Wystąpienie pokontrolne - Biuletyn Informacji Publicznej

Wystąpienie pokontrolne - Biuletyn Informacji Publicznej

WOJEWODA OPOLSKI
FBC.V.431.8.2016.ZG
Opole, dnia 28 września 2016 r.
Pan
Andrzej Gosławski
Wójt Gminy Świerczów
ul. Brzeska 48
46-112 Świerczów
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
I. Podstawowe informacje formalno-prawne dotyczące kontroli
1) Nazwa i adres jednostki kontrolowanej: Urząd Gminy w Świerczowie, ul. Brzeska 48,
46-112 Świerczów (dalej: Urząd),
2) Podstawa prawna podjęcia kontroli:
 art. 6 ust.4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej1,
 art. 175 ust. 1 pkt 3, ust 2 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych2
3) Zakres kontroli
a) przedmiot kontroli: Prawidłowość wykorzystania dotacji celowych udzielonych
w 2015 r. z budżetu państwa na realizację zadań z zakresu administracji rządowej
dotyczących prowadzenia postępowań w sprawie zwrotu podatku akcyzowego
zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej oraz
zadań własnych dotyczących pomocy materialnej dla uczniów
b) okres objęty kontrolą: od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r.
4) Rodzaj kontroli: problemowa
5) Tryb kontroli: zwykły
6) Termin kontroli: od 1 do 22 sierpnia 2016 r. (z przerwą w dniach 16 i 17 sierpnia 2016 r.)
7) Skład zespołu kontrolnego:
 Zbigniew Gola, starszy inspektor (przewodniczący zespołu kontrolnego)
 Halina Małolepsza, starszy inspektor (od 8 do 12 sierpnia 2016 r.)
zatrudnieni w Oddziale Kontroli Gospodarki Finansowej Wydziału Finansów, Budżetu
i Certyfikacji Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego
8) Kierownik jednostki kontrolowanej:
1
2
Dz. U. z 2011 r. Nr 185, poz. 1092
Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.
ul. Piastowska 14,
45-082 Opole
NIP: 754-11-16-953
REGON: 000514325
/
tel. 77 45 24 125
fax 77 45 24 705
email: [email protected]
www: www.opole.uw.gov.pl
1/7
Andrzej Gosławski, Wójt Gminy Świerczów, data objęcia stanowiska służbowego
- 30 listopad 2014 r.
9) Kierownik kontrolowanej jednostki organizacyjnej:
Irena Adamowicz - Skarbnik Gminy, Kierownik Referatu Finansowego od 30 listopada
1990 r.
II. Ocena skontrolowanej działalności, ze wskazaniem ustaleń, na których została oparta.
Oceną objęto zagadnienia związane z wykorzystaniem dotacji celowych udzielonych
w roku 2015 z budżetu państwa na realizację zadań z zakresu administracji rządowej
dotyczących prowadzenia postępowań w sprawie zwrotu podatku akcyzowego zawartego
w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej oraz na realizację zadań
własnych
dotyczących
pomocy
materialnej
dla
uczniów
o
charakterze
socjalnym
i dofinansowanie zakupu podręczników szkolnych w ramach Rządowego programu pomocy
uczniom w 2015 r. „Wyprawka szkolna”.
W wyniku przeprowadzonej kontroli działalność Gminy w kontrolowanym zakresie
ocenia się jako pozytywną z nieprawidłowościami.
Powyższą
ocenę
uzasadniają
przedstawione
niżej
ustalenia
dotyczące
kontrolowanych zagadnień.
1. Prowadzenie postępowań w sprawie zwrotu podatku akcyzowego zawartego
w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej
1.1.
W roku 2015 Gmina otrzymała na realizację zadań z zakresu administracji rządowej
określonych ustawą z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego
w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej3 (dalej: ustawa), w dziale
010 Rolnictwo i łowiectwo, rozdział 01095 Pozostała działalność, § 2010 Dotacje celowe
przekazane z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz
innych zadań zleconych gminom (związkom gmin) ustawami dotację z rezerwy celowej budżetu
państwa w kwocie 445 649,60 zł. Otrzymane środki wykorzystano w całości.
Na wypłatę producentom rolnym zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju
napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (dalej: podatek akcyzowy), wydatkowano
436 911,37 zł. Koszty ustalania i wypłacania zwrotu podatku akcyzowego producentom
rolnym ponoszone przez gminę, naliczone zostały w wysokości 8 738,23 zł (2% łącznej kwoty
dotacji wypłaconych w gminie), w oparciu o przepisy art. 8 ust. 5 ustawy. Środki te
przeznaczone zostały na wypłatę wynagrodzeń wraz z pochodnymi oraz na zakup
materiałów i usług pocztowych.
1.2. W roku 2015 producenci rolni z terenu Gminy złożyli 254 wnioski o zwrot podatku
akcyzowego w dwóch terminach przewidzianych przepisem art. 6 ust. 1 ustawy,
tj.: od 1 lutego do 28 lutego 2015 r. - 130 wniosków i od 1 sierpnia do 31 sierpnia 2015 r.
3
Dz. U. z 2015 r. poz. 1340.
2/7
/
- 124 wnioski. Działając na podstawie przepisu art. 5 ustawy Wójt wydał 254 decyzje
administracyjne przyznające producentom rolnym zwrot podatku akcyzowego, na łączną
kwotę 436 911,37 zł, z tego za okres rozliczeniowy od 1 sierpnia 2014 r. do 31 stycznia
2015 r. – 298 337,59 zł i za okres od 1 lutego 2015 r. do 31 lipca 2015 r. – 138 573,78 zł.
Zwrot podatku akcyzowego wypłacono producentom rolnym terminowo, tj.: 29 kwietnia
2015 r. i 29 października 2015 r.
1.3. W wyniku kontroli 40 wniosków (wybranych losowo 20 wniosków z I półrocza
i 20 wniosków z II półrocza) złożonych przez producentów rolnych (15,75% ogółu wniosków) oraz
wydanych na ich podstawie 40 decyzji przyznających zwrot podatku akcyzowego na łączną
kwotę 65 317,19 zł (14,95% wypłaconych środków) stwierdzono, że wnioski spełniały wymogi
określone w art. 6 ust. 2 i 3 ustawy.
Do wniosków załączono faktury VAT (łącznie 444) stanowiące dowód zakupu oleju
napędowego, wystawione na producentów rolnych składających wnioski. Na fakturach VAT
dokonana została adnotacja o treści: „przyjęto
w dniu … do zwrotu części podatku
akcyzowego”. Weryfikacja danych we wnioskach złożonych przez producentów rolnych
dotyczących posiadanej przez nich powierzchni użytków rolnych, z danymi w ewidencji
gruntów (według stanu na dzień 1 lutego 2015 r.) rozbieżności nie wykazała.
Decyzje w sprawie przyznania zwrotu podatku akcyzowego były wydane w terminie
nieprzekraczającym 30 dni od złożenia wniosku. Objęte kontrolą decyzje zawierały limit
zwrotu podatku ustalony w sposób określony w art. 4 ust. 2 ustawy.
Poniesione wydatki udokumentowane zostały dowodami księgowymi spełniającymi
wymogi ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości4 i prawidłowo ujęte w ewidencji
księgowej Urzędu.
1.4. Informacje dotyczące realizacji w 2015 r. wypłat zwrotu podatku akcyzowego, zawarte
w okresowych i rocznych sprawozdaniach rzeczowo-finansowych oraz rozliczeniach dotacji
przekazanych Wojewodzie Opolskiemu były zgodne ze stanem faktycznym. Rozliczenia
dotacji oraz sprawozdania rzeczowo-finansowe z realizacji wypłat zwrotu podatku
przekazano
do
Opolskiego
Urzędu
Wojewódzkiego
w
terminach
wynikających
z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 sierpnia 2006 r. w sprawie
przekazywania gminom dotacji celowej na postępowanie w sprawie zwrotu podatku
akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej
i jego wypłatę5.
Kwota dotacji wykazana została w sprawozdaniu Rb-50 o wydatkach związanych
z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych
jednostkom samorządu terytorialnego ustawami za IV kwartał 2015 r. Analiza danych ujętych
4
Dz. U. z 2016 r. poz.1047
5
Dz.U. z 2013 r., poz. 1339
3/7
/
w sprawozdaniu wykazała, że były one zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej
wydatków związanych z realizacją zadań objętych kontrolą. Sprawozdanie to zostało
terminowo przekazane Wojewodzie Opolskiemu.
1.5. W jednym wypadku (sprawa zakończona decyzją nr FN.3153.1.84.2015.PA z dnia 27 lutego
2015 r.) nienależnie wypłacono producentowi rolnemu kwotę 182,76 zł, tytułem zwrotu
podatku akcyzowego za zakup paliwa nieobjętego takim zwrotem. Do rozliczenia Urząd
przyjął 3 faktury VAT (z 10 i 11 sierpnia 2014 r.) za zakup 192,38 l. benzyny bezołowiowej 95,
dołączone przez producenta rolnego do wniosku złożonego w dniu 23 lutego 2015 r.
Powyższe działanie stanowiło naruszenie przepisów art. 4 ust. 1 ustawy.
Wójt Gminy wyjaśnił, że kwota zwrotu podatku akcyzowego została mylnie wyliczona
ze względu na niewłaściwe odczytanie 3 faktur znajdujących się wśród 38 faktur za zakup
paliwa, załączonych do wniosku o zwrot podatku.
W trakcie kontroli, w dniu 19 sierpnia 2016 r. Gmina zwróciła na rachunek Wojewody
Opolskiego dotację w kwocie 186,42 zł (w tym naliczone 2% kosztów na realizację zadania) - jako
wykorzystaną w nadmiernej wysokości, wraz z odsetkami w kwocie 19,00 zł.
2. Pomoc materialna dla uczniów.
2.1. W roku 2015 z budżetu Wojewody Opolskiego na pomoc materialną dla uczniów
o charakterze socjalnym Gmina otrzymała dotację6 w kwocie 73 061,26 zł, z czego
wykorzystano 67 597,12
zł. Niewykorzystane środki dotacji w wysokości 5 464,14
zł,
zwrócono na rachunek Wojewody Opolskiego w dniu 28 stycznia 2016 r.
Z ustaleń kontroli wynika, że w roku 2015 wypłacono stypendium szkolne dla
124 uczniów na łączną kwotę 84 496,40 zł, z czego Gmina przeznaczyła na realizację tego
zadania środki własne w kwocie 16 899,28 zł (co stanowi 20% kosztów zadania), wypełniając
dyspozycję art. 128 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
W okresie objętym kontrolą Gmina nie realizowała zadań z zakresu pomocy
materialnej dla uczniów w formie zasiłków szkolnych.
2.2. W latach szkolnych 2014/2015 i 2015/2016 złożono ogółem 131 wniosków, na
podstawie których wydano 124 decyzje przyznające stypendium szkolne. Negatywnie
rozpatrzonych zostało 7 wniosków złożonych w roku szkolnym 2014/2015 i nie przyznanych
zostało 7 stypendiów szkolnych, z uwagi na dochód na osobę w rodzinie przekraczający
kryterium dochodowe.
Do kontroli losowo wybrano 26 wniosków (19,85 % złożonych wniosków), na podstawie
których wydano decyzje przyznające stypendium, z tego 13 wniosków dotyczących roku
szkolnego 2014/2015 oraz 13 wniosków dotyczących roku szkolnego 2015/2016. Kontrolą
6
w dziale 854 Edukacyjna opieka wychowawcza, rozdziale 85415 Pomoc materialna dla uczniów, § 2030 Dotacje celowe
przekazane z budżetu państwa na realizację własnych zadań bieżących gmin (związków gmin)
4/7
/
objęto wydatki z tytułu wypłaconego uczniom w 2015 r. stypendium szkolnego w łącznej
kwocie 16 384,05 zł (19.39% poniesionych wydatków).
Ogółem skontrolowano 193 dowody, stanowiące podstawę udokumentowania
wydatków na kwotę 16 384,05 zł.
Kontrola wykazała, że stypendium szkolne było przyznawane i realizowane zgodnie
z postanowieniami uchwały Rady Gminy z dnia 30 września 2014 r.7
Decyzje administracyjne wydane zostały zgodnie z przepisami ustawy z dnia
14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego8. W podstawie prawnej
wszystkich wydanych decyzji przyznających stypendium szkolne powołano art. 90d ustawy
o systemie oświaty9, określający formy i zasady udzielania stypendium szkolnego.
3.
Zakup podręczników w ramach Rządowego programu pomocy uczniom w 2015 r.
„Wyprawka szkolna”.
3.1. Na podstawie ewidencji księgowej i przedłożonej dokumentacji źródłowej stwierdzono,
że w roku 2015 Wojewoda Opolski na dofinansowanie zakupu podręczników szkolnych
w ramach Rządowego programu pomocy uczniom w 2015 r. „Wyprawka szkolna”10
przekazał dotację celową11 w kwocie 1 575,00 zł. Środki dotacji wykorzystano w całości na
pomoc w formie dofinansowania zakupu podręczników dla 7 uczniów, rozpoczynających
w roku szkolnym 2015/2016 naukę w klasie III szkoły podstawowej. Zadanie realizowały
2 szkoły na terenie Gminy, tj. Szkoła Podstawowa w Bąkowicach i Szkoła Podstawowa
w Dąbrowie.
3.2. Zarządzeniem nr 69/2015 Wójta Gminy Świerczów z dnia 10 sierpnia 2015 r. ustalono
termin składania wniosków o przyznanie pomocy w formie dofinansowania zakupu
podręczników do dnia 10 września 2015 r.
Sprawdzeniu poddano 100% wydatków dotyczących pomocy finansowej na zakup
podręczników, udzielonej uczniom rozpoczynającym naukę w roku szkolnym 2015/2016.
Kontrola wykazała, że dofinansowanie kosztów zakupu podręczników przyznano
uczniom pochodzącym z rodzin, w których dochód na osobę nie przekroczył kryterium
dochodowego12 oraz z uwzględnieniem zasad wskazanych przepisami rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 23 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy
finansowej uczniom na zakup podręczników i materiałów edukacyjnych13. Koszty zakupu
podręczników zwrócono rodzicom uczniów po przedłożeniu dowodu zakupu, do wysokości
wartości pomocy.
7
uchwała nr XXXIV/276/2014 Rady Gminy w Świerczowie z dnia 30 września 2014 r. ze zmianami.
8
Dz. U. z 2016 r. poz. 23
9
Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 z późn. zm.
10
uchwała nr 80/2015 Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2015 r.
11
w dziale 854, rozdziale 85415, § 2040 Dotacje przekazane z budżetu państwa na realizację zadań bieżących gmin z zakresu
edukacyjnej opieki wychowawczej finansowanych w całości przez budżet państwa w ramach programów rządowych
12 kryterium dochodowe wynosiło 574 zł netto
13
Dz. U. z 2015 r., poz. 938
5/7
/
W okresie objętym kontrolą nie odnotowano przypadków udzielenia pomocy
finansowej uczniom na podstawie przepisów art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej14 lub posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.
3.3. W kontrolowanym okresie Urząd podejmował działania, których celem było
informowanie o możliwościach skorzystania przez uprawnionych uczniów z dofinansowania
do zakupu podręczników w ramach programu „Wyprawka szkolna”.
W trakcie kontroli Wójt Gminy poinformował, że w celu rozpropagowania wśród
zainteresowanych możliwości przyznania pomocy w formie dofinansowania zakupu
podręczników w 2015 r., zamieszczono w lipcu 2015 r. stosowną informację w gazecie
lokalnej i rozwieszono plakaty na tablicach ogłoszeń w szkołach. Podczas realizacji
programu dyrektorzy szkół ściśle współpracowali z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej
w Świerczowie oraz z pedagogami szkolnymi i wychowawcami klas, docierając do rodzin,
które mają szeroko rozumiane problemy.
III. Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości.
Nienależnie wypłacono producentowi rolnemu kwotę 182,76 zł, tytułem zwrotu podatku
akcyzowego za zakup paliwa nieobjętego takim zwrotem.
Przyczyną nieprawidłowości było nieprzestrzeganie przepisów art. 4 ust. 1 ustawy. Natomiast
skutkiem ujawnionej nieprawidłowości było wykorzystanie dotacji w nadmiernej wysokości.
IV. Kontrolę wpisano do książki kontroli prowadzonej w jednostce kontrolowanej, pod poz.
4/2016.
V. Informacja o zastrzeżeniach zgłoszonych do projektu wystąpienia pokontrolnego i wyniku ich
rozpatrzenia lub o niezgłoszeniu zastrzeżeń.
Gmina Świerczów nie wniosła zastrzeżeń do projektu wystąpienia pokontrolnego.
VI. Zalecenia
lub
wnioski
dotyczące
nieprawidłowości,
uchybień
lub
usprawnienia
funkcjonowania jednostki kontrolowanej.
W związku z ustaleniami kontroli, proszę o podjęcie stosownych działań w celu usprawnienia
funkcjonowania jednostki, poprzez rzetelne weryfikowanie przyjmowanych wniosków o zwrot
podatku akcyzowego wraz z załączoną do nich dokumentacją.
VII. Ocena wskazująca na niezasadność zajmowania stanowiska lub pełnienia funkcji przez
osobę odpowiedzialną za stwierdzone nieprawidłowości - nie dotyczy
VIII. Na podstawie art. 49 oraz art. 46 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r.
o kontroli w administracji rządowej, proszę o przekazanie pisemnej informacji o sposobie
wykonania zaleceń, wykorzystaniu wniosków lub przyczynach ich niewykorzystania,
14
Dz. U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.
6/7
/
o podjętych działaniach lub przyczynach ich niepodjęcia, albo o innym sposobie usunięcia
stwierdzonych uchybień, w terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego dokumentu.
IX. Zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej, od
wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze.
Wojewoda Opolski
Adrian Czubak
7/7
/