Zapraszam do lektury.

CZĘŚĆ DRUGA
ZOSTAŁEŚ DYREKTOREM SZKOŁY
Przygotowując się do konkursu na stanowisko dyrektora, posiedliśmy już sporą
wiedzę teoretyczną na temat funkcjonowania szkoły. Wiedzę tę przelaliśmy na papier
w postaci dokumentu, jakim jest Koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły/placówki.
Przed
nami
wiele
nowych
wyzwań,
trudnych
sytuacji,
ale
także
i pierwszych osobistych sukcesów. W niniejszym rozdziale spróbujemy wspólnie
przeanalizować, jakie działania należy podjąć, aby szkoła, którą zaczynamy właśnie
kierować funkcjonowała optymalnie, czyli, jak przygotować właściwy grunt, aby móc
wdrażać naszą koncepcję w życie.
To, co wydaje mi się istotne, to próba spojrzenia na naszą placówkę z dwóch stron:
z perspektywy jej aktualnej kondycji (jak ustawić szkołę na właściwe tory) oraz od strony
społeczności szkolnej (jak sprawić, by nasze działania spotkały się ze zrozumieniem
i akceptacją nauczycieli, pozostałych pracowników oraz rodziców i uczniów).
Nasze pierwsze dni spędzone w szkole poświęćmy wytężonej pracy, która
przyniesie nam niespodziewane efekty.
ARTUR FOREMSKI NOWOCZESNY DYREKTOR W SZKOLE
KSIĄŻKA CHRONIONA PRAWEM AUTORSKIM. KOPIOWANIE BEZ ZGODY AUTORA ZABRONIONE
2.1. Analiza stanu funkcjonowania szkoły
Tak, jak wspomniałem we wstępie spróbujmy przyjrzeć się zadaniom dyrektora,
których celem będzie porządkowanie szkoły, tak by wszystkie obszary i procesy
funkcjonowały optymalnie. Wskazane byłoby, aby dyrektor przygotował sobie plan, w jaki
sposób chce zrealizować to przedsięwzięcie. Pierwszym etapem tego planu jest formalne
przejęcie szkoły od ustępującego dyrektora.
2.1.1. Formalne przejęcie szkoły
Zanim rozpoczniemy nasze urzędowanie, władze samorządowe powinny zadbać
o to, byśmy w sposób formalny przejęli szkołę. To zadanie, w swym założeniu zwalnia
z odpowiedzialności zarządzania majątkiem ustępującego dyrektora, a od tego momentu
ta odpowiedzialność spoczywa na nas. Z doświadczenia wiem, że podczas takiego
spotkania w zasadzie nie jest możliwe zapoznanie się z faktycznym staniem szkoły.
Po pierwsze dyrektor, który „zdaje” swój urząd nie jest zainteresowany informowaniem nas
o problemach placówki, a my nie będziemy w stanie w szczegółach poznać wszystkich
obszarów pracy szkoły. To trochę tak, jak z kupowaniem używanego samochodu.
Z pozoru wszystko wygląda pięknie: samochód ma błyszczący lakier, czyste wnętrze,
silnik działa bez zarzutu. Sprzedający wskazuje na walory auta: świetnie przyspiesza,
mało pali, oszczędny silnik diesla. Kupujemy! Dopiero po powrocie do domu, pierwszej
euforii i kilku dniach użytkowania okazuje się, że nie wszystko wygląda tak różowo, jak
pierwszego dnia. Trzeba wymienić osprzęt silnika, część zawieszenia - czyli zainwestować
sporo gotówki, żeby auto mogło sprawnie jeździć.
Dokładnie w ten sam sposób spójrzmy na naszą szkołę. Po podpisaniu oficjalnego
protokołu przekazania majątku wraz z niezbędnymi załącznikami przystępujemy do
mozolnej pracy badania funkcjonowania wszystkich obszarów szkoły.
2
ARTUR FOREMSKI NOWOCZESNY DYREKTOR W SZKOLE
KSIĄŻKA CHRONIONA PRAWEM AUTORSKIM. KOPIOWANIE BEZ ZGODY AUTORA ZABRONIONE
Warto pamiętać, że od tego momentu przejmujemy odpowiedzialność za majątek
szkoły. Nie ulegnijmy presji ustępującemu dyrektorowi szkoły, który będzie za wszelką
cenę chciał pozbyć się odpowiedzialności za urząd, który zdaje. Na tyle, na ile jest to tylko
możliwe zbadajmy i przeanalizujmy wszelkie dokumenty i materiały. Być może warto
poprosić o dzień lub dwa zwłoki na bardziej wnikliwe zapoznanie się z dokumentem, który
budzi nasze wątpliwości.
2.1.2. Rzeczywista inwentaryzacja szkoły
Aby sprawnie kierować naszą placówką powinniśmy zdać sobie sprawę, w jakiej
placówka jest kondycji. Można powiedzieć, że należy dokonać rzeczywistej inwentaryzacji
szkoły. Dopiero w tym momencie zobaczymy, czy jest to optymalny czas na to, by już
zacząć wprowadzać w życie nowe pomysły? Czy najpierw musimy usprawnić działania
szkoły w poszczególnych obszarach jej funkcjonowania.
Wydaje mi się, że nie będziemy w stanie takiej analizy dokonać sami.
Wykorzystajmy do tego celu osoby pełniące w szkole funkcje kierownicze (zastępcę
dyrektora,
kierownika
gospodarczego,
sekretarza
szkoły,
liderów
zespołów
nauczycielskich itp.). Na co zwrócić uwagę?
Zweryfikujmy podstawowe obszary funkcjonowania szkoły, takie, jak:
- baza; stan budynku, księga obiektu, pomieszczenia szkolne, teren wokół budynku
(również pod kątem bhp), sale gimnastyczne, sprzęty szkolne itp.,
- dokumentacja szkoły; zarówno podstawowa dokumentacja szkoły (statut, programy
wychowawcze i profilaktyki, inne), dokumentacja dotycząca nadzoru pedagogicznego, jak i
dokumentacja pracownicza (może się okazać, że np. zostaną nam „w spadku”
nierozwiązane w należyty sposób umowy o pracę z pracownikami),
-
umowy
z
kontrahentami
(umowy
najmu
pomieszczeń
szkoły,
umowy
z dostawcami mediów, żywności, sklepik szkolny); sprawdźmy, czy nie zostały one
zawarte z naruszeniem prawa,
3
ARTUR FOREMSKI NOWOCZESNY DYREKTOR W SZKOLE
KSIĄŻKA CHRONIONA PRAWEM AUTORSKIM. KOPIOWANIE BEZ ZGODY AUTORA ZABRONIONE
- przegląd kadry pedagogicznej i pracowników niepedagogicznych; przeanalizujmy
dokładnie, czy wszyscy nasi pracownicy posiadają wymagane kwalifikacje, czy procedury
dotyczące awansu zawodowego są zgodne z odpowiednim stanem prawnym.
- arkusz organizacji szkoły,
- księgowość,
- sekretariat; czy dokumentacja uczniowska prowadzona jest z zachowaniem przepisów
ustawy o ochronie danych osobowych?.
W wyniku tak przeprowadzonej inwentaryzacji dowiemy się, w jaki sposób
rzeczywiście funkcjonuje szkoła. Zadbajmy, aby wszystkie informacje zostały spisane w
postaci odpowiedniego raportu.
2.1.3. Raport o stanie funkcjonowania szkoły
Do czego może posłużyć taki raport, jak go zbudować?
Będzie to idealny materiał wyjściowy do naszej dalszej pracy. Jeżeli będzie zawierał
konkretne dane, dzięki niemu będziemy mogli zweryfikować przygotowaną wcześniej
koncepcję pracy szkoły, która od tego momentu przestanie być tylko i wyłącznie pracą
teoretyczną. Dopiero w tym momencie poznacie autentyczne mocne i słabe strony
placówki, a Wasze propozycje dotyczące sprawnego jej funkcjonowania będą miały
szanse powodzenia, ponieważ będą oparte na faktach. Na podstawie raportu wraz
z powołanym do tego zespołem przygotujcie plan poprawy funkcjonowania szkoły. Być
może wiele wadliwie funkcjonujących obszarów da się poprawić w ciągu kilkunastu dni
(dokumentacja, umowy, drobne remonty). Nie ma sensu takich działań wpisywać do
harmonogramu zadań służących perspektywicznemu rozwojowi szkoły.
Nie można zmienić szkoły nie będąc do tego przygotowanym
W naszym planie usprawniania placówki wszystkie zadania powinny zostać
podporządkowane pracownikom, wraz terminem realizacji konkretnego zadania. Do zadań
4
ARTUR FOREMSKI NOWOCZESNY DYREKTOR W SZKOLE
KSIĄŻKA CHRONIONA PRAWEM AUTORSKIM. KOPIOWANIE BEZ ZGODY AUTORA ZABRONIONE
dyrektora będzie należało monitorowanie, czy wszystkie obszary usprawniane są zgodnie
z harmonogramem, np.:
Obszar: kadry
Zadanie: weryfikacja kwalifikacji nauczycieli
Odpowiedzialny: sekretarz szkoły
Termin: 31 września
Monitoring: 4 października – dyrektor
Raport: 10. października - sekretarz
5
ARTUR FOREMSKI NOWOCZESNY DYREKTOR W SZKOLE
KSIĄŻKA CHRONIONA PRAWEM AUTORSKIM. KOPIOWANIE BEZ ZGODY AUTORA ZABRONIONE
6