Zagadnienia do przygotowania na seminarium 3

Zagadnienie do przygotowania
Seminarium nr 3 – RFT
Tlen jako substancja nieodzowna dla Ŝycia
Tlen jako substancja toksyczna
Podstawowe reakcje i właściwości reaktywnych form tlenu (RFT)
• produkty niepełnej redukcji tlenu – powstawanie anionorodnika ponadtlenkowego (oksydaza
NADPH, oksydazy, łańcuch oddechowy, monooksygenazy z P450), rodnika
wodoronadtlenkowego, rodnika hydroksylowego
• RFT nie będące rodnikami – wytwarzanie i usuwanie nadtlenku wodoru
• róŜnice we właściwościach wytwarzanych rodników – reaktywność, okres trwania w komórce,
zdolność do dyfuzji
• Zwiększone powstawanie RFT pod wpływem czynników ze środowiska (stres oksydacyjny)
– reakcje enzymatyczne niezaleŜne od łańcucha oddechowego
– reakcje enzymatyczne związane z łańcuchem oddechowym
– procesy utleniania w peroksysomach
• Toksyczne efekty działania RFT
– oddziaływania RFT z lipidami – peroksydacja nienasyconych kwasów tłuszczowych na drodze
nieenzymatycznej i enzymatycznej
– zapobieganie skutkom peroksydacji lipidów
– peroksydacja białek i kwasów nukleinowych
• Przykłady przeciwutleniaczy
– dysmutaza ponadtlenkowa, katalaza, peroksydaza
– przeciwutleniacze o małej masie cząsteczkowej (glutation, witamina D, flawonoidy, melatonina,
DHEA, antocyjany, witamina C)
– glutation i jego rola w detoksykacji wolnych rodników tlenowych (znaczenie peroksydazy i
reduktazy glutationowej)
– przeciwutleniacze hydrofilowe i hydrofobowe (beta-karoten, alfa-tokoferole (witamina E),
koenzym Q
• Ochrona komórki przed nadmierną ilością reaktywnych form tlenu (przeciwutleniacze)
– wewnątrzkomórkowo (dysmutaza ponadtlenkowa – SOD, katalaza, peroksydaza)
– pozakomórkowo (pozakomórkowa SOD, witamina C, flawonoidy, witamina E, karotenoidy,
bilirubina, kwas moczowy)
• Skutki nadmiaru RFT w organizmie człowieka jako przyczyna rozwoju wielu chorób
• Całkowita redukcja cząsteczki tlenu – łańcuch oddechowy
– kompleksy łańcucha oddechowego
– zmiany energetyczne podczas transportu elektronów do tlenu
– źródła protonów i elektronów dla łańcucha oddechowego