sztuka - Muzeum Zamojskie

SZTUKA
Kolekcje artystyczne Muzeum Zamojskiego należą do najstarszych w zbiorach muzealnych.
Dużą ich część stanowią dzieła sztuki sakralnej. Pierwsze zabytki z tego zespołu zaczęły
n a p ł ywa ć do zb i or ó w mu ze a ln y ch w m a ju 1 939 r. Po ch o dz ił y
z kościołów w Szczebrzeszynie. Przekazane wówczas zbiory to głównie zabytki rzeźby
sakralnej z XVII-XVIII wieku. Podczas okupacji niemieckiej do zbiorów muzealnych
włączono uratowane przed zniszczeniem kolekcje likwidowanych przez Niemców zamojskich
gimnazjów, wśród któr ych znalazły się rzeźby drewniane pochodzące
z kapliczek przydrożnych. W okresie powojennym do zbiorów muzealnych trafiły rzeźby
i obrazy ze zniszczonej kaplicy pounickiej na Majdanie pod Zamościem, a w wyniku prac
terenowych prowadzonych przez pracowników muzeum pozyskano zabytki z kościołóww
Puszczy Solskiej, Krasnobrodu i Skierbieszowa. Duży zespół zabytków sztuki sakralnej –
głównie z zakresu malarstwa, pozyskano w 1947 r. z kościoła w Łabuniach. Zbiór ten
pochodzi z kościoła i klasztoru bernardynów w Radecznicy, który władze carskie skasowały w
1869 r. za udział w powstaniu styczniowym. W tym czasie do muzeum napłynęły zabytki
z opuszczonych cerkwi prawosławnych w Siedliskach i Szczebrzeszynie, wśród nich ikony
z końca XVII - pocz. XVIII w., tworząc podwaliny pod rozwój kolekcji sztuki cerkiewnej,
która wzbogaciła się o zespół ikon z pocz. XX w. z ikonostasu cerkwi w Łaziskach,
pozyskanych w 1981 r. Oprócz zbiorów sztuki sakralnej Muzeum Zamojskie posiada
pojedyncze dzieła sztuki pochodzące z przekazanych do zbiorów kolekcji gromadzonych
przez organizatorów zamojskiego muzeum - Michała Pieszki (obrazy, grafika, rzemiosło
artystyczne i meble) i Henryka Rosińskiego (obrazy, meble). Wśród zgromadzonych przez
Rosińskiego zbiorów znalazła się też kolekcja ekslibrisów, stanowiąca na początku trzon
zbiorów graficznych, uzupełniona w końcu lat 80. XX w. przez nabytą część kolekcji
lubelskiego bibliofila, Henryka Zwolakiewicza. W kolekcji Muzeum Zamojskiego znajduje się
też duży zbiór współczesnego malarstwa regionalnego i grafiki, gromadzony systematycznie
od lat 50. XX w. Ważne miejsce zajmuje też niewielki, ale bardzo cenny zbiór malarstwa
polskiego przekazany przez dr. med. Ludwikę Różyczkę z Warszawy. Wśród zgromadzonych
dzieł są obrazy Olgi Boznańskiej, Maksymiliana Gierymskiego i Józefa Mehoffera. W 1994 r.
muzeum pozyskało w darze od zamościanki Zofii Kulaszyńskiej-Couret (zm. 1995),
mieszkającej na stałe w Paryżu uczennicy Olgi Boznańskiej, zbiór jej obrazów namalowanych
podczas pobytu w Afryce Północnej. Muzeum posiada też w swoich zbiorach dzieła innych
malarzy współczesnych, związanych z Zamościem poprzez miejsce urodzenia, naukę, czy
pracę. Zbiory sztuki współczesnej pozyskiwane są nadal poprzez dary artystów zamojskich (w
ostatnim okresie swoje prace przekazał Winicjusz Borowski), a także zamieszkałych poza
granicami kraju, jak w przypadku zbioru obrazów mieszkającej w Kanadzie malarki Ireny
Czerskiej-Kubickiej.