Gimnazjum nr 1 Szkolny Konkurs wiedzy o Zawierciu pytania i

Gimnazjum nr 1
Szkolny Konkurs wiedzy o Zawierciu
pytania i odpowiedzi
1. Która współczesna zawierciańska szkoła mieści się w dawnym budynku szkolnym wybudowanym
przez Towarzystwo Akcyjne Sosnowieckiej Fabryki Rur i Żelaza Huldczyńskiego? Szkoła nr 5
2. Która zawierciańska fabryka została umieszczona na Szlaku Zabytków Techniki Województwa
Śląskiego? Huta Szkła Zawiercie
3. Który dzisiejszy budynek szkolny ostał wybudowany jako Szkoła Towarzystwa Akcyjnego
Zawiercie? Budynek Gimnazjum nr 2
4. Który obecny budynek szkolny został zbudowany w latach 30 XX w. Jako Seminarium
Nauczycielskie? Zespół Szkół im. Bema (Technikum Samochodowe)
5. Który przedwojenny zakład zawierciański był nazywany popularnie Fabryką Braci Ginsberg?
Towarzystwo Akcyjne Zawiercie - TAZ (nieistniejące już Zawierciańskie Zakłady Przemysłu
Bawełnianego)
6. Jak obecnie nazywa się typowo handlowa ulica zawierciańska zwana w czasie okupacji Market
Strasse a po II Wojnie Duracza? Marszałkowska
7. Jak się dawniej (np. w okresie międzywojennym) nazywał budynek, w którym mieści się obecnie
sklep Biedronka na Żabkach? Dom Ludowy
8. Jak Zawiercie nazywało się podczas II Wojny Światowej? Warthenau
9. Jaka instytucja miejska znajduje się w dawnej willi Dyrektora Towarzystwa Akcyjnego Zawiercie
zwanej też Pałacykiem Szymańskiego? Miejska Biblioteka Publiczna
10. Jakim kolorem namalowany jest szlak prowadzący ze stacji PKP Zawiercie-Borowe Pole do
Skarżyc? Żółtym
11. W którym roku wybudowano tunel pod torami kolejowymi między ulicami 11 Listopada i
Piłsudskiego? 1936
12. Bolesław Wajzler - kim był dla Zawiercia? Drugi w kolejności proboszcz parafii pw. św. Ap.
Piotra i Pawła, aresztowany w 1941r. Przez hitlerowców i zamordowany w obozie w
Oświęcimiu za konspiracyjną działalność w organizacji Płomień.
13. Budynek przy ul. Sądowej 10 w którym obecnie mieści się m.in. niepubliczna szkoła muzyczna
mieścił w okresie międzywojennym szkołę – jak się nazywała? Gimnazjum Żeńskie Heleny
Malczewskiej.
14. Budynek przy ulicy Leśnej 8 (naprzeciwko MOK) obecnie mieści Urząd Skarbowy. Jakiej
organizacji służył w latach 60, 70 i 80-tych XX wieku? Polska Zjednoczona Partia Robotnicza PZPR
15. Co produkowała przed II Wojną Światową fabryka znajdująca się na Borowym Polu przy
ul.Borowej? Hufnale – gwoździe do podków końskich
16. Co produkuje zawierciański zakład o nazwie AWBUD? Beton, kostka brukowa,
17. Co to jest kirkut? cmentarz żydowski
18. Co upamiętnia tablica wmurowana w budynek przy ul. Leśnej w którym obecnie mieści się urząd
skarbowy? 100-lecie Ruchu Robotniczego.
19. Co w okresie międzywojennym znajdowało się w budynku z czerwonej cegły obok sklepu LIDL,
który obecnie mieści Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej? Urząd Miasta
20. Co w okresie międzywojennym znajdowało się w budynku zajmowanym obecnie przez Cech
Rzemiosł Różnych obok sklepu LIDL? Kościół Ewangelicki
21. Czy skała Okiennik Wielki zwany też Skarżyckim położona niedaleko Skarżyc znajduje się w
granicach administracyjnych Zawiercia? Nie, jest położona na terenie gminy Kroczyce.
22. Do jakiej parafii należało Zawiercie do czasu powstania parafii Św. Piotra i Pawła w 1903r.?
Kromołów
23. BONUS!
24. Fabryka Opakowań Blaszanych – tak wczasach powojennych nazywał się nieczynny już zakład przy
ul. Leśnej między Żabkami a Państwową Strażą Pożarną. Jak nazywał się w okresie
międzywojennym? Chemimetal-Erdal
25. Gdzie w Zawierciu w okresie międzywojennym znajdowało się mini-zoo? W parku miejskim.
26. Gdzie znajduje się mogiła wojenna mieszkańców Zawiercia narodowości żydowskiej
zamordowanych w czasie likwidacji getta w sierpniu 1943 r? Na cmentarzu żydowskim przy
Daszyńskiego.
27. Ile jest kirkutów na terenie Zawiercia? 2 – przy ul. Pomorskiej i w Kromołowie
28. Ile naw ma Bazylika Mniejsza w Zawierciu? 3
29. Ile zawierciańskich szkół dysponuje krytymi basenami? 2- Gim 1 i Gim 3
30. Jak dzisiaj nazywa się ulica, która w czasie okupacji hitlerowskiej nosiła nazwę Adolf Hitler Strasse
a w latach 50-tych XX wieku Józefa Stalina? Ulica 3-go Maja
31. Jak nazywa się czerwony szlak turystyczny przebiegający przy budynku dworca PKP w Zawierciu?
Szlak Szwajcarii Zagłębiowskiej
32. Jak nazywa się czerwony szlak turystyczny przebiegający przy Okienniku Wielkim koło Skarżyc i
biegnący do Żerkowic a dalej przez Karlin do Podzamcza? Szlak Orlich Gniazd
33. Jak nazywa się działająca do dziś przedwojenna kawiarenka w parku miejskim? Bocianówka
34. Jak nazywa się jedna z najstarszych ulic w Zawierciu przy której w okresie międzywojennym
działało Prywatne Liceum i Gimnazjum Męskie? ul. Limanowskiego
35. Jak nazywa się kuchnia dla ubogich przy parafii Św. Piotr i Pawła? Księdza Wajzlera,
36. Jak nazywa się największa jaskinia na terenie Zawiercia? Gdzie się znajduje? Jaskinia w
Dziadowej Skale niedaleko zamku Bąkowiec w Morsku
37. Jak nazywa się niebieski szlak turystyczny przebiegający przy budynku dworca PKP w Zawierciu?
Szlak Warowni Jurajskich
38. Jak nazywa się rzeka która ma swoje źródła w Bzowie? Czarna Przemsza
39. Jak nazywa się urzędujący prezydent Zawiercia? Witold Grim
40. Jak nazywa się woda mineralna produkowana przez zakłady Brodzik-Dominik? Jura Skałka
41. Jak nazywa się zielony szlak turystyczny przebiegający przez Skarżyce? Szlak Tysiąclecia
42. Jak nazywają się ruiny zamku znajdujące się w administracyjnych granicach Zawiercia?Morsko,
Łężec, Bąkowiec
43. Jak nazywał się architekt, który zaprojektował kościół Św. Piotra i Pawła oraz budynek obecnego
Gimnazjum Nr 2? Hugon Kundera
44. Jak nazywał się burmistrz Zawiercia w czasie okupacji hitlerowskiej? Wilhelm Frick
45. Jak nazywał się fundator kaplicy cmentarnej na cmentarzu katolickim w Zawierciu, który miał
posiadłość na terenie obecnego Zakładu Gospodarki Komunalnej przy ul Krzywej? Stanisław
Holenderski
46. Jak nazywał się ostatni sołtys wsi Zawiercie (zanim dostała prawa miejskie w 1915r.)? Jan Rok.
47. Jak nazywał się pierwszy polski burmistrz Zawiercia? Stanisław Szymański.
48. Jak nazywał się pierwszy prezydent Zawiercia w wolnej Polsce (1919)? Władysław Tuwan.
49. Jak nazywał się pierwszy proboszcz parafii Św. Piotra i Pawła? Franciszek Zientara
50. Jak nazywał się zawierciański bokser, który w latach sześćdziesiątych XX w. Zdobył mistrzostwo
Polski w wadze ciężkiej? Władysław Jędrzejewski.
51. Jak nazywało się założone w 1898r (jako chór kościelny) w Zawierciu Towarzystwo Śpiewacze Lira.
52. Jaka jest najstarsza dzielnica Zawiercia? Kromołów
53. Jaką nazwę nosi stadion miejski? Stadion Tysiąclecia Państwa Polskiego
54. Jaki jest procentowy udział lasów na całym terenie miasta Zawiercie? Ok 20% (19,6)
55. Jaki jest procentowy udział użytków rolnych na całym terenie miasta Zawiercie? Ok 60% (59,2)
56. Jaki kataklizm nawiedził Kromołów w 1847 i w maju 1996r.? Powódź
57. Jaki ma numer droga krajowa przebiegająca przez Zawiercie? 78
58. Jakie są elementy herbu Zawiercia i ich znaczenie? Niebieska wstęga – rzeka Warta, 2 wieże
kościoła Św. Piotra i Pawła, białe i czarne pasy – okoliczne kopalnie rud żelaza, błyskawica –
pierwsza podstacja elektryczna, wieże zamkowe – symbol obronnych jurajskich strażnic.
59. Jakie są miasta partnerskie Zawiercia – Kamieniec Podolski (Ukraina), Ponte Lambro (Włochy),
Ebensee (Austria), Dolny Kubin (Słowacja) Bornheim, Niemcy.
60. Jakie główne ulice krzyżują się na Żabkach? Piłsudskiego i Leśna
61. Jedna z zawierciańskich dzielnic ma ciekawe nazwy ulic nawiązujące do Trylogii Henryka
Sienkiewicza: Wołodyjowskiego, Zagłoby, Skrzetuskiego, Billewiczówny i Kmicica. Gdzie
znajdziemy te ulice? W Skarżycach
62. Kogo upamiętnia obelisk obok budynku mieszczącego kiedyś dyrekcję huty „Zawiercie” przy ul.
Okólnej?. Robotników huty „Zawiercie” pomordowanych przez hitlerowskiego okupanta w
czasie II wojny światowej.
63. Kogo upamiętnia pomnik na skwerze u zbiegu ul. Sienkiewicza i ul. Leśnej? Adama Mickiewicza .
64. Kogo upamiętnia pomnik znajdujący się przed kościołem Św. Piotra i Pawła u zbiegu ulic
Sienkiewicza i Kościuszki? Jana Pawła II
65. Kogo upamiętnia tablica wmurowana w ścianę budynku Gimnazjum nr 2? Zawierciańskich
harcerzy poległych w czasie II wojny światowej
66. Komu poświęcony jest pomnik i mogiła w lasku na Wartach przy ul. Paderewskiego – niedaleko
budynku firmy Królmet? Grób zbiorowy wojenny Powstańców Styczniowych z 1863 roku –
pomnik.
67. Komu poświęcony jest pomnik przypominający biały sześcian przed Pałacykiem Szymańskiego
przy zbiegu ulic Szymańskiego i Kościuszki? Pomnik "Nieznanego żołnierza", wzniesiony dla
uczczenia żołnierzy poległych w walce o wyzwolenie ziemi zawierciańskiej w 1945 roku spod
okupacji hitlerowskiej.
68. Która dzielnica Zawiercia jest związana z Kacprem bohaterskim obrońcą zamku w Olsztynie (miał
tam swój dwór) przed najazdem arcyksięcia Maksymiliana Habsburga? Karlin – Kacper Karliński
69. Która ulica w Zawierciu otrzymała nazwę dla upamiętnienia 10-lecia Polski Niepodległej w 1928r.?
ul. 11-go Listopada
70. Który współczesny zawierciański zakład przemysłowy został zbudowany na początku XX wieku
przez przemysłowca Ernesta Erbe? Odlewnia S.A.
71. Który z fabrykantów zawierciańskich ofiarował miastu budynek dla straży pożarnej w 1923r.?
Aleksander Erbe
72. Który z istniejących do dzisiaj zawierciańskich zakładów przemysłowych założyła w 1883r. Firma
S. Reich i Spółka? Huta Szkła Gospodarczego
73. Który zawierciański klub sportowy prowadził w czasach powojennych sekcję boksu i odnosił w tej
dziedzinie sukcesy? Włókniarz
74. Marian Bartolewski – kim był dla Zawiercia? Uczestnik Kampanii Wrześniowej, żołnierz AK,
Nauczyciel WF w I LO (1945-1970), autor wielu sukcesów sportowych – m.in. mistrzostwo
Polski szkół ponadpodstawowych w piłce siatkowej.
75. Na cmentarzu katolickim w Zawierciu znajduje się kwatera z grobami żołnierzy z
charakterystycznymi żeliwnymi krzyżami. Z której wojny są to groby? Z I Wojny Światowej.
76. Na terenie którego zawierciańskiego zakładu funkcjonowały w czasie II Wojny Światowej
magazyny i warsztaty naprawcze Luftwaffe (hitlerowskiego lotnictwa)? Towarzystwo Akcyjne
Zawiercie - TAZ
77. Nieopodal cmentarza żydowskiego w Kromołowie znajduje się grób żołnierski z pomnikiem –
ofiary której wojny upamiętnia? I Wojna Światowa
78. O. u S. Huldchinsky Huxtten Werke Gleiwitz a później Towarzystwo Akcyjne Sosnowieckich
Fabryk Rur i Żelaza – która to zawierciańska fabryka działająca do dzisiaj? Huta Zawiercie - CMC
79. Obok której obecnej stacji benzynowej w Zawierciu mieściła się w okresie międzywojennym
Wytwórnia Pędni Maszyn i Odlewnia Żelaza Krawczyk i Spółka (Fabryka Maszyn Krawczyka)?
Obok stacji BP na skrzyżowaniu ulic Sikorskiego i Paderewskiego
80. Pod czyim wezwaniem jest kapliczka znajdująca się przy ul. Kościuszki w okolicy banku PKO-BP?
MB Prządki.
81. Pod jakim wezwaniem jest kościół w Kromołowie? Świętego Mikołaja
82. Pod jakim wezwaniem jest kościół w Skarżycach? Świętej Trójcy
83. Przy jakiej ulicy znajduje się siedziba Starostwa Powiatowego w Zawierciu? Sienkiewicza
84. Przy której zawierciańskiej ulicy funkcjonowała bożnica żydowska? Przy ul. Marszałkowskiej
85. Przy ulicy Piłsudskiego w okolicy dzisiejszych budynków ZUS i TPSA stało kiedyś kino – jak się
nazywało? Stella
86. Resursa – Deutsches Haus (dom niemiecki) – jaki bank mieści się obecnie w tym budynku? PKO
PB.
87. Rozszyfruj skrót OSIR. Ośrodek Sportu i Rekreacji
88. Rozszyfruj skrót TMZZ. Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawierciańskiej
89. Siedziba Zakładu Gospodarki Komunalnej przy ulicy Krzywej znajduje się na terenie, który w
okresie międzywojennym należał do jednego z najbardziej znanych obywateli Zawiercia. Jak się
nazywał ten pan? Stanisław Holenderski
90. Stanisław Ignacy Rączka – kim był dla Zawiercia? Kompozytor, dyrygent, nauczyciel muzyki.
Autor ok 400 pieśni chóralnych, w szczególności kanonu: „Ósma już godzina”.
91. Stanisław Szymański - kim był dla Zawiercia? Dyrektor TAZ, animator kultury, współzałożyciel
i pierwszy prezes zawierciańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego,
pierwszy polski burmistrz Zawiercia, zasłużony dla powstania Domu ludowego, Szkoły TAZ
(dziś Gim-2), Łaźni Miejskiej.
92. Stanisław Wencel ps. „Twardy”kim był dla Zawiercia? Urodzony na Syberii, instruktor
harcerski, w czasie okupacji dowódca jednego z oddziałów partyzanckich.
93. W jaki sposób zginął ksiądz Zientara proboszcz parafii Św. Piotra i Pawła? W wyniku wypadku,
dorożka którą jechał została najechana przez ciężarówkę.
94. W której dzielnicy Zawiercia bierze początek Warta? Kromołów
95. W której dzielnicy Zawiercia znajduje się schronisko dla osób bezdomnych? W Żerkowicach
96. W której zawierciańskiej fabryce powstała pierwsza w mieście straż pożarna? TAZ
97. W którym roku oddano do użytku Stadion Tysiąclecia Państwa Polskiego? 1966
98. W którym roku przejechał przez Zawiercie pierwszy pociąg? 1847
99. W którym roku Zawiercie otrzymało prawa miejskie? 1915
100.
W którym roku została uruchomiona w Zawierciu komunikacja miejska? 1982
101.
W którym starym budynku zawierciańskim działa miejska Izba Regionalna? W Pałacyku
Szymańskiego
102.
W miejscowości Rudniki niedaleko Zawiercia znajduje się hałda pokopalniana. Co
wydobywała kopalnia w Rudnikach? Rudę żelaza
103.
Wyjaśnij pochodzenie nazwy Zawiercie. I. WART – prąd lub wiercić – wir, osada za
wirem) II. Osada za Wartą – Zawarcie
104.
Wymień 4 sołectwa wchodzące w obręb miasta Zawiercia. Karlin, Pomrożyce. Łośnice,
Skarżyce.
105.
Wymień 5 nazw zawierciańskich parafii.
106.
Wymień co najmniej 10 osiedli wchodzących w skład Zawiercia. Argentyna, Blanowice,
Borowe Pole, Bzów, Centrum, Dąbrowica, Kromołów, Marciszów, Miodowa, Piłsudskiego,
Stary Rynek, Stawki, Szymańskiego, Warty, Zuzanka, Zuzanka I, Żerkowice
107.
Wymień co najmniej jedną nazwę kopalni rud żelaza działających na początku XX wieku na
terenie Zawiercia i w jego najbliższej okolicy. Bzów, Artur, Stanisław, Agata, Rudniki, Skałka,
Kopaniny.
108.
Wymień co najmniej jedną nazwę kopalni węgla brunatnego działających na początku XX
wieku na terenie Zawiercia i w jego najbliższej okolicy. Elka, Feliks, Gustaw, Helena, Nierada.
109.
Wymień zawierciańskie szkoły przy których zbudowano boiska ORLIK. SP 4, SP 6, SP 7, ZS
im Staszica
110.
Z jakiej okazji otwarto budynek dworca Kolei Warszawsko-Wideńskiej w 1913r? 300-lecia
dynastii Romanowów
111.
Z którego roku pochodzi pierwsza wzmianka z zapisaną nazwą Zawiercie? 1431
112.
Komu poświęcona jest tablica pamiątkowa w Alei Weteranów w Parku Kościuszki
naprzeciwko budynku dawnej Szkoły Handlowej (później drukarni)? Organizacji Płomień.
113.
Z którym zawierciańskim zakładem związani są Czesi, którzy przybyli aby szkolić polską
załogę a wielu z nich zostało tu na wiele lat? Huta Szkła Gospodarczego / S. Reich i Spółka
114.
Co pierwotnie mieściło się w tym budynku przy ul. Kościuszki wybudowanym w 1908r?
Łaźnia miejska.
115.
Jak się nazywa i do czego służył obiekt ze zdjęcia znajdujący się w okolicy Blanowic?
Wapiennik – do wypalania kamienia wapiennego
116.
Jakie było pierwotne przeznaczenie tego
budynku – obecnie sąsiadującego z nasza szkołą –
ul 11-Listopada 20? Szpital TAZ.
przy
117.
Jakie wydarzenie upamiętnia tablica znajdująca się przy ul. 3-Maja? Krwawy piątek -1930
118.
Kogo upamiętnia płyta przy ul. Sikorskiego niedaleko domu handlowego CENTRUM?
Mieszkańców Zawiercia i okolic mordowanych, torturowanych i wywożonych przez gestapo do
obozów zagłady w latach 1940-1945.
119.
Kogo upamiętnia pomnik na skwerze na skrzyżowaniu ul. Powstańców Śl i Paderewskiego?
Żołnierzy Armii Krajowej poległych w latach 1942-1945.
120.
Komu poświęcone są Dęby Pamięci posadzone przez uczniów Gimnazjum nr 1 rosnące przy
pomniku Nieznanego Żołnierza na placu Teodora Stosika? Rudolf Geyer, Władysław Drabarek.
121.
Komu poświęcone są Dęby Pamięci rosnące przed Gimnazjum nr 1? Jan Gubała, Eustachy
Serkes.
122.
Kim był Teodor Stosik? Legionista, przywódca podziemnej organizacji wojskowej na
terenie Zawiercia podczas II wojny światowej.
123.
Kto był dowódcą Batalionu Obrony Narodowej Zawiercie? Rudolf Geyer.
124.
Kim był Zygmunt Sowiński? Jego imieniem nazwano most na Warcie przy ul. Kasprowicza.
Poseł na Sejm RP w okresie międzywojennym, dyrektor Towarzystwa Akcyjnego Fabryki
Szkła w Zawierciu, dyrektora Zakładu Elektrycznego i Wodociągowego w Zawierciu.
Literatura: J. Abramski, Zawiercie i jego ulice, Monografia Zawiercia, TMZZ,
http://www.um.zawiercie.eu