2. budowa przelicznika cps-01
Transkrypt
2. budowa przelicznika cps-01
Przelicznik objętości CPS-01 Wersja IMP i ZWE COMMON S.A. ul. Aleksandrowska 67/93 91-205 Łódź tel: (0-42) 613 56 00 fax: (0-42) 613 56 98 DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA I INSTRUKCJA OBSŁUGI Łódź, grudzień 2000 r. Uwaga: COMMON S.A. zastrzega sobie prawo modyfikacji konstrukcji urządzeń z zachowaniem spełnienia odpowiednich wymagań odnośnie dokładności i bezpieczeństwa. PO/0001/0002U 1 Spis treści 1. WPROWADZENIE 1.1 W SPÓŁPRACA PRZELICZNIKA Z GAZOMIERZEM TURBINOWYM 1.2 W SPÓŁPRACA PRZELICZNIKA Z GAZOMIERZEM ZWĘŻKOWYM 2. BUDOWA PRZELICZNIKA CPS-01 2.1. STRUKTURA SYSTEMU MIKROKOMPUTEROWEGO 2.2. STRUKTURA ZESPOŁU OBWODÓW ISKROBEZPIECZNYCH 3. PODSTAWOWE DANE TECHNICZNE I METROLOGICZNE 3.1. W ARUNKI UŻYTKOWANIA PRZELICZNIKA 3.2. GABARYTY I MASA 3.3. PODSTAWOWE PARAMETRY METROLOGICZNE 4. INTERFEJS UŻYTKOWNIKA 4.1. MENU GŁÓWNE 4.2. MENU „SYSTEM” 4.3. MENU „KONFIG” 4.3.1. Submenu „Przelicznik” 4.4. MENU „DANE” 4.4.1. Submenu „Parametry” 4.4.2. Submenu „W. rejestrowane” 5. „JAK TO ZROBIĆ ...” 5.1. ZAŁĄCZANIE URZĄDZENIA 5.2. W YŁĄCZANIE URZĄDZENIA 5.3. W YŚWIETLANIE TABLICZKI ZNAMIONOWEJ 5.4. REJESTRACJA (LOGOWANIE) UŻYTKOWNIKA 5.5. ZMIANA HASŁA 5.6. USTAWIANIE PARAMETRÓW COM-ÓW (PORTÓW KOMUNIKACJI SZEREGOWEJ) 5.7. USTAWIANIE I KALIBRACJA SYGNAŁÓW 5.8. PRZEGLĄDANIE 5.8.1. Przeglądanie listy alarmów 5.8.2. Przeglądanie danych rejestrowanych 5.8.3. Przeglądanie danych dobowych 5.8.4. Przeglądanie danych miesięcznych 5.9. ZAŁĄCZANIE I WYŁĄCZANIE MODUŁU OBLICZENIOWEGO 5.10. W YBÓR TRYBU PRACY (WERSJI) PRZELICZNIKA 5.10.1. Ustawianie parametrów przelicznika w wersji impulsowej 5.10.2. Ustawianie parametrów przelicznika w wersji zwężkowej 5.11. USTAWIANIE DOBY GAZOWNICZEJ 5.12. USTAWIANIE OKRESU ZAPISU DANYCH REJESTROWANYCH 5.13. USTAWIANIE DŁUGOŚCI LICZNIKA OBJĘTOŚCI 5.14. USTAWIANIE PARAMETRÓW FUNKCJONALNYCH KANAŁÓW COM I ADRESÓW GAZ-MODEMU 5.15. USTAWIANIE LIMITÓW (WARTOŚCI GRANICZNYCH) WIELKOŚCI MIERZONYCH 5.16. USTAWIANIE SKŁADU GAZU 5.17. USTAWIANIE ZEGARA CZASU RZECZYWISTEGO 6. MONTAŻ I INSTALACJA 6.1. MONTAŻ MECHANICZNY 6.2. POŁĄCZENIA ELEKTRYCZNE – OPIS ZACISKÓW 6.3. ZAŁĄCZENIE PRZELICZNIKA DODATEK A. KABEL KOMUNIKACYJNY PRZELICZNIKA CPS-01. PO/0001/0002U 3 3 4 5 5 6 7 7 8 8 9 10 11 13 14 21 21 22 24 24 24 24 25 25 25 26 26 26 27 27 28 28 29 30 30 31 31 32 32 33 33 34 36 36 39 40 41 2 1. WPROWADZENIE Przelicznik objętości CPS-01 jest przyrządem przeznaczonym do pomiaru oraz rejestracji objętości i strumienia gazu w warunkach rzeczywistych i w warunkach normalnych (p=101,325kPa, T=273,15K). Jest przeznaczony do stosowania na stacjach pomiarowych i redukcyjnych gazu. Współpracuje z gazomierzami zwężkowymi lub gazomierzami objętościowymi (turbinowe, rotorowe, miechowe). Informacja o parametrach gazu oraz jego ilości jest doprowadzana do przelicznika za pomocą sygnałów prądowych (4-20)mA (T, P, DP) oraz sygnałów prądowych NAMUR (LF,MF, HF). Na rys. 1.1 przedstawiono konfigurację układu pomiarowego z gazomierzem turbinowym, a na rys.1.2 konfigurację układu pomiarowego z gazomierzem zwężkowym. 1.1 Współpraca przelicznika z gazomierzem turbinowym CPS-01 INA INA INA 4.1 2.1 2.1 (4-20mA) rezerwa 1 (4-20mA) rezerwa 2 (4-20mA) (4-20mA) LF MF HF P T Rys. 1.1. Schemat montażowy podstawowego układu pomiarowego z gazomierzem turbinowym. Zastosowany gazomierz turbinowy generuje na wyjściu niskiej częstotliwości impulsy LF o określonej wadze (np. 1m 3/imp), natomiast na wyjściu wysokiej częstotliwości impulsy HF o wadze charakterystycznej dla każdego egzemplarza gazomierza. Podstawowym wykorzystaniem impulsów LF jest zliczanie objętości rzeczywistej gazu, natomiast impulsów HF wyznaczanie strumienia objętości gazu. Możliwe jest jednak odwrotne ich wykorzystanie, ale nie zalecane. Pomiar parametrów fizycznych gazu (temperatury i ciśnienia) jest realizowany za pomocą przetworników (transmiterów) z prądowym sygnałem wyjściowym o zakresie (4-20)mA. Zaleca się stosowanie przetworników zasilanych z obwodu pomiarowego. Istnieje jednak mo żliwość stosowania transmiterów wymagających niezależnego obwodu zasilania. Zakresy pomiarowe sygna łów wejściowych muszą być dostosowane do parametrów gazu. Transmiter ci śnienia powinien być przetwornikiem wartości bezwzględnej, niemniej jednak możliwe jest zastosowanie przetwornika nadciśnienia. Standardowo przelicznik CPS -01 jest wyposażony w dodatkowe dwa wejścia analogowe prądowe przewidziane dla wielkości rezerwowych. PO/0001/0002U 3 1.2 Współpraca przelicznika z gazomierzem zwężkowym CPS-01 INA INA INA 2.1 2.1 2.1 (4-20mA) (4-20mA) rezerwa 1 rezerwa 2 (4-20mA) (4-20mA) (4-20mA) P1 (4-20mA) P2 T P Rys. 1.2.Schemat montażowy podstawowego układu pomiarowego z gazomierzem zwężkowym. W układzie pomiarowym z gazomierzem zwężkowym wszystkie sygnały pomiarowe są sygnałami analogowymi pochodzącymi od przetworników temperatury, ciśnienia (przetwornik ciśnienia bezwzględnego lub nadciśnienia) oraz spadku ciśnienia na zwężce pomiarowej (przetwornik różnicy ciśnień). Możliwe jest stosowanie przetwornika różnicy ciśnień o charakterystyce liniowej lub pierwiastkowej. W pierwszym przypadku, ze względu na dokładność pomiaru, zalecane jest stosowanie dwóch przetworników liniowych o ró żnych zakresach pomiarowych. Sygnały pomiarowe z obu przetworników są mierzone jednocześnie, ale do obliczeń brany jest tylko jeden z nich. Przełączanie sygnałów pomiarowych odbywa się samoczynnie z chwilą osiągnięcia przez sygnał pomiarowy z przetwornika o mniejszym zakresie pomiarowym wartości bliskiej maksymalnej. W ten sposób osiąga się możliwie najlepszą dokładność pomiaru różnicy ciśnień przy zastosowaniu dwóch przetworników o liniowej charakterystyce przetwarzania. W przypadku podłączenia transmitera ciśnienia z przetwornikiem nadciśnienia istnieje możliwość dołączenia do jednego z wejść rezerwowych przetwornika ciśnienia atmosferycznego. Przelicznik CPS-01 został skonstruowany z zachowaniem wymaga ń zawartych w następujących normach i aktach normatywnych: 1. Norma Zakładowa ZN-G-4007 „Pomiary paliw gazowych - Urządzenia elektroniczne. Wymagania i badania” , czerwiec 1995. 2. Norma Zakładowa ZN-G-4002 „Pomiary Paliw Gazowych - Zasady Rozliczeń i Technika Pomiarowa” , czerwiec 1995. 3. Norma Zakładowa ZN-G-4004 „Pomiary paliw gazowych - Metody Obliczania Współczynników Ściśliwości” , czerwiec 1995. 4. Pierwszy Wstępny Projekt Zaleceń Międzynarodowych na temat: Przyrządy elektroniczne do Gazomierzy Objętościowych OIML SP 6 Sr 9 PO/0001/0002U 4 W czasie pracy przelicznik wyznacza na bieżąco następujące wielkości: ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ objętość gazu w warunkach pomiaru [m3] objętość gazu w warunkach normalnych [m 3] strumień objętości gazu w warunkach pomiaru [m 3/h] strumień objętości gazu w warunkach normalnych [m 3/h] parametry gazu (ciśnienie, temperatura) w odcinku pomiarowym strumień energii cieplnej (mocy) [kW] energia cieplna (stan licznika) [MJ] Oblicza następujące wielkości: ¨ przyrost objętości gazu w warunkach pomiaru - rejestracja co 1 h lub całkowitą liczbę razy w ciągu 1 h ¨ przyrost objętości gazu w warunkach normalnych - rejestracja co 1 h lub całkowitą liczbę razy w ciągu 1 h ¨ ciśnienie gazu, wartość różnicy ciśnień (dla gazomierza zwężkowego), temperatury - rejestracja co 1 h lub całkowitą liczbę razy w ciągu 1 h, (wartości średnie z okresu poprzedzającego zapis) ¨ stan licznika głównego objętości w warunkach normalnych - rejestracja w chwili zakończenia doby rozliczeniowej ¨ dane dotyczące warunków alarmowych Generuje sygnały alarmowe systemowe w przypadku: ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ braku lub przekroczenia sygnałów wejściowych awarii zasilania uszkodzenia przetwornika analogowo-cyfrowego wystąpienia błędu wykonywania programu wystąpienia błędu grubego pomiaru lub obliczenia parametrów Generuje sygnały alarmowe procesowe w przypadku: ¨ przekroczenia wartości granicznej górnej lub dolnej wielko ści mierzonej ¨ wystąpienia warunków przepływu niezgodnych z założeniami W przeliczniku jest rejestrowana chwila wykrycia warunków alarmowych oraz chwila ich ust ąpienia. 2. BUDOWA PRZELICZNIKA CPS-01 Przelicznik CPS-01 składa się z dwóch podstawowych zespołów, mianowicie systemu mikrokomputerowego oraz zespołu iskrobezpiecznych obwodów wej ściowych i wyjściowych. 2.1. Struktura systemu mikrokomputerowego Głównymi elementami składowymi systemu są następujące podzespoły: ¨ płyta główna systemu à procesor Intel 386 EX z zegarem 33 MHz à pamięci Flash 2 MB i SRAM 1 MB à zegar czasu rzeczywistego z niezależnym podtrzymaniem bateryjnym à 3 lub 5 kanałów transmisji szeregowej o szybkości do 115,2 kbodów ¨ wyświetlacz graficzny LCD 320 x 240 o wymiarach ekranu (120 x 90)mm ¨ podświetlana klawiatura foliowa (przyciski numeryczne, kropka dziesiętna, ESC, ENTER, kursory) PO/0001/0002U 5 ¨ zespół zasilacza sieciowego z akumulatorem 12V 7Ah oraz wewn ętrznym UPS’em Programy użytkowe pracują w trybie chronionym w wielozadaniowym systemie operacyjnym PMCB stworzonym specjalnie na potrzeby wysoce stab ilnych urządzeń pomiarowych. Program wszystkie dane rejestruje w pamięci typu FLASH, której wielkość pozwala na zapamiętanie z jednominutowym okresem zapisu danych z 11 dni. Rozbudowany system hase ł, w którym wyróżnia się hasła producenta, instalatora, ope ratora i gazowni pozwala na optymalne, z punktu widzenia jakości działania oraz ochrony danych, wykorzystywanie przyrządu. 2.2. Struktura zespołu obwodów iskrobezpiecznych W zespole tym można zainstalować do 6 kart z obwodami iskrobezpiecznymi wej ściowymi lub wyjściowymi z pośród trzech następujących typów: ¨ INA 2.1 - karta wejść analogowych prądowych (4-20)mA. Zawiera dwa wejścia prądowe (4-20)mA z 24-bitowym przetwornikiem A/C i filtrem przeciwzakłóceniowym. ¨ INI 4.1 - karta wejść impulsowych prądowych typu NAMUR (zgodnie z normą DIN 19234). Zawiera cztery wejścia impulsowe, z czego trzy są wyposażone w liczniki 16-bitowe. Wejścia licznikowe są przeznaczone do współpracy z nadajnikami LF, MF i HF zainstalowanymi w gazomierzach objętościowych. Wszystkie wejścia są zabezpieczone filtrami przeciwzakłóceniowymi. ¨ OUTIA 41.1 - karta wyjść iskrobezpiecznych. Zawiera cztery obwody wyjściowe impulsowe typu NAMUR lub OC oraz jedno wyjście prądowe (4-20)mA. Wszystkie obwody wyjściowe są zasilane z pętli (z zewnętrznego obwodu). Karty można instalować w dowolnej konfiguracji. Standardowy zestaw kart zapewniający współpracę przelicznika CPS-01 z gazomierzem objętościowym jest następujący: ¨ 2 karty INA 2.1 do pomiaru: à ciśnienia à temperatury à rezerwa 1 à rezerwa 2 ¨ 1 karta INI 4.1 do współpracy z nadajnikami: à LF à HF à HF lub MF Łącznie należy zastosować trzy karty. Pozostają jeszcze trzy wolne lokacje, które można obsadzić dowolnymi kartami w zależności od potrzeb użytkownika przelicznika. Standardowy zestaw kart zapewniający współpracę przelicznika CPS-01 z gazomierzem zwężkowym jest następujący: ¨ 3 karty INA 2.1 do pomiaru: à ciśnienia à temperatury à różnicy ciśnień 1 à różnicy ciśnień 2 à rezerwa 1 à rezerwa 2 Podobnie jak w poprzednim przypadku pozostaj ą nie obsadzone trzy lokacje. PO/0001/0002U 6 Przelicznik objętości jest umieszczony w metalowej obudowie, która mo że być wykonana w dwóch wersjach: 1. Obudowa szczelna o wymiarach (szer. x wys. x głęb.) (484 x 189 x 370)mm i stopniu szczelności IP54 dającą możliwość dwojakiego instalowania: ¨ w stojaku 19’ obudowa z dodatkowymi uchwytami do przykręcania do stojaka ¨ na półce obudowa z „nóżkami”, które można przykręcić do półki 2. Obudowa otwarta o wymiarach (szer. x wys. x głęb.) (482 x 132 x 355)mm i stopniu szczelności IP30 do zabudowy w szafie posiadającej stopień ochrony. Na rys. 2.1. przedstawiono widok płyty czołowej przelicznika. Na płycie czołowej, oprócz ekranu i klawiatury, znajduje się gniazdo kanału transmisji szeregowej RS232. Natomiast na p łycie tylnej są umieszczone gniazda pozostałych kanałów transmisji oraz dławiki w liczbie 18 sztuk na przewody sygnałowe. RS 232 Ekran Rys. 2.1. Widok płyty czołowej przelicznika CPS-01 3. PODSTAWOWE DANE TECHNICZNE I METROLOGICZNE 3.1. Warunki użytkowania przelicznika ¨ Temperatura otoczenia: -10°C ¸ 55°C ¨ Wilgotność względna: max 95% w temp 55°C ¨ Zakłócenia elektromagnetyczne: charakter i poziom zakłóceń odpowiada wymaganiom normy zakładowej PGNiG ZN-G-4007 z czerwca 1995r. i zaleceniom OIML SP 6 Sr 9. ¨ Warunki zasilania przelicznika: napięcie zasilania (wartości graniczne): 90V ¸250V AC 50Hz ±20% lub 90 ¸ 385V DC zalecane napięcie zasilania: 230V, 50Hz moc znamionowa przelicznika 30W Przelicznik jest fabrycznie zaopatrzony w przewód przy łączeniowy z żyłą ochronną i wtykiem ze stykiem ochronnym. Od strony zasilania jest zabezpieczony bezpiecznikiem topikowym T1L 250V. Wymaga pod łączenia do sieci z gniazdkiem wyposażonym w kołek ochronny zgodnie z normą PN-91/E-05009/01. PO/0001/0002U 7 W przypadku przerwy w zasilaniu sieciowym wewn ętrzny akumulator 12V 7Ah zapewnia normalne działanie przelicznika przez okres co najmniej 6 godz. 3.2. Gabaryty i masa Dla obudowy szczelnej: Dla obudowy otwartej: (szer. x wys. x głęb.) (484 x 189 x 370)mm, masa około 10kg. (szer. x wys. x głęb.) (482 x 132 x 355)mm, masa około 6kg. 3.3. Podstawowe parametry metrologiczne Błędy graniczne przelicznika 1. błąd graniczny wyznaczenia strumienia obj ętości gazu w warunkach normalnych odniesiony do wartości poprawnej wynosi 0,07% w warunkach odniesienia 0,16% w warunkach użytkowania 2. błąd graniczny wyznaczenia objętości gazu w warunkach normalnych odniesiony do wartości poprawnej wynosi 0,07% w warunkach odniesienia 0,16% w warunkach użytkowania Przetworniki pomiarowe Źródłem sygnałów pomiarowych analogowych dla przelicznika s ą przetworniki (transmitery) z wyjściem prądowym w zakresie od 4mA do 20mA. Odnosi się to przetworników ciśnienia i temperatury oraz różnicy ciśnień. Przetwornik różnicy ciśnień może mieć charakterystykę liniową (wtedy zaleca się stosowanie dwóch przetworników na ró żne zakresy) lub pierwiastkową (można zastosować jeden przetwornik). Nadajniki impulsów Gazomierz objętościowy, z którym współpracuje przelicznik powinien być wyposażony standardowo w co najmniej jeden nadajnik, mianowicie nadajnik impulsów niskiej cz ęstotliwości (LF). Jest on tym nadajnikiem, którego sygnał impulsowy jest wykorzystywany do wyznaczania objętości gazu. W gazomierzach instaluje się ponadto opcjonalnie nadajniki średniej częstotliwości (MF), wykorzystywane do wyznaczania strumienia objętości lub do wyznaczania objętości gazu (jeżeli są umieszczone za przekładnią justującą), oraz nadajniki wielkiej częstotliwości (HF) stosowane do wyznaczania strumienia obj ętości gazu oraz do kontroli stanu mechanizmów gazomierza. Wszystkie rodzaje nadajników powinny wytwarzać sygnały prądowe impulsowe typu NAMUR (zgodnie z normą DIN 19234). PO/0001/0002U 8 4. INTERFEJS UŻYTKOWNIKA Interfejs użytkownika przelicznika CPS-01 składa się z wyświetlacza graficznego 320x240 punktów i uproszczonej klawiatury. Ma on charakter okienkowy z systemem rozwijalnych menu. Prezentowane lub wymagane do wprowadzenia przez operatora informacje s ą grupowane i wyświetlane w okienkach z polami informacyjnymi, edycyjnymi, wyboru (checkbox) oraz przyciskami. Każde okienko ma podan ą w nagłówku nazwę określającą charakter przedstawianych w nim informacji. Na ekranie może być wyświetlonych kilka okien, z których wyłącznie jedno jest aktywne - wyróżnione przez wyświetlenie tytułu w inwersji. Do poruszania się po systemie są wykorzystywane klawisze [ï] [ð] [ñ] [ò] oraz klawisze: · Enter, którego podstawowymi funkcjami są: Ø zatwierdzanie wprowadzonych informacji, Ø operacja „naciśnięcia” wybranego przycisku Ø poruszanie się „w głąb” systemu rozwijalnych menu. · Esc, pozwalający na: Ø rezygnację z możliwego do wykonania działania, Ø przejście do głównego menu, Ø poruszanie się „w górę” systemu rozwijalnych menu. Uwaga! W niektórych oknach dialogowych, nie posiadaj ących przycisku „Ok”, zmiany ustawień parametrów są dokonywane bezpośrednio po ich wprowadzeniu przez operatora. Wówczas Esc nie powoduje rezygnacji z wprowadzonych zmian a jedynie zamknięcie bieżącego okna dialogowego. Po załączeniu zasilania i wykonaniu autotestu (to zwykle trwa kilkana ście sekund) zostaje wyświetlony panel główny interfejsu użytkownika „Wartości obliczone”, na którym przedstawione są podstawowe informacje dotyczące stanu przelicznika (rys. 4.1). Dolny fragment panelu zawiera linię statusu wyświetlającą informacje o stanie zasilania i stanie akumulatora (litery „SF” rys. 4.1): · na pozycji litery „S” mogą wystąpić: - litera „S” - zasilanie z sieci 220V, - litera „B” - brak zasilania 220V - zasilanie z akumulatora, · na pozycji litery „F” mogą wystąpić: - litera „F” - stan pełnego naładowania akumulatora, - cyfry 1-9 - szacowany stan naładowania akumulatora (np. 9 = 90% pojemności). Rys. 4.1. Panel główny interfejsu użytkownika Rys. 4.2. Menu główne Kolejnym elementem linii statusu jest wska źnik transferu danych pomiędzy modułem mikrokomputera a modułem pomiarowym CPS-01, zawierający również informację o stanie załączenia lub wyłączenia modułu programowego, realizującego funkcje przelicznika. Na tej pozycji mogą wystąpić następujące symbole: PO/0001/0002U 9 · ukośnik o zmiennym położeniu prawo/lewo informuje o poprawnej transmisji danych pomiarowych; każdej zmianie położenia odpowiada transfer jednej próbki (okres ok. 1s.); obecność ukośnika informuje o poprawnej pracy systemu pomiarowego, · puste pole z literą „R” pojawiającą się na 1s co ok. 10s informuje o braku komunikacji z modułem pomiarowym i ponawianych próbach jej nawiązania; jest to sytuacja awaryjna, · prostokąt z zaokrąglonymi narożami otaczający ukośnik informuje o stanie załączenia modułu programowego realizującego funkcje przelicznika; występuje zawsze razem z ukośnikiem i informuje załączeniu modułu obliczeniowego przelicznika; brak tego prostok ąta oznacza, że funkcje przelicznika są wyłączone. Po prawej stronie wyżej omówionego wskaźnika znajdują się pola z bieżącą datą i czasem. Uwaga! Oznaczenia wielkości wyświetlanych w panelu głównym są zgodne z odpowiednimi normami. Po prawej stronie linii nagłówkowej panelu głównego „Wartości obliczone” znajduje się informacja o aktualnym trybie pracy (wersji) przelicznika. Tryb pracy jest ustalany podczas konfiguracji przelicznika jako: · „IMP” - przelicznik w wersji impulsowej do współpracy z gazomierzami generującymi impulsy (turbinowe, rotorowe itp.), · „ZWE” - przelicznik w wersji zwężkowej do współpracy z przepływomierzami zwężkowymi. Do wykonywania jakichkolwiek operacji na przeliczniku przy u życiu interfejsu użytkownika wykorzystuje się system rozwijanych menu. Dostęp do nich uzyskuje się z menu głównego wyświetlanego w górnej linii ekranu (rys. 4.2) po naciśnięciu klawisza Esc (pod warunkiem że oknem aktywnym jest panel główny; w przeciwnym wypadku naciśnięcie Esc spowoduje zamknięcie aktualnie aktywnego okna). 4.1. Menu główne Menu główne zawiera pozycje: · „System”, · „Konfig”, · „Dane”, z których jedna jest zawsze aktywna - wyróżniona przez wyświetlenie w inwersji. Poruszanie się w obrębie menu głównego odbywa się przy pomocy klawiszy sterujących [ï] [ð] - każde naciśnięcie powoduje zmianę aktywnej pozycji. Zamknięcie menu („wyjście” z niego) następuje po naciśnięciu klawisza Esc; aktywnym oknem staje się ponownie panel główny „Wartości obliczone”. Uwaga ! Zamknięcie menu na dowolnym poziomie nastąpi również automatycznie po upływie 4 min od chwili ostatniego naciśnięcia klawiatury przez operatora. Rozwinięcie menu związanego z aktywną pozycją następuje po naciśnięciu klawisza Enter. W obrębie rozwiniętego menu (np. rys. 4.3) występują elementy, z których zawsze jeden jest aktywny (inwersja). Zmiany aktywnego elementu dokonuje si ę za pomocą klawiszy [ñ] [ò]. Klawisz Esc powoduje przejście do menu głównego. Klawisz Enter powoduje wykonanie operacji związanej z aktywnym elementem. Elementy rozwiniętego menu mogą być dwóch rodzajów: · rozwijające menu niższego poziomu (wyróżnione końcowym znakiem „>”), · wykonujące określoną operację CPS-01. PO/0001/0002U 10 Rys. 4.3. Menu „System” Rys. 4.4. Wprowadzanie numeru i hasła użytkownika 4.2. Menu „System” Menu „System” (rys. 4.3) zawiera pozycje: · „Info” - wyświetla okno z tabliczką znamionową przelicznika CPS-01, · „Użytk” - wyświetla okno dialogowe „Użytkownik” (rys. 4.4), pozwalające na: Ø wprowadzenie (zalogowanie) bieżącego użytkownika (operatora), Ø wyrejestrowanie (wylogowanie) bieżącego użytkownika, Ø zmianę hasła użytkownika. Bez wprowadzenia bieżącego użytkownika (numer + hasło) część operacji, w szczególności dotyczących ustawiania parametrów pracy przelicznika, jes t niedostępna. Dane i parametry mogą być wówczas wyłącznie przeglądane. Numer użytkownika jest wprowadzany w polu edycyjnym „numer”; jest to liczba z zakresu (0 - 65535). Hasło jest wpisywane w polu edycyjnym „hasło”; jest ono liczbą z zakresu (0 – 4 294 967 295). Pozycję wprowadzania znaku w polu edycyjnym pokazuje poziomy kursor, przesuwaj ący się w prawo po każdym wprowadzonym znaku. Kursor można przesuwać w obrębie pola edycyjnego klawiszami [ï] [ð]. W przypadku pola edycyjnego do wprowadzania has ła - dla zapewnienia poufności - każdy znak jest wyświetlany jako gwiazdka ‘*’. Przelicznik zawiera listę maksymalnie 32 użytkowników uprawnionych do jego obs ługi. Każdy użytkownik ma przypisany poziom dostępu; w zależności od tego parametru może on wykonywać różne zakresy operacji na przeliczniku. Lista u żytkowników jest obsługiwana przez użytkownika o poziomie dostępu Administratora za pomocą dialogu „Administrator”, do którego wejście następuje poprzez menu „System|Admin”. Przelicznik jest dostarczany z wprowadzonym na listę predefiniowanym użytkownikiem o numerze „0”, haśle „123” i poziomie dostępu „Administrator”. Hasło to winno być zmienione przed przekazaniem urządzenia do eksploatacji. Rejestracja (zalogowanie) bieżącego użytkownika następuje po wprowadzeniu numeru i hasła przez uaktywnienie pola przycisku „Ok” (otoczone jasnym prostokątem) i naciśnięcie klawisza Enter. Uwaga! Rejestracja bieżącego użytkownika jest ważna (umożliwia wykonywanie operacji warunkowanych zalogowaniem u żytkownika) przez okres 5 minut od chwili ostatniego naciśnięcia klawisza na klawiaturze. Po tym czasie następuje automatyczne wylogowanie użytkownika. Do pracy z funkcjami wymagającym rejestracji niezbędne jest wówczas jego ponowne zalogowanie. Jeśli użytkownik jest już zalogowany może się wyrejestrować przez uaktywnienie przycisku „LGO” i naciśnięcie klawisza Enter. PO/0001/0002U 11 Przycisk „ZmH” służy do zmiany hasła bieżącego użytkownika. Zmiana hasła jest możliwa wyłącznie po poprawnym wprowadzeniu has ła aktualnego. Po wybraniu tego przycisku i naciśnięciu klawisza Enter następuje otwarcie okna dialogowego „ Nowe hasło” (rys. 4.5) do wprowadzenia nowego has ła; w kolejnym oknie dialogowym „Weryf. hasła” należy ponownie wprowadzić nowe hasło celem jego weryfikacji. Rys. 4.5. Okno dialogowe do zmiany hasła Rys. 4.6. Okno dialogowe administratora · „Admin” – pozycja menu otwierająca okno dialogowe „Administrator” (rys. 4.6) pozwalające na wykonywanie operacji na liście użytkowników: Ø Ø Ø Ø dodanie nowego użytkownika, usunięcie użytkownika, zmiana hasła użytkownika, zmiana poziomu dostępu użytkownika. Dostęp do tego okna dialogowego maj ą użytkownicy o poziomie dostępu Administrator. Dodania nowego użytkownika dokonuje się przez wprowadzenie w polu edycyjnym „kod” numeru użytkownika nie występującego na liście (w przeciwnym wypadku zostaną wyświetlone parametry użytkownika o tym numerze). Następnie należy w polach „hasło” i „dostęp” wprowadzić odpowiednio numer hasła i poziom dostępu użytkownika. Pole „dostęp” jest listą o elementach: Ø Ø Ø Ø Ø „ ” „Operator” „Instalator” „Administrator” „Producent” - (linia pusta) jej wybranie powoduje usunięcie użytkownika z listy, - poziom dostępu Operatora, - poziom dostępu Instalatora, - poziom dostępu Administratora, - poziom dostępu Producenta. Poziom dostępu użytkownika wzrasta dla kolejnych pozycji na liście. Użytkownik o wyższym poziomie zachowuje dostęp do wszystkich operacji przewidzianych dla u żytkowników o niższym poziomie dostępu. Próba wykonania na przeliczniku operacji niedostępnej na danym poziomie powoduje zazwyczaj wyświetlenie okna z komunikatem „Brak dostępu !” (lub brak jakiejkolwiek reakcji). Nie jest też wyświetlana część okien dialogowych niedostępnych na danym poziomie. Lista poziomu dostępu jest obsługiwana przez jej otwarcie za poprzez naciśnięcie klawisza Enter oraz klawisze [ñ] [ò], pozwalające na wskazanie odpowiedniego elementu listy. Zatwierdzenie wybranego elementu listy nast ępuje przez powtórne naciśnięcie klawisza Enter a rezygnacja ze zmiany przez klawisz Esc. Klawisze [ï] [ð] pozwalają na wyświetlenie parametrów kolejnych użytkowników na liście. Po ustaleniu parametrów (kodu, has ła i poziomu dostępu) nowego użytkownika należy go wprowadzić na listę przez uaktywnienie pola przycisku „Ok” i naciśnięcie klawisza Enter. Wówczas zmieniają się pozycje oznaczone „iUsr” – indeks użytkownika na liście i „nUsr” – liczba użytkowników na liście. PO/0001/0002U 12 Zmiany hasła użytkownika dokonuje się poprzez wprowadzenie dla istniejącego na liście użytkownika nowego numeru has ła w polu edycyjnym „hasło” i jego powtórzenie w wyświetlonym następnie oknie dialogowym „Weryf. hasła” służącym do weryfikacji hasła. Analogicznie dokonuje się zmiany poziomu dostępu użytkownika. Usunięcia użytkownika dokonuje się przez ustawienie na liście poziomu dostępu pozycji pustej. Zamknięcie dialogu „Administrator” następuje po naciśnięciu klawisza „Esc”. · „Koniec” - operacja zakończenia pracy przelicznika. Wykonanie tej operacji jest niezbędne np. przed transportem lub magazynowaniem przelicznika. Poza zapamiętaniem stanu przelicznika powoduje ona równie ż odłączenie wewnętrznego zasilania bateryjnego i fizyczne wyłączenie urządzenia po odłączeniu zasilania sieciowego. Bez wykonania tej operacji, po odłączeniu zasilania sieciowego przelicznik pracowa łby nadal aż do wyczerpania akumulatora. W przypadku jej wykonania przed odłączeniem zasilania sieciowego zostanie wyświetlony komunikat o zakończeniu pracy. Kontynuacja pracy przelicznika jest możliwa wyłącznie po odłączeniu zasilania sieciowego i ponownym jego załączeniu. Uwaga! Operacja zakończenia pracy przelicznika ma poziom dostępu Instalatora. 4.3. Menu „Konfig” Menu „Konfig” (rys. 4.7) jest przeznaczone do konfigurowania wszystkich elementów systemu. Zawiera ono pozycje: · „Przelicznik” - submenu konfiguracji parametrów roboczych przelicznika, · „Chromatograf” - submenu konfiguracji parametrów wspó łpracy z chromatografem gazowym (Rys. 4.8), · „Porty COM” - wyświetlone okno dialogowe pozwala na indywidualne ustawienie parametrów roboczych każdego z 5-ciu kanałów komunikacji szeregowej: prędkości transmisji, liczby bitów znaku, liczby bitów stopu, załączenia kontroli parzystości, kontroli parzystości lub nieparzystości (rys. 4.9). · „Zegar” - wyświetlone okno dialogowe (rys. 4.10) służy do ustawiania zegara czasu rzeczywistego; pole wyboru „czas letni” umożliwia załączanie i wyłączanie automatycznej obsługi czasu letniego i zimowego, · „System” - submenu konfiguracji parametrów systemowych; wszystkie pozycje tego menu maj ą poziom dostępu Producenta. Rys. 4.7 Menu konfiguracji PO/0001/0002U Rys. 4.8 Dialog konfiguracji chromatografu 13 Rys. 4.9. Dialog ustawiania portów komunikacyjnych Rys. 4.10. Dialog ustawiania czasu rzeczywistego 4.3.1. Submenu „Przelicznik” Submenu „Przelicznik” (rys. 4.11) daje dostęp do grup okien dialogowych pozwalaj ących na konfigurowanie ustawień modułu obliczeniowego przelicznika oraz składu gazu: · „Ustawienia” - konfigurowanie ustawień parametrów modułu obliczeniowego przelicznika, · „Skład gazu” - konfigurowanie składu gazu i metod jego obsługi. Rys. 4.11. Menu konfiguracji ustawień przelicznika Rys. 4.12. Ustawianie parametrów przelicznika 4.3.1.1. Polecenie „Ustawienia” Polecenie „Ustawienia” powoduje otwarcie grupy okien dialogowych do konfigurowania parametrów modułu obliczeniowego przelicznika; obejmuje zestaw kolejno wy świetlanych paneli: · „KP: Podstawowe” - ustawianie podstawowych parametrów pracy przelicznika, · „KP: P. impulsowego” „KP: P. zwężkowego” - ustawianie parametrów właściwych dla obsługiwanego gazomierza impulsowego lub zwężkowego, · „KP: Kanały COM” - udostępnianie kanałów COM dla logicznych kanałów komunikacyjnych przelicznika, · „KP: Wartości graniczne” - ustawianie wartości granicznych parametrów roboczych przelicznika, · „KP: Parametry krajowe” - zawiera informacje dotyczące ustawień przelicznika związanych z krajem jego eksploatacji. PO/0001/0002U 14 Panel „KP: Podstawowe” Panel „KP: Podstawowe” pozwala na ustawianie podstawowych parametrów pracy przelicznika (rys. 4.12), obejmujących: · stan - załączanie/wyłączanie modułu obliczeniowego przelicznika, · rodzaj - rodzaj przelicznika: impulsowy (objętościowy) IMP lub zwężkowy ZWE, · okres zap. - okres zapisu danych rejestrowanych, podwielokrotność 60 min, · liczydło - ustawia format liczydła gazomierza: liczba cyfr przed i po przecinku, · zm.okr.zap. - pozwala na zdefiniowanie, czy zmiana okresu zapisu ma si ę dokonać „natychmiast” czy też z rozpoczęciem „nowej doby gazowniczej”, · zm.geom.prz. - pozwala na zdefiniowanie, czy zmiana geometrii przelicznika ma czy też nie pociągać za sobą skasowanie wszystkich danych zapisanych w pami ęci trwałej. · DobaG - pole edycyjne pozwalające na ustawienie godziny zmiany doby gazowniczej; dodatkowo w polu zawieraj ącym „(BIE)” można wybrać z listy, czy dane dobowe mają zostać zapisane z datą bieżącą (BIE), czy też datą dnia poprzedniego (POP), · pn - pole (tylko do odczytu) zawierające informację o aktualnie ustawionej wartości ciśnienia normalnego, · tn - pole (tylko do odczytu) zawierające informację o aktualnie ustawionej wartości temperatury normalnej. wybierana z listy ca łkowita Panel „KP: P. impulsowego” Panel „KP: P. impulsowego” - (rys. 4.13) pozwala na ustawienie parametrów właściwych dla danego egzemplarza gazomierza typu impulsowego; jest wyświetlane, gdy w panelu „KP(1): Podstawowe” pole „rodzaj” zawiera wartość „impulsowy”. Rys. 4.13 Parametry przelicznika impulsowego Rys. 4.14. Parametry przelicznika zwężkowego · Waga imp. LF - lista wyboru wagi impulsu LF [m 3/imp], · waga imp. HF - pole edycyjne wagi impulsu HF [m 3/imp], · 1/wag. imp. HF - pole edycyjne do ustawiania odwrotno ści wagi impulsu HF [imp/m 3]; pole to jest wzajemnie powiązane z polem „waga imp. HF”; po zakończeniu edycji każdego z tych pól następuje automatyczne przeliczenie wartości drugiego, · przepływ Q - sposób wyznaczania wyświetlanego w panelu głównym strumienia gazu (wg LF lub HF), PO/0001/0002U 15 · okno T(Qlf) - szerokość okna czasowego dla wyznaczania strumienia od LF (1 -60 min), · okno T(Qhf) - szerokość okna czasowego dla wyznaczania strumienia od HF (1-60 s). Panel „KP: P. zwężkowego” Panel „KP: P. zwężkowego” - (rys. 4.14) pozwala na ustawienie parametrów właściwych dla danego egzemplarza gazomierza typu zwężkowego; jest wyświetlane, gdy w panelu „KP: Podstawowe” pole „rodzaj” zawiera wartość „zwężkowy”. W poszczególnych polach edycyjnych tego panelu nale ży ustawić: średnice zwężki i rurociągu, ich współczynniki rozszerzalności, chropowatość rurociągu a w polu ”odbiór ciśn.” należy wybrać z listy sposób pomiaru różnicy ciśnień. Panel „KP: Sygnały analogowe” Panel „KP: Sygnały analogowe” - (rys. 4.15) pozwala na ustawienie parametrów sygna łów analogowych zdefiniowanych dla modu łu obliczeniowego przelicznika. Panel pojawia si ę wyłącznie dla użytkowników o poziomie dostępu Instalatora. Dla pracy przelicznika w wersji impulsowej „IMP” standardowo definiuje się następujące sygnały: · · · · · · P1 T1 LF1 HF1 R1 R2 ciśnienie absolutne (WE analog.), temperatura gazu (WE analog.), wejście impulsów LF (WE imp.), (opcja) wejście impulsów HF (WE imp.), (opcja) sygnał rezerwowy nr 1 (WE analog.), (opcja) sygnał rezerwowy nr 2 (WE analog.). Dla pracy przelicznika w wersji zwężkowej „ZWE” standardowo definiuje się następujące sygnały: · · · · · · P1 T1 D1 D2 R1 R2 ciśnienie absolutne (WE analog.), temperatura gazu (WE analog.), spadek ciśnienia (WE analog.), (opcja) spadek ciśnienia – przetwornik o większym zakresie (WE analog.), (opcja) sygnał rezerwowy nr 1 (WE analog.), (opcja) sygnał rezerwowy nr 2 (WE analog.). Rys. 4.15 Ustawianie sygnałów analogowych Rys. 4.16 Ustawianie sygnałów impulsowych Ustawianie parametrów odbywa się w oknie dialogowym (rys. 4.15), w którym informacje są umieszczone w formie tabeli: · wiersze zawierają informacje dla poszczególnych sygnałów, których symbole są umieszczone w pierwszej kolumnie, · kolumny zawierają informacje o wartościach poszczególnych parametrów, których symbole s ą umieszczone w pierwszym rzędzie. PO/0001/0002U 16 Kolejne kolumny zawierają następujące parametry: 1. „ ” - symbol sygnału, 2. „x4” - pole edycyjne parametru kalibracji sygna łu (4-20)mA – wartość sygnału odpowiadająca prądowi 4mA w jednostkach ustawionych w ostatniej kolumnie „[ ]”, 3. „x20” - pole edycyjne parametru kalibracji sygna łu (4-20)mA – wartość sygnału odpowiadająca prądowi 20mA w jednostkach ustawionych w ostatniej kolumnie „[ ]”, 4. „x(I)” - pole zawierające informację o wartości bieżącej sygnału w jednostkach ustawionych w ostatniej kolumnie „ [ ]”; pole to może być edytowane w trybie symulacji sygnału; wartości w tych polach są aktualizowane na bieżąco, 5. „I[mA]” - pole tylko do odczytu, zawierające informację o aktualnej wartości prądu [mA] w danym kanale pomiarowym; wartości w tych polach są aktualizowane na bieżąco. 6. „ ” - pole wyboru (lista) źródła sygnału: Ø Ø Ø Ø „N”: przetwornik liniowy „P”: przetwornik pierwiastkujący, „S”: symulacja, „-” : sygnał niezdefiniowany. Ustawienie symulacji „S” powoduje zniknięcie wartości parametrów „x4” i „x20” danego sygnału oraz umożliwia edycję pola „x(I)” w celu ustalenia wartości sygnału. Jeżeli sygnał jest niezdefiniowany nie ma możliwości ustawienia jego parametrów. Wprowadzenie (zdefiniowanie) sygna łu jest zazwyczaj związane z ingerencją w część pomiarową urządzenia; w razie potrzeby należy skontaktować się z producentem lub jego lokalny m przedstawicielem. Wszystkie wymagane sygna ły są predefiniowane przez producenta zgodnie z zamówieniem. 7. „[ ]” - pole wyboru (lista) jednostek kalibracji danego sygna łu. Wartość w tym polu jest zazwyczaj ustawiana wg tabliczki znamionowej u żytego do pomiaru przetwornika danej wielkości fizycznej; w takich jednostkach s ą też wyświetlane wartości w kolumnie „x(I)”. Natomiast wartości danej wielkości fizycznej w algorytmie obliczeniowym są przeliczane dla jednostek zgodnych z odpowiednimi normami. Panel „KP: Sygnały impulsowe” Panel „KP: Sygnały impulsowe” - (rys. 4.16) pozwala na ustawienie parametrów sygna łów impulsowych (LF i HF) zdefiniowanych dla modu łu obliczeniowego przelicznika. Panel ten pojawia się wyłącznie dla przelicznika typu impulsowego gdy użytkownik ma poziom dostępu Instalatora. Ustawianie parametrów odbywa się w oknie dialogowym (rys. 4.16), w którym informacje są umieszczone w formie tabeli: · wiersze zawierają informacje dla poszczególnych sygna łów, których symbole są umieszczone w pierwszej kolumnie, · kolumny zawierają informacje o wartościach poszczególnych parametrów, których symbole s ą umieszczone w pierwszym rzędzie. PO/0001/0002U 17 Kolejne kolumny zawierają następujące parametry: 1. „ ” - symbol sygnału, 2. „[m3/i]” - waga impulsu: Ø dla sygnału LF jest to pole wyboru (lista) zawierająca dopuszczone wagi impulsu LF; stanowi ono powtórzenie pola „ waga imp. LF” z panelu „KP: P. impulsowego”, Ø dla sygnału HF jest to pole edycyjne pozwalaj ące na wprowadzenie wagi impulsu HF; stanowi ono powtórzenie pola „ waga imp. HF” z panelu „KP: P. impulsowego”. 3. „[i/m3]” - odwrotność wagi impulsu: Ø dla sygnału LF jest to pole puste, Ø dla sygnału HF jest to pole edycyjne pozwalaj ące na wprowadzenie odwrotności wagi impulsu HF. Stanowi ono powtórzenie pola „ 1/waga imp. HF” z panelu „KP: P. impulsowego”. Pole to jest wzajemnie powiązane z polem „[m3/i]”; po zakończeniu edycji każdego z tych pól następuje automatyczne przeliczenie wartości drugiego, 4. „V[m3]” - objętość rzeczywista: Ø dla sygnału LF jest to pole edycyjne pozwalaj ące na wprowadzenie aktualnego stanu liczydła mechanicznego gazomierza (synchronizacja liczników), Ø dla sygnału HF jest to pole puste, 5. „[imp]” - pole tylko do odczytu zawierające aktualny stan fizycznego licznika impulsów danego sygnału, 6. „ ” - pole wyboru (lista) źródła sygnału: Ø „N”: fizyczne wejście impulsowe, Ø „S”: symulacja wejścia impulsowego, Ø „-” : sygnał niezdefiniowany. Ustawienie symulacji „S” powoduje generowanie impulsów LF z cz ęstotliwością ok. 1 Hz a impulsów HF z częstotliwością ok. 1000Hz. Jeżeli nie jest zdefiniowany sygnał LF nie można uruchomić obliczeniowego przelicznika w wersji (trybie) impulsowej IMP. modułu Panel „KP: Sygnalizacje” Panel „KP: Sygnalizacje” - (rys. 4.17) pozwala na ustawienie parametrów sygna łów 2-stanowych (sygnalizacji). Dla pojedynczego modułu obliczeniowego przelicznika mo że być zdefiniowanych maksimum 6 sygnalizacji. Panel pojawia si ę wyłącznie dla użytkowników o poziomie dostępu Instalatora. Ustawianie parametrów odbywa się w oknie dialogowym (rys. 4.17), w którym informacje są umieszczone w formie tabeli: · wiersze zawierają informacje dla poszczególnych sygna łów, których symbole (S1 do S6) są umieszczone w pierwszej kolumnie, · kolumny zawierają informacje o wartościach poszczególnych parametrów, których symbole s ą umieszczone w pierwszym rzędzie PO/0001/0002U 18 Kolejne kolumny zawierają następujące parametry: 1. „ ” - symbol sygnału, 2. „poz. akt.” - aktywny poziom sygnału; jest to pole wyboru (lista) zawierająca pozycje: Ø „niski” – aktywny (generujący zdarzenie) jest niski poziom sygnału (styk rozwarty lub prąd <1.2 mA), Ø „wysoki” – aktywny jest wysoki poziom sygnału (styk zwarty lub prąd >2.1 mA). 3. „stan” - pole tylko do odczytu, w którym jest wyświetlany bieżący stan sygnału Ø pole puste – sygnał nieaktywny, Ø „SGN” - sygnał aktywny, - pole wyboru (lista) źródła sygnału: 4. „ ” Ø „N”: fizyczne wejście 2-stanowe, Ø „S”: symulacja wejścia 2-stanowego, Ø „-” : sygnał niezdefiniowany. Sygnały 2-stanowe sygnalizacji są definiowane w zależności od wyposażenia przelicznika w karty wejść impulsowych INI4.1. Rys. 4.17 Ustawianie sygnalizacji Rys. 4.18 Ustawianie limitów (wartości granicznych) Panel „KP: Limity” Panel „KP: Limity” - (rys. 4.18) ) pozwala na ustawianie wartości granicznych wielkości mierzonych (P, dP, T, R1, R2) i obliczanych (Q1), których przekroczenie powoduje wygenerowanie alarmu procesowego. Ustawianie odbywa się w oknie dialogowym (rys. 4.18), w którym informacje są umieszczone w formie tabeli: · wiersze zawierają informacje dla poszczególnych wielko ści, których symbole są umieszczone w pierwszej kolumnie, · kolumny zawierają informacje o wartościach poszczególnych parametrów, których symbole s ą umieszczone w pierwszym rzędzie. Kolejne kolumny zawierają następujące parametry: 1. „ ” - symbol wielkości, 2. „min.” - dolna wartość graniczna, której przekroczenie w dół generuje zdarzenie informujące o przekroczeniu limitu tej wielkości, 3. „max.” - górna wartość graniczna, której przekroczenie w górę generuje zdarzenie informujące o przekroczeniu limitu tej wielkości, 4. „ ” - pole tylko do odczytu zawierające jednostki w jakich s ą podawane wartości „min.” I „max.” poszczególnych wielkości. PO/0001/0002U 19 „min.” I „max.” poszczególnych wielkości. Panel „KP: Kanały COM” Panel „KP: Kanały COM” - (rys. 4.19) pozwala na przyporządkowanie logicznych kana łów komunikacyjnych przelicznika, obsługujących protokoły Gaz Modem oraz Gaz Service do określonych kanałów fizycznych (COM1-COM5). Umożliwia również ustawienie adresów kana łów Gaz Modem i Gaz Service. Rys. 4.19. Definiowanie kanałów COM przelicznika Rys. 4.20. Ustawienia parametrów krajowych Ustawianie odbywa się w oknie dialogowym (rys. 4.19), w którym informacje są umieszczone w formie tabeli, której wiersze zawierają ustawienia adresów kana łów obsługi protokołów komunikacyjnych Gaz Modem (dwa kanały GM0 i GM1) i Gaz Service (GS) oraz udostępnienie ich obsługi w poszczególnych fizycznych kanałach komunikacyjnych (COM1 – COM5), których symbole są umieszczone w pierwszej kolumnie. Elementy tablicy w rzędzie „Adr” są polami edycyjnymi zawierającymi adresy GM0, GM1 i GS modułu obliczeniowego. Adresy te są liczbami z zakresu (0-65535). Elementy tablicy w rzędach (COM1 – COM5) są listami wyboru pozwalającymi na załączanie lub wyłączanie obsługi wybranego protokołu komunikacyjnego GM0, GM1 i GS w danym fizycznym kanale COMx. Obsługa jest załączona po ustawieniu w odpowiednim polu tablicy warto ści „*”. Panel „KP: Parametry krajowe” Panel „KP: Parametry krajowe” - (rys. 4.20) zawiera informacje dotyczące ustawień przelicznika związanych z krajem jego eksploatacji. Obejmuj ą one: kraj, wersję językową, wartości normalne ciśnienia i temperatury. Dla użytkownika dostępne jest wyłącznie pole listy wyboru „jedn. dP” pozwalające na określenie, w jakich jednostkach b ędzie wyświetlana wartość spadku ciśnienia na panelu głównym i w danych rejestrowanych. 4.3.1.2. Polecenie „Skład gazu” Polecenie „Skład gazu” powoduje wyświetlenie okna dialogowego, zawieraj ącego cztery panele, pozwalającego na konfigurowanie składu gazu i metod jego obsługi. · SG: Parametry PO/0001/0002U - ustawianie parametrów składu gazu (rys. 4.21): Þ „tryb” – ustawiania składu gazu: ręczny lub automatyczny (przy współpracy z chromatografem gazowym), Þ „skład” – lista wyboru predefiniowanych składów gazu N9, N48, ustawienia fabryczne COMMON, skład ustawiany ręczne - tylko takie ustawienie pozwala na wprowadzenie sk ładu gazu w kolejnych panelach okna dialogowego, 20 ustawienie pozwala na wprowadzenie sk ładu gazu w kolejnych panelach okna dialogowego, Þ „typ” – sposób określenia składu gazu jako udziałów objętościowych lub molowych, Þ „SGERG” – sposób określania współczynników SGERG dla ustawionego składu gazu: Ø „zadawany” - współczynniki SGERG są wprowadzane bezpośrednio (obliczane „na zewnątrz”) a udziały procentowe gazów traktowane wyłącznie informacyjnie; ten tryb jest obowiązkowy dla składów predefiniowanych; Ø „obliczany wg składu gazu” - współczynniki SGERG są obliczane przez wewnętrzne algorytmy przelicznika na podstawie udziałów procentowych składników gazu. Þ „Hs, Ron, xCO2, xH2”: wprowadzone lub obliczone wspó łczynniki SGERG. · SG(1-4): - Cztery okna (rys. 4.18) przedstawiające i pozwalające na ustawienie udziałów każdego z 36 składników gazu. Skład molowy/ objętościowy Rys. 4.21. Parametry składu gazu Rys. 4.22. Ustawianie składu gazu 4.4. Menu „Dane” Menu „Dane” (rys. 4.23) udostępnia informacje o aktualnych i zarejestr owanych w pamięci trwałej stanach modułu obliczeniowego przelicznika. Zawiera nast ępujące submenu: · „Parametry” - submenu udostępniające parametry robocze modułu obliczeniowego przelicznika, · „W. rejestrowane” - submenu udostępniające informacje magazynowane w pamięci trwałej przelicznika. 4.4.1. Submenu „Parametry” Submenu „Parametry” (rys. 4.24) udostępnia parametry robocze modułu obliczeniowego przelicznika. Zawiera ono następujące polecenia wyświetlenia okien z aktualizowanymi na bie żąco parametrami roboczymi przelicznika: · „Ogólne” - wyświetla okno „Parametry następujących wielkości: ogólne” z wartościami aktualnymi Ø współczynniki ściśliwości rzeczywistej i normalnej Z1 i Zn, Ø gęstość normalna gazu rn Ø wyznaczony stosunek częstotliwości HF/LF, PO/0001/0002U 21 · „Zwężkowego” - wyświetla okno „Parametry następujących wielkości: Ø Ø Ø Ø zwężki” z wartościami aktualnymi współczynniki lepkości dynamicznej (rzeczywistej i normalnej) m1 i mn, wykładniki izentropy (rzeczywisty i normalny) k1 i kn, współczynniki algorytmu obliczeniowego e1 i C, liczba Reynoldsa Re. Rys. 4.23. Menu „Dane” Rys. 4.24. Submenu „Parametry” 4.4.2. Submenu „W. rejestrowane” Submenu „W. rejestrowane” (rys. 4.25) zapewnia dostęp do okien dialogowych operuj ących na danych zarejestrowanych w pamięci trwałej przelicznika. Zawiera ono następujące pozycje: · · · · „Lista alarmów”, „Dane rejestrowane”, „Dane dobowe”, „Dane miesięczne”. Wybranie każdej z tych pozycji powoduje wyświetlenie odpowiedniego okna dialogowego operującego na zarejestrowanych danych określonego typu. Podawana jest liczba zarejestrowanych danych i numer porządkowy aktualnie przeglądanej danej. W chwili inicjacji okna zostaje wyświetlona najmłodsza dana. Dane są przewijane co 1 pozycję klawiszami [ï] [ð] a klawiszami [ñ] [ò] co (10-1000) pozycji. Każde naciśnięcie klawisza powoduje zwiększenie szybkości przewijania o czynnik 2 – resetowane do 10 po naciśnięciu klawisza [ï] lub [ð]. Rys. 4.25. Menu wartości rejestrowanych Rys. 4.26. Lista alarmów Dialog „Lista alarmów” (rys. 4.26) udostępnia następujące informacje: · dVn - przyrost objętości normalnej podczas trwania alarmu, · P - czas początku alarmu, PO/0001/0002U 22 · K - czas zakończenia alarmu, · Opr - numer operatora, którego działania spowodowały wygenerowanie alarmu, · Prg - numer programu pracującego na zdalnym komputerze, którego dzia łanie spowodowało wygenerowanie alarmu, - w najniższej linii wyświetlana jest informacja o typie alarmu (S – systemowy, P – procesowy, Z – zdarzenie), numer kodu alarmu oraz jego opis słowny. Dialog „Dane rejestrowane” (rys. 4.27) udostępnia informacje: · dd-mm-rrr gg:mm - data i czas rejestracji danej; jeśli przed lub w chwili rejestracji nastąpiła zmiana czasu lub zmiana okresu rejestracji, informacja o czasie zostaje uzupe łniona znacznikiem „ZC”, · dVn - przyrost objętości normalnej gazu od czasu poprzedniej rejestracji, · dV1 - przyrost objętości rzeczywistej gazu od czasu poprzedniej rejestracji, · P, T, dP, R1, R2 - wartości sygnałów mierzonych w chwili rejestracji: ciśnienia, temperatury gazu, spadku ciśnienia na kryzie (dla trybu ZWE) i wielkości rezerwowych. Rys. 4.27. Lista danych rejestrowanych Rys. 4.28. Lista danych dobowych Dialog „Dane dobowe” (rys. 4.28) udostępnia informacje: · data - data doby, której dotyczą dane, · dVn - przyrost objętości normalnej gazu podczas doby gazowniczej, · dV1 - przyrost objętości rzeczywistej gazu podczas doby gazowniczej, · Ph - czas i wartość szczytowa strumienia uśredniana pomiędzy pełnymi godzinami, · Pm. - czas i wartość szczytowa strumienia chwilowego. PO/0001/0002U 23 5. „JAK TO ZROBIĆ ...” W tym rozdziale zostały opisane czynności prowadzące do wykonania określonych zadań. Szczegóły dotyczące określonych pozycji menu zostały opisane w Rozdziale 1. 5.1. Załączanie urządzenia Przelicznik CPS-01 załącza się przez włączenie wtyczki kabla zasilającego do gniazda 220V. Czynność tę należy wykonać po zainstalowaniu urządzenia i fizycznym podłączeniu przewodów sygnałowych do odpowiednich kart części pomiarowej systemu. Po załączeniu na ekranie pojawi się panel główny systemu operacyjnego, który po czasie ok. 30s zostanie automatycznie zastąpiony przez panel główny interfejsu użytkownika. Przeliczniki CPS-01 są dostarczane z fabrycznie skonfigurowanym systemem pomiarowym (zgodnie ze specyfikacją użytkownika), wykalibrowanymi kanałami pomiarowymi i wyłączonym modułem obliczeniowym przelicznika (wyłączanie tego modułu jest zalecane każdorazowo przed celowym i długotrwałym – np. na czas transportu - odłączeniem urządzenia od zasilania 220V). Z tego powodu po załączeniu urządzenia należy zazwyczaj również załączyć moduł obliczeniowy (p. 5.9). 5.2. Wyłączanie urządzenia W celu wyłączenia urządzenia (np. w celu transportu, serwisu lub magazynowania) nale ży: 1. Poprawnie zarejestrować (zalogować) się w systemie (wprowadzić numer i hasło operatora o poziomie dostępu Instalatora - p. 5.4), 2. Wyłączyć moduł obliczeniowy przelicznika (p. 5.9) (nie jest to czynność obowiązkowa ale zalecana), 3. Wykonać polecenie menu „System / Koniec”, 4. W wyświetlonym oknie dialogowym „Koniec” na zapytanie „Zakończyć program ?” należy odpowiedzieć twierdząco przez uaktywnienie przycisku „Tak” za pomocą klawiszy [ï] [ð] i naciśnięcie klawisza Enter (przycisk aktywny jest wyświetlany w inwersji – defaultowo: „Nie”). 5. Jeżeli urządzenie jest w chwili wyłączania zasilane z sieci 220V, na ekranie pojawi si ę panel systemu operacyjnego informuj ący o konieczności wyłączenia systemu przez wyjęcie wtyczki zasilania 220V. Jeżeli urządzenie pracuje z zasilania wewnętrznego (akumulatora), zostanie wyłączone natychmiast. Uwaga! Wykonanie powyższej operacji wyłączania przelicznika jest niezbędne przed celowym i długotrwałym odłączeniem przelicznika od zasilania. Samo od łączenie zasilania 220V nie powoduje wyłączenia urządzenia, gdyż wówczas samoczynnie przechodzi ono na zasilanie wewn ętrzne z akumulatora i kontynuuje pracę aż do jego wyładowania (przez ok. 10 godzin). 5.3. Wyświetlanie tabliczki znamionowej W celu wyświetlenia tabliczki znamionowej należy wykonać polecenie menu „System / Info”. Tabliczka zostaje wyświetlona w formie okna dialogowego. Zamkni ęcie tego okna i przejście do panelu głównego następuje po naciśnięciu klawisza Enter lub Esc. PO/0001/0002U 24 5.4. Rejestracja (logowanie) użytkownika Rejestracja (logowanie) użytkownika w systemie polega na wprowadzeniu przypisanego mu numeru operatora oraz hasła. Czynność ta jest niezbędna dla wykonania wszelkich czynno ści mogących zmienić stan urządzenia (w tym jego wyłączenie). W celu zalogowania należy: 1. Wykonać polecenie menu „System / Użytk.”, 2. W wyświetlonym oknie dialogowym „Użytkownik” w aktywnym (wyświetlonym w inwersji) polu edycyjnym „numer” należy wprowadzić numer użytkownika a w polu „hasło” należy wprowadzić liczbę stanowiącą hasło użytkownika. Każda wprowadzona cyfra hasła jest wyświetlana w postaci gwiazdki. W przypadku omyłki można przesunąć kursor na odpowiednią pozycję przy użyciu klawiszy [ï] [ð] i wprowadzić nową cyfrę. 3. Po wprowadzeniu danych należy je zaakceptować przez uaktywnienie przycisku „Ok” za pomocą klawiszy [ñ] [ò] i nacisnąć klawisz Enter. 4. Naciśnięcie w dowolnej chwili klawisza Esc powoduje zamknięcie okna bez wykonania operacji. 5. W przypadku wprowadzenia błędnych danych (numeru lub has ła) zostanie wyświetlone informacyjne okno dialogowe „Błędne hasło!”, które należy zamknąć przez naciśnięcie Esc. Trzykrotne wprowadzenie błędnego hasła powoduje zablokowanie mo żliwości wykonania kolejnych prób jego wprowadzenia na okres 1 godziny. 5.5. Zmiana hasła Przelicznik CPS-01 jest dostarczany przez producenta z wstępnie wprowadzonym operatorem o numerze „0”, hasłem „123” o poziomie dostępu Administratora. Użytkownik powinien zmienić swoje hasło bezpośrednio po uruchomieniu systemu. Zmiany has ła należy dokonywać również co pewien czas w celu zabezpieczenia systemu przed niepowołanym dostępem. W celu zmiany hasła należy: 1. Zarejestrować (zalogować) się w systemie (p.5.4), 2. Wykonać polecenie menu „System / Użytk.”, 3. W wyświetlonym oknie dialogowym „Użytkownik” uaktywnić przycisk „ZmH” przy użyciu klawiszy [ï] [ð], 4. W otwartym oknie dialogowym „Nowe hasło” wprowadzić liczbę będącą ważnym hasłem i zatwierdzić ją przez naciśnięcie klawisza Enter przy aktywnym przycisku „Ok”, 5. W kolejnym oknie dialogowym „Weryf. hasła” ponownie wprowadzić hasło w celu weryfikacji, 6. Naciśnięcie w dowolnej chwili klawisza Esc powoduje zamknięcie okna bez wprowadzenia hasła, 5.6. Ustawianie parametrów COM-ów (portów komunikacji szeregowej) W celu zmiany parametrów portów komunikacyjnych COM nale ży: 1. Zalogować się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Porty COM”. 3. Wyświetlone okno dialogowe „Porty COM” zawiera w prawej kolumnie pola danych b ędące listami wyboru. Należy wybrać numer portu (wyświetlany w polu oznaczonym „à”), którego parametry będą ustawiane. Można to wykonać na dwa sposoby: · za pomocą klawiszy [ï] [ð] „przełączać” się na kolejne porty COM do chwili wyświetlenia odpowiedniego numeru, PO/0001/0002U 25 · otworzyć listę kanałów komunikacyjnych (pole oznaczone „ à”) przez naciśnięcie Enter przy aktywnym polu tej listy, wybrać odpowiedni numer kana łu przez przewinięcie listy za pomocą klawiszy [ñ] [ò] i zatwierdzić wybór przez naciśnięcie Enter albo zrezygnować przez Esc. Po wybraniu numeru portu COM elementy w prawej kolumnie okna b ędą zawierały jego aktualne ustawienia. 4. Zmodyfikować ustawienie parametru przez uaktywnienie pola listy odpowiedniego parametru (klawisze [ñ] [ò]), otworzenie listy przez naciśnięcie Enter, wybranie odpowiedniej wartości parametru przez przewinięcie listy za pomocą klawiszy [ñ] [ò] i zatwierdzenie wyboru przez naciśnięcie Enter albo rezygnację przez Esc. 5. Modyfikować kolejne parametry jak w p. 4. lub przełączyć się na inny kanał COM jak w p. 3. 6. Po wykonaniu wszystkich zmian zamknąć okno dialogowe przez naciśnięcie Uwaga! Fizyczna zmiana ustawień portów następuje po zamknięciu okna dialogowego. Esc. Należy zwrócić uwagę, że dokonywane tu ustawienia dotycz ą wyłącznie parametrów transmisji w fizycznym kanale komunikacji szeregowej. Wyboru urz ądzeń logicznych (moduł obliczeniowy, moduł obsługi nawanialni, moduł obsługi chromatografu), które mogą się komunikować w danym kanale COM i ich parametrów komunikacyjnych (np. adresów Gaz Modemu) dokonuje si ę z poziomu menu konfiguracyjnych tych urządzeń. Przykładowo ustawienie adresu Gaz Modemu jest dokonywane przez wykonanie polecenia menu „ Konfig / Przelicznik / Ustawienia / KP: Kanały COM” (p. 5.14). 5.7. Ustawianie i kalibracja sygnałów Ustawień i kalibracji sygnałów dokonuje się poprzez wykonanie polecenia menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia” w panelach: · · · „KP: Sygnały analogowe”, „KP: Sygnały impulsowe”, „KP: Sygnalizacje”. Dostęp do tych paneli mają wyłącznie użytkownicy o poziomie dostępu Instalatora. Sposób obsługi poszczególnych paneli został opisany w p. 4.3.1.1. 5.8. Przeglądanie Każdy użytkownik może – bez logowania się w systemie – przeglądać dane zarejestrowane w pamięci przelicznika. Obejmują one: · · · · Listę alarmów, Dane rejestrowane, Dane dobowe , Dane miesięczne. 5.8.1. Przeglądanie listy alarmów Lista alarmów, przechowywana w pamięci urządzenia, zawiera informacje dotyczące: · alarmów systemowych, · alarmów procesowych, · zdarzeń zdefiniowanych typów. Wszystkie te rodzaje informacji są wspólnie określane jako alarmy. Maksymalna liczba przechowywanych alarmów wynosi ok. 3000. W celu przeglądania listy alarmów należy: PO/0001/0002U 26 1. Wykonać polecenie menu „Dane / W.rejestrowane / Lista alarmów”, 2. W otwartym oknie dialogowym „Lista alarmów” znajdują się informacje dotyczące zarejestrowanego alarmu (p. 4.4.2): · pole „dana” zawiera numer bieżący numer wyświetlanego alarmu oraz całkowitą liczbę zarejestrowanych alarmów, · pole „dVn” przedstawia objętość normalną gazu, która przepłynęła w czasie trwania alarmu, · pola „P” i „K” oznaczają odpowiednio czas rozpoczęcia i zakończenia alarmu. Jeżeli w polu „K” znajdują się kreski „-----”, oznacza to, że alarm jeszcze trwa (informacja o trwaniu alarmu jest wyświetlana w linii nagłówkowej okna „Wartości obliczone”). · pole „Opr” oznacza numer operatora, który był zalogowany do systemu podczas wystąpienia alarmu, lub którego działanie spowodowało wygenerowanie alarmu (zarówno z klawiatury jak i z komputera zdalnego), · pole „Prg” oznacza numer programu, który był użyty na komputerze zdalnym do wykonania operacji powodującej wygenerowanie alarmu, · linia nad przyciskami sterującymi zawiera numer i słowny opis wyświetlanego alarmu. 3. Zmiany wyświetlanego alarmu dokonuje się przy użyciu klawiszy: · [ï] [ð] powodują wyświetlenie kolejnego alarmu na liście (wcześniejszego lub późniejszego); identyczną rolę pełnią przyciski „<<” i „>>” w dolnej linii okna dialogowego, które mo żna „naciskać” - po wcześniejszym wybraniu - za pomocą klawisza Enter. · [ñ] [ò] są używane do „szybkiego przewijania” listy: Ø pierwsze naciśnięcie powoduje przesunięcie na liście o 10 pozycji Ø każde następne powoduje zwiększenie wielkości przesunięcia o czynnik 2 aż do 1000, Ø wielkość przesunięcia jest ponownie ustawiana na 10 po naci śnięciu klawisza o innym kierunku strzałki. 4. Przeglądanie listy alarmów kończy się przez naciśniecie klawisza Esc lub wybranie w dolnej linii przycisku „Esc” i naciśnięcie Enter. 5.8.2. Przeglądanie danych rejestrowanych Dane rejestrowane są gromadzone w pamięci przelicznika w postaci listy. Maksymalna lic zba przechowywanych danych wynosi ok. 23000. W celu przegl ądania danych rejestrowanych nale ży: 1. Wykonać polecenie menu „Dane / W.rejestrowane / Dane rejestrowane”, 2. W otwartym oknie dialogowym „Dane rejestrowane” są wyświetlane wszystkie informacje dotyczące pojedynczej danej (p. 4.4.2): · pole „dana” zawiera numer bieżący numer wyświetlanej danej oraz całkowitą liczbę zarejestrowanych danych, · kolejna linia zawiera datę i czas rejestracji wyświetlanej danej, · pola „dVn” i „dV1” przedstawiają odpowiednio objętość normalną i objętość rzeczywistą gazu, która przepłynęła od czasu ostatniej rejestracji (przyrosty obj ętości w okresie rejestracji); sposób zmiany okresu rejestracji jest opisany w p. 5.12, · pola „P”, „T”, „dP”, „R1” i „R2” zawierają wartości wielkości mierzonych: ciśnienia absolutnego gazu, temperatury gazu, spadku ciśnienia na kryzie (ważna tylko dla korektora skonfigurowanego w wersji zwężkowej ZWE) i dwóch wielkości rezerwowych. Jeżeli dana wielkość nie jest zdefiniowana, odpowiednie pole pozostaje puste. 3. Zmiany wyświetlanej danej oraz zakończenia przeglądania dokonuje się analogicznie jak w oknie dialogowym „Lista alarmów” (p. 5.8.1). 5.8.3. Przeglądanie danych dobowych Dane dobowe są gromadzone w pamięci przelicznika w postaci listy. Maksymalna liczba przechowywanych danych obejmuje okres ok. 3 lat. W celu przegl ądania listy danych dobowych należy: PO/0001/0002U 27 1. Wykonać polecenie menu „Dane / W.rejestrowane / Dane dobowe”, 2. W otwartym oknie dialogowym „Dane Dobowe” są wyświetlane wszystkie informacje dotyczące pojedynczej danej dobowej dla okre ślonej doby gazowniczej (p. 4.4.2): · pole „dana” zawiera numer bieżący numer wyświetlanej danej oraz całkowitą liczbę zarejestrowanych danych, · kolejna linia zawiera datę, z którą dana została zarejestrowana, · pola „dVn” i „Vn” przedstawiają odpowiednio przyrost objętość normalnej w czasie ostatniej doby gazowniczej oraz stan licznika objętości normalnej w chwili rejestracji, · pola „Ph” i „Pm” zawierają wartości szczytów godzinowych liczonych odpowiednio z oknem stałym i oknem ruchomym; po lewej stronie ka żdej z tych wielkości znajduje się czas wystąpienia danego szczytu. 3. Zmian wyświetlanych danych oraz zakończenia przeglądania dokonuje się analogicznie jak w oknie dialogowym „Lista alarmów” (p. 5.8.1). 5.8.4. Przeglądanie danych miesięcznych Dane miesięczne są gromadzone w pamięci przelicznika w postaci listy. Maksymalna liczba przechowywanych danych obejm uje okres ok. 3 lat. W celu przeglądania listy danych miesięcznych należy: 1. Wykonać polecenie menu „Dane / W.rejestrowane / Dane miesięczne”, 2. W otwartym oknie dialogowym „Dane miesięczne” są wyświetlane wszystkie informacje dotyczące pojedynczej danej miesięcznej dla określonego miesiąca (p. 4.4.2): · pole „dana” zawiera numer bieżący numer wyświetlanej danej oraz całkowitą liczbę zarejestrowanych danych, · kolejna linia określa miesiąc, na zakończenie którego dana została zarejestrowana, · pola „dVn” i „Vn” przedstawiają odpowiednio przyrost objętość normalnej w czasie ostatniego miesiąca oraz stan licznika objętości normalnej w chwili rejestracji, · pola „Ph” i „Pm” zawierają wartości szczytów godzinowych w obrębie ostatniego miesiąca, liczonych odpowiednio z oknem sta łym i oknem ruchomym; po lewej stronie ka żdej wielkości znajduje się dzień miesiąca i czas wystąpienia danego szczytu. 3. Zmian wyświetlanych danych oraz zakończenia przeglądania dokonuje się analogicznie jak w oknie dialogowym „Lista alarmów” (p. 5.8.1). 5.9. Załączanie i wyłączanie modułu obliczeniowego W przeliczniku CPS-01 załączanie i wyłączanie obliczeń (modułu obliczeniowego) odbywa się niezależnie od załączania i wyłączania samego urządzenia (p. 5.1 i 5.2). Przyjęcie takiego rozwiązania miało na celu zabezpieczenie przed rejestracj ą przypadkowych danych, które mogą się pojawić podczas konfiguracji systemu. Załączenie modułu obliczeniowego jest możliwe tylko wówczas, gdy w systemie jest zdefiniowany minimalny zestaw sygnałów (p. 4.3.1.1), pozwalający na pracę w ustawionym trybie pracy (p. 5.10). Operacji załączania i wyłączania modułu obliczeniowego może dokonywać użytkownik o poziomie dostępu Instalatora. Generalnie należy stosować następujące sekwencje czynności: a) załączanie urządzenia · załączyć zasilania urządzenia (p. 5.1), · ustawić parametry (p. 5.7) i zsynchronizować licznik objętości rzeczywistej V1 (p. Błąd! Nie można odnaleźć źródła odsyłacza.), · załączyć moduł obliczeniowy. PO/0001/0002U 28 b) wyłączanie urządzenia · wyłączyć moduł obliczeniowy, · odłączyć zasilanie urządzenia (p. 5.2), W celu załączenia lub wyłączenia modułu obliczeniowego należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W otwartym oknie dialogowym „KP: Podstawowe” (p. 4.3.1.1) uaktywnić pole listy-przełącznika „stan” (aktywne bezpośrednio po otwarciu okna dialogowego), otworzy ć listę naciskając Enter i przy użyciu klawiszy [ñ] [ò] ustawić żądany stan urządzenia na „załączony” lub „wyłączony”. 4. Wybór zatwierdzić przez naciśnięcie Enter lub zrezygnować przez Esc. 5. Zamknąć okno dialogowe naciskaj ąc Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. 5.10. Wybór trybu pracy (wersji) przelicznika Przelicznik CPS-01 może działać w dwóch - przełączanych programowo - trybach (wersjach) przeznaczonych do współpracy z gazomierzem impulsowym (np. turbinowym) (wersja IMP) lub gazomierzem zwężkowym (wersja ZWE). Zmiana trybu pracy jest możliwa tylko wówczas, gdy w systemie jest zdefiniowany (p. 4.3.1.1) minimalny zestaw sygnałów, pozwalający na pracę w ustawionym trybie. Zestawy te dla poszczególnych trybów są następujące: · wersja IMP: P1, T1, LF1, · wersja ZWE: P1, T1, D1. Jeśli sygnały zestawu minimalnego nie są zdefiniowane, przy próbie zmiany trybu pracy zostanie wyświetlone okno dialogowe informuj ące o braku kompletu sygnałów dla danego trybu. Po zmianie trybu pracy należy ustawić parametry pracy w nowym trybie (p. 5.10.1 i 5.10.2). W celu zmiany trybu pracy (wersji) urządzenia należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W otwartym oknie dialogowym „KP: Podstawowe” (p. 4.3.1.1) uaktywnić pole listy-przełącznika „rodzaj” (przy użyciu klawiszy [ñ] [ò]), otworzyć listę naciskając Enter i przy użyciu klawiszy [ñ] [ò] ustawić żądany tryb pracy urządzenia na „impulsowy” lub „zwężkowy”. 4. Wybór zatwierdzić przez naciśnięcie Enter lub zrezygnować przez Esc. 5. Równocześnie ze zmianą trybu pracy można załączyć lub wyłączyć moduł obliczeniowy (p. 5.9). 6. Ponieważ zmiana trybu pracy przelicznika, jak również zmiana jego parametrów (p. 5.10.1 i 5.10.2) są zazwyczaj związane z instalacją przelicznika do pracy na nowym ciągu pomiarowym, dane przechowywane w jego pamięci są nieaktualne. Mogą one zostać automatycznie skasowane po dokonaniu zmian tych parametrów przez ustawienie pola „ zm.geom.prz.” (w tym samym oknie dialogowym) na wartość „z kasowaniem”. W przeciwnym razie (ustawienie „bez kasowania”) dotychczasowe dane pozostaną w stanie nie zmienionym. 7. Zamknąć okno dialogowe naciskaj ąc Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. PO/0001/0002U 29 5.10.1. Ustawianie parametrów przelicznika w wersji impulsowej Ustawiania parametrów pracy przelicznika dokonuje si ę zazwyczaj po ustawieniu nowego trybu pracy (p. 5.10). W tym celu należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W polach otwartego okna dialogowego „ KP: P. impulsowego” (p. 4.3.1.1) należy odpowiednio ustawić następujące parametry: · „waga imp. LF”: pole listy, z której należy wybrać objętość rzeczywistą gazu [m3], przypadającą na 1 impuls LF ze współpracującego gazomierza, · „waga imp. HF”: pole edycyjne, w którym należy wprowadzić objętość rzeczywistą gazu [dm3], przypadającą na 1 impuls HF (jeżeli sygnał HF1 nie został zdefiniowany należy w tym polu ustawić „0.001”). Po wprowadzeniu danej następuje automatyczne uaktualnienie nast ępnego pola „1/wag.imp.HF”, · „1/wag.imp.HF”: pole edycyjne, w którym należy wprowadzić liczbę impulsów HF przypadającą na 1[dm3] objętości rzeczywistej gazu (jeżeli sygnał HF1 nie został zdefiniowany należy w tym polu ustawić „1000.0”). Po wprowadzeniu danej następuje automatyczne uaktualnienie poprzedniego pola „wag.imp.HF”, · „przepływ Q”: pole-przełącznik służące do określania sposobu wyznaczania wielko ści strumienia gazu; możliwy wybór to: „wg LF” – strumień liczony wg impulsów LF, „wg HF” – strumień liczony wg impulsów HF, · „okno T(Qlf)”: pole-lista wyboru długości okna czasowego algorytmu wyznaczania strumienia gazu wg impulsów LF. Zakres od 1min do 60min. D łuższemu czasowi odpowiada większa dokładność wyznaczania strumienia i dłuższy czas reakcji na zmiany strumienia, · „okno T(Qhf)”: pole-lista wyboru długości okna czasowego algorytmu wyznaczania strumienia gazu wg impulsów HF. Zakres od 1s do 60s. D łuższemu czasowi odpowiada większa dokładność wyznaczania strumienia i dłuższy czas reakcji na zmiany strumienia. 4. Przejść do kolejnych paneli przy użyciu klawiszy [ï] [ð] lub zamknąć główne okno dialogowe naciskając klawisz Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. 5.10.2. Ustawianie parametrów przelicznika w wersji zwężkowej W celu ustawienia parametrów przelicznika w wersji zwężkowej należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W polach otwartego okna dialogowego „ KP: P. zwężkowego” (p. 4.3.1.1) należy odpowiednio ustawić następujące parametry: · „sred.zwe.”: pole edycyjne do wprowadzenia nominalnej średnicy zwężki w [mm], · „sred.rur.”: pole edycyjne do wprowadzenia nominalnej średnicy rurociągu [mm], · „w.roz.zwe.”: pole edycyjne do wprowadzenia wspó łczynnika rozszerzalności liniowej materiału zwężki [mm/(m*K)], PO/0001/0002U 30 · „w.roz.rur.”: pole edycyjne do wprowadzenia wspó łczynnika rozszerzalności liniowej materiału rurociągu [mm/(m*K)], · „chrop.rur.”: pole edycyjne do wprowadzenia chropowato ści rurociągu [mm], · „odbiór ciśn.”: pole-lista wyboru sposobu pomiaru spadku ci śnienia na kryzie: Ø przytarczowy, Ø kołnierzowy, Ø typu D lub D/2. 4. Przejść do kolejnych paneli przy użyciu klawiszy [ï] [ð] lub zamknąć główne okno dialogowe naciskając klawisz Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. 5.11. Ustawianie doby gazowniczej W celu ustawienia wartości godziny zmiany doby gazowniczej należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W polach otwartego okna dialogowego „ KP: Podstawowe” (p. 4.3.1.1) należy odpowiednio ustawić następujące parametry: · „dobaG”: pole edycyjne do wprowadzania godziny zmiany doby gazowniczej, · „(BIE)”: pole-lista wyboru, której ustawienie wskazuje, czy dane dobowe mają zostać zapisane z datą bieżącą (BIE), czy też datą dnia poprzedniego (POP). 4. Przejść do kolejnych paneli przy użyciu klawiszy [ï] [ð] lub zamknąć główne okno dialogowe naciskając klawisz Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił, zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. 5.12. Ustawianie okresu zapisu danych rejestrowanych W celu ustawienia okresu zapisu danych rejestrowanych nale ży: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W otwartym oknie dialogowym „KP: Podstawowe” (p. 4.3.1.1) uaktywnić pole listy „okres zap.” (przy użyciu klawiszy [ñ] [ò]), otworzyć listę naciskając Enter i przy użyciu klawiszy [ñ] [ò] ustawić żądany okres zapisu w zakresie od 1 do 60 min (całkowita liczba zapisów w ciągu godziny), 4. Wybór zatwierdzić przez naciśnięcie Enter lub zrezygnować przez Esc. 5. W celu prawidłowego funkcjonowania oprogramowania współpracującego z CPS-01, zainstalowanego na zdalnych komputerach zmiany okresu zapisu nale ży dokonać dokładnie ze zmianą doby gazowniczej. Taka synchronizacja jest dost ępna automatycznie przez ustawienie pola „zm.okr.zap.” (w tym samym oknie dialogowym) na wartość „z dobą gazowniczą”. Przy takim ustawieniu system pracuje z aktualnie ustawionym okresem zapisu do ko ńca bieżącej doby gazowniczej i dopiero wówczas zmienia go na nowo wprowadzon ą wartość. W przeciwnym razie (ustawienie „natychmiast”) najbliższa dana zostanie zarejestrowana z nowym okresem zapisu. PO/0001/0002U 31 6. Przejść do kolejnych paneli przy użyciu klawiszy [ï] [ð] lub zamknąć główne okno dialogowe naciskając klawisz Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił, zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. 5.13. Ustawianie długości licznika objętości Format liczydła mechanicznego gazomierza impulsowego (liczba cyfr przed i po przecinku) i licznika objętości rzeczywistej przelicznika CPS-01 winny być zgodne. Celem ustawienia formatu licznika objętości należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W otwartym oknie dialogowym „KP: Podstawowe” (p. 4.3.1.1) uaktywnić jedno z pól-list wyboru oznaczonych „liczydło” i oddzielonych znakiem „/”. Lewe zawiera liczbę cyfr przed przecinkiem, drugie po przecinku. 4. Wybór w każdym z pól zatwierdzić przez naciśnięcie Enter lub zrezygnować przez Esc. 5. Przejść do kolejnych paneli przy użyciu klawiszy [ï] [ð] lub zamknąć główne okno dialogowe naciskając klawisz Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił, zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. 5.14. Ustawianie parametrów funkcjonalnych kanałów COM i adresów GazModemu W punkcie 5.6 został opisany sposób ustawiania parametrów fizycznych szeregowych kanałów komunikacyjnych COM. Dla modu łu obliczeniowego należy dodatkowo zadeklarować, jakiego rodzaju logiczne kana ły komunikacyjne (protokoły) będą funkcjonować w określonych kanałach fizycznych (tj. jakie informacje mogą być z nim wymieniane przez oprogramowanie na zdalnych komputerach lub urządzeniach współpracujących w danym kanale fizycznym COM). W celu ustawienia parametrów funkcjonalnych kana łów COM i adresów Gaz-Modemu i GazService należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W otwartym oknie dialogowym „KP: Podstawowe” (p. 4.3.1.1) przełączyć się na panel „KP: Kanały COM” naciskając klawisz [ð], 4. Wyświetlona w panelu tablica wyboru (rys. 4.19) pozwala na przyporządkowanie kanałów logicznych, których symbole są wyświetlone na początku każdego rzędu, odpowiednim kanałom fizycznym COM1...COM5 oraz na ustawienie adresów kana łów GazModem i GazService. (p. 4.3.1.1), 5. Przejść do kolejnych paneli przy użyciu klawiszy [ï] [ð] lub zamknąć okno dialogowe naciskaj ąc Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił, zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „ Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. PO/0001/0002U 32 5.15. Ustawianie limitów (wartości granicznych) wielkości mierzonych W przeliczniku CPS-01 przed uruchomieniem modu łu obliczeniowego należy ustawić zakresy robocze wybranych wielkości fizycznych, których przekroczenie powoduje wygenerowanie odpowiednich alarmów procesowych. Do wielko ści tych należą: · ciśnienie gazu P, · spadek ciśnienia na kryzie dP, · temperatura gazu T, · strumień rzeczywisty gazu Q, · poziom sygnału rezerwowego R1, · poziom sygnału rezerwowego R2. W celu ustawienia limitów należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Ustawienia”, 3. W otwartym oknie dialogowym „KP: Podstawowe” (p. 4.3.1.1) przełączyć się na panel „KP: Limity” naciskając klawisz [ð] (rys. 4.18), 4. Pola edycyjne panelu są rozmieszczone w dwóch kolumnach oznaczonych przez MIN i MAX, odpowiadających minimalnym i maksymalnym wartościom zakresu danej wielkości fizycznej. Symbol wielkości jest wyświetlony po lewej stronie rzędu a jednostka po prawej. 5. Aktywizacji kolejnych pól dokonuje si ę przy użyciu klawiszy [ï] [ð] [ñ] [ò]. Wybrane pole edycyjne należy otworzyć naciskając klawisz Enter, wprowadzić odpowiednią wartość a następnie ją zatwierdzić ponownie naciskaj ąc Enter. Naciśnięcie Esc powoduje rezygnację z wprowadzonej wartości i powrót do wartości poprzedniej. 6. Po ustawieniu w polach odpowiednich warto ści należy przejść do kolejnych paneli przy użyciu klawiszy [ï] [ð] lub zamknąć okno dialogowe naciskaj ąc Esc. Jeśli stan urządzenia się zmienił zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „ Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić ustawienia przelicznika ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Esc” i naciskając Enter. 5.16. Ustawianie składu gazu W przeliczniku CPS-01 skład gazu i sposób wyznaczania jego parametrów mog ą być ustawione na kilka sposobów (p. 4.3.1.2 ). W celu ustawienia składu gazu i parametrów jego obs ługi należy: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Przelicznik / Skład gazu” (p. 4.3.1.2), w następstwie którego zostanie otwarty panel okna dialogowego „ SG: Parametry”. W panelu tym są umieszczone pola edycyjne (p. 4.3.1.2), które można uaktywniać przy użyciu klawiszy [ñ] [ò]. W zależności od aktualnego ustawienia poszczeg ólnych opcji dostęp do części pól może być zablokowany. · „tryb”: lista wyboru określająca tryb ustawiania składu gazu: Ø „ręczny”: praca standardowa przelicznika ze sk ładem gazu lub jego parametrami SGERG wprowadzanymi ręcznie z klawiatury lub z komputera zdalnego, Ø „chromatograf”: przelicznik wykorzystuje dane o składzie uzyskane w trybie automatycznym ze współpracującego z nim chromatografu gazowego; w tym trybie zablokowany jest dostęp do innych pól okna dialogowego – są one ustawiane automatycznie wg danych z chromatografu, · „skład”: lista wyboru predefiniowanych składów gazu: Ø „N9”: standardowy gaz wysokometanowy (skład molowy), Ø „N43” standardowy gaz wysokometanowy (skład molowy), PO/0001/0002U 33 Ø „N48” standardowy gaz zaazotowany (skład molowy), Ø „COMMON (ust.f.)”: standardowy gaz wysokometanowy wykorzystywany do testów fabrycznych (skład objętościowy) – ustawiany fabrycznie w nowych przelicznikach, Ø „ustawiany”: pozwala na bezpośrednie wprowadzenie parametrów SGERG gazu (ustawienie SGERG: zadawany) albo składu gazu (ustawienie SGERG: wg składu gazu) w kolejnych panelach okna dialogowego, Ustawienie składu gazu standardowego powoduje zablokowanie dost ępu do pól „typ”, „SGERG”, „Hs”, „Ron”, „xCO2”, „xH2” oraz zablokowanie możliwości zmiany udziałów gazów w kolejnych panelach. · „typ”: sposób określenia składu gazu wg udziałów objętościowych lub molowych, · „SGERG”: sposób określania współczynników SGERG dla ustawionego składu gazu: Ø „zadawany”: współczynniki SGERG są wprowadzane bezpośrednio (obliczane poza systemem) a udziały procentowe gazów traktowane wyłącznie informacyjnie; ten tryb jest ustawiany automatycznie dla sk ładów predefiniowanych; Ø „obliczany wg składu gazu”: współczynniki SGERG są obliczane przez wewnętrzny algorytm przelicznika na podstawie udziałów procentowych składników gazu. Przy tym ustawieniu zablokowany jest dost ęp do pól „Hs”, „Ron”, „xCO2”, „xH2” · „Hs”, „Ron”, wprowadzone lub obliczone wspó łczynniki SGERG. „xCO2”, „xH2”: 3. Po ustawieniu odpowiednich opcji mo żna przełączyć okno dialogowe na kolejne pa nele „SG(1-4): skład molowy/objętościowy”, korzystając z klawiszy [ï] [ð] i obejrzeć lub ustawić udziały procentowe poszczególnych gazów. Sk łady te są wyświetlane/ustawiane w polach edycyjnych uaktywnianych za pomocą klawiszy [ñ] [ò]. 4. Na zakończenie należy zamknąć okno dialogowe naciskaj ąc Esc. Jeśli skład gazu lub sposób jego ustawienia uległy zmianie zostanie otwarte informacyjne okno dialogowe „ Info” z prośbą o potwierdzenie dokonanych zmian: „Zmienić skład gazu ?”. Zmiany należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z nich uaktywniając „Nie” i naciskając Enter. 5. Po zatwierdzeniu składu gazu w przypadku, gdy ustawione udzia ły nie sumują się do 100%, zostaje wyświetlone okno dialogowe „Info” zawierające informację o tym fakcie z zapytaniem o kontynuację ustawiania składu gazu. Kontynuację należy potwierdzić uaktywniając przycisk „Tak” lub zrezygnować z wprowadzonych zmian uaktywniając „Nie” i naciskając Enter. 5.17. Ustawianie zegara czasu rzeczywistego W przeliczniku CPS-01 ustawianie zegara czasu rzeczywistego można przeprowadzić albo z komputera zdalnego za pomoc ą odpowiedniego programu albo r ęcznie, korzystając z interfejsu użytkownika. W celu ręcznego ustawienia czasu nale ży: 1. Zalogowć się w systemie (p. 5.4), 2. Wykonać polecenie menu „Konfig / Zegar” (p. 4.3, rys. ), w następstwie którego zostanie otwarte okno dialogowe „Zegar”. W oknie tym są umieszczone pola edycyjne do ustawiania aktualnej daty „dd.mm.rrrr” i czasu „gg:mm:ss”. Pola te można uaktywniać przy użyciu klawiszy [ñ] [ò]. Otwarcie aktywnego pola i możliwość jego edycji następuje po naciśnięciu Enter, 3. W polu wyboru „czas letni” załączyć lub wyłączyć automatyczną obsługę czasu letniego i zimowego. 4. Gdy data i czas są poprawnie ustawione należy zamknąć okno dialogowe naciskaj ąc Esc. PO/0001/0002U 34 ZASTRZEŻENIA Producent zastrzega sobie prawo do dokonywania zmian konstrukcyjnych nie naruszaj ących bezpieczeństwa użytkowania oraz zgodności wyrobu z właściwymi normami. Obejmuje to możliwość zmiany struktury i obsługi interfejsu użytkownika w kolejnych wersjach oprogramowania przelicznika CPS-01. PO/0001/0002U 35 6. MONTAŻ I INSTALACJA 6.1. Montaż mechaniczny Na rysunku 6.1 przedstawiono podstawowe wymiary obudowy przelicznika CPS-01. Przewidziano dwa sposoby montażu urządzenia: a) w stojaku 19’’ - mocowanie za pomocą dodatkowych uchwytów (patrz rys. 6.1.1) b) na półce - mocowanie za pomocą nóżek przykręcanych do półki (patrz rys. 6.1.2) Uwaga: Obudowa otwarta przewidziana jest tylko do monta żu w szafach ze stojakiem 19’’. Szafa ta musi zapewnić stosowny (co do warunków instalacji) stopień ochrony. Wymiary uchwytów do mocowania w stojaku 19’’ s ą takie same dla obu typów obudów. a) b) Rys. 6.1.1. Mocowanie przelicznika w stojaku 19’’ (obudowa otwarta). a) widok z przodu b) widok z boku PO/0001/0002U 36 PO/0001/0002U 37 c) Rys. 6.1.2. Mocowanie przelicznika CPS-01 do półki (obudowa szczelna). a) widok z przodu b) widok z dołu c) widok z boku Półka przeznaczona na zainstalowanie przelicznika CPS -01 powinna mieć wymiary co najmniej 480mm x 480mm. PO/0001/0002U 38 6.2. Połączenia elektryczne – opis zacisków Po zamocowaniu przelicznika w stojaku lub na pó łce należy dołączyć odpowiednie sygnały z przetworników pomiarowych (różne w zależności od rodzaju pracy patrz rozdział 2.2). W tym celu wszystkie dławiki, które zawierają przewody, należy poluzować a następnie odkręcić pokrywę tylną przelicznika CPS-01. Do obudowy kable połączeniowe należy wprowadzić oddzielnie każdy przez inny dławik zwracając szczególną uwagę na to aby: · sygnały zewnętrznych obwodów iskrobezpiecznych by ły prowadzone przez przepusty i podłączane do zacisków oznaczonych kolorem niebieskim · sygnały pozostałych obwodów (np. wychodz ących poza strefę wyjść impulsowych i prądowych) były prowadzone przez przepusty i pod łączane do zacisków oznac zonych kolorem innym niż niebieskim Do prowadzenia sygnałów można stosować kable bez ekranu dwu lub trójprzewodowe w zależności od rodzaju stosowanego przetwornika jednak o przekroju żył wewnętrznych nie większym niż 1.5mm2 np.: · LIYY 2x1, LIYY 3x1 - bez ekranu · LIYCY 2x1, LIYCY 3x1 - z ekranem Jeśli są stosowane kable z ekranem to ekran mo że być dołączony tylko i wyłącznie od strony przetwornika ( od strony przelicznika musi on by ć stosownie zaizolowany i pozostawiony niepołączony) ! Kable połączeniowe należy prowadzić zgodnie z wymogami iskrobezpiecze ństwa. Na rys. 6.2.1 przedstawiono lokalizację kart a na rys. 6.2.2 widok ich listew zaciskowych. zespół obwodów iskrobezp. karta OUTIA4.1 6 5 4 karta INA2.1 3 2 płyta główna zasilacz i akumulator 1 karta INI4.1 przetwornica Rys. 6.2.1. Schemat położenia kart CPS-01 (widok od tyłu) PO/0001/0002U 39 Karta INI2.1 (WE impulsowe i 2-stanowe) 2-stany 4 MF,HF, 2- stany 3 MF,HF, 2- stany 2 LF, 2-stany 1 numery kanałów plus (+) minus (-) Karta INA2.1 (WE analogowe) 4-20mA mA 4-20mA numery kanałów plus (+) 0 1 Karta OUTIA4.1 (WY analogowe i 2-stanowe) 4-20mA mA 2-stany 2-stany 2-stany 2-stany 1 4 3 2 1 numery kanałów plus (+) minus (-) masa minus (-) Rys. 6.2.2. Numeracja kanałów i lokalizacja typów sygnałów na kartach WE i WY CPS-01 Uwaga (dotyczy karty INA 2.1): Przetwornik pomiarowy dwuprzewodowy (np. DRUCK PTX 611) nale ży łączyć do zacisków (+) oraz (-). Przetwornik pomiarowy z własnym zasilaniem należy łączyć do zacisków (-) oraz masa. Po dołączeniu wszystkich sygnałów pomiarowych pokrywę tylną należy przykręcić a następnie wyciągnąć zapas kabli z wnętrza obudowy przelicznika CPS-01 pozostawiając niewielki luz. Ostatnią czynnością jest dokręcenie nakrętek dławików czyli uszczelnienie przepustu kablowego. 6.3. Załączenie przelicznika Po załączeniu napięcia sieciowego wewnętrzny UPS rozpoczyna monitorowanie obecności zasilania zewnętrznego i w razie jego zaniku zapewnia normaln ą pracę urządzenia przez minimum 10 godzin. Dalsze czynności uruchomieniowe należy wykonać zgodnie z punktem 5.1. PO/0001/0002U 40 DODATEK A. KABEL KOMUNIKACYJNY PRZELICZNIKA CPS-01. Kabel komunikacyjny służy do łączności przelicznika CPS-01 z innymi urządzeniami zewnętrznymi. Wykonanie kabla komunikacyjnego Materiały: · 9-pinowe gniazdo szufladowe typu D na kabel np. typu DSC-109, · wtyk na kabel typu TUCHEL 31H006, · kabel 6x0.25mm 2 + ekran np. LIYCY 6x0.25mm 2 (długość w zależności od potrzeb), · koszulka termokurczliwa, Wykonać kabel wg tabel poniżej izolując połączenia koszulką termokurczliwą. Kabel RS-232 do podłączenia komputera z przelicznikiem CPS-01 Złącze DSUB 9 Złącze TUCHEL 2 3 5 7 8 2 3 5 6 4 Kabel RS-232 do połączenia dwóch przeliczników CPS-01 Złącze TUCHEL Złącze TUCHEL 2 3 4 5 6 3 2 6 5 4 Uwaga: Ekran kabla podłączyć tylko z jednej strony ! PO/0001/0002U 41