źródło: UDSC - Instytut Spraw Publicznych

Migracje społeczności z wybranych
krajów azjatyckich do Polski
Anna Piłat, Instytut Spraw Publicznych
Projekt: „Tygiel kulturowy czy getta narodowościowe? – wzory integracji i wzajemne relacje
imigrantów z Azji i Bliskiego Wschodu w Polsce” jest współfinansowany ze środków
Europejskiego Funduszu na rzecz Integracji Obywateli Państw trzecich oraz budżetu państwa
Liczba osób, które posiadają ważne karty pobytu, stan na 31.12.2012 (źródło: UDSC)
Liczba osób, które posiadają ważne karty pobytu (źródło: UDSC)
2008
2010
2012
ARMENIA
3258
3858
4587
CHINY
1567
3016
4489
INDIE
1567
2094
2389
TURCJA
1439
2082
2482
WIETNAM
7206
8567
11696
KOREA PŁD.
1119
1445
1736
Liczba osób, w stosunku do których w okresie 1.01-31.12.2012 r. wydano decyzje
w sprawie o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony (źródło: UDSC)
Liczba osób, które w okresie 1.01-31.12.2012 r. złożyły wniosek o nadanie
statusu uchodźcy w RP (źródło: UDSC)
Armenia
Zgoda na pobyt tolerowany: 20
Decyzja negatywna: 111
Umorzenie: 314
Indie
Zgoda na pobyt tolerowany: 0
Decyzja negatywna: 5
Umorzenie: 3
Turcja
Ochrona uzupełniająca: 1
Zgoda na pobyt tolerowany: 0
Decyzja negatywna: 4
Umorzenie: 7
Abolicja 2012. Liczba złożonych wniosków (źródło: UDSC)
Obywatelstwo
Liczba
Wietnam
2189
Ukraina
2013
Pakistan
1420
Bangladesz
762
Armenia
713
Chiny
482
Indie
353
Egipt
257
Rosja
167
Pozostałe
697
Razem
9521
Abolicja 2012. Decyzje pozytywne wydane przez Wojewodę Mazowieckiego wg.
obywatelstwa (1.01-30.12.2012) (źródło: UDSC)
Obywatelstwo
Osoby
Wietnam
1 314
Ukraina
1 112
Armenia
326
Chiny
114
Białoruś
96
Pozostałe
325
Razem
3 287
Abolicja 2012. Decyzje pozytywne wydane przez Wojewodę Mazowieckiego wg
obywatelstwa (1.01-30.12.2012) (źródło: UDSC)
Białoruś
3%
pozostałe
10%
Chiny
3%
Wietnam
40%
Armenia
10%
Ukraina
34%
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z TURCJI DO POLSKI
1. Kontekst międzynarodowy
1.1. Międzynarodowe migracje z Turcji rozpoczęły się w latach 60. wraz z
podpisaniem pierwszych umów o robotnikach tymczasowych. Stały się częścią
kolejno kilku systemów migracyjnych: rekrutacji robotników związanych z niedoborem
siły roboczej w powojennej Europie, migracji ekonomicznej do Australii oraz krajów
Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, migracji ekonomicznej opartej na pracy
kontraktowej (przede wszystkim w sektorze budowlanym) w krajach postsowieckich
1.2. Większość rekrutowanych pracowników w latach 60. i 70. pracowała wcześniej w
sektorze rolniczym i pochodziła z niewielkich ośrodków miejskich lub terenów
rolniczych
1.3. Od połowy lat 80. - migracje polityczne będące następstwem dwóch czynników:
przewrotu wojskowego w Turcji w roku 1980 oraz rosnącym konfliktem wokół
separatystycznych ruchów kurdyjskich
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z TURCJI DO POLSKI
2. Kontekst regionalny
2.1. Po 1991 roku odnotowuje się szybki wzrost aktywności tureckich firm w
dawnym bloku sowieckim (przede wszystkim sektor budowlany i przemysłowy)
2.2. Od połowy lat 90. obserwowano dużą aktywność małych przedsiębiorców
zakładając firmy w branży turystycznej i gastronomicznej
2.3. Trzy wzory migracji ekonomicznych:
• cyrkulacja handlarzy i drobnych przedsiębiorców zajmujących się handlem
„walizkowym” w latach 80. i 90.
• migracje robotników i wysoko wykwalifikowanych pracowników pracujących w
tureckim firmach operujących w Rosji
• migracje drobnych przedsiębiorców zakładających firmy w Rosji (praktycznie
wyłącznie w dużych ośrodkach miejskich - Moskwie i Petersburgu)
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z TURCJI DO POLSKI
2. Kontekst regionalny c.d.
2.4. Nieformalny handel między Turcją a Rosją - ułatwienie wymiany towarów;
zawiązanie relacji handlowych, które przerodziły się w formalne relacje biznesowe
po rozpadzie Związku Radzieckiego
2.5. Sezonowi pracownicy przyjeżdżający do Europy Zachodniej byli pracownikami
nisko wykwalifikowanymi, pochodzącymi najczęściej z terenów wiejskich - do
Europy Środkowo-Wschodniej – od końca lat 80. – przyjeżdżali posiadający
znaczny kapitał przedsiębiorcy prowadzących interesy w branży tekstylnej i
budowlanej
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z TURCJI DO POLSKI
3. Polska
3.1. Migracja Turków do Polski odbija tendencje widoczne w innych krajach regionu
Europy Środkowo-Wschodniej, w których migranci z Turcji przyjeżdżający w latach
80. pracowali jako samodzielni przedsiębiorcy aktywnie poszukujący nisz na
wschodzących rynkach kapitalistycznych
3.2. Pozytywna selekcja na rozpoczęciu migracji – wcześniejsi drobni handlarze i
hurtownicy stali się obecnie osiągającymi sukcesy przedsiębiorcami i inwestorami
sprowadzającymi z Turcji potencjalnych partnerów biznesowych
3.3. Mobilność Turków w Europie Środkowo-Wschodniej jest bezpośrednią
konsekwencją przepływu finansowego i ludzkiego kapitału, będącego nieodłącznym
procesem tworzącej się globalnej gospodarki
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z TURCJI DO POLSKI
3.4. Trzy wzory migracji ekonomicznej:
• Najstarsza fali migrantów ekonomicznych do Polski operująca w obrębie trzech
sektorów: handel tekstyliami, gastronomia, turystyka
• „Nowa” fala migracji ekonomicznych: przedsiębiorcy handlujący tekstyliami przede
wszystkim w podwarszawskiej Wólce Kosowskiej, powielający ścieżkę integracji
ekonomicznej wcześniej przybyłych; inwestowanie w branżę gastronomiczną i
handlową (rzadziej w turystyczną)
• grupa robotników czasowych
prowadzenia tureckich inwestycji
przebywających
w Polsce w konsekwencji
3.5. Bardzo duża koncentracja społeczności tureckiej w Warszawie i okolicach
3.6. Wzrost znaczenia migracji studenckich z Turcji
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z INDII DO POLSKI
1. Kontekst międzynarodowy
1.1. Na świecie żyje obecnie od 20 do 25 milionów migrantów z Indii - co jest
efektem prawie dwuwiekowej migracji zarówno niewykwalifikowanych, częściowo
wykwalifikowanych, jak i wysoko wykwalifikowanych pracowników
1.2. Po 1950 roku - rozpoczęcie nowej fali migracji, której kulminacja nastąpiła w
latach 60. Obecnie drugi punkt kulminacyjny - fala migracji wysoko
wykwalifikowanych Hindusów do rozwiniętych krajów zachodnich (przede wszystkim
specjalistów IT i personelu medycznego)
1.3. Równolegle do migracji pracowników wykwalifikowanych ma miejsce migracja
zarobkowa niewykwalifikowanej siły roboczej do krajów Bliskiego Wschodu
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z INDII DO POLSKI
2. Polska
2.1. Wzory migracji z Indii:
• Pierwsi obywatele Indii przybyli do Polski jeszcze w drugiej połowie lat 50. w
ramach wymian studenckich (przeważnie studia medyczne, nauki ścisłe)
• Typowi migranci ekonomiczni zaczęli się w kraju pojawiać pod koniec lat 80. i na
początku lat 90. - prowadzenie własnej działalności gospodarczej przede
wszystkim w branży gastronomicznej i handlowej; posiadanie uprzedniego
doświadczenia migracyjnego
• „Nowa” fala migracji ekonomicznych – inwestowanie przede wszystkim w branżę
tekstylną
2.2. Rosnące znaczenie migracji
specjalizujący się w zakresie IT
edukacyjnych
-
szczególnie
studenci
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z INDII DO POLSKI
2. Polska c.d.
2.3. Bardzo silna koncentracja - większość Indusów w dużych ośrodkach miejskich
(m.in. W Warszawie i w Łodzi ze względu na przemysł tekstylny).
2.4. Migranci prowadzą przede wszystkim własne firmy (import towarów indyjskich,
restauracje, sieci spa, biura podróży, szkoły).
2.5. Rosnący napływ Indusów do Polski jest też związany z hinduskimi
inwestycjami, między innymi takich firm, jak TATA, Infosys, Videocon.
2.6. Większość Indusów w Polsce pochodzi z północno-zachodnich regionów Indii,
wyznają hinduzim, natomiast sikhowie i muzułmanie stanowią mniejszość.
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z ARMENII DO POLSKI
1. Kontekst międzynarodowy
1.1. Trzy fale migracji (które nie miały związku z trzema falami napływu do Polski):
• Wychodźstwa z Ormiańskiej SRR i Republiki Armenii po trzęsieniu ziemi w 1988
roku – w samych latach 1988 i 1989 kraj opuściło około 200 000 osób
• W latach 1989-1990 około 360 000 etnicznych Ormian z Azerbejdżanu znalazło
schronienie w Armenii - większość z nich wyjechała następnie do Rosji i do USA
• Migracje po ogłoszeniu niepodległości w 1991 roku, w czasie gospodarczej
zapaści - w samych latach 1992-1994 kraj opuściło około 475 000 osób (przede
wszystkim do Rosji)
CHARAKTERYSTYKA MIGRACJI Z ARMENII DO POLSKI
2. Polska c.d.
2.1. Typy migracji ekonomicznych:
• Fala migracji ekonomicznej z Armenii po roku 1991 nie mającą żadnych związków
ze „starą emigracją” ormiańską w Polsce (zapaść gospodarcza w Armenii po 1991
roku, konflikty pomiędzy republikami o sporne terytoria oraz konflikty etniczne na
tych terenach)
• Nasilona imigracja Ormian do Polski - do 1996 roku (od tego roku liczba
napływających Ormian spada)
•. Obszarem działania Ormian w Polsce pozostaje handel (przede wszystkim handel
na targowiskach) oraz gastronomia
2.2. Brak silnej koncentracji: Ormianie rozsiani są po całej Polsce (Warszawa i
okolice, Lublin, Gdańsk, Elbląg, Łódź, Gliwice, Wrocław, Kraków)
.