Zarządzanie i marketing w służbie zdrowia

Transkrypt

Zarządzanie i marketing w służbie zdrowia
PROGRAM ZAJĘĆ
Ło
dz
i
WYKŁADY I ĆWICZENIA
eg
o
w
II ROK
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
WYDZIAŁ FIZJOTERAPII
STUDIA DRUGIEGO STOPNIA
W TRYBIE DZIENNYM
I WIECZOROWYM
Łódź 2006 r.
REDAKCJA:
prof. dr hab. n. med. Jurek Olszewski
dr hab. n. med. Jolanta Kujawa
dz
i
mgr inż. Barbara Zbrzezna
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
mgr Anna Stobiecka
Opracowanie programów:
dr hab. n. med. prof. nadzw. Włodzisław Kuliński
prof. dr hab. n. med. Krystian Żołyński
dr hab. n. med. Jolanta Kujawa
dr n. med. Elżbieta Łuczak
prof. dr hab. n. med. Andrzej Buczyński
dr hab. n. med. prof. nadzw. Jan Czernicki
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Buczyłko
dr hab. n. med. prof. nadzw. Alina Morawiec-Bajda
prof. dr hab. n. med. Tomasz Kostka
prof. dr hab. n. med. Lucjan Pawlicki
prof. dr hab. n. med. Jacek Suzin
dr hab. n. med. prof. nadzw. Anna Jegier
prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zeman
1
Przedmioty
str.
Medycyna fizykalna i balneoklimatologia ….......................................................... 3
Metody specjalne fizjoterapii ................................................................................. 7
Protetyka i ortotyka .............………....................................................................... 13
dz
i
Podstawy zarządzania i marketingu ........................................................................ 18
Ło
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji ...................................... 20
w
w neurologii i neurochirurgii …………... 20
o
w reumatologii …………………………. 24
eg
w geriatrii ………………………………. 26
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
w chorobach układu oddechowego …….. 29
w onkologii i medycynie paliatywnej ….. 31
w ortopedii i traumatologii …………….. 33
w ginekologii i położnictwie …………… 34
w kardiologii …………………………… 35
w pediatrii ……………………………… 37
Sport osób niepełnosprawnych .............................................................................. 39
Seminarium magisterskie ………………………………...................................... 44
2
MEDYCYNA FIZYKALNA I BALNEOKLIMATOLOGIA.
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III
łącznie
120
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
40
80
seminaria
-
Forma
zaliczenia
Egzamin
Cele dydaktyczne:
Treści programowe:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
eg
o
w
Ło
dz
i
Celem nauczania przedmiotu „Medycyna Fizykalna i balneoklimatologia” jest zapoznanie
studentów z istotą, rolą, struktura organizacyjną i zadaniami lecznictwa uzdrowiskowego oraz
z innymi formami postępowania fizykalno-usprawniającego stosowanymi w ramach
rehabilitacji medycznej. Studentom zostają przedstawione sposoby łączenia wykorzystania
naturalnych tworzyw leczniczych oraz naturalnych czynników przyrodniczych
z nowoczesnymi metodami fizykoterapii i kinezyterapii oraz edukacji zdrowotnej
w schorzeniach narządu ruchu, układu nerwowego oraz chorobach wewnętrznych.
Powyższy przedmiot ma na celu uświadomienie studentom potrzeby stosowania i pokazanie
praktycznych sposobów wykorzystania medycyny fizykalnej i balneologii w kompleksowym
postępowaniu
rehabilitacyjnym
ze
szczególnym
uwzględnieniem
lecznictwa
uzdrowiskowego.
1. Zadania medycyny fizykalnej we współczesnym lecznictwie
Bodziec fizykalny a odczynowość ustroju. Adaptacja do bodźca. Odczyny ustroju na różne
postaci energii. Zadania medycyny fizykalnej w profilaktyce, lecznictwie, diagnostyce.
2. Światłolecznictwo
Podstawy fizyczne i biologiczne. Widmo promieniowania elektromagnetycznego w zakresie
promieni nadfioletowych i podczerwonych.
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania .
3. Metody terapii promieniowaniem nadfioletowym
Naświetlania ogólne i miejscowe, PUVA, SUP. – metodyka naświetlań ogólnych
i miejscowych . Wskazania.
4. Biostymulacja laserowa
Działanie biologiczne. Lasery fizykoterapeutyczne. Wskazania. Zasady BHP.
5. Termoterapia
Znaczenie czynnika termicznego w oddziaływaniu na organizm. Miejscowe działanie
bodźca termicznego zimna i ciepła. Homeostaza termiczna człowieka. Zabiegi cieplne przy
zastosowaniu parafiny. Zimne zabiegi miejscowe.
6. Krioterapia
Oddziaływanie biologiczne na organizm. Wskazania, przeciwwskazania do zastosowania
w medycynie.
7. Elektrolecznictwo
Podstawy fizyczne elektroterapii. Zabiegi elektrolecznicze przy zastosowaniu prądu stałego,
Galwanizacja, jonoforeza.
3
8. Elektrolecznictwo
Elektrodiagnostyka. Ocena jakościowa i ilościowa układu nerwowo-mięśniowego.
Fizjologiczne podstawy stymulacji układu nerwowo-mięśniowego, mięśni odnerwionych,
mięśni gładkich. Elektrostymulacja czynnościowa. Tonoliza.
9. Prądy małej częstotliwości
Podstawy fizyczne i fizjologiczne. Elektrostymulacja jedno i dwubiegunowa. Podstawy
elektrofizjologiczne działania impulsów trójkątnych i prostokątnych. Wybrane aspekty
w metodyce zabiegów.
10. Prądy niskiej i średniej częstotliwości w postępowaniu fizykalnym
Elektrofizjologiczne aspekty ich zastosowania. Wskazania, przeciwwskazania do stosowania.
Prądy diadynamiczne, oraz średniej częstotliwości.
Ło
dz
i
11. Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości
Oddziaływanie drgań elektromagnetycznych na organizm. Diatermia krótkofalowa.
Wskazania kliniczne do stosowania. Przeciwwskazania, BHP.
w
12. Pola magnetyczne małej częstotliwości
Impulsowe pola magnetyczne małej częstotliwości, oddziaływanie na organizm. Wybrane
wskazania do magnetoterapii.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
13. Ultradźwięki, Wziewania
Działanie biologiczne ultradźwięków, zmiany miejscowe, ogólne. Wskazania do
zastosowania ultradźwięków. Lecznicze stosowanie aerozoli, leki stosowane do wziewań.
Metodyka zabiegów w warunkach uzdrowiskowych.
14. Lecznictwo uzdrowiskowe
Istota, rola i zadania lecznictwa uzdrowiskowego. Wskazania i przeciwwskazania do
lecznictwa uzdrowiskowego. Bioklimat polskich uzdrowisk.
15. Uzdrowiska polskie
Profile lecznicze.
16. Wody lecznicze, Peloidy
Podział wód leczniczych, wykorzystanie w leczeniu uzdrowiskowym. Peloidy, podział,
właściwości fizyczne, chemiczne, zastosowanie w leczeniu.
17. Hydro-balneoterapia
Mechanizmy oddziaływania na organizm. Wykorzystanie w leczeniu uzdrowiskowym.
18. Leczenie uzdrowiskowe w reumatologii
Leczenie fizykalno - usprawniające w szpitalu uzdrowiskowym w schorzeniach
reumatologicznych i po zabiegach operacyjnych w obrębie narządu ruchu.
19. Leczenie uzdrowiskowe w schorzeniach neurologicznych
Leczenie fizykalno –usprawniające w szpitalu uzdrowiskowym w schorzeniach ośrodkowego
i obwodowego układu nerwowego.
20. Leczenie uzdrowiskowe w chorobach wewnętrznych, układu moczowo - płciowego,
ginekologicznych i innych
Wskazania, przeciwwskazania, metodyka postępowania w warunkach szpitala
uzdrowiskowego.
4
Ćwiczenia (4 godz.)
Tematy:
1. Światłolecznictwo
Generatory podczerwieni, nadfioletu. Metodyka zabiegów w wybranych schorzeniach:
dermatologicznych, reumatologicznych i innych.
2. Światłolecznictwo
Naświetlania ogólne i miejscowe, PUVA, SUP.
3. Biostymulacja laserowa
Lasery fizykoterapeutyczne, metodyka zabiegów. Zasad BHP.
dz
i
4. Termoterapia
Zabiegi cieplne przy zastosowaniu parafiny. Zimne zabiegi miejscowe.
Ło
5. Krioterapia
Metodyka zabiegu. Zasady BHP.
w
6. Elektrolecznictwo
Zabiegi elektrolecznicze przy zastosowaniu prądu stałego. Galwanizacja. Jonoforeza.
o
7. Elektrolecznictwo
Elektrodiagnostyka, wyznaczanie krzywej i/t. Elektrostymulacja czynnościowa, tonoliza.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
8. Prądy małej i średniej częstotliwości
Metodyka zabiegów z wykorzystaniem prądów diadynamicznych oraz interferencyjnych.
9. Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości
Diatermia krótkofalowa, metodyka zabiegów, wskazania kliniczne do zastosowania. Zasady
BHP.
10. Pola magnetyczne małej częstotliwości
Impulsowe pola magnetyczne małej częstotliwości. Aparatura. Metodyka zabiegów.
11. Ultradźwięki
Aparatura. Metody nadźwiękawiania, dawkowanie.
12. Wziewania
Aparatura do inhalacji, metodyka zabiegów. Leki wykorzystywane do wziewań.
13. Masaż
Metodyka zabiegów. Masaże specjalne (segmentarny, mechaniczny, podwodny, wirowy).
14. Hydroterapia
Metody hydroterapeutyczne stosowane w lecznictwie uzdrowiskowym. Metodyka zabiegów,
wskazania do ich zastosowania.
15. Kąpiele lecznicze
Rodzaje, mechanizm oddziaływania na organizm. Metodyka zabiegów. Wskazania do
zastosowania.
16. Peloidoterapia
Rodzaje zabiegów, metodyka zabiegów, wskazania.
17. Wody lecznicze
Rodzaje, składniki mineralne, dawkowanie. Wskazania do zastosowania.
18. Kąpiele lecznicze naturalne
Rodzaje kąpieli, metodyka zabiegów, wskazania, zasady BHP.
5
19. Kąpiele lecznicze sztuczne
Rodzaje zabiegów, metodyka, zasady BHP.
20. Leczenie uzdrowiskowe
Metodyka postępowania w warunkach szpitala uzdrowiskowego w schorzeniach
reumatologicznych, układu nerwowego, chorobach wewnętrznych i ginekologicznych.
Literatura:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
1. Balneologia Polska – Kwartalnik Polskiego Towarzystwa Balneologii i Medycyny
Fizykalnej
2. Kozłowska-Szczęsna Teresa, Krzysztof Błażejczyk, Barbara Krawczyk, Danuta
Milanówka, Bioklimat uzdrowisk polskich i możliwości jego wykorzystania w
lecznictwie, Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego
Zagospodarowania, 2002
3. Kukliński Wodzislaw, Balneoterapia, Rehabilitacja Medyczna. Tom 1. Red. Andrzej
Kwolek. Wrocław : Urban&Partner, 2003.
4. Kukliński Wodzislaw, W: Rehabilitacja Medyczna. T. 1. Wrocław : Wyd. Urban&Partner,
2003.
5. Łazowski Jan, Podstawy fizykoterapii, Wrocław : Wyd. AWF, 2000.
6. Mika Tadeusz, Kasprzak Wojciech , Fizykoterapia:. Warszawa : PZWL, 2003.
7. Paczyński Bronisław, Płochniewski Zenobiusz, Wody mineralne i lecznicze Polski,
Państwowy Instytut Geologiczny 1996.
8. Ponikowska Irena, Jolanta Walczak Sielicka, Teresa Latour, Tadeusz Łaukajtys,
Medycyna uzdrowiskowa w zarysie, Watext’s 1995.
9. Ponikowska Irena, Marszałek Adam, Kompendium Balneologii, 2002.
10. Staraburzyńska- Lupa Anna, Gerard Straburzyński. Warszawa : PZWL, 2003.
6
METODY SPECJALNE FIZJOTERAPII
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
Semestr
II
III
IV
łącznie
60
150
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
20
40
50
100
seminaria
-
Forma
zaliczenia
Egzamin
Cele dydaktyczne:
w
Ło
dz
i
Poznanie metod specjalnych fizjoterapii z uwzględnieniem metod reedukcji,
neurorehabilitacji i terapii manualnej, stosowanych w rehabilitacji, pozwoli absolwentowi
wybrać koncepcję usprawniania jako leczenie podstawowe, lub elementy poniższych metod
jako uzupełnienie procesu leczniczego. Różnorodność metod wzbogaci warsztat
terapeutyczny absolwenta fizjoterapii.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
eg
o
Treści programowe:
1. Metody kinezyterapeutyczne Cz. I
- Rys historyczny rozwoju metod leczenia ruchem
- Systematyka metod kinezyterapeutycznych
- Definicje metody leczenia ruchem
- Podziały metod leczenia ruchem
- Klasyfikacja metod
2-3. Metody kinezyterapeutyczne Cz. II - Metody mechaniczne.
4-5 Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody Kaltenborna –Evjenth’a.
6-7. Założenia, cel i procedury terapeutyczne metody biomechanicznego diagnozowania
i leczenia zespołów bólowych kręgosłupa wg Mc Kenzie.
8-9. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody Travell - Simons.
10. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody Upledgera.
11-12. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody neuromobilizacji wg Butlera.
13-14. Metody kinezyterapeutyczne Cz. III - Metody neurofizjologiczne.
15-16. Założenia, cel i techniki terapeutyczne PNF (Proprioceptive Neuromuscular
Facilitation) wg Kabat – Kaisera.
17-18. Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody Bruggera.
19-20. Metody kinezyterapeutyczne Cz. IV - Metody edukacyjne.
21-22 Omówienie niektórych metod edukacyjnych
Założenia, cel i techniki terapeutyczne metody S-E-T ( Sling Exercise Therapy ).
7
23-24-25. Metody stosowane w fizjoterapii wybranych schorzeń i dysfunkcji narządu ruchu.
26-27 . Metody reedukacji posturalnej.
28-29. Profilaktyka pierwotna i wtórna zespołów bólowych kręgosłupa. Szkoły pleców.
30-31. Wybrane metody i systemy leczenia zespołów bólowych kręgosłupa.
32. Usprawnianie chorych po leczeniu operacyjnym wybranych schorzeń narządu.
33-34. Wybrane metody neurorehabilitacji dzieci i dorosłych.
35. Metody specjalne terapii w środowisku wodnym.
dz
i
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
Ło
1-2. Metoda Kaltenborna – Evjenth’a.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Część I teoretyczna
Geneza , założenia i cel metody
Reguła wklęsło – wypukłych powierzchni stawowych
Stopnie trakcji i mobilizacji wg Kaltenborna
Założenia dotyczące badania , leczenia i samoleczenia pacjenta
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
Wykorzystanie ruchów prostolinijnych i translatorycznych w badaniu i leczeniu
Pozycje spoczynkowe i zaryglowane stawów wg Kaltenborna
Charakterystyka ruchów sprzężonych poszczególnych odcinków kręgosłupa wg Evjenth’a
Przykłady technik mobilizacji stawów obwodowych i międzykręgowych
Przykłady technik mięśniowych i autostretching
3-4. Metoda Mc Kenzie
Część I teoretyczna
Geneza , założenia i cel metody
Teoria przemieszczania się krążka międzykręgowego jako podstawy powstawania
dysfunkcji
Klasyfikacja zespołów dysfunkcji wg Mc Kenzie
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
Różnicowanie zespołów dysfunkcji w zależności od występujących objawów
Specyfika badania różnicowego w oparciu o powtarzalność testów ruchowych
Terapia w oparciu o klasyfikację zespołów dysfunkcji
5-6. Metoda Travell – Simons
Część I teoretyczna
Geneza , założenia i cel metody
Przyczyny powstawania mięśniowo- powięziowych dolegliwości bólowych
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Lokalizacja punktów spustowych w oparciu o ,,mapy rozmieszczenia”
• Badanie kliniczne punktów spustowych – metodyka zabiegu
• Terapia punktów spustowych – metoda spray & stretch
8
w
Ło
dz
9. Metoda Upledgera
Część I teoretyczna
• Geneza , założenia i cel metody
• Teoria występowaniu rytmu kraniosakralnego
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Specyfika badania rytmu kraniosakralnego – ocena parametrów rytmu
• Techniki terapeutyczne stosowane w metodzie
i
7-8. Diagnostyka czynnościowa i leczenie zaburzeń regionu biodrowo-lędźwiowokrzyżowego.
Część I teoretyczna
• Znaczenie stawów dla funkcji zespołu lędźwiowo-krzyżowo biodrowego
• Podział zaburzeń stawów krzyżowo-biodrowych
Część II praktyczna
• Testy kliniczne oceniające zaburzenia funkcjonalne stawów krzyżowo – biodrowych
• Badanie i leczenie manualne stawów
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
10-11. Metoda Butlera (neuromobilizacje )
Część I teoretyczna
• Geneza, założenia i cel metody
• Przyczyny zaburzeń neuromechaniki
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Sposoby badania dla potrzeb neuromobilizacji
• Pozycje napięciowe nerwów kończyny górnej i kończyny dolnej wg Butlera
• Wybrane testy napięciowe nerwów kończyn górnych i dolnych
• Test napięciowy dla tułowia
• Metodyka zabiegów neuromobilizacji
12-13. Metoda PNF ( Kabat – Kaisera )
Część I teoretyczna
• Geneza , założenia i cel metody
• Zasady główne metody
• Fazy kontroli motorycznej
• Karta badań pacjenta
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Wzorce ruchowe łopatki i miednicy
• Wzorce ruchowe kończyny górnej i dolnej
• Wzorce ruchowe głowy i szyi
• Wzorce ruchowe dla tułowia Choping i Lifting
• Techniki stosowane w koncepcji PNF
• Wzorce ruchowe bilateralne kończyn
14-15. Metoda Bruggera .
Część I teoretyczna
• Geneza , założenia i cel metody
9
•
Teoria istnienia zjawiska Nociceptywnego somatomotorycznego efektu
zablokowania
• Klasyfikacja pozycji prawidłowych i nadmiernie przeciążających wg Bruggera
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Terapia w oparciu o ćwiczenia wybranych grup mięśniowych kształtujących
prawidłowe wzorce ruchowe
• Przykłady ćwiczeń w oparciu o Metodę Bruggera
o
w
Ło
dz
i
16-17. Metoda S-E-T ( Sling Exercise Terapy )
Część I teoretyczna
• Geneza , założenia i cel metody
• Koncepcja wyszukiwania słabych ogniw w strukturach pasywnych narządu ruchu
• Wskazania i przeciwwskazania do stosowania metody
Część II praktyczna
• Terapia w oparciu o ćwiczenia w otwartych i zamkniętych łańcuchach
kinematycznych
• Przykłady ćwiczeń metody S-E-T
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
18-19 Metody stosowane w fizjoterapii wybranych schorzeń i dysfunkcji narządu ruchu
u osób dorosłych.
Część I teoretyczna
• Metody ukierunkowane na łagodzenie pojedynczych objawów
• Wybrane metody i systemy terapeutyczne
Część II praktyczna
• zaplanowanie programu rehabilitacji w określonych przypadkach klinicznych
• wyznaczenie celów i środków realizacji programu fizjoterapii na określonym etapie
leczenia w wybranych przypadkach klinicznych
20-21. Metody stosowane w fizjoterapii wybranych schorzeń i dysfunkcji dzieci
i młodzieży.
Część I teoretyczna
• Metody ukierunkowane na łagodzenie pojedynczych objawów
• Metody neurorehabilitacji dzieci i młodzieży
Część II praktyczna
• zaplanowanie programu rehabilitacji w określonych przypadkach klinicznych
• wyznaczenie celów i środków realizacji programu fizjoterapii na określonym etapie
leczenia dzieci w wybranych przypadkach klinicznych (wady wrodzone, MPD, urazy
czaszkowo-mózgowe, choroby naczyniowe mózgu)
22-23. Metody reedukacji posturalnej.
Część I teoretyczna
• Wybrane metody reedukacji posturalnej
Część II praktyczna
• Programy gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej w wybranych wadach postawy
i skoliozach.
• Edukacja chorego i opiekunów
10
24-25. Programy profilaktyki pierwotnej i wtórnej zespołów bólowych kręgosłupa
Część I teoretyczna
• Programy profilaktyki pierwotnej i wtórnej zespołów bólowych kręgosłupa
Część II praktyczna
• Programy gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej w wybranych wadach postawy
i skoliozach
• Programy wybranych szkół pleców
Ło
dz
i
26-27. Wybrane metody i systemy leczenia zespołów bólowych kręgosłupa.
Część I teoretyczna
• Wybrane metody leczenia i profilaktyki nawrotów zespołów bólowych kręgosłupa
(zbk)
Część II praktyczna
• Programy kinezyterapii dla chorych z ostrym zbk
• Programy kinezyterapii i systemy leczenia chorych z podostrymi i przewlekłymi zbk
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
28-29-30. Usprawnianie chorych po leczeniu operacyjnym wybranych schorzeń narządu
ruchu.
Część I teoretyczna
• Wybrane metody leczenia operacyjnego kręgosłupa
• Zabiegi operacyjne w wybranych wadach wrodzonych i nabytych narządu ruchu
Część II praktyczna
• Programy kinezyterapii chorych po leczeniu operacyjnym kręgosłupa
• Programy kinezyterapii chorych po leczeniu operacyjnym stawów kończyn i miednicy
31-32-33. Wybrane metody neurorehabilitacji dzieci i dorosłych.
Część I teoretyczna
• Plastyczność mózgu
• Wybrane metody neurorehabilitacji dzieci i dorosłych
Część II praktyczna
• zaplanowanie programu rehabilitacji w określonych przypadkach klinicznych
• wyznaczenie celów i środków realizacji programu fizjoterapii na określonym etapie
rehabilitacji
34-35. Metody specjalne terapii w środowisku wodnym.
Część I teoretyczna
• Możliwości wykorzystania ćwiczeń w wodzie w rehabilitacji medycznej
Część II praktyczna
• Programy ćwiczeń w wodzie w wybranych przypadkach klinicznych.
Literatura:
1. Buckup K.: Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. PZWL, Warszawa 2003
2. Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 1998
3. Kaltenborn F. M.: Kręgosłup – Badanie manualne i mobilizacje Wyd. Rolewski 1998
4. Kaltenborn F. M.: Manualne mobilizacje stawów kończyn Wyd. Comer 1996
5. Kempf H. D. : Szkoła pleców. SIC 1994
6. Kinalski R.: Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii. Wyd. Med. Urban & Partner,
Wrocław 2002
11
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
7. Kiwerski J., Kowalewski M., Krasuski M.: Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL,
Warszawa 2002
8. Kwolek A. red. Rehabilitacja medyczna. Wyd. Med. Urban & Partner, Wrocław 2003
9. Marciniak W., Szulc A. red.: Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa
2003
10. Mc Kenzie R. A. : The Lumbar Spine – Mechanical Diagnosis and Treatment. Spinal
Publications Ltd N.Z. 1981
11. Mc Kenzie R. A. : Treat Your Own Back . Spinal Publications Ltd. N. Z. 1993
12. Mc. Kenzie R. A. : The Cervical and Thoracic Spine – Mechanical Diagnosis and
Treatment. Spinal Publications Ltd. 1990
13. Milanowska K.: Kinezyterapia. PZWL, Warszawa 1999
14. Nowotny J.: Podstawy Fizjoterapii. Wyd. AWF w Katowicach, Katowice 1998
15. Stodolny J.: Choroba przeciążeniowa kręgosłupa. Wyd. ZL. Natura, Kielce 2000
16. Straburzyński G., Straburzyńska- Lupa A.: Medycyna Fizykalna. PZWL, Warszawa 2001
17. Weiss M., Zembaty A. red.:Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1983
18. Zembaty A.: Kinezyterapia Tom I i II Wyd. Kasper Sp. z o. o. 2003
12
PROTETYKA I ORTOTYKA
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
Semestr
łącznie
II
IV
60
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
20
seminaria
40
-
Forma
zaliczenia
Zaliczenie
z oceną
Cele dydaktyczne:
(po 2 godz.)
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Wykłady
Tematy:
eg
Treści programowe:
o
w
Ło
dz
i
W wyniku procesu kształcenia student określi potrzeby pacjenta w zakresie zaopatrzenia
ortopedycznego. Dobierze i dopasuje zaopatrzenie ortopedyczne w zależności do dysfunkcji.
Oceni przydatność tego zaopatrzenia w procesie usprawniania pacjenta. Przygotuje pacjenta
do zaprotezowania. Oceni poprawność wykonania, funkcjonalność i estetykę wykonanego
przedmiotu ortopedycznego. Omówi zasady doboru i dopasowania zaopatrzenia w zależności
od dysfunkcji.
1. Zaopatrzenie pacjentów w chorobach i uszkodzeniach centralnego układu
nerwowego.
Funkcja przedmiotów ortopedycznych w rehabilitacji pacjentów z mózgowym
porażeniem dziecięcym, niedowładem połowiczym, stwardnieniem rozsianym, chorobą
Parkinsona. Zastosowanie przedmiotów pionizujących, wspomagające poruszanie się,
zabezpieczających przed zmianami zniekształcającymi w obrębie tułowia i kończyn.
Celowość stosowania obuwia ortopedycznego.
2. Zaopatrzenie ortotyczne w schorzeniach i uszkodzeniach neuronu obwodowego.
Uszkodzenia ważniejszych nerwów i splotów nerwowych: nerwu promieniowego,
pośrodkowego, łokciowego, nerwu kulszowego, strzałkowego i piszczelowego, rwa
ramienna i kulszowa . Uszkodzenia u dzieci. Zaopatrzenie ortotyczne w wymienionych
przypadkach, wpływ zaopatrzenia na leczenie usprawniające.
3. Zaopatrzenie ortotyczne stosowane w zmianach zwyrodnieniowo zniekształcających kręgosłupa i stawów kończyn.
Charakterystyka zmian zwyrodnieniowo – zniekształcających w obrębie kręgosłupa
i stawów kończyn, objawy kliniczne, obraz radiologiczny, stosowanie kołnierzy, sznurówek
i aparatów w leczeniu zmian zwyrodnieniowo-zniekształcających.
Wpływ ortez kończyn dolnych na lokomocję pacjenta, ortezy odciążające i korekcyjne.
4. Zaopatrzenie ortotyczne w wadach wrodzonych. Uzupełnienie braków i ubytków
kończyn.
Znaczenie ortez w leczeniu usprawniającym wad wrodzonych klatki piersiowej
i kręgosłupa, najczęściej występujące wady w obrębie klatki piersiowej i kręgosłupa oraz
kończyn, klatka kurza, lejkowata, szewska, kręcz szyi, stopa końska, końsko – szpotawa
i przywiedziona, dysplazja biodra. Problem uzupełnień kosmetycznych i funkcjonalnych
13
w przypadku braków i ubytków w obrębie kończyn, wrodzone amputacje i ubytki
kończyn, amputacji wielokończynowe.
5. Zaopatrzenie ortotyczne w wadach postawy i bocznym skrzywieniu kręgosłupa.
Postawa człowieka w rozwoju osobniczym, postawa prawidłowa i patologiczna, zmienność
postawy, metody oznaczania, zasady wykrywania przykurczów.
Patogeneza i patomechanika skolioz, typy skolioz, badania i dokumentacja,
wykorzystywane zaopatrzenie ortotyczne w skrzywieniach kręgosłupa, wpływ gorsetów
korekcyjnych na tkanki miękkie.
dz
i
6. Zasady dopasowywania i posługiwania się protezami kończyn górnych.
Przygotowanie pacjenta amputowanego do zaprotezowania, postępowanie po
zaprotezowaniu, ćwiczenia samoobsługi, wykorzystanie końcówek specjalnych w życiu
amputowanego, konserwacja protezy, negatywne i pozytywne skutki zaprotezowania,
bariery psychiczne i funkcjonalne u amputowanego .
eg
o
w
Ło
7. Zasady dopasowywania i użytkowania protez kończyn dolnych.
Przygotowanie pacjenta amputowanego do zaprotezowania tymczasowego (pierwotnego)
dopasowanie i pionowanie protez, nauka chodzenia w protezie, ćwiczenie równoważne
i samoobsługi w procesie usprawniania amputowanego, wpływ niepełnosprawności na
życie i otoczenie pacjenta amputacje wielokończynowe, negatywne i pozytywne skutki
zaprotezowania, bariery nie tylko architektoniczne.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
8. Zasady dopasowywania i wpływ ortez stosowanych w zaopatrzeniu po urazach
w obrębie tułowia i kończyn .
Patomechanika złamań i uszkodzeń w obrębie tułowia, złamanie stabilne i niestabilne
kręgosłupa, złamanie patologiczne trzonów kręgów, stosowane zaopatrzenie w tych
przypadkach, zabezpieczenie w złamaniach i pęknięciach żeber, uszkodzenie rdzenia
kręgowego, paraplegia i tetraplegia, wpływ zaopatrzenia tych przypadków na leczenie
usprawniające zaopatrzonych pacjentów. Uszkodzenia w obrębie kończyn górnych
i dolnych: złamania, skręcenia, zwichnięcia, stawy rzekome – komplikacja po złamaniach,
znaczenie ortez w procesie usprawniania w wyżej wymienionych przypadkach.
9. Zaopatrzenie ortopedyczne pacjentów w chorobach reumatoidalnych narządu
ruchu .
Możliwości zaopatrzenia ortopedycznego w chorobach reumatycznych najczęściej
występujące zespoły chorobowe deformacje stawów kończyn górnych i dolnych,
charakterystyczne zniekształcenia rąk i stóp w reumatoidalnym zapaleniu stawów
zniekształcenia w obrębie stawów kręgosłupa i klatki piersiowej w zesztywniającym
zapaleniu stawów kręgosłupa, wyposażenie mieszkania wykorzystanie sprzętu
pomocniczego.
10. Zaburzenia i utrudnienia wynikające ze stosowania przedmiotów
ortopedycznych . Zasady dystrybucji sprzętu ortopedycznego .
Wpływ niepełnosprawności i używanie zaopatrzenia protetyczno-ortotycznego na życie
pacjenta, stosunek środowiska do osób niepełnosprawnych, pozytywne i negatywne skutki
noszenia zaopatrzenia. Zasady przyznawania przedmiotów ortopedycznych i środków
pomocniczych, normy prawne.
14
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
1. Zaopatrzenie pacjentów w chorobach i uszkodzeniach centralnego układu
nerwowego.
Część teoretyczna:
• patogeneza, objawy kliniczne i rokowania w: mózgowym porażeniu dziecięcym,
udarze mózgu, stwardnieniu rozsianym i chorobie Parkinsona .
Część praktyczna:
• badanie pacjenta, dopasowanie omawianego zaopatrzenia , ocena dopasowania.
2. Zaopatrzenie ortotyczne w schorzeniach i uszkodzeniach neuronu obwodowego
o
w
Ło
dz
i
Część teoretyczna:
• patogeneza, objawy kliniczne i rokowanie w zaburzeniach i uszkodzeniach nerwów
i splotów nerwowych, celowość zaopatrzenia wpływ ortez na leczenie usprawniające
zaopatrzonych.
Część praktyczna:
• badanie, praktyczne zastosowanie ortez w omawianych przypadkach, dopasowanie,
ocena skuteczności działania, wykonanie opisu do zaopatrzenia ćwiczenia .
eg
3. Zaopatrzenie ortotyczne stosowane w zmianach zwyrodnieniowo-zniekształcających
kręgosłupa i stawów kończyn .
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Część teoretyczna:
• patogeneza i patomechanika zmian zwyrodnieniowo – zniekształcających w obrębie
trzonów kręgów oraz stawów kończyn górnych i dolnych. Ważniejsze zespoły
chorobowe wpływ zaopatrzenia ortotycznego na życie chorego .
Część praktyczna:
• badanie pacjenta , czytanie zdjęć rtg., dopasowywanie zaopatrzenia w ważniejszych
zespołach chorobowych .
4. Zaopatrzenie ortotyczne w wadach wrodzonych. Uzupełnienie braków i ubytków
kończyn .
Część teoretyczna:
• patogeneza najczęściej występujących wad wrodzonych w obrębie tułowia i kończyn,
celowość zaopatrzenia w omawianych przypadkach, przystosowanie i akceptacja
zaopatrzenia.
Część praktyczna:
• badanie w wybranych przykładach, opis zaopatrzenia, dopasowanie zaopatrzenia oraz
ocena poprawności zalecenia .
5. Zaopatrzenie ortotyczne w wadach postawy i bocznym skrzywieniu kręgosłupa.
Część teoretyczna:
• analiza błędów w postawie w/g tabeli błędów, wpływ stosowanego zaopatrzenia
ortopedycznego na korekcję postawy .
Część praktyczna:
• badanie i wykrywanie najczęściej występujących przykurczów: stawów barkowych,
stawów biodrowych, mm. kulszowo – goleniowych, utrwalonej kifozy piersiowej
i lordozy lędzwiowej .
• badanie i ocena sylwetki wybranych pacjentów, badanie wzajemne, czytanie zdjęć
rtg., dopasowanie zaopatrzenia ortotycznego, ocena tego zaopatrzenia .
15
6. Zasady dopasowywania i posługiwanie się protezami kończyn górnych .
Część teoretyczna:
• wpływ leja protezowego na tkanki miękkie kikuta, wpływ wad kikuta na
zaprotezowanie, pielęgnacja kikuta , systemy sterowania protezami: jednolinkowy,
dwulinkowy i trójlinkowy, sterowanie mioelektryczne, możliwości sterowania .
Część praktyczna:
• badanie pacjenta amputowanego, praktyczna ocena poprawności wykonania protez,
ćwiczenia samoobsługi przy użyciu protez instruktorskich, ćwiczenia związane ze
sterowaniem protezy kończyny górnej .
7. Zasady dopasowywania i użytkowania protez kończyn dolnych.
eg
o
w
Ło
dz
i
Część teoretyczna:
• wpływ przyczyn i poziomu amputacji na zaprotezowanie pacjenta, kikuty
patologiczne, bóle fantomowe, przygotowanie kikuta do zaprotezowania, różnice
w protezowaniu dzieci i osób w podeszłym wieku, obciążenie pionowe i boczne
w protezach: goleni, uda, całej kończyny (proteza z koszem biodrowym), wpływ leja
protezowego na tkanki miękkie kikuta.
Część praktyczna:
• praktyczna ocena dopasowania i pionowania protez kończyn dolnych, ocena chodu
protezowego pacjentów amputowanych na różnych poziomach.
urazach
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
8. Zasady dopasowywania i wpływ ortez stosowanych w zaopatrzeniu po
w obrębie tułowia i kończyn .
Część teoretyczna:
• funkcja,
zastosowanie
i
wpływ
ortez
odciążających,
stabilizujących
i unieruchamiających wykorzystywanych w zaopatrzeniu różnego rodzaju uszkodzeń
w obrębie tułowia i kończyn z uwzględnieniem paraplegii i tetraplegii.
Część praktyczna:
• badanie pacjenta , czytanie zdjęć rtg, dopasowywanie omawianego sprzętu, pionizacja
paraplegików i tetraplegików, jazda aktywna na wózku inwalidzkim .
9. Zaopatrzenie ortopedyczne pacjentów w chorobach reumatoidalnych narządu ruchu .
Część teoretyczna:
• patomechanika zniekształceń w chorobach reumatycznych, stopień zaawansowania
reumatoidalnego zapalenia stawów, stopień wydolności czynnościowej chorych na
r.z.s. w/g Goffona , adaptacja w domu i środowisku .
Część praktyczna:
• badanie pacjenta, ustalanie zaopatrzenia, ocena przydatności tego zaopatrzenia
w życiu codziennym, wady i zalety .
10. Zaburzenia i utrudnienia wynikające ze stosowania przedmiotów ortopedycznych.
Zasady dystrybucji sprzętu ortopedycznego .
Część teoretyczna:
• rola ortez w procesie rehabilitacji, ortezy stabilizujące, odciążające, korekcyjne,
czynnościowe, przystosowanie mieszkania dla osoby niepełnosprawnej – zniesienie
barier, zastosowanie sprzętu do samoobsługi .
Część praktyczna:
• zajęcia praktyczne z pacjentami, ocena przydatności sprzętu na wybranych
przykładach, zasady opisu zleceń na wykonanie indywidualnego zaopatrzenia .
16
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1. Marciniak W., Szulc A. : Wiktora Degi Ortopedia i rehabilitacja,
Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa , 2003 .
2. Myśliborski T. : Zaopatrzenie ortopedyczne, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa ,1985.
3. Przeździak B.: Zaopatrzenie rehabilitacyjne, Wyd. Via Medica, Gdańsk, 2003.
4. Kompendium
protez
OTTO
–
BOCK
–
protezy
kończyny
dolnej,
Wyd. Schiele & Schön, Niemcy ,1993.
5. Kompendium
protez
OTTO
–
BOCK
–
protezy
kończyny
górnej,
Wyd. Schiele & Schön, Niemcy ,1993.
6. Prosnak M.: Podstawy protetyki ortopedycznej Wyd. Centrum Metodyczne Doskonalenia
Nauczycieli Średniego Szkolnictwa Medycznego, Warszawa,1988.
17
PODSTAWY ZARZĄDZANIA I MARKETINGU
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
Semestr
łącznie
II
IV
60
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
20
seminaria
40
-
Forma
zaliczenia
Zaliczenie
z oceną
dz
i
Cele dydaktyczne:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
eg
Treści programowe:
o
w
Ło
Celem nauczanego przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawami zarządzania opieką
zdrowotną. Przedstawienie administracji i organizacji opieki zdrowotnej w Polsce. Ponadto
przedstawienie studentom zagadnień z zakresu public relation, marketingu usług zdrowotnych
oraz prawa medycznego.
1. System ubezpieczeń zdrowotnych. System ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce,
wybranych państwach europejskich i USA. Systemy organizacji i finansowania
ochrony zdrowia. Ubezpieczenie zdrowotne jako źródło finansowania.
2. Administracja i organizacja opieki zdrowotnej w Polsce. Propozycje rozwiązań
systemowych w ochronie zdrowia. Zadania i funkcje instytucji ubezpieczenia
zdrowotnego oraz organów administracji publicznej. Zakres świadczeń zdrowotnych
przysługujących z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego oraz zasady udzielania
świadczeń zdrowotnych.
3. Podstawy zarządzania. Funkcje zarządzania. Zarządzanie przez cele. Zarządzanie
przez jakość.
4. Zarządzanie jednostkami opieki zdrowotnej cz. I. Szpital jako organizacja.
Zarządzanie strategiczne, zarządzanie zasobami ludzkimi. Outsourcing w zakładach
opieki zdrowotnej.
5. Zarządzanie jednostkami opieki zdrowotnej cz. II. Źródła finansowania zakładów
opieki zdrowotnej. Akredytacja zakładów opieki zdrowotnej. Wsparcie informatyczne
procesu zarządzania w placówkach ochrony zdrowia.
6. Techniki zarządzania. Planowanie działań. Analiza SWOT i PEST.
7. Marketing usług zdrowotnych. Istota i koncepcja marketingu. Charakterystyka
rynku usług medycznych. Elementy marketingu-mix. Planowanie i strategia
marketingowa.
8. Public relations w ochronie zdrowia. Rola komunikacji. Budowa strategii
komunikacyjnej.
9. Zasady kontraktowania usług medycznych. Typy kontraktów. Procedura
przetargowa. Formy i zasady prowadzenia działalności gospodarczej. Zamówienia
publiczne.
18
10. Prawo medyczne. Prawa i obowiązki pacjenta i personelu medycznego.
Odpowiedzialność karna.
Ćwiczenia
Tematy:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
1. Finansowanie podstawowej opieki zdrowotnej. Rachunek kosztów w podstawowej
opiece zdrowotnej. Struktura i zasady funkcjonowania POZ.
2. Finansowanie lecznictwa zamkniętego. Rachunek kosztów zakładu opieki
zdrowotnej. Koszty jednostkowe leczenia pacjenta i procedur medycznych.
3. Analiza SWOT. Analiza SWOT jako podstawowe narzędzie oceny czynników
mających wpływ na powodzenie działania jednostki ochrony zdrowia. Określenie
silnych i słabych stron oraz możliwości i zagrożeń w konfrontacji z otoczeniem
rynkowym.
4. Analiza PEST. Ocena sytuacji oraz prognoza zmian w otoczeniu jednostki ochrony
zdrowia. Analiza czynników politycznych, społeczno-kulturowych, ekonomicznych i
technologicznych.
5. Biznes plan dla zakładu opieki zdrowotnej. Biznes plan jako instrument
zarządzania.
6. Public relations w ochronie zdrowia. Komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna.
Planowanie działań PR. Opracowanie projektu kampanii PR.
7. Elementy negocjacji. Pojęcie konfliktu. Przygotowanie warunków do negocjacji.
8. Trening z autoprezentacji. Zdolności interpersonalne. Umiejętność współpracy w
grupie.
9. Dokumentacja medyczna w podstawowej opiece zdrowotnej. Omówienie i
wypełnianie wybranych dokumentów.
10. Zastosowanie programów komputerowych w procesie zarządzania jednostką
ochrony zdrowia. Podsumowanie ćwiczeń.
Literatura:
1. Kulis L, Kulis M, Stylo W., Rachunek kosztów w zakładach opieki zdrowotnej,
Kraków, 1999;
2. Lasota M., Rychlicka A., Ryś A., Stępieil W., Public relations w ochronie zdrowia;
Kraków, 2000;
3. Nogalski R, Rybiceki J., Nowoczesne zarządzanie zakładem Opieki Zdrowotnej.
Toruń, 2002;
4. Shortell S., Kaluzny A., Podstawy zarządzania opieką zdrowotną; Kraków, 2001;
5. Trocki M., Instrumenty zarządzania zakładami opieki zdrowotnej, Warszawa, 2002;
6. Trocki M., Warunki systemowe zarządzania opieką zdrowotną, Warszawa; 2002;
19
DIAGNOSTYKA FUNKCJONALNA I PROGRAMOWANIE REHABILITACJI
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
Semestr
II
III
IV
łącznie
120
120
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
40
80
40
80
seminaria
Forma
zaliczenia
-
Egzamin
dz
i
Cele dydaktyczne:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
Zapoznanie ze specyfiką badania fizjoterapeutycznego w poszczególnych jednostkach
i zespołach chorobowych na potrzeby prowadzenia fizjoterapii. Zapoznanie z zasadami
fizjoterapii i rehabilitacji w podstawowych jednostkach chorobowych. Nauka prawidłowego
planowania prowadzenia fizjoterapii. Opanowanie umiejętności kompleksowego stosowania
fizjoterapii zgodnie z zasadami Polskiej Szkoły Rehabilitacji i najnowszymi osiągnięciami
medycyny.
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji neurologii i neurochirurgii
Rozliczenie godzinowe
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
54
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
18
36
seminaria
-
Treści programowe:
Wykłady (po 2 godz.)
WYKŁAD 1
Rehabilitacja osób z zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego.
Omówienie podstawowych pojęć: porażenie, niedowład.
Ocena stopnia niedowładu: pomiar niesprawności funkcjonalnej (FIM), wskaźnik
funkcjonalny „Repty”, skala Barthel, skala Rankina.
Ocena spastyczności – skala Ashworth.
Etiopatogeneza naczyniowych zaburzeń OUN.
Czynności pielęgnacyjne i profilaktyka powikłań w udarach mózgowych.
Metody usprawniania chorych: czynności samoobsługi, sadzanie i pionizacja, bierne i czynne
formy kinezyterapii, czynności lokomocyjne.
Usprawnianie funkcji mowy, psycho- i socjoterapia.
Omówienie zespołu zaniedbywania i odpychania.
20
WYKŁAD 2
Kompensacja i adaptacja w chorobach ośrodkowego układu nerwowego.
WYKŁAD 3
Usprawnianie chorych ze schorzeniami i urazami obwodowego układu nerwowego cz.I
Budowa nerwów obwodowych.
Charakterystyka niedowładów niedowładów i porażeń wiotkich.
Ocena siły mięśniowej, ocena zaburzeń czucia (powierzchniowe i głębokie).
Metody elektrodiagnostyki: krzywa i/t, wskaźnik akomodacji. Współczesne metody
neurofizjologiczne w ocenie funkcji mięśni i nerwów.
o
w
Ło
dz
i
WYKŁAD 4
Usprawnianie chorych ze schorzeniami i urazami obwodowego układu nerwowego cz. II
Metody fizjoterapeutyczne stosowane w porażeniach wiotkich i niedowładach w zależności
od rozpoznania klinicznego, stanu funkcjonalnego i okresu rehabilitacji.
Pourazowe uszkodzenia splotów i nerwów obwodowych.
Postępowanie po przebytych operacjach w zakresie nerwów – tzw. przeszczepy kablowe.
Choroby współistniejące a stosowane zabiegi fizjoterapeutyczne.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
WYKŁAD 5
Postępowanie fizjoterapeutyczne u osób z przebytymi urazami czaszkowo-mózgowymi.
Mechanizm i patofizjologia urazów czaszkowo-mózgowych. Uogólnione i ogniskowe
uszkodzenia OUN – wstrząśnienie mózgu, stłuczenie i krwiak mózgu, uszkodzenia móżdżku,
urazy pnia mózgu. Krwotoki śródczaszkowe i ich następstwa. Urazy nerwów czaszkowych.
Metody postępowania usprawniającego.
WYKŁAD 6
Rehabilitacja osób po urazach kręgosłupa i rdzenia kręgowego cz.I
Urazowe złamania kręgosłupa- objawy i lokalizacja. Ocena urazów kręgosłupa, cechy
uszkodzenia rdzenia kręgowego. Omówienie pojęcia złamania stabilnego i niestabilnego
kręgosłupa. Zasady postępowania fizjoterapeutycznego.
WYKŁAD 7
Rehabilitacja osób po urazach kręgosłupa i rdzenia kręgowego cz. II
Omówienie cech niestabilności kręgosłupa (odcinek szyjny, piersiowy, lędźwiowokrzyżowy). Kręgozmyk: wrodzony i nabyty, ocena stopnia kręgozmyku. Metody leczenia
zachowawczego i operacyjnego niestabilności i kręgozmyku. Postępowanie usprawniające w
zależności od stanu funkcjonalnego i klinicznego.
WYKŁAD 8
Rehabilitacja osób ze schorzeniami zapalno-immunologicznymi układu nerwowego.
Etiopatogeneza schorzeń zapalno-immunologicznych (zespół Guillaina-Barr`e – zapalenie
wielokorzeniowo-wielonerwowe). Epidemiologia i patogeneza stwardnienia rozsianego (SM)
– przebieg naturalny i modyfikowany farmakoterapią. Rozszerzona skala niewydolności
ruchowej – skala Kurzke`go. Omówienie metod fizjoterapii z uwzględnieniem objawów
i przebiegu schorzenia. Postępowanie rehabilitacyjne w zaburzeniach czynności pęcherza
moczowego.
21
WYKŁAD 9
Postępowanie rehabilitacyjne u osób ze schorzeniami układu pozapiramidowego.
Podział i diagnostyka zespołów pozapiramidowych. Rozgraniczenie postaci hipertonicznohipokinetycznych (zespół Parkinsona), hipotoniczno-hyperkinetycznych (choreo-atetoza),
dystoniczno-hyperkinetycznych (dystonia). Metody usprawniania; ćwiczenia koordynacyjne
i równoważne, ćwiczenia kontaktowo-oporowe, profilaktyka upadków w zależności od stanu
przedmiotowego. Rola i omówienie zasad muzyko-, choreo- i fototerapii. Postępowanie
usprawniające w przypadkach wszczepiania implantów w obrębie jąder podkorowych lub
wzgórza wzrokowego.
i
Ćwiczenia (po 2 godz.)
o
w
Ło
dz
ĆWICZENIE 1
Rehabilitacja chorych z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego cz.1
Podział udarów mózgowych; niedokrwienne i krwotoczne. Zespoły kliniczne i ich ocena
w aspekcie postępowania usprawniającego. Metody postępowania u osób po przebytych
udarach mózgowych: pielęgnacja, zapobieganie powikłaniom, sadzanie i pionizacja,
ćwiczenia bierne i czynne, nauka poprawnego chodu, ćwiczenia równowagi.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
ĆWICZENIE 2
Rehabilitacja chorych z uszkodzeniami OUN cz.2
Zasady usprawniania chorych po przebytych urazach czaszkowo-mózgowych. Postępowanie
po operacyjnym leczeniu guzów mózgu. Usprawnianie chorych po urazach i uszkodzeniach
nerwów czaszkowych. Obowiązujące zasady w usprawnianiu chorych nieprzytomnych.
ĆWICZENIE 3
Usprawnianie chorych po uszkodzeniu rdzenia kręgowego cz.1
Postępowanie usprawniające zależnie od lokalizacji i rodzaju uszkodzeń ( tetra-, trii parapareza).Ocena spastyczności i fizjoterapeutyczne metody zwalczania spastyczności.
Tonoliza – zasada terapii i praktyczne wykorzystanie.
ĆWICZENIE 4
Usprawnianie chorych po uszkodzeniu rdzenia kręgowego cz.2
Ocena i postępowanie w zaburzeniach czynności zwieraczy.
Zaburzenia wegetatywne – pojęcie i przeciwdziałanie hipotonii ortostatycznej.
Metody fizjoterapii oraz sposoby stosowania pomocniczego sprzętu ortopedycznego.
Zastosowanie stołu pionizacyjnego oraz parapodium w rehabilitacji chorych z tetra –
i paraparezą.
ĆWICZENIE 5
Usprawnianie chorych z uszkodzeniami obwodowego układu nerwowego cz.1
Ocena stopnia niedowładu lub porażenia wiotkiego. Badanie siły mięśniowej. Diagnozowanie
rodzaju i lokalizacji uszkodzeń: zespoły korzeniowe, uszkodzenia splotów i nerwów
obwodowych. Postępowanie fizjoterapeutyczne: metody kinezy- i leczenia fizykalnego.
ĆWICZENIE 6
Usprawnianie chorych z uszkodzeniami obwodowego układu nerwowego cz.2
Praktyczna umiejętność wykonania elektrodiagnostyki; wyznaczanie
i wyznaczanie współczynnika akomodacji. Funkcjonalna elektrostymulacja.
krzywej
i/t
22
Praktyczna ocena zaburzeń czucia. Postępowanie w przypadkach przeszczepów nerwów
obwodowych tzw. kablowych.
ĆWICZENIE 7
Postępowanie rehabilitacyjne u osób ze schorzeniami układu pozapiramidowego.
Umiejętność rozgraniczenia postaci zaburzeń pozapiramidowych (choroba Parkinsona,
choreo-atetoza, zespoły dystoniczne). Ocena zaburzeń chodu i nieprawidłowej koordynacji
ruchowej. Ćwiczenia praktyczne w zakresie ćwiczeń: koordynacyjno-sprawnościowych,
kontaktowo-oporowych, równoważnych. Profilaktyka i edukacja chorych przed upadkiem.
Postępowanie z pacjentem po przeszczepach implantów lub zabiegów stareotaktycznych.
w
Ło
dz
i
ĆWICZENIE 8
Postępowanie rehabilitacyjne u chorych ze schorzeniami zapalno-immunologicznymi OUN.
Patogeneza i objawy zapalenia wielokorzeniowo-wielonerwowego (zespół Guillaina- Barre)
- postępowanie usprawniające. Omówienie objawów stwardnienia rozsianego- przebieg
i postacie schorzenia. Postępowanie usprawniające w poszczególnych postaciach SM.
Ocena stopnia zaawansowania choroby i postępów fizjoterapii – rozszerzona skala
niewydolności ruchowej – Kurtzke. Metody psycho- i socjoterapii.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
ĆWICZENIE 9
Metody fizjoterapii w zespołach korzeniowych i rzekomokorzeniowych zespołach bólowych
w oparciu o model biopsychospołeczny.
Etiopatogeneza bólowych zespołów korzeniowych, choroba krążka międzykręgowego.
Lokalizacja i przebieg typowych zespołów korzeniowych. Wybrane metody
kinezyterapeutyczne; ćwiczenia relaksacyjne, analgetyczne pozycje ułożeniowe, metoda Mc
Kenzie. Fizykalne metody leczenia: stosowanie prądów interferencyjnych, TENS,
akupunktura. Zasady kinezyprofilaktyki w bólach krzyża oraz edukacji prozdrowotnej
i terapeutycznej.
Literatura:
1. Kwolek A. (red).: Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo „Urban & Partner”, Wrocław
2003.
2. Mika T.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1996.
3. Stodolny J.: Choroba przeciążeniowa kręgosłupa. Wydawnictwo ZL „Natura”, Kielce.
4. Stodolny J.: Jak chronić swój kręgosłup. Wydawnictwo ZL „Natura”, Kielce.
5. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 2004..
6. Zembaty A. (red).: Kinezyterapia. Wydawnictwo „Kasper” Sp. z o.o., 2003.
23
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji (reumatologia)
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
22
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
6
16
seminaria
-
Treści programowe:
dz
i
Wykłady (po 2 godz.)
w
Ło
WYKŁAD 1
Podstawy i specyfika rehabilitacji w chorobach reumatycznych.
Diagnostyka fizjoterapeutyczna w chorobach reumatycznych.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
WYKŁAD 2
Postępowanie fizjoterapeutyczne w reumatoidalnym zapaleniu stawów, zesztywniającym
zapaleniu kręgosłupa, kolagenozach.
Skale oceny aktywności i skuteczności leczenia chorych z reumatoidalnym zapaleniem
stawów stosowane w praktyce fizjoterapeutycznej.
WYKŁAD 3
Choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych i kolanowych. Zwyrodnienie wielostawowe.
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa.
Zasady postępowania rehabilitacyjnego w chorobie zwyrodnieniowej stawów.
Ćwiczenia (po 2 godz.)
ĆWICZENIE 1
Reumatoidalne zapalenie stawów. Diagnostyka, planowanie i prowadzenie programu
fizjoterapii u chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Prezentacja chorych.
ĆWICZENIE 2
Programowanie fizjoterapii u chorych z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa.
Fizjoterapia w toczniu układowym, sklerodermii, mieszanej chorobie tkanki łącznej
i zespołach nakładania.
Prezentacja chorych. Diagnostyka, planowanie i prowadzenie programu fizjoterapii.
ĆWICZENIE 3
Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa, stawów kolanowych
i biodrowych. Zwyrodnienie wielostawowe. cz. 1
Prezentacja chorych. Diagnostyka, planowanie i prowadzenie programu fizjoterapii.
24
ĆWICZENIE 4
Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa, stawów kolanowych
i biodrowych. Zwyrodnienie wielostawowe. cz. 2
Prezentacja chorych. Diagnostyka, planowanie i prowadzenie programu fizjoterapii.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1.
Banister R.: Neurologia kliniczna &-medicalpress, Oxford, UK, 1992.
2.
Gooding G.S. i wsp.: Metody terapii wpływające na przebieg stwardnienia rozsianego,
Neurology 1, 2003, 39-51.
3.
Kinalski R.: Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii. Urban & Partner, Wrocław 2002,
wydanie I.
4.
Kiwerski J.: Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL, Warszawa 2001, wydanie II.
5.
Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna, Urban s Partner, Wrocław, 2003.
6.
Marciniak W., Szulc A.: Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Tom I + II. PZWL,
Warszawa 2003, wydanie I.
7.
Mika T., Kasprzak W.: Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2003, wydanie IV.
8.
Mika T.: Fizykoterapia, PZWL Warszawa, 1998.
9.
Milanowska K., Dega W.: Rehabilitacja medyczna, PZWL Warszawa,1998.
10.
Nowotny J.: Podstawy fizjoterapii. Podstawy teoretyczne i wybrane aspekty
praktyczne. Kasper, Kraków 2004, wydanie IV.
11.
Przeździak B.: Zaopatrzenie rehabilitacyjne. Via Medica, Gdańsk 2003, wydanie I.
12.
Spodarczyk K.: Patologia narządu ruchu. PZWL, Warszawa 2002, wydanie I.
13.
Straburzyńska-Lupa A. , Straburzyński G.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 2003,
wydanie III.
14.
Weiss M., Zembaty A.: Fizjoterapia, PZWL 1983.
15.
Zembaty A.: Kinezyterapia tom I, Wydawnictwo „Kasper" , Kraków 2002, wydanie I
16.
Zembaty A.: Kinezyterapia tom II, Wydawnictwo „Kasper”, Kraków 2003, wydanie I.
17.
Zimmermann-Górska I.: Choroby reumatyczne. PZWL Warszawa 1993.
25
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji (geriatria)
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
14
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
6
8
seminaria
-
Treści programowe:
Ło
dz
i
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
1. Zdrowie publiczne w kontekście starzenia się ludności w Polsce i w świecie.
Starzenie się ludności – problemy i wyzwania. Biologia starzenia się. Dane demograficzne
i epidemiologiczne dotyczące zachorowalności, chorobowości i umieralności osób starszych
zamieszkałych w środowisku domowym i w instytucji. Geriatria jako przyszłość w
medycynie. Kluczowa rola lekarza pierwszego kontaktu. Choroby wieku podeszłego – „in
ageing” i „off ageing”. Najczęstsze przyczyny inwalidztwa (choroby układu ruchu, układu
krążenia, udar mózgu). Organizacja opieki geriatrycznej. Standardy opieki geriatrycznej.
Organizacja szpitala geriatrycznego. Opieka instytucjonalna. Oczekiwania osób starszych na
świadczenia opiekuńczo-pielęgnacyjne.
2. Wielochorobowość jako bariera w rehabilitacji osób starszych
Choroby układu krążenia w wieku starszym. Choroby układu ruchu. Zespoły psychogeriatryczne (3D). Zaburzenia endokrynologiczne w podeszłym wieku. Infekcje w podeszłym
wieku. Zespół metaboliczny u osób starszych. Leczenie farmakologiczne w starszym wieku.
Polipragmazja. Pielęgnowanie chorego w podeszłym wieku. Wielochorobowość, mniejszy
potencjał odtwarzania utraconego poziomu sprawności a także problemy finansowe i
społeczne jako bariery utrudniające rehabilitację osób starszych. Czy prewencja chorób
układu krążenia w starszym wieku jest uzasadniona? Czy prewencja chorób nowotworowych
w starszym wieku jest uzasadniona? Możliwości interwencji zapobiegawczej w podeszłym
wieku. Metody działań zapobiegawczych w geriatrii: promocja zdrowia, profilaktyka
pierwotna, wtórna, czynniki ryzyka, strategia populacyjna i zwiększonego ryzyka.
3. Rehabilitacja w geriatrii
Kluczowa rola rehabilitacji w opiece geriatrycznej. Spójność rehabilitacji i prewencji
w opiece nad osobami starszymi. Podstawowym celem powinno być podtrzymanie
i przywrócenie zdolności do wykonywania podstawowych (ADL) a następnie złożonych
(IADL) czynności życia codziennego. Rola aktywności ruchowej w promocji zdrowia,
prewencji chorób i rehabilitacji u osób starszych. Patofizjologiczne podstawy ograniczenia
zdolności do wysiłku wraz z wiekiem. Aktywność ruchowa osób starszych. Zalecenia
dotyczące promowania, programowania i monitorowania aktywności ruchowej u osób
starszych. Sprawność i samodzielność osób starszych. Zapobieganie chorobom
i niepełnosprawności w starszym wieku. Rehabilitacja w geriatrii - medycyna oparta na
dowodach.
26
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
w
Ło
dz
i
1. Całościowa Ocena Geriatryczna. Rehabilitacja kardiologiczna u osób starszych.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe w geriatrii – odrębności wieku podeszłego. Całościowa
Ocena Geriatryczna. Ocena sprawności funkcjonalnej: ADL i IADL. Ocena równowagi
i zaburzeń chodu. Upadki jako problem geriatryczny. Osteoporoza. Ocena funkcji
umysłowych. Funkcje poznawcze (MMSE) i ocena depresji (GDS). Otępienia – rodzaje
i różnicowanie. Odleżyny – przyczyny, zapobieganie i leczenie. Nietrzymanie moczu i stolca.
Cukrzyca, hipoglikemia, choroby tarczycy. Ocena jakości życia osób starszych. Żywienie
osób starszych. Aktualne zalecenia żywieniowe wg WHO. Żywienie i ocena stanu odżywienia
u osób starszych. Pomiar % zawartości tkanki tłuszczowej, BMI, WHR, obwodów ramienia
i łydki. Ocena MNA. Nadwaga i otyłość u osób starszych jako bariera w rehabilitacji.
Niedożywienie u osób starszych – diagnostyka kliniczna i biochemiczna, zapobieganie,
leczenie. Niedożywienie u osób starszych jako bariera w rehabilitacji.
Ocena wydolności fizycznej i tolerancji wysiłkowej. Ocena aktywności ruchowej.
Programowanie, monitorowanie i bezpieczeństwo treningu u pacjentów z chorobami układu
krążenia.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
2. Rehabilitacja układu ruchu u osób starszych. Rehabilitacja u zniedołężniałych osób
starszych.
Patofizjologiczne zmiany zachodzące w układzie ruchu wraz z wiekiem. Proces starzenia się
związany jest z szeregiem zmian strukturalnych i czynnościowych: zmniejszaniem się
beztłuszczowej masy ciała (lean body mass – LBM), wzrostem procentowej zawartości tkanki
tłuszczowej, zmniejszaniem się masy (sarkopenia) i siły mięśni szkieletowych, spadkiem
elastyczności mięśni, ścięgien i więzadeł. Spadek masy, siły i mocy mięśni szkieletowych jest
częstą przyczyną niepełnosprawności i braku stabilności posturalnej. Badania z ostatnich lat
wykazują, że możliwy jest wzrost masy i siły mięśniowej pod wpływem treningu o
charakterze siłowym (oporowym) u osób starszych, nawet w bardzo zaawansowanym wieku.
Osoby starsze poddane treningowi siłowemu mają procentowy przyrost masy i siły
mięśniowej podobny do osób młodych. Poprawie ulega również gibkość, równowaga
i koordynacja ruchów.
Praktyczna ocena sprawności układu ruchu – siła i moc mięśniowa. Ocena aktywności
ruchowej. Ocena równowagi i zaburzeń chodu. Upadki jako problem geriatryczny.
Zniedołężniała osoba starsza w środowisku domowym i w instytucji. Hospitalizowany pacjent
w podeszłym wieku. Pacjent z otępieniem i innymi zespołami psycho-geriatrycznymi. Pacjent
leżący – problematyka odleżyn. Nietrzymanie moczu i stolca.
Wykorzystanie środków terapeutycznych fizjoterapii (kinezyterapia, fizykoterapia i masaż),
terapii zajęciowej, psychoterapii i poradnictwa psychologicznego w rehabilitacji osób
starszych. Kinezyterapia - ćwiczenia lecznicze i metody kinezyterapeutyczne. Ćwiczenia
lecznicze wykorzystujące różne rodzaje skurczu mięśnia (izometryczny, izotoniczny
i izokinetyczny) i pracy mięśniowej (statycznej i dynamicznej) do utrzymania lub poprawy
ruchomości w stawach, a także siły, mocy i wytrzymałości mięśniowej. Ćwiczenia
koordynacji ruchów, pionizacji, nauki chodzenia, ćwiczenia ogólnokondycyjne. Profilaktyka
upadków.
Fizykoterapia - światłolecznictwo, elektroterapia, laseroterapia, termoterapia, balneoterapia,
masaż, akupunktura, leczenie polem magnetycznym i ultradźwiękami. Wskazania
i przeciwwskazania do stosowania tych metod u osób starszych. Znaczenie masażu
leczniczego.
27
Zaopatrzenie ortopedyczne: protezy, ortezy i sprzęt pomocniczy (kule, laski, podpórki, wózki,
specjalne obuwie). Urządzenia ułatwiające samoobsługę i zapewniające bezpieczeństwo (np.
odpowiednie wyposażenie kuchni i łazienki, sprzęt ułatwiający mycie i ubieranie się).
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1. Beers MH, Berhow R: The Merck mannual of geriatrics. Merck & Co., Inc. Whitehouse
Station, N.J. 3-th Edition, 2000.
2. Borowiak E, Kostka T: Ocena sprawności funkcjonalnej osób starszych na podstawie
badań przeprowadzonych wśród mieszkańców Łodzi. Materiały VI Seminarium CINDIŁódź 2002, Spała 18-19.10.2002, 13.
3. Borowiak E, Kostka T: Ocena sprawności funkcjonalnej osób starszych na podstawie
badań przeprowadzonych wśród mieszkańców Łodzi. Postępy w profilaktyce i leczeniu
przewlekłych chorób niezakaźnych, WHO CINDI Łódź 2003, 264-272.
4. Borowiak E, Kostka T: Ocena stanu odżywienia (Mini Nutritional Assessment - MNA)
w populacji starszych mieszkańców Łodzi. Pielęgniarstwo XXI Wieku 2003; 4: 25-30.
5. Dega W, Milanowska K (red). Rehabilitacja Medyczna. PZWL, Warszawa 1993.
6. Kostka T.: Fizjo-patologiczne aspekty starzenia się - możliwość oddziaływania przez
trening fizyczny na sprawność fizyczną. Przeg Lek 2000; 57: 474-476.
7. Kostka T.: Programowanie aktywności ruchowej u osób starszych. Medicina Sportiva
2003; 57 (Suppl. 1): S37-S44.
8. Kostka T.: Sarkopenia - definicja i implikacje kliniczne. Pol. Merk. Lek. 1999; 6,32, 8991.
9. Kostka T.: Trening siłowy (oporowy) w promocji zdrowia i rehabilitacji. Pol. Merk. Lek.
2002; XIII, 78, 520-523.
10. Kozłowski S, Nazar K (red.). Wprowadzenie do fizjologii klinicznej. PZWL, Warszawa
1995
11. Kwolek A (red). Rehabilitacja Medyczna. Urban & Partner, Wrocław 2003
12. Podbielkowski J, Chydziński W, Garwacka-Jodis I, Górski W, Nejman B, Nowak A:
Rehabilitacja wieku podeszłego. Klinika. Rehabilitacja 1994; VIII: 30-34.
13. Szukalski P: Proces starzenia się społeczeństw Europy: spojrzenie perspektywiczne.
Gerontologia Polska 1998; 6: 51-55.
14. Timiras P.S.. Physiological basis of aging and geriatrics. CRC Press 2003.
15. Żak M: Rehabilitacja w procesie leczenia osób starszych. Gerontologia Polska 2000; 8:
12-18.
16. Zembaty A (red). Kinezyterapia. Wydawnictwo „Kasper” Sp. z o.o., Kraków 2002.
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji( choroby układu oddechowego)
28
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
22
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
6
16
seminaria
-
Treści programowe:
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
1. Wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii układu oddechowego.
Zarys budowy układu oddechowego : Jama nosa, zatoki przynosowe, gardło, krtań ,tchawica,
oskrzela i płuca. Mechanizmy obronne układu oddechowego rola śluzu oskrzelowego,
czynność aparatu rzęskowego. Odrębności układu oddechowego u dzieci: krótkość dróg
oddechowych, wąskość dróg oddechowych, cienkość ścian, właściwości błony śluzowej dróg
oddechowych, budowa klatki piersiowej i szczególne właściwości płuc.
Zaburzenia regulacji oddychania; Zaburzenia wentylacji płuc, postacie zaburzeń wentylacji:
ograniczająca, zaporowa i mieszana; Zaburzenia przepływu krwi przez naczynia włosowate
płuc; Zaburzenia stosunku wentylacji pęcherzykowej do przepływu krwi przez naczynia
włosowate płuc; zaburzenia dyfuzji gazów.
Ćwiczenia oddechowe – cele i zadania, wskazania i przeciwwskazania. Rodzaje zabiegów
fizjoterapeutycznych w zaburzeniach czynności układu oddechowego: inhalacje,
światłolecznictwo, elektroterapia, ultradźwięki, masaż leczniczy. Wpływ wysiłku fizycznego
na czynność układu oddechowego: zmiany czynności układu oddechowego podczas wysiłku
fizycznego, Cele stosowania wysiłku fizycznego u chorych na przewlekłe choroby układu
oddechowego.
2. Rehabilitacja oddechowa w chorobach układu oddechowego. – Astma oskrzelowa,
POCHP
Definicja astmy wg GINA. Etiologia i patogeneza. Zmiany patomorfologiczne. Objawy
i przebieg choroby. Leczenie astmy oskrzelowej. Ćwiczenia oddechowe- cele i zadania.
Postępowanie w zagrażającym napadzie lub podczas niewielkiego napadu duszności.
Psychoterapia. Ćwiczenia ogólnie usprawniające. Zajęcia sportowo-rekreacyjne.
Najnowsza definicja POCHP. Etiologia i patogeneza. Problemy nikotynizmu- zasady
prewencji i edukacja chorych. Podział na przewlekłe zapalenie oskrzeli i rozedmę płuc.
Objawy i przebieg choroby. Leczenie farmakologiczne. Pozycje drenażowe w przewlekłym
zapaleniu oskrzeli. Skuteczny kaszel. Oklepywanie i masaż mięśni klatki piersiowej.
Ćwiczenia oddechowe w rozedmie płuc.
3. Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego .– Rozstrzenie oskrzeli, wysiękowe
zapalenie opłucnej, mukowiscydoza.
Definicja rozstrzeni oskrzeli. Etiologia i patogeneza. Objawy i przebieg choroby. Leczenie
farmakologiczne .Pozycje drenażowe. Topografia segmentów oskrzelowo-płucnych.
Kinezyterapia oddechowa. Ćwiczenia ogólnie usprawniające.
Wysiękowe zapalenie opłucnej – etiologia, zmiany patomorfologiczne. Objawy i przebieg
choroby. Leczenie farmakologiczne . Pozycje ułożeniowe. Ćwiczenia oddechowe. Ćwiczenia
ogólnie usprawniające. Mukowiscydoza- fizjopatologia. Objawy i przebieg choroby. Leczenie
farmakologiczne. Różne techniki fizjoterapii: kaszel, odksztuszanie, drenaż ułożeniowy,
autogenny, maska PEP. Flutter, wysokoczęstotliwościowy ucisk na klatkę piersiową.
Ćwiczenia ogólnie usprawniające.
29
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
1. Diagnostyka przed rozpoczęciem rehabilitacji oddechowej.
Zasady badań czynnościowych w chorobach dróg oddechowych.
Kontrola środowiska , indywidualizacja wskazań do eliminacji i edukacji.
Diagnostyka chorób alergicznych. Próby czynnościowe układu oddechowego.
Definicja spirometrii. Czynniki wpływające na zmienność wyników spirometrii. Wskaźniki
spirometryczne. Wskazania i przeciwwskazania do spirometrii. Badania spirometryczne
w różnych postaciach zaburzeń wentylacji. Technika spirometrii .Rodzaje spirometrów.
w
Ło
dz
i
2. Zasady prewencji w schorzeniach układu oddechowego.
Prewencja pierwotna (Zindywidualizowane unikanie znanych przyczyn.) Prewencja wtórna
(trening , zapobieganie zaostrzeniom ). Edukacja w zakresie przyczyn, samokontroli.
Diagnostyka chorób alergicznych .
Kwestionariusze wywiadów alergologicznych. Technika wykonywania testów skórnych
punktowych, komercyjnych i natywnych. Ocena odczynu. Technika wykonywania testów
naskórkowych płatkowych. Ocena wyników testów. Badania immunologiczne.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
3. Metody rehabilitacji oddechowej w wybranych chorobach układu oddechowego.
Przewlekła obturacyjna choroba płuc ( POCHP) – pomiary CO2, pikflometria., tlenoterapia.
Astma oskrzelowa – ćwiczenia oddechowe, techniki wydłużonego wydechu. pikflometria.
Mukowiscydoza – metody drenażu oskrzeli. Bodypletyzmografia. Metody doboru
odpowiedniego inhalatora ( badania In-check).
4. Aerozoloterapia i tlenoterapia.
Rodzaje aerozoli. Podstawowa charakterystyka aerozoli. Właściwości mechaniczne aerozoli.
Metody rozpraszania aerozoli(za pomocą sprężonego powietrza, energii ultradźwiękowej, za
pomocą działania siły odśrodkowej). Wibroaerozole.
Termoaerozole. Inhalatorki
indywidualne. Przedłużacze „spacery” .Wskazania i przeciwwskazania do aerozoloterapii.
Tlenoterapia – wprowadzenie. Wskazania i przeciwwskazania do tlenoterapii. Leczenie
tlenem.
Literatura:
1. Alkiewicz J., Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego u dzieci
i dorosłych. Wyd. Volumed Wrocław 1995 , 424-425
2. Doboszyńska A., Wrotek Katarzyna, Badania czynnościowe układu oddechowego.
Wyd. Lek. PZWL W-wa 1999, 19
3. Rosławski A. Woźniewski M: Wybrane zagadnienia z fizjologii i patofizjologii układu
oddechowego „ Fizjoterapia oddechowa”, wyd. AWF Wrocław 1995,7 – 13.
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w chirurgii onkologii i medycynie
paliatywnej
30
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
18
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
6
12
seminaria
-
Treści programowe:
Ło
dz
i
Wykłady (po 2 godz.)
Wykład 1. Specyfika operacyjnego leczenie chorób onkologicznych z zakresu głowy i szyi
oraz sutka – uwarunkowania potrzeb rehabilitacji pooperacyjnej: porażenia nerwów
czaszkowych, obrzęk limfatyczny kończyny górnej, poprawa sprawności ogólnej,
rehabilitacja głosu.
Wykład 2. Rehabilitacja w onkologii. Opieka paliatywna - hospicja - problem usprawniania.
o
w
Wykład 3. Zajęcia kinezyterapii, fizykoterapii i hydroterapii w onkologii.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Ćwiczenie 1. Omówienie ćwiczeń w odciążeniu dla kobiet po leczeniu raka piersi oraz
ćwiczeń zespołowych w grupach instruktażowych dla pacjentek po leczeniu operacyjnym,
chemio- i radioterapii.
Ćwiczenie 2. Omówienie ćwiczeń zespołowych dla pacjentów z obrzękiem limfatycznym
kończyny górnej strony operowanej oraz ćwiczenia nauki automasażu z elementami drenażu
limfatycznego kończyny górnej strony operowanej.
Ćwiczenie 3. Ćwiczenia zespołowe w grupie dla pacjentów z zaburzeniem stabilizacji łopatki
i innych wad postawy wynikających z przebytej operacji.
Literatura:
1. Kordek R., Onkologia – podręcznik dla studentów i lekarzy, Medical Press S.C. Gdańsk
2003.
2. Krzaklewski Maciej, Onkologia kliniczna, wydaw. Med. Borgis, Warszawa 2001.
3. Kwolek A,, Rehabilitacja kliniczna, wyd. Med. Urban & Partner, Wrocław 2003, rozdział
1.17. Rehabilitacja w onkologii – Marek Woźniewski.
4. Pawlicki M., Elementy diagnostyki nowotworów złośliwych, alfa-medica press, BielskoBiała 2001.
Przedmiot:
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w ortopedii
i traumatologii
31
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
38
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
14
24
seminaria
-
Treści programowe:
Wykłady (po 2 godz.)
Wykład 1. Badanie ortopedyczne: stan ortopedyczny ogólny odcinkowy i miejscowy.
dz
i
Wykład 2. Programowanie leczenia wspomagającego w złamaniach kości kończyny
górnej.
Ło
Wykład 3. Programowania leczenia wspomagającego w złamaniach kości kończyny
dolnej i miednicy.
w
Wykład 4. Programowanie leczenia usprawniającego w złamaniach kręgosłupa.
o
Wykład 5. Programowanie i rola leczenia usprawniającego w obrażeniach tkanek
miękkich i obrażeniach przeciążeniowych.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
Wykład 6. Etiopatogeneza, podział i objawy kliniczne, diagnostyka i leczenie
pourazowych zapaleń kości (p.z.k). Rola leczenia usprawniającego w p.z.k.
Wykład 7. Podział, diagnostyka i współczesne metody leczenia nowotworów kości. Rola
leczenia usprawniającego pacjentów po leczeniu operacyjnym nowotworów.
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Ćwiczenie 1. Badanie ortopedyczne:
• demonstracja filmu
• badanie chorych przy łóżku
Ćwiczenie 2. Złamanie śródstawowe: Definicja, mechanizm złamań, objawy kliniczne,
diagnostyka obrazowa, pierwsza pomoc, leczenie zachowawcze, czynnościowe
i operacyjne, powikłania.
Ćwiczenie 3. Osteoporoza: definicja, metabolizm kości, objawy kliniczne i diagnostyka
obrazowa, współczesne metody leczenia. Rola kinezy i fizykoterapii w profilaktyce
osteoporozy.
Ćwiczenie 4. Powikłania ogólne i miejscowe po obrażeniach układu ruchu: podział
powikłań, możliwości zapobiegania powikłaniom, diagnostyka kliniczna i obrazowa. Rola
fizyko i kinezyterapii w leczeniu powikłań układu narządu ruchu.
Ćwiczenie 5. Amputacja: przyczyny, poziomy i technika amputacji w obrębie kończyn
górnych i dolnych. Rola leczenia usprawniającego chorych po amputacjach kończyn.
Ćwiczenie 6. Obrażenia ręki: przyczyny i epidemiologia, leczenie chirurgiczne. Rola
leczenia usprawniającego w kompleksowym postępowaniu u chorych z obrażeniami ręki.
Literatura:
1. Kwolek A. (red).: Rehabilitacja Medyczna.
Wydawnictwo „Urban & Partner”,
32
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Wrocław 2003.
2. Mika T.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1996.
3. Nowotny I.: Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narządu ruchu. Podręcznik dla
studentów AWF, Wyd. AWF, Katowice 2000.
4. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 2004.
5. Tylman D., Dziak A. (red).: Traumatologia narządu ruchu.PZWL, Warszawa 1987.
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w ginekologii i położnictwie.
33
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
20
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
8
12
seminaria
-
Treści programowe:
Wykłady (po 2 godz.)
eg
Ćwiczenia (po 4 godz.)
o
w
Ło
dz
i
Wykład 1. Praktyczne podstawy anatomii i fizjologii układu moczowo-płciowego
u kobiety
Wykład 2. Rodzaje nietrzymania moczu (NM). Współczesne poglądy na patofizjologię
NM u kobiet. Sposoby leczenia NM u kobiet.
Wykład 3. Zaburzenia statyki narządu płciowego u kobiet.
Wykład 4. Znaczenie fizjoterapii w leczeniu i profilaktyce NM oraz zaburzeń statyki
narządu płciowego u kobiet.
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
Ćwiczenia 1. Praktyczne aspekty zajęć w szkole rodzenia.
Ćwiczenia 2. Postępowanie przed i po zabiegach operacyjnych, w ciąży i połogu.
Ćwiczenia 3. Fizykoterapia przepony moczowo-płciowej.
Literatura:
1. Fijałkowski Wł., Michalczyk H., Markowska R., Sadowska L. : Rehabilitacja
w położnictwie i ginekologii, Wydawnictwo AWF Wrocław 1998
2. Kozłowska J. : Teoria i praktyka rehabilitacji w ginekologii i położnictwie, Wyd.
Skrypt. AWF Kraków nr 112, Kraków 1991
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w kardiologii.
Rozliczenie godzinowe:
34
Rok
studiów
II
Semestr
III - IV
łącznie
22
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
6
16
seminaria
-
dz
Ło
Wykłady (po 2 godz)
Tematy:
Test wysiłkowy – rola i znaczenie w rehabilitacji kardiologicznej
test wysiłkowy – omówienie wskazań i przeciwwskazań
zasady wykonywania
wskazania do przerwania testu
interpretacja wyniku
co dalej z chorym ?
i
Treści programowe:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Aktywność fizyczna w zapobieganiu i leczeniu chorób układu sercowonaczyniowego.
rola kontrolowanego wysiłku w zapobieganiu schorzeniom układu sercowonaczyniowego
rola kontrolowanego wysiłku w leczeniu schorzeń układu sercowonaczyniowego
Związki psychologii z kardiologia – zarys teorii
praca psychologa z pacjentem , diagnoza psychologiczna
psychologiczne,
społeczne
i
środowiskowe
czynniki
na patogenezę i przebieg choroby niedokrwiennej serca
miejsce psychologii klinicznej w rehabilitacji kardiologicznej
mające
wypływ
Ćwiczenia (po 4 godz.)
Tematy:
1. Podstawy anatomii i elektrofizjologii serca.
Zapoznanie z technika badania EKG: zapis 12-odprowadzen (morfologia
krzywej EKG, pochodzenie załamków), podstawy interpretacji EKG: cechy
niedokrwienia mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu jako przeciwwskazanie do
rozpoczęcia rehabilitacji lub jej kontynuacji.
2. Rola i znaczenie rehabilitacji kardiologicznej w przywracaniu chorych
z chorobami układu sercowo-naczyniowego (po zawale , po PTCA, po CABG) do
pełnej sprawności psychofizycznej.
Zapoznanie się z dokumentacją chorych kwalifikowanych do usprawnienia , wywiad
dotyczący obecnej choroby, wywiad rodzinny . czynny udział w jednym z etapów
usprawniających chorych po zawale w Pracowni Rehabilitacji Kardiologicznej
(pomiar ciśnienia i tętna , przygotowywanie ergometrów rowerowych do pracy z
chorym ) . Omówienie wyników ćwiczeń z asystentem prowadzącym .
3. Etapy rehabilitacji kardiologicznej
35
Przygotowanie pacjenta do rehabilitacji, weryfikacja badań klinicznych,
programowanie cyklu ćwiczeń pod kontrola asystenta. Standardy rehabilitacji w
chorobie niedokrwiennej serca, zwale serca, po zabiegach na naczyniach wieńcowych
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
Literatura:
1. Interna Harrisona - praca zbiorowa . Wydawnictwo - Czelej 2000
2. Standardy Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej PTK – www.pt.kardio.pl
i
4. Diagnostyka nadciśnienia tętniczego – ABPM.
Całodobowe monitorowanie ciśnienia - zapoznanie ze sprzętem, przygotowanie
pacjenta i sprzętu do badania
Znaczenie wyniku badanie w diagnostyce i ustaleniu postępowania leczenia,
samodzielne wykonywanie badania
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji w pediatrii.
36
Rozliczenie godzinowe
Rok studiów
Semestr
II
III-IV
łącznie
30
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
10
20
seminaria
-
Treści programowe:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
1. Planowanie i kontrola procesu rehabilitacji u dzieci, u których rozpoznano
nieprawidłowości związane z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego
2. Planowanie i kontrola procesu rehabilitacji u dzieci z mózgowym porażeniem
dziecięcym
3. Planowanie i kontrola procesu rehabilitacji u dzieci z chorobami układu oddechowego,
kompleksowość postępowania usprawniającego w mukowiscydozie
4. Planowanie i kontrola procesu rehabilitacji u dzieci z chorobami układu oddechowego,
postępowanie usprawniające w chorobach płuc i opłucnej
5. Planowanie i kontrola procesu rehabilitacji u dzieci z chorobami narządu ruchu
Ćwiczenia (po 2 godz.)
Tematy:
1. Wybrane zagadnienia z propedeutyki pediatrii .
Auksologia. Okresy ontogenezy człowieka. Trend sekularny. Akceleracja rozwoju. Rozwój
fizyczny dziecka. Metody oceny rozwoju fizycznego. Żywienie dzieci zdrowych. Szczepienia
ochronne.
2. Odrębności anatomiczno – fizjologiczne wieku dziecięcego w zakresie układu krążenia,
oddechowego , nerwowego i narządu ruchu . Znaczenie znajomości norm pediatrycznych dla
planowania rehabilitacji u dzieci.
3. Wybrane zagadnienia z neonatologii
Fizjologia okresu noworodkowego. Pielęgnacja zdrowego noworodka.
Wcześniactwo. Dystrofia wewnątrzmaciczna. Zespół zaburzeń oddychania. Zakażenia
wewnątrzmaciczne. Urazy okołoporodowe.
Planowanie rehabilitacji u noworodków.
4. Podstawy neurofizjologii okresu niemowlęcego
Fizjologia i patologia rozwoju psychoruchowego w pierwszym roku życia. Znaczenie
powikłań okresu okołoporodowego na rozwój psychoruchowy w okresie niemowlęcym.
5. Podstawy badania przedmiotowego dziecka z uwzględnieniem metodyki badania układu
nerwowego i narządu ruchu.
Badania diagnostyczne jako podstawa tworzenia , weryfikacji i modyfikacji programu
rehabilitacji.
Kolokwium zaliczeniowe.
37
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Literatura:
1. Czochańska J., Badanie i ocena neurorozwojowa niemowląt i noworodków ,
Wydawnictwo Folium, Lublin 1995
2. Górnicki B., B. Dębiec, J. Baszczyński Pediatria t. I i II - B ( red. dz. zbior.) PZWL,
Warszawa, 1995
3. Krawczyński M., Propedeutyka pediatrii, PZWL, Warszawa, 2002
4. Krawczyński M., Norma kliniczna w pediatrii , ( red.), PZWL, 2005
5. Kubika K., Kawalec W., Pediatria - ( red.), PZWL, Warszawa, 1999
6. Tecklin J. S., Fizjoterapia pediatryczna , 2002
38
SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III
łącznie
90
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
30
60
seminaria
-
Forma
zaliczenia
Egzamin
dz
i
Cele dydaktyczne:
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
Wprowadzenie pojęcia sportu niepełnosprawnych, wraz z krótkim rysem historycznym
i regulacjami prawnymi dotyczącymi sportu niepełnosprawnych w Polsce i na świecie.
Zapoznanie z organizacjami zajmującymi się sportem niepełnosprawnych w Polsce,
możliwością uprawiania sportu na poziomie rekreacyjnym i wyczynowym przez osoby
z różnymi niepełnosprawnościami oraz metodami kwalifikacji do różnych kategorii
niepełnosprawności. Zapoznanie ze specyfiką problemów klinicznych u osób
niepełnosprawnych uprawiających sport i doboru dyscyplin sportowych dla osób z różnymi
dysfunkcjami. Opanowanie umiejętności aktywnej jazdy na wózku inwalidzkim oraz
nauczenie tej jazdy pacjenta.
Treści programowe:
Wykłady (po 2 godz.)
Tematy:
1. Niepełnosprawność- wprowadzenie pojęć podstawowych.
Podstawowe modele niepełnosprawności: medyczny i społeczny
Podstawowe pojęcia, które według WHO zawiera ten termin:
• Uszkodzenia
• Niepełnosprawność pierwotna i wtórna
Niepełnosprawność- definicja, przyczyny, etiologia:
Wzrok, słuch, choroby neurologiczne, choroby narządu ruchu, zespoły medyczne,
choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego, depresja, upośledzenie
umysłowe.
2. Cel i zadania sportu osób niepełnosprawnych.
Prawne regulacje sportu osób niepełnosprawnych
podstawowe akty prawne regulujące uprawianie sportu przez osoby niepełnosprawne
• rodzaje niepełnosprawności dla potrzeb sportu
• możliwości uprawiania sportu przez osoby o różnych rodzajach niepełnosprawności.
3.Organizacje i instytucje działające na rzecz sportu niepełnosprawnych.
• Rys historyczny sportu osób niepełnosprawnych
• Struktura sportu osób niepełnosprawnych
• Sport Paraolimpijski
• międzynarodowe i krajowe organizacje sportowe dla osób niepełnosprawnych
39
organizacje rządowe i pozarządowe zajmujące się sportem dla niepełnosprawnych
• finansowanie sportu osób niepełnosprawnych.
4.Trening sportowy i organizacja zawodów osób niepełnosprawnych.
Rola i zadania medycyny w sporcie osób niepełnosprawnych
Edukacja grup społecznych i nauczycieli, opiekunów w postępowaniu z osobami
niepełnosprawnymi ( integracja w Unii Europejskiej)
o
eg
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
6.Testy oceniające stopień niepełnosprawności.
Testy oceniające rozwój motoryczny
Testy oceniające wydolność fizyczną
Testy oceniające sprawność fizyczną
Testy wydolności specyficznej ( specjalnej)
Testy neurologiczne
w
Ło
dz
i
5.Metody przygotowania osoby niepełnosprawnej do udziału w treningu.
Klasyfikacja medyczna (ogólna) i funkcjonalna w sporcie osób niepełnosprawnych
• kwalifikacja medyczna w zależności od rodzaju niepełnosprawności
• ocena adaptacji organizmu osoby niepełnosprawnej do systematycznego treningu
fizycznego
• ocena wydolności fizycznej
Ogólne zasady badań sportowo- lekarskich osób niepełnosprawnych:
• Rekreacja
• Sport wyczynowy
7.Wyniki treningu fizycznego osoby niepełnosprawnej.
• cechy fizjologicznej adaptacji organizmu
• wielkość wydolności fizycznej
• rehabilitacja narządu ruchu poprzez sport
• efekty psychologiczne i społeczne.
8.Wybrane problemy medyczne sportu osób niepełnosprawnych:
zagrożenie dla sportu osób niepełnosprawnych (bariery architektoniczne, komunikacyjne,
społeczne)
nieodpowiednie „oprzyrządowanie” (protezy)
sprzęt sportowo-rehabilitacyjny
zanikowy wolontariat
9.Przeciążenie treningowe w sporcie osób niepełnosprawnych.
• zespół przeciążenia w medycynie sportowej
• przeciążenia ostre i przewlekłe narządu ruchu
• przeciążenia psychiczne
10.Metody odnowy biologicznej stosowane u osób niepełnosprawnych uprawiających
sport.
• omówienie wskazań
• metodyka postępowania
40
11.Podstawy racjonalnego żywienia osób niepełnosprawnych uprawiających sport.
• główne składniki energetyczne i ich proporcje
• zapotrzebowanie na mikro- i makroelementy oraz witaminy
• odmienności odżywiania w czasie zawodów i w czasie treningów
12.Dozwolone wspomaganie u osób niepełnosprawnych.
• stosowanie witamin
• odżywki węglowodanowe, białkowe
• napoje
dz
i
13.Wybrane elementy dopingu w sporcie.
• klasyfikacje środków dopingujących
• patologiczne efekty stosowania dopingu
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
14.Sport dla osób z różnymi dysfunkcjami.
Modyfikacja i przystosowanie do uprawiania sportu w zależności od niepełnosprawności.
• sport dla osób niewidomych
• sport dla osób głuchych
• sport dla upośledzonych umysłowo
• sport dla osób z dysfunkcją narządu ruchu
• jazda aktywna i sport na wózku inwalidzkim
15.Gry zespołowe dla osób niepełnosprawnych.
Specyfika dyscyplin indywidualnych uprawianych przez osoby niepełnosprawne:
pływanie
lekka atletyka
inne dyscypliny
sporty zimowe uprawiane przez osoby niepełnosprawne
Ćwiczenia (po 5 godz.)
Tematy:
1. Obowiązujące przepisy formalno-prawne w sporcie osób niepełnosprawnych
ƒ analiza stanowisk, rozporządzeń i uchwał obowiązujących w tym zakresie w
Polsce,
ƒ odniesienie uregulowań formalno-prawnych do obowiązujących w UE i
wybranych krajach na świecie
2. Zasady klasyfikacji medycznej (ogólnej) i funkcjonalnej w sporcie osób
niepełnosprawnych.
Ćwiczenia praktyczne w Centrum Medycyny Sportowej UM w Łodzi
3. Ilościowa ocena wydolności fizycznej tlenowej osoby niepełnosprawnej.
ƒ testy laboratoryjne oceniające wydolność tlenową
ƒ sposób interpretacji wyników i ich praktyczna aplikacja
4. Ilościowa ocena wydolności beztlenowej osoby niepełnosprawnej
Metody pomiaru i ich interpretacja
41
5. Metody oceny ilościowej wydolności fizycznej u osób niepełnosprawnych
w warunkach terenowych w zależności od rodzaju niepełnosprawności
ƒ testy Coopera
ƒ 6-minutowy test korytarzowy
6. Praktyczne metody oceny tolerancji wysiłku fizycznego osób niepełnosprawnych
ƒ w laboratorium w czasie testu wysiłkowego
ƒ w warunkach naturalnych w terenie.
dz
i
7. Przeciążenie treningowe w sporcie osób niepełnosprawnych. Metody oceny
przeciążeń układu krążenia i narządu ruchu w praktyce.
w
Ło
8. Zasady odżywiania osób niepełnosprawnych uprawiających sport.
ƒ podstawy teoretyczne
ƒ praktyczne układanie prawidłowych jadłospisów w czasie treningów
i zawodów oraz różnych rodzajów cyklów treningowych
ƒ wykorzystanie programów komputerowych
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
9. Praktyczne zastosowanie dozwolonych metod wspomagających trening u osób
niepełnosprawnych.
ƒ mikro- makroelementy
ƒ witaminy
ƒ napoje sportowe
10. Metody wykrywania niedozwolonych środków wspomagających w sporcie osób
niepełnosprawnych
ƒ zasady przeprowadzania badań antydopingowych.
11. Sport osób niepełnosprawnych
ƒ piłka koszykowa na wózkach jako przykład sportu dla osób niepełnosprawnych
(zajęcia na sali gimnastycznej)
12. Zaliczenie ćwiczeń.
Literatura:
1. Bachrynowska-Fic J.: Właściwości i metodyka ćwiczeń fizycznych oraz sport
inwalidzki. PZWL, Warszawa 1999.
2. Borkowska M., red.: Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Cz. 2, wyd. I, WSiP,
Warszawa 1997.
3. Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja medyczna, PZWL 1994.
4. Janiszewski M.: Rekreacja ruchowa dla osób niepełnosprawnych, Wydawnictwo UŁ
1989.
5. JPC Handbook, Sport classification. Part, I, II, III January 2000.
6. Lewicki R., Wybraniec-Lewicka B.: Sport osób niepełnosprawnych, Medycyna
Sportowa. PTMS, W-wa 2005.
7. Moughan R.J., Burke L.M.: Żywienie a zdolność do wysiłku, Medicina Sportiva,
Kraków 2000.
42
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
8. Obuchowska J. red.: Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Wyd. III, WSiPSA,
Warszawa 1999.
9. Osoby niepełnosprawne w Unii Europejskiej. Wyd. UKIE Warszawa 2003.
10. Plinta R.: Klasyfikacja w sporcie niepełnosprawnych. Kinezyterapia. Wyd. Kasper
2003, t. II.
11. Polski Komitet Paraolimpijski: Medycyna a sport osób niepełnosprawnych, Warszawa
2001.
12. Rawicz-Mańkowski G.: Związki rehabilitacji ze sportem osób niepełnosprawnych.
Medycyna Sportowa 1999; 15-92.
13. Ronikier A.: Diagnostyka czynnościowa osób niepełnosprawnych. Wyd. AWF,
Warszawa 1997.
14. Ronikier A.: Zasady diagnostyki fizjologicznej w rehabilitacji. Medycyna Sportowa;
15-92 : 17-20.
15. Sobiecka J.: Społeczne bariery rehabilitacyjne poprzez sport. W: Sport dla osób
niepełnosprawnych. Osoby niepełnosprawne dla sportu, pod red. S. Kowalik, V.
Karaskowa. AWF Poznań1999.
16. Szyguła Z., Szczygieł a., Blecharz J., Herzig M.: Medyczne aspekty sportu masowego
i wyczynowego dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. W: Sport szansą życia
niepełnosprawnych. Pod red. j. Śliżyńskiego. Wyd. PSON, Kraków 1997; s. 94-98.
17. Williams M.H.: Granice wspomagania, Medicina Sportiva, Kraków 1999.
43
SEMINARIUM MAGISTERSKIE
Rozliczenie godzinowe:
Rok
studiów
II
Semestr
III
IV
łącznie
30
30
Liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
30
30
seminaria
-
W
U yd
ni z
w ia
er ł F
sy iz
te ot
tu er
M ap
ed ii
yc
zn
eg
o
w
Ło
dz
i
Wybrani opiekunowie prac magisterskich
Forma
zaliczenia
Zaliczenie
z oceną
44