Ruda Wielka - Publiczne Gimnazjum w Rudzie Wielkiej

Nasza miejscowość
Ruda Wielka
Ruda Wielka
Ruda
Wielka – wieś położona w
południowo-wschodniej części
województwa mazowieckiego, w
powiecie radomskim,
w gminie Wierzbica.
Miejscowość znajduje się 5km
od Wierzbicy, 15 km od
Radomia. Przez grunty wsi
przebiega linia kolejowa Kraków
– Kielce – Warszawa, budowana
w połowie XIX wieku jako tzw.
kolej warszawsko-wiedeńska.
Ma też dogodne połączenia
autobusowe
z Radomiem.
Powierzchnia i ludność
 Obecnie we wsi mieszka około 1400 osób,
ilość ta nie zmienia się praktycznie od 10 lat.
Stanowi ona około 14% populacji całej Gminy
Wierzbica. Jest drugą miejscowością pod
względem liczby ludności w gminie. Ma
zabudowę dość chaotyczną i rozrzuconą,
skupioną w kilku częściach, z których każda
ma swoją regionalną nazwę: Komorniki,
Stara Wieś, Wygwizdów, Kresy.
Początki szkoły w Rudzie Wielkiej
 Kierownikiem powstającej
szkoły podstawowej 7-klasowej
został Leon Chrust. Objął to
stanowisko 1 września 1926
roku. Pracował wspólnie
z pięcioosobowym zespołem
nauczycielskim. Leon Chrust
w pracy zawodowej i
społecznej nigdy nie kierował
się względami materialnymi,
ale chęcią rzetelnego
i sumiennego spełnienia
obowiązków oraz dobrem
dzieci. W 1939 r po odejściu
Leona Chrusta ze szkoły,
kierownikiem placówki
mianowano Stanisława Maja.
Szkoła aktualnie
 W przedstawionym budynku
mieszczą się obecnie szkoła
podstawowa i gimnazjum.
Uczęszcza do nich około 360
uczniów. Szkoła posiada:
14 przestronnych sal, dwie
nowoczesne pracownie
komputerowe, salę
gimnastyczną, bibliotekę.
Obok szkoły znajduje się
plac z boiskami do piłki
ręcznej, koszykowej
i nożnej, oraz nowy
kolorowy plac zabaw dla
dzieci.
Dziedzictwo
kulturowe
Cmentarz wojskowy
 Zabytkowy cmentarz wojskowy
z mogiłami żołnierzy poległych
w czasie I wojny światowej jest
położony w lesie, na niewielkim
wzgórku, przy drodze do
Orońska. Powstał
najprawdopodobniej
w 1915 r. jako cmentarz wojenny
armii państw centralnych.
Wybudowali go ogrodzili murem
Niemcy. Pochowano na nim
poległych w latach 1914 – 1915
żołnierzy armii niemieckiej,
austro - węgierskiej i rosyjskiej.
Do dnia dzisiejszego ocalały
tylko dwa nagrobki. Pozostałe
groby usypane są symbolicznie
z piachu. Po prawej stronie od
wejścia na cmentarz wznosi się
rotunda, jedyna tego typu
budowla w Polsce.
Historia pomnika „Dziedzica”
 W drugiej połowie XIX wieku ówczesny dziedzic
Wacław Przychodzki przepisał cały majątek synowi
Adamowi . Syn czując się bardzo bogatym
człowiekiem, wyruszył na podbój Europy z walizką
pieniędzy. Można stwierdzić, że miał duszę
hazardzisty. Wędrując po Europie dotarł do Paryża
i Monte Carlo, gdzie przegrał w karty niemal cały
dorobek życia kilku pokoleń. W ostatnim momencie
opamiętał się i zachował niewielką ilość pieniędzy.
Powrócił do rodzinnych stron postawił pomnik, ku
przestrodze potomnym. Poświęcenie pomnika
odbyło się w 1901 roku.
Pomnik Dziedzica
 Pomnik Dziedzica
liczący ponad 110
lat, ufundowany
przez Adama
Przychodzkiego,
z napisem „Dzieci
szanujcie
ojcowiznę”
Czworaki
 W centrum Rudy Wielkiej do
dziś stoją czworaki liczące
przeszło 100 lat. Kiedyś
mieściła się tam biblioteka i
Gromadzka Rada Narodowa.
Po drugiej stronie stał drugi
mniejszy dom dla
mieszkańców, który popadł w
ruinę. Na terenie placu
ośrodka zdrowia stał barak,
w którym zamieszkiwały
rodziny Rudy Wielkiej. Były
to tak zwane „pokoje” a przy
drodze do magazynów stał
wysoki budynek
gospodarczy.
Figurka ocalenia Rudy Wielkiej
od pożaru
 Znajduje się przy skrzyżowaniu dróg
w kierunku Radomia i Dąbrówki
Warszawskiej. Napis na figurce głosi: „Na
pamiątkę szczęśliwego ocalenia Rudy
Wielkiej od pożaru w czasie wojny światowej
1914-1921” Mieszkańcy wybudowali tę
figurkę w dowód wdzięczności za ocalenie
Rudy od spalenia w czasie trwania
I wojny światowej i wojny bolszewickiej.
Drewniany budynek starej
szkoły
 Początki szkolnictwa
w Rudzie Wielkiej sięgają
1918 roku. Pierwszą
placówką oświatową była
powstała wtedy
czterooddziałowa szkoła
powszechna. Mieściła się
ona w domu rodzinnym
Wojczakowskich. Pierwszym
nauczycielem szkoły był
Wnuk. Na początku lat 20.
XX w. rozpoczęto budowę
szkoły siedmioklasowej.
W 1924 roku za kadencji
kierownika Leona Chrusta
budowę ukończono.
Instytucje i
organizacje
Kościół
 Mieszkańcy Rudy Wielkiej
należeli do odległej o 5km
parafii Kowala. Na początku
lat 80. postanowili utworzyć
kościół na miejscu remizy
strażackiej. Po dokonaniu
prac adaptacyjnych budynek
przekształcono w kościół
i zagospodarowano plac
wokół niego. Większość
prac została wykonana
w czynie społecznym przez
wiernych i przez nich
sfinansowana. Oficjalnie
w 1984 roku została
otworzona w Rudzie Wielkiej
samodzielna parafia pod
wezwaniem Najświętszego
Serca Jezusowego. Obecnie
proboszczem jest ks. Jan
Staniewski.
Koło Gospodyń Wiejskich
 Koło Gospodyń Wiejskich to
zespół ludowy, który
reprezentuje Rudę Wielką na
różnych konkursach
ludowych. Jego działalność
została reaktywowana
w 2007 roku. Liczy on 17
członkiń. Panie
z zespołu występują też na
wszystkich imprezach
w naszej wsi. Są dowodem
na to ,że nawet późnych
latach życia można aktywnie
uczestniczyć w życiu wsi
oraz zaprezentować swój
talent.
Ośrodek zdrowia
 Ośrodek zdrowia powstał
w roku 1975. Obecnie
pracują w nim dwie lekarki:
Małgorzata Kowalska
i Małgorzata Karasiuk oraz
dwie pielęgniarki Jadwiga
Włoskowicz i Zofia Rogala.
Jest to placówka
świadcząca usługi
medyczne w zakresie
podstawowym. Z usług
lecznictwa zamkniętego
i porad specjalistycznych,
mieszkańcy wsi korzystają
w placówkach
w Radomiu i Szydłowcu.
Źródła :
 Książka Anny Czyżewskiej
pt. „Wierzbica”
 Pamiętnik Leona Chrusta
 Studium uwarunkowań i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego gminy
Wierzbica
 Internet
Wykonały :
Kinga Bredłowska
Karolina Łukawska
Kinga Rogala