D - Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie

Sygn. akt I ACa 911/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 grudnia 2014 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SA Robert Obrębski (spr.)
Sędzia SA Katarzyna Polańska-Farion
Sędzia SO (del.) Marta Szerel
Protokolant: st. sekr. sąd. Aneta Walkowska
po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2014 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa A. S. (1) i M. S.
przeciwko Bankowi (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.
o zapłatę
na skutek apelacji powodów
od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2013 r.
sygn. akt XXIV C 380/11
1. oddala apelację;
2. zasądza od A. S. (1) i M. S. na rzecz Banku (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty po
1350 (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu apelacyjnym.
Sygn. akt IA Ca 911/14
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 19 kwietnia 2011 r. A. i M. S. wnieśli o zasądzenie od Banku (...) spółki akcyjnej z siedzibą w
W. kwoty 179512,88 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do daty zaspokojenie tytułem
naprawienia szkody wywołanej niemożnością uzyskania przez powodów kredytu hipotecznego w (...) Bank (...)
na zakup nieruchomości stanowiącej własność D. i A. S. (2), w wykonaniu umowy przedwstępnej jej nabycia
przez powodów z dnia 15 października 2010 r. za cenę w kwocie 420000 zł, ze względu na nieodpowiadające
rzeczywistości umieszczenie przez pozwaną w zasobach Biura (...) danych o pobraniu przez powoda kredytu w Banku
(...), jak również z powodu opóźnionego usunięcia danych, zamieszczenie których doprowadziło do utraty przez
powodów zadatku przewidzianego powołaną umową przedwstępną w kwocie 65000 zł oraz dodatkowego zadatku w
wysokości 20000 zł i umownych odszkodowań, wypłata których, w łącznej kwocie 35000 zł, została uzgodniona ze
sprzedawcami, jak również wydatkowania przez powodów kwoty 9950 zł na spłatę kredytu, który obciążał zbywców
w czasie korzystania przez powodów z nieruchomości stanowiącej przedmiot umowy przedwstępnej, kwoty 15000 zł
za bezumownego zamieszkiwanie przez powodów na nieruchomości, nakładów na jej przystosowanie do własnych
potrzeb oraz kosztów notarialnych w łącznej kwocie 2767,80 zł.
Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa. Nie zaprzeczając okoliczności pomyłkowego wpisania powoda do zasobów
Biura (...) jako kredytobiorcy hipotecznego, pozwana wskazywała na niezwłoczne podjęcie działań zmierzających
do usunięcia tych danych i brak związku przyczynowego pomiędzy własnym uchybieniem a szkodą powodów,
twierdziła bowiem, że nieuzyskanie kredytu w planowanym terminie było wynikiem niekorzystnej dla powodów oceny
ich zdolności kredytowej, ostatecznie była ona poddawana analizie po wyjaśnieniu powstałego nieporozumienia,
wskazywała ponadto, że przed wypowiedzeniem umowy przedwstępnej przez sprzedawców, powodowie uzyskali
kredyt, którego nie przeznaczali na jej wykonanie, lecz na inne cele, w tym zapłatę wydatków podanych w uzasadnieniu
pozwu, których wystąpienie nie było związane z wnioskiem powodów o udzielenie kredytu, złożonym bez uprzedniego
sprawdzenia zdolności kredytowej powodów, nie było tym bardziej wywołane pomyłką ze strony pozwanej.
Wyrokiem z dnia 26 czerwca 2013 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo, nakazał pobrać od powodów solidarnie na
rzecz Skarbu Państwa kwotę 640 zł tytułem kosztów sądowych i zasądził od powodów na rzecz pozwanej kwotę
4737,26 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na podstawie dowodów zebranych w tej sprawie, Sąd Okręgowy ustalił, że
powodowie nie nabyli nieruchomości zabudowanej jednorodzinnymi budynkiem o powierzchni 4900 m2, położonej
w miejscowości G., mimo zawarcia z jej właścicielami umowy przedwstępnej z dnia 5 maja 2010 r. oraz sprzedania,
w dniu 17 maja 2010 r. za cenę wynoszącą (...), mieszkania położonego we W. i stanowiącego majątek odrębny
powódki, za zgodą A. i D. S. w dniu 2 lipca 2010 r. zamieszkali jednak na tej nieruchomości, przejęli na siebie
kredyt, który obciążał właścicieli, ponosili ponadto koszty opłat za gaz i energię elektryczną, rozpoczęli też prace
mające na celu jej przystosowanie do własnych potrzeb, w zakres których wchodziła także wymiana wyposażenia,
w dniu 15 października 2010 r. przed notariuszem podpisali ponadto z właścicielami drugą umowę przedwstępną
dotyczącą nabycia wskazanej nieruchomości za cenę wynoszącą 420000 zł, przy jej podpisaniu zapłacili sprzedawcom
zadatek w kwocie 65000 zł i zobowiązali się do zapłacenia pozostałej części ceny w terminie 7 dni od daty zawarcia
umowy przyrzeczonej, termin podpisania której został określony na 8 listopada 2010 r. Dodatkowy zadatek w kwocie
20000 zł, jak ustalił Sąd Okręgowy, powodowie zapłacili sprzedawcom w dniu 19 października 2010 r., trzy dni
później wystąpili do (...) Banku (...) z wnioskiem o udzielenie kredytu hipotecznego w wysokości 335000 zł, w ten
bowiem sposób zamierzali pozyskać środki potrzebne na zapłacenie pozostałej części ceny właścicielom, przy jego
rozpoznawaniu ujawniona została okoliczność pomyłkowego wpisania powoda do zasobów Biura (...) jako osoby,
która skorzystała z kredytu udzielonego przez Bank (...), mimo wyjaśnienia tej pomyłki pismem pozwanej z dnia 4
listopada 2010 r. i złożenia wniosku o jej usunięcie, wniosek powodów o udzielenie kredytu w (...) Banku (...) nie
został jednak uwzględniony z powodu niekorzystnej oceny zdolności kredytowej powodów. Sąd Okręgowy ustalił,
że wniosek pozwanej o usuniecie pomyłkowej informacji o powodzie z Biura (...) podlegał rozpoznaniu zgodnie z
kolejnością wpływu, z tej przyczyny pomyłkowe dane nie mogły być usunięte, mimo reklamacji ze strony powoda, do
24 listopada 2010 r., wskazał ponadto, że w wykonaniu ugody z 8 listopada 2010 r., powodowie zapłacili właścicielom
nieruchomości 20000 zł odszkodowania za opóźnienie, 10000 zł tytułem dalszej zaliczki i 15000 zł za bezumowne
korzystnie z nieruchomości przed zawarciem umowy przyrzeczonej, termin podpisania której został także przesunięty
na 19 listopada 2010 r., następnie zaś został ustalony na dzień 23 listopada 2010 r., uwzględniając bowiem porady
pracowników (...) Banku (...), jak ustalił Sąd Okręgowy, powodowie ponownie wystąpili o kredyt hipoteczny na ten
sam cel w kwocie 300000 zł, który został uwzględniony, powodowie zadeklarowali bowiem wyższy wkład własny.
Według ustaleń Sądu Okręgowego, w innym banku powód otrzymał ponadto dodatkowy kredyt w kwocie 15000
zł, umowa przyrzeczona nie została jednak zawarta, pismem z dnia 17 stycznia 2010 r. właściciele nieruchomości
odstąpili bowiem od umowy przedwstępnej i zawarli z powodami ugodę, na podstawie której zatrzymali zadatek w
łącznej kwocie 85000 zł i dodatkowe odszkodowanie w kwocie 10000 zł, powodowie zrzekli się ponadto roszczeń
dotyczących zwrotu wartości nakładów poczynionych na przystosowanie nieruchomości do swoich potrzeb i z tytułu
kredytu spłacanego za właścicieli w okresie korzystania z nieruchomości, którą zamierzali nabyć, ponieśli także koszty
notarialne w kwocie 2767,80 zł. W dniu 10 kwietnia 2011 r. wyprowadzili się z nieruchomości w G., zaś pismem z 21
marca 2011 r., jak ustalił Sąd Okręgowy, wzywali pozwaną do zapłaty kwoty 179562,88 zł tytułem odszkodowania za
szkodę, źródła której upatrywali w pomyłkowym umieszczeniu nieprawdziwych danych o kredycie powoda w Biurze
(...).
Oceniając znaczenie tych okoliczności, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się podstaw do uwzględnienia powództwa, uznał
bowiem, że pomiędzy działaniem pozwanej, związanym z pomyłkowym zamieszczeniem wskazanej informacji o
powodzie, a szkodą podniesioną w pozwie nie wystąpił adekwatny związek przyczynowy, wskazał ponadto, że znaczna
część wydatków objętych pozwem była wywołana działaniami powodów, nie miała natomiast związku z pomyłką
ze strony pracowników pozwanej. Omawiając przesłanki odpowiedzialności z art. 415 k.c., Sąd Okręgowy wskazał
na obciążający powodów ciężar wykazania szkody i związku przyczynowego z bezprawnym niewątpliwie podaniem
przez pozwaną nieprawdziwych danych o powodzie do Biura (...). Analizując natomiast kolejność zdarzeń, nie
dopatrzył się tego związku i uznał, że tylko utrata zadatku i wydatki na koszty notariusza mogłyby zostać znane za
szkodę odciążającą pozwaną, gdyby zachodził adekwatny związek w podanym zakresie. Według Sądu Okręgowego,
decydując się na sfinansowanie zakupu działki w G., powodowie nie zadbali o uprzednie zbadanie swojej zdolności
kredytowej, nie znali nawet terminu, w którym mogliby taki kredyt uzyskać i zamieszkali na wskazanej nieruchomości,
pomimo wygaśnięcia pierwszej umowy przedwstępnej oraz przed podpisaniem drugiej, w której został określony
bardzo krótki termin na uzyskanie kredytu, liczony od planowanego podpisania umowy przyrzeczonej, zebrany zaś
materiał dowodowy nie pozwalał na uznanie, według Sądu Okręgowego, że pomyłkowa informacja o powodzie w
Biurze (...) miała wpływ na nieuzyskanie przez powodów kredytu w (...) Banku (...) na kwotę 335000 zł, zwłaszcza że
już pismem z 4 listopada 2010 r., powstała pomyłka została wyjaśniona przez pozwaną, bank, w którym powodowie
ubiegali się o kredyt, dysponował więc wiedzą o pomyłce pozwanej, z zeznań świadków M. K. i M. W. nie wynikało
natomiast, aby pomyłkowa informacja miała istotny wpływ na ocenę wniosku powodów, nieuwzględnienie którego
było wynikiem negatywnej oceny tzw. scoringu kredytowego powodów, przy określeniu którego pomyłka strony
pozwanej została uwzględniona. Przyczyny nieuzyskania przez powodów kwoty 335000 zł kredytu hipotecznego w
(...) Banku (...) leżała, w przekonaniu Sądu Okręgowego, po stronie powodów, nie została natomiast wywołana przez
pozwaną, zwłaszcza że w dniu 19 listopada 2010 r. powodowie uzyskali w tym samym banku kredyt na kwotę 300000
zł, w innym banku powodowi został ponadto udzielony dodatkowy kredyt na 15000 zł, mimo usunięcia błędnej
informacji, powodowie nie mogli zaś uzyskać większego kredytu, właściciele nieruchomości, na której powodowie
zamieszkiwali od lipca 2010 r., złożyli natomiast oświadczenie o wypowiedzeniu umowy przedwstępnej dopiero w
dniu 17 stycznia 2011 r. Zamiast więc godzić się na utratę zadatku, na zapłatę dodatkowych odszkodowań i rezygnację
z wartości poczynionych zakładów i spłaconych za właścicieli należności kredytowych, uzyskane kredyty należało
przeznaczyć, według Sądu Okręgowego, na nabycie zajmowanej nieruchomości, dołożenia wymagała niewielka
kwota, poza zadatkiem i kosztami notarialnymi, pozostałe wydatki powodów nie były bowiem związane z pomyłką
pozwanej, nie stanowiły więc szkody wywołanej jej działaniem, roszczenie o zasądzenie należności objętej pozwem
nie zasługiwało tym samym na uwzględnienie także z podanego powodu. Sąd Okręgowy nie znalazł więc podstaw
do uwzględniania powództwa nawet we wskazanym zakresie, o kosztach procesu orzekł natomiast na podstawie
art. 98 k.p.c. i rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu.
Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wnieśli powodowie. Zaskarżając ten wyrok w całości, zarzucili Sądowi
Okręgowemu naruszenie art. 233 k.p.c. przez wadliwą ocenę dowodów zebranych w sprawie i nieuzasadnione
uznanie, że: pomyłka pozwanej nie miała wpływu na termin i wysokość kredytu, który został udzielony powodom
przez (...) Bank (...); już w dniu 4 listopada 2010 r. powód dysponował zaświadczeniem potwierdzającym pomyłkę
pozwanej; dane ujawnione pomyłkowo przez pozwaną w Biurze (...) wpływały na większą zdolność kredytową
powoda; usunięcie tej informacji nie miało żadnego znaczenia dla oceny zdolności kredytowej powodów i wysokość
kredytu udzielonego przez (...) Bank (...) w dniu 19 listopada 2010 r., który nie był wystarczający do zapłacenia ceny
ustalonej w umowie przedwstępnej, zwłaszcza że powodów obciążały świadczenia na rzecz sprzedawców związane
ze spóźnieniem wywołanym przez pozwaną; niezależnie od pomyłki pozwanej, posiadana zdolność kredytowa nie
pozwalała powodom na uzyskanie kredytu hipotecznego w kwocie 335000 zł; wysokość kredytu uzyskanego 19
listopada 2010 r. pozwalała powodom na nabycie zajmowanej nieruchomości; powodowie byli w stanie pozyskać
brakującą kwotę na zakup nieruchomości, dysponowali bowiem własnymi środkami ze sprzedania przez powódkę,
za cenę wynoszącą 315000 zł, mieszkania we W. stanowiącego majątek odrębny powódki; z własnej woli powodowie
wypłacili właścicielom uzgodnione odszkodowanie i wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Na
podstawie tych zarzutów powodowie wnosili o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanej solidarnie
na swoją rzecz kwoty 179512,88 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz
obciążenie pozwanej całością kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie o jego uchylenie oraz przekazanie sprawy
Sądowi Okręgowemu do ponownego jej rozpoznania.
W odpowiedzi na apelację pozwana wnosiła o jej oddalenie w całości oraz obciążenie powodów poniesionymi kosztami
postępowania apelacyjnego.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Ustalenia Sądu Okręgowego były prawidłowe, zostały oparte na dowodach,
przy ocenie których art. 233 § 1 k.p.c. nie został naruszony, zostały ponadto poddane trafnej ocenie prawnej, w ramach
której zasadnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się udowodnienia przez powodów podstaw deliktowej odpowiedzialności
pozwanej z art. 415 k.c., ani też związku przyczynowego pomiędzy niewątpliwą pomyłką pozwanego banku a
doznaniem przez powodów szkody opisanej w pozwie, prawidłowo ponadto uznał, że z wyjątkiem zadatku i kosztów
notarialnych, pozostałe pozycje, które składały się na uszczerbek majątkowy powodów, nie zostały wywołany przez
bezprawne działanie pozwanej, lecz przez decyzje i działania skarżących, strona pozwana nie miała bowiem wpływu na
większość wydatków powodów. Stan faktyczny ustalony przez Sąd Okręgowy został więc w całości uznany za własny
przez Sąd Apelacyjny, zarzuty apelacji powodów stanowiły natomiast polemikę z prawidłowym stanowiskiem Sądu
Okręgowego, który nie naruszył art. 361 § 1 k.c., oddalając powództwo w całości, zebrany w tej sprawie materiał
dowodowy nie pozwalał bowiem na jego uwzględnienie, nawet w zakresie obejmującym zadatek i koszty notarialne .
Zaniechanie podniesienia w apelacji zarzutów co do naruszenia przez Sąd Okręgowy powołanych przepisów prawa
materialnego nie zwalniało Sądu Apelacyjnego z obowiązku skontrolowania prawidłowości ich zastosowania przez
sąd pierwszej instancji, naruszenie prawa materialnego z urzędu jest bowiem brane pod uwagę przy rozpoznawaniu
apelacji ograniczonej do zarzutów naruszenia prawa procesowego, jak zasadnie uznał Sąd Najwyższy w szczególności
w uchwale składu 7 sędziów z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07 r. W rozpoznawanej sprawie powołane przepisy
prawa materialnego nie zostały jednak naruszone przez Sąd Okręgowy.
Poza wykazaniem zawinionego działania lub zaniechania, opisanego w pozwie jako istotny element podstawy
faktycznej żądania opartego na art. 415 k.c., jak trafnie wskazał Sąd Okręgowy, strona dochodząca roszczenia
opartego na tym przepisie obciążona jest obowiązkiem wykazania szkody oraz istnienia związku przyczynowego
nie tylko pomiędzy bezprawnym działaniem pozwanej a doznaniem szkody, ale również pomiędzy poszczególnymi
jej elementami, prawna doniosłość adekwatności wpisanej w normę art. 361 §1 k.c. odnosi się bowiem do
poszczególnych wydatków lub utraconych korzyści, które muszą pozostawać normalnym następstwem bezprawnego
działania albo zaniechania po stronie sprawcy deliktu. Ocena związku przyczynowego pomiędzy zmianą w stanie
majątku poszkodowanego a zdarzeniami podanymi jako przyczyna jego zmniejszenia lub niepowiększenia, polega
na poszukiwaniu tego ogniwa, które miało dominujące i sprawcze znaczenie dla wystąpienia takiego skutku (wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2005 r., III CK 298/05), jak również na eliminacji wskazanej adekwatności
wśród tych wszystkich elementów stanu faktycznego sprawy, w tym działań osoby poszkodowanej, które nie miały tak
sprawczego charakteru, aby mogły zostać uznane za przyczynę wystąpienia szkody. Na tle okoliczności rozpoznawanej
sprawy nie może ulegać wątpliwości bezprawność działania pozwanej, polegająca na bezpodstawnym zgłoszeniu do
Biura (...) danych o udzieleniu powodowi kredytu, zebrane w tej sprawie dowody i poczynione na ich podstawie
ustaleń przez Sąd Okręgowy nie dają jednak żadnej podstawy do uznania, że wydatki, na poczynienie których
powodowie powoływali się w pozwie i apelacji, zostały wywołane bezprawnym działaniem strony pozwanej. Przeciwko
wystąpieniu związku przyczynowego w podanym zakresie przemawiają liczne argumenty. Poza sporem pozostaje, że
przed złożeniem wniosku w (...) Banku (...) o udzielenie kredytu w kwocie 3350000 zł, powodowie nie podejmowali
żadnych czynności mających na celu sprawdzenie aktualnej zdolności kredytowej skarżących, przewidziany zaś w
umowie przedwstępnej termin na zapłacenie sprzedającym pozostałej części ceny w podanej wysokości wynosił tylko
tydzień, był więc stosunkowo krótki na uzyskanie kredytu przez powodów. Podstawowe dla sprawy znaczenie ma
ponadto ocena relacji przyczynowej na tle okoliczności związanych z pomyłką pozwanej i usuwaniem z Biura (...)
nieprawdziwych danych o kredycie udzielonym powodowi a nieuwzględnieniem przez (...) Bank (...) pierwszego
wniosku powodów o udzielenie kredytu hipotecznego w podanej wysokość. Należało zwłaszcza uwzględnić wiarygodne
zeznania pracowników tego banku, czyli osób, w odniesieniu do których nie występowały jakiekolwiek okoliczności
mogące podważać wiarygodność zeznań tych świadków, wynikały z nich natomiast argumenty silnie podważające
istnienie adekwatnego związku przyczynowego w podanym zakresie, na który powoływali się skarżący. Z zeznań
świadka M. K. wynikało w szczególności, że ujawnienie pomyłki pozwanej przedłużyło wprawdzie czynności związane
z wnioskiem powodów, z drugiej strony zeznania wskazanego świadka wykazały, że przy podejmowaniu decyzji
w ,,centrali,, (...) Banku (...) uwzględniona została pomyłka ze strony pozwanego banku, a mimo to ocena zdolności
kredytowej powodów na kwotę objętą ich wnioskiem była negatywna. Wskazany świadek zaznała, że przy przekazaniu
wniosku powodów do decyzji osobiście opisywała powstałą w tym zakresie sytuację oraz że nie miała ona wpływu
na zasadność wniosku. Nie można było więc podzielić zarzutu, jakoby informacja zawarta w piśmie pozwanej w dnia
4 listopada 2010 r., w której została podana przyczyna błędu ze strony pozwanej i ujawniona została okoliczność
skierowania wniosku do Biura (...) o usunięcie pomyłkowego wpisania powoda jako kredytobiorcy, nie została
uwzględniona przy rozpatrywaniu wniosku powodów o udzielenie kredytu w kwocie 335000 zł. Przeciwne stanowisko
skarżących nie zostało potwierdzone w żadnym dokumencie, było natomiast sprzeczne z treścią zeznań powołanego
świadka, jak również z podobnymi zeznaniami świadka M. W., wiarygodność którego również nie została podważona
przez skarżących. Zasadnie więc Sąd Okręgowy przyjął, że wyłączną przyczyną nieuwzględnienia wniosku powodów
o udzielenie kredytu w podanej wysokości była negatywna ocena zdolności kredytowej powodów, zwłaszcza że nie
była ona wcześniej weryfikowana, w istotnym dla sprawy okresie skarżącym nie udało się natomiast pozyskać kredytu
w innym banku niż (...) Bank (...) ponad 15000 zł, w takiej bowiem wysokości powód otrzymał kredyt jeszcze w
listopadzie 2010 r.
Przeciwko zasadności apelacji powodów przemawia także i samodzielnie ocena dalszych zdarzeń, związanych z
uzyskaniem przez skarżących, w dniu 19 listopada 2010 r., kredytu w (...) Banku (...) na kwotę 300000 zł, do
takiej bowiem wysokości zostały ocenione zdolności kredytowe powodów po tym, jak wyjaśniona została pomyłka
ze strony pozwanego banku. Zasadnie przyjął Sąd Okręgowy, że dysponując łącznie kwotą 315000 zł, zamiast godzić
się na dalsze świadczenia odszkodowawcze w stosunku do sprzedawców, którzy przystali na przedłużenie terminu
zawarcia umowy przyrzeczonej do 23 listopada 2010 r., jak również na uiszczenie wynagrodzenia za korzystanie z
nieruchomości, które nie mogło zostać zresztą uznane za bezumowne, z nieruchomości w G. powodowie korzystali
bowiem za wiedzą i przyzwoleniem ze strony jej właścicieli, ponosili ponadto koszty kredytu obciążającego A. i D. S.,
należało dołożyć brakującą część nieuiszczonej ceny oraz przystąpić do umowy przyrzeczonej nawet przed upływem
wskazanego terminu, zebrane w tej sprawie dowody oraz ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy nie pozwalały
bowiem na przyjęcie, że powodowie nie mogli podjąć tych działań, niezależnie od trudności w uzyskaniu kolejnych
kredytów. Nie można było w szczególności pominąć znaczenia okoliczności uzyskania przez powódkę kwoty 315000
zł ze sprzedaży własnego mieszkania położonego we W. na podstawie aktu notarialnego z 17 maja 2010 r., który nie
był kwestionowany, powodowie nie podnosili też żadnych faktów związanych z potrzebą przeznaczenia wskazanej
kwoty na inne cele, ograniczyli natomiast swoje stanowisko, także w apelacji, do stwierdzenia, że uzyskane w ten
sposób środki stanowiły majątek odrębny powódki, która nie zamierzała ich przeznaczać na częściowe pokrycie
ceny za nabycie nieruchomości, która miała być przedmiotem umowy przyrzeczonej, powodowie zdecydowali się
bowiem na sfinansowanie planowanego zakupu z kredytu. Argumentacja taka nie mogła zyskać aprobaty Sądu
Apelacyjnego i jednoznacznie podważała związek przyczynowy pomiędzy nieuzyskaniem przez powodów kredytu
w kwocie 335000 zł a niepodpisaniem umowy przyrzeczonej, a tym bardziej pomiędzy bezprawnym działaniem
pozwanej a doznaniem przez powodów szkody podanej jako podstawa żądania skierowanego przeciwko pozwanej na
podstawie art. 415 k.c., nie może bowiem ulegać wątpliwości, że zakres obowiązków ciążących na małżonkach, zgodnie
z art. 23 kro, związanych z zaspokajaniem zasadnych potrzeb rodziny, w szczególności mieszkaniowych, obejmuje też
właściwe wykorzystanie składników majątku odrębnego każdego z nich, zwłaszcza jeżeli w ten sposób możliwie jest
uchronienie małżonków przed doznaniem znacznej szkody, jak zasadnie wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia
8 czerwca 1977 r., IV PRN 277/77, z którym zostało przesądzone, że także mieszkanie stanowiące majątek odrębny
jednego z małżonków powinno zostać wykorzystane do zaspokojenia uzasadnionych potrzeb rodziny. Tym bardziej
należało więc uznać, na tle okoliczności rozpoznawanej sprawy, że dziesiątą zaledwie części ceny uzyskanej przez
powódkę ze sprzedaży swojego mieszkania, należało wykorzystać na uzupełnienie środków potrzebnych na nabycie
nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie uzasadnionych potrzeb rodziny, zwłaszcza że powodowie korzystali
z nieruchomości, którą zamierzali nabyć w wykonaniu umowy przedwstępnej, poczynili znaczne nakłady, także z
tytułu przejęcie części kredytu obciążającego sprzedających, na rzecz których uiszczony też został zadatek w kwocie
85000 zł. Groźba utraty zaangażowanych środków i prawa do nabycia zajmowanej nieruchomości powinna dla
powódki stanowić nadto wystarczający powód do przeznaczenia części zasobów, którymi powódka dysponowała w
podanym okresie, zdumiewać więc może powołanie się przez powodów na ich przynależności do majątku odrębnego
powódki na potrzeby wykazania zasadności roszczenia w sytuacji, gdy nawet z twierdzeń skarżących nie wynika,
aby dziesiąta ich część nie mogła zostać przeznaczona na cel związany ze zaspokojeniem potrzeb rodziny. Przyczyną
utraty przez powodów zadatku, jak też bezproduktywnego poniesienia kosztów notarialnych, nie było więc pomyłkowe
wpisanie do zasobów Biura (...) danych o kredycie powoda, który nie został zaciągnięty w Banku (...), lecz
nieuzasadnione zaniechanie użycia przez powódkę własnych środków, czyli niedokonanie nakładu na majątek
wspólny z własnego majątku powódki, który mógłby zostać rozliczony w późniejszym okresie, a przede wszystkim
bez tak negatywnych następstw dla powodów. Podjęcie przez powódkę błędnej decyzji w tym zakresie, jak również
jej aprobowanie ze strony powoda, nie może jednak obciążać pozwanego banku, zwłaszcza że w pozostałym zakresie,
niezależnie od podniesionego argumentu, nie można było dopatrzeć się adekwatnego związku pomiędzy bezprawnym
działaniem pozwanej a poczynieniem przez powodów innych wydatków, w szczególności wypłaceniem właścicielom
odszkodowania za rzekomo bezumowne korzystanie z nieruchomości, która miała być nabyta przez powodów,
poczynienie nakładów na jej przystosowanie do własnych potrzeb, w tym nabycie nowego wyposażenia, zrzeczenie się
roszczeń z tego tytułu oraz spłacenie części kredytu obciążającego właścicieli, takie świadczenie mogło bowiem zostać
uznane za szczególny sposób zapłaty czynszu. Podjęcie tych decyzji finansowych przez powodów w żaden sposób nie
było związane z pomyłką ze strony pozwanej, poczynienie tych wydatków przez powodów nie mogło więc uzasadniać
powództwa i apelacji, ustawowy zakres przyczynowości z art. 361 §1 k.c. uniemożliwiał bowiem jej dostrzeżenie w
podanym zakresie. Powództwo zostało więc zasadnie oddalone przez Sąd Okręgowy, bezzasadna apelacja powodów
nie zasługiwała natomiast na uwzględnienie.
Oddalenie apelacji uzasadniało natomiast wniosek pozwanej o obciążenie powodów kosztami postępowania
apelacyjnego. Na podstawie art. 98 § 1 i 2 w zw. z art. 108 § 1 i art. 105 k.p.c. oraz w zw. z § 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 6 pkt
6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu,
w drugim punkcie wydanego wyroku Sąd Apelacyjny zasądził od powodów kwoty po 1350 zł z tytułu zwrotu kosztów
udziału po stronie pozwanej zawodowego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym według stawki minimalnej
przewidziana dla spraw o zapłatę i podanej w apelacji wartość przedmiotu zaskarżenia.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów i art. 385 k.p.c., Sąd Apelacyjny orzekł jak w
sentencji.