Chmury - Forum

2
Chmury
Cirrus
Kolejnym przedstawicielem chmur piętra wysokiego ( górnej troposfery ) są Cirrusy ( Ci ). Są to
chmury w kształcie oddzielnych, białych, delikatnych włókien bądź białych lub przeważnie białych
ławic czy też wąskich pasm. Mają włóknisty wygląd lub jedwabisty połysk albo obie te cechy
jednocześnie. Temperatury w chmurach cirrus wynoszą zwykle od 10 °C do 40 °C.
1
Chmury
2
Gatunki Cirrus’ów:

Cirrus fibratus (Ci fib ) czyli pierzaste włókniste . Zbudowane są z mniej więcej prostych
włókien (mogą też byd zakrzywione). Niekiedy są tak jednorodne, że przy dużym kącie
wysokości Słooca niezauważalne gołym okiem.

Cirrus uncinus (Ci unc ) - pierzaste haczykowate. Często określa się je mianem cirrus
haczykowaty lub ogon klaczy. Ma kształt przecinka, zakooczonego haczykiem lub kłaczkiem,
którego górna częśd nie posiada wypukłości. Kształt haczykowaty chmury jest spowodowany
różnymi prędkościami wiatru, który "postrzępia" jej wierzchołek. Dolna częśd chmury jest
spowodowana prądami konwekcyjnymi.

Cirrus spissatus (Ci spi ) czyli pierzaste gęste. Jest też nazywany zwyczajowo cirrus fałszywy.
Są one na tyle gęste optycznie, że mają szarawy wygląd gdy sa obserwowane w kierunku
Słooca. Chmura ta jest nieco niższa od typowego cirrusa i od niego gęstsza. Pochodzi często z
kowadła chmury burzowej.
Fot.Stefan Bauer
2
Chmury
2

Cirrus castellanus (Ci cas ) - pierzaste wieżyczkowate. W górnej części przynajmniej miejscami
wykazują wypukłości w postaci wieżyczek, nadających tym chmurom na ogół wygląd
ząbkowany. Wieżyczki te, z których częśd ma większą wysokośd niż szerokośd, posiadają
wspólną podstawę i wydają się ułożone wzdłuż pewnych linii. Wieżyczkowaty
charakter chmur castellanus jest szczególnie dobrze widoczny, gdy są one obserwowane z
boku.

Cirrus floccus (Ci flo ) czyli pierzaste kłaczkowate. Każdy człon chmury jest małym kłębiastym
kłaczkiem; dolna częśd kłaczka jest mniej lub bardziej postrzępiona i często towarzyszy jej
virga.
Virga to opad (deszcz lub śnieg), który nie dociera do powierzchni Ziemi, ponieważ wyparowuje na
większych wysokościach .
A to virga z floccusem :
3
Chmury
2
Odmiany chmur Cirrus :

Cirrus intortus (Ci in) - potargane. Włókna są nieregularnie powyginane i sprawiają wrażenie
poplątanych chaotycznie. Te chmury często pochodzą z rozpadających się kowadeł
burzowych.
Fot.Uwe Reiss

Cirrus radiatus (Ci ra) czyli promieniste, włókna ułożone prostoliniowo. Wykazuje ona wstęgi
lub pasma chmur ułożone do siebie równolegle. Wskutek perspektywy zbiegają się do
jednego punktu zwanym punktem radiacji lub dwóch takich punktów, gdy pasma przecinają
całe niebo.

Cirrus vertebratus (Ci ve ) - Ułożenie części składowych tych chmur przypomina ości,
kręgosłup lub szkielet ryby.
Fot.Anne Nuage
4
Chmury
2

Cirrus duplicatus (Ci du ) - Ma postad rozdwojonych ławic, warstw lub płatów. Występują one
na nieco innych poziomach, niekiedy są ze sobą częściowo połączone
Fot.Stefan Bauer
Czasem u chmur Cirrus obserwuje się chmury mamma, prawdopodobnie wówczas, gdy pochodzą
one z rozpadającego się kowadła chmury cumulonimbus. Jest to odmiana która posiada wypukłości
znajdujące się w dolnej części chmury, wyglądem przypominające wymiona.
Fot.Stefan Bauer
Obecnośd sześciokątnych (heksagonalnych) kryształków lodu związana jest z fascynującymi
zjawiskami optycznymi typu halo takie jak: łuk okołozenitalny, słooca poboczne oraz kilkoma innymi.
Na podstawie obserwacji fotometeorów takich jak halo, można określid wielkośd sześciokątnych
kryształków lodu, ich ułożenie w atmosferze, a nawet to czy zawierają niedoskonałości. Dla przykładu
zjawisko pełnego halo występuje tylko wtedy, kiedy kryształy lodu ułożone są losowo w atmosferze
lub kiedy kilka kryształów jest złączonych ze sobą.
Łuk okołozenitalny :
5
2
Chmury
Słooca poboczne :
Chmury Cirrus składają się oczywiście z kryształków lodu. Są one bielsze niż jakiekolwiek inne chmury
znajdujące się w tej samej części nieba.
Gdy tarcza słoneczna znajduje się na wysokości horyzontu, chmury Cirrus są białawe, podczas gdy
inne chmury znajdujące się na niższych poziomach, mogą przyjmowad barwę żółtą lub
pomaraoczową. Gdy słooce znika pod horyzontem, chmury Cirrus znajdujące się wysoko na niebie
zmieniają barwę z żółtej na różową, następnie na czerwoną i w koocu na szarą. O wschodzie słooca
kolejnośd barw zjawia się w odwrotnym porządku. W pobliżu horyzontu chmury Cirrus przyjmują
często zabarwienie żółtawe lub różowawe; barwy chmur innych rodzajów, występujących na niższych
poziomach, są mniej wyraźne. Zjawiska halo mogą byd obserwowane, jednakże, wskutek małych
rozmiarów chmur Cirrus, pierścienie halo prawie nigdy nie ukazują się w kształcie pełnych kręgów.
Cirrus powstają często wskutek przekształcenia się virga chmur Cirrocumulus lub Altocumulus albo
też górnej części chmur Cumulonimbus. Mogą one również powstad w wyniku przemian
zachodzących w chmurach Cirrostratus o nierównomiernej grubości, w której najcieosze części
zanikły wskutek parowania. Chmury Cirrus w kształcie kłaczków o zaokrąglonych wierzchołkach
powstają często w powietrzu wolnym od produktów kondensacji pary wodnej.
Jak ich nie pomylid z innymi chmurami ?
Chmury Cirrus w kształcie zaokrąglonych kłaczków, małych zaokrąglonych wieżyczek albo małych
baszt wyrastających ze wspólnej podstawy, łatwo jest pomylid z chmurami Cirrocumulus,
posiadającymi podobny wygląd. Za podstawę do rozróżnienia tych chmur służy fakt, że kłaczki lub
małe wieżyczki chmur Cirrus, w przeciwieostwie do chmur Cirrocumulus, posiadają pozorną szerokośd
większą niż jeden stopieo, jeśli są wzniesione nad horyzont o kąt większy od 30°. Od Cirrostratusów
różnia się tym, iż posiadają nieciągłą budowę. Gdy występują w ławicach czy też pasmach, odróżniają
się małą rozciągłością poziomą albo małymi wymiarami ciągłych części. Od Altocumulus o podobnym
wyglądzie róźnią się zaś tym że mają bardziej włóknisty i jedwabisty wygląd.
Grube ławice chmur Cirrus odróżniają się od ławic chmur Altostratus mniejszą rozciągłością poziomą i
bardziej białym wyglądem.
W szerokościach umiarkowanych chmury Cirrus są zwykle jednym z pierwszych zwiastunów
nadchodzącego ciepłego frontu atmosferycznego, a zatem pogorszenia pogody. Dzieje się tak
dlatego, że ciepłe, wilgotne powietrze wślizguje się nad powietrze zimne, podobnie jak to ma miejsce
w (nachylonym) pasie transmisyjnym, dostarczając wilgotności do wysokich warstw atmosfery. Para
wodna, krystalizując się na lodowych jądrach nukleacji, tworzy chmury lodowe.
Cirrusy pojawiają się najczęściej na bezchmurnym niebie. Czasem występują razem z chmurami
6
Chmury
2
cirrostratus i cirrocumulus , taka sytuacja oznacza, że przełom pogody jest już bardzo posunięty.
Wyróżnid można tutaj kilka odmiennych sytuacji:

gdy cirrusy przekształcają się w warstwę chmur cirrostratus, oznacza to zbliżanie się frontu
ciepłego;

szybkie pojawienie się cirrusów razem z poziomymi chmurami cumulus oznacza nadciąganie
chłodnego powietrza z północy lub północnego zachodu,

wolno przesuwające się ze wschodu na zachód czasem występują podczas ustalonej pięknej
pogody.
Ciekawostką może byd to, iż Cirrusy powstają także z rozpadu smug kondensacyjnych
samolotów lecących na wysokości tropopauzy.
Źródła: www.zagle.pogodynka.pl, wikipedia.pl
Zdjęcia: wolken-online.de, en.wikipedia.org, clouds-online.com, wrzuta.pl, kraczkowska.wm.pl
7