Pobierz - Portugalia

RYNEK TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH W PORTUGALII
Jak wykazuje badanie przeprowadzone przez firmę IDC we współpracy z operatorem
telekomunikacyjnym NOS w ramach projektu Portugal Tech Insights 2020, Portugalia
pozostaje w tyle za pozostałymi krajami Europy Zachodniej w przyjęciu i tworzeniu
wartości za pomocą mobilności przedsiębiorstw. Tylko 17% średnich i dużych
podmiotów gospodarczych reprezentuje wyższy poziom zaawansowania w tym
zakresie, podczas gdy w Europie wskaźnik ten wynosi 34%. Mimo że większość
portugalskich menedżerów jest świadoma znaczenia rozwiązań mobilnych, nie
dokonała jeszcze niezbędnych inwestycji, aby korzystać z potencjału tych rozwiązań.
Po pięciu latach spadkowych, w trakcie których rynek IT przeszedł największy kryzys
w historii Portugalii, firma IDC szacuje, że w 2014 roku krajowy rynek IT zdołał
odwrócić niekorzystny trend i odnotował wzrost o 1,3%. Jednak wskaźnik ten znajduje
się wciąż poniżej wzrostu obserwowanego na świecie i w Europie w 2014 roku, 3,5%
i 1,9%, odpowiednio. W nowym kontekście gospodarczym i przy szybkim rozwoju tzw.
trzeciej platformy technologicznej, firma IDC przewiduje, że krajowy rynek IT
wzrośnie o 0,9% w 2015 roku (3,46 mld euro), 1,7% w 2016 i 1,9% i 2,2 % w roku
2017 i 2018, odpowiednio.
Po pierwszych dwóch platformach reprezentowanych przez komputery
wielkogabarytowe - mainframe, a później dla komputery PC, trzecia platforma IT łączy
w sobie innowacyjne usług świadczonych w chmurze obliczeniowej (cloud computing)
oraz aplikacje mobilne i z zakresu big data (rozwiązania zdolne do przenoszenia z dużej
ilości danych cyfrowych) oraz tak zwanej przedsiębiorczości społecznej (social
business).
Firma IDC podkreśla, że podmioty gospodarcze mogą zwiększyć swoją
konkurencyjność między innymi poprzez wsparcie procesów internacjonalizacji,
poprawę efektywności operacyjnej, innowacje w zakresie produktów i oferowanych
usług oraz szybsze przystosowanie do zmieniających się warunków rynkowych. IDC
twierdzi, że rynki związane z drugą platformą wejdą w stan recesji (wzrost o 0,4%
w 2015 roku, a następnie spadek w najbliższych latach), natomiast rynki związane
z trzecią platformą wzrosną o 13% w 2015 roku. Obecnie trzecia platforma reprezentuje
już około 25% całego rynku ICT w świecie i praktycznie 100% jego wzrostu.
Mimo że podmioty portugalskie zrobiły już wiele w kierunku wdrożenia nowych
rozwiązań technologicznych, to nadal większość z nich uważa, że IT nie jest bodźcem
dla wzrostu gospodarczego, inaczej niż bardziej tradycyjne kwestie, takie jak wydajność
i efektywność. W tej sytuacji 70% budżetu firm wciąż przeznaczana jest na działalność
operacyjną, a tylko 30% na innowacje. Według prognoz IDC w okresie od 2015 do
2020 r. nastąpi krytyczna faza dla trzeciej platformy, charakteryzująca się wybuchem
innowacyjnych rozwiązań i tworzeniem wartości na poziomie 4 filarów, które tworzą
ten nowy paradygmat technologiczny. Fazę tę charakteryzują tzw. innowacyjne
akceleratory, które znacznie zwiększają możliwości i zastosowanie trzeciej platformy,
jak ma to miejsce w przypadku Internetu przedmiotów (IoT), wearable computing,
dronów, robotyki, drukarek 3D, systemów kognitywnych, biologii syntetycznej,
naturalne interfejsy komputerowe, itd.
Rozwój sektora IT w Portugalii przebiega w zróżnicowany sposób w zależności od
sektora działalności gospodarczej. Największe inwestycje są oczekiwane w takich
obszarach, jak ubezpieczenia, zdrowie, energia i usługi komunalne (woda,
elektryczność, gaz, itd.), a następnie w zakresie przemysłu, usług profesjonalnych,
dystrybucji i sprzedaży detalicznej. Słabsi inwestorzy koncentrują się na transporcie,
telekomunikacji, mediach, nieruchomościach, budownictwie, rolnictwie i bankowości.
W sektorze zdrowia, chociaż w ostatnich latach miały miejsca radykalne ograniczenia
budżetowe, spodziewany jest wzrost zarówno rozwiązań IT, jak i nowych projektów.
Lokalna i centralna administracja publiczna wykazuje pewną dynamikę, natomiast
przemysł i handel detaliczny będzie nadal rosnąć nieco powyżej średniej.
W tendencjach rynkowych według wielkości podmiotu, tj. małych, średnich oraz
dużych przedsiębiorstw, największy wzrost zauważa się w zakresie aplikacji i cloud.
Według IDC portugalski sektor IT powinien bardziej koncentrować się na rozwoju
ekosystemów i partnerstw, rozwiązań w obszarze Internetu przedmiotów, nowej
generacji rozwiązań bezpieczeństwa i własnej transformacji cyfrowej, która obejmuje
kilka komponentów IT. Na scenie wspólnotowej pojawiają się możliwości w sektorze
prywatnym i publicznym w formie rozwoju partnerstw, ekosystemów i dodatkowe
wyzwanie z powodu braku zasobów off-net, java, bezpieczeństwa i zwiększenia
środków z powodu powrotu specjalistów z Angoli. W perspektywie średnio
i długoterminowej firmy muszą brać pod uwagę proces starzenia się społeczeństwa,
słabe kwalifikacje zasobów ludzkich, powszechny proces internacjonalizacji i mały
poziom konkurencyjności firm portugalskich.
Prognozy dla Portugalii w 2015
1. Portugalski rynek IT wkracza w nowy cykl
Po pięciu latach ujemnego wzrostu, portugalski rynek technologii informacyjnych (IT)
wchodzi w nowy cykl i ma wzrosnąć o 0,9%, co łącznie wygeneruje wartość 3,5 mld
euro w 2015 r.
IT
Telekomunikacja
Wzrost sektora IT wpłynie na niemal wszystkie segmenty rynku. Jednak mimo tych
zmian, oczekuje się, że rynek usług telekomunikacyjnych pozostaje na ujemnym
poziomie (-2,8% w 2015 roku).
2. Cloud Computing kontynuuje dwucyfrowy wzrost w Portugalii
Po początkowej fazie przystosowania usług świadczonych w chmurze obliczeniowej
w Portugalii, charakteryzującej się wdrożeniem projektów ad hoc, portugalskie
podmioty gospodarcze zaczynają systematycznie wprowadzać tego rodzaju usługi
w celu wspierania swoich inicjatyw internacjonalizacji oraz pozyskiwania
i wypracowywania lojalności klientów. Oczekuje się tym samym, że popyt na usługi
cloud computing będzie rósł w tym kraju, a rozwój Private Cloud zacznie odgrywać
istotną rolę, zwłaszcza w dużych przedsiębiorstwach.
Kształtowanie się budżetu korporacyjnego IT w Portugalii, 2014 – 2020
Wraz z rozwojem usług publicznych w chmurze obliczeniowej, obserwuje się
jednocześnie dynamiczny rozwój prywatnej infrastruktury w zakresie cloud computing
oraz wzrost zainteresowania użytkowaniem usług prywatnych cloud comping
w hostingu, zwłaszcza w przypadku dużych firm. W 2017 roku te dwie kategorie będą
odpowiedzialne za 33% całego budżetu IT średnich i dużych instytucji portugalskich,
podczas gdy obecnie stanowią mniej niż 15%. W 2020 r. przewiduje się, że trzy
kategorie usług cloud computing (chmura publiczna, chmura prywatna, hosting chmury
prywatnej) będzie stanowić ponad 40% budżetu korporacyjnego w średnich i dużych
przedsiębiorstwach portugalskich, choć dziś stanowią mniej niż jedną czwartą budżetu.
Zamiar wdrożenia usług Cloud Comping przez podmioty portugalskie do 2016
roku
Contact Center
Chociaż większość aplikacji w Portugalii jest nadal wdrażana przy użyciu tradycyjnych
modeli i nie korzysta się w pełni z możliwości usług chmury publicznej, zebrane dane
pozwalają zaobserwować, że usługi takie jak: komunikacja zintegrowana (14%
podmiotów gospodarczych), poczta elektroniczna (12%), aplikacje współpracy (11%),
CRM (8%), zarządzanie/tworzenie stron (8%) oraz rozwój i testowanie aplikacji (7%) to
najczęściej wykorzystywane usługi chmury publicznej w Portugalii.
Zastosowanie usług w chmurze publicznej będzie coraz bardziej powszechne w
przedsiębiorstwach krajowych w ciągu najbliższych dwóch lat, a także zwiększy się
liczba wykorzystywanych usług. Tak więc rozwiązania, takie jak e-mail (35%
podmiotów), efektywność pracy (26%), współpraca (24%), komunikacja zintegrowana
(19%), zarządzanie/tworzenie stron internetowych (18%), rozwój i testowanie aplikacji
(15%), CRM (14%), contact center (14%) i odzyskiwanie danych (13%) zyskają
najbardziej na znaczeniu w ciągu najbliższych dwóch lat w Portugalii w odniesieniu do
chmury publicznej.
W celu zbadania obecnych tendencji w dziedzinie cloud computing IDC w okresie
między październikiem a listopadem ubiegłego roku przeprowadziła ankietę wśród
portugalskich dużych i średnich przedsiębiorstw. Spośród 3567 przebadanych instytucji
szczegółowo przeanalizowała 358, dochodząc do następujących wniosków:
 pomimo, że 38% firm wprowadziło usługi cloud computing jako element swojej
strategii IT, jedynie 17% średnich i dużych przedsiębiorstw zintegrowało je ze
swoją strategią biznesową,
 11% ankietowanych firm nigdy nie brała pod uwagę usług chmury, podczas gdy
jedna trzecia z nich podjęła rozmowy, lecz jedynie nieformalnie wewnątrz firmy, na
temat wprowadzenia tych usług.
W Portugalii można zaobserwować dwie fazy wprowadzania usług cloud computing.
Z jednej strony mamy do czynienia z firmami, które rozpoczęły ten proces ok. 5-6 lat
temu i obecnie znajdują się blisko końcowej fazy, rejestrując znaczące zyski. Z drugiej
strony istnieją firmy, które rozpoczęły wprowadzanie usług rok lub 2 lata temu, przez
co wciąż znajdują sie na początkowym etapie.
 jedna trzecia portugalskich firm już wdrożyła usługi Software-as-a-Service
(oprogramowanie jako usługa), pozostałe 4% jest w trakcie wdrażania, 24%
analizuje konkretne rozwiązania oraz 15% planuje wdrożenie tych usług, co
oznacza, że jedynie około jednej czwartej firm wyklucza ich użycie
 trochę mniej niż jedna trzecia jest użytkownikiem usług Infrastructure-as-aService (Infrastruktura jako usługa)
 Jedynie 12% korzysta z usług Platform-as-a-Service (Platforma jako usługa)
Jak już wspomniano, podobnie w Europie Zachodniej jak i w Portugalii, istnieją dwie
fazy, w jakich znajdują się firmy, jeśli chodzi o stopień zaawansowania w stosowaniu
usług cloud computing. Albo firmy zaczęły wdrażać usługi 5-6 lat temu i są bliskie
zakończenia procesu, albo wciąż stawiają pierwsze kroki stosując usługi dopiero od
1 lub 2 lat.
3. Mobilność motorem innowacji firm portugalskich
Technologie i rozwiązania mobilne będą stanowić ponad 40% światowego wzrostu
rynku IT. Nowy profil konsumentów, bardziej mobilny i cyfrowy oraz zmiany
w miejscu pracy, szczególnie w związku ze wzrostem liczby pracowników mobilnych
(w Portugalii ponad 2,8 mln, co stanowi 64% ludności aktywnej zawodowo), stwarza
dodatkową presję na firmy, zobowiązując je do przekształcania ich procesów
biznesowych. W Portugalii tendencja ta staje się rzeczywistością, a wydatki na tego
rodzaju technologie zarejestrują wkrótce wyższy wzrost niż wydatki na IT, a także
zwiększą swój udział w całkowitych wydatkach na IT.
Wzrastające znaczenie technologii mobilnych jako środka niezbędnego do
konkurowania na rynku staje się zarówno szansą, jak i wyzwaniem dla większości firm
na całym świecie. Obecnie mobilność pozwala na natychmiastowy dostęp do informacji
i procesów, zarówno ze strony klientów, pracowników jak i partnerów handlowych.
Wiele portugalskich firm nie posiada jednak wystarczających zasobów
technologicznych i ludzkich w celu pełnego wykorzystania potencjału aktywów
mobilnych i optymalizacji swoich decyzji operacyjnych, taktycznych i strategicznych.
Szybki rozwój technologiczny, różnorodność możliwości i rozwiązań technologicznych,
a także zmieniające się wymagania w zakresie niezbędnych kompetencji, utrudnia
firmom ustalanie priorytetów w alokacji zasobów do projektów związanych
z mobilnością.
IDC przewiduje, że w 2020 roku zostanie sprzedanych prawie 5,5 mln mobilnych
urządzeń informatycznych, w tym 3,8 mln smartfonów, 1,3 mln tabletów i 363 tys.
urządzeń hybrydowych (tabety i laptopy), co oznacza wzrost sprzedaży tych sprzętów
o 7% w latach 2015-2020. W przypadku rynku biznesowego zostanie natomiast
sprzedanych ok 1,3 mln mobilnych urządzeń informatycznych, co oznacza wzrost
o 12,9% we tym okresie.
Sprzedaż urządzeń mobilnych w Portugalii:
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że większość przedsiębiorstw jest
świadoma tego, iż rozwiązania w zakresie mobilności są czynnikami niezbędnymi do
unowocześnienia sposobu prowadzenia działalności, polepszenia wydajności
pracowników oraz relacji z klientami i partnerami. Niemniej jednak, badanie IDC
pokazuje, że duża część firm krajowych nie inwestuje jeszcze w wystarczający sposób
w zaawansowane technologie, co z kolei jest niezbędnym warunkiem dla osiągnięcia
celów związanych z mobilnością.
Podobnie, jak w Europie Zachodniej, w Portugalii można zauważyć dwie fazy
zaawansowania wprowadzania mobilności w przedsiębiorstwach: firmy, które włączyły
do swoich strategii biznesowych urządzenia mobilne ok. 5-6 lat temu i dziś znajdują się
na zaawansowanym poziomie mobilności (głównie są to sektory telekomunikacji
i usług finansowych). Tymczasem instytucje, które rozpoczęły ten proces dopiero 1-2
lata temu są w początkowej fazie tego modelu (administracja, sektor usługowy
i przemysłowy).
Poziom zaawansowania mobilności korporacyjnej w Portugalii w 2014 roku:
Badanie dotyczące mobilności w Portugalii zostało zrealizowane na podstawie
informacji zebranych przez IDC, z różnych źródeł z całego świata. Aby prześledzić
stopnień zaawansowania i kierunki rozwoju mobilności korporacyjnej, IDC
przeprowadziła w miesiącach styczeń - luty 2015 roku ankietę wśród średnich i dużych
firm w Portugalii, analizując w sumie 3567 przedsiębiorstw (2 500 wybranych spośród
największych firm pod względem obrotów, uwzględniając również instytucje
finansowe, oraz 1067 podmiotów z zakresu administracji publicznej).
Ponad 42% przebadanych firm już wdrożyło elastyczne modele pracy, a mianowicie
możliwość pracy w domu w niepełnym wymiarze, czy też sieci ad hoc, natomiast jedna
trzecia przebadanych firm korzysta z urządzeń nomadycznych.
Modele mobilnych miejsc pracy w firmach krajowych:
Jednak odsetek firm, które już przyjęły strategię mobilności korporacyjnej jest nadal
niski (23%), co wskazuje na względną niedojrzałość tych technologii w firmach
portugalskich. Mimo, że niewiele przedsiębiorstw portugalskich zdefiniowało swoją
strategię mobilności, większość z ankietowanych przedsiębiorstw (53%) posiada już
ustalone priorytety dla swoich inicjatyw. Z drugiej strony, nieco ponad jedna trzecia
ankietowanych firm już przystąpiła do wdrażania rozwiązań zarządzania cyklem życia
dla aplikacji mobilnych, a także zmieniła procesy i funkcje przepływu pracy, w celu
wprowadzenia usług telefonii komórkowej. Wreszcie, mała liczba organizacji posiada
odrębny budżet dotyczący mobilności, zespoły zajmujące się wyłącznie aplikacjami
mobilnymi i definiuje wskaźniki KPI i inne zgodnie z nową rzeczywistością pracy.
Dane zebrane przez IDC pozwalają również zaobserwować, że firmy portugalskie
zwiększyły swoje inwestycje w mobilne technologie i rozwiązania celem utrzymania
lub zwiększenia konkurencyjności w kraju. Rzeczywiście, większość ankietowanych
podmiotów stwierdziła, że zwiększy (40%) lub znacznie zwiększy (12%) wydatki na
rzecz mobilności, a tylko w ich przypadku 2% firm wydatki te zmniejszą się.
Wydatki przewidywane na rozwój technologii i rozwiązań
mobilnych w 2015 roku:
Bez zmian
Wzrost
Spadek
Dane zebrane przez IDC potwierdzają, że 92% firm korzysta z rozwiązań poczty
elektronicznej, 37% z nich już wprowadziła aplikacje łączności mobilnej dla klientów,
podczas gdy jedna trzecia korzysta z mobilnych rozwiązań wsparcia dla działów
handlowych. Także ponad jedna trzecia firm wprowadziła dla klientów aplikacje
mobilne dla smartfonów i tabletów. Tym niemniej niewielka ilość ankietowanych firm
potwierdziła, że wprowadziła do użytku aplikacje mobilnego dostępu do usług
finansowych oraz że wykorzystuje technologie M2M (machine to machine).
4. Big Data & Analytics Solutions
Świat cyfrowy rozwija się w Portugalii w szybszym tempie niż gospodarka narodowa.
W ostatnich latach zostały wprowadzone w przedsiębiorstwach krajowych systemy
przechowywania o pojemności większej niż 360 Pb. Biorąc pod uwagę gwałtowny
wzrost danych w kraju i rosnące zróżnicowanie przechowywanych danych, większość
podmiotów gospodarczych dostosowało się do technologii Big Data & Analytics
Solutions mając na celu poprawę wyników biznesowych i jednocześnie poszerzanie
wiedzy o klientach i przewidywanie ich potrzeb.
5. Bezpieczeństwo
Większość firm krajowych miało w ostatnich latach do czynienia z zagrożeniami
informatycznymi, w niektórych przypadkach bardzo poważnymi. Jednak pomimo tego,
bezpieczeństwo informacji nie wydaje się stanowić priorytetu dla przedsiębiorstw
portugalskich. Odwrócenie cyklu gospodarczego powinno w następnych latach zmienić
tę rzeczywistość i wydatki firm na bezpieczeństwo będą wzrastać począwszy już od
2015 roku. Firmy zaczną przyjmować nowy paradygmat bezpieczeństwa, uwzględniając
na pierwszym miejscu bezpieczeństwo danych, a dopiero na drugim bezpieczeństwo
urządzeń.
6. Firmy krajowe dostosowują centra danych do 3. platformy technologicznej
Firmy krajowe wykorzystały spowolnienie w gospodarce narodowej, aby przyjąć
strategię konsolidacji i wirtualizacji infrastruktury technicznej, jak również, aby podjąć
inicjatywy w zakresie optymalizacji i standaryzacji procesów IT. Firmy chcą
wykorzystać zmieniający się cykl gospodarczy i dostosować swoje centra danych do
nowej rzeczywistości technologicznej, rozpocząć procesy wdrożenia technologii 3.
Platformy i wdrożyć koncepcję IT-a-Service.
7. Internet przedmiotów przyspieszy transformację cyfrową w przedsiębiorstwach
portugalskich
IDC szacuje, że do roku 2020 będzie istnieć w Portugalii ponad 68,1 mln urządzeń
(w tym komputery, smartfony, inteligentne zegarki i akcesoria, konsole, samochody,
urządzenia AGD, sprzęt elektronicznego, itp.) podłączonych do Internetu (około 6,4
urządzeń na osobę). Przyjęcie strategii, które uwzględniają Internet przedmiotów
(Internet of Things) pozwoli firmom krajowym przyspieszyć transformację cyfrową
swoich procesów i inicjatyw. Szczególne korzyści powinny być widoczne w takich
obszarach jak: ochrona środowiska, sieci energetyczne, inteligentne miasta, zarządzanie
aktywami, zdrowie i dobrostan ogółu społeczeństwa.
8. Internacjonalizacja
W obliczu kryzysu w gospodarce narodowej, wiele portugalskich przedsiębiorstw
przyjęło strategię umiędzynarodowienia swojej działalności jako sposób na
przezwyciężenie trudności w kraju. Większość firm, które zdołały przezwyciężyć
recesję, koncentruje się na kontynuowaniu wdrażania i/lub konsolidacji swoich strategii
internacjonalizacji. Ta rzeczywistość ma pozytywny wpływ na wydatki związane z
obszarem IT i pozostaje jednym z kluczowych czynników wzrostu w 2015.
9. Relacje z klientami motorem dla nowych projektów IT w Portugalii
Większość firm krajowych planuje zwiększenie swojego udziału w rynkach, na których
działają. Aby to osiągnąć firmy stawiają na nowe produkty i usługi oraz rozwój
inicjatyw pozyskiwania i utrzymania lojalności klientów. W tym kontekście nie dziwi
fakt, że wdrażanie, uaktualnianie lub rozszerzanie aplikacji zarządzania relacjami
z klientem (CRM) to najczęściej jak dotychczas realizowane projekty przez podmioty
gospodarcze w Portugalii w 2015 roku, a wielu z nich towarzyszy zastosowanie usług
w chmurze, analiz biznesowych, mobilności i sieci społeczne.
10. Transformacja cyfrowa
IDC przewiduje, że w 2020 roku, na całym świecie, wszystkie sektory gospodarki,
począwszy od przemysłu, poprzez handel detaliczny, bankowość, ubezpieczenia,
energetykę, turystykę i zdrowie, będą prowadzone przez firmy z silną obecnością
w gospodarce cyfrowej. W Portugalii zauważa się, że transformacja cyfrowa przebiega
w sposób bardziej nasilony dopiero począwszy od tego roku, a menadżerowie, jak CIO
lub CEO, coraz częściej traktują ten proces jako niezbędny dla swoich firm.
Opracowanie:
Elżbieta Correia, WPHI Lizbona
Sierpień 2015