Z tego co wiem, to Strefa nie ma wielkiego zainteresowania. Odstraszający jest chyba fakt, Ŝe ktoś, kto zacznie działać w Strefie, będzie musiał tą działalność utrzymać przez minimum pięć lat. 16. Czy funkcjonuje centrum wspierania przedsiębiorczości, centrum wspierania biznesu, inkubator przedsiębiorczości? Wspomniałem na początku naszej rozmowy, Ŝe RIG nie mógł brać udziału w przetargach i konkursach, głównie ze względu na brak odpowiednich zapisów w statucie RIG oraz zbytniego trzymania się słowa pisanego przez urzędników. Powoływaliśmy wówczas odpowiednie twory, które stawały do tych konkursów. I tak działało Stowarzyszenie Wspierania Biznesu oraz Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości. Obydwa stowarzyszenia zakończyły juŜ swoją działalność. Jeśli zaś chodzi o inkubator przedsiębiorczości, to istnieje taki na terenie byłej jednostki wojskowej w Sanoku, w dzielnicy Olchowce. Na jakim etapie rozwoju są te inicjatywy? Czy są na etapie planowania czy realizacji? Jaki jest zakres działań w ramach tych inicjatyw? Inkubatorem Przedsiębiorczości zajmuje się RIG. Utworzyliśmy go i zajmujemy się jego obsługą. Inkubator Przedsiębiorczości utworzyliśmy najpierw na trzy lata. Potem, za zgodą powiatu, podpisaliśmy umowę na okres dziesięciu lat, do 20 kwietnia 2010 roku. Obiekt posiada działki po około 0,7 ha oraz trzy murowane budynki. W Inkubatorze ma siedzibę od 8 do 10 firm. Liczba ta jest zmienna ze względu na dostosowywanie wielkości wynajętej powierzchni do planowanej działalności. Przez cały okres działalności Inkubatora podpisano w sumie 16 umów z nowymi firmami. Niektóre umowy rozwiązano z powodu nie wywiązywania się firm z ich obowiązków, inne same zrezygnowały. Firmą, która moŜe posłuŜyć za przykład firmy, której się powiodło, jest Geo-Eko. Firma zaczęła od ręcznego wykonywania kształtek wentylacyjnych na własne potrzeby. Następnie poprzez zakup kolejnych maszyn i obrabiarek stała się producentem w/w elementów. W najbliŜszym czasie firma planuje zakup działki i budowę własnej siedziby. 41 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Czy na skutek działania inicjatyw okołobiznesowych powstały/mają powstać nowe miejsca pracy? Jeśli tak, to w jakich branŜach i specjalnościach? Cały czas powstają jakieś nowe firmy. Ludzie nie mogąc znaleźć zatrudnienia w kraju, wyjeŜdŜają za granicę, aby po kilku latach wrócić i po powrocie załoŜyć własny biznes. Nie kaŜdy, jak wiadomo, odniesie sukces. Wydaje mi się, Ŝe działalność np. RIG-u czy SIP jest takim motorem dla przedsiębiorczości. Pomagamy tym świeŜym przedsiębiorcom stawiać pierwsze kroki. Jak juŜ staną a własnych nogach, wówczas jest szansa, Ŝe utworzą nowe miejsca pracy. W fazie początkowej przewaŜnie sami pilnują interesów lub zatrudniają kogoś z rodziny. Potem ich nastawienie się zmienia. Jest to niewątpliwie szansa dla powiatu. Który z projektów realizowanych na terenie powiatu jest wg Pana przodujący pod względem popularności czy skuteczności? Według mnie najlepszym działaniem wykazuje się Krośnieńska Agencja Rozwoju „Karpaty”. Oprócz szkoleń i prowadzenia doradztwa, dają równieŜ dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Beneficjentami są studenci, przedsiębiorcy, równieŜ bezrobotni. Organizują konkursy z nagrodami, aby zmotywować innych przedsiębiorców, zachęcić ich do podjęcia ryzyka, jakim jest załoŜenie własnej działalności gospodarczej. 42 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Zapis wywiadu z p. ElŜbietą Bukowską, kierownikiem Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Sanoku Co wpływa na kształt rynku pracy powiatu sanockiego? Jakie są kluczowe czynniki determinujące rynek pracy? Na kształt naszego rynku pracy wpływa przede wszystkim zapotrzebowanie na pewne zawody. Ludzie często się przekwalifikowują, poniewaŜ zawód, który posiadają nie daje im moŜliwości podjęcia pracy. Zakłady pracy starają się o certyfikat ISO, to skłania ich do podwyŜszania wymagań wobec pracowników. Wiadomo, Ŝe zakład dbający o reputację, nie zatrudni kogoś, kto nie ma pojęcia o robocie. Zamiast przynieść zyski, taki pracownik narazi firmę na straty, czasem będzie stanowił zagroŜenie dla reszty załogi. Często ludzie biorą sprawy w swoje ręce i zakładają własne firmy. Robią tak zwykle ludzie młodzi, są odwaŜniejsi i nie boją się ryzykować. W Sanoku i w powiecie jest ustabilizowana sytuacja na rynku pracy. Nie ma masowych zwolnień. Zakłady typu Stomil czy Autosan nie zatrudniają wielu nowych pracowników. MoŜna powiedzieć, Ŝe raczej po trochę zwalniają. Jest to skutek stopniowego wprowadzania coraz to nowych maszyn i zastępowania ludzi komputerami. W powiecie dość dobrze rozwija się turystyka. W Sanoku budowane są obecnie dwa hotele, więc na pewno powstaną nowe miejsca pracy. Niedawno oddano do uŜytku Arenę Sanok, znalazło tam zatrudnienie kilka osób. Poza tym cały czas powstają jakieś drobne sklepiki, szkoły nauki jazdy, apteki itp. Największy ruch jest w handlu i w usługach. Czy zmienia się podejście instytucji rynku pracy do bezrobotnych? W jakim kierunku ewoluuje? W Sanoku, oprócz PUP-u, bezrobotnymi zajmuje się „Poglesz”. Powiatowy Urząd Pracy to, delikatnie mówiąc, przestarzała instytucja, skostniała w poprzednim systemie. MoŜe i chcieliby coś działać dla bezrobotnych i w ogóle na rynku pracy, ale dopóki nie zmieni się mentalność i przepisy, to nie ma na to szans. Przede wszystkim mankamentem jest brak informacji o kursach, o ofertach pracy. Pośrednicy siedzą w biurze i nie wychodzą do biznesmenów w poszukiwaniu miejsc pracy. W dzisiejszych czasach nikt nie będzie sto razy prosił o znalezienie mu pracownika. Jeśli PUP jest mało skuteczny, pracodawca szuka innych 43 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ dróg, np. zamieszcza ogłoszenia w prasie lub po prostu pyta znajomych o interesujące go osoby. „Poglesz” teŜ nie jest idealny, teŜ nie wychodzi do pracodawców. Oni współpracują tylko ze Stomilem i szczerze mówiąc dziwię się, Ŝe wychodzą na swoje. Stomil przez „Poglesz” zatrudnia pracowników na krótki termin, chyba na rok. Przez ten czas obserwuje tego pracownika i potem istnieje moŜliwość zatrudnienia tego pracownika na stałe, juŜ bez pośrednictwa „Poglesza”. Kształcenie w jakim zawodzie pomaga w znalezieniu pracy? W jakim utrudnia? Wydaje mi się, Ŝe wykształcenie ogólne nie pomaga w znalezieniu pracy. Taki młody człowiek po ogólniaku nie ma Ŝadnego zawodu, więc kto go zatrudni? Jeśli młody człowiek po liceum nie ma zamiaru wybrać się na studia, to lepiej po gimnazjum iść do zawodówki lub jakiegoś technikum. Wszyscy chcieliby pracować w biurze, bo wydaje im się, Ŝe tam nie potrzeba Ŝadnych kwalifikacji. Obecnie jest duŜe zapotrzebowanie na operatorów wózków jezdniowych, masaŜystów sportowych, operatorów obrabiarek sterowanych numerycznie, informatyków. Szanse na zatrudnienie dają zawody nietypowe, np. programista Java. Na pewno zatrudnienie znajdą osoby po filologii angielskiej, germańskiej. Tłumaczy i nauczycieli języków obcych potrzeba zawsze. Poza tym poszukiwani są cieśle, brukarze, spawacze. Mówię tu o fachowcach, nie takich bezpośrednio po szkole. Często na rynku istnieje luka w tych zawodach, tzn. starzy pracownicy z doświadczeniem odeszli na emeryturę, a młodzi nie zdąŜyli jeszcze tego doświadczenia nabyć. Jak Pani ocenia perspektywy młodzieŜy uczącej się w ponadgimnazjalnych szkołach zawodowych na rynku pracy powiatu sanockiego? Myślę, Ŝe młodzieŜ ta ma na pewno większe szanse na pracę, niŜ młodzieŜ ucząca się w liceach ogólnokształcących, które, jak wiadomo, zawodu nie dają. Szkoła nie przygotowuje młodzieŜy do wejścia na rynek pracy. Brakuje im po prostu podstawowych umiejętności, jak pisanie Ŝyciorysu, listu motywacyjnego, umiejętności przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej. Na przedsiębiorczości - mam tu na myśli przedmiot w szkole – niewiele taki młody człowiek się nauczy. ZaleŜy to tez od nauczyciela, który tego przedmiotu naucza. Pracodawcy często mają inne wymagania niŜ oczekiwania młodych ludzi, którzy szukają pracy. Pracodawca na początek nie jest w stanie lub nie chce zaoferować nowemu 44 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ pracownikowi nic ponad to, co musi. W dodatku chce mieć pracownika dyspozycyjnego, wykształconego itp. Młody człowiek idąc do pracy oczekuje od razu wysokiej pensji, wysokiego stanowiska. Jeśli chodzi o zagroŜenia, jakie nieść moŜe jakiś zawód, to chyba zmiana w zapotrzebowaniu na niego. Zakłady produkcyjne unowocześniają się, wprowadzają nowe maszyny i technologie. Wówczas nie potrzebuje kilku pracowników na jakimś stanowisku, bo z powodzeniem wystarcza jeden czy dwóch. Aby być konkurencyjnym na rynku pracy młodzieŜ musi być mniej arogancka. Przydaje się znajomość języków obcych, obsługa komputera. Na pewno ułatwiają poszukiwanie pracy cechy takie jak: dyspozycyjność, odpowiedzialność, zaradność. Jak młodzi ludzie (do 25 lat) poszukują pracy – jakie jest ich podejście do rynku pracy i bezrobocia? MłodzieŜ nie potrafi szukać pracy, bo nie wie, jak funkcjonuje rynek pracy. Nie ma kto ich tego nauczyć. O szkole juŜ wspominałam, a w domu wcale nie jest lepiej. Rodzice często sami szukają dzieciom pracy, pytają wśród swoich znajomych. Potem taki młody człowiek nie umie docenić i poszanować tej pracy, bo przyszła mu za łatwo. Prawie zawsze młodzieŜ przecenia swoje umiejętności, wydaje im się, Ŝe pozjadali wszystkie rozumy. Nie chcą się niczego uczyć, bo uwaŜają, Ŝe są najmądrzejsi. Część młodych ludzi po ukończeniu szkoły chce wyjechać za granicę. My im w tym pomagamy, poniewaŜ oprócz kursów przygotowujących do wykonywania zawodu, uczymy języka obcego, przewaŜnie jest to język angielski. Robimy to po to, aby młody człowiek wyjeŜdŜający za granicę, mógł od razu znaleźć pracę. Często w znalezieniu posady przeszkadza brak znajomości języka. My poszliśmy jeszcze dalej, bo oprócz zwykłego słownictwa uczymy takŜe słownictwa specjalistycznego, przydatnego w danym zawodzie. Czy prowadzone są wspólne działania instytucji rynku pracy oraz szkół w zakresie przygotowania młodzieŜy do wejścia na rynek pracy? Mogę powiedzieć na naszym przykładzie. Staramy się nawiązywać współpracę ze szkołami, poniewaŜ dzięki temu moŜemy zdobyć uczestników organizowanych przez nas kursów. Szkoły zresztą same się do nas zgłaszają. Staramy się teŜ współpracować z PUP-em, głównie w zakresie zareklamowania swoich szkoleń. Według mnie brakuje spotkań w szkołach, 45 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ spotkań pracodawców z uczniami. Uczniowie przygotowani byliby do wejścia na rynek pracy, przynajmniej częściowo. Znaliby oczekiwania pracodawców. Z tego co wiem, na lekcjach WOS-u organizowane są tego typu spotkania, ale jest to namiastka. Czy działania Zakładu Doskonalenia Zawodowego w zakresie rynku pracy są główną działalnością placówki? Myślę, Ŝe tak. Zajmujemy się głównie szkoleniami i kursami. Wychodzimy do klientów, którymi są zarówno zakłady pracy, jak i uczestnicy kursów. Dostosowujemy naszą ofertę szkoleniową do aktualnego zapotrzebowania. Jakie projekty państwo realizujecie? Obecnie pracujemy nad jednym projektem: „Bezpiecznie z towarem niebezpiecznym. Szkolenie ADR wzbogacone o naukę języka angielskiego z wykorzystaniem słownictwa specjalistycznego”. Projekt potrwa do 30 września 2006 roku. Jaki jest efekt projektów realizowanych przez państwa instytucję? Jak te projekty wpłynęły na rynek pracy powiatu sanockiego? Przeprowadzone przez nas działania na pewno przyczyniły się do zwiększenia konkurencyjności naszych kursantów na rynku pracy. Wychodzimy naprzeciw potrzebom rynku. Jeśli potrzeba zorganizować kurs na operatorów wózków jezdniowych, to organizujemy go. W dodatku przygotowujemy ich do tego, aby byli teŜ konkurencyjni za granicą, poprzez naukę języków obcych. Czy zainteresowanie projektami przewyŜsza liczbę dostępnych miejsc na szkolenia? Ze względu na ograniczenia lokalowe nie jesteśmy w stanie organizować duŜej ilości kursów. Poza tym staramy się stawiać na jakość, a nie na ilość. Łatwiej uczyć się w mniejszych grupach, gdzie kaŜdy z kursantów moŜe pracować sam na jednej maszynie, czy ma komputer tylko dla siebie. Nie zdarzyło się tak, Ŝebyśmy kogoś odesłali z kwitkiem. Jeśli trzeba, robimy kilka grup ćwiczeniowych. Razem grupy spotykają się wtedy, gdy robione są zajęcia teoretyczne, ale takich zajęć jest niewiele. 46 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Z kim Państwa instytucja współpracuje? Proszę o wymienienie stałych partnerów, z którymi współpracujecie. Na czym polega ta współpraca? Zakład Doskonalenia Zawodowego współpracuje ze szkołami, dla których organizuje róŜnego rodzaju kursy i szkolenia. Współpracuje tez z zakładami pracy, które zwracają się do nas z prośbą o zorganizowanie szkoleń. Mamy bardzo dobrze wyposaŜoną pracownię spawalnictwa. Technikum Mechaniczne i Szkoła Zawodowa ze StróŜowskiej często korzystają z naszej pracowni. Podsyłają nam teŜ kursantów, którym taki kurs będzie przydatny. W zamian my moŜemy się reklamować w tych placówkach. Proszę o wymienienie pozostałych instytucji, zarówno publicznych, jak i pozarządowych, zajmujących się rynkiem pracy i bezrobociem na terenie powiatu sanockiego W Sanoku istnieje kilka instytucji, które zajmują się bezrobotnymi. Oprócz Powiatowego Urzędu Pracy, instytucją, która zajmuje pośrednictwem pracy, jest Agencja Pośrednictwa Pracy „Poglesz”. Są oni konkurencyjni wobec PUP-u. Bazują na pracownikach z grupami inwalidzkimi, na stałe współpracują ze Stomilem, dla którego zatrudniają pracowników na czas określony. Głównie są to sprzątaczki, pracownicy pielęgnujący zieleń, pracownicy pracujący przy taśmie produkcyjnej itp. Wspomnieć naleŜy takŜe o MUSI, nie pamiętam pełnej nazwy. Jest to spółdzielnia inwalidów. Oni teŜ zatrudniają pracowników, na podobnych zasadach jak „Poglesz”. Jaka jest ich rola w pozyskiwaniu pracy i podnoszeniu kwalifikacji? Czy Pani zdaniem działania podejmowane przez ww. instytucje przynoszą spodziewany efekt w postaci znalezienia pracy przez beneficjentów programów? Jakie jest zainteresowanie bezrobotnych działaniami tych instytucji? Myślę, Ŝe ich działania przynoszą poŜądany efekt, głównie w postaci zatrudnienia dla osób, na których ich działalność jest nakierowana. Wbrew pozorom to wcale nie jest taka mała grupa ludzi. Niektóre osoby robią sobie grupę, Ŝeby dostać pracę. Wprawdzie „Poglesz” zatrudnia równieŜ osoby bez grupy, ale tych jest znacznie mniej. 47 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Jakie inicjatywy lokalne budujące klimat przedsiębiorczości istnieją na terenie powiatu sanockiego? Myślę, Ŝe moŜe istnienie Regionalnej Izby Gospodarczej i Stowarzyszenia Inicjowania Przedsiębiorczości buduje ten klimat. RIG skupia u siebie przedsiębiorców, słuŜy im poradami, robi zdaje się jakieś szkolenia. A SIP podobnie. Teraz zajęli się terenem po jednostce wojskowej, czyli tzw. czołgowiskiem. Mają to jakoś zagospodarować. Nie wiem co dokładnie chcą tam zrobić. Czy istnieje na terenie powiatu specjalna strefa ekonomiczna, park przemysłowy lub technologiczny? W Sanoku istnieje Specjalna Strefa Ekonomiczna, na terenie dawnego Autosanu. Firmy, które się tam ulokowały otrzymują zwolnienie od podatku od nieruchomości i inne ulgi. Nie wiem, jakie firmy maja tam siedziby. Czy jest jakiś park przemysłowy, to nie wiem nic na ten temat. Czy funkcjonuje centrum wspierania przedsiębiorczości, centrum wspierania biznesu, inkubator przedsiębiorczości? Właśnie przy RIG-u jest, zdaje się, Inkubator Przedsiębiorczości. Działa na zasadach podobnych, jak SSE, tzn. firmy które są w inkubatorze maja jakieś ulgi podatkowe, nie wiem czy dotyczy to podatku od nieruchomości, czy innego. O Ŝadnym centrum wspierania biznesu czy wspierania przedsiębiorczości nic mi nie wiadomo. Na jakim etapie rozwoju są te inicjatywy? Czy są na etapie planowania czy realizacji? Jaki jest zakres działań w ramach tych inicjatyw? I Specjalna Strefa Ekonomiczna, i Inkubator Przedsiębiorczości działają juŜ kilka lat. Inkubator chyba od początku 2000 roku. Skupiają się tam firmy, głównie produkujące róŜne elementy gumowe lub metalowe. Na początku ich działalności było o nich dość głośno, teraz jakby przycichło. Myślę, Ŝe bycie w Strefie lub Inkubatorze przynosi same korzyści. Nie wiem, na jakim etapie obie instytucje są w chwili obecnej. 48 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Czy na skutek działania inicjatyw okołobiznesowych powstały/mają powstać nowe miejsca pracy? Jeśli tak, to w jakich branŜach i specjalnościach? Nowe miejsca pracy powstają cały czas, głównie w turystyce i handlu. Budowane są dwa hotele w Sanoku, niestety nie wiem, czy jest to skutkiem działania inicjatyw okołobiznesowych. Który z projektów realizowanych na terenie powiatu jest wg Pani przodujący pod względem popularności czy skuteczności? Nie umiem odpowiedzieć. Znane są działania Stowarzyszenia Inicjowania Przedsiębiorczości, ale na ocenę ich skuteczności jeszcze za wcześnie. O innych projektach nic mi nie wiadomo. 49 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Zapis wywiadu z p. Leszkiem Tomaszkiewiczem pełnomocnikiem Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Sanoku Co wpływa na kształt rynku pracy powiatu sanockiego? Jakie są kluczowe czynniki determinujące rynek pracy? Na kształt rynku pracy w powiecie sanockim wpływa rozwój turystyki. Do Sanoka przyjeŜdŜa rocznie około 20 tys. Turystów. Po zwiedzeniu Sanoka jadą dalej, w Bieszczady. Niewątpliwie baza noclegowa i gastronomiczna w Sanoku nie jest najlepsza. Wiele jeszcze potrzeba zrobić. Pozytywnie na kształt rynku pracy wpływa przemysł. Istnieją dwa duŜe zakłady, Stomil i Autosan, które cały czas zatrudniają pracowników. Na terenie Stomilu nie ma juŜ jednego tylko zakładu. Jest kilka mniejszych, powiązanych ze sobą spółek. Spółki te zajmują się produkcją części gumowych dla Stomilu, rotacja pracowników nie jest duŜa. Największa rotacja jest w samym Stomilu, który zatrudnia przez Agencję Pośrednictwa Pracy „Poglesz”. Są to pracownicy zatrudniani na krótkie terminy, przewaŜnie na rok. Po roku są zwalniani, albo przechodzą bezpośrednio pod Stomil. Negatywnie na rynek pracy w naszym powiecie wpływa fakt, Ŝe leŜymy na obrzeŜach kraju, na prowincji. Niezbyt dobrze na sytuację na rynku pracy wpływają wyjazdy, przewaŜnie młodych ludzi, za granicę. Niestety my nie moŜemy im zapewnić pracy tutaj. Pocieszający jest fakt, Ŝe większość z nich wraca po kilku latach i zakłada tu własne firmy. Czy zmienia się podejście instytucji rynku pracy do bezrobotnych? W jakim kierunku ewoluuje? Myślę, Ŝe zmienia się i to pozytywnie. Brakuje wprawdzie fachowców, takich pośredników pracy z prawdziwego zdarzenia. Pośrednicy nawiązywaliby współpracę z pracodawcami, tworzyliby bazy adresowe pracodawców. Wiadomo, Ŝe proces wyszkolenia i przygotowania do pracy takich pośredników to kwestia kilku lat, ale myślę, Ŝe warto byłoby zrobić coś w tym kierunku. Pracodawcy narzekają na brak wykwalifikowanej kadry, ci co są, to albo pracują juŜ w jakimś innym zakładzie, albo wyjechali. Instytucją, która powinna zajmować się bezrobotnymi jest PUP. Nie ma on najlepszej opinii, głównym zarzutem wobec PUP-u jest biurokracja. Brakuje kursów pozwalających przekwalifikować się pracownikowi, zmienić 50 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ zawód. Na zachodzie człowiek rzadko wykonuje cały czas jedną pracę. W Sanoku działa firma, która nazywa się „Poglesz”. Zajmuje się pośrednictwem pracy i zatrudnianiem pracowników na krótkie okresy, zwłaszcza dla Stomilu. Kształcenie w jakim zawodzie pomaga w znalezieniu pracy? W jakim utrudnia? Powiat sanocki to powiat przede wszystkim turystyczny i na to powinni zwrócić uwagę młodzi ludzie przy wyborze szkoły średniej. Trzeba nastawić się na naukę języków obcych, bo w Bieszczady przyjeŜdŜa coraz więcej obcokrajowców. Nie ma wprawdzie bazy noclegowej i gastronomicznej, takiej jak np. nad morzem, ale coś zaczyna się ruszać. Podpisaliśmy umowę o współpracy z Węgrami. Współpraca opiera się na tym, Ŝe wymieniamy się doświadczeniami z róŜnych dziedzin. Węgrzy uczą nas obsługi klienta, jeśli chodzi o wino. Nie powstydzimy się alkoholi typu piwo czy wódka, ale jeśli chodzi o kulturę picia win, to jesteśmy daleko w tyle. Kelnerzy nie potrafią zachęcić i podać wina gościowi w restauracji. Węgrzy mogą nas bardzo duŜo nauczyć w tej kwestii. Ponadto potrzebne są zawody takie jak: ogólnie - budowlaniec, spawacz, szewc, krawiec. Usługi szewskie i krawieckie wracają do łask po okresie pewnego marazmu czy nawet regresu. Nie wydaje mi się, Ŝeby kształcenie w liceum jakoś specjalnie pomogło młodej osobie w szukaniu pracy, raczej utrudnia, poniewaŜ nie daje zawodu. W naszym powiecie duŜo osób uczy się w systemie zaocznym i pracuje, więc wykształcenie ogólne nie jest pomocne. Jak Pan ocenia perspektywy młodzieŜy uczącej się w ponadgimnazjalnych szkołach zawodowych na rynku pracy powiatu sanockiego? Szkoła źle przygotowuje młodzieŜ do wyjścia na rynek pracy. Przede wszystkim dlatego, Ŝe bazuje tylko na teorii, nie uczy praktycznego przygotowania do zawodu. Powód jest oczywiście wiadomy, czyli brak pieniędzy na wyposaŜenie warsztatów. Szkoły nie mają maszyn, na których uczniowie mogliby zdobywać szlify. Pracodawcy teŜ trudno się dziwić, Ŝe nie za bardzo chce przyjąć do pracy człowieka młodego, prosto po szkole. Musiałby go po prostu uczyć, jak obsługiwać maszyny, uczyć go pracy i zawodu od strony praktycznej. Druga sprawa to podejście samych nauczycieli. Jest w szkole przedmiot, który nazywa się przedsiębiorczość, ale niewiele on daje. Nauczyciele nie zaakceptowali nowej sytuacji ekonomicznej, a to rzutuje na ich sposób nauczania. KaŜdy traktuje swój przedmiot 51 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ zawodowy jako coś ostatecznego. Im się wydaje, Ŝe uczeń będzie dany zawód wykonywał do końca Ŝycia, a tak niestety nie jest. Teraz, w dzisiejszych czasach, młodzieŜ powinna mieć kilka zawodów w szkole, takich podanych w pigułce, Ŝeby młody człowiek mógł wybrać sobie ten zawód, który da mu zatrudnienie i pieniądze. śeby być konkurencyjnym na rynku pracy trzeba, oprócz umiejętności takich jak znajomość języków obcych i obsługi komputera, mieć cechy następujące: punktualność, zaangaŜowanie w wykonywaną pracę, zaradność, chęć nauki nowych rzeczy. Dobry pracownik powinien być odpowiedzialny za siebie i swoją pracę. Jak młodzi ludzie (do 25 lat) poszukują pracy – jakie jest ich podejście do rynku pracy i bezrobocia? MłodzieŜ ma poczucie niesprawiedliwości, jeśli chodzi o sytuacje na rynku pracy. W biurach cięŜko znaleźć zatrudnienie, jeśli nie ma się tzw. znajomości. Panuje nepotyzm z tego względu, Ŝe do pracy w biurze nie potrzeba fachowców. Przedsiębiorca, który ma zakład z maszynami, zastanowi się kilka razy przed zatrudnieniem jakiejś poleconej osoby. Ma na uwadze przede wszystkim swoje ewentualne straty finansowe oraz bezpieczeństwo tego pracownika. Drugą sprawą, która rzutuje na negatywne podejście młodzieŜy jest fakt, Ŝe nie ma sprecyzowanej ścieŜki kariery. Często młody człowiek pracuje kilka lat na jednym stanowisku, za te same pieniądze. Nie moŜe się rozwijać, bo nie ma do tego motywacji w postaci awansu czy podwyŜki. Istnieje w powiecie kilka zakładów, które mają pod tym względem dobrą opinię, ale jest ich garstka. Z drugiej zaś strony, młodzieŜ chce mieć od razu kupę forsy na początek oraz wysokie stanowiska, a tak naprawdę umiejętności mają mizerne. Czy prowadzone są wspólne działania instytucji rynku pracy oraz szkół w zakresie przygotowania młodzieŜy do wejścia na rynek pracy? Próby wspólnych działań niewątpliwie są, ale wyników nie znam zbyt dokładnie. Wcześniej wspomniałem o naszej współpracy z Węgrami. Próbujemy współpracować z Powiatowym Urzędem Pracy, ale współpraca nie układa nam się za dobrze. Być moŜe z naszej winy. PUP nie ma prawdziwych pośredników pracy, którzy byliby łącznikami między bezrobotnymi a pracodawcami. Ci pośrednicy, których PUP ma obecnie, bardziej skupiają na papierach niŜ na ludziach. Nie jest to oczywiście kwestia wymiany pracowników, tylko kwestia zmiany 52 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ przepisów i nastawienia tych ludzi. Brakuje szkoleń, róŜnych kursów, czy to językowych, czy pozwalających na przekwalifikowanie się. Musimy jeszcze duŜo zrobić, aby pod tym względem dogonić Europę. Czy działania Specjalnej Strefy Ekonomicznej w zakresie rynku pracy są główną działalnością placówki? W zasadzie tak. Strefa ma wydzielony obszar. Istnieje ograniczenie na łączny obszar 30 ha. Specjalna Strefa Ekonomiczna zajmuje tereny naleŜące niegdyś do Autosanu i Stomilu. Zainwestowanie i ulokowanie swojej firmy w SSE jest korzystne dla przedsiębiorców. KaŜdy kto zdecyduje się na przynaleŜność do Strefy jest zwolniony częściowo lub całkowicie z podatku od nieruchomości. Jakie projekty państwo realizujecie? Obecnie nie realizujemy Ŝadnych projektów. Jaki jest efekt projektów realizowanych przez państwa instytucję? Jak te projekty wpłynęły na rynek pracy powiatu sanockiego? PoniewaŜ nie realizujemy Ŝadnych projektów, mogę powiedzieć jedynie o wpływie samej Strefy na rynek pracy w Sanoku i powiecie. Pierwotnie zakładano, Ŝe w Strefie będzie około 600 miejsc pracy. Wzorem dla nas była Specjalna Strefa Ekonomiczna z Mielca. Bazowaliśmy na ich doświadczeniach oraz korzystaliśmy z ich szkoleniowców. Obecnie zajęte jest jakieś pół Strefy, czyli moŜna powiedzieć, Ŝe istnieje około 300 miejsc pracy, które powstały dzięki Strefie. Czy zainteresowanie projektami przewyŜsza liczbę dostępnych miejsc na szkolenia? O ulgach podatkowych juŜ wspominałem. MoŜna byłoby pomyśleć, Ŝe nie moŜemy opędzić się chętnych do inwestowania w Strefie. OtóŜ jest trochę mniej kolorowo. Aby uczestniczyć w Strefie, naleŜy zadeklarować, Ŝe utrzyma się pracowników przez pięć lat oraz Ŝe zainwestuje się przez ten okres 100 tys. euro. Dla wielu jest to nie do wykonania. Na około stu zainteresowanych, średnio tylko dwóch decyduje się na wejście do Strefy. 53 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Z kim Państwa instytucja współpracuje? Proszę o wymienienie stałych partnerów, z którymi współpracujecie. Na czym polega ta współpraca? Głównie współpracujemy z Zarządem SSE w Mielcu, korzystamy z ich doświadczenia. Ponadto naszym stałym partnerem jest Rzeszowskie Centrum Obsługi Inwestora. To jest instytucja podległa Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Korzystamy z ich programów informatycznych, reklamują naszą Strefę w Internecie. Z sanockich firm, z którymi współpracujemy, naleŜy wymienić Regionalną Izbę Gospodarczą. Korzystamy z ich bazy przedsiębiorców. RównieŜ przy organizacji jakichś szkoleń zwracamy się do RIG-u. Proszę o wymienienie pozostałych instytucji, zarówno publicznych, jak i pozarządowych, zajmujących się rynkiem pracy i bezrobociem na terenie powiatu sanockiego. Instytucje, które zajmują się rynkiem pracy i bezrobotnymi, to niewątpliwie Powiatowy Urząd Pracy. W następnej kolejności wymieniłbym RIG oraz ich Inkubator Przedsiębiorczości. Dobrze działa Podkarpacki Fundusz Poręczeń Kredytowych. Jest to związek trzech podmiotów: Urzędu Miasta Sanoka, Urzędu Miasta Krosna oraz Podkarpackiego Banku Spółdzielczego. Jaka jest ich rola w pozyskiwaniu pracy i podnoszeniu kwalifikacji? Czy Pana zdaniem działania podejmowane przez ww. instytucje przynoszą spodziewany efekt w postaci znalezienia pracy przez beneficjentów programów? Jakie jest zainteresowanie bezrobotnych działaniami tych instytucji? Podkarpacki Fundusz Poręczeń Kredytowych jest chyba najbardziej znaczący z tych, których wymieniłem wcześniej. Jeśli ktoś chce załoŜyć własną działalność gospodarczą, zwraca się do banku o kredyt, a do PFPK o poręczenie tego kredytu. W ten sposób powstało juŜ kilkanaście firm. Jeśli chodzi i Inkubator Przedsiębiorczości, to działa on na terenie dawnej jednostki wojskowej. Istnieje tam kilka firm, które sukcesywnie się rozrastają. Są teŜ takie, które splajtowały i nie pomogły im nawet preferencyjne warunki, jakie daje im Inkubator. Na podobnej zasadzie działa nasza SSE. Bezrobotni nie wykazują większego zainteresowania działaniami tych instytucji. Bezrobotni chyba boją się zacząć pracować na własny rachunek. Boją się załoŜyć jakiś własny biznes. 54 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Jakie inicjatywy lokalne budujące klimat przedsiębiorczości istnieją na terenie powiatu sanockiego? Wydaje mi się, Ŝe najpręŜniej w tym kierunku działa Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości. Jest nastawione na pomoc bezrobotnym. Ostatnio zajęli się terenami, gdzie było tzw. czołgowisko. Chcą tam utworzyć centrum rekreacyjne, z trasami dla rowerów, placami zabaw i z budkami z lodami i zapiekankami. Park moŜe przyczynić się do powstania nowych miejsc pracy. Czy istnieje na terenie powiatu specjalna strefa ekonomiczna, park przemysłowy lub technologiczny? Obszar Przemysłowy Sanok - Specjalna Strefa Ekonomiczna jest, jak juŜ wcześniej mówiłem, elementem SSE Mielec. Jest to najdłuŜej działająca z polskich stref. SSE powstała oficjalnie wiosną 2002 roku i skupia tereny naleŜące do miasta, Stomilu oraz Autosanu. Są to uzbrojone działki przeznaczone na działalność gospodarczą. Mają łączną powierzchnię blisko 33 ha. W ramach obszaru inwestorom przysługują wszystkie ulgi wynikające z rozpoczynania działalności na terenie SSE. Inwestorzy mają takŜe moŜliwość uzyskania ulg lub zwolnień z podatku od nieruchomości. Jeśli chodzi o park przemysłowy lub technologiczny, to nie ma nic takiego na terenie powiatu. Czy funkcjonuje centrum wspierania przedsiębiorczości, centrum wspierania biznesu, inkubator przedsiębiorczości? Istniało kiedyś w Sanoku Centrum Wspierania Przedsiębiorczości, ale podlegało pod RIG, tzn. było tworem RIG-u dla jakichś przetargowych historii. Tak samo rzecz się miała z Centrum Wspierania Biznesu. Obydwie inicjatywy, po osiągnięciu zamierzonego celu, rozwiązały się. Natomiast obecnie przy RIG-u działa Inkubator Przedsiębiorczości. Wiem, Ŝe RIG ma teŜ taki jakby nieoficjalny inkubator. Znajduje się on na osiedlu Błonie. Oni w RIG-u często uŜywają nazwy mini-inkubator na Centrum Błonie. Jak się to nazywa faktycznie, czy jest to inkubator, to nie wiem. Na jakim etapie rozwoju są te inicjatywy? Czy są na etapie planowania czy realizacji? 55 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected] „Matryca Kurcmana – nowy instrument rynku pracy” – projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Unia Europejska ____________________________________________________________________________________________________________________ Jaki jest zakres działań w ramach tych inicjatyw? Specjalna Strefa Ekonomiczna, jak i Inkubator Przedsiębiorczości, działają juŜ od kilku lat. JuŜ wcześniej mówiłem, na czym ich działalność polega i na jakim jest etapie rozwoju. Czy na skutek działania inicjatyw okołobiznesowych powstały/mają powstać nowe miejsca pracy? Jeśli tak, to w jakich branŜach i specjalnościach? Nic mi na ten temat nie wiadomo. Myślę, Ŝe jeśli cokolwiek powstanie, to w branŜy turystycznej lub w handlu. Otwierane są nowe sklepy, mniejsze lub większe. Na Dąbrówce ma stanąć Lidl, więc na pewno powstanie kilka nowych miejsc pracy. Który z projektów realizowanych na terenie powiatu jest wg Pana przodujący pod względem popularności czy skuteczności? Nie ma chyba takiego projektu czy inicjatywy, która zasługiwałaby na miano przodującej. Działało kiedyś Stowarzyszenie na rzecz Zatrudnienia, ale poległo w wyniku kłótni o stołki. Inicjatywa utworzenia Stowarzyszenia wyszła od Starostwa w Sanoku, zaangaŜowały się w to młode osoby, ale później zaczęły się te personalne przepychanki i, szczerze mówiąc, nie wiem co się z tym teraz dzieje. 56 ___________________________________________________________________________________________________ Realizator projektu: Centrum Doradztwa Strategicznego, 31 – 153 Kraków ul. Szlak 65 biuro 1004, Tel. (12) 623 77 40, fax (12) 623 77 85, www.cds.krakow.pl e-mail: [email protected]
