Wzór Planu Opieki Rodzicielskiej

PRZYKŁADOWY
PLAN OPIEKI RODZICIELSKIEJ
Audyt Psychologiczny Doradztwo psychologiczne
dla firm i osób prywatnych, mediacje
Tel. 606236971; (22) 2452529
1
13 czerwca 2009 r. weszły w życie zmiany w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym, na mocy
których oczekuje się od rozwodzących się rodziców wychowujących małoletnie dzieci (tj. do 18
roku życia) uzgodnienia i przedstawienia sądowi Planu Opieki Rodzicielskiej zwanego
również Planem Wychowawczym (art.58 §1 k.r.o.).
Zgodnie z zapisami zawartymi w art. 58 znowelizowanego kodeksu, władza rodzicielska
będzie przysługiwać obojgu rodzicom jedynie w wypadku, gdy zgodnie będą w stanie
przygotować porozumienie o sposobie sprawowania władzy rodzicielskiej i przedstawić
go w sądzie w trakcie sprawy rozwodowej.
Nowelizacja kodeksu rodzinnego i opiekuńczego otwiera drogę do wprowadzenia do naszego
systemu prawnego Planów Wychowawczych (wzorem niektórych krajów zachodnich), jako
formy ustaleń co do losu ich dziecka. Jest to krokiem milowym na rzecz zagwarantowania
dzieciom minimum stabilności i przewidywalności w tym trudnym dla wszystkich członków
rodziny czasie. Plan Wychowawczy pozwala również na zapisanie (i przestrzeganie) realnych
terminów spotkań z rodzicem, z którym dziecko nie mieszka. Jest to ważne nie tylko dla małych
dzieci, jak zwykło się uważać. Takiego uporządkowania potrzebują zarówno niemowlaki,
przedszkolaki, dzieci w wieku szkolnym, adolescenci i sami rodzice. Dlatego dla dobra dzieci i
rodziców (często także dziadków), decyzje dotyczące kontaktów z dziećmi i kwestii związanych
z decydowaniem o dzieciach (np. w sprawie leczenia, edukacji) powinny zostać podjęte z
najwyższą starannością, przy uwzględnieniu wszelkich niezbędnych informacji.
Nie istnieje jeden wzór Planu Opieki Rodzicielskiej. W naszym kraju każdy wzór zawierający
obowiązkowe elementy, w którym rodzice ustalają warunki sprawowania władzy rodzicielskiej
może być zatwierdzony przez sąd. Zasadą jest, by Plan Opieki Rodzicielskiej jak najbardziej
zabezpieczał potrzeby dziecka oraz umożliwiał kontakt z dzieckiem obojgu rodzicom (o ile nie
ma po temu sądowych ograniczeń) na warunkach zaakceptowanych przez oboje. Istnieją więc
wzory planu opieki rodzicielskiej dla rodziców, którzy mieszkają w tej samej okolicy i dla tych,
którzy mieszkają daleko od siebie. W niektórych Planach dziecko mieszka i nocuje u rodziców
na przemian, w innych dziecko ma jedną, główną bazę życiową.
Opisane niżej zagadnienia sygnalizują tematy, co do których rodzice powinni się porozumieć.
Ponieważ każda rodzina jest inna, w Planie jest miejsce na Wasze indywidualne rozwiązania
tych ważnych kwestii.
Warto, by każde z rodziców oddzielnie zastanowiło się nad swoimi oczekiwaniami,
możliwościami i ograniczeniami (np. wynikającymi z pracy zawodowej czy wysokości budżetu
domowego) dotyczącymi opieki nad dzieckiem/dziećmi w nowej sytuacji. Warto w spokoju,
odkładając na bok poczucie rozżalenia i złości zastanowić się:
•
Czego potrzebuje każde z naszych dzieci w najbliższym czasie?
2
•
Czego będą potrzebowały nasze dzieci za kilka lat?
•
Czego ja potrzebuję jako rodzic?
•
Jakiego wsparcia życzyłbym/życzyłabym sobie od drugiego rodzica?
•
Co mogę zaoferować drugiemu rodzicowi w kwestii opieki nad dziećmi?
•
Czy rozwiązania, które uznaję za sensowne i korzystne są także takie dla dzieci oraz dla
drugiego rodzica?
•
Jak mogę moje oczekiwania przedstawić drugiemu rodzicowi, by zostać dobrze
zrozumianym?
Po indywidualnej refleksji porozmawiajcie wspólnie, poszukując rozwiązań do przyjęcia dla Was
obojga i korzystnych dla każdego z dzieci. Pamiętajcie, że wraz z rozwojem i dorastaniem
dzieci, Wasze i ich potrzeby będą się zmieniały. Dlatego Plan Opieki Rodzicielskiej powinien
być z jednej strony stabilny i przewidywalny, ale dobrze jest, jeśli będzie na tyle elastyczny, by
dać się dostosowywać się do zmieniających się potrzeb Waszych i dzieci. Wówczas, jeśli
zajdzie taka konieczność, będziecie go mogli samodzielnie aktualizować.
W trakcie mediacji poniższe punkty omawiane są szczegółowo. Na przykład, w kwestii finansów
sporządzane są szczegółowe tabele wydatków, które mogą dostarczyć obojgu rodzicom wiedzy
na temat rzeczywistych bieżących, okresowych i perspektywicznych kosztów utrzymania
dziecka, a tym samym pomóc uzgodnić odpowiedni udział rodziców w tych kosztach.
Mediatorzy zachęcają również do posiłkowania się informacjami zaczerpniętymi od prawników,
psychologów dziecięcych czy doradców finansowych. Jednak wszelkie rozwiązania i
ostatecznie podjęte decyzje należą do osób dążących do porozumienia.
Kwestie do ustalenia w Planie Opieki Rodzicielskiej:
1. Miejsce zamieszkania dziecka i kontakty z drugim rodzicem
Główne miejsce zamieszkania dziecka/ dzieci,
Harmonogram spotkań z drugim rodzicem (w przypadku gdy dziecko spędza większość
czasu z jednym z rodziców):
w roku szkolnym w dni robocze i wolne,
Poniedziałek Wtorek Środa Czwartek Piątek Sobota Niedziela
w trakcie ferii i wakacji (wybór sposobu spędzania czasu, paszport, wyjazdy
zagraniczne dziecka),
3
Przykładowo miesiące: luty, lipiec, sierpień
zasady spędzania świąt i innych dni szczególnych,
Przykładowo: urodziny, imieniny, Dzień Dziecka, Boże Narodzenie, Wielkanoc, Komunia
Święta, dni ważne w życiu rodziny pochodzenia i ewentualnie nowej rodziny jednego z
małżonków, itd.),
2. Zasady dotyczące spotkań z drugim rodzicem
szczególne reguły obowiązujące podczas spotkań,
kwestie zdrowotne, np. przyjmowanie leków, ograniczenia pokarmowe wynikające z
alergii, światopoglądu, itp.,
kwestie organizacyjne (odrabianie lekcji szkolnych, kącik dziecka u drugiego rodzica
i jego wyposażenie),
sposób odbierania i odwożenia dziecka (które z rodziców jest odpowiedzialne,
szczególne warunki uwzględniające wiek dziecka),
sposób powiadamiania w przypadku zmian terminów spotkań (np. w związku z
chorobą dziecka lub rodzica, nieprzewidywalnymi sytuacjami, np. wycieczka
szkolna),
3. Komunikacja dziecka z rodzicami poza czasem spędzanym wspólnie
Przykładowo: telefon (czyj, jaki numer, na jakich zasadach, np. z uwzględnieniem
pobytu w szkole), poczta internetowa, komunikatory, itp.
4. Kontakty dziecka z innymi osobami z rodziny i spoza rodziny:
dziadkowie, ciocie i wujkowie (czy wizyty okazjonalne, opieka czasowa, np. zamiast
niani, podczas wakacji),
rodzeństwo przyrodnie (dzielenie pokoju, ewentualne dziedziczenie zabawek/ubrań),
osobami spoza rodziny ważnymi dla dziecka,
nowymi partnerami rodziców dziecka.
5. Udział rodziców w istotnych decyzjach dotyczących dziecka i wsparcie rodzicielskie w
ich realizacji:
Przykładowo: czas zakupu pierwszego telefonu komórkowego, wysokość kieszonkowego, wyjazdy na
zorganizowane kolonie letnie/ferie zimowe, zajęcia pozalekcyjne, leczenie, sport, itd.
6. Edukacja.
wybór niani, żłobka, przedszkola, szkoły (kto decyduje, jakie kryteria wyboru, do kogo
należy ostateczna decyzja),
4
wymiana informacji dotyczących wyników przed/-szkolnych dziecka,
udział rodziców i innych członków rodziny w wydarzeniach szkolnych i pozaszkolnych,
np. wywiadówki, rozpoczęcie roku szkolnego, pasowanie na I klasistę, Dzień Ojca/Matki,
itd.
zajęcia pozalekcyjne: kto decyduje, kto pokrywa ewentualne koszty (książek, sprzętu,
czesnego, dowożenia)
kontynuowanie znaczących dla dziecka zajęć pozalekcyjnych (np. kilka razy w tygodniu
zajęcia sportowe, nauka języka obcego, itp.)
7. Zasady wychowawcze.
Zasady wspólne i różne w obu domach (np. rytm dnia, korzystanie z komputera, TV,
dieta, itp.)
Tradycje, zwyczaje i obyczaje religijne rodziców i dziecka (np. chrzest, I Komunia
Święta, udział we mszy świętej, udział w zajęciach religii, inne zwyczaje)
Zwyczaje rodziny dziecka (np. dieta wegetariańska, podjęcie pracy wakacyjnej przez
dziecko)
Zakres samodzielności dziecka w podejmowaniu decyzji jego dotyczących (np. do jakiej
kwoty samodzielne decyzje finansowe z kieszonkowego)
Odpowiedzialność za zwierzęta domowe będące własnością dziecka
8. Współudział rodziców w kosztach utrzymania dziecka.
Kalkulacja stałych potrzeb dziecka, oszacowanie wydatków, sposób partycypowania w
kosztach przez rodziców,
Kalkulacja okazjonalnych potrzeb dziecka (uroczystości: strój, koszty przyjęcia, kolonie
letnie: koszty wyjazdu, kieszonkowe, itp.),
Kieszonkowe: ustalanie wysokości w zależności od wieku oraz % przypadający na
każdego z rodziców, sposób przekazania, decyzyjność co do wydatkowania.
6. Opieka zdrowotna – odpowiedzialność za zdrowie dziecka.
wybór lekarzy i placówek medycznych (jeśli prywatna placówka/opieka, to kto ją opłaca),
sposób podejmowania decyzji w nagłych przypadkach (kto?),
rutynowe badania, szczepienia,
specjalne potrzeby (np. stomatolog),
zasady podawania leków i leczenia w warunkach domowych,
wymiana informacji kwestiach zdrowotnych i dostęp do dokumentacji medycznej,
opieka nad dzieckiem w czasie choroby (kto, kiedy?)
5
kto powinien być zawiadomiony w razie wypadku, zagrożenia oraz zasada uaktualniania
danych do zawiadomienia,
7. Sposób podejmowania bieżących decyzji dotyczących dziecka (dzieci).
8. Zasady modyfikacji Planu Opieki Rodzicielskiej.
Audyt Psychologiczny - doradztwo psychologiczne
dla firm i osób prywatnych, mediacje
Tel. 606236971; (22) 2452529
6