INSTRUKCJA do ćwiczenia - Politechnika Wrocławska

Politechnika Wrocławska
Instytut Inżynierii Lądowej
Zakład Infrastruktury Transportu Szynowego
METODY KOMPUTEROWE
W DROGACH KOLEJOWYCH
Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów
specjalności ITS
INSTRUKCJA
do ćwiczenia
DIMO
System ekspercki diagnostyki przedmodernizacyjnej
WROCŁAW 2008
1. Informacje ogólne
Program DIMO służy do analizy układu geometrycznego toru przed jego
modernizacją lub ciągłymi wymianami nawierzchni. Jest to system hybrydowy
obejmujący bazę wiedzy dotyczącą wyboru dopuszczalnych wartości parametrów
kinematycznych (moduł WARKIN) oraz cztery moduły algorytmiczne wspomagające
projektowanie optymalnej przechyłki w łukach i zmiany wybranych układów
geometrycznych toru.
Zadaniem studenta w ramach ćwiczenia jest dokonanie przy pomocy programu
DIMO określenia dopuszczalnych wartości parametrów kinematycznych oraz
zaprojektowanie zmian układu geometrycznego toru dla warunków określonych w
protokole danych do ćwiczenia, który wraz z formularzem należy pobrać od
prowadzącego na początku zajęć.
Dane wykorzystywane w ćwiczeniu nie są zgodne z rzeczywistością, gdyż
zostały zmodyfikowane w celach dydaktycznych.
2. Praca z programem
W celu uruchomienia programu, z pulpitu środowiska Windows otwieramy
folder "Koleje", a następnie wybieramy ikonę programu "DIMO". Po uruchomieniu
programu na ekranie ukazuje się jego menu główne, zawierające następujące komendy:
- Analiza parametrów kinematycznych (moduł WARKIN),
- Optymalizacja przechyłki,
- Projektowanie krzywych przejściowych,
- Projektowanie poszerzeń międzytorzy,
- Projektowanie połączeń torów,
- Koniec.
Pięć pierwszych komend uruchamia odpowiednie moduły programu, a ostatnia
umożliwia wyjście z niego.
2.1 Moduł "WARKIN"
Moduł "WARKIN" służy do określania dopuszczalnych wartości czterech
następujących parametrów kinematycznych:
- niezrównoważonego przyspieszenia dla pociągów pasażerskich ap [m/s2],
- niezrównoważonego przyspieszenia dla pociągów towarowych at [m/s2],
- przyrostu przyspieszenia psi [m/s3],
- prędkości podnoszenia koła na rampie przechyłkowej f [mm/s].
Po wybraniu z menu głównego systemu eksperckiego DIMO komendy "Analiza
parametrów kinematycznych" program otwiera ekran "WARKIN - [Wyznaczenie
parametrów kinematycznych]" przedstawiony na rys.1, z menu górnym zawierającym
następujące komendy:
- "Plik" - umożliwiająca otwarcie albo zapisanie pliku na dysku, wydrukowanie
danych oraz zakończenie pracy z modułem "WARKIN",
- "Obliczenia" - umożliwiająca szczegółowe prześledzenie procedury obliczeń,
- "Pomoc" - wyświetlająca krótki opis modułu "WARKIN".
W środkowej części ekranu z lewej jego strony, w trzech kolejnych oknach
przedstawione są atrybuty (i odpowiadające im wartości) charakteryzujące warunki:
- eksploatacyjne
- konstrukcyjno - utrzymaniowe,
- geometryczne,
2
aktualne dla analizowanego przypadku. Program po uruchomieniu podpowiada pewne
wartości tych atrybutów (górne granice przedziałów wyboru). W oknie z prawej strony
ekranu prezentowane są wyniki analizy dopuszczalnych wartości kinematycznych.
Rys.1
Rys.2
3
Pracę w module "WARKIN" rozpocznijmy od zmodyfikowania prezentowanej
przez program listy wartości atrybutów, wybierając kolejno przyciski "Zmiana" dla
trzech okien z lewej części ekranu. Dla każdego otwartego w ten sposób nowego okna
(rys.2) dokonajmy zmiany ustawień wybranych wartości atrybutów - zgodnie z
informacjami odczytanymi z protokołu danych pobranego od prowadzącego na początku
zajęć. Po dokonaniu zmian nowe okna zamykamy wybierając przycisk "OK".
Po wprowadzeniu wszystkich zmian program w oknie "WYNIKI" przedstawi:
- ocenę warunków eksploatacyjnych i konstrukcyjno-utrzymaniowych (w postaci
zakwalifikowania analizowanego przypadku do jednej z klas),
- obliczone dopuszczalne wartości parametrów kinematycznych.
Przeanalizujmy te informacje i wpiszmy w odpowiednie rubryki formularza pobranego
od prowadzącego na początku zajęć.
W kolejnym kroku pracy z ćwiczeniem przeanalizujmy sposób, w jaki program
przeprowadza obliczenia. W tym celu z menu górnego modułu "WARKIN" wybierzmy
komendę "Obliczenia". Program otworzy nowe okno, przedstawione na rys.3.
Rys.3
Na pierwszym z wyświetlanych ekranów (komenda "1. Obliczenie ap" z menu górnego)
przedstawiony jest sposób wyliczenia niezrównoważonego przyspieszenia dla pociągów
pasażerskich ap. Jego wyjściowa wartość obliczeniowa (ap max) przedstawiona jest w
najniższym oknie tego ekranu (w polu na zielonym tle). W dwóch oknach powyżej
wyszczególnione są możliwe przypadki warunków geometrycznych, dla których w
polach na zielonym tle podane są wartości współczynników powodujących zmniejszenie
lub zwiększenie wyjściowej wartości obliczanego przez program przyspieszenia. W
tabeli powyżej:
4
w wierszach - przedstawionych jest osiem możliwych klas warunków
eksploatacyjnych wraz z odpowiadającymi im wartościami współczynników (w
polach na zielonym tle),
- w kolumnach - przedstawionych jest dziewięć możliwych klas warunków
konstrukcyjno-utrzymaniowych wraz z odpowiadającymi im wartościami
współczynników (w polach na zielonym tle).
W środkowej części tabeli w polach na białym tle podane są ostateczne wartości
obliczonego przez program przyspieszenia, w zależności od możliwej kombinacji klas
rozpatrywanych warunków. W lewym dolnym rogu tabeli kolorem żółtym obramowano
strefę warunków korzystnych (co najmniej względnie łatwych warunków
eksploatacyjnych i co najmniej dość dobrych warunków konstrukcyjnoutrzymaniowych), analogicznie w prawym górnym rogu kolorem czerwonym
obramowano strefę warunków niekorzystnych (co najwyżej trudnych warunków
eksploatacyjnych i co najwyżej niekorzystnych warunków konstrukcyjnoutrzymaniowych).
Prześledźmy w jaki sposób zmieniają się wartości obliczonego przez program
przyspieszenia, w zależności od kombinacji klas rozpatrywanych warunków.
Sprawdźmy też, jaki wpływ na wartości prezentowane w tabeli ma zmiana przypadku
warunków geometrycznych (dwa dolne okna).
W celu przeanalizowania sposobu wyliczenia niezrównoważonego
przyspieszenia dla pociągów towarowych at, z menu górnego wybierzmy komendę "2.
Obliczenie at". Program otwiera analogiczny jak poprzedni ekran. Różnicą jest to, że
zamiast jednej wyjściowej wartości obliczanego przyspieszenia program podaje ich pięć
(okno w lewym dolnym rogu ekranu) - w zależności od występującego w analizowanym
przypadku natężenia przewozów Q [Tg], oraz że obliczana wartość przyspieszenia nie
jest uzależniona od promienia łuku poziomego R [m].
W celu przeanalizowania sposobu wyliczenia przyrostu przyspieszenia psi, z
menu górnego wybierzmy komendę "3. Obliczenie psi". Program otwiera analogiczny
jak w poprzednich przypadkach ekran. Tak jak w przypadku obliczeń ap, określona jest
jedna wyjściowa wartość obliczanego przyrostu przyspieszenia (psi max). Tak jak w
przypadku obliczeń at obliczana wartość przyrostu przyspieszenia nie jest uzależniona
od promienia łuku poziomego R [m].
W celu przeanalizowania sposobu wyliczenia prędkości podnoszenia koła na
rampie przechyłkowej f, z menu górnego wybierzmy komendę "4. Obliczenie f".
Program otwiera analogiczny jak w poprzednich przypadkach ekran. Tak jak w
przypadku obliczeń ap i psi, określona jest jedna wyjściowa wartość obliczanej
prędkości (fmax). Poza tym obliczana wartość prędkości jest uzależniona jedynie od
klasy warunków konstrukcyjno-utrzymaniowych oraz od oczekiwanej prędkości
maksymalnej V [km/h].
Uzyskanie informacji na temat opcji "Obliczenia" umożliwia komenda "Pomoc"
z menu górnego.
W celu opuszczenia opcji "Obliczenia", z menu górnego wybieramy komendę
"Koniec", program powraca do wyglądu ekranu jak na rys.1.
Przed opuszczeniem modułu "WARKIN" zapiszmy efekty naszej pracy na
twardym dysku. W tym celu z menu górnego wybierzmy komendy: "Plik" / "Zachowaj".
W otwartym przez program oknie "Zachowaj" wpiszmy z klawiatury swoje imię i
nazwisko, po czym wybierzmy przycisk "OK". Niestety dane nie zostaną zapisane w
postaci osobnego pliku na twardym dysku, lecz dopisane jako osobny rekord do już
istniejącego pliku bazy danych w katalogu: "C:\Labkol\Dimo" o nazwie "Warkin.mdb".
-
5
Moduł "WARKIN" opuszczamy wybierając z menu górnego komendy "Plik" /
"Koniec".
2.2 Moduł "Optymalizacja przechyłki"
Moduł ten służy do wyznaczania maksymalnej prędkości oraz optymalnej
przechyłki na łukach.
Po wybraniu z menu głównego systemu eksperckiego DIMO komendy
"Optymalizacja przechyłki" program przybiera wygląd ekranu przedstawiony na rys.4
(na razie z pustymi rubrykami danych), z menu górnym zawierającym następujące
komendy:
- "Plik" - umożliwiająca otwarcie nowych albo zapisanie już wprowadzonych danych
w postaci pliku na dysku oraz zakończenie pracy z modułem,
- "Obliczenia" - umożliwiająca dokonywanie przełączeń pomiędzy ekranami
wprowadzania danych i obliczeń,
- "Pomoc" - wyświetlająca krótki opis modułu.
Rys.4
Pracę z modułem rozpocznijmy od wprowadzenia informacji z protokołu danych
do okna "Charakterystyka odcinka". W celu przejścia do kolejnych rubryk
wprowadzanych danych należy używać wskazań lewym klawiszem myszki albo
klawisza "Tab" z klawiatury. W rubryce "Dane przygotował" podajemy swoje imię i
nazwisko, natomiast w rubryce "Data" - aktualną datę.
Następne w kolejności okno "Wprowadzanie łuków" służy do wprowadzania do
programu informacji charakteryzujących poszczególne łuki na analizowanym odcinku
linii kolejowej. Program rozróżnia trzy rodzaje łuków:
- proste - składające się z części kołowej i dwóch krzywych przejściowych,
6
- koszowe - składające się z części kołowych o różnych promieniach,
- paraboliczne - składające się z dwóch krzywych przejściowych bez części kołowej.
Podajemy kilometr początku i końca łuku (uwaga: jako separatora dziesiętnego należy
używać kropki, a nie przecinka !), długości krzywych przejściowych L1 i L2 (zero jeśli
nie występują), promień łuku R i wybieramy rodzaj łuku (odwrotny - jeśli poprzedni łuk
był w przeciwnym kierunku). Jeśli nie podamy długości rampy przechyłkowej Lh,
program automatycznie przyjmie długość krótszej krzywej przejściowej. Po
wprowadzeniu wszystkich parametrów charakteryzujących dany łuk wybieramy
przycisk "Wprowadź", w wyniku czego dane z okna "Wprowadzanie łuków" zostają
przeniesione do okna "Lista danych". Wprowadzone dane można zmodyfikować
(przycisk "Popraw" - jego wybranie powoduje przeniesienie podświetlonej linijki
danych z powrotem do okna "Wprowadzanie łuków"), skasować (przycisk "Kasuj") oraz
wydrukować (przycisk "Drukuj dane").
W naszym ćwiczeniu ograniczymy się do przeanalizowania tylko jednego łuku
jednego rodzaju (prosty). Do okna "Wprowadzanie łuków" wpiszmy informacje z
protokołu danych i wybierzmy przycisk "Wprowadź".
W celu uruchomienia dalszej procedury wybieramy z menu górnego komendę
"Obliczenia". Program przybiera wygląd ekranu przedstawiony na rys.5 (na razie bez
niektórych okien i z pustymi niektórymi rubrykami danych).
Rys.5
Sprawdzamy, czy w oknie "Wartości stałe" (w prawym górnym rogu ekranu) program
podpowiada poprawne wartości parametrów: prędkość pociągów towarowych Vt oraz
bazę sztywną wagonu bw - zgodną z protokołem danych, parametry kinematyczne: an,
at, ψ, f - zgodne z obliczonymi w module "WARKIN" (odpowiednio: ap, at, psi, f).
Jeżeli tak nie jest - dokonujemy korekt tych wartości.
W celu przeanalizowania wprowadzonego przez nas łuku odznaczamy go
7
myszką w dolnej tabeli ekranu (tak aby został podświetlony) i wybieramy przycisk
"Oblicz". Program wyświetla dwa nowe okna. W lewym przedstawia obliczoną
prędkość maksymalną V dla analizowanego łuku oraz graniczne wartości przechyłek:
- ht - maksymalną ze względu na ruch towarowy,
- hp - minimalną ze względu na ruch pasażerski oraz
- hl - maksymalną ze względu na rampę przechyłkową.
W prawym oknie program prosi o podanie ostatecznie przyjętej prędkości maksymalnej
V oraz przechyłki h (i ewentualnie nowej długości rampy przechyłkowej lh). Naszym
zadaniem jest zaproponowanie wartości obu tych pierwszych wielkości. Jako prędkość
maksymalną przyjmijmy wartość równą podpowiadanej w lewym oknie, natomiast jako
przechyłkę h wartość spełniającą warunki:
hp ≤ h ≤ ht
oraz
h ≤ hl
(oczywiście z przedziału pomiędzy 20 i 150 mm, zaokrągloną do pełnych 5 mm).
Przyjęte wartości V i h wprowadzamy w odpowiednie rubryki (rubrykę lh
pozostawiamy niewypełnioną) i wybieramy przycisk "Wyniki". Program oblicza
wartości parametrów kinematycznych an, at, ψ, f oraz dodatkowo pochylenia rampy
przechyłkowej: n (rzeczywiste) i n dop (dopuszczalne). Jeżeli obliczone parametry nie
przekraczają wartości dopuszczalnych są prezentowane na zielonym tle, w przeciwnym
razie na tle czerwonym. Aby się o tym przekonać dokonajmy zmian najpierw wartości
V (na znacznie większą) i wybierzmy ponownie przycisk "Wyniki", po czym powróćmy
do poprawnej wartości V, ale tym razem przyjmijmy h mniejsze od hp albo większe od
ht lub hl i znów wybierzmy przycisk "Wyniki". Po tych kilku próbach powróćmy do
poprawnych wartości V i h, wybierzmy przycisk "Wyniki" i wpiszmy do formularza
ostatecznie przyjęte przez nas wartości V i h oraz obliczone przez program wartości
parametrów an, at, ψ, f, n i n dop.
Obliczane parametry program przedstawia nie tylko w nowo otwartym prawym
oknie, ale przenosi je również do tabeli w dole ekranu. Na tym etapie pracy z
programem możliwy jest wydruk danych i wyników (przycisk "Drukuj" w dole ekranu).
Na koniec dokonajmy zapisu przeprowadzonych obliczeń na twardym dysku. W
tym celu z menu górnego wybieramy komendy: "Plik" / "Zachowaj". W otwartym przez
program nowym oknie, w rubryce "Nowy plik" wpisujemy nasz INP, po czym
naciskamy przycisk "OK". Dane zostają zapisane w postaci pliku z rozszerzeniem "pln".
Moduł "Optymalizacja przechyłki" opuszczamy wybierając z menu górnego
komendy "Plik" / "Koniec".
2.3 Moduł "Projektowanie krzywych przejściowych"
Po wybraniu z menu głównego systemu eksperckiego DIMO komendy
"Projektowanie krzywych przejściowych" program przybiera wygląd ekranu
przedstawiony na rys.6 (na razie z pustymi rubrykami danych).
Zwróćmy uwagę na to, że otwarte przez program okno posiada inny niż moduł
tytuł, gdyż uruchomiony moduł nie służy tak na prawdę do projektowania dowolnego
typu krzywych przejściowych, lecz jednego szczególnego ich przypadku, a mianowicie
wydłużania krzywych przejściowych poprzez zastosowanie krzywych odchylających
(rys.7).
Program umożliwia zaprojektowanie układu wydłużonej krzywej przejściowej z
długości PK do CD, ze styczną odchyloną za pomocą dwóch innych krzywych
przejściowych AB i BC bez wstawki prostej. Zaletą tego układu jest łagodny wjazd
pojazdu na pierwszą krzywą odchylającą AB oraz jego łagodny przejazd przez punkt C,
8
w którym następuje zmiana krzywizny.
Rys.6
Rys.7
Opracowany algorytm umożliwia zaprojektowanie takiego wydłużenia krzywej
przejściowej, przy którym:
9
na krzywych odchylających wartości przyspieszenia i jego przyrostu nie
przekraczają wartości dopuszczalnych,
- przesunięcie łuku do środka nie przekracza wartości dopuszczalnej albo wynosi
zero,
- maksymalne oddalenie projektowanej krzywej przejściowej od dotychczasowej
stycznej nie przekracza wartości dopuszczalnej,
- cały układ osiąga minimalną długość.
Pracę z modułem rozpocznijmy od wprowadzenia do prezentowanej przez
program (jak na rys.6) tabeli wszystkich danych niezbędnych do przeprowadzenia
obliczeń. Dane te należy odczytać z protokołu danych pobranego od prowadzącego na
początku zajęć. Dane do dwóch ostatnich rubryk (ad i da) należy przyjąć w oparciu o
wyniki analizy z modułu "WARKIN" (odpowiednio ap i psi).
W celu uzyskania wyników obliczeń wybieramy przycisk "Obliczenia". Program
poniżej wyświetla okno przedstawione na rys.8, w którym podaje minimalne parametry
krzywej odchylającej Lo i Ro, dając możliwość ich zmiany w rubrykach poniżej
(program standardowo podpowiada te same wartości).
-
Rys.8
Możliwość tę wykorzystajmy do zaokrąglenia w górę do pełnych wartości
proponowanych przez program wielkości (Lo do pełnego 1 m, natomiast Ro do pełnych
5 m). Przyjęcie wartości mniejszych spowodowałoby zaprojektowanie układu nie
spełniającego założeń, natomiast znacznie większych - zaprojektowanie układu
nieoptymalnego.
W celu zakończenia procedury obliczeń i uzyskania szczegółowego zestawienia
danych i wyników wybieramy przycisk "Obliczenia" z prezentowanego na rys.8 okna
programu. Program przechodzi do wyglądu ekranu przedstawionego na rys.9.
Niestety moduł nie daje możliwości zapisania wyników i danych w formie pliku
na twardym dysku, dlatego wyliczone przez program wielkości musimy wpisać w
odpowiednie rubryki formularza do ćwiczenia.
Program daje natomiast możliwość uzyskania pomocy na temat modułu
(komenda "Pomoc" z menu górnego) oraz wydruku danych i wyników (komenda
"Drukuj").
Moduł "Projektowanie krzywych przejściowych" opuszczamy wybierając z
menu górnego komendę "Koniec".
10
Rys.9
2.4 Moduł "Projektowanie poszerzeń międzytorzy"
Po wybraniu z menu głównego systemu eksperckiego DIMO komendy
"Projektowanie poszerzeń międzytorzy" program przybiera wygląd ekranu
przedstawiony na rys.10 (na razie z pustymi rubrykami danych).
Rys.10
I tu podobnie jak poprzednio, otwarte przez program okno posiada nieco inny niż moduł
tytuł, gdyż uruchomiony moduł nie służy tak na prawdę do projektowania dowolnego
typu poszerzeń międzytorzy, lecz jednego szczególnego przypadku, a mianowicie
dwóch łuków kołowych bez przechyłki przedzielonych wstawką prostą (rys.11).
11
Rys.11
W rozwiązaniu układu zastosowano optymalizację, w której funkcją celu jest
uzyskanie minimalnej wartości przyrostu przyspieszenia podczas przejazdu pojazdu
przez łuki odwrotne. Zmiennymi decyzyjnymi są promień łuku R i długość wstawki
prostej W. Uzyskane rozwiązanie spełnia następujące ograniczenia:
- przyspieszenie boczne na łuku nie przekracza wartości dopuszczalnej AD,
- całkowita długość układu nie przekracza wartości dopuszczalnej LM,
- projektowana wstawka prosta w nie jest krótsza od wstawki minimalnej WM.
Do zmiennych niezależnych należy zakładana prędkość V, szerokość poszerzenia D i
długość bazy sztywnej wagonu BW. Do rozwiązania zadania zastosowano metodę
iteracyjną, dlatego program wymaga podania wartości początkowych dla zmiennych
decyzyjnych. W przypadku niewłaściwie dobranych wartości początkowych program
nie znajdzie rozwiązania, co jest sygnalizowane komunikatem. Należy wówczas
zmienić jedną lub obie wartości początkowe i powtórzyć obliczenia.
Pracę z modułem rozpocznijmy od wprowadzenia do prezentowanej przez
program (jak na rys.10) tabeli wszystkich danych niezbędnych do przeprowadzenia
obliczeń. Dane te należy odczytać z protokołu danych pobranego od prowadzącego na
początku zajęć.
W celu uzyskania wyników obliczeń wybieramy przycisk "Wyniki". Program
poniżej wyświetla okno przedstawione na rys.12, w którym LC oznacza całkowitą
długość układu, K - długość łuku, E - kąt zwrotu łuku, PSI - przyrost przyspieszenia, A przyspieszenie boczne na łuku.
Rys.12
Niestety moduł nie daje możliwości zapisania wyników i danych w formie pliku na
twardym dysku, dlatego wyliczone przez program wielkości należy wpisać w
odpowiednie rubryki formularza do ćwiczenia.
Program daje natomiast możliwość uzyskania pomocy na temat modułu
(komenda "Pomoc" z menu górnego) oraz wydruku danych i wyników (komenda
"Drukuj").
12
Moduł "Projektowanie poszerzeń międzytorzy" opuszczamy wybierając z menu
górnego komendę "Koniec".
2.5 Moduł "Projektowanie połączeń torów"
Po wybraniu z menu głównego systemu eksperckiego DIMO komendy
"Projektowanie połączeń torów" program przybiera wygląd ekranu przedstawiony na
rys.13 (na razie z pustymi rubrykami danych). I tu podobnie jak poprzednio, otwarte
przez program okno posiada nieco inny niż moduł tytuł, gdyż uruchomiony moduł nie
służy tak na prawdę do projektowania dowolnego typu połączeń torów, lecz jednego
szczególnego przypadku, a mianowicie pojedynczego połączenia torów prostych
równoległych rozjazdami o równych skosach.
W rozwiązaniu tego układu nie zastosowano optymalizacji, gdyż jest to układ
mający rozwiązanie jednoznaczne. Danymi do obliczeń są wymiary zastosowanych
rozjazdów, prędkość, rozstaw torów i długość bazy sztywnej wagonu. Program oblicza
długość wstawki prostej pomiędzy rozjazdami, wartości przyspieszenia i jego przyrostu
oraz współrzędne charakterystycznych punktów układu, którego początek pokrywa się z
początkiem pierwszego rozjazdu.
Rys.13
Pracę z modułem rozpocznijmy od wprowadzenia do prezentowanej przez
program (jak na rys.13) tabeli wszystkich danych niezbędnych do przeprowadzenia
obliczeń. Dane te należy odczytać z protokołu danych pobranego od prowadzącego na
początku zajęć.
W celu uzyskania wyników obliczeń wybieramy przycisk "Obliczenia". Program
w prawym dolnym rogu wyświetla okno przedstawione na rys.14. Przeanalizujmy jakie
uzyskaliśmy wartości przyspieszenia ah i jego przyrostu ad oraz długość wstawki W, po
czym wpiszmy te wartości w odpowiednie rubryki formularza pobranego od
prowadzącego na początku zajęć.
Program daje możliwość uzyskania wydruku danych i wyników (przycisk
13
"Drukuj" pod oknem "Obliczenia") oraz zapisania ich na twardym dysku. W naszym
ćwiczeniu skorzystajmy z tej drugiej możliwości. W tym celu z menu górnego
wybierzmy komendy: "Plik" / "Zachowaj", w oknie "Zachowaj" wpiszmy z klawiatury
swoje imię i nazwisko, po czym wybierzmy przycisk "OK". Niestety dane nie zostaną
zapisane w postaci osobnego pliku na twardym dysku, lecz dopisane jako osobny rekord
do już istniejącego pliku bazy danych w katalogu: "C:\Labkol\Dimo" o nazwie
"Ugpt.mdb".
W celu zakończenia procedury obliczeń wybieramy przycisk "Koniec" pod
oknem "Obliczenia". Możemy wtedy powtórzyć obliczenia dla wprowadzonych danych
(przycisk "Obliczenia" pod oknem "Dane") albo przygotować tabelę danych do
wprowadzenia nowych wartości (przycisk "Nowe" pod oknem "Dane" - sprawdź!).
Możemy również wprowadzić nowe dane z dysku. W celu przećwiczenia tej możliwości
z menu górnego wybierzmy komendy: "Plik" / "Otwórz", na ekranie pojawi się okno
"Otwórz" przedstawione na rys.15. Program czyta dane z tej samej bazy, do której przed
chwilą zapisaliśmy nasze dane. W górnym polu okna "Otwórz" przedstawiany jest opis
dostępnych danych z pierwszego rekordu bazy danych, a w oknie poniżej wartości
parametrów wejściowych. Wybór następnego rekordu umożliwia przycisk
natomiast ostatniego - przycisk
,
. Analogicznie powrót do poprzedniego rekordu
umożliwia przycisk
, natomiast do pierwszego - przycisk
. Korzystając z tych
przycisków dokonajmy przeglądu dostępnych rekordów i sprawdźmy, czy jest wśród
nich plik naszych danych. W dolnej części okna "Otwórz" znajdują się jeszcze trzy inne
przyciski. Przycisk "OK" umożliwia wczytanie danych z aktualnie wyświetlonego
rekordu, natomiast przycisk "Kasuj" - usunięcie aktualnie wyświetlonego rekordu. My
natomiast wybierając przycisk "Anuluj" wycofajmy się z procedury wczytywania
danych z rekordów i powróćmy do wyglądu ekranu jak na rys.13.
Rys.14
Rys.15
Program daje możliwość uzyskania pomocy na temat modułu (komenda
"Pomoc" z menu górnego).
Moduł "Projektowanie połączeń torów" opuszczamy wybierając z menu górnego
komendy "Plik" / "Koniec".
2.6 Wyjście z programu
14
W celu opuszczenia programu DIMO wybieramy z menu głównego komendę
"Koniec".
3. Zakończenie ćwiczenia
Po opuszczeniu programu DIMO należy odszukać na twardym dysku
(C:\Labkol\Dimo) wszystkie pliki utworzone przez program podczas realizacji naszego
ćwiczenia (do ich wyłowienia spośród innych plików najlepiej posłużyć się datą i
godziną utworzenia pliku), przegrać je na dyskietkę i wraz z wypełnionym formularzem
do ćwiczenia oraz protokołem danych oddać prowadzącemu zajęcia.
Niniejszą instrukcję opracowano w oparciu o: "System diagnostyki
przedmodernizacyjnej DIMO" Bałuch M., Konferencja "Techniki komputerowe w
projektowaniu, budowie i modernizacji linii kolejowych", Jelenia Góra 1997 oraz
"Znaczenie właściwego doboru przechyłki w łukach" Bałuch M., Konferencja
"Proefektywnościowe działania w przedsiębiorstwie PKP", Jelenia Góra 1997.
15