Nauczyciel języka angielskiego w szkole podstawowej

INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE
NAUCZYCIEL JĘZYKA ANGIELSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ
(KOD 234104)
ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY
Zawód nauczyciel języka angielskiego w szkole podstawowej to jeden z 2360 zawodów
ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby
rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537).
W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do
30 czerwca 2010 r. występował zawód nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej (kod
233104). W obowiązującej klasyfikacji występuje ten zawód pod nazwą nauczyciel języka
angielskiego w szkole podstawowej i z innym kodem (kod 234104).
Do zawodu nauczyciel języka angielskiego w szkole podstawowej przygotowuje kierunek
studiów Filologia angielska, po którym dodatkowo trzeba zdobyć uprawnienia do pracy w
szkole, podejmując kształcenie w ramach studiów podyplomowych lub cyklu pedagogicznego
prowadzonego np. przez niektóre uczelnie wyższe. Program cyklu, zgodny ze standardami
kształcenia nauczycieli, zakończony stosownym świadectwem, zapewnia przygotowanie
merytoryczne do nauczania języków obcych.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na swojej stronie internetowej
http://www.nauka.gov.pl/standardy-ksztalcenia-/ opublikowało standardy kształcenia dla
poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia w tym dla kierunku Filologia.
2013
2012
2011
2010
11
14
16
19
7
5
7
12
4
2
5
5
1
0
0
2
5
4
8
11
Wolne miejsca pracy i
miejsca aktywizacji
zawodowej na koniec
okresu
Wolne miejsca pracy i
miejsca aktywizacji
zawodowej ogółem
Osoby do 12 miesięcy
od dnia ukończenia
nauki na koniec okresu
Osoby do 12 miesięcy
od dnia ukończenia
nauki ogółem
Bezrobotni według
stanu na koniec okresu
Bezrobotni
zarejestrowani w
okresie ogółem
Wyszczególnienie
BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W
ZAWODZIE NAUCZYCIEL JĘZYKA ANGIELSKIEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ W
WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO – POMORSKIM W LATACH 2010 – 2013
0
0
0
0
Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy – Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca
aktywacji zawodowej według zawodów i specjalności. Załącznik opracowany na potrzeby monitoringu
zawodów deficytowych i nadwyżkowych, prowadzonego w ramach projektu systemowego WUP w Toruniu
Rynek Pracy pod Lupa II.
1
Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc
pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w 2013 2012, 2011 i 2010 r. zawód
nauczyciel języka angielskiego w szkole podstawowej został sklasyfikowany jako
nadwyżkowy1, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba
osób poszukujących pracy w tym zawodzie.
WYNIKI BADANIA PRACODAWCÓW2
W badaniach ankietowych pracodawców w 2013 i 2012 roku, pracodawcy nie planowali
zatrudnienia osób z zawodem nauczyciel języka angielskiego w szkole podstawowej.
Planowano natomiast zwolnienie 1 osoby w 2013 r. (w 2012 nie było takich planów).
W 2011 r. planowano zatrudnienie 1 osoby z omawianym zawodem i nie planowano
zwolnień. W 2010 r. planowano zatrudnienie 2 osób i zwolnienie 1 osoby z zawodem
nauczyciel języka obcego (zgodnie z poprzednią wersją klasyfikacji obowiązującą w okresie
od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r.).
ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
KWALIFIKACJE ABSOLWENTA STUDIÓW I STOPNIA
Absolwent studiów powinien posiadać podstawową wiedzę o języku, literaturze i kulturze z
zakresu wybranego języka oraz umiejętności wykorzystania jej w pracy zawodowej i życiu z
zachowaniem zasad etycznych. Powinien legitymować się zbliżoną do rodzimej znajomością
jednego języka obcego na poziomie biegłości C1 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia
Językowego Rady Europy oraz umieć posługiwać się językiem specjalistycznym niezbędnym
do wykonywania zawodu. Powinien posiadać interdyscyplinarne kompetencje pozwalające na
wykorzystanie wiedzy o języku i jego znajomości w różnorodnych dziedzinach nauki i życia
społecznego. Absolwent powinien umieć rozwiązywać problemy zawodowe, gromadzić,
przetwarzać oraz przekazywać (pisemnie i ustnie) informacje, a także uczestniczyć w pracy
zespołowej. Nabyte umiejętności powinny umożliwić absolwentowi pracę w wydawnictwach,
redakcjach czasopism, środkach masowego przekazu, turystyce i sektorze usług
wymagających dobrej znajomości języka i kultury, jak również nauczanie języka w szkole –
po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia
1
Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika
intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc
aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w
badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość
1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1;
natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. Informacja
przygotowana na podstawie opracowania: „Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w
województwie kujawsko-pomorskim”. Publikacja przygotowywana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod
Lupą. Raporty znajdują się na stronie internetowej WUP.
2
Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport
z badania zrealizowanego w 2011, 2012 oraz 2013 r. znajduje się na stronie internetowej WUP
(www.wup.torun.pl) oraz Projektu (www.podlupa.wup.torun.pl).
2
przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien być
przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia.
Zawód nauczyciela regulowany jest w dwóch zupełnie odmiennych aktach prawnych.
Obowiązujące w Polsce ustawodawstwo rozróżnia:
•
nauczycieli – do których stosuje się ustawę z dnia 26 stycznia 1982 r. — Karta
Nauczyciela
Ustawa z dn. 26 stycznia 1982 r., Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1982 r. Nr 3, poz. 19 z
poźn. zmianami)
•
nauczycieli akademickich – ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. — Prawo o szkolnictwie
wyższym
http://rekrutacja.uw.edu.pl/files/pdf/ustawa_szkolnictwo.pdf
Opis procesu i organizacji kształcenia
Uczelnie prowadzą kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela na
studiach oraz studiach podyplomowych w ramach modułów kształcenia.
Kształcenie na studiach pierwszego stopnia obejmuje wyłącznie przygotowanie do
wykonywania zawodu nauczyciela w przedszkolach i szkołach podstawowych, a na
studiach drugiego stopnia i jednolitych studiach magisterskich – do pracy we wszystkich
typach szkół i rodzajach placówek.
Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie przekazanych danych, na
potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez
Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej danych Głównego
Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2012/2013 oraz absolwentów
roku akademickiego 2011/2012.
W roku akademickim 2011/2012 r. kierunek Filologia angielska ukończyło w sumie 507
absolwentów, a naukę w roku akademickim 2012/2013 kontynuowało 1225 studentów.
Ze szkół wyższych posiadających siedzibę na terenie województwa kujawsko –
pomorskiego (18 jednostek), kształcenie na kierunku Filologia angielska w roku
akademickim 2012/2013 odbywało się na 6 uczelniach:
Lp.
Nazwa szkoły
Wyszczególnienie
Absolwenci roku
akademickiego
2011/2012
Studenci roku
akademickiego
2012/2013 (stan na
30.XI.2012)
1
UNIWERSYTET
MIKOŁAJA KOPERNIKA
ogółem
152
486
3
W TORUNIU
2
3
4
5
UNIWERSYTET
KAZIMIERZA
WIELKIEGO W
BYDGOSZCZY
WYŻSZA SZKOŁA
GOSPODARKI W
BYDGOSZCZY
KUJAWSKO POMORSKA
SZKOŁA WYŻSZA W
BYDGOSZCZY
WYŻSZA SZKOŁA
JĘZYKÓW OBCYCH W
ŚWIECIU
studia pierwszego stopnia
z tytułem licencjata
64
215
studia magisterskie
jednolite
6
2
studia drugiego stopnia
82
268 (1 po ostatnim
roku bez egzaminu)
ogółem
studia pierwszego stopnia
z tytułem licencjata
studia magisterskie
jednolite
studia drugiego stopnia
ogółem
studia pierwszego stopnia
z tytułem licencjata
studia magisterskie
jednolite
studia drugiego stopnia
ogółem
studia pierwszego stopnia
z tytułem licencjata
124
32
107
105 (2 po ostatnim
0
0
92
23
23
0
10
10
0
0
0
66
66
0
172
157 (15 po
studia magisterskie
jednolite
studia drugiego stopnia
ogółem
studia pierwszego stopnia
z tytułem licencjata
studia magisterskie
jednolite
studia drugiego stopnia
0
0
0
51
51
0
257
141
0
0
0
112 (4 po ostatnim
roku bez egzaminu)
ostatnim roku bez
egzaminu)
roku bez egzaminu)
6
PAŃSTWOWA WYŻSZA
SZKOŁA ZAWODOWA
WE WŁOCŁAWKU
WOJEWÓDZTWO
KUJAWSKOPOMORSKIE
ogółem
studia pierwszego stopnia
z tytułem licencjata
studia magisterskie
jednolite
studia drugiego stopnia
ogółem
studia pierwszego
stopnia z tytułem
licencjata
studia magisterskie
jednolite
studia drugiego stopnia
91
91
193
193
0
0
0
507
327
0
1225
821 (17 po
ostatnim roku bez
egzaminu)
6
2
174
380 (5 po
ostatnim roku bez
egzaminu)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych
Autor opracowania:
Lidia Dobrolubow
doradca zawodowy
4
WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu
Zaakceptował: Janusz Bokser
Data ostatniej aktualizacji: 17.03.2014 r.
5