Gimnazjum nr 1 Szkolny Konkurs wiedzy o Zawierciu pytania i

Gimnazjum nr 1
Szkolny Konkurs wiedzy o Zawierciu
pytania i odpowiedzi
1. Jakim kolorem namalowany jest szlak prowadzący ze stacji PKP Zawiercie-Borowe Pole do
Skarżyc? Żółtym
2. W którym roku wybudowano tunel pod torami kolejowymi między ulicami 11 Listopada i
Piłsudskiego? 1936
3. Bolesław Wajzler - kim był dla Zawiercia? Drugi w kolejności proboszcz parafii pw. św. Ap.
Piotra i Pawła, aresztowany w 1941r. Przez hitlerowców i zamordowany w obozie w
Oświęcimiu za konspiracyjną działalność w organizacji Płomień.
4. Przy której zawierciańskiej ulicy funkcjonowała bożnica żydowska? Przy ul. Marszałkowskiej
5. Budynek przy ul. Sądowej 10 w którym obecnie mieści się m.in. niepubliczna szkoła muzyczna
mieścił w okresie międzywojennym szkołę – jak się nazywała? Gimnazjum Żeńskie Heleny
Malczewskiej.
6. Przy ulicy 3 Maja przed dawną siedzibą magistratu pomiędzy sklepem „optyk” a budynkiem banku
BGŻ BNP Paribas znajduje się obelisk upamiętniający ofiary śmiertelne tzw. Krwawego Piątku. Co
to było za wydarzenie? W czasie Wielkiego Kryzysu w Wielki Piątek bezrobotni oczekiwali na
wypłatę zasiłku. Pieniądze dojechały z opóźnieniem, obiecano wypłatę następnego dnia.
Zdeterminowany tłum wtargnął budynku i rozpoczął niszczenie urządzeń biurowych.
Przybyłe oddziały policji usunęły protestujących na ulice miasta, po czym ci zaatakowali
policję kamieniami oraz rewolwerami. W rozruchach uczestniczyło około 3500 osób.
7. Budynek przy ulicy Leśnej 8 (naprzeciwko MOK) obecnie mieści Urząd Skarbowy. Jakiej
organizacji służył w latach 60, 70 i 80-tych XX wieku? Polska Zjednoczona Partia Robotnicza PZPR
8. Co produkowała przed II Wojną Światową fabryka znajdująca się na Borowym Polu przy
ul.Borowej? Hufnale – gwoździe do podków końskich
9. Co produkuje zawierciański zakład o nazwie AWBUD? Beton, kostka brukowa,
10. Co to jest kirkut? cmentarz żydowski
11.Pomiędzy Starym Rynkiem a budynkami TAZ przy starym moście na Warcie umieszczono pomnik
przeniesiony spod dawnej przędalni bawełny Przyjaźń. Kogo przedstawia postać na tym pomniku?
Prządkę
12. Co upamiętnia tablica wmurowana w budynek przy ul. Leśnej w którym obecnie mieści się urząd
skarbowy? 100-lecie Ruchu Robotniczego.
13. Co w okresie międzywojennym znajdowało się w budynku z czerwonej cegły obok sklepu LIDL,
który obecnie mieści Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej? Urząd Miasta
14. Co w okresie międzywojennym znajdowało się w budynku zajmowanym obecnie przez Cech
Rzemiosł Różnych obok sklepu LIDL? Kościół Ewangelicki
15. Czy skała Okiennik Wielki zwany też Skarżyckim położona niedaleko Skarżyc znajduje się w
granicach administracyjnych Zawiercia? Nie, jest położona na terenie gminy Kroczyce.
16. Do jakiej parafii należało Zawiercie do czasu powstania parafii Św. Piotra i Pawła w 1903r.?
Kromołów
17. Fabryka Opakowań Blaszanych – tak wczasach powojennych nazywał się nieczynny już zakład przy
ul. Leśnej między Żabkami a Państwową Strażą Pożarną. Jak nazywał się w okresie
międzywojennym? Chemimetal-Erdal
18. Gdzie w Zawierciu w okresie międzywojennym znajdowało się mini-zoo? W parku miejskim.
19. Gdzie znajduje się mogiła wojenna mieszkańców Zawiercia narodowości żydowskiej
zamordowanych w czasie likwidacji getta w sierpniu 1943 r? Na cmentarzu żydowskim przy
Daszyńskiego.
20. Ile jest kirkutów na terenie Zawiercia? 2 – przy ul. Pomorskiej i w Kromołowie
21. Ile naw ma Bazylika Mniejsza w Zawierciu? 3
22. Ile zawierciańskich szkół dysponuje krytymi basenami? 2- Gim 1 i Gim 3
23. Jak dzisiaj nazywa się ulica, która w czasie okupacji hitlerowskiej nosiła nazwę Adolf Hitler Strasse
a w latach 50-tych XX wieku Józefa Stalina? Ulica 3-go Maja
24. Jak nazywa się czerwony szlak turystyczny przebiegający przy budynku dworca PKP w Zawierciu?
Szlak Szwajcarii Zagłębiowskiej
25. Jak nazywa się czerwony szlak turystyczny przebiegający przy Okienniku Wielkim koło Skarżyc i
biegnący do Żerkowic a dalej przez Karlin do Podzamcza? Szlak Orlich Gniazd
26. Jak nazywa się działająca do dziś przedwojenna kawiarenka w parku miejskim? Bocianówka
27. Jak nazywa się jedna z najstarszych ulic w Zawierciu przy której w okresie międzywojennym
działało Prywatne Liceum i Gimnazjum Męskie? ul. Limanowskiego
28. Jak nazywa się kuchnia dla ubogich przy parafii Św. Piotr i Pawła? Księdza Wajzlera,
29. Jak nazywa się największa jaskinia na terenie Zawiercia? Gdzie się znajduje? Jaskinia w
Dziadowej Skale niedaleko zamku Bąkowiec w Morsku
30. Jak nazywa się niebieski szlak turystyczny przebiegający przy budynku dworca PKP w Zawierciu?
Szlak Warowni Jurajskich
31. Jak nazywa się rzeka która ma swoje źródła w Bzowie? Czarna Przemsza
32. Jak nazywa się urzędujący prezydent Zawiercia? Witold Grim
33. Jak nazywa się woda mineralna produkowana przez zakłady Brodzik-Dominik? Jura Skałka
34. Jak nazywa się zielony szlak turystyczny przebiegający przez Skarżyce? Szlak Tysiąclecia
35. Jak nazywają się ruiny zamku znajdujące się w administracyjnych granicach Zawiercia? Morsko,
Łężec, Bąkowiec
36. Jak nazywał się architekt, który zaprojektował kościół Św. Piotra i Pawła oraz budynek obecnego
Gimnazjum Nr 2? Hugon Kundera
37. Jak nazywał się burmistrz Zawiercia w czasie okupacji hitlerowskiej? Wilhelm Frick
38. Jak nazywał się fundator kaplicy cmentarnej na cmentarzu katolickim w Zawierciu, który miał
posiadłość na terenie obecnego Zakładu Gospodarki Komunalnej przy ul Krzywej? Stanisław
Holenderski
39. Jak nazywał się ostatni sołtys wsi Zawiercie (zanim dostała prawa miejskie w 1915r.)? Jan Rok.
40. Jak nazywał się pierwszy polski burmistrz Zawiercia? Stanisław Szymański.
41. Jak nazywał się pierwszy prezydent Zawiercia w wolnej Polsce (1919)? Władysław Tuwan.
42. Jak nazywał się pierwszy proboszcz parafii Św. Piotra i Pawła? Franciszek Zientara
43. Jak nazywał się zawierciański bokser, który w latach sześćdziesiątych XX w. Zdobył mistrzostwo
Polski w wadze ciężkiej? Władysław Jędrzejewski.
44. Jak nazywało się założone w 1898r (jako chór kościelny) w Zawierciu Towarzystwo Śpiewacze -
Lira.
45. Jak obecnie nazywa się typowo handlowa ulica zawierciańska zwana w czasie okupacji Market
Strasse a po II Wojnie Duracza? Marszałkowska
46. Jak się dawniej (np. w okresie międzywojennym) nazywał budynek, w którym mieści się obecnie
sklep Biedronka na Żabkach? Dom Ludowy
47. Jak Zawiercie nazywało się podczas II Wojny Światowej? Warthenau
48. Jaka instytucja miejska znajduje się w dawnej willi Dyrektora Towarzystwa Akcyjnego Zawiercie
zwanej też Pałacykiem Szymańskiego? Miejska Biblioteka Publiczna
49. Jaka jest najstarsza dzielnica Zawiercia? Kromołów
50. Jaką nazwę nosi stadion miejski? Stadion Tysiąclecia Państwa Polskiego
51. Jaki jest procentowy udział lasów na całym terenie miasta Zawiercie? Ok 20% (19,6)
52. Jaki jest procentowy udział użytków rolnych na całym terenie miasta Zawiercie? Ok 60% (59,2)
53. Jaki kataklizm nawiedził Kromołów w 1847 i w maju 1996r.? Powódź
54. Jaki ma numer droga krajowa przebiegająca przez Zawiercie? 78
55. Jakie główne ulice krzyżują się na Żabkach? Piłsudskiego i Leśna
56. Jakie są elementy herbu Zawiercia i ich znaczenie? Niebieska wstęga – rzeka Warta, 2 wieże
kościoła Św. Piotra i Pawła, białe i czarne pasy – okoliczne kopalnie rud żelaza, błyskawica –
pierwsza podstacja elektryczna, wieże zamkowe – symbol obronnych jurajskich strażnic.
57. Jakie są miasta partnerskie Zawiercia – Kamieniec Podolski (Ukraina), Ponte Lambro (Włochy),
Ebensee (Austria), Dolny Kubin (Słowacja) Bornheim, Niemcy.
58. Jedna z zawierciańskich dzielnic ma ciekawe nazwy ulic nawiązujące do Trylogii Henryka
Sienkiewicza: Wołodyjowskiego, Zagłoby, Skrzetuskiego, Billewiczówny i Kmicica. Gdzie
znajdziemy te ulice? W Skarżycach
59. Kim był Teodor Stosik? Legionista, przywódca podziemnej organizacji wojskowej na terenie
Zawiercia podczas II wojny światowej.
60. Kim był Zygmunt Sowiński? Jego imieniem nazwano most na Warcie przy ul. Kasprowicza. Poseł
na Sejm RP w okresie międzywojennym, dyrektor Towarzystwa Akcyjnego Fabryki Szkła w
Zawierciu, dyrektora Zakładu Elektrycznego i Wodociągowego w Zawierciu.
61. Kogo upamiętnia obelisk obok budynku mieszczącego kiedyś dyrekcję huty „Zawiercie” przy ul.
Okólnej?. Robotników huty „Zawiercie” pomordowanych przez hitlerowskiego okupanta w
czasie II wojny światowej.
62. Kogo upamiętnia pomnik na skwerze u zbiegu ul. Sienkiewicza i ul. Leśnej? Adama Mickiewicza .
63. Kogo upamiętnia pomnik znajdujący się przed kościołem Św. Piotra i Pawła u zbiegu ulic
Sienkiewicza i Kościuszki? Jana Pawła II
64. Kogo upamiętnia tablica wmurowana w ścianę budynku Gimnazjum nr 2? Zawierciańskich
harcerzy poległych w czasie II wojny światowej
65. Komu poświęcona jest tablica pamiątkowa w Alei Weteranów w Parku Kościuszki naprzeciwko
budynku dawnej Szkoły Handlowej (później drukarni)? Organizacji Płomień.
66. Komu poświęcone są Dęby Pamięci posadzone przez uczniów Gimnazjum nr 1 rosnące przy
pomniku Nieznanego Żołnierza na placu Teodora Stosika? Rudolf Geyer, Władysław Drabarek.
67. Komu poświęcone są Dęby Pamięci rosnące przed Gimnazjum nr 1? Jan Gubała, Eustachy Serkes.
68. Komu poświęcony jest pomnik i mogiła w lasku na Wartach przy ul. Paderewskiego – niedaleko
Browaru Jurajskiego i Karczmy U Stacha? Grób zbiorowy wojenny Powstańców Styczniowych z
1863 roku.
69. Komu poświęcony jest pomnik przypominający biały sześcian przed Pałacykiem Szymańskiego przy
zbiegu ulic Szymańskiego i Kościuszki? Pomnik "Nieznanego żołnierza", wzniesiony dla
uczczenia żołnierzy poległych w walce o wyzwolenie ziemi zawierciańskiej w 1945 roku spod
okupacji hitlerowskiej.
70. Kto był dowódcą Batalionu Obrony Narodowej Zawiercie? Rudolf Geyer.
71. Która dzielnica Zawiercia jest związana z Kacprem bohaterskim obrońcą zamku w Olsztynie (miał
tam swój dwór) przed najazdem arcyksięcia Maksymiliana Habsburga? Karlin – Kacper Karliński
72. Która ulica w Zawierciu otrzymała nazwę dla upamiętnienia 10-lecia Polski Niepodległej w 1928r.?
ul. 11-go Listopada
73. Która współczesna zawierciańska szkoła mieści się w dawnym budynku szkolnym wybudowanym
przez Towarzystwo Akcyjne Sosnowieckiej Fabryki Rur i Żelaza Huldczyńskiego? Szkoła nr 5
74. Która zawierciańska fabryka została umieszczona na Szlaku Zabytków Techniki Województwa
Śląskiego? Huta Szkła Zawiercie
75. Który dzisiejszy budynek szkolny ostał wybudowany jako Szkoła Towarzystwa Akcyjnego
Zawiercie? Budynek Gimnazjum nr 2
76. Który obecny budynek szkolny został zbudowany w latach 30 XX w. Jako Seminarium
Nauczycielskie? Zespół Szkół im. Bema (Technikum Samochodowe)
77. Który przedwojenny zakład zawierciański był nazywany popularnie Fabryką Braci Ginsberg?
Towarzystwo Akcyjne Zawiercie - TAZ (nieistniejące już Zawierciańskie Zakłady Przemysłu
Bawełnianego)
78. Który współczesny zawierciański zakład przemysłowy został zbudowany na początku XX wieku
przez przemysłowca Ernesta Erbe? Odlewnia S.A.
79. Który z fabrykantów zawierciańskich ofiarował miastu budynek dla straży pożarnej użytkowany
przez Komendę Powiatową Straży Pożarnej do dzisiaj? Aleksander Erbe
80. Który z istniejących do dzisiaj zawierciańskich zakładów przemysłowych założyła w 1883r. Firma
S. Reich i Spółka? Huta Szkła Gospodarczego
81. Który zawierciański klub sportowy prowadził w czasach powojennych sekcję boksu i odnosił w tej
dziedzinie sukcesy? Włókniarz
82. Marian Bartolewski – kim był dla Zawiercia? Uczestnik Kampanii Wrześniowej, żołnierz AK,
Nauczyciel WF w I LO (1945-1970), autor wielu sukcesów sportowych – m.in. mistrzostwo
Polski szkół ponadpodstawowych w piłce siatkowej.
83. Na cmentarzu katolickim w Zawierciu znajduje się kwatera z grobami żołnierzy z
charakterystycznymi żeliwnymi krzyżami. Z której wojny są to groby? Z I Wojny Światowej.
84. Na terenie którego zawierciańskiego zakładu funkcjonowały w czasie II Wojny Światowej
magazyny i warsztaty naprawcze Luftwaffe (hitlerowskiego lotnictwa)? Towarzystwo Akcyjne
Zawiercie - TAZ
85. Nieopodal cmentarza żydowskiego w Kromołowie znajduje się grób żołnierski z pomnikiem –
ofiary której wojny upamiętnia? I Wojna Światowa
86. O. u S. Huldchinsky Huxtten Werke Gleiwitz a później Towarzystwo Akcyjne Sosnowieckich
Fabryk Rur i Żelaza – która to zawierciańska fabryka działająca do dzisiaj? Huta Zawiercie - CMC
87. Obok której obecnej stacji benzynowej w Zawierciu mieściła się w okresie międzywojennym
Wytwórnia Pędni Maszyn i Odlewnia Żelaza Krawczyk i Spółka (Fabryka Maszyn Krawczyka)?
Obok stacji BP na skrzyżowaniu ulic Sikorskiego i Paderewskiego
88. Pod czyim wezwaniem jest kapliczka znajdująca się przy ul. Kościuszki w okolicy banku PKO-BP?
MB Prządki.
89. Pod czyim wezwaniem jest kościół w Kromołowie? Świętego Mikołaja
90. Pod czyim wezwaniem jest kościół w Skarżycach? Trójcy Przenajświetszej
91. Przy jakiej ulicy znajduje się siedziba Starostwa Powiatowego w Zawierciu? Sienkiewicza
92. Przy ulicy Piłsudskiego w okolicy dzisiejszych budynków ZUS i TPSA stało kiedyś kino – jak się
nazywało? Stella
93. Resursa – Deutsches Haus (dom niemiecki) – jaki bank mieści się obecnie w tym budynku? PKO
BP.
94. Rozszyfruj skrót OSIR. Ośrodek Sportu i Rekreacji
95. Rozszyfruj skrót TMZZ. Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawierciańskiej
96. Siedziba Zakładu Gospodarki Komunalnej przy ulicy Krzywej znajduje się na terenie, który w
okresie międzywojennym należał do jednego z najbardziej znanych obywateli Zawiercia. Jak się
nazywał ten pan? Stanisław Holenderski
97. Stanisław Ignacy Rączka – kim był dla Zawiercia? Kompozytor, dyrygent, nauczyciel muzyki.
Autor ok 400 pieśni chóralnych, w szczególności kanonu: „Ósma już godzina”.
98. Stanisław Szymański - kim był dla Zawiercia? Dyrektor TAZ, animator kultury, współzałożyciel
i pierwszy prezes zawierciańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego,
pierwszy polski burmistrz Zawiercia, zasłużony dla powstania Domu ludowego, Szkoły TAZ
(dziś Gim-2), Łaźni Miejskiej.
99. Stanisław Wencel ps. „Twardy”kim był dla Zawiercia? Urodzony na Syberii, instruktor
harcerski, w czasie okupacji dowódca jednego z oddziałów partyzanckich.
100.
W jaki sposób zginął ksiądz Zientara proboszcz parafii Św. Piotra i Pawła? W wyniku kolizji
dorożki którą jechał z ciężarówką.
101.
W której dzielnicy Zawiercia bierze początek Warta? Kromołów
102.
W której dzielnicy Zawiercia znajduje się schronisko dla osób bezdomnych? W Żerkowicach
103.
W której zawierciańskiej fabryce powstała pierwsza w mieście straż pożarna? TAZ
104.
W którym roku oddano do użytku Stadion Tysiąclecia Państwa Polskiego? 1966
105.
W którym roku przejechał przez Zawiercie pierwszy pociąg? 1847
106.
W którym roku Zawiercie otrzymało prawa miejskie? 1915
107.
W którym roku została uruchomiona w Zawierciu komunikacja miejska? 1982
108.
W którym starym budynku zawierciańskim działa miejska Izba Regionalna? W Pałacyku
Szymańskiego
109.
W miejscowości Rudniki niedaleko Zawiercia znajduje się hałda pokopalniana. Co
wydobywała kopalnia w Rudnikach? Rudę żelaza
110.
Wyjaśnij pochodzenie nazwy Zawiercie. I. WART – prąd lub wiercić – wir, osada za
wirem) II. Osada za Wartą – Zawarcie
111.
Wymień 4 sołectwa wchodzące w obręb miasta Zawiercia. Karlin, Pomrożyce, Łośnice,
Skarżyce.
112.
Wymień 5 nazw zawierciańskich parafii.
113.
Wymień co najmniej 10 osiedli wchodzących w skład Zawiercia. Argentyna, Blanowice,
Borowe Pole, Bzów, Centrum, Dąbrowica, Kromołów, Marciszów, Miodowa, Piłsudskiego,
Stary Rynek, Stawki, Szymańskiego, Warty, Zuzanka, Zuzanka I, Żerkowice
114.
Wymień co najmniej jedną nazwę kopalni rud żelaza działających na początku XX wieku na
terenie Zawiercia i w jego najbliższej okolicy. Bzów, Artur, Stanisław, Agata, Rudniki, Skałka,
Kopaniny.
115.
Wymień co najmniej jedną nazwę kopalni węgla brunatnego działających na początku XX
wieku na terenie Zawiercia i w jego najbliższej okolicy. Elka, Feliks, Gustaw, Helena, Nierada.
116.
Wymień zawierciańskie szkoły przy których zbudowano boiska ORLIK. SP 4, SP 6, SP 7, ZS
im Staszica
117.
Z jakiej okazji otwarto budynek dworca Kolei Warszawsko-Wideńskiej w 1913r? 300-lecia
dynastii Romanowów
118.
Z którego roku pochodzi pierwsza wzmianka z zapisaną nazwą Zawiercie? 1431
119.
Z którym zawierciańskim zakładem związani są Czesi, którzy przybyli aby szkolić polską
załogę a wielu z nich zostało tu na wiele lat? Huta Szkła Gospodarczego / S. Reich i Spółka
Literatura: J. Abramski, Zawiercie i jego ulice, Monografia Zawiercia, TMZZ,
http://www.um.zawiercie.eu