Podstawy programowania w Pythonie
Transkrypt
Podstawy programowania w Pythonie
Podstawy programowania w Pythonie Wykład 7 dr Andrzej Zbrzezny Instytut Matematyki i Informatyki Akademia Jana Długosza w Cz˛estochowie 28 listopada 2012 dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 1/1 Podstawy jezyka ˛ Python Instrukcja break Instrukcja break powoduje wyjście z najbliżej zagnieżdżonej petli ˛ for lub while. def main(): s = 0 while True: a = input("Podaj kolejna˛ liczb˛ e: ") if a == "": break s = s + float(a) print("Suma wczytanych liczb wynosi", s) main() dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 2/1 Podstawy jezyka ˛ Python – instrukcja break Przykład import turtle def main(): w = turtle.Screen(); t = turtle.Turtle() t.hideturtle(); t.speed(0); t.color(’red’, ’yellow’) t.goto(-300, 0); sp = t.position() t.begin_fill() while True: t.forward(600); t.left(170) if abs(sp - t.pos()) < 1: break t.end_fill() w.mainloop() main() dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 3/1 Podstawy jezyka ˛ Python Instrukcja break W przypadku gdy instrukcja iteracyjna for lub while zakończy sie˛ z powodu wykonania instrukcji break, blok instrukcji po klauzuli else nie zostanie wykonany. def main(): s = input("Podaj łańcuch znaków: ") for c in s: if c == ’$’: print("Znak ’$’ został znaleziony!") break else: print("Znak ’$’ nie został znaleziony") main() dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 4/1 Podstawy jezyka ˛ Python Instrukcja continue Instrukcja continue powoduje pominiecie ˛ wszystkich instrukcji z najbliżej zagnieżdżonej petli ˛ for lub while, w której wystepuje ˛ i przejście do kolejnego kroku iteracji. def main(): n = int(input("Podaj liczb˛ e naturalna: ˛ ")) for a in range(2, n): if a % 2 == 0: print("Kolejna parzysta liczba to", a) continue print("Kolejna liczba to", a) main() dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 5/1 Podstawy jezyka ˛ Python Instrukcja pass Instrukcja pass niczego nie robi. Może być użyta wsz˛edzie tam, gdzie wymagana jest jakaś instrukcja z powodów składniowych, ale program nie przewiduje w tym miejscu żadnego działania. while True: pass # Czekaj na przerwanie z klawiatury (Ctrl+C) Instrukcja pass może być także użyta w procesie stopniowego tworzenia programu: jako ciało funkcji lub ciało instrukcji złożonej. def moja_bardzo_sprytna_funkcja(a, b, c): pass # Pami˛ etaj, aby mnie zaimplementować! dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 6/1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Oprócz liczb Python może również manipulować łańcuchami znaków, które można wyrazić na pare˛ sposobów. Moga˛ one być objete ˛ znakami apostrofu lub znakami cudzysłowu: >>> 'informatyka' 'informatyka' >>> "informatyka" 'informatyka' >>> 'A\'propos' "A'propos" >>> "A'propos" "A'propos" Łańcuchy znaków moga˛ być także objete ˛ potrójnymi znakami apostrofu lub potrójnymi znakami cudzysłowu. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 7/1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Interpreter wypisuje wynik działań na napisach w ten sam sposób, w jaki sa˛ one wprowadzane. Sa˛ one objete ˛ apostrofami lub cudzysłowami i zawieraja˛ ewentualnie inne znaki poprzedzone znakiem ukośnika (\), tak aby w sposób dokładny pokazać zawartość napisu. Łańcuch znaków objety ˛ jest para˛ cudzysłowów, jeśli zawiera tylko apostrofy, w przeciwnym wypadku objety ˛ jest para˛ apostrofów. Funkcja print, może zostać użyta do wypisywania łańcuchów znaków bez okalajacych ˛ je cudzysłowów i bez znaków cytowania. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 8/1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Łańcuchy znaków moga˛ być sklejane za pomoca˛ operatora + i powielane za pomoca˛ operatora *. >>> print("Hello" + ", " + "world!") Hello, world >>> print(3 * "Yes! ") Yes! Yes! Yes! dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 9/1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Łańcuchy znaków można indeksować. Pierwszy znak w łańcuchu ma indeks (numer porzadkowy) ˛ 0. Nie istnieje osobny typ obejmujacy pojedyńcze znaki – znak jest po prostu napisem o długości jeden. Łańcuchy znaków w Pythonie nie moga˛ być modyfikowane. Próba przypisania do zaindeksowanej pozycji w łańcuchu powoduje powstanie błedu. ˛ >>> s = "programowanie" >>> s[0] = "P" Traceback (most recent call last): File «stdin>", line 1, in <module> TypeError: ’str’ object does not support item assignment dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 10 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Podłańcuchy znaków moga˛ zostać wyspecyfikowane za pomoca˛ notacji tzw. wykrawania: dwóch indeksów przedzielonych dwukropkiem: >>> "radość"[0:3] 'rad' >>> "radość"[2:6] 'dość' Indeksy wykrawania posiadaja˛ użyteczne argumenty domyślne: pominiety ˛ pierwszy indeks posiada domyślna˛ wartość zero, pominiety ˛ drugi domyślnie równy jest długości łańcucha znaków, którego dotyczy wykrawanie. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 11 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Operacji wykrawania posiada nastepuj ˛ ac ˛ a˛ użyteczna˛ własność: łańcuchy s[:i] + s[i:] oraz s sa˛ równe. >>> "radość"[:3] + "radość"[3:] == "radość" True Niepoprawne indeksy wykrawania obsługiwane sa˛ dość ostrożnie: indeks, który jest zbyt duży, zastepowany ˛ jest długościa˛ łańcucha, ograniczenie górne, które jest mniejsze od ograniczenia dolnego, powoduje powstanie pustego napisu. >>> "radość"[:9] 'radość' >>> "radość"[3:2] '' dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 12 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Aby wyznaczyć podciag, ˛ liczac ˛ od prawej strony danego napisu, używa sie˛ indeksów bed ˛ acych ˛ liczbami ujemnymi: >>> "radość"[-1] 'ć' >>> "radość"[-2] 'ś' >>> "radość"[-3:] 'ość' >>> "radość"[:-1] 'radoś' # Ostatni znak # Przedostatni znak # Trzy ostatnie znaki # Wszystkie, prócz ostatniego Ujemne wykrojenia, które przekraczaja˛ ograniczenia napisu sa˛ skracane. Wbudowana w interpreter funkcja len zwraca długość łańcucha. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 13 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Napisy można porównywać przy użyciu standardowych operatorów relacyjnych: ==, ! =, <, <=, > i >=. Wynik porównania zgodny jest porzadkiem ˛ leksykograficznym wyznaczonym przez wartości punktów kodowych w Unicode znaków bioracych ˛ udział w porównaniu. >>> "Python" < "informatyka" True >>> "Python" < "Informatyka" False >>> "łopata" < "miotła" False dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 14 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python Łańcuchy znaków czyli napisy Operator in słuzy do testowania czy dany napis jest podnapisem innego napisu. Operator not in słuzy do testowania czy dany napis nie jest podnapisem innego napisu. >>> "gram" in "programowanie" True >>> "program" in "programowanie" True >>> "nie" in "programowanie" True >>> "grama" in "programowanie" False dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 15 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python – napisy Przykład def main(): napis = input("Podaj łańcuch znaków: ") print(remove_vovels(napis)) def remove_vovels(s): """ Usuwa samogłoski z napisu s""" vowels = "AAE ˛ EIOÓUa ˛ ae˛ ˛ eioóu" t = "" for c in s: if c not in vowels: t += c return t if __name__ == "__main__": main() dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 16 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str capitalize() Zwraca kopie˛ napisu z pierwszym znakiem zmienionym na wielka˛ litere. ˛ count(napis[, poczatek[, ˛ koniec]]) Zwraca ilość nienachodzacych ˛ na siebie wystapie ˛ ń napisu napis w zakresie [poczatek:koniec]. ˛ Opcjonalne argumenty poczatek ˛ i koniec sa˛ interpretowane tak samo, jak w operacji wycinania. endswith(przyrostek[, poczatek[, ˛ koniec]]) Zwraca wynik sprawdzenia, czy napis jest zakończony napisem przyrostek. Przy wystapieniu ˛ argumentu poczatek, ˛ sprawdzenie rozpoczyna sie˛ od tego znaku. Przy wystapieniu ˛ argumentu koniec porównanie zakończy sie˛ na tym znaku. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 17 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str expandtabs([wielkość]) Zwraca kopie˛ napisu ze wszystkimi znakami tabulacji zastapionymi ˛ przez znaki spacji. Jeśli wielkość nie zostanie podana, przyjmuje sie˛ rozmiar tabulacji jako 8 znaków. find(podnapis[, poczatek[, ˛ koniec]]) Zwraca najniższy indeks takiego wystapienia ˛ napisu podnapis, aby napis był zawarty w wycinku [poczatek:koniec]. ˛ Opcjonalne argumenty poczatek ˛ i koniec sa˛ interpretowane tak samo, jak w operacji wycinania. Zwraca -1 jeśli napis podnapis nie został znaleziony. Funkcja find powinna być używana tylko wtedy, gdy chcemy poznać pozycje˛ napisu podnapis w danym napisie. Jeżeli chcemy tylko sprawdzić czy napis podnapis wystepuje ˛ w danym napisie, to należy użyć operatora in: podnapis in napis dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 18 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str isalnum() Zwraca wynik sprawdzenia, czy wszystkie znaki napisu sa˛ znakami alfanumerycznymi i napis składa sie˛ przynajmniej z jednego znaku. isalpha() Zwraca wynik sprawdzenia, czy wszystkie znaki napisu sa˛ literami i napis składa sie˛ przynajmniej z jednego znaku. isdigit() Zwraca wynik sprawdzenia, czy wszystkie znaki napisu sa˛ cyframi. islower() Zwraca wynik sprawdzenia, czy wszystkie litery napisu sa˛ małymi literami i napis zawiera przynajmniej jedna˛ mała˛ litere. ˛ dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 19 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str isspace() Zwraca wynik sprawdzenia, czy wszystkie znaki napisu sa˛ białymi znakami i napis składa sie˛ przynajmniej z jednego znaku. istitle() Zwraca wynik sprawdzenia, czy napis ma strukture˛ tytułu, to znaczy każdy wyraz napisu musi zaczynać sie˛ wielka˛ litera˛ i składać wyłacznie ˛ z małych liter lub znaków nieliterowych. isupper() Zwraca wynik sprawdzenia, czy wszystkie litery napisu sa˛ wielkimi literami i napis zawiera przynajmniej jedna˛ wielka˛ litere. ˛ dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 20 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str ljust(szerokość) Zwraca kopie˛ napisu wyrównana˛ do lewej w napisie o szerokości szerokość. Wypełnienie jest uzyskane za pomoca˛ znaków spacji. Jeśli szerokość jest mniejsza od len(s) zwracany jest oryginalny napis. lower() Zwraca kopie˛ napisu zamienionego na małe litery. lstrip([chars]) Zwraca kopie˛ napisu z usunietymi ˛ znakami z poczatku ˛ napisu. W przypadku, gdy argument chars nie został podany, lub ma wartość None, usuniete ˛ zostana˛ białe znaki. Jeżeli argument ten jest podany i nie ma wartości None, musi być typu napisowego. Z poczatku ˛ napisu, na rzecz którego wywołana została ta metoda, zostana˛ usuniete ˛ znaki wchodzace ˛ w skład argumentu chars. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 21 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str replace(stary, nowy[, ile]) Zwraca kopie˛ napisu z wszystkimi wystapieniami ˛ napisu stary zastapionymi ˛ przez nowy. Jeśli zostanie podany argument ile, zostanie zastapiona ˛ tylko podana ilość wystapie ˛ ń. rfind(napis [,poczatek ˛ [, koniec]]) Zwraca najwyższy indeks wystapienia ˛ napisu napis, takiego, aby napis był zawarty w przedziale [poczatek, ˛ koniec). Opcjonalne argumenty poczatek ˛ i koniec sa˛ interpretowane tak samo, jak w operacji wycinania. Zwraca -1 jeśli napis nie został znaleziony. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 22 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str rjust(szerokość) Zwraca kopie˛ napisu wyrównana˛ do prawej w napisie o szerokości szerokość. Wypełnienie jest uzyskane za pomoca˛ znaków spacji. Jeśli szerokość jest mniejsza od len(s) zwracany jest oryginalny napis. rstrip([chars]) Zwraca kopie˛ napisu z usunietymi ˛ znakami z końca napisu. W przypadku, gdy argument chars nie został podany, lub ma wartość None, usuniete ˛ zostana˛ białe znaki. Jeżeli argument ten jest podany i nie ma wartości None, musi być typu napisowego. Z końca napisu, na rzecz którego wywołana została ta metoda, zostana˛ usuniete ˛ znaki wchodzace ˛ w skład argumentu chars. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 23 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str startswith(prefix[, start[, end]]) Zwraca wynik sprawdzenia, czy napis zaczyna sie˛ napisem prefix. Przy wystapieniu ˛ argumentu start, sprawdzenie rozpoczyna sie˛ od tego znaku. Przy wystapieniu ˛ argumentu end porównanie zakończy sie˛ na tym znaku. strip([chars]) Zwraca kopie˛ napisu z usunietymi ˛ znakami z poczatku ˛ i końca napisu. W przypadku, gdy argument chars nie został podany, lub ma wartość None, usuniete ˛ zostana˛ białe znaki. Jeśli argument ten jest podany i nie ma wartości None, musi być typu napisowego. Z poczatku ˛ i końca napisu, na rzecz którego wywołana została ta metoda, zostana˛ usuniete ˛ znaki wchodzace ˛ w skład argumentu chars. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 24 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Wybrane metody klasy str swapcase() Zwraca kopie˛ napisu z małymi literami zamienionymi na wielkie a wielkimi na małe. title() Zwraca kopie˛ napisu zamieniona˛ na strukture˛ tytułu, to znaczy każdy wyraz napisu zostaje zamieniony na rozpoczynajacy ˛ sie˛ wielka˛ litera˛ z pozostałymi literami zamienionymi na małe. upper() Zwraca kopie˛ napisu z wszystkimi literami zamienionymi na wielkie litery. zfill(szerokość) Zwraca napis uzupełniony z lewej strony zerami do podanej szerokości. W przypadku, gdy wartość argumentu jest mniejsza od długości napisu, zostanie zwrócony oryginalny napis. dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 25 / 1 Podstawy jezyka ˛ Python– napisy Ćwiczenie (Wybrane metody klasy str) Uruchom interpreter Pythona 3 bpython3. Przypisz do zmiennej s łańcuch znaków (np. Twoja˛ ulubiona˛ sentencje). ˛ Wypróbuj dla tego łańcucha znaków podane na poprzednich slajdach metody klasy str. Nastepnie ˛ zapisz rezultaty w pliku ImieNazwisko.py ˛ i wyślij w terminie do 11 grudnia do godziny 23.59 do wykładowcy. Fragment rozwiazania: ˛ >>> s = "Programowanie jest sztuka." ˛ ...... >>> s.upper() 'PROGRAMOWANIE JEST SZTUKA' ˛ ...... dr Andrzej Zbrzezny (IMI AJD) Podstawy programowania w Pythonie 28.11.2012 26 / 1