Molas - pamietniki Indian Kuna

Ewa Kulak
Molas - pamietniki Indian Kuna
sobota, 12 luty 2005
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
„Kobiety s± malarkami […] Kolory, które wybieraj± to […] czerwony, ¿Ã³³ty i niebieski, bardzo b³yszcz±ce i urzekaj±ce […]
Tworz± figury ptaków, bestii, ludzi, drzew […]―
Dawno, dawno temu, indiañska kobieta bóg, KabayaÃ-, nauczy³a mieszkanki spo³eczno¶ci Kuna (grupa Indian
zamieszkuj±cych tereny kolumbijskiego regionu Urabá) wyszywania oryginalnych ubrañ. Celem tego zadania mia³o byæ
stworzenie niepowtarzalnego stroju. Od tego czasu, kobiety Kuna podtrzymuj± tê tradycj±, chodz± ubrane w molas ca³e
¿ycie i w nich spoczywaj± w ziemi, w dniu, w którym odchodz± z tego ¶wiata.
Korzenie molas siêgaj± rytua³u malowania cia³a (tatua¿y), które nastêpnie przeniesione zosta³o na materia³. Molas
obrazuj± kosmogoniê indiañskiego ¶wiata, bêd±c jego graficzn± wizj±, pe³n± kolorów i przeró¿nych antropo i
zoomorficznych znaczeñ. Kolorowe figury geometryczne przedstawiaj± mitologiczne sceny, stworzenie ¶wiata, florê i
faunê regionu zamieszkiwanego przez plemiê Kuna.
Jednym z istotnych elementów molas jest ich dualizm, temat niezwykle wa¿ny dla wielu rdzennych spo³eczno¶ci
Ameryki Po³udniowej. Wed³ug wierzeñ Indian Kuna, wszelkie stworzenia na Ziemi posiadaj± swój purba (drugie ja,
ukryta esencja, dusza): ludzie, zwierzêta, ro¶liny, przedmioty, itd.
Samo s³owo mola oznacza parê warstw, które j± tworz±. Warstwy te po³±czone s± ze sob± zgodnie z formami
stylistycznymi przekazywanej ustnie literatury. Rytualne ¶piewy Indian Kuna sk³adaj± siê ze zwrotek i powtórzeñ,
którym towarzysz± prawie niezauwa¿alne modyfikacje w s³ownictwie, d¼wiêku lub znaczeniu. Jest to rodzaj subtelnej
gry, która zawi±zana zostaje miêdzy czarem rytmu i przyjemno¶ci± wariacji. To samo dzieje siê z molas. Dwie
warstwy materia³u zmieniaæ mog± g³Ã³wny motyw, kolor lub t³o.
Tematem, który zwykle powtarza siê w molas jest obraz labiryntu. Indianie Kuna wierz±, ¿e cz³owiek, bogata,
tropikalna ro¶linno¶æ i zwierzêta to po³±czone ze sob± za pomoc± skomplikowanych dróg elementy.
Molas to kartki ksi±¿ki, bêd±cej pamiêtnikiem Indian Kuna, na które kobiety przelewaj± wizjê ¶wiata, to, co istnieje
ponad nim, epizody pochodz±ce z literatury, ¶piewy, wiersze i zwyczaje. Ten ostatni rodzaj molas okre¶lany jest jako
pabgan igar miolakana (molas bêd±ce drogami ojców).
W efekcie, sztuka molas, uprawiana przez kobiety nale¿±ce do tej indiañskiej, kolumbijskiej spo³eczno¶ci, ukazuje nie
tylko ogromny, naturalny gust i wyczucie artystyczne, ale równie¿ szeroko prezentuje niezwykle oryginaln± kulturê.
http://www.kolumbijsko.com
_PDF_POWERED
_PDF_GENERATED 3 March, 2017, 13:05