„Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
„Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie
przedsiębiorstw z branży wydawniczej”
Karolina Piątkowska
Wrocław 2013
Spis treści:
Wstęp ................................................................................................................................................................ 3
I.
Opis teoretyczny metody .......................................................................................................................... 3
II.
Praktyczny przykład zastosowania z wykorzystaniem danych rzeczywistych. .......................................... 3
Zakooczenie ....................................................................................................................................................... 5
Bibliografia ......................................................................................................................................................... 6
2
Wstęp
Prezentowana praca ma na celu zaproponowanie analizowanemu przedsiębiorstwu z branży
wydawniczej optymalnego rozwiązania w zakresie krótkoterminowego zarządzania kapitałem. Jak
wiadomo decyzje podejmowane na tym szczeblu, są bardzo istotne, ponieważ zdarzają się sytuacje,
że ich skutki maja wpływ na działania długoterminowe. Najistotniejszymi elementami, na które
warto zwrócić uwagę, przy planowaniu krótkookresowym, są to wpływy i wypływy pieniężne oraz
poziom płynności finansowej. Mają one największy wpływ na ryzyko niewypłacalności
przedsiębiorstw. W pracy zostaną poruszone również, problemy związane z zapasami oraz
należnościami, gdzie postaram się zaproponować odpowiedni model zarządzania.
I. Opis teoretyczny metody
Przedsiębiorstwo, które zostało poddane analizie w swoich sprawozdaniach wykazało,
że posiada dodatnie przepływy operacyjne, co świadczy o przewadze wpływów nad wypływami.
Model zarządzania środkami pieniężnymi jaki można zaproponować przedsiębiorstwu jest to model
Beranka. Zakłada, że zarówno wpływy, jak i wypływy środków pieniężnych są możliwe do
przewidzenia.1 W przedsiębiorstwie występuje umiarkowana sezonowość działalności, co może być
powodem, ze środki pieniężne są kumulowane stopniowo, a model Beranka zakłada wtedy
możliwość inwestycji w obce papiery wartościowe
Firma chcąc sprzedawać potencjalnym klientom swoje produkty na kredyt kupiecki, musi
się liczyć z możliwością nieterminowych spływów należności. W celu analizowania terminowości
wpłat realizowanych przez klientów, przedsiębiorstwo musi liczyć się z faktem ponoszenia
dodatkowych kosztów związanych z ich monitorowaniem. Możliwość udzielania kredytów
kupieckich jest związana z zaciąganiem przez firmę kredytu krótkoterminowego i ponoszenia jego
kosztów w celu sfinansowania zakupu środków potrzebnych do działalności organizacji.
Przedsiębiorstwo poddane analizie charakteryzuje się umiarkowanym podejściem do cyklu
konwersji zapasów i spływu należności, wynika to m.in. z przeprowadzonej ankiety. W tym
przypadku można zaproponować model optymalnej wielkości zamówienia (VBEOQ). W modelu
tym minimalizuje się całkowite koszty zapasów przez wyznaczenie ekonomicznej partii
zamówienia. Całkowite koszty zapasów są sumą kosztów utrzymania zapasów i kosztów
odtwarzania zapasów.2
II. Praktyczny przykład zastosowania z wykorzystaniem danych
rzeczywistych.
Przedsiębiorstwo powinno utrzymywać pewien poziom gotówki umożliwiający zapewnienie
mu płynności finansowej. Poziom tej gotówki powinien gwarantować przedsiębiorstwu przede
wszystkim regulowanie bieżących zobowiązań. Wykorzystując zaproponowany wcześniej model
Beranka, określono optymalną wielkość kwoty jednorazowej konwersji - polegającej na zamianie
posiadanych przez przedsiębiorstwo papierów wartościowych na gotówkę lub też zaciągnięcia
długu dla uzupełnienia powstającego niedoboru środków pieniężnych.
1
W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachowad płynnośd finansową, C.H. Beck,
Warszawa 2005, str. 99
2
W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1990, str. 76
3
Wartości poszczególnych składników przedstawia Tabela 1:
Tabela 1. Model BERANKA
stałe koszty transakcyjne
F
100 zł
całkowite roczne zapotrzebowanie na środki pieniężne
P
49 971,51 zł
koszt alternatywny
k
17,58% / 12
*
2  Cbau 13 060 zł
poziom środków pieniężnych
Tabela 1. Wartości składników modelu Beranka. Opracowanie własne.
*
2  Cbau

2 F  P
3
k
(2.1.)
*
– poziom środków pieniężnych wynikający z pojedynczego zasilenia środkami pieniężnymi
2  Cbau
F
– stałe koszty transakcyjne wynikające ze zdobywania środków pieniężnych
P
– całkowite roczne zapotrzebowanie na środki pieniężne
k
– koszt alternatywny utrzymania środków pieniężnych
Jako koszt alternatywny, przyjęto wartość aktualnego średniego oprocentowania kredytów w 20
największych bankach. Stałe koszty transakcyjne zostały przyjęte umownie. Po podstawianiu
wartości do wzoru (2.1.), uzyskujemy poziom środków pieniężnych wynoszący 13 060 zł.
Spółka poddana analizie posiada pewny poziom należności, więc z pewnością jest zmuszona
prowadzić również system ich monitorowania. W przypadku nie wykonywania takiej czynności,
może to doprowadzić do sytuacji, kiedy nie będzie wiadomo jaki kontrahent i jak długo zalega
z zapłatą. W celu monitorowania wierzytelności stosuje się miary wskaźnikowe, takie jak: wykaz
wieku należności, okres spływu należności oraz analiza prawidłowości spłat.4 Za pomocą danych ze
sprawozdania, został wyliczony wskaźnik okresu spływu należności, którego wzór jest następujący:
5
W=
(2.2.)
Wskaźnik ten wskazuje, ile dni upływa od momentu sprzedaży do momentu otrzymania zapłaty
(długość tzw. kredytu kupieckiego). Przy badaniu tego wskaźnika w skali roku (365 dni) jego
wartość powinna się kształtować w przedziale od 37 do 52 dni.6 Jak widać wysokość tego
wskaźnika jest wysoka i może świadczyć o zagrożeniu płynności finansowej spółki, ponieważ zbyt
długo kredytuje swoich kontrahentów. Jako rozwiązanie firma mogłaby skorzystać z usług
ubezpieczyciela należności lub faktoringu. Jest to najodpowiedniejsze zachowanie w każdym
przedsiębiorstwie, którego rozmiary sprzedaży kredytowej na to pozwalają.7
3
W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachowad płynnośd finansową, C.H. Beck,
Warszawa 2005, str. 98
4
W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachowad płynnośd finansową, C.H. Beck,
Warszawa 2005, str. 89
5
http://aproxim.pl/kompedium-Wskaznik_splywu_naleznosci-12
6
M. Zaleska: Ocena ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstwa przez analityka bankowego. Oficyna Wydawnicza,
Szkoła Główna Handlowa, 2005
7
W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachowad płynnośd finansową, C.H. Beck,
Warszawa 2005, str. 94
4
Z przeprowadzonej ankiety wynika, że spółka posiada podobny cykl operacyjny jak
przedsiębiorstwa z tej samej branży, a zmienność cyklu konwersji zapasów kształtuje się
z umiarkowana sezonowością. W tym przypadku można zastosować strategię umiarkowaną
zarządzania zapasami, która ma charakter pośredni, pomiędzy strategią ofensywna i defensywną.
Jednak ze sprawozdań finansowych firmy, wynika fakt, że w ramach źródeł finansowania zapasów
stosuje ona strategię raczej ofensywną, gdyż posiada przewagę zobowiązań krótkoterminowych.
Do zarządzania zapasami w omawianym przedsiębiorstwie, zaproponowano metodę
optymalnej wielkości zamówienia (VBEOQ), która przedstawia się wzorem:
√
(
(
)
(
))
8
(2.3.)
VBEOQ – optymalna z punktu widzenia maksymalizacji wartości przedsiębiorstwa wielkość
jednego zamówienia
Kz – koszty tworzenia zapasów
P – roczne zapotrzebowanie na dany rodzaj zapasów
C – procentowy udział kosztu utrzymania zapasów
v – jednostkowy koszt (cena) zamówionych zapasów
k – koszt kapitału finansującego przedsiębiorstwo
Tabela 2. Dane
tarcza podatkowa
koszty tworzenia zapasów
roczne zapotrzebowanie
cena jednostkowa
koszt kapitału
koszt utrzymania zapasów
0,19
20,00
150 000
60,00
15%
25%
Przyjmując założone w Tabeli 2. dane, jesteśmy w stanie
obliczyć optymalną partię dla jednego zamówienia.
Wynosi ona VBEOQ = 479,36 sztuk towaru.
Tabela 2. Dane do obliczeń modelu VBEOQ. Opracowanie własne.
Zakończenie
Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie jest potrzebne, ponieważ decyzje dotyczące
działalności bieżącej i jego przyszłości muszą być ze sobą powiązane. W celu sprawnego działania
przedsiębiorstw z branży wydawniczej, ważne jest, aby sprawnie dobrać strategię zarządzania
środkami pieniężnymi, kontrolę płynności finansowej oraz odpowiednią optymalizację zapasów
i należności. Aspekty te mają znaczny wpływ na budowanie wartości przedsiębiorstwa oraz na
decyzje długookresowe w nim podejmowane.
Branża wydawnicza jest segmentem rynku obarczonym dużą konkurencyjnością i ryzykiem.
Ciągle rozwijające się technologie i nowoczesne rozwiązania oraz pogłębiający się kryzys
gospodarczy, mogą utrudniać działanie mniejszych tradycyjnych wydawnictw.
8
W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachowad płynnośd finansową, C.H. Beck,
Warszawa 2005, str. 73
5
Bibliografia
1. Baza Monitor Polski B.
2. W. Pluta, Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa, 1999.
3. W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem. Jak zachować płynność
finansową?, C.H. Beck, Warszawa, 2005.
4. M. Zaleska: Ocena ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstwa przez analityka bankowego.
Oficyna Wydawnicza, Szkoła Główna Handlowa, 2005
5. http://aproxim.pl/kompedium-Wskaznik_splywu_naleznosci-12
6