etap szkolny

Kod ucznia
Data urodzenia ucznia
Wojewódzki Konkurs Biologiczny
dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
ETAP SZKOLNY
Rok szkolny 2013/2014
Instrukcja dla ucznia
1. Sprawdź czy test zawiera 11 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś Komisji.
2. Wpisz swój kod i datę urodzenia.
3. Pisz czytelnie i używaj tylko długopisu lub pióra z czarnym lub niebieskim
tuszem/atramentem.
4. Test, do którego przystępujesz zawiera 19 zadań. Wśród nich są zadania zamknięte
i zadania otwarte.
5. Do każdego zadania zamkniętego zaproponowano cztery odpowiedzi, oznaczone literami
A, B, C, D. Wybierz tylko jedną prawidłową odpowiedź, zaznaczając ją znakiem X na literze
oznaczającej tę odpowiedź.
6. W razie pomyłki nie używaj korektora, błędną odpowiedź otocz kółkiem i zastąp poprawną
zaznaczając ponownie X.
7. W zadaniach otwartych zapisz pełną odpowiedź starannie i czytelnie w miejscach
wyznaczonych przy poszczególnych zadaniach. Pamiętaj, że pominięcie argumentacji
może spowodować, że za to rozwiązanie nie będziesz mógł dostać pełnej liczby punktów.
8. Redagując odpowiedzi do zadań, możesz wykorzystać miejsce opatrzone napisem
Brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane.
9. Podczas trwania konkursu nie możesz korzystać ani z pomocy naukowych, ani
podpowiedzi kolegów - narażasz ich i siebie na dyskwalifikację. Nie wolno Ci również
zwracać się z jakimikolwiek wątpliwościami do członków Komisji.
10. Pracuj uważnie, masz 60 minut na wykonanie wszystkich zadań.
11. Do etapu rejonowego zakwalifikują się uczniowie, którzy zdobędą co najmniej 37
punktów.
///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Wypełnia komisja (po rozkodowaniu prac)
…………………………………………………………………
Imię i nazwisko ucznia
Uczeń zakwalifikował się do etapu rejonowego
Komisja:
………………… / 50 pkt
ilość uzyskanych punktów
………………….
TAK/NIE
Zadanie 1
0-5
Dokonaj analizy przedstawionych na rysunkach tkanek i odpowiedz na pytania.
1. Nazwij tkanki oznaczone na rysunkach literami:
B …………………………………..
C ……………………………………..
F …………………………………..
G ……………………………………..
J ……………………………………
2. Wpisz oznaczenie literowe i nazwij tkankę z której zbudowany jest:
a. mięsień szkieletowy ……...............................................................................
b. ściana naczynia krwionośnego i jelit………………………………………………………….
strona 2 z 11
Zadanie 2
0-1
Przyporządkuj elementy budowy organizmu odpowiednim kategoriom. Wstaw
X we właściwe miejsca tabeli.
kategoria
Pierwiastki Związki
Organelle
Komórki Tkanki
chemiczne komórkowe
Organy
Element
Budowy
Glukoza
Tlen
Korzeń
Twardzica
Rybosom
Neuron
Zadanie 3
0-2
Na rysunku przedstawiono dzielące się drożdże. Podaj nazwę tego typu
rozmnażania i określ jego znaczenie.
typ rozmnażania …………………………………………………………………………………………….
znaczenie ……………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 4
0-1
Przedstawiony schemat dotyczy pewnego procesu biologicznego. Podaj nazwę
procesu, który należałoby umieścić nad strzałką.
energia
słoneczna
energia chemiczna związków
organicznych
………………………………………………………………………………………………………………………
strona 3 z 11
Zadanie 5
0-3
Z wymienionych poniżej różnorodnych gruczołów wybierz i wpisz w prawej
części tabelki gruczoły wydzielania wewnętrznego:
przysadka mózgowa, gruczoły
mleczne, wątroba, gruczoły trawienne
żołądka, grasica, gruczoły potowe,
tarczyca, nadnercza,
Zadanie 6
0-5
Rysunki przedstawiają kwiaty i kwiatostany roślin. Rozpoznaj, która z
przedstawionych roślin A czy B jest wiatropylna, a która owadopylna. Podaj
wpisując do tabeli, po dwie cechy przystosowujące do tej formy zapylania.
Rysunek
Rodzaj zapylenia
Przystosowania
A
B
strona 4 z 11
Zadanie 7
0–5
Poniższe rysunki przedstawiają wybrane typy kwiatostanów. Zapisz ich nazwy.
A ………………………….
B…………………………
D…………………………..
C…………………………….
E…………………………..
Zadanie 8
0- 2
Przyporządkuj odpowiednim grupom roślin ich przedstawicieli. Wykorzystaj
wszystkie przedstawione gatunki roślin.
A. mszaki
B. paprotniki
C. nagonasienne
D. okrytonasienne
A ………..
1. miłorząb dwuklapowy
2. mak lekarski
3. mech torfowiec
4. salwinia pływająca
5. topola osika
6. skrzyp polny
B…………
C……………
D……………
Zadanie 9
0–1
Zapisz w takiej kolejności cyfry, aby poprawnie prezentowały wędrówkę
prostych składników pokarmowych w organizmie człowieka.
1. krew i limfa 2. kosmki jelitowe
3. jelito cienkie
4. komórki ciała
………………………………………………………………………………………………………………………
strona 5 z 11
Zadanie 10
Jednostką miary natężenia hałasu jest:
a. dB
b. Hz
c. pH
0–1
d. W
Zadanie11
0–2
Różnice w planie budowy bezkręgowców i strunowców ilustrują rysunki:
W oparciu o analizę rysunków sformułuj dwa wnioski.
1. ……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
2. ……………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 12
Rysunek przedstawia schemat przekroju przez oko ludzkie.
0-4
Strona 6 z 11
1. Odpowiednim literom od A do F dopisz elementy budowy oka.
A ……………………………………
B…………………………………….
C ……………………………………
D……………………………………….
E………………………………………..
F…………………………………………
2. Funkcjonowanie oka często jest porównywane z funkcjonowaniem aparatu
fotograficznego. Porównaj ich budowę i dokończ zdania:
A. Przysłona aparatu fotograficznego odpowiada w oku …………………………………
B. Błona fotograficzna odpowiada w oku ……………………………………………………….
C. Czarne wnętrze aparatu fotograficznego odpowiada w oku…………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 13
0–1
Który z rodzajów autonomicznego układu nerwowego odpowiada za regulację
dopływu światła do oka:
a. za zwężenie źrenicy oka odpowiada………………………………………………………………
b. za rozszerzenie źrenicy oka odpowiada układ………………………………………………..
Zadanie 14
0–2
Zapisz w tabeli po dwie różnice występujące w rozwoju zarodkowym bliźniąt
jednojajowych i dwujajowych.
bliźnięta jednojajowe
bliźnięta dwujajowe
-
-
-
-
strona 7 z 11
Zadanie 15
0–2
Pasożytniczy tryb życia wywiera wpływ na budowę i czynności życiowe
organizmów. Wymień trzy cechy, które charakteryzują zwierzęce pasożyty
wewnętrzne.
a.
b.
c.
Zadanie 16
Na schemacie przedstawiono kiełkujące w glebie nasiona fasoli .
0-5
Zapisz, które nasiono ma największe szanse na wykiełkowanie. Odpowiedź
uzasadnij podając dwa argumenty.
nasiono …………………
uzasadnienie:
a. ………………………………………………………………………………………………………………….
b. ………………………………………………………………………………………………………………….
2. Wymień trzy czynniki środowiska mające wpływ na kiełkowanie nasion
a.
b.
c.
strona 8 z 11
Zadanie 17
Oceń czy podane zdania są prawdziwe czy fałszywe.
0-5
1. Wirus HIV wnika do limfocytów B, przez co limfocyty nie produkują
przeciwciał ……………..
2. Drgawki, nadmierna pobudliwość są skutkiem niedoboru witaminy B ………….
3. W procesie krzepnięcia krwi obok wapnia, płytek krwi, fibrynogenu bierze
udział witamina E …………
4. Anoreksja to choroba przejawiająca się niechęcią do jedzenia o podłożu
neurologicznym …………..
5.Jedną z funkcji białka w organizmie jest umożliwienie skurczu mięśnia …………
Zadanie 18
0–2
Nazwij przedstawiony na rysunku ruch rośliny i wyjaśnij na czym polega.
……………………………………………………………………………………………………………………..
wyjaśnienie - ……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………..
strona 9 z 11
Zadanie 19
0–1
Spośród niżej podanych propozycji wypisz cztery czynniki ryzyka powstania
osteoporozy.
a. szczupła budowa ciała i niska masa kostna
b. niedobór wapnia w diecie osób starszych
c. menopauza
d. nadmierna masa ciała
e. dieta bogata w wapń i witaminę D
f. spożywanie produktów sojowych
g. niedobór estrogenów
………………………………………………………………………………………………………………………….
strona 10 z 11
Brudnopis
strona 11 z 11