Praktyczny Przewodnik Biznesowy po Ugandzie

Praktyczny Przewodnik Biznesowy po Ugandzie

Praktyczny Przewodnik Biznesowy po Ugandzie
Spis Treści
1. Podstawowe informacje o gospodarce kraju ...................................................................................... 2
2. Potencjalnie rozwojowe sektory gospodarki ...................................................................................... 3
2.1. Plany inwestycyjne Ugandy .......................................................................................................... 3
2.2. Szczególnie perspektywiczne branże dla polskich przedsiębiorców ............................................ 4
3. Formy działalności gospodarczej, procedura założenia firmy ............................................................. 5
4. Funkcjonujący system podatkowy, cła, przetargi................................................................................ 6
5. Wsparcie przedsiębiorców zagranicznych ze strony instytucji rządowych Ugandy ............................ 7
6. Uwagi praktyczne ................................................................................................................................ 8
7. Wartościowe kontakty ........................................................................................................................ 9
1
1. Podstawowe informacje o gospodarce kraju
Uganda jest członkiem Wspólnoty Wschodnioafrykańskiej (EAC), Unii Afrykańskiej (AU), MIGA, WTO,
COMESA, czy WIPO oraz jest beneficjentem Aktu Afrykańskiego Wzrostu i Możliwości (AGOA),
Porozumienia Handlowego EAC-UE (w tym z Polską) oraz, utworzonej w czerwcu 2015 r., Trójstronnej
Strefy Wolnego Handlu COMESA-EAC-SADC (co stanowi rynek 600 mln potencjalnych klientów).
Wzrost gospodarczy Ugandy przez ostatnie 20 lat wynosił średnio 6% w skali rocznej. Obecnie, ok.
20% populacji tego kraju żyje za mniej niż 1 USD dziennie. Wzrost gospodarczy w roku 2014 wyniósł
4,5%, na rok 2015 przewidywany jest taki sam wskaźnik. PKB w podziale na sektory gospodarki
przedstawia się następująco: 50,7% - usługi; 26,9% - rolnictwo; 22,4% - przemysł. Do roku 2040
udziały mają się zmienić, przyjąć wymiar: 58% -usługi; 31% - przemysł; 10% -rolnictwo. Rolnictwo
odpowiedzialne jest obecnie za 48% eksporu i zatrudnia aż ok. 73% ugandyjskiej siły roboczej.
Większość dochodów w eksportu związanych jest ze sprzedażą kawy. Uganda posiada bogate zasoby
naturalne, przede wszystkim: żyzne ziemie, regularne opady deszczu, ropę naftową, miedź, kobalt,
złoto. Na rok 2017 zapowiadane jest rozpoczęcie wydobycia ropy naftowej (dostępne, potwierdzone
zasoby to ok. 3,5 mld baryłek). Przewiduje się, iż to właśnie powstanie sektora naftowego będzie
jednym z dwóch największych katalizatorów wzrostu w nadchodzących latach. Drugim z nich będzie
integracja wewnątrz EAC. W maju 2014 r. zaingurowano System Płatności Wschodniafrykańskich
(EAPS) pomiędzy Kenią, Ugandą i Tanzanią. W najbliższym czasie do systemu ma też dołączyć
Burundi, Rwanda i Sudan Południowy. Szczegółowe dane makroekonomiczne znajdują się w tabeli
poniżej.
Wskaźniki makroekonomiczne:
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Populacja (mln)
31,8
32,9
34,0
35,1
36,3
37,6
38,8
Nominalny PNB per capita, PSN (USD)
1360
1420
1460
1580
1620
1630
1690
Oczekiwana długość życia (lata)
55,6
56,5
57,3
58,0
58,6
59,2
..
Płodność (urodzenia na 1 kobietę)
6,34
6,25
6,16
6,06
5,96
5,87
..
Wzrost liczby ludności miejskiej (%)
5,48
5,47
5,47
5,46
5,46
5,44
5,42
PKB nominalny (mld USD)
14,24
16,99
18,80
18,66
23,72
24,70
26,31
Wzrost PKB (% rocznie)
8,71
7,25
5,17
9,67
4,41
3,27
4,51
Inflacja, deflator PKB (% rocznie)
6,36
31,32
12,84
4,83
20,88
4,14
2,43
Czas poświęcony na założenie firmy(liczba dni)
25
25
24
33
33
32
32
Wydatki na wojsko (% PKB)
2,19
1,73
3,24
3,25
1,48
1,24
1,22
Użytkownicy telefonów komórkowych (na 100
osób)
26,92
28,55
37,74
47,50
45,00
48,08
52,43
Użytkownicy internetu (na 100 osób)
7,9
9,78
12,5
13,0
14,7
16,2
17,7
BIZ wpływające (mln USD)
728,9
841,6
543,9
894,3
1205,4
1194,4
..
Otrzymana pomoc humanitarna i rozwojowa
netto (mln USD)
1642
1785
1725
1578
1655
1693
..
Źródło: Bank Światowy
2
Od czerwca 2015 r. Uganda przyjęła nowy plan pięcioletni, który zakłada, iż państwo do roku 2020
otrzyma status kraju o średnim dochodzie w skali globalnej. Do 2040 r. natomiast Wizja 2040 zakłada,
iż PKB per capita Ugandy będzie wynosić 9500 USD. W kompleksowym rankingu Banku Światowego
Doing Business 2015 Uganda zajęła 150 miejsce (152 w roku poprzednim).
2. Potencjalnie rozwojowe sektory gospodarki
2.1. Plany inwestycyjne Ugandy
Wizja 2040 Ugandy zakłada poszerzone działania inwestycyjne państwa w wybranych dziedzinach
gospodarki. Mianowicie są to: turystyka, rolnictwo, ropa naftowa i gaz ziemny, minerały, siła robocza,
industrializacja, branża ICT i B&R, handel, zasoby wodne, transport i usługi, energia, nauka,
technologia, inżynieria i innowacyjność, zasoby gruntowe, bezpieczeństwo. W ramach Wizji 2040
przewiduje się też inwestycje mające na celu transformację społecznościową. W tym, w dziedziny
takie jak: zdrowie i odżywianie, edukacja, ochrona społeczności wrażliwych, emancypacja kobiet,
zasoby mieszkaniowe, kultura narodowa, środowisko natralne, zmiany klimatyczne. Konkretne
projekty w każdej z wymienionych branż można znaleźć w rozdziale 4 i 5 Wizji 2040. Opis projektów
na najbliższe 5 lat znajduje się natomiast w części 3 Drugiego Planu Rozwojowego na lata 2015/162019/20. Jednym z istotniejszych poruszanych tematów jest zmniejszenie deficytu
infrastrukturalnego Ugandy. W związku z tym, 29% obecnego budżetu na wydatki państwowe (które
stanowią 20% PKB) przeznaczone jest na rozwój infrastruktury, a przede wszystkim na sieć dróg,
unowocześnienie przewozów promowych, pierwszy etap budowy sieci szybkiej kolei zarówno
pasażerskiej, jak i towarowej (łączącej Ugandę z Kenią, Tanzanią, Rwandą i DRK), rozpoczęcie budowy
hydroelektrowni i tamy Karuma o mocy 600 MW, kilku mniejszych elektrownii zasilanych energią
wody, energią geotermalną, słoneczną, wiatrową i biomasą, rozwój systemu linii wysokiego napięcia,
rozbudowa Lotniska Międzynarodowego Entebbe i mniejszych, regionalnych lotnisk w Kasese, Arua i
Gulu. W branży rolniczej największym przedsięwzięciem jest powstanie Klastra Rozwoju Rolnictwa
(ACDP). Większe środki przeznaczy się też na usługi doradcze dla rolnictwa. Sektor turystyczny
wzbogaci się o muzea w Soroti i Kabale, kompleks turystyczny na Jeziorze Wiktoria, czy udogodnienia
turystyczne przy źródle Nilu –Jinja. Planuje się też wprowadzenie projektu, którego celem będzie
wzmocnienie marketingu turystycznego. W dziedzinie wydobycia, znaczące środki pieniężne zostaną
przeznaczone na mapowanie geologiczne obszaru Karamoja, poszukiwania i wydobycie zasobów
energii geotermalnej i rzadkich elementów ziemskich (Rare Earth Elements). W sektorze nafty i gazu
planuje się szczególne inwestycje, m.in. budowę rurociągu wielofunkcyjnego z rafinerii do terminala
dystrybucyjnego w Kampali, lotnisko i rurociąg eksportowy w Hoima, laboratorium standardów
naftowych, rurociągu między Kenią, Uhanda, a Rwandą, strategicznych udogodnień składowania ropy
naftowej w Nakasongola i Buloba, 4 terminali LPG. Przedsięwzięcia w dziedzinie nauki i technologii
skupiają się na powstaniu Narodowego Programu Nauki, Technologii i Innowacji, umożliwiającego
dotowanie perspektywicznych projektów i na budowie 5 Regionalnych Parków Technologicznych.
Planuje się też poszerzenie dostępności technologii e-learningu, zdigitalizowanie danych rządowych,
powstanie specjalnych stref ekonomicznych i Funduszu Badań i Innowacji ICT. W branży medycznej
rząd przeznaczy środki na masowe leczenie malarii, centrum onkologiczne, powstanie systemu
ubezpieczeń zdrowotnych. W dziedzinie edukacji poświęci się uwagę rozwojowi systemu szkół
drugiego stopnia, powstanie też Ugandyjski Instytut Naftowy – Kiumba, czy Instytut Szkolenia
Zawodowego Nakawa. Mając na celu poprawę bezpieczeństwa Ugandy powstanie Centrum Badań
3
nad Obronnością DRSTC – Lugazi, centrum monitoringu informacji, infrastruktura mieszkaniowa dla
pracowników sektora obronności narodowej, centrum medyczne Jumbo. Inwestycje planowane są
też w dziedzinie gospodarki wodnej i gospodarki odpadami, w tym system wodociągów w rejonach
wiejskich, 1400 rocznie,odwiertów celem budowy studnii, poprawa systemu gospodarki odpadami,
zwłaszcza w mniejszych miastach.
2.2. Szczególnie perspektywiczne branże dla polskich przedsiębiorców
Statystyka wymiany handlowej między Polską, a Ugandą:
Eksport (mln USD)
Import (mln USD)
Dynamika eksport (%)
Dynamika import (%)
2008
3,8
10,8
---
2009
6,7
15,6
175
145
2010
18,8
20,5
283
131
2011
8,5
17,5
45
85
2012
16,3
15,9
193
91
2013
20,0
17,8
122
111
2014
30,7
19,7
154
111
Źródło: Ministerstwo Gospodarki RP
Ze względu na możliwości zaistnienia polskiej przedsiębiorczości na rynku Ugandy można wyróżnić
następujące, szczególnie perspektywiczne branże:





Rolnictwo, branża spożywcza i akwakultura: transfer know-how; eksport systemów
przetwórstwa żywności, chłodzących, irygacyjnych, suszących, składowania, chłodzących
maszyn transportowych, maszyn do pakowania, substancji chemicznych i dodatków
konserwujących żywność, opakowań, sprzętu do rybactwa i rybołóstwa, nawozów,
pestycydów, alkoholu, napojów, tłuszczy, przetworzonych warzyw, inwentarza żywego;
dostarczanie usług serwisowych i doradczych z zakresu przetwórstwa żywności i efektywnych
technik uprawy; inwestycje w przetwórstwo rybne i hodowlę ryb w Tilapia, produkcję oleju,
przetwórstwo warzyw i owoców.
Infrastruktura i branża energetyczna: dostarczanie usług specjalistycznych i doradztwa dla
licznych projektów infrastrukturalnych, usług projektowania, konstrukcji i zarządzania
operacyjnego, zwłaszcza w projektach energetycznych, doradztwa w zakresie ochrony
środowiska, niskokosztowych technologii utrzymania dróg i niskokosztowych technik budowy
budynków mieszkalnych, usług architektonicznych; eksport maszyn budowlanych i
górniczych, narzędzi, materiałów, generatorów, transformatorów, zaworów,pomp, rur,
paneli słonecznych i innych technologii pozyskiwania energii; współpraca na zasadzie
podwykonawstwa; inwestycje w górnictwo; rekrutacja specjalistów.
ICT: dostarczanie technologii telefonii komórkowej, systemów instalacyjnych dla telefonii
mobilnej, systemów przywoławczych, technologii transmisji danych; eksport hardware i
software, a szczególnie: światłowodów, przełączników i routerów, bezprzewodowej
technologii dostępu, rozwiązań VoiP, VSAT, komputerów i urządzeń peryferyjnych;
doradztwo branżowe.
Turystyka: zawiązywanie współpracy między biurami turystycznymi; organizowanie
wycieczek polskich turystów do Ugandy; doradztwo w zakresie zarządzania turystyką,
marketingu; dostarczanie usług projektowania hoteli i obszarów rekreacyjnych; transfer
know-how.
Dobra konsumenckie: eksport oświetlenia, wyposażenia mieszkań, biur i hoteli, kosmetyków,
ubrań i obuwia.
4




Bezpieczeństwo: eksport urządzeń nadzoru, zwłaszcza dla sektora wydobywczego,
geoprzestrzennej łączności wywiadowczej, czujników, systemów bezpieczeństwa i kontroli,
sprzętu wykorzystywanego do zwalczania kłusownictwa, systemów wykrywania przemytu, w
tym systemów skanujących, usług doradczych w zakresie planowania bezpieczeństwa,
hardware i software, systemów nadzoru morskiego; szkolenia pracowników ochrony.
Ochrona zdrowia: eksport systemów zarządzania dokumentacją, technologii
ultrasonograficznych, elektrokardiografii, rozwiązań dla położnictwa, pulsokymetrów,
maszyn kardiologicznych (cardiac echo), sprzętu laboratoryjnego (w tym sprzętu
wykorzystywanego do mikrobiologii, hematologii, chemii i histopatologii); rekrutacja lekarzy i
innych specjalistów medycznych; dostarczanie szkoleń medycznych; doradztwo w zakresie
systemu ubezpieczeń zdrowotnych.
Branża pojadów: eksport wagonów kolejowych i lokomotyw, samolotów, statków i łodzi
(zwłaszcza łodzi przeznaczonych do rybłóstwa), samochodów używanych, samochodów
dostawczych i naczep, silników, części pojazdów silnikowych i narzędzi.
Ochrona środowiska: eksport aparatury wodno-kanalizacyjnej, systemów segregowania i
składowania odpadów.
Z Ugandy do Polski można natomiast eksportować żywność (głównie kawę, banany, owoce morza i
przetwory rybne, herbatę), bawełnę (największy na świecie producent), kwiaty cięte, tytoń, nasiona
(np. soji), świeże i konserwowe owoce, warzywa, orzechy, jedwab, drewno (np. heban), skóry,
tkaniny, wysokiej klasy cynę, wolfram, kobalt, złoto, uran, tantal, ołów.
3. Formy działalności gospodarczej, procedura założenia firmy
Urząd Inwestycyjny Ugandy (UIA) jest odpowiedzialny za promowanie i umożliwianie inwestycji
sektora prywatnego w Ugandzie, również dla podmiotów zagranicznych. W ramach urzędu
utworzono one-stop shop ułatwiający proces rejestracyjny i licencyjny.
Możliwe są następujące formy wejścia na rynek Rwandy:


Spółka korporacyjna/kapitałowa: wyróżnia się 3 podstawowe typy:
- spółka jawna (general partnership): forma wykorzystywana zazwyczaj przez małe i rodzinne
firmy; istnienie reguluje Partnership Act; partnerzy odpowiedzialni są solidarnie, brak limitu
odpowiedzialności partnerów; min. 2 partnerów; koszt rejestracji jest minimalny – ok. 100
USD;
- spółka prywatna z oraniczoną odpowiedzialnością (private limited liability company): w
dwóch formach - z odpowiedzialnością do wysokości poręczenia lub z odpowiedzialnością do
wysokości udziałów; forma popularna wśród inwestorów zaranicznych; istnienie reguluje
Companies Act; 2-100 członków i min. 2 dyrektorów; koszt rejestracji to ok. 1000 USD plus
1% nominalnego kapitału założycielskiego jako opłata skarbowa; prawnie wymagany jest
audyt przynajmniej 1 raz w roku;
-publiczna spółka akcyjna z ograniczoną odpowiedzialnością (public limited liability
company): istnienie reguluje Companies Act; min 7 akcjonariuszy; koszt rejestracji to ok.
1000 USD plus 1% nominalnego kapitału założycielskiego jako opłata skarbowa; prawnie
wymagany jest audyt przynajmniej 1 raz w roku;
Jednoosobowa działalność ospodarcza: brak limitu odpowiedzialności przedsiębiorcy; koszt
rejestracji jest minimalny – ok 100 USD;
5


Oddział firmy zagranicznej: istnienie regulowane przez Companies Act; koszt rejestracji to ok.
1000 USD;
Inne: joint venture, współpraca z agentem handlowym lub dystrybutorem, licencjonowanie,
akwizycja, eksort bezpośredni.
Dokładny opis procedury założenia działalności gospodarczej w Ugandzie dostępny jest na stronie
internetowej Biura Usług Rejestracyjnych Ugandy oraz w raporcie Banku Światowego Doing
Business. Uganda.
Aktualnie, na terenie Ugandy nie utworzono jeszcze żadnej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (ani Strefy
Wolnego Handlu „free trade zone”, ani Strefy Przetwórstwa Wywozowego). Niemniej jednak, w maju
2014 r. powstał Ugandyjski Urząd Stref Wolnego Handlu, którego celem jest promocja Specjalnych
Stref Ekonomicznych oraz ich faktyczne stworzenie. Obecnie, wybierane są tereny pod Strefy. W
Strefach Wolnego Handlu dozwolone będą działalności, które są nastawione na eksport, dodatkowo
będą musiały być związane z nową inwestycją w kraju. W ramach Stref Przetwórstwa Wywozowego
dozwolone będą następujące profile działalności: produkcja legalnych i dozwolonych dóbr i usług
przeznaczonych na eksport (produktami niedozwolonymi do produkcji w SPW jest np. amunicja, czy
broń), aktywności komercyjne związane z eksportem. Istnieje już natomiast kilka spośród min. 22
planowanych Parków Technologicznych i Biznesowych. Największy z nich już istniejący - Kampala
Industrial and Business Park, o powierzchni 2200 akrów, znajduje się 11 km na wschód od Kampali.
Informacje o innych Parkach znajdują się na stronie Rządu Ugandy.
4. Funkcjonujący system podatkowy, cła, przetargi
Zarówno dla rezydentów, jak i nie-rezydentów Ugandy podatek dochodowy (w tym od zysków
kapitałowych) od osób prawnych wynosi 30%, podatek od dywidend i odsetek (oprócz odsetek od
rządowych papierów wartościowych) ma stawkę 15%, a od rządowych papierów wartościowych –
20%. Dla przedsiębiorców zagranicznych podatek od opłat licencyjnych to 15% (dla firm-rezydentów
to 0%, a rezydentów-osób fizycznych – 6%). Stawka repatriacji zysków lokalnych oddziałów to
również 15%. Podatek nałożony na usługi managerskie i specjalistyczne dla rezydentów wynosi 6%, a
dla nie-rezydentów: 15%. Dochód (w tym zyski kapitałowe) osób fizycznych, bez względu na
posiadanie rezydentury, opodatkowany jest według skali podatkowej od 0% do 40%. Stawka podatku
VAT wynosi 18%. Niemniej jednak, projekty rolnicze, edukacyjne i medyczne finansowane z funduszy
prywatnych są zwolnione z podatku VAT. Dla niektórych dóbr i usług przyjęto stawkę 0%. Istnieje też
podatek od zatrudnienia nałożony na pracowników firm. Polska i Uganda nie podpisały porozumienia
o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Opłata skarbowa nałożona jest na szeroki wachlarz instrumentów i dokumentów. Opłata ta obliczana
jest w sposób ad valorem (0,5% - 1%) lub wskaźnikowo (5 tys. – 50 tys. UGX = ok. 1 – 14 USD).
Instrumenty, dla których opłata skarbowa obliczna jest w sposób ad valorem zawierają te związane z
wymianą własności, prezentami, leasingiem, hipoteką, sprzedaż ratalną.
W związku z faktem, iż Uganda należy do EAC, na handel wewnątrz Wspólnoty nie są nałożone opłaty
celne. Import/eksport do krajów zewnętrznych podlega wspólnej taryfie celnej EAC, w ramach której:
cło na surowce wynosi 0%, cło na półprodukty wynosi 10%, a cło na produkty gotowe wynosi 25%.
Dokładny wykaz stawek dla eksporterów z UE można znaleźć w bazie danych rynkowych Komisji
Europejskiej. Certyfikaty importowe wymagane są tylko na niektóre rodzaje dóbr, ktore wpisane są
na listę negatywną. Są to zazwyczaj dobra szkodliwe, poza tym, opony używane i niektóre rodzaje
6
baterii. Dokumenty zwyczajowo wymagane przez organy celne przy eksporcie z Ugandy to:
konosament, świadectwo pochodzenia, faktura handlowa, zgłoszenie wywozowe, świadectwo
sanitarne/techniczne, rachunki potwierdzające opłacenie kosztów terminalowych, dokumenty
tranzytowe. Dokumenty wymagane przy imporcie do Ugandy to: konosament, polecenie uwolnienia
ładunku, faktura handlowa, złoszenie wwozowe, kwit wydawczy, zaświadczenie ubezpoeczeniowe,
list przewozowy, certyfikat spełniania norm technicznych, rachunki potwierdzające opłacenie
kosztów terminalowych, dokumenty tranzytowe.
Organem odpowiadającym za przetargi publiczne jest Urząd Zakupów Publicznych i Alokacji Aktywów
Publicznych. Od 2011 r. Urząd wprowadził nowe zasady, zgodnie z którymi każda agenda rządowa
musi pzredstawić plan planowanych zakupów dla każdego przetargu, standardowe zaproszenia dla
potencjalnych dostawców muszą zawierać informację o ramach czasowych procedur związanych z
zakupami rządowymi, a ewaluzacja wszystkich ofert przetargowych musi zacząć się najpóźniej 14 dni
przed datą zamknięcia przetargu. Największą część rządowych zakupów stanowi sprzęt wojskowy i
broń. W następnej kolejności – leki i sprzęt medyczny.
5. Wsparcie przedsiębiorców zagranicznych ze strony instytucji
rządowych Ugandy
W celu otrzymania Licencji Inwestycyjnej podmiot zagraniczny musi przedstawić plan inwestycyjny na
przedsięwzięcie na terenie Ugandy o wartości min. 100 tys.USD (dla inwestora lokalnego kwota ta
wynosi tylko 50 tys. USD). Licencja nadaje takie udogodnienia, jak: asysta w ubieganiu się o
dodatkowe licencje, ułatwienia w ubieganiu się o finansowanie w bankach komercyjnych, u
partnerów rozwojowych, czy w funduszach typu private equity, bardziej elastyczne zasady
przydzielania pozwoleń na pracę, preferencyjne traktowanie w ramach one-stop shop w Urzędzie
Inwestycyjnym Ugandy. Poza tym, Licencja Inwestycyjna wymagana jest do uzyskania zgody na
operowanie w Parku Technologicznym.
Co więcej, władze ugandyjskie wprowadziły szereg udogodnień inwestycyjnych. Najważniejsze z nich
to:
 0% opłata celna i zwolnienie z podatku VAT na import maszyn i sprzętu produkcyjnego;
 7% opłata celna i zwolnienie z podatku VAT na import specjalistycznych pojazdów
turystycznych;
 zwolnienie z opłat celnych dla zagranicznych inwestorów i pracowników wjeżdżających po raz
pierwszy do Ugandy, na rzeczy osobiste i pojazd silnikowy;
 ulgi inwestycyjne (odpisy od podatku dochodowego od osób prawnych):
- możliwość odpisania kosztu założenia działalności gospodarczej oraz kosztu IPO, rozłożone
na 4 lata (25% rocznie);
- możliwość odpisania 100% kosztów poniesionych w danym roku na przeprowadzenie badań
naukowych, szkoleń lub poszukiwania minerałów;
-możliwość odpisania 50% kosztów poniesionych na maszyny i sprzęt produkcyjny,
wykorzystywany w fabryce w Kampali, Entebbe, Namanve, Jinja i Njeru; jeśli fabryka
zlokalizowana jest poza tymi rejonami, istnieje możliwość odpisania 75% wspomnianych
kosztów;
- amortyzacja podatkowa w wysokości 20 – 40% w zależności od rodzaju aktywów;
7
- amortyzacja podatkowa w wysokości 5% rocznie na hotele, budynki przemysłowe, szpitale i
zatwierdzone budynki komercyjne;
 brak restrykcji dotyczących repatriacji zysków,czy przepływu kapitału;
 gwarancja przeciw wywłaszczeniu własności prywatnej;
 możliwość pełnej, jak i częściowej własności firm lokalnych przez podmioty zagraniczne;
 możliwość dzierżawy lub wynajmu gruntów przez cudzoziemców na okres 49 lub 99 lat;
cudzoziemcy nie mają prawa do zakupu ziemii w Ugandzie.
Po utworzeniu Specjalnych Stref Ekonomicznych przedsiębiorstwa w nich operujące będą miały
dodatkowo prawo do następujących udogodnień:
 zwolnienie z podatku od produktów gotowych i kapitału na 10 lat;
 100% zwolnienie z CIT od dochodu z przetwórstwa rolniczego, dochodu z operowania i
dzierżawienia samolotów;
 zwolnienie ze wszystkich opłat celnych i podatków na dobra wwożone do Ugandy poprzez
„free port zone”;
 zwolnienie z opłat celnych, podatków, opłat nałożonych na eksport;
 zwolnienie z podatku VAT na wybrane usługi, jak: usługi medyczne, socjalne, generację
elektryczności z energii słonecznej;
 zwolnienie z podatku u źródła na produkty pertrochemiczne, leki, sprzęt i maszyny
produkcyjne, dostawę surowców;
 zwolnienie z podatków i opłat celnych w Strefach Przetwórstwa Wywozowego na wszystkie
importowane surowce, półprodukty, sprzęt, maszyny i części, przeznaczone na wyłączny
użytek przedsiębiorstwa.
6. Uwagi praktyczne





Dla firm dopiero wchodzących na rynek Ugandy doradza się przyjęcie formuły lokalnego
przedstawiciela (agenta) lub importera/dystrybutora, którzy są zaznajomieni z ugandyjską
biurokracją. Urząd Inwestycyjny Ugandy (UIA) oraz Ugandyjskie Stowarzyszenie Producentów
posiadają odpowiednią bazę danych, a nawet polecają zagranicznych partnerów
agentom/dystrybutorom lokalnym. Izba Handlu i Przemysłu Ugandy może być również
pomocna w tej sprawie. Rada Promocji Eksportu Ugandy udostępnia natomiast listę firm
ekspotujących z Ugandy. Inną dobrze sprawdzającą się formą wejścia na rynek Ugandy jest
joint venture.
W ostatnim czasie Urząd Skarbowy Ugandy zaczął egzekwować zobowiązania podatkowe,
które przez lata były traktowane w bardzo elastyczny sposób.
Praktyki korupcyjne są niestety zjawiskiem powszechnym, dlatego też należy liczyć się z
dodatkowymi, nieoficjalnymi kosztami prowadzenia działalności gospodarczej.
Punktualność zależna jest od rodzaju umówionego spotkania. Ugandyjczycy w kontaktach
prywatnych są zdecydowanie mniej punktualni niż w kontaktach biznesowych. Spotkania z
przedstawicielami agend rządowych zazwyczaj odbywają się mniej więcej o ustalonym
wcześniej czasie. Spotkania niezapowiedziane zazwyczaj są przyjmowane bardzo pozytywnie.
Należy być świadomym, iż kultura ugandyjska nakazuje, by gość był za wszelką cenę
zadowolony, przez co często Ugandyjczycy w kontakcie bezpośrednim zgadzają się na ofertę
gościa zagranicznego, jednak są to tylko pozory. Po czasie, zmieniają zdanie.
8

Kontakt prywatny, a nawet kontakt na poziomie koleżeństwa jest wysoce ceniony, a więc rekomendowany w celu zacieśnienia więzi biznesowych.
7. Wartościowe kontakty
Ugandyjskie instytucje publiczne:
Ministerstwo Handlu, Przemysłu
i Współpracy
Brak strony internetowej
Tel.: 256 414 314 218
Ministerstwo Gruntów,
Gospodarki Mieszkaniowej i
Urbanizacji
www.mlhud.go.ug
Ministerstwo Zdrowia
www.health.go.ug
Ministerstwo Rolnictwa,
Przemysłu Zwierzęcego i
Akwakultury
Brak strony internetowej
Email: [email protected]
Ministerstwo Finansów,
Planowania i Rozwoju
Gospodarczego
www.finance.go.ug
Ministerstwo Sportu i Edukacji
www.education.go.ug
Ministerstwo Spraw
Zagranicznych
www.mofa.go.ug
Biuro Usług Rejestracyjnych
Ugandy
www.ursb.go.ug
Ministerstwo Turystyki, Dzikiej
Przyrody i Zabytków
www.tourism.go.ug
Ministerstwo Obrony
www.portal.defence.go.ug
Ministerstwo Informacji i IT
www.ict.go.ug
Urząd Inwestycyjny Ugandy
www.ugandainvest.go.ug
Urząd Skarbowy Ugandy
www.ura.go.ug
Bank Centralny Ugandy
www.bou.or.ug
Rada Promocji Eksportu Ugandy
www.ugandaexports.go.ug/en
Urząd Zakupów Publicznych i
Alokacji Aktywów Publicznych
www.ppda.go.ug
Ugandyjski Narodowy Urząd
Zarządzania Środowiskiem
www.nemaug.org
Bank Rozwoju Ugandy
www.udbl.co.ug
Bank Handlu i Rozwoju Afryki
Wschodniej i Południowej
www.ptabank.org
Grupa Afrykańskiego Banku
Rozwoju
www.afdb.org/en
Ugandyjskie Stowarzyszenie
Producentów
hwww.uma.or.ug
Ugandyjskie Stowarzyszenie
Przetwórców i Eksporterów Ryb
www.ufpea.co.ug
Izba Handlu i Przemysłu Ugandy
www.chamberuganda.com
Towarzystwo Prawa Ugandy
www.uls.or.ug
Ugandyjskie Stowarzyszenie
Inżynierów Budownictwa
www.uace.or.ug
Organiczny Rolniczy Ruch
Ugandy
www.nogamu.org.ug
Fundacja Sektora Prywatnego
www.psfuganda.org
Ugandyjskie Stowarzyszenie
Małych Przedsiębiorstw
www.ussia.or.ug
Ministerstwo Płci, Pracy i Spraw
Społecznych
www.mglsd.go.ug
Ministerstwo Energii i Zasobów
Mineralnych
www.energyandminerals.go.ug
Ministerstwo Wody i Środowiska
www.mwe.go.ug
Afrykańskie banki rozwoju:
Wschodnioafrykański Bank
Rozwoju
www.eadb.org
Ugandyjskie instytucje prywatne:
Prasa:
The New Vision
www.newvision.co.ug
East African Business Week
www.busiweek.com
The East African
www.theeastafrican.co.ke
Kontakt: Katarzyna Pieniążek, [email protected]
9
10