Kapitał dla rozwoju w projekcie Strategii na

„KAPITAŁ DLA ROZWOJU” W PROJEKCIE STRATEGII NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO ROZWOJU
Informacja prasowa, 13 września 2016 r.
Więcej inwestycji w prorozwojowych branżach, skoordynowana obsługa inwestorów (krajowych
i zagranicznych) w jednym „okienku”, rozwój partnerstwa publiczno-prywatnego i stworzenie kompleksowego
programu budowy kapitału – to tylko niektóre z działań zaplanowanych w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego
Rozwoju. Ich celem jest zwiększenie stopy inwestycji i oszczędności gospodarstw domowych.
Trwają konsultacje Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Jednym z kluczowych zadań, które zdecyduje
o powodzeniu strategii, jest zapewnienie kapitału dla rozwoju. Dzisiejsze konsultacje mają pomóc w odpowiedzi
na pytania o właściwy dobór celów i narzędzi w tym obszarze.
CO CHCEMY OSIĄGNĄĆ
Głównym celem w obszarze „Kapitał dla rozwoju” jest trwałe zwiększenie stopy inwestycji i ich jakości w dłuższej
perspektywie, przy większym wykorzystaniu środków krajowych.
Dla realizacji tego celu kluczowe będą:


mobilizacja i koordynacja różnych źródeł finansowych (prywatnych i publicznych),
działania na rzecz zwiększenia oszczędności krajowych, ponieważ to one decydują o możliwościach
inwestycyjnych gospodarki.
Wskaźniki do osiągnięcia
Wskaźnik
Stopa inwestycji*
Jednost
ka
miary
%
Stopa
oszczędności
brutto
gospodarstw domowych w relacji %
do PKB
Wartość
bazowa
(rok
bazowy)
19,7
(2014)
20,1
(2015)
1,7
(2014)
Wartość
pośrednia
(rok 2020)
Wartość
docelowa Źródło
danych
(rok
2030)
25,0
25,0
GUS
2,2
>5,0
GUS/NB
P
* Wartości pośrednia i docelowa odnoszą się do średniego poziomu zakładanego dla lat 2020-2030
JAKI MAMY STAN WYJŚCIOWY
Polska gospodarka charakteryzuje się niską stopą inwestycji. Jest ona niższa niż średnia dla krajów OECD
i najniższa w regionie Europy Środkowo-Wschodniej (w ostatnich 10 latach: Polska 20,3%, OECD 21,3%, region
24,2%).
Spada udział sektora prywatnego w nakładach inwestycyjnych ogółem - z 84 proc. w 2004 do 77%
w 2015 r.
Ministerstwo Rozwoju
Departament Komunikacji
tel.: 22 273 71 13
e-mail: [email protected], www.mr.gov.pl,
1
Narzędzia wsparcia dla inwestorów były do tej pory rozproszone i nieskoordynowane, co sprawiało,
że wydatkowanie pieniędzy publicznych nie zawsze było efektywne.
Polskie firmy są uzależnione od kredytów bankowych, natomiast rynek kapitałowy odgrywa zbyt małą rolę
w finansowaniu przedsiębiorstw. Akcje będące w obrocie giełdowym oraz instrumenty dłużne stanowią ok. 30%
finansowania, w porównaniu do 42% średnio w UE i 70% w USA.
Z punktu widzenia finansowania inwestycji istotną kwestią jest niski, w porównaniu z innymi krajami, poziom
oszczędności (zwłaszcza gospodarstw domowych). W latach 2004-2014 stopa oszczędności brutto wynosiła
w Polsce średnio 17,8%, podczas gdy w Niemczech 26,2%, a w Czechach 24,2%.
JAKIE DZIAŁANIA PROPONUJEMY
Zaproponowane w projekcie strategii rozwiązania będą prowadzić do:




większej koordynacji wsparcia inwestycji rozwojowych,
rozwoju rynku finansowego,
większego wykorzystania środków publicznych do stymulowania prywatnych inwestycji,
zwiększenia oszczędności Polaków i możliwości ich inwestowania.
Poniżej prezentujemy trzy wybrane projekty dotyczące ww. obszarów.
Nowy model polityki inwestycyjnej
W obecnej sytuacji, inwestor może być równolegle obsługiwany przez różne agencje oraz starać się
o wsparcie finansowe z różnych publicznych źródeł.
W nowym modelu polityki inwestycyjnej, każdy zainteresowany (inwestor zagraniczny lub krajowy) będzie
kierowany do jednego Punktu Obsługi Inwestora (model „one-stop-shop”). Dzięki temu inwestor nawiąże
spersonalizowany kontakt z administracją.
Każda inwestycja zostanie oceniona według ściśle określonych kryteriów, np. innowacyjność, transfer wiedzy,
korzystanie z usług i produktów lokalnych dostawców, reinwestowanie zysków w Polsce, programy
oszczędnościowe dla pracowników. Do wysoko ocenionych inwestycji o przypisany zostanie dedykowany
opiekun.
Nowy model wyróżnia również większa selektywność wyboru inwestycji. Koncentruje się on na wsparciu branż
ważnych dla długofalowego rozwoju kraju, czyli takich, które mogą stać się przyszłymi motorami polskiej
gospodarki.
Lepsza jakość i koordynacja inwestycji w formule partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP)
Obecnie mamy w Polsce 102 projekty PPP o łącznej wartości ponad 5 mld zł. Około 20 proc. rozpoczętych
postepowań przetargowych kończy się sukcesem. Zdecydowana większość przedsięwzięć to projekty
samorządowe, brakuje natomiast inwestycji rządowych w tej formule mających istotne oddziaływanie na naszą
gospodarkę. To nie są satysfakcjonujące dane, dlatego jednym ze strategicznych zadań ujętych w projekcie
strategii jest stworzenie i realizacja polityki rozwoju PPP.
W projekcie strategii zaplanowano następujące działania na rzecz rozwoju PPP (większość z nich została już
uruchomiona):


przegląd prawa i wyeliminowanie z niego barier systemowych (zadanie realizuje już powołana do tego
grupa robocza),
wypracowanie standardowych dokumentów umownych i przetargowych dla projektów PPP, co pozwoli
obniżyć koszty i sprawi, że partnerzy nie będą „wyważać otwartych drzwi”,
Ministerstwo Rozwoju
Departament Komunikacji
tel.: 22 273 71 13
e-mail: [email protected], www.mr.gov.pl,
2





szkolenia w zakresie PPP dla jednostek publicznych wszystkich szczebli i przedsiębiorców – ok. 1400 osób
(ruszą jesienią),
stworzenie bazy projektów, które potencjalnie mogą być realizowane w ramach PPP (źródło wiedzy dla
przedsiębiorców o inwestycyjnych planach administracji publicznej),
szersze wykorzystanie dostępnych źródeł finansowania w realizacji projektów PPP, w tym Polskiego
Funduszu Rozwoju oraz środków i instrumentów gwarancyjnych UE,
wsparcie merytoryczne i weryfikacja planowanych projektów,
zwiększenie liczby ekonomicznie zasadnych inwestycji rządowych w formule ppp.
Program Budowy Kapitału
Powstanie kompleksowy plan tworzenia dobrowolnego kapitałowego systemu oszczędzania w Polsce oraz
długoterminowych produktów inwestycyjnych. W ramach programu planowane jest stworzenie powszechnych
dobrowolnych pracowniczych i indywidualnych programów kapitałowych w ramach III filaru systemu
emerytalnego. Oprócz tego wdrożone zostaną nowe rozwiązania, np. publiczne fundusze nieruchomości,
obligacje premiowe. Przewidziane w ramach programu instrumenty rozwoju rynku obligacji przyciągną nowe
środki, sprzyjając obniżeniu poziomu zadłużenia zagranicznego oraz spadkowi kosztu obsługi zadłużenia Polski.
W efekcie podniesienia stopy oszczędności i inwestycji w gospodarce tempo wzrostu PKB będzie wyższe o ok.
0,4 pkt. proc. rocznie.
Inne projekty przewidziane do realizacji w obszarze „Kapitał dla rozwoju” to m.in.:





pakiet zmian regulacyjnych i instytucjonalnych dotyczących rozwoju rynku kapitałowego,
utworzenie centrum ratingu i analiz, dzięki któremu firmy otrzymają wiarygodny rating (pomoże im to
w pozyskaniu finansowania np. poprzez giełdę),
Plan działań na rzecz zwiększenia efektywności i przyspieszenia realizacji programów operacyjnych
w ramach Polityki Spójności na lata 2014-2020,
lepsza koordynacja działań administracji rządowej oraz podległych jej podmiotów (w tym spółek Skarbu
Państwa) w zakresie pozyskiwania finansowania z tzw. Planu Junckera,
Polska Grupa Kapitałowa – utworzenie grupy kapitałowej bądź agencji rządowej odpowiedzialnej
za nadzór nad wybranymi podmiotami z udziałem Skarbu Państwa.
KLUCZOWE INSTYTUCJE
Tak ambitne plany wymagają współdziałania podmiotów prywatnych i instytucji publicznych na wszystkich
szczeblach.
Szczególną rolę do odegrania ma działający już od kilku miesięcy Polski Fundusz Rozwoju, który ze swoimi
instrumentami będzie trafiał tam, gdzie w sektorze prywatnym trudno jest zdobyć finansowanie. PFR dostarczy
narzędzi do realizacji trudniejszych, większych projektów inwestycyjnych, a także finansowanie dla firm po etapie
start-upów i grantów.
Celem jest zbudowanie kompletnego rynku kapitałowego w Polsce i doprowadzenie do sytuacji,
w której polskie przedsiębiorstwo ma zapewniony dostęp do kapitału na każdym etapie rozwoju, począwszy od
venture capital, po rynek private equity i następnie giełdę.
Oferta funduszu obejmuje produkty bankowe, czyli kredyty i gwarancje, ubezpieczania eksportowe, inwestycje
kapitałowe oraz doradztwo i promocję dla przedsiębiorców. Zasadnicza wartość dla firm to połączenie różnych
instrumentów w pakiety usług i produktów dostępnych w jednym miejscu. W większości instrumenty te nie będą
oferowane bezpośrednio, lecz za pośrednictwem systemu finansowego, głównie banków i funduszy, żeby
mobilizować kapitał prywatny i wykorzystywać efekt mnożnikowy. Taki model sprawdził się na wielu rynkach.
Ministerstwo Rozwoju
Departament Komunikacji
tel.: 22 273 71 13
e-mail: [email protected], www.mr.gov.pl,
3