docplany wynikowe wiedza o społeczeństwie poziom rozszerzony klasa
download 
Reklamacja Transkrypt
plany wynikowe wiedza o społeczeństwie poziom rozszerzony klasa
plany wynikowe wiedza o społeczeństwie poziom rozszerzony klasa druga PLAN PRACY DYDAKTYCZNOWYCHOWAWCZEJ Klasa Rok szkolny 2015/2016 II a , II b Liczba godzin zajęć dydaktycznych Tygodniowych W roku 3 godz. 90 Przedmiot: wiedza o społeczeństwie Zakres: rozszerzony Lp. Temat/ilość godzin Nazwisko i imię nauczyciela Mariusz Motak Wymagania podstawowe (P) Uczeń: Wymagania ponadpodstawowe (PP) Uczeń: –przedstawia różnice –wyjaśnia, czym zajmuje się socjologia –wymienia koncepcje zachowania się człowieka Człowiek istotą społeczną .2g. –wymienia elementy między koncepcjami i zachowania się człowieka –odróżnia tożsamość osobistą od społecznej –odróżnia mentalność indywidualistyczną od kolektywistycznej osobowości człowieka –podaje przykłady –charakteryzuje poszczególne koncepcje zachowania się człowieka –omawia elementy osobowości człowieka –wyjaśnia, na czym polega –wyjaśnia znaczenie takich pojęć,jak psychologia, behawioryzm, psychoanaliza stereotypów –podaje i ocenia wartości będące elementem osobowości –zna modele osobowości klasyfikacja potrzeb według Abrahama Maslowa –wymienia rodzaje socjalizacji –wyjaśnia,na czym polega kontrola społeczna –wymienia rodzaje norm społecznych Socjalizacja i role społeczne . 1g. -podaje definicję socjalizacji –podaje,w jakich przypadkach może dojść do zakłócenia procesu socjalizacji –charakteryzuje normy społeczne –podaje przykłady stygmatyzacji społeczne –charakteryzuje rodzaje socjalizacji -opisuje przejawy kontroli społecznej w życiu codziennym –wyjaśnia,na czym polega internalizacja –prawidłowo używa takich pojęć,jak rola społeczna, perswazja, deprecjacja ów –wyjaśnia,w jaki sposób dochodzi do stygmatyzacji społecznej -porównuje modele socjalizacji charakterystyczne dla własnej grupy wiekowej i pokolenia rodziców Zbiorowość społeczna-1g. –wymienia elementy życia społecznego –wymienia cechy i postawy sprzyjające –omawia przyczyny i skutki anomii –omawia na przykładach prawidłowemu funkcjonowaniu człowieka w społeczeństwie –wymienia przyczyny konfliktów społecznych –wymienia metody rozwiązywania konfliktów –podaje przykłady norm i instytucji społecznych źródła i mechanizmykonfliktów społecznych –ocenia metody rozwiązywania konfliktów –ocenia skutki anomii –analizuje instytucje społeczne pod kątem wykonywanych przez nie funkcji –charakteryzuje przyczyny –uzasadnia konfliktów społecznych –charakteryzuje sposoby rozwiązywania konfliktów zastosowanie określonych metod do rozwiązania przykładowych konfliktów –charakteryzuje prawidłowości życia społecznego –wyjaśnia, na czym polega dewiacja, patologia i anomia –charakteryzuje funkcje instytucji społecznych –wymienia rodzaje konfliktów -charakteryzuje wybrane zbiorowości , społeczności ,wspólnoty , społeczeństwa , ze względu na obowiązujące w nich reguły i więzi - wyjaśnia , co to jest anomia , omawia jej przyczyny i skutki –wyjaśnia,czym są normy prawne , obyczajowe , religijne , moralne -przedstawia formy kontroli społecznej Normy społeczne -1g. -wyjaśnia czym jest dewiacja społeczna -podaje przykłady norm i instytucji społecznych , charakteryzuje ich funkcje w życiu społecznym - opisuje przejawy kontroli społecznej w życiu codziennym -wyjaśnia pojęcie ładu społecznego Ład społeczny i instytucje publiczne.1g. - przedstawia czynniki kształtujące ład społeczny -wyjaśnia pojęcie instytucji społecznej -przedstawia przyczyny i skutki anomii społecznej -przedstawia wpływ wojny na zniszczenie systemu wartości moralnych -wyjaśnia na przykładach , w jaki sposób dochodzi do stygmatyzacji społecznej i jakie mogą być jej skutki -przedstawia koncepcje ładu społecznego - wyjaśnia co decyduje o skuteczności instytucji społecznych Konflikty międzyludzkie i sposoby ich rozwiązywania.-1g. Grupy społeczne.-2g. -wyjaśnia czym jest ruchliwość społeczna , współpraca i współzawodnictwo , -wyjaśnia czym są konflikty społeczne , wymienia ich rodzaje -omawia na przykładach źródła i mechanizmy konfliktów społecznych oraz sposoby ich rozwiązywania –wymienia cechy grupy –wymienia rodzaje grup –przedstawia cechy i funkcjonowanie małej grupy społecznej (liczebność, więź, trwałość, role grupowe, wspólne wartości i cele, poczucie odrębności, współdziałanie) -–wyjaśnia takie pojęcia, jak konformizm i nonkonformizm -wyjaśnia czym są grupy odniesienia -omawia na przykładach różne rodzaje grup i wyjaśnia funkcjonowanie wskazanej grupy -przedstawia przyczyny zaistnienia konfliktów społecznych i sposoby ich rozwiązywania –uzasadnia określonych rozwiązania konfliktów zastosowanie metod do przykładowych –klasyfikuje grupy na podstawie podanych kryteriów –wyjaśnia znaczenie grup odniesienia pozytywnego i negatywnego w procesie socjalizacji –wyjaśnia różnicę między krewnymi w linii prostej i bocznej –porównuje i ilustruje przykładami różne modele rodziny –wyjaśnia wpływ jednostki na grupę –charakteryzuje modele –wyjaśnia,czym jest Rodzina jako grupa społeczna. -1g. rodzina –wymienia funkcje rodziny –zna problemy współczesnych rodzin –opisuje swoiste cechy współczesnej rodziny jako grupy społecznej, rodziny na podstawie określonych kryteriów podziału –charakteryzuje funkcje rodzin –porównuje i ilustruje przykładami różne modele rodziny –wyjaśnia terminy: pokrewieństwo powinowactwo, adopcja –odróżnia krewnych wstępnych od zstępnych –wymienia koncepcje ujmowania struktury społecznej –wymienia elementy struktury społecznej –wyjaśnia,czym jest struktura społeczna Pojęcie i koncepcje struktury społecznej . 1g. –podaje przykłady społeczeństw amorficznych i morficznych –charakteryzuje koncepcje ujmowania struktury społecznej -wyjaśnia różnicę między społeczeństwem amorficznym i morficznym –charakteryzuje poszczególne rodzaje struktur społecznych –opisuje strukturę klasowo strukturę warstwową polskiego –charakteryzuje społeczeństwa polskiego w okresie społeczeństwa i swojej PRL-u i III RP społeczności lokalnej –podaje przykłady społecznych Przemiany struktury społeczeństwa polskiego .-2g. problemów –podaje przykłady problemów charakteryzuje strukturę klasowo -warstwową swojej społeczności lokalnej –charakteryzuje wybrane problemy życia społecznego w Polsce –charakteryzuje wybrane problemy życia społecznego młodych ludzi i porównuje strukturę społeczeństwa polskiego w okresie PRL-u i III RP –rozważa i proponuje możliwości rozwiązania problemów społecznych –podaje przykłady i uwarunkowania pionowej i poziomej ruchliwości społecznej –wymienia rodzaje migracji Ruchliwość społeczna.1g. -wyjaśnia,na czym polega pionowa i pozioma ruchliwość społeczna –odróżnia ruchliwość horyzontalną od wertykalnej –wyjaśnia,na czym polega nierówność społeczna –wymienia różne teorie sprawiedliwości –wymienia grupy podatne na marginalizację społeczną –charakteryzuje różne teorie sprawiedliwości –wyjaśnia,na czym polega społeczne wykluczenie Problemy społeczeństwa polskiego .1g. Historyczne formy społeczeństwa .-1g. - porównuje skalę nierówności społecznych w Polsce i wybranym państwie , wyjaśniając związek między nierównościami społecznymi a nierównością szans życiowych –wyjaśnia uwarunkowania pionowej i poziomej ruchliwości społecznej –charakteryzuje rodzaje migracji –charakteryzuje społeczeństwa ze względu na ruchliwość społeczną –opisuje mechanizm i skutki społecznego wykluczenia oraz sposoby przeciwdziałania temu zjawisku –charakteryzuje przeciwdziałania wykluczeniu –wyjaśnia związek między nierównościami społecznymi a nierównością szans życiowych –charakteryzuje przejawy marginalizacji społeczne -charakteryzuje wybrane problemy życia społecznego w Polsce (w tym sytuację młodych ludzi ), rozważa możliwości ich rozwiązania -wymienia historyczne formy –charakteryzuje teorie organizacji społeczeństwa(pierwotne , rozwoju społeczeństw tradycyjne,przemysłowe, –podaje przykłady historycznych form postindustrialne) –wymienia teorie sposoby społecznemu organizacji społeczeństw -porównuje poszczególne rodzaje społeczeństw rozwoju społeczeństw –wyciąga wnioski z analizy porównawczej poszczególnych rodzajów społeczeństw -charakteryzuje historyczne formy organizacji społeczeństwa –podaje twórców teorii rozwoju społeczeństw -charakteryzuje współczesne społeczeństwa –rozpoznaje współczesne społeczeństwa na podstawie podanych cech –wymienia współczesne organizacji społeczeństwa formy –przedstawia podobieństwa i różnice między poszczególnymi typami społeczeństw –charakteryzuje wybrane społeczeństwo współczesne Współczesne formy społeczeństwa .1g. -charakteryzuje współczesne społeczeństwa na przykładzie państwa polskiego -wyjaśnia , jak powstaje i jakie znaczenie dla społeczeństwa obywatelskiego ma kapitał -omawia cechy współczesnego społeczny (zaufanie , sieć społeczeństwa zachodniego współpracy i systemy (otwarte, konsumpcyjne, efektywnych norm) masowe, informacyjne) -opisuje formy aktywności - analizuje sposoby adaptacji obywateli w ramach do zmiany społecznej na społeczności lokalnej , podstawie regionu , państwa oraz na własnych obserwacji i tekstów poziomie globalnym , w kultury miarę możliwości uczestniczy w wybranym działaniu - przedstawia dwie drogi zmiany społecznej rewolucję i reformę –zna rewolucyjną i reformistyczną drogę zmian społecznych Ruchy społeczne . 1g. –podaje przykłady społecznych -charakteryzuje feminizm, ruchy praw obywatelskich, ekologizm ruchów -przedstawia dwie drogi zmiany społecznej –podaje przykłady rewolucji społeczno -politycznych (krwawych i bezkrwawych) –ocenia dwie drogi zmiany społecznej –analizuje plusy i minusy zmiany społecznej na drodze rewolucji i reform -opisuje formy aktywności obywateli w ramach społeczności lokalnej , regionu , państwa oraz na poziomie globalnym , w miarę możliwości uczestniczy w wybranym działaniu -charakteryzuje lokalne organizacje pozarządowe -charakteryzuje wybrany ruch społeczny np. Solidarność , ruch niepodległościowy Mahatmy Gandhiego , ruch M. L. Kinga , ruch na rzecz ochrony środowiska , ruch emancypacji kobiet –wymienia koncepcje narodu : etniczno-kulturową i polityczną –wymienia czynniki narodowotwórcze Czym jest naród ? -1g. –charakteryzuje czynniki sprzyjające –charakteryzuje dwie asymilacji koncepcje narodu: etniczno -kulturową i polityczną –charakteryzuje –omawia czynniki narodowotwórcze –charakteryzuje genezę narodu czynniki służące zachowaniu tożsamości narodowej –charakteryzuje różne procesy kształtowania się narodów europejskich -wyjaśnia,czym jest ojczyzna ? Świadomość i tożsamość narodowa 1g. –wymienia postawy narodowe –charakteryzuje patriotyzm –charakteryzuje postawy narodowe –wyjaśnia wieloznaczność terminu ojczyzna –podaje przykłady ksenofobii, antysemityzmu, rasizmu i szowinizmu –wyjaśnia różnicę między ojczyzną narodową a małą ojczyzną –podaje przykłady –rozpoznaje przejawy ksenofobii, antysemityzmu, rasizmu i szowinizmu i - opisuje czynniki sprzyjające uzasadnia potrzebę asymilacji oraz służące przeciwstawiania się nim zachowaniu tożsamości narodowej manifestowania patriotyzmu lokalnego - charakteryzuje postawy współczesnych Polaków wobec ojczyzny i narodu Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce . 2g. –wymienia mniejszości narodowe w Polsce –wymienia mniejszości etniczne w Polsce –wymienia prawa przysługujące mniejszościom –charakteryzuje mniejszości narodowe, etniczne i grupy imigrantów żyjące w Polsce , wymienia prawa , które im przysługują –wyjaśnia, kim jest uchodźca -charakteryzuje międzynarodowe dokumenty chroniące prawa mniejszości –wyjaśnia,w jaki sposób są chronione prawa mniejszości w Polsce –wyjaśnia różnicę między mniejszością narodową a etniczną w Polsce –uzasadnia konieczność międzynarodowej ochrony praw mniejszości -rozpoznaje przejawy ksenofobii, antysemityzmu, rasizmu i szowinizmu i uzasadnia potrzebę przeciwstawiania się nim -przedstawia różne koncepcje zjednoczonej Europy –wyjaśnia,dlaczego w Europie Integracja narodów świata zachodniego . 1g. Mniejszości narodowe w świecie i ochrona ich praw. 1g. -charakteryzuje integrację świata zachodniego w ujęciu historycznym integracja imigrantów z państw pozaeuropejskich rodzi trudność - wyjaśnia dlaczego i w jakim zakresie doszło do integracji narodów w świecie zachodnim –zna rozwiązania polityki imigracyjnej –wymienia dokumenty –wyjaśnia,z czego wynika zróżnicowanie międzynarodowe wytyczające politykę państw wobec mniejszości narodowych i imigrantów narodowościowe współczesnego świata –charakteryzuje na przykładach politykę liberalną i restrykcyjną –wyjaśnia, dlaczego i w jakim zakresie doszło do integracji narodów w świecie zachodnim –wymienia i podaje powody zróżnicowania narodowościowego współczesnych państw –charakteryzuje politykę liberalną i restrykcyjną wobec imigrantów -porównuje różne modele polityki wybranych państw wobec mniejszości narodowych i imigrantów -wyjaśnia dlaczego w Europie integracja z państw pozaeuropejskich rodzi trudności , ocenia sytuację imigrantów w Polsce -wymienia społecznych rodzaje konfliktów –wymienia sposoby rozwiązywania konfliktów społecznych –wymienia organizacje pośredniczące w rozwiązywaniu konfliktów między narodami –wymienia państwa Konflikty społeczne w Azji , Afryce i Ameryce Południowej . 1g. Europy, Afryki, Azji, Ameryki Południowej i Środkowej, w których miały miejsce konflikty między narodami –charakteryzuje sposoby rozwiązywania konfliktów - omawia na przykładach -charakteryzuje na przykładach przyczyny, przebieg i sposoby rozwiązywania długotrwałych konfliktów między narodami w Europie, Afryce, Azji, Ameryce Południowej i Środkowej –charakteryzuje skutki konfliktów między narodami –porównuje przyczyny konfliktów w Europie, Afryce, Azji, Ameryce Południowej i Środkowej –posługuje się przy omawianiu konfliktów nazwiskami, datami, miejscowościami przyczyny i sposoby rozwiązywania długotrwałych konfliktów między narodami -omawia przyczyny i skutki konfliktów społecznych w państwach Afryki , Azji , Ameryki Południowej i Środkowej Rodzaje kultury .1g. –charakteryzuje kulturę materialną, duchową, społeczną i osobistą –wyjaśnia różnicę między kulturą opisową a –wymienia specyficzne normatywną cechy kultury wysokiej, masowej, narodowej i ludowej –wyjaśnia,czym jest kultura –charakteryzuje kulturę symboliczną –przedstawia na –charakteryzuje kulturę –przedstawia pozytywne i narodową przykładach cechy polskiej kultury ludowej –wyjaśnia,na czym –rozpoznaje najważniejsze cechy kultury wskazanej społeczności negatywne skutki rozprzestrzeniania się kultury masowe - wskazuje specyficzne cechy kultury wysokiej , masowej , narodowej i ludowej - rozpoznaje najważniejsze cechy kultury wskazanej społeczności - wyjaśnia , na czym polega i skąd się bierze pluralizm kulturowy współczesnego społeczeństwa , analizuje konsekwencje tego zjawiska –przedstawia różnicę między etnocentryzmem a relatywizmem kulturowym –odróżnia tolerancję od –wymienia subkultury występujące w Polsce i na świecie –podaje przykłady kontrkultury i kultury alternatywnej –wie,na czym polega Subkultury młodzieżowe . 2g. tolerancja –wyjaśnia różnicę między kontrkulturą a kulturą alternatywną –charakteryzuje subkultury młodzieżowe w Polsce i Europie - charakteryzuje subkultury młodzieżowe w Polsce i w Europie akceptacji –wyjaśnia,na czym polega uniformizacja kultury –wyjaśnia, na czym polega i skąd się bierze pluralizm kulturowy współczesnego społeczeństwa –uzasadnia związek subkultury z kontrkulturą i kulturą alternatywną -ocenia wpływ kontrkultury na życie społeczne –wyjaśnia wpływ norm społecznych na rozwiązywanie problemów światopoglądowych –wymienia współczesne spory światopoglądowe (aborcja, eutanazja, swoboda prowadzenia badań genetycznych, przyznanie mniejszościom seksualnym takich samych praw, jakie mają osoby heteroseksualne) –wyjaśnia pojęcia: Współczesne spory światopoglądowe. 1g. aborcja, eutanazja, klonowanie –charakteryzuje problemy etyczne współczesnego świata (aborcja, eutanazja, swoboda prowadzenia badań genetycznych, przyznanie mniejszościom seksualnym takich samych praw,jakie mają osoby heteroseksualne) -rozróżnia tolerancję od akceptacji , ocenia ich znaczenie dla życia społecznego –podaje argumenty za i przeciw swobodzie prowadzenia badań genetycznych oraz ich prawnym zakazem - rozważa racje stron sporów o dopuszczalność aborcji i eutanazji –charakteryzuje przemiany w etyce życia społecznego na przestrzeni wieków –wyraża swoje zdanie na temat aborcji, eutanazji, swobody prowadzenia badań genetycznych, przyznawania mniejszościom seksualnym takich samych praw,jakie mają osoby heteroseksualne -uzasadnia traktowanie kary jako odpłaty lub sposobu resocjalizacji , formułuje własne stanowisko w tej sprawie -rozważą argumenty i kontrargumenty stron sporu o przyznanie mniejszościom seksualnym takich samych praw , jakie maja osoby heteroseksualne -rozpatruje racje stron innych aktualnych sporów światopoglądowych i formułuje swoje stanowisko w tej sprawie -charakteryzuje zadania szkoły –wymienia przyczyny System oświatowy w Polsce .Kształcenie ustawiczne . 1g. powstawania nierówności w dostępie do edukacji –wymienia metody wykorzystywane w edukacji nieformalnej –charakteryzuje rolę szkoły we współczesnym społeczeństwie informacyjnym –charakteryzuje edukację nieformalną –wskazuje działania, które mogą podejmować państwo, władze samorządowe oraz organizacje społeczne, by zwiększyć równość szans w dostępie do edukacji –wyjaśnia,według funkcjonuje edukacyjny jakich współczesny zasad system –wyjaśnia,na czym polega e-learning –zna dokumenty dotyczące - przedstawia rolę szkoły i edukacji nieformalnej we sposobów i środków likwidowania współczesnym społeczeństwie nierówności szans edukacyjnych informacyjnym - wskazuje działania , które -wyjaśnia zależność między mogą podejmować państwo , władze samorządowe oraz organizacje społeczne , by zwiększyć równość szans w dostępie do edukacji systemem edukacyjnym a rynkiem pracy , wskazuje przykłady ich niedopasowania -wyjaśnia , w jaki sposób można podnosić lub zmieniać swoje kwalifikacje zawodowe i dlaczego uczenie się przez całe życie jest jednym z warunków sukcesu w karierze zawodowej -wyjaśnia,na czym polegają zasada krwi i ziemi przy uzyskiwaniu obywatelstwa –wymienia warunki uzyskiwania i zrzekania się obywatelstwa polskiego charakteryzuje procedury Obywatelstwo i sposoby –nabywania i zrzekania się jego nabycia . 1g. polskiego obywatelstwa –wyjaśnia,na czym polega naturalizacja –wymienia dokumenty regulujące kwestie obywatelstwa w Polsce -wyjaśnia ,czym obywatelstwo różni się od narodowości -wyjaśnia, czym obywatelstwo różni się od narodowości –charakteryzuje warunki umożliwiające zrzeczenie się obywatelstwa polskiego –wyjaśnia, w jakich przypadkach człowiek może zostać bezpaństwowcem –wyjaśnia,w jakich przypadkach obywatel polski może uzyskać podwójne obywatelstwo –posługuje się prawidłową terminologią (naturalizacja, apatrydzi, reintegracja) –wyjaśnia,czym jest karta Polaka Obowiązki obywatela RP. 1g. –wymienia konstytucyjne obowiązki obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, uzasadnia znaczenie postaw i cnót obywatelskich (troska o dobro wspólne , odpowiedzialność , aktywność , solidarność , odwaga cywilna , roztropność , tolerancja) -potrafi scharakteryzować każdą z powinności polskiego obywatela -przedstawia wzory obywatelskiego działania i cnoty obywatelskie -rozumie , na czym polega obowiązek obrony ojczyzny –odróżnia obowiązki konstytucyjne od obowiązków prawnych –podaje historyczne i współczesne przykłady nieposłuszeństwa obywatelskiego –wymienia cechy obywatelskiego nieposłuszeństwa kie Obywatelskie nieposłuszeństwo .1g. –charakteryzuje , czym jest i wolontariat –wymienia polskie organizacje opierające się na działalności wolontariuszy -wyjaśnia , na czym polega nieposłuszeństwo obywatelskie i jakie niesie ze sobą dylematy , podaje jego historyczne i współczesne przykłady Pojęcie i koncepcje społeczeństwa obywatelskiego . 1g. -podaje przykłady z życia codziennego, które świadczą o budowaniu kapitału społecznego –wymienia warunki prawidłowego funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego –charakteryzuje formy aktywności obywateli w ramach społeczności lokalnej, regionu, państwa oraz na poziomie globalnym –wymienia,na co może wpływać kapitał społeczny –wyjaśnia, na czym polega nieposłuszeństwo obywatelskie i jakie niesie ze sobą dylematy –wyjaśnia,dlaczego Henry D. Thoreau uznawany jest za prekursora obywatelskiego nieposłuszeństwa –uzasadnia znaczenie postaw i cnót obywatelskich (troska o dobro wspólne, odpowiedzialność, aktywność, solidarność, odwaga cywilna, roztropność, tolerancja) –charakteryzuje poglądy Roberta Mertona na temat obywatelskiego nieposłuszeństwa -wyjaśnia, społeczny jak powstaje kapitał –charakteryzuje warunki funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego –charakteryzuje poglądy Roberta Putnama na temat kapitału społecznego –wyjaśnia,jakie znaczenie dla społeczeństwa obywatelskiego ma kapitał społeczny (zaufanie, sieci współpracy i system efektywnych norm) -wymienia podmioty –wyjaśnia, jakie znaczenie społeczeństwa obywatelskiego -wyjaśnia, jak powstaje i jakie - przedstawia filozoficzny w społeczeństwie obywatelskim odgrywają grupy interesu znaczenie dla społeczeństwa obywatelskiego ma kapitał społeczny -wymienia podmioty społeczeństwa obywatelskiego –wyjaśnia,czym są organizacje Związki zawodowe i stowarzyszenia . 2g. społeczne –podaje przykłady lokalnych organizacji –charakteryzuje formy aktywności obywateli w ramach społeczności lokalnej, regionu, państwa oraz na poziomie globalnym pozarządowych –wymienia najważniejsze związki zawodowe w Polsce (NSZZ „Solidarność”, OPZZ) –wymienia stowarzyszeniami wyższej użyteczności działające w Polsce -uzasadnia znaczenie swobody zrzeszania się dla jakości życia publicznego w Polsce -przedstawia zasady zakładania i funkcjonowania stowarzyszeń , fundacji i organizacji pożytku publicznego -wyjaśnia znaczenie swobody zrzeszania się dla jakości życia publicznego –charakteryzuje różnice w zakładaniu stowarzyszeń i fundacji, –wyjaśnia jaką rolę w społeczeństwie odgrywają związki zawodowe, stowarzyszenia, fundacje, organizacje pożytku publicznego -ocenia skuteczność związków zawodowych –opracowuje według wzoru projekt statutu stowarzyszenia (nazwa, siedziba, członkowie, władze, majątek, zasady ) –charakteryzuje –wymienia sposoby na przykładach wpływ opinii publicznej na decyzje polityczne wyrażania opinii publicznej –charakteryzuje poglądy -wie,czym jest opinia publiczna –podaje przykłady wpływu opinii publicznej na decyzje polityczne –wymienia polskie Opinia publiczna . 1g. rodowód koncepcji społeczeństwa obywatelskiego (John Locke,Georg Hegel ) instytuty badawcze zajmujące się badaniem opinii publicznej (OBOP, –charakteryzuje proces kształtowania się opinii publicznej –przedstawia działania zapobiegające manipulacji opinią publiczną –charakteryzuje działalność OBOP-u i CBOS-u - wyjaśnia , jak kształtuje się opinia publiczna i jakie są sposoby jej wyrażania - wskazuje przykłady wpływu opinii publicznej na decyzje polityczne -odczytuje i interpretuje tabele Waltera Lippmana, Paula Lazarsfelda i Jana Szczepańskiego na opinię publiczną –wyjaśnia,w jakim celu przeprowadza się badania opinii publicznej - przeprowadza w najbliższym otoczeniu minisondaż opinii publicznej i interpretuje jego wyniki -analizuje wybraną kampanię społeczną z punktu widzenia jej celów , sposobów realizacji ,skuteczności -wyjaśnia, na czym polega specyfika marketingu społecznego ,opracowuje projekt akcji społecznej w i wykresy prezentujące wyniki badania opinii publicznej -wyjaśnia ,na czym polega zasada wolności słowa i wskazuje na przypadki jej nadużycia wybranej spawie -wyjaśnia,jaką rolę -wymienia funkcje mediów –charakteryzuje dowolną funkcję mediów w państwie demokratycznym i niedemokratycznym (na wybranych przykładach) –wymienia funkcje mediów jako „czwartej władzy” –charakteryzuje funkcje Środki masowego przekazu . 1g. mediów w państwie demokratycznym i niedemokratycznym (na wybranych przykładach) - wymienia negatywne zjawiska towarzyszące rozwojowi mediów -uzasadnia znaczenie niezależności i pluralizmu mediów , ocenia skutki ich ograniczania -przedstawia najważniejsze media w Polsce i na świecie(odbiorcy, zasięg , forma przekazu , orientacja ideologiczna , typ własności ), charakteryzuje wybrane media lokalne Rola internetu . 1g. -charakteryzuje rolę ogólnoświatowej sieci -wyjaśnia , czym są grupy dyskusyjne ,komunikatory internetowe , serwisy społecznościowe -uzasadnia znaczenie niezależności i pluralizmu mediów , ocenia skutki ich ograniczania Czym jest polityka ? 1g. Demokracja . 2g. -wyjaśnia , czym dla Greków było pojęcie „polityka” -przedstawia różne rozumienie odgrywają media w zakresie nieformalnej kontroli społecznej –wyjaśnia,na czym polega funkcja propagandowa mediów –porównuje media w państwie demokratycznym i niedemokratycznym –wyjaśnia,dlaczego media określa się mianem „czwartej władzy” - wyjaśnia , jakimi zasadami etycznymi powinny się kierować media i ocenia przykłady kontrowersyjnych działań dziennikarzy mediów -charakteryzuje prasę wielonakładową i ocenia jej rolę w debacie publicznej -krytycznie analizuje przekazy medialne , oceniając ich wiarygodność i bezstronność oraz odróżniając informacje od komentarzy -ocenia zasoby internetu z punktu widzenia rzetelności i wiarygodności informacyjnej ,świadomie i krytycznie odbiera zawarte w nich treści -rozumie , jakie zagrożenia wiążą się z korzystaniem z internetu -wyjaśnia , politologia czym zajmuje się pojęcia polityka -wymienia wspólne standardy demokracji charakterystyczne dla każdej epoki w Atenach i Rzymie -charakteryzuje wpływ demokracji ateńskiej i ustroju rzymskiego na współczesną demokrację –wymienia podstawowe –wyjaśnia jak rozwiązania dokumenty, które stały się podstawą demokracji (Habeas wprowadzone w Anglii, USA i Francji świadczą o powstaniu w tych krajach Corpus Act, Bill of Rights, Deklaracja Niepodległości Stanów Zjednoczonych, Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela) -wie , jaką rolę pełniły Zgromadzenia Ludowe w Atenach i Rzymie demokracji –charakteryzuje wpływ oświecenia na współczesną demokrację - rozważa , w jakim stopniu demokracja sprzyja pokojowemu rozwiązywaniu konfliktów -charakteryzuje proces kształtowania się demokracji w starożytnych Atenach –charakteryzuje zasady demokracji obowiązujące w Rzymie -charakteryzuje rozwój demokracji w Anglii, USA i Francji –przedstawia genezę praw kobiet - opisuje wartości będące fundamentem współczesnej demokracji , podaje sposoby rozumienia wolności, równości i sprawiedliwo- ści -wymienia przykłady polskich tradycji demokratycznych –wymienia dokumenty Polskie tradycje demokratyczne . 1g. będące podstawą demokracji w Polsce (przywilej cerekwicko -nieszawski, Konstytucja Nihil Novi, artykuły henrykowskie, Konstytucja 3 maja, Konstytucja marcowa, Konstytucja kwietniowa) –charakteryzuje polskie tradycje demokratyczne (parlamentaryzm I Rzeczypospolitej, Konstytucja 3 maja, II Rzeczpospolita) –wymienia ustawy zasadnicze, które zaliczamy do polskich tradycji konstytucyjnych przedstawia proces kształtowania się demokracji szlacheckiej –charakteryzuje zasady działania sejmu walnego w Polsce –wyjaśnia znaczenie Konstytucji 3 maja w historii Polski –charakteryzuje konstytucje oktrojowane –wyjaśnia,dlaczego po II wojnie światowej zmieniono ustrój Polski -opisuje polskie demokratyczne tradycje - charakteryzuje główne fazy kształtowanie się systemu demokratycznego –wymienia Zasady demokracji . 1g. fundamentalne zasady demokracji –podaje przykłady pokojowego rozwiązywania konfliktów przy użyciu demokracji -charakteryzuje pluralizmu –charakteryzuje różne odmiany wkład Jeana Jacquesa Rousseau, Karola Monteskiusza, Johna Locke’a w rozwój demokracji rozwiązywaniu konfliktów –charakteryzuje –wyjaśnia, dlaczego zasadę fundamentalne zasady demokracji konstytucjonalizmu możemy powiązać z zasadą praworządności –charakteryzuje dwa modele trójpodziału władzy (system kooperacji i separacji władz) -wymienia rodzaje demokracji bezpośredniej i pośredniej –podaje przykłady przejawów łamania zasad i procedur demokratycznych -rozpoznaje przejawy łamania zasad i procedur demokratycznych w życiu publicznym – w państwie , społeczności lokalnej i życiu szkoły –zna cenzusy wiekowe czynnego i biernego prawa wyborczego w Polsce -wyjaśnia , czym jest referendum ,rozważa , jak we współczesnym państwie można realizować inne formy demokracji bezpośredniej -opisuje genezę polityczna” pojęcia „kultura –charakteryzuje poglądy G. A. Almonda na temat kultury politycznej –charakteryzuje kulturę -wyjaśnia,czym jest kultura polityczna –wymienia rodzaje kultury politycznej –wymienia wymiary kultury politycznej –wymienia poziomy partycypacji obywatelskiej Kultura polityczna . 1g. –charakteryzuje poszczególne rodzaje kultury politycznej –charakteryzuje partycypację obywatelską - charakteryzuje kulturę polityczną współczesnej Polski ( normy, formy,komunikacji , poziom partycypacji , natężenie konfliktów ) polityczną współczesnej Polski (normy, formy komunikacji, poziom partycypacji, natężenie konfliktów) –opisuje przebieg debaty publicznej na wybrany temat –wyjaśnia,który rodzaj kultury politycznej jest najbardziej pożądany w państwach demokratycznych –charakteryzuje poziomy i metody partycypacji obywatelskie - analizuje wybrane konflikty wartości i interesów ujawniające się w debacie publicznej w Polsce - opisuje przebieg debaty publicznej na wybrany temat , korzystając z różnych źródeł informacji , ocenia jakość argumentacji jej stron , formułuje własne stanowisko –wymienia doktryny ze względu na stosunek do rzeczywistości społecznej i kryterium ideału społecznego –wymienia funkcje myśli politycznej –charakteryzuje doktryny prawicowe i centrowe –wymienia założenia konserwatyzmu, nacjonalizmu –wymienia kluczowe Konserwatyzm i nacjonalizm . 1g. postacie związane z poszczególnymi ideologiami - charakteryzuje najważniejsze współczesne doktryny polityczne ( chadecja , konserwatyzm , liberalizm , nacjonalizm , socjaldemokracja , socjalizm) -przeprowadza krytyczną analizę programów i innych materiałów wyborczych partii politycznych , ze względu na zawartość merytoryczną i formę przekazu –wymienia funkcje myśli politycznej –wyjaśnia,czym jest doktryna –wyjaśnia korzenie podziału doktryn na lewicowe, prawicowe i centrowe –wyjaśnia,czym różni się ideologia od doktryny –wyjaśnia,w jakim przypadku nie możemy utożsamiać doktryny z ideologią –wymienia doktryny ze względu na stosunek do rzeczywistości społecznej i kryterium ideału społecznego –wymienia funkcje Chadecja , liberalizm , socjaldemokracja. 1g. myśli politycznej –charakteryzuje doktryny lewicowe, centrowe –wymienia założenia chrześcijańskiej demokracji, liberalizmu, , socjaldemokracji i socjalizmu –wymienia kluczowe postacie związane z poszczególnymi ideologiami - charakteryzuje najważniejsze współczesne doktryny polityczne ( chadecja , konserwatyzm , liberalizm , nacjonalizm , socjaldemokracja , socjalizm) -przeprowadza krytyczną analizę programów i innych materiałów wyborczych partii politycznych , ze względu na –wymienia funkcje myśli politycznej –wyjaśnia,czym jest doktryna –wyjaśnia korzenie podziału doktryn na lewicowe, prawicowe i centrowe –wyjaśnia, czym różni się ideologia od doktryny –wyjaśnia,w jakim przypadku nie możemy utożsamiać doktryny z ideologią zawartość merytoryczną i formę przekazu -podaje przykłady państw, które funkcjonowały lub funkcjonują w oparciu o ideologie totalitarne -podaje przykłady państw, które funkcjonowały lub funkcjonują w oparciu o ideologie totalitarne –wymienia postacie Faszyzm i komunizm . 1g. związane z ideologiami totalitarnymi nazizm), odwołując się do przykładów historycznych –charakteryzuje marksizmleninizm, stalinizm i maoizm - charakteryzuje ideologie totalitarne (komunizm ,nazizm) , odwołując się do przykładów historycznych -wymienia doktryny ze względu na stosunek do rzeczywistości społecznej i kryterium ideału społecznego –wymienia funkcje myśli politycznej –charakteryzuje Doktryny i program polityczny. 1g. doktryny lewicowe, prawicowe i centrowe –wyjaśnia,czym jest ideologia –charakteryzuje doktryny ze względu na stosunek do rzeczywistości społecznej i kryterium ideału społecznego –wymienia etapy proces u kształtowania się partii politycznych –podaje cechy partii politycznych –wyjaśnia,czym jest partia polityczna –dokonuje podziału partii politycznych ze względu na program społeczno-polityczny Czym jest partia polityczna ? 1g. –charakteryzuje etapy procesu kształtowania się partii politycznych według Maxa Webera –dokonuje podziału partii politycznych ze względu na cechy organizacji i funkcjonowania -uzasadnia znaczenie swobody zrzeszania się dla jakości życia publicznego w Polsce -porównuje funkcje partii politycznej w państwie demokratycznym i –wymienia postacie związane z ideologiami totalitarnymi nazizm), odwołując się do przykładów historycznych –charakteryzuje marksizm -leninizm, stalinizm i maoizm -wymienia funkcje myśli politycznej –wyjaśnia, czym jest doktryna –wyjaśnia korzenie podziału doktryn na lewicowe, prawicowe i centrowe –wyjaśnia,czym różni się ideologia od doktryny –wyjaśnia,w jakim przypadku nie możemy utożsamiać doktryny z ideologią –charakteryzuje partie polityczne ze względu na cechy organizacji i funkcjonowania –charakteryzuje funkcje partii politycznych –charakteryzuje partie polityczne ze względu na program społecznopolityczny –porównuje funkcje partii politycznych w państwach demokratycznych i niedemokratycznych –uzasadnia związek programu politycznego z doktryną i ideologią polityczną –wyjaśnia,na czym polega pragmatyzm partii politycznych niedemokratycznym –wymienia rodzaje systemów partyjnych –podaje przykłady państw o systemie monopartyjnym, dwupartyjnym i wielopartyjnym –wymienia ugrupowania polityczne zasiadające w parlamencie RP Systemy partyjne . 1g. -charakteryzuje system monopartyjny, dwupartyjny i wielopartyjny -porównuje funkcje partii politycznej w państwie demokratycznym i niedemokratycznym Partie polityczne w Polsce . 2g. -zna dokumenty regulujące zasady działania partii politycznych w Polsce –charakteryzuje procedury zakładania -wyjaśnia różnice między wariantami systemu wielopartyjnego -ocenia poszczególne systemy partyjne pod kątem funkcjonowania państwa - przedstawia system partyjny wybranego przez siebie państwa (do wyboru spośród Wielkiej Brytanii , Niemiec , Francji, USA) na podstawie zebranych przez siebie wiadomości -dokonuje analizy porównawczej wybranych przez siebie materiałów wyborczych polskich partii politycznych pod kątem ich zawartości merytorycznej i formy przekazu partii politycznej w Polsce -wymienia rodzaje ordynacji wyborczych –podaje,w jakich przypadkach stosuje się w Polsce ordynację większościową,a w jakich proporcjonalną –wymienia ogólne zasady prawa wyborczego –wymienia metody Systemy wyborcze . 1g. przeliczania miejsc w ordynacji proporcjonalnej –charakteryzuje poszczególne rodzaje ordynacji wyborczych (proporcjonalna, większościowa, mieszana) –charakteryzuje ogólne zasady prawa wyborczego –charakteryzuje metodę przeliczania miejsc w ordynacji proporcjonalnej obowiązującej w Polsce - opisuje podstawowe zasady ordynacji większościowej i proporcjonalnej w powiązaniu z systemem dwupartyjnym i wielopartyjnym -wyjaśnia znaczenie progu -charakteryzuje podstawowe zasady ordynacji większościowej i proporcjonalnej w powiązaniu z systemem dwupartyjnym i wielopartyjnym –charakteryzuje warianty ordynacji większościowej –podaje progi wyborcze obowiązujące w Polsce –charakteryzuje zasady, jakie są zawarte w kodeksie wyborczym –wyjaśnia skutki stosowania progów wyborczych dla reprezentatywności wyborów –charakteryzuje metody przeliczania miejsc w ordynacji proporcjonalnej (D’Hondta, Saint-Laguë, Hare’a-Niemeyera) wyborczego dla reprezentatywności wyborów i tworzenia rządzącej koalicji - analizuje argumenty na rzecz ordynacji większościowej i proporcjonalnej Czym jest państwo ? 2g. -wymienia najważniejsze teorie genezy państwa (Arystotelesa, teistyczna, umowy społecznej, podboju, marksistowska) –wyjaśnia, czym jest suwerenność państwa –wymienia cechy państwa -przedstawia najważniejsze teorie dotyczące genezy państwa (Arystotelesa, teistyczna, umowy społecznej, podboju, marksistowska) –wymienia twórców teorii genezy państwa -charakteryzuje poglądy Arystotelesa, św. Tomasza z Akwinu, Jana Jakuba Rousseau, Ludwika Gumplowicza, Immanuela Kanta, Georga Friedricha Hegla, Karola Marksa, Georga Jellinka, Włodzimierza Iljicza Lenina, Czesława Znamierowskiego dotyczące państwa –charakteryzuje cechy państwa - wyjaśnia na przykładach relacje między narodem a państwem - opisuje najważniejsze teorie genezy państwa –wymienia rodzaje legitymizacji –podaje historyczne i współczesne przykłady legitymizacji władzy –wyjaśnia na przykładach relacje między narodem a państwem –wymienia funkcje państwa Władza państwowa . 1g. –charakteryzuje zjawisko legitymizacji władzy, odnosząc teorię Marksa Webera do współczesnych i historycznych przykładów -odróżnia suwerenność wewnętrzną i zewnętrzną państwa –wyjaśnia,na czym polegają różnice pomiędzy poszczególnymi rodzajami legitymizacji –wyjaśnia, na czym polega państwowotwórcza funkcja narodu i narodowotwórcza funkcja państwa ––charakteryzuje –charakteryzuje funkcje Funkcje państwa . 2g. państwa (zewnętrzną i wewnętrzną) –wymienia rodzaje funkcji wewnętrznych państwa rodzaje funkcji wewnętrznych państwa (prawodawczą, porządkową, administracyjną, gospodarczoorganizatorską, socjalną, kulturalną) –charakteryzuje rodzaje funkcji wewnętrznych państwa (prawodawczą, porządkową, administracyjną, gospodarczo -organizatorską, socjalną, kulturalną) –wyjaśnia, na czym polega państwowotwórcza funkcja narodu i narodowotwórcza funkcja państwa –charakteryzuje funkcje państwa ze względy na cele jego działania (adaptacyjna, regulacyjna, innowacyjna) –przedstawia –dzieli państwa ze Historyczne i współczesne formy państwa . 1g. względu formę, reżim polityczny, system polityczny, strukturę terytorialną –wymienia rodzaje monarchii –podaje przykłady monarchii europejskich –wyjaśnia,czym jest monarchia ,a czym republika –charakteryzuje państwo unitarne –charakteryzuje rodzaje państw złożonych -podaje cechy charakterystyczne modelu ustrojowego USA –wyjaśnia zasady systemu prezydenckiego –charakteryzuje model Modele ustrojowe państw demokratycznych . -3g. ustrojowy USA -podaje charakterystyczne cechy ustroju Francji i Rosji –podaje charakterystyczne cechy ustroju Wielkiej Brytanii i RFN -podaje charakterystyczne cechy ustroju Włoch i Szwajcarii - podaje cechy charakterystyczne różnych modeli ustrojowych państw demokratycznych ,wyjaśnia jaki model funkcjonuje w Polsce - charakteryzuje krótko ustroje polityczne ustroje polityczne Niemiec, Wielkiej Brytanii , Francji, Stanów różnice między państwem scentralizowanym i zdecentralizowanym –charakteryzuje poszczególne rodzaje monarchii –charakteryzuje rodzaje republiki –porównuje pozycję władcy w poszczególnych rodzajach monarchii –wyjaśnia, czym się różni federacja od konfederacji –charakteryzuje państwa pod względem rodzajów regionów –charakteryzuje uprawnienia prezydenta USA –charakteryzuje uprawnienia Izby Reprezentantów –charakteryzuje uprawnienia Senatu –charakteryzuje partię Republikanów i Demokratów -charakteryzuje uprawnienia monarchy i rządu w Wielkiej Brytanii i uprawnienia prezydenta i kanclerza w RFN –charakteryzuje uprawnienia prezydenta i rządu we Włoszech –charakteryzuje strukturę parlamentu Włoch i Szwajcarii Zjednoczonych, Szwajcarii, Włoch , Rosji, , na podstawie samodzielnie zebranych informacji Odpowiedzialność polityczna i konstytucyjna . 1g. -wyjaśnia , czym jest odpowiedzialność polityczna i konstytucyjna -wyjaśnia , czym jest procedura impeachmentu - przedstawia zasady odpowiedzialności konstytucyjnej i politycznej , wskazuje , kto im podlega -określa , czym jest odpowiedzialność polityków za naruszenie prawa międzynarodowego -opisuje procedurę postawienia prezydenta przed Trybunałem Stanu -wyjaśnia indywidualny i instytucjonalny aspekt religijności Polaków Między kościołem i państwem . 1g. -podaje najważniejsze postanowienia konkordatu –zna model stosunków między władzą świecką a władzą duchowną w Polsce –wymienia największe Kościoły w Polsce –charakteryzuje przepisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące relacji państwo –wyjaśnia,czym jest konkordat –charakteryzuje przepisy dotyczące małżeństwa konkordatowego –wymienia i ilustruje przykładami funkcje władzy ustawodawczej w państwie –podaje przykłady izb parlamentu w wybranych państwach Władza ustawodawcza w państwie . 2g. –charakteryzuje główne funkcje izby wyższej i niższej parlamentów w wybranych państwach (w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych ) -wyjaśnia,czym się charakteryzuje unikameralizm i bikameralizmu –charakteryzuje różne metody wyłaniania izby wyższej parlamentu -przedstawia procedurę tworzenia prawa przez parlament –wyjaśnia,w jaki sposób są regulowane stosunki państwa polskiego z Kościołami i związkami wyznaniowymi –wyjaśnia,w jaki sposób w Polsce jest rozwiązana kwestia prawa wyznaniowego –charakteryzuje zasady finansowania Kościoła katolickiego w Polsce - opisuje współczesne modele stosunków między władzą świecką a władzą duchowną -omawia przepisy Konstytucji RP dotyczące relacji państwo-Kościół , podaje najważniejsze postanowienia konkordatu –wyjaśnia różnicę między „izbą oporu” a „izbą refleksji i rozwagi” –podaje przykłady państw z parlamentami unikameralnymi i bikameralnymi –charakteryzuje zasady działania parlamentów w wybranych państwach -ocenia zasadność immunitetu parlamentarnego( immunitet formalny , materialny ) -opisuje mechanizm tworzenia koalicji rządowej , wyjaśnia rolę opozycji w pracy parlamentu -wyjaśnia terminy: sesja parlamentarna , komisja parlamentarna , kworum , interpelacja , zapytanie poselskie charakteryzuje uprawnienia głowy państwa w wybranym państwie podaje przykłady urzędujących głów państw (monarchów i prezydentów) – wymienia rodzaje elekcji głowy państwa (powszechna charakteryzuje rodzaje elekcji gło wy państwa (powszechna bezpośrednia, powszechna – pośrednia, pośrednia) – charakteryzuje kompetencje rządu w państwie demokratycznym –charakteryzuje relacje między rządem a głową państwa - wyjaśnia ,jaką rolę we współczesnych państwach może pełnić głowa państwa , podaje przykłady urzędujących głów państw (monarchów i prezydentów) -demokracja w Polsce i na świecie przykłady przejawów populizmu Problemy i zagrożenia współczesnej demokracji w Polsce i świece . 2g. przedstawia różnice między egzekutywą otwartą a zamkniętą – – Władza wykonawcza w państwie . 2g. – – bezpośrednia, powszechna – pośrednia, pośrednia) – wyjaśnia, jaką rolę we współczesnych państwach może pełnić głowa państwa – wyjaśnia , na czym polegają relacje między rządem a głową państwa w poszczególnych systemach politycznych -charakteryzuje kompetencje rządu w państwie demokratycznym i relacje między rządem , a głową państwa -wyjaśnia , jaką rolę państwie demokratycznym pełnią ruchy obywatelskiego sprzeciwu i emancypacji –wymienia metody walki partii politycznych o elektorat –podaje przykłady łamania zasad i procedur demokratycznych w życiu publicznym , w państwie, społeczności lokalnej i życiu szkoły –charakteryzuje działalność państwa opiekuńczego i liberalnego w zakresie polityki bezpieczeństwa socjalnego populizm stanowi zagrożenie dla demokracji –przedstawia sposoby, jakimi partie polityczne walczą o elektorat o ocenia te działania według standardów demokracji –charakteryzuje,na czym polega kampania pozytywna i negatywna –charakteryzuje zagrożenia demokracji (dyktatura większości, demokracja narzucona, problemy ekonomiczne) –charakteryzuje patologie życia publicznego (np. korupcja, nepotyzm, klientelizm) –wyjaśnia,na czym polega marketing polityczny –charakteryzuje zasady postępowania polityka, który chce odnieść sukces -wyjaśnia , dlaczego tak wielu obywateli nie uczestniczy w życiu politycznym i przedstawia sposoby zwiększenia poziomu partycypacji -wyjaśnia , jaką rolę w państwie demokratycznym pełnią ruchy obywatelskiego sprzeciwu i emancypacji -omawia patologie życia publicznego (korupcja ,nepotyzm ,klientelizm) i wyjaśnia , dlaczego stanowi on zagrożenie dla demokracji -rozważa problemy polityki bezpieczeństwa socjalnego Pozostałe tematy przeznaczone są na prace klasowe i analizę tekstów źródłowych .
