Kto i gdzie inwestuje

Kto i gdzie inwestuje
2015-07-14 14:22:15
2
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Republice Południowej Afryki to przede wszystkim domena Brytyjczyków
i Amerykanów. Coraz mocniejszą pozycję zdobywają Chiny. Afryka to zresztą ich miejsce ekspansji od dobrych
kilku lat.
W 2012 r. wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych w RPA wyniosła 139 mld dol., a w 2013 – 143 mld dol.
Po fatalnym 2010 r. odbicie nastąpiło w 2011 r., kiedy łączna wartość nowych projektów inwestycyjnych sięgnęła
4,5 mld dol. Było to ponad trzykrotnie więcej niż rok wcześniej.
Źródło: Bank Światowy (styczeń 2015 r.)
3
W 2010 r. europejskie i amerykańskie firmy zrezygnowały z inwestowania w Afryce z powodu kryzysu
finansowego. Dodatkowo sytuację w RPA skomplikowała polityka, kiedy przewodniczący młodzieżówki
rządzącego Afrykańskiego Kongresu Narodowego ANC Julius Malema rozpoczął kampanie na rzecz nacjonalizacji
kluczowych gałęzi przemysłu. W rezultacie wielu inwestorów zagranicznych wstrzymało się z rozpoczęciem
nowych inwestycji. Jednak Malema został usunięty z młodzieżówki ANC, a rząd rozpoczął kampanię zachęcającą
inwestorów zagranicznych do inwestowania w RPA.
Kraje, których bezpośrednie inwestycje zagraniczne w RPA są największe, to:
■
■
■
■
■
■
■
Wielka Brytania (wartość inwestycji, według danych IMF za 2012 r., wyniosła 74,3 mld dol.)
Stany Zjednoczone (11,7 mld dol.)
Niemcy (8,2 mld dol.)
Chiny (5,1 mld dol.)
Szwajcaria (2,6 mld dol.)
Hiszpania (1,2 mld dol.)
Francja (1,6 mld dol.)
Republika Południowej Afryki też jest inwestorem zagranicznym W 2012 r. wydała w sumie w sumie 83 mld dol.,
a w 2013 r. - 87 mld dol.
Według badań Konferencji Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Handlu i Rozwoju (UNCTAD) w 2012 r.
bezpośrednie inwestycje zagraniczne RPA w Afryce regionu sub-saharyjskiego, czyli części kontynentu na
południe od Sahary, wzrosły o 25 proc.
RPA w Polsce
Republika Południowej Afryki jest jedynym krajem Czarnego Kontynentu aktywnie inwestującym w Polsce. Jedną
z najważniejszych firm południowoafrykańskich obecnych na naszym rynku jest SAB Miller, do której należą
Browary Tyskie i Lech.
Znaczącym inwestorem jest konsorcjum Mondi z branży celulozowo-papierniczej i drzewnej. Posiada w Polsce
kilkanaście fabryk, m.in. Zakłady Celulozy i Papieru w Świeciu, ale też fabryki produkujące opakowania. Mondi
zatrudnia na świecie 26 tys. pracowników, działa w 31 krajach. W 2013 r. jego przychody wyniosły 6,5 mld euro.
Firma Naspers zainwestowała w branżę teleinformatyczną. Należy do niej portal aukcyjny Allegro, który kupił za
ok. 1 mld funtów, Ceneo.pl, Fashion Days, Netretail, OLX (dawna Tablica.pl), PayU.
Koncern Steinhoff w Polsce produkuje meble, z kolei firma JD Group, która również działa w branży meblarskiej,
zajmuje się handlem detalicznym. Handlem detalicznym zajmuje się grupa Pekcor - właściciel firmy PEPCO
(sprzedaż detaliczna odzieży i artykułów wyposażenia domu). Na szeroką skalę rozkręca swój biznes w Polsce
Life Healthcare - czołowy operator prywatnych szpitali z RPA, działający na rynku pod marką Life. W 2014 r.
przejął od giełdowego funduszu Black Lion NFI za 57 mln zł sieć klinik Scanmed Multimedis i w ciągu czterech lat
planuje podwoić liczbę łóżek do 1170.
Inwestorzy z RPA lokują kapitały w polskim przemyśle metalowym i maszynowym oraz w branży gastronomicznej
i hotelarskiej. Ruch kapitału południowoafrykańskiego jest duży, firmy te działają w przestrzeni międzynarodowej
bardzo aktywnie. To najczęściej koncerny ponadnarodowe, o złożonej strukturze właścicielskiej. Na przykład SAB
Miller ma siedzibę w Londynie i notowany jest na LSE. Podobnie skala działania Mondi jest globalna. Z kolei
4
Naspers funkcjonuje w całej Europie, a także w Rosji, w Chinach czy w Ameryce Południowej. Dynamika firm
południowoafrykańskich jest imponująca.
Według danych Narodowego Banku Polskiego skumulowana wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych
pochodzących z RPA w Polsce wyniosła na koniec 2012 roku 152,1 mln euro. Ocenia się, że dzięki inwestycjom z
Republiki Południowej Afryki powstało w Polsce w ok. 3 tys. miejsc pracy.
Polska w RPA
Polskie przedsiębiorstwa zainwestowały w RPA o wiele mniejsze kapitały, jednak i ten kraj jest trzecim, po Liberii
i Maroku, odbiorcą polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Afryce. Ich skumulowana wartość w RPA
na koniec 2012 r. wyniosła 18,1 mln euro.
Jedyną polską inwestycją w RPA jest zakład produkcyjny firmy „Kopex” Katowice („Hansen-Genwest”),
produkujący oprzyrządowanie elektryczno - elektroniczne dla maszyn i urządzeń górniczych.
5